← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 69/2015 du 21 mai 2015 Numéro du rôle : 5887 En cause : la question
préjudicielle relative à l'article 1022 du Code judiciaire, posée par le Tribunal de police de Flandre
occidentale, division Courtrai. La Cour consti composée des présidents
A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snapp(...)"
Extrait de l'arrêt n° 69/2015 du 21 mai 2015 Numéro du rôle : 5887 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1022 du Code judiciaire, posée par le Tribunal de police de Flandre occidentale, division Courtrai. La Cour consti composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snapp(...) | Uittreksel uit arrest nr. 69/2015 van 21 mei 2015 Rolnummer : 5887 In zake: de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Politierechtbank West-Vlaanderen, afdeling Kortrijk. Het Grondwettelij samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 69/2015 du 21 mai 2015 | Uittreksel uit arrest nr. 69/2015 van 21 mei 2015 |
Numéro du rôle : 5887 | Rolnummer : 5887 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1022 du Code | In zake: de prejudiciële vraag betreffende artikel 1022 van het |
judiciaire, posée par le Tribunal de police de Flandre occidentale, | Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Politierechtbank |
division Courtrai. | West-Vlaanderen, afdeling Kortrijk. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de |
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. | rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. |
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée | Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. |
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, | Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 2 avril 2014 en cause de l'ASBL « Racing Club | Bij vonnis van 2 april 2014 in zake de vzw « Racing Club Roeselare » |
Roeselare » contre la ville de Roulers, dont l'expédition est parvenue | tegen de stad Roeselare, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof |
au greffe de la Cour le 14 avril 2014, le Tribunal de police de | is ingekomen op 14 april 2014, heeft de Politierechtbank |
Flandre occidentale, division Courtrai, a posé la question | West-Vlaanderen, afdeling Kortrijk, de volgende prejudiciële vraag |
préjudicielle suivante : | gesteld : |
« L'article 1022 du Code judiciaire viole-t-il les articles 10 et 11 | « Schendt artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en |
de la Constitution, en ce qu'une indemnité de procédure est mise à la | 11 van de Grondwet in zoverre een rechtsplegingsvergoeding ten laste |
charge de la commune qui succombe dans le cadre d'un recours introduit | van de gemeente wordt opgelegd wanneer deze in het ongelijk wordt |
sur la base de l'article 119bis, § 12, de la nouvelle loi communale | gesteld in een op grond van artikel 119bis, § 12, van de Nieuwe |
contre une décision rendue par son fonctionnaire chargé des sanctions | Gemeentewet ingesteld beroep tegen een beslissing van haar |
administratives communales, dans le cadre duquel elle agit dans | GAS-ambtenaar waarin deze optreedt in het algemeen belang en ter |
l'intérêt général et pour préserver l'ordre public, alors que le | vrijwaring van de openbare orde daar waar het openbaar ministerie |
ministère public, lorsqu'il intente une action publique, peut exercer | wanneer het een strafvordering instelt deze vordering in volle |
ladite action en toute indépendance, sans devoir tenir compte d'un | onafhankelijkheid kan uitoefenen zonder te moeten rekening houden met |
quelconque risque financier afférent au procès ? ». | enig financieel risico verbonden aan het proces ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1.1. L'article 1022 du Code judiciaire dispose : | B.1.1. Artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : |
« L'indemnité de procédure est une intervention forfaitaire dans les | « De rechtsplegingsvergoeding is een forfaitaire tegemoetkoming in de |
frais et honoraires d'avocat de la partie ayant obtenu gain de cause. | kosten en erelonen van de advocaat van de in het gelijk gestelde partij. |
Na het advies te hebben ingewonnen van de Orde van Vlaamse Balies en | |
