← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 101/2014 du 10 juillet 2014 Numéro du rôle : 5639 En cause :
la question préjudicielle concernant l'article 101 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats
de travail, posée par la Cour du travail d'Anvers. La C composée
des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De Groot, J.-P. Snappe, T. Merckx-(...)"
Extrait de l'arrêt n° 101/2014 du 10 juillet 2014 Numéro du rôle : 5639 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 101 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par la Cour du travail d'Anvers. La C composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De Groot, J.-P. Snappe, T. Merckx-(...) | Uittreksel uit arrest nr. 101/2014 van 10 juli 2014 Rolnummer : 5639 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Arbeidshof te Antwerpen. Het Grondwette samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters E. De Groot, J.-P. Snappe, (...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 101/2014 du 10 juillet 2014 | Uittreksel uit arrest nr. 101/2014 van 10 juli 2014 |
Numéro du rôle : 5639 | Rolnummer : 5639 |
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 101 de la | In zake : de prejudiciële vraag over artikel 101 van de wet van 3 juli |
loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail, posée par la | 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, gesteld door het Arbeidshof |
Cour du travail d'Anvers. | te Antwerpen. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de |
Groot, J.-P. Snappe, T. Merckx-Van Goey, F. Daoût et R. Leysen, | rechters E. De Groot, J.-P. Snappe, T. MerckxVan Goey, F. Daoût en R. |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. | Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder |
Alen, | voorzitterschap van voorzitter A. Alen, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 22 mai 2013 en cause de Leo Tercken contre la société de | Bij arrest van 22 mei 2013 in zake Leo Tercken tegen de vennootschap |
droit néerlandais « AD Chemicals BV », dont l'expédition est parvenue | naar Nederlands recht « AD Chemicals BV », waarvan de expeditie ter |
au greffe de la Cour le 27 mai 2013, la Cour du travail d'Anvers a | griffie van het Hof is ingekomen op 27 mei 2013, heeft het Arbeidshof |
posé la question préjudicielle suivante : | te Antwerpen de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 101 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de | « Schendt artikel 101 van de Wet van 3 juli 1978 betreffende de |
travail, combiné avec les articles 4 et 88 de cette loi, viole-t-il | arbeidsovereenkomsten, samengelezen met de artikelen 4 en 88 van deze |
les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que, | wet, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre, |
- le travailleur qui a été occupé de façon constante en tant que | - aan de werknemer die op bestendige wijze als |
représentant de commerce, dans le cadre d'un contrat de travail auquel | handelsvertegenwoordiger is tewerkgesteld, waarvan de |
il est mis fin après une année d'ancienneté, soit par le fait de | arbeidsovereenkomst na één jaar anciënniteit wordt beëindigd door de |
l'employeur sans motif grave, soit par le travailleur lui-même pour | werkgever zonder dringende reden of door hemzelf om een dringende |
motif grave, et qui a apporté à son employeur une clientèle que, | reden, en die aan zijn werkgever cliënteel heeft aangebracht dat hij |
contre son gré, il ne peut plus valoriser au terme de sa fonction, | na zijn dienstbetrekking tegen zijn wil in niet meer kan valoriseren |
subissant de ce fait un préjudice, se voit reconnaître le droit à une | en die hierdoor nadeel lijdt, het recht op een uitwinningsvergoeding |
indemnité d'éviction, et son employeur se voit imposer l'obligation de | wordt toegekend en aan diens werkgever de verplichting wordt opgelegd |
payer une telle indemnité; | om een dergelijke vergoeding te betalen; |
- alors que le travailleur exerçant de façon non constante la fonction | |
de représentant de commerce et le travailleur exerçant, de façon | - terwijl aan de werknemer die op niet-bestendige wijze de functie van |
constante ou non, une fonction commerciale sédentaire dans le cadre de | handelsvertegenwoordiger uitoefent en aan de werknemer die op al dan |
laquelle il prospecte la clientèle potentielle, qui étaient liés par | niet bestendige wijze een sedentaire commerciële functie uitoefent in |
un contrat de travail auquel il est mis fin après une année | dewelke hij op zoek gaat naar cliënteel, waarvan de |