Après avoir pris l'avis de l'Ordre des barreaux francophones et | van de Ordre des barreaux francophones et germanophone, stelt de |
Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad de | |
germanophone et de l'Orde van Vlaamse Balies, le Roi établit par | basis-, minimum- en maximumbedragen vast van de |
arrêté délibéré en Conseil des ministres, les montants de base, minima | rechtsplegingsvergoeding, onder meer in functie van de aard van de |
et maxima de l'indemnité de procédure, en fonction notamment de la | zaak en van de belangrijkheid van het geschil. |
nature de l'affaire et de l'importance du litige. | Op verzoek van een van de partijen, dat in voorkomend geval wordt |
A la demande d'une des parties, éventuellement formulée sur | gedaan na ondervraging door de rechter, kan deze bij een met |
interpellation par le juge, celui-ci peut, par décision spécialement | bijzondere redenen omklede beslissing ofwel de vergoeding verminderen, |
motivée, soit réduire l'indemnité soit l'augmenter, sans pour autant | ofwel die verhogen, zonder de door de Koning bepaalde maximum- en |
dépasser les montants maxima et minima prévus par le Roi. Dans son | minimumbedragen te overschrijden. Bij zijn beoordeling houdt de |
appréciation, le juge tient compte : | rechter rekening met : |
- de la capacité financière de la partie succombante, pour diminuer le | - de financiële draagkracht van de verliezende partij, om het bedrag |
montant de l'indemnité; | van de vergoeding te verminderen; |
- de la complexité de l'affaire; | - de complexiteit van de zaak; |
- des indemnités contractuelles convenues pour la partie qui obtient | - de contractueel bepaalde vergoedingen voor de in het gelijk gestelde |
gain de cause; | partij; |
- du caractère manifestement déraisonnable de la situation. | - het kennelijk onredelijk karakter van de situatie. |
Si la partie succombante bénéficie de l'aide juridique de deuxième | Indien de in het ongelijk gestelde partij van de tweedelijns |
ligne, l'indemnité de procédure est fixée au minimum établi par le Roi, sauf en cas de situation manifestement déraisonnable. Le juge motive spécialement sa décision sur ce point. Lorsque plusieurs parties bénéficient de l'indemnité de procédure à charge d'une même partie succombante, son montant est au maximum le double de l'indemnité de procédure maximale à laquelle peut prétendre le bénéficiaire qui est fondé à réclamer l'indemnité la plus élevée. Elle est répartie entre les parties par le juge. Aucune partie ne peut être tenue au paiement d'une indemnité pour l'intervention de l'avocat d'une autre partie au-delà du montant de | juridische bijstand geniet, wordt de rechtsplegingsvergoeding vastgelegd op het door de Koning vastgestelde minimum, tenzij in geval van een kennelijk onredelijke situatie. De rechter motiveert in het bijzonder zijn beslissing op dat punt. Wanneer meerdere partijen de rechtsplegingsvergoeding ten laste van dezelfde in het ongelijk gestelde partij genieten, bedraagt het bedrag ervan maximum het dubbel van de maximale rechtsplegingsvergoeding waarop de begunstigde die gerechtigd is om de hoogste vergoeding te eisen aanspraak kan maken. Ze wordt door de rechter tussen de partijen verdeeld. Geen partij kan boven het bedrag van de rechtsplegingsvergoeding worden aangesproken tot betaling van een vergoeding voor de |
l'indemnité de procédure ». | tussenkomst van de advocaat van een andere partij ». |
B.1.2. L'article 2 de la loi du 21 février 2010 « modifiant les | B.1.2. Artikel 2 van de wet van 21 februari 2010 « tot wijziging van |
articles 1022 du Code judiciaire et 162bis du Code d'Instruction | de artikelen 1022 van het Gerechtelijk Wetboek en 162bis van het |
criminelle » a inséré un alinéa dans l'article 1022 du Code | Wetboek van strafvordering » heeft een lid ingevoegd in artikel 1022 |
van het Gerechtelijk Wetboek krachtens hetwelk geen enkele | |
judiciaire, en vertu duquel aucune indemnité de procédure n'est due à | rechtsplegingsvergoeding verschuldigd is ten laste van de Staat |
charge de l'Etat lorsque le ministère public intervient par voie | wanneer het openbaar ministerie bij wege van een rechtsvordering in |
d'action dans les procédures civiles, conformément à l'article 138bis, | burgerlijke procedures tussenkomt overeenkomstig artikel 138bis, § 1, |
§ 1er, du même Code, ou lorsque l'auditorat du travail intente une | van hetzelfde Wetboek, of wanneer het arbeidsauditoraat een |
action devant les juridictions du travail, conformément à l'article | rechtsvordering instelt voor de arbeidsgerechten overeenkomstig |
138bis, § 2, du même Code. | artikel 138bis, § 2, van hetzelfde Wetboek. |
L'article 17 de la loi du 25 avril 2014 « visant à corriger plusieurs | Artikel 17 van de wet van 25 april 2014 « ter verbetering van |
verschillende wetten die een aangelegenheid regelen als bedoeld in | |
lois réglant une matière visée à l'article 78 de la Constitution » a | artikel 78 van de Grondwet » heeft dat lid aangevuld door erin te |
complété ledit alinéa en prévoyant qu'aucune indemnité de procédure | voorzien dat geen enkele rechtsplegingsvergoeding ten laste van de |
n'est due à charge de l'Etat lorsqu'une personne morale de droit | |
public agit dans l'intérêt général en tant que partie dans une procédure. | Staat verschuldigd is wanneer een publiekrechtelijk rechtspersoon in |
Ces deux lois ne sont pas encore entrées en vigueur et plusieurs | het algemeen belang als partij optreedt in een geding. |
recours en annulation ont été introduits contre l'article 17 de la loi | Die twee wetten zijn nog niet in werking getreden en tegen artikel 17 |
du 25 avril 2014. | van de wet van 25 april 2014 zijn verschillende beroepen tot |
vernietiging ingesteld. | |
B.2. Le juge a quo demande à la Cour si l'article 1022, en cause, du | B.2. De verwijzende rechter vraagt het Hof of het in het geding zijnde |
artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek verenigbaar is met de | |
Code judiciaire est compatible avec les articles 10 et 11 de la | artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre een |
Constitution en ce qu'il met une indemnité de procédure à charge de la | rechtsplegingsvergoeding ten laste van de gemeente wordt opgelegd |
commune qui succombe dans le cadre d'un recours introduit sur la base | wanneer deze in het ongelijk wordt gesteld in een op grond van artikel |
de l'article 119bis, § 12, de la Nouvelle loi communale contre une décision rendue par son fonctionnaire chargé des sanctions administratives communales, alors que le ministère public, lorsqu'il intente une action publique, peut exercer ladite action en toute indépendance, sans devoir tenir compte d'un quelconque risque financier lié au procès. B.3.1. Le principe établi par les dispositions précitées du Code judiciaire est que toute partie qui succombe est tenue au paiement de l'indemnité de procédure, laquelle est une intervention forfaitaire dans les frais et honoraires d'avocat de la partie ayant obtenu gain de cause. | 119bis, § 12, van de Nieuwe Gemeentewet ingesteld beroep tegen een beslissing van haar GAS-ambtenaar, terwijl het openbaar ministerie, wanneer het een strafvordering instelt, die vordering in volle onafhankelijkheid kan uitoefenen zonder rekening te moeten houden met enig financieel risico verbonden aan het proces. B.3.1. Het bij de voormelde bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek gevestigde beginsel luidt dat iedere partij die in het ongelijk wordt gesteld, gehouden is tot de betaling van de rechtsplegingsvergoeding, die een forfaitaire tegemoetkoming is in de kosten en erelonen van de advocaat van de partij die in het gelijk is gesteld. |
B.3.2. Par ces dispositions issues de la loi du 21 avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires et des frais d'avocat, le législateur entendait mettre fin à l'insécurité juridique qui résultait d'une jurisprudence très disparate en la matière (Doc. parl., Sénat, 2006-2007, n° 3-1686/5, p. 14). Il voulait, par ailleurs, éviter qu'un nouveau procès doive être intenté afin d'obtenir la réparation du dommage consistant dans les frais et honoraires d'avocat consentis par la partie gagnante. Enfin, le législateur entendait supprimer la différence de traitement, concernant le risque financier du procès, entre les parties à un procès civil, chacune d'elles poursuivant, en principe, la défense de ses intérêts personnels. Plus particulièrement, le choix du législateur d'ancrer la répétibilité dans le droit procédural civil et de faire de l'indemnité de procédure une participation forfaitaire dans les frais et honoraires de l'avocat de la partie gagnante, à | B.3.2. Met die bepalingen uit de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van een advocaat wilde de wetgever een einde maken aan de rechtsonzekerheid die voortvloeide uit een sterk uiteenlopende rechtspraak ter zake (Parl. St., Senaat, 2006-2007, nr. 3-1686/5, p. 14). Hij wilde overigens voorkomen dat een nieuw proces moest worden ingesteld teneinde het herstel te verkrijgen van de schade die bestaat in de door de winnende partij gemaakte kosten en erelonen van een advocaat. De wetgever beoogde ten slotte een einde te maken aan het verschil in behandeling ten aanzien van het financiële risico van het proces tussen de partijen bij een burgerlijk proces, waarbij elk van hen in beginsel de verdediging van haar persoonlijke belangen nastreeft. Meer bepaald strekte de keuze van de wetgever om de verhaalbaarheid te verankeren in het burgerlijk procedurerecht en om van de rechtsplegingsvergoeding een forfaitaire deelname in de kosten en erelonen van de advocaat van de winnende partij ten laste van de in het ongelijk gestelde partij te maken, ertoe alle partijen bij een |
charge de la partie succombante, visait à traiter de manière identique | burgerlijk proces op gelijke wijze te behandelen door het financiële |
toutes les parties à un procès civil, en répartissant également entre | risico gelijkelijk onder hen te verdelen. Een dergelijk doel is in |
elles le risque financier. Un tel objectif est conforme au principe | overeenstemming met het beginsel van de gelijke toegang tot het |
d'égalité d'accès à la justice, tel qu'il est garanti par l'article | gerecht, zoals gewaarborgd bij artikel 6.1 van het Europees Verdrag |
6.1 de la Convention européenne des droits de l'homme. | voor de rechten van de mens. |
B.3.3. La même loi du 21 avril 2007 a cependant exclu toute | B.3.3. Dezelfde wet van 21 april 2007 heeft evenwel elke |
verhaalbaarheid van de kosten en erelonen van advocaten in de | |
répétibilité des frais et honoraires d'avocat dans les relations entre | betrekkingen tussen de beklaagde en het openbaar ministerie |
le prévenu et le ministère public. Les articles 128, 162bis, 194 et | uitgesloten. De artikelen 128, 162bis, 194 en 211 van het Wetboek van |
211 du Code d'instruction criminelle n'étendent le principe de la | strafvordering breiden het beginsel van de verhaalbaarheid enkel voor |
répétibilité aux affaires pénales qu'à l'égard des relations entre le | de betrekkingen tussen de beklaagde en de burgerlijke partij uit tot |
prévenu et la partie civile. | de strafzaken. |
Par son arrêt n° 182/2008 du 18 décembre 2008 concernant les recours | Bij zijn arrest nr. 182/2008 van 18 december 2008 betreffende de |
en annulation de la loi du 21 avril 2007, la Cour a jugé que les | beroepen tot vernietiging van de wet van 21 april 2007 heeft het Hof |
différences fondamentales entre le ministère public, lequel est | geoordeeld dat de fundamentele verschillen tussen het openbaar |
chargé, dans l'intérêt de la société, de la recherche et de la | ministerie, dat in het belang van de maatschappij belast is met het |
poursuite des infractions et exerce l'action publique, et la partie | onderzoek en de vervolging van misdrijven en de strafvordering |
civile, qui poursuit son intérêt propre, pouvaient justifier la | uitoefent, en de burgerlijke partij, die haar eigen belang nastreeft, |
non-application, à charge de l'Etat, du système d'indemnisation | de niet-toepassing, ten laste van de Staat, van het systeem van de |
forfaitaire prévu par la loi du 21 avril 2007. | forfaitaire vergoeding waarin de wet van 21 april 2007 voorziet, |
konden verantwoorden. | |
Een dergelijke specifieke regeling is verantwoord rekening houdend | |
Un tel régime spécifique se justifie compte tenu, d'une part, de la | met, enerzijds, de bijzondere aard van het strafrechtelijk |