d'ancienneté, soit par le fait de l'employeur sans motif grave, soit | arbeidsovereenkomst na één jaar anciënniteit, wordt beëindigd door de |
par les travailleurs eux-mêmes pour motif grave, et qui ont apporté à | werkgever zonder dringende reden of door henzelf om een dringende |
leur employeur une clientèle que, contre leur gré, ils ne peuvent plus | reden, en die aan hun werkgever cliënteel hebben aangebracht dat zij |
valoriser au terme de leur fonction, subissant de ce fait un | na hun dienstbetrekking tegen hun wil in niet meer kunnen valoriseren |
préjudice, ne se voient reconnaître aucun droit à une indemnité | en die hierdoor nadeel lijden, geen recht op een uitwinningsvergoeding |
d'éviction, et leurs employeurs ne se voient pas imposer l'obligation | wordt toegekend en aan hun werkgevers niet de verplichting wordt |
de payer une telle indemnité ? ». | opgelegd om een dergelijke vergoeding te betalen ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La Cour est interrogée au sujet de l'article 101 de la loi du 3 | B.1. Het Hof wordt ondervraagd over artikel 101 van de wet van 3 juli |
juillet 1978 relative aux contrats de travail, combiné avec les | 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, in samenhang gelezen met de |
articles 4 et 88 de cette même loi. Ces dispositions sont libellées | artikelen 4 en 88 van die wet. Die bepalingen luiden : |
comme suit : « Art. 4.Le contrat de travail de représentant de commerce est le |
« Art. 4.De arbeidsovereenkomst voor handelsvertegenwoordigers is de |
contrat par lequel un travailleur, le représentant de commerce, s'engage contre rémunération à prospecter et visiter une clientèle en vue de la négociation ou la conclusion d'affaires, hormis les assurances, sous l'autorité, pour le compte et au nom d'un ou de plusieurs commettants. Nonobstant toute stipulation expresse du contrat ou en son silence, le contrat conclu entre commettant et intermédiaire, quelle qu'en soit la dénomination, est réputé jusqu'à preuve du contraire un contrat de travail de représentant de commerce. Ne sont pas des représentants de commerce aux termes de la présente | overeenkomst waarbij een werknemer, de handelsvertegenwoordiger, zich verbindt tegen loon cliëntele op te sporen en te bezoeken met het oog op het onderhandelen over en het sluiten van zaken, verzekeringen uitgezonderd, onder het gezag, voor rekening en in naam van een of meer opdrachtgevers. Niettegenstaande elke uitdrukkelijke bepaling van de overeenkomst of bij het stilzwijgen ervan wordt de overeenkomst gesloten tussen opdrachtgever en tussenpersoon, welke ook de benaming zij, beschouwd als een arbeidsovereenkomst voor handelsvertegenwoordigers, tenzij het tegendeel wordt bewezen. |
loi : le commissionnaire, le courtier, le concessionnaire de vente | Zijn naar luid van deze wet geen handelsvertegenwoordiger : de |
exclusive, l'intermédiaire libre de remettre ses commandes à qui bon | commissionair, de makelaar, de concessiehouder voor alleenverkoop, de |
lui semble et, en général, l'agent commercial lié à son commettant par | tussenpersoon die zijn orders vrij kan doorgeven aan wie hij wil, en |
un contrat d'entreprise au sens de la loi relative au contrat d'agence | in het algemeen, de handelsagent die met zijn opdrachtgever verbonden |
commerciale, de mandat salarié ou de tout autre contrat en vertu | is door een aannemingsovereenkomst in de zin van de wet betreffende de |
duquel l'agent commercial n'agit pas sous l'autorité de son commettant | handelsagentuurovereenkomst, een lastgeving tegen loon of elke andere |
». « Art. 88.Peut seul invoquer le bénéfice des dispositions du présent |
overeenkomst krachtens welke de handelsagent niet onder het gezag van |
titre le représentant de commerce engagé en vue d'exercer sa | zijn opdrachtgever optreedt ». |
profession de façon constante, même lorsqu'il est chargé | « Art. 88.Op de bepalingen van deze titel kan zich alleen beroepen de |
accessoirement par son employeur de tâches d'une autre nature que la | handelsvertegenwoordiger die in dienst wordt genomen om op bestendige |
représentation commerciale. Ce bénéfice n'est pas accordé à l'employé | wijze zijn beroep uit te oefenen, zelfs indien hij door zijn werkgever |
chargé occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de | wordt belast met bijkomstig werk dat van andere aard is dan de |
l'entreprise, de démarches auprès de la clientèle, à l'exception du | handelsvertegenwoordiging. Dat voordeel wordt, met uitzondering van |
droit inscrit à l'article 90 ». | het bij artikel 90 toegekende recht, niet verleend aan de bediende die |
er af en toe mede wordt belast, samen met zijn arbeid binnen de | |
onderneming, stappen te doen bij de cliëntele ». | |
« Art. 101.Lorsqu'il est mis fin au contrat, soit par le fait de |
« Art. 101.Wanneer de overeenkomst wordt beëindigd door de werkgever |
l'employeur sans motif grave, soit par le représentant de commerce pour motif grave, une indemnité d'éviction est due au représentant de commerce qui a apporté une clientèle, à moins que l'employeur n'établisse qu'il ne résulte de la rupture du contrat aucun préjudice pour le représentant de commerce. Cette indemnité n'est due qu'après une occupation d'un an. Elle est égale à la rémunération de trois mois pour le représentant de commerce occupé chez le même employeur pendant une période de un à cinq ans. Elle est augmentée de la rémunération de un mois dès le début de chaque période supplémentaire de cinq ans de service chez le même employeur. Lorsque la rémunération du représentant de commerce consiste en tout ou en partie en commissions, celles-ci sont calculées sur base de la moyenne mensuelle des commissions proméritées pendant les douze mois qui précèdent la date de la cessation du contrat. L'indemnité d'éviction comprend non seulement la rémunération en cours, mais aussi les avantages acquis en vertu du contrat ». | zonder dringende reden of door de handelsvertegenwoordiger om een dringende reden, is een vergoeding wegens uitwinning verschuldigd aan de handelsvertegenwoordiger die een cliënteel heeft aangebracht tenzij de werkgever bewijst dat uit de beëindiging van de overeenkomst geen enkel nadeel volgt voor de handelsvertegenwoordiger. Die vergoeding is pas verschuldigd na een tewerkstelling van één jaar. Zij is gelijk aan het loon van drie maanden voor de handelsvertegenwoordiger die bij dezelfde werkgever was tewerkgesteld gedurende een periode van één tot vijf jaar. Zij wordt met het loon van één maand verhoogd bij het ingaan van elke bijkomende vijfjaarlijkse dienstperiode bij dezelfde werkgever. Wanneer het loon van de handelsvertegenwoordiger geheel of gedeeltelijk uit commissieloon bestaat, wordt dit laatste berekend op grond van het maandelijks gemiddelde van het commissieloon, verdiend gedurende de twaalf maanden die aan de beëindiging van de overeenkomst voorafgaan. De uitwinningsvergoeding behelst niet alleen het lopende loon maar ook de voordelen verworven krachtens de overeenkomst ». |
B.2. La juridiction a quo demande si l'article 101 de la loi du 3 | B.2. Het verwijzende rechtscollege vraagt of artikel 101 van de wet |
juillet 1978, combiné avec les articles 4 et 88 de cette même loi, est | van 3 juli 1978, in samenhang gelezen met de artikelen 4 en 88 van die |
compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que | wet, bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in |
l'indemnité d'éviction est uniquement due au représentant de commerce | zoverre de uitwinningsvergoeding enkel verschuldigd is aan de |
exerçant sa profession de façon constante et non au « travailleur | handelsvertegenwoordiger die op bestendige wijze zijn beroep uitoefent |
exerçant la fonction de représentant de commerce de façon non | en niet aan « de werknemer die op niet-bestendige wijze de functie van |
constante [ni] au travailleur exerçant, de façon constante ou non, une | handelsvertegenwoordiger uitoefent en aan de werknemer die op al dan |
fonction commerciale sédentaire dans le cadre de laquelle il prospecte | niet bestendige wijze een sedentaire commerciële functie uitoefent in |
la clientèle ». | dewelke hij op zoek gaat naar cliënteel ». |
B.3.1. L'article 4 précité de la loi du 3 juillet 1978 requiert que | B.3.1. Het voormelde artikel 4 van de wet van 3 juli 1978 vereist dat |
celui qui exerce des activités de représentation commerciale prospecte | degene die handelsvertegenwoordigingsactiviteiten uitoefent personen |
ou visite des personnes ou des établissements qui sont des clients du | of instellingen opspoort of bezoekt die klanten zijn of kunnen worden |
commettant ou qui peuvent le devenir et qu'il conclue ou négocie avec | van de opdrachtgever en met hen zaken sluit of daarover onderhandelt |
eux des affaires (Cass., 8 janvier 1970, Pas., 1970, I, p. 387; Cass., | (Cass., 8 januari 1970, Arr. Cass., 1970, p. 415; Cass. 9 juni 1986, |
9 juin 1986, Pas., 1986, n° 627; Cass., 9 mai 2011, Pas., 2011, n° | Arr. Cass., 1985-1986, nr. 627; Cass., 9 mei 2011, Arr. Cass., 2011, |
310). Ceci suppose que le représentant de commerce se rende activement | nr. 310). Dit veronderstelt dat de handelsvertegenwoordiger zich op |
auprès des clients (potentiels). | actieve wijze naar de (mogelijke) klanten begeeft. |
B.3.2. Il découle de l'article 88 de la loi précitée que le bénéfice | B.3.2. Uit artikel 88 van de voormelde wet vloeit voort dat het |
des dispositions de ce titre IV de la loi du 3 juillet 1978 n'est pas | voordeel van de bepalingen van die titel IV van de wet van 3 juli 1978 |
accordé aux travailleurs qui, en vertu de leur contrat de travail, | niet van toepassing is op de werknemers die volgens hun |
n'exercent pas la représentation commerciale à titre d'activité | arbeidsovereenkomst de handelsvertegenwoordiging niet als voornaamste |
principale (Cass., 18 avril 1988, Pas., 1988, n° 496; Cass., 28 juin | voorwerp hebben (Cass., 18 april 1988, Arr. Cass., 1987-1988, nr. 496; |
1999, Pas., 1999, n° 403). | Cass., 28 juni 1999, Arr. Cass., 1999, nr. 403). |
B.4. Les articles 4, 88 et 101 de la loi du 3 juillet 1978 reprennent | B.4. De artikelen 4, 88 en 101 van de wet van 3 juli 1978 nemen de |
les articles 2 et 15 de la loi du 30 juillet 1963 fixant le statut des | artikelen 2 en 15 van de wet van 30 juli 1963 tot instelling van het |
représentants de commerce (Doc. parl., Sénat, S.E. 1974, n° 381/1, pp. | statuut der handelsvertegenwoordigers over (Parl. St., Senaat, B.Z. |
2, 54, 56 et 57). | 1974, nr. 381/1, pp. 2, 54, 56 en 57). |
B.5.1. La loi du 30 juillet 1963 tend à résoudre le problème de « la | B.5.1. De wet van 30 juli 1963 beoogt een antwoord te bieden aan « het |
tendance très marquée de faire échapper les agents de la | in het oog vallende streven om de agenten van de |
représentation commerciale aux lois protectrices du travail et au | handelsvertegenwoordiging aan de beschermende arbeidswetten en aan de |
régime de la sécurité sociale » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, | maatschappelijke zekerheid te doen ontkomen » (Parl. St., Senaat, |
p. 1). | 1962-1963, nr. 185, p. 1). |
B.5.2. Les travaux préparatoires de la loi du 30 juillet 1963 | B.5.2. In de parlementaire voorbereiding van de wet van 30 juli 1963 |
développent largement la définition de la notion de « représentant de | werd uitgebreid aandacht besteed aan de omschrijving van het begrip « |
commerce » et la distinction entre cette profession et d'autres. On | handelsvertegenwoordiger » en aan het onderscheid tussen dat beroep en |
peut y lire les considérations suivantes : | andere beroepen. Daarbij werd het volgende overwogen : |
« Il en résulte que le problème consiste à choisir, non | « Het komt er dus op aan, op niet beperkende wijze een aantal criteria |
limitativement, des critères d'actes accomplis en grand nombre et | te kiezen voor daden die in groten getale en in vaste regelmaat worden |
régulièrement de telle sorte que leur fréquence et leur normalité | |
constituent une activité d'ensemble, de caractère continu et | verricht, zodat de veelvuldige en geregelde herhaling er in beginsel |
permanent, en principe; en d'autres termes qu'ils constituent ce qu'on | een zelfde, doorlopende en voortdurende werkzaamheden van maakt; met |
est convenu d'appeler une profession. | andere woorden, iets wat men een beroep pleegt te noemen. |
On peut en conclure qu'il est utile de chercher les critères les plus | Hieruit kan worden afgeleid dat het goed is na te gaan welke criteria |
fréquents qui caractérisent les contrats avenus avec leurs employeurs | het meest voorkomen in de contracten die met hun werkgevers worden |
par ceux qui exercent la profession de représentant de commerce » | afgesloten door degenen, die het beroep van handelsvertegenwoordiger |
(Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, pp. 30-31). | uitoefenen » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, pp. 30-31). |
B.5.3.1. Le projet de loi qui était à l'origine de la loi précitée du | B.5.3.1. Het wetsontwerp dat aan de oorsprong lag van de voormelde wet |
30 juillet 1963 disposait que le représentant de commerce « s'occupe | van 30 juli 1963, bepaalde dat de handelsvertegenwoordiger « zich |
de façon continue pour compte d'un ou de plusieurs commettants et | gewoonlijk buiten de lokalen van de onderneming, voor rekening van een |
habituellement en dehors des locaux de l'entreprise, de la négociation | of meer opdrachtgevers doorlopend bezighoudt met het onderhandelen |
ou de la conclusion d'affaires et est rémunéré par des commissions ou | over of het afsluiten van zaken en bezoldigd wordt bij wijze van |
des appointements fixes » (Doc. parl., Sénat, 1958-1959, n° 313, p. | commissieloon of vaste wedde » (Parl. St., Senaat, 1958-1959, nr. 313, |
11). Il faut déduire de ces termes que « les représentants qui | p. 11). Onder die woorden dient te worden verstaan « dat de |
seraient occupés temporairement dans les locaux de l'entreprise, par | vertegenwoordigers, die tijdelijk in de lokalen van de onderneming |
exemple au cours d'une foire commerciale ou d'une exposition, ne | zouden werken, bijvoorbeeld tijdens een jaarbeurs of een |
peuvent pour autant être soustraits au bénéfice des dispositions | tentoonstelling, als zodanig niet mogen verstoken blijven van het |
proposées » (ibid., p. 4). | voordeel van de voorgestelde bepalingen » (ibid., p. 4). |
B.5.3.2. Le texte proposé par la Commission de l'Emploi, du Travail et | B.5.3.2. In de tekst voorgedragen door de Senaatscommissie voor de |
de la Prévoyance sociale du Sénat, qui est devenu l'article 2 de la | Tewerkstelling, de Arbeid en de Sociale Voorzorg, die artikel 2 van de |
loi du 30 juillet 1963, prévoyait qu'il fallait entendre par « | wet van 30 juli 1963 is geworden, was erin voorzien dat voor de |
représentation commerciale » « l'activité qui a pour objet la | toepassing van die wet onder « handelsvertegenwoordiging » diende te |
prospection d'une clientèle en vue de la négociation ou la conclusion | worden verstaan « de activiteit die erin bestaat een cliënteel te |
bezoeken met het oog op het onderhandelen over of het afsluiten van | |
d'affaires » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, p. 91). La | zaken » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, p. 91). De bepaling |
disposition en vertu de laquelle le représentant de commerce est | dat de handelsvertegenwoordiger gewoonlijk buiten de lokalen van de |
habituellement occupé en dehors des locaux de l'entreprise a donc été | |
remplacée par la disposition en vertu de laquelle le représentant de | onderneming werkzaam is, werd dus vervangen door de bepaling dat de |
commerce visite sa clientèle. | handelsvertegenwoordiger zijn cliënteel bezoekt. |
B.5.3.3. A cet égard, devant cette commission sénatoriale il avait été précisé : | B.5.3.3. In die Senaatscommissie werd dienaangaande gepreciseerd : |
« Il ne s'agit évidemment pas du vendeur d'une firme qui a un bureau | « Het gaat hier natuurlijk niet om de verkoper van een firma die een |
de vente dans les propres locaux de la firme, car alors le vendeur se | verkoopkantoor in haar lokalen heeft, want de verkoper is dan |
trouve évidemment dans les liens d'un contrat d'emploi, sans que cela | natuurlijk verbonden door een arbeidsovereenkomst voor bedienden, wat |
puisse être contesté. Mais il ne faudrait pas que l'occupation | niet kan worden betwist. Maar dat een vertegenwoordiger bij |
exceptionnelle du représentant dans l'un des locaux de l'entreprise | uitzondering werkzaam is in een van de lokalen van de onderneming mag |
puisse avoir pour effet de faire échapper le représentant aux mesures | niet tot gevolg hebben dat hij niet valt onder de bijzondere |
spéciales de protection de sa profession. | bepalingen tot bescherming van zijn beroep. |
C'est pourquoi, dans un souci de précision très utile, il est retenu | Daarom en mede omdat nauwkeurigheid van groot nut is, wordt bepaald |
que, nonobstant ces prestations exceptionnelles, le représentant de | dat de handelsvertegenwoordiger, niettegenstaande die uitzonderlijke |
commerce reste un représentant lorsqu'il est habituellement occupé en | werkzaamheden, een vertegenwoordiger blijft wanneer hij gewoonlijk |
dehors des locaux. | buiten de lokalen werkzaam is. |
Mais aussi a-t-il été jugé opportun d'ajouter à l'article 2 que le | Maar tevens wordt het nuttig geacht aan artikel 2 toe te voegen dat de |
bénéfice des droits résultant de la présente loi ' n'est pas accordé à | rechten die uit deze wet voortvloeien niet worden verleend ' aan de |
l'employé chargé occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de | bediende die er af en toe mede belast wordt, samen met zijn arbeid |
l'entreprise de démarches auprès de la clientèle ' » (ibid., p. 44). | binnen de onderneming, demarches te doen bij cliënteel ' » (ibid., p. 44). |
B.5.3.4. A la Chambre, le ministre de l'Emploi et du Travail avait | B.5.3.4. In de Kamer voegde de minister van Tewerkstelling en Arbeid |
également ajouté : | daar nog het volgende aan toe : |
« Lors de la discussion au Sénat, cette définition a été complétée en | « Tijdens de bespreking in de Senaat is die definitie aangevuld met de |
spécifiant que la représentation commerciale est l'activité qui a pour | specificatie, dat handelsvertegenwoordiging de activiteit is die |
objet la prospection et la visite d'une clientèle. | bestaat in het opsporen en bezoeken van een cliënteel. |
Le mot ' prospecter ' dans le sens donné par Larousse et Littré | Volgens van Dale betekent opsporen ' door zoeken ontdekken '. Met |
signifie ' explorer '. En d'autres termes rechercher une clientèle | opsporen wordt dus bedoeld dat men nieuwe klanten zoekt te vinden, |
nouvelle, tandis que le mot ' visite ' qui a été ajouté lors des | terwijl bij het woord ' bezoeken ' dat tijdens de bespreking is |
débats, met l'accent sur la nécessité d'entretenir la clientèle | toegevoegd meer wordt gedacht aan de noodzaak om de betrekkingen met |
existante » (Doc. parl., Chambre, 1962-1963, n° 583/2, p. 4). | de bestaande cliënteel te onderhouden » (Parl. St., Kamer, 1962-1963, nr. 583/2, p. 4). |
B.5.4.1. Le projet de loi qui était à l'origine de la loi du 30 | B.5.4.1. Het wetsontwerp dat aan de oorsprong lag van de wet van 30 |
juillet 1963 tendait « à exclure du statut des personnes dont les | juli 1963, had « tot doel uit het statuut te sluiten de personen wier |
activités dans la représentation commerciale n'ont qu'un caractère | activiteit in de handelsvertegenwoordiging enkel van toevallige aard |
occasionnel » (Doc. parl., Sénat, 1958-1959, n° 313, p. 4). Le texte | is » (Parl. St., Senaat, 1958-1959, nr. 313, p. 4). In de tekst |
proposé par la Commission de l'Emploi, du Travail et de la Prévoyance | voorgedragen door de Senaatscommissie voor de Tewerkstelling, de |
sociale du Sénat, et qui est devenu l'article 2 de la loi du 30 | Arbeid en de Sociale Voorzorg, die artikel 2 van de wet van 30 juli |
juillet 1963, prévoyait : | 1963 is geworden, was bepaald : |
« Le bénéfice des droits découlant de la présente loi est réservé au | « Het genot van rechten die voortkomen uit deze wet wordt alleen |
représentant de commerce, engagé en vue d'exercer sa profession de | toegekend aan de handelsvertegenwoordiger die in dienst wordt genomen |
façon constante, même lorsqu'il est chargé accessoirement par son | om op voortdurende wijze zijn beroep uit te oefenen, zelfs indien hij |
employeur de tâches d'une autre nature que la représentation | door zijn werkgever belast is met bijkomstige taken die van een andere |
commerciale. Ce bénéfice n'est pas accordé à l'employé, chargé | aard zijn dan de handelsvertegenwoordiging. Dat genot wordt niet |
occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de l'entreprise, de | verleend aan de bediende die er af en toe mede belast wordt, samen met |
démarches auprès de la clientèle » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° | zijn arbeid binnen de onderneming, demarches te doen bij de cliënteel |
185, p. 91). | » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, p. 91). |
B.5.4.2. Devant cette Commission sénatoriale, une attention toute | B.5.4.2. In die Senaatscommissie werd hieraan uitgebreid aandacht |
particulière avait été accordée à cette question : | besteed : |
« De l'examen approfondi du problème du champ d'application, il semble | « Na een grondig onderzoek naar de werkingssfeer van de nieuwe wet |
que l'on puisse conclure en deux points : a) pour être représentant de commerce protégé quant aux droits personnels, nous voulons dire le droit au préavis (par opposition au droit à la commission qui est attaché à l'opération et non à la personne), il faut exercer la profession de façon continue ou habituelle; b) des opérations qui sont de même nature mais qui ne sont conclues qu'occasionnellement ou dans l'exercice d'une profession non habituelle pourront cependant se dérouler dans le cadre de la protection juridique accordée à ce genre d'opérations, comme par exemple le droit à la commission quand l'ordre est accepté en vue d'éviter le bradage par des intermédiaires qui accepteraient des conditions moins favorables. On se heurte ici à une réelle difficulté car il va sans dire que celui qui réalise une seule opération ou quelques opérations pourrait être un courtier ou un commissionnaire dont les opérations sont alors commerciales et relèvent du droit commercial. Cette difficulté ne peut être résolue que par cas d'espèce en prenant à la fois en considération les éléments relatifs à l'opération ou aux opérations en cause, les relations ordinaires entre | schijnt een tweevoudige conclusie voor de hand te liggen : a) om als handelsvertegenwoordiger beschouwd te worden en zijn persoonlijke rechten beschermd te zien, wij bedoelen hiermede het opzeggingsrecht (in tegenstelling met het recht op commissieloon dat verbonden is aan de verrichting en niet aan de persoon), moet men het beroep voortdurend of gewoonlijk uitoefenen; b) verrichtingen die van gelijke aard zijn maar slechts toevallig of in de uitoefening van een niet gewoon beroep plaats hebben, kunnen echter in aanmerking komen voor juridische bescherming die aan dit soort verrichtingen wordt verleend, zoals bijvoorbeeld het recht op commissieloon wanneer de order is aanvaard om te voorkomen dat de prijzen bedorven worden door tussenpersonen die minder gunstige voorwaarden zouden aannemen. Hier stuit men op een werkelijke moeilijkheid omdat degene die één zaak of enkele zaken doet, vanzelfsprekend een makelaar of een commissionair zou kunnen zijn en men dan te doen heeft met handelsverrichtingen die onder het handelsrecht vallen. Deze moeilijkheid kan slechts in elk geval afzonderlijk worden opgelost met inachtneming van de verschillende elementen van de betrokken verrichting of verrichtingen, de gewone |
le vendeur et l'intermédiaire, le genre d'activité normale de | betrekkingen tussen verkoper en tussenpersoon, de normale soort van |
celui-ci. | werkzaamheid. |
Le projet de formule proposée internationalement semble aboutir | Het internationaal voorgestelde formule-ontwerp schijnt praktisch tot |
pratiquement à une solution assez comparable parce que leurs | een vrij goed vergelijkbare oplossing te leiden, omdat de ontwerpers |
rédacteurs se sont trouvés dans les mêmes problèmes, notamment le | ervan voor dezelfde problemen stonden, o.m. het gevaar van prijsbederf |
danger du bradage : il ne faut pas inclure les amateurs ou les occasionnels mais il convient d'englober ceux qui exercent la profession de façon accessoire mais constante. Ainsi trois termes se présentent à l'esprit; continuité, habitude et constance. Comme les langues ne connaissent pas de réels synonymes, le choix est affaire de nuances, mais de toute façon il ne peut être question d'exclure du champ d'application pour le seul motif que la profession est influencée par les saisons. Les conclusions sur le caractère plus ou moins permanent de la profession, ne peuvent avoir pour effet de rendre licite ce qui ne le serait pas, par exemple, l'exercice constant mais accessoire de la profession par quelqu'un à qui son statut défend de l'exercer, ce qui | : amateurs of gelegenheidsverkopers blijven buiten de wet, maar degenen die de vertegenwoordiging als bijberoep uitoefenen, moeten er wel onder vallen. En zo krijgen wij drie woorden : doorlopend, gewoonlijk en vast. Daar er, taalkundig gesproken, geen echte synoniemen zijn, is de keuze een kwestie van schakeringen, maar er kan in ieder geval geen sprake van zijn iemand uit de werkingssfeer uit te sluiten alleen maar omdat het uitgeoefende beroep onderhevig is aan seizoeninvloeden. De conclusies in verband met het min of meer permanente karakter van het beroep mogen niet tot gevolg hebben dat het ongeoorloofde geoorloofd wordt, bijvoorbeeld de handelsvertegenwoordiger als vast bijberoep door iemand die dat volgens zijn statuut niet mag doen, wat |
sera le cas notamment de certains fonctionnaires. [...] | met name het geval zal zijn voor sommige ambtenaren. [...] |
[...] C'est dans ce sens que la Commission interprète le texte qu'elle | [...] In die zin legt de Commissie de tekst uit die ze aan het |
soumet et c'est à ce sens que se ralliera le Parlement s'il adopte le | Parlement aanbiedt en indien het Parlement het verslag en het ontwerp |
rapport et le projet » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, pp. | goedkeurt, zal het zich bij die opvatting aansluiten » (Parl. St., |
37-38). | Senaat, 1962-1963, nr. 185, pp. 37-38). |
B.5.5.1. La disposition qui est à l'origine de l'article 15 de la loi | B.5.5.1. De bepaling die aan de oorsprong lag van artikel 15 van de |
du 30 juillet 1963 a été justifiée comme suit : | wet van 30 juli 1963 werd als volgt verantwoord : |
« Cette disposition traite de l'indemnité d'éviction de clientèle. | « Deze bepaling handelt over de vergoeding wegens uitwinning van de cliëntele. |
[...] | [...] |
L'équité et les réalités de la pratique imposent de plus en plus | De billijkheid en de practische werkelijkheid eisen hoe langer hoe |
impérieusement de garantir les représentants contre la perte du fruit | meer dat de vertegenwoordigers gevrijwaard worden tegen het verlies |
de la clientèle que leur travail a fait entrer dans le patrimoine de | van de vrucht van de cliëntele die door hun arbeid opgenomen werd in |
leur employeur. | het patrimonium van hun werkgever. |
Le représentant licencié par son employeur est présumé subir un | De vertegenwoordiger die door zijn werkgever werd ontslagen, wordt |
préjudice particulier lequel résulte du fait qu'est soustraite | geacht een bijzonder nadeel te ondervinden, dat hierin bestaat dat |
désormais à son champ de travail la clientèle sur laquelle il avait | voortaan aan zijn werkterrein de cliëntele wordt onttrokken waarop hij |
personnellement acquis une influence et sur laquelle dès lors il | persoonlijk invloed had verworven en waarop hij bijgevolg rechtmatig |
pouvait légitimement compter pour ses activités à venir » (Doc. parl. | kon rekenen voor zijn verdere activiteit » (Parl. St., Senaat, |
; Sénat, 1958-1959, n° 313, p. 7). | 1958-1959, nr. 313, p. 7). |
B.5.5.2. Devant la commission sénatoriale il a encore été ajouté : | B.5.5.2. In die Senaatscommissie werd daar nog aan toegevoegd : |
« Le succès d'un article ou d'un produit auprès de la clientèle | « Het succes van een artikel of een produkt bij de cliënteel, is te |
résulte de la qualité de celui-ci, de la publicité faite mais aussi, | danken aan zijn kwaliteit en aan de reclame, doch ook, in zeer ruime |
très largement, de l'activité du représentant de commerce. | mate, aan het optreden van de handelsvertegenwoordiger. |
Le rôle de l'intermédiaire qui présente la marchandise est | Onbetwistbaar is de rol van de tussenpersoon die de waar aanbiedt, |
incontestablement très important parce que c'est lui qui établit les | zeer belangrijk, want hij is het die de menselijke contacten legt met |
contacts humains avec le client, le convainc, règle toutes sortes de | de klant, hem overtuigt en allerlei kleine problemen oplost om ertoe |
petits problèmes en vue d'aboutir à la réalisation d'une affaire. En | te komen een zaak af te sluiten. Eigenlijk is de klant vaak veel meer |
fin de compte, le client lui est souvent beaucoup plus attaché qu'au | aan hem gehecht dan aan het produkt, wegens het vertrouwen dat |
produit, en raison des relations de confiance qui se sont nouées et | ontstaan is en waarop een persoonlijke getrouwheid is gebouwd. De |
qui sont à la base d'une fidélité personnelle. L'employeur en | werkgever haalt hieruit voordeel, evengoed als uit de prospecties van |
bénéficie comme il a bénéficié de l'effort de prospection de son | zijn vertegenwoordiger. In vele gevallen kan worden gezegd dat de |
représentant. On pourra souvent dire que la clientèle ' appartient au | cliënteel ' aan de vertegenwoordiger toebehoort '. Maar wanneer de |
représentant '. Mais si celui-ci ne travaille plus dans le même | vertegenwoordiger naar een andere bedrijfs- of handelssector moet |
secteur économique ou commercial, la perte sera complète pour le | overschakelen, verliest hij alles, terwijl de werkgever verder de |
représentant tandis que l'employeur continuera à bénéficier en fait du | vruchten van de arbeid van zijn vroegere medewerker blijft plukken. |
travail de son ancien collaborateur. [...] | [...] |
[...] | [...] |
Le droit à l'indemnité d'éviction ne peut être envisagé que si le | Het recht op vergoeding wegens uitwinning kan slechts in aanmerking |
représentant a eu l'occasion de créer réellement ou de provoquer un | komen indien de vertegenwoordiger de gelegenheid had om werkelijk |
développement sensible de la clientèle » (Doc. parl., Sénat, | cliënteel te verwerven of de cliënteel sterk uit te breiden » (Parl. |
1962-1963, n° 185, pp. 75-76). | St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, pp. 75-76). |
B.6. Il ressort de la lecture conjointe des articles 4 et 88 précités | B.6. Uit de combinatie van de voormelde artikelen 4 en 88 vloeit voort |
que le travailleur qui invoque l'existence d'un contrat de travail de | dat de werknemer die zich op het bestaan van een arbeidsovereenkomst |
représentant de commerce dans le but de réclamer une indemnité | van handelsvertegenwoordiger beroept om een uitwinningsvergoeding te |
d'éviction doit prouver que la représentation commerciale, à savoir la | vorderen, moet bewijzen dat de handelsvertegenwoordiging, dit is het |
prospection et la visite de clientèle en vue de la négociation ou de | opsporen en bezoeken van cliënteel met het oog op het onderhandelen |
la conclusion d'affaires, constitue l'objet principal de son contrat. | over en het sluiten van zaken, het voornaamste voorwerp van zijn |
Par conséquent, un travailleur qui ne visite pas des personnes ou des | overeenkomst uitmaakt. Bijgevolg is een werknemer die personen of |
établissements qui sont des clients ou qui peuvent le devenir, ou qui | instellingen die cliënten zijn of kunnen