nature particulière du contentieux pénal, qui a pour objet de | contentieux, dat tot doel heeft de misdrijven te vervolgen en te |
poursuivre et de réprimer les infractions et qui ne vise ni à faire | bestraffen en dat niet ertoe strekt het bestaan of de schending van |
constater l'existence ou la violation d'un droit subjectif, ni à | een subjectief recht te laten vaststellen, noch, in beginsel, |
statuer, en principe, sur la légalité d'un acte d'une autorité | uitspraak te doen over de wettigheid van een handeling van een |
publique, et eu égard, d'autre part, à la mission spécifique dévolue | overheid en gelet op, anderzijds, de specifieke opdracht van het |
au ministère public ou à l'auditorat du travail en matière pénale - | openbaar ministerie of het arbeidsauditoraat in strafzaken - die ermee |
qui sont chargés d'exercer l'action publique au nom de la société. | belast zijn de strafvordering uit naam van de maatschappij uit te |
Enfin, le ministère public et l'auditorat du travail qui, en matière | oefenen. Ten slotte zijn de functies van het openbaar ministerie en |
de droit pénal social, assume les fonctions du ministère public | van het arbeidsauditoraat dat, inzake het sociaal strafrecht, de |
(articles 145 et 152 du Code judiciaire) ou qui exerce devant le | functies van het openbaar ministerie uitvoert (artikelen 145 en 152 |
tribunal du travail l'action prévue par l'article 138bis, § 2, du Code | van het Gerechtelijk Wetboek) of dat voor de arbeidsrechtbank de |
judiciaire, qui s'apparente à l'action publique exercée par le | vordering instelt bepaald in artikel 138bis, § 2, van het Gerechtelijk |
ministère public devant les juridictions pénales puisqu'elle a pour | Wetboek die vergelijkbaar is met de strafvordering die het openbaar |
objet de constater la commission d'une infraction, voient leurs | ministerie instelt voor de strafgerechten, vermits die tot doel heeft |
fonctions consacrées et leur indépendance garantie par l'article 151, | het plegen van een misdrijf vast te stellen, verankerd in en is hun |
§ 1er, de la Constitution. | onafhankelijkheid gewaarborgd bij artikel 151, § 1, van de Grondwet. |
B.4.1. Le législateur a, par la loi du 20 janvier 2014 portant réforme | B.4.1. De wetgever heeft bij de wet van 20 januari 2014 houdende |
de la compétence, de la procédure et de l'organisation du Conseil | hervorming van de bevoegdheid, de procedureregeling en de organisatie |
d'Etat, introduit le principe de la répétibilité au Conseil d'Etat. | van de Raad van State, het beginsel van de verhaalbaarheid bij de Raad |
L'article 11 de cette loi insère un article 30/1 dans les lois | van State ingevoerd. Artikel 11 van die wet voegt een artikel 30/1 in |
coordonnées sur le Conseil d'Etat, qui dispose : | de gecoördineerde wetten op de Raad van State in, dat luidt : |
« Art. 30/1.§ 1er. La section du contentieux administratif peut |
« Art. 30/1.§ 1. De afdeling bestuursrechtspraak kan een |
accorder une indemnité de procédure qui est une intervention | rechtsplegingsvergoeding toekennen, die een forfaitaire tegemoetkoming |
forfaitaire dans les frais et honoraires d'avocat de la partie ayant | is in de kosten en honoraria van de advocaat van de in het gelijk |
obtenu gain de cause. | gestelde partij. |
Après avoir pris l'avis de l'Ordre des barreaux francophones et | Na het advies ingewonnen te hebben van de Orde van Vlaamse Balies en |
germanophone et de ' l'Orde van Vlaamse Balies ', le Roi établit par | van de ' Ordre des barreaux francophones et germanophone ' bepaalt de |
arrêté délibéré en Conseil des Ministres, les montants de base, minima | Koning bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad de |
et maxima de l'indemnité de procédure, en fonction notamment de la | basisbedragen en de minimale en maximale bedragen van de |
nature de l'affaire et de l'importance du litige. | rechtsplegingsvergoeding, afhankelijk van onder meer de aard van de |
zaak en het belang van het geschil. | |
§ 2. La section du contentieux administratif peut, par décision | § 2. De afdeling bestuursrechtspraak kan, bij met bijzondere redenen |
spécialement motivée, soit réduire l'indemnité soit l'augmenter, sans | omklede beslissing, de vergoeding verlagen of verhogen, zonder echter |
pour autant dépasser les montants maxima et minima prévus par le Roi. | de door de Koning voorziene maximale en minimale bedragen te |
Dans son appréciation, elle tient compte : | overschrijden. In haar beoordeling houdt ze rekening met : |
1° de la capacité financière de la partie succombante, pour diminuer | 1° de financiële draagkracht van de in het ongelijk gestelde partij, |
le montant de l'indemnité; | om het bedrag van de vergoeding te verlagen; |
2° de la complexité de l'affaire; | 2° de complexiteit van de zaak; |
3° du caractère manifestement déraisonnable de la situation. | 3° de kennelijk onredelijke aard van de situatie. |
Si la partie succombante bénéficie de l'aide juridique de deuxième | Indien de in het ongelijk gestelde partij juridische |
ligne, l'indemnité de procédure est fixée au montant minimum établi | tweedelijnsbijstand geniet, wordt de rechtsplegingsvergoeding |
par le Roi, sauf en cas de situation manifestement déraisonnable. Sur | vastgelegd op het door de Koning bepaalde minimale bedrag, behalve in |
ce point, la section du contentieux administratif motive spécialement | geval van een kennelijk onredelijke situatie. Wat dit betreft, |
sa décision de diminution ou d'augmentation. | omkleedt de afdeling bestuursrechtspraak haar beslissing tot |
vermindering of verhoging met bijzondere redenen. | |
Lorsque plusieurs parties bénéficient de l'indemnité de procédure à | Wanneer meer partijen de rechtsplegingsvergoeding ten laste van een of |
charge d'une ou de plusieurs parties succombantes, son montant est au | meer in het ongelijk gestelde partijen genieten, is het bedrag ervan |
maximum le double de l'indemnité de procédure maximale à laquelle peut | maximaal het dubbel van de maximale rechtsplegingsvergoeding waarop de |
prétendre le bénéficiaire qui est fondé à réclamer l'indemnité la plus | begunstigde die gerechtigd is om de hoogste vergoeding te eisen, |
élevée. Elle est répartie entre les parties par la section du | aanspraak kan maken. Ze wordt door de afdeling bestuursrechtspraak |
contentieux administratif. | tussen de partijen verdeeld. |
Aucune partie ne peut être tenue au paiement d'une indemnité pour | Geen partij kan boven het bedrag van de rechtsplegingsvergoeding |
l'intervention de l'avocat d'une autre partie au-delà du montant de | worden aangesproken tot betaling van een vergoeding voor de |
l'indemnité de procédure. Les parties intervenantes ne peuvent être | tussenkomst van de advocaat van een andere partij. De tussenkomende |
tenues au paiement ou bénéficier de cette indemnité ». | partijen kunnen niet worden gehouden tot de betaling van deze |
B.4.2. Par cette modification apportée aux lois coordonnées sur le | rechtsplegingsvergoeding of ervan genieten ». |
Conseil d'Etat, le législateur a explicitement accepté que la | B.4.2. De wetgever heeft met die wijziging in de gecoördineerde wetten |
poursuite de l'intérêt général par une des parties à la procédure | op de Raad van State, uitdrukkelijk aanvaard dat het nastreven van het |
n'était pas exclusive de la condamnation de celle-ci à une indemnité | algemeen belang door één van de partijen bij de procedure niet |
de procédure lorsqu'elle succombe dans ses prétentions. La Cour | uitsluit dat zij kan worden veroordeeld tot de betaling van een |
accorde à cet égard une importance particulière à ce que le | rechtsplegingsvergoeding wanneer zij in het ongelijk wordt gesteld. |
législateur ait choisi, pour l'essentiel, de transposer au contentieux | Het Hof hecht in dat verband bijzondere aandacht aan het feit dat de |
porté devant le Conseil d'Etat le régime de la répétibilité prévu par | wetgever hoofdzakelijk ervoor heeft gekozen het stelsel van de |
l'article 1022 du Code judiciaire, alors même que ce régime est | verhaalbaarheid bepaald in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek |
destiné à régir, en principe, la répartition des risques du procès | om te zetten naar het contentieux voor de Raad van State, terwijl dat |
dans le cadre de litiges opposant des personnes privées, poursuivant | stelsel bedoeld is om in principe het herstel te regelen van de |
procesrisico's in het kader van geschillen tussen privépersonen die | |
la satisfaction de leurs intérêts. | hun belangen nastreven. |
B.4.3. Il s'ensuit que le législateur a expressément admis que | B.4.3. Hieruit vloeit voort dat de wetgever uitdrukkelijk heeft |
l'imposition d'une indemnité de procédure forfaitaire n'était pas, en | aanvaard dat het opleggen van een forfaitaire rechtsplegingsvergoeding |
tant que telle, de nature à menacer l'indépendance avec laquelle les | niet als dusdanig van dien aard was dat het de onafhankelijkheid |
autorités publiques doivent assurer - en étant, le cas échéant, partie | bedreigt van de overheden wanneer zij - in voorkomend geval als partij |
à une procédure juridictionnelle - la mission d'intérêt général qui | bij een jurisdictionele procedure - de aan hen toevertrouwde opdracht |
leur a été confiée. | van algemeen belang moeten verzekeren. |
B.5.1. Cette prise de position du législateur marque une césure | B.5.1. Die stellingname van de wetgever vormt een wezenlijke breuk in |
essentielle dans l'évolution du régime de l'indemnité de procédure et | de ontwikkeling van het stelsel van de rechtsplegingsvergoeding en |
a pour effet que, bien qu'elles poursuivent, comme le ministère public | heeft tot gevolg dat, hoewel zij, zoals het openbaar ministerie of het |
ou l'auditorat du travail en matière pénale, une mission d'intérêt | arbeidsauditoraat in strafzaken, een opdracht van algemeen belang |
général, les autorités publiques, parties demanderesses ou | nastreven, de overheden, eisende of verwerende partijen in het kader |
défenderesses dans le cadre d'un litige civil, peuvent être soumises | van een burgerlijk geschil, kunnen worden onderworpen aan het stelsel |
au régime de l'indemnité de procédure. | van de rechtsplegingsvergoeding. |
B.5.2. Il s'ensuit que le caractère objectif du contentieux devant le Conseil d'Etat ne permet pas raisonnablement de traiter différemment l'autorité publique qui est partie devant cette juridiction et l'autorité publique qui est partie à un litige devant une juridiction de l'ordre judiciaire, comme en cas de recours introduit contre une amende imposée par le fonctionnaire chargé des sanctions administratives communales. Les motifs évoqués en B.3.3, justifiant d'exclure la répétibilité des frais et des honoraires des avocats dans les relations entre le prévenu et le ministère public, font défaut en l'espèce. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour | B.5.2. Hieruit vloeit voort dat het objectieve karakter van het contentieux voor de Raad van State niet redelijkerwijs toelaat de overheid die voor dat rechtscollege partij is en de overheid die partij is bij een geschil voor een rechtscollege van de rechterlijke orde, zoals in geval van een beroep tegen een door de GAS-ambtenaar opgelegde geldboete, verschillend te behandelen. De in B.3.3 vermelde redenen die verantwoorden dat de verhaalbaarheid van de kosten en de erelonen van de advocaten in de betrekkingen tussen de beklaagde en het openbaar ministerie wordt uitgesloten, ontbreken te dezen. B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 1022 du Code judiciaire, avant l'entrée en vigueur de la loi | Artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, vóór de inwerkingtreding |
du 21 février 2010 « modifiant les articles 1022 du Code judiciaire et | van de wet van 21 februari 2010 « tot wijziging van de artikelen 1022 |
162bis du Code d'Instruction criminelle » et de la loi du 25 avril | van het Gerechtelijk Wetboek en 162bis van het Wetboek van |
2014 « visant à corriger plusieurs lois réglant une matière visée à | strafvordering » en van de wet van 25 april 2014 « ter verbetering van |
verschillende wetten die een aangelegenheid regelen als bedoeld in | |
l'article 78 de la Constitution », ne viole pas les articles 10 et 11 | artikel 78 van de Grondwet », schendt de artikelen 10 en 11 van de |
de la Constitution. | Grondwet niet. |
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
la Cour constitutionnelle, le 21 mai 2015. | op 21 mei 2015. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
Le président, | De voorzitter, |
A. Alen | A. Alen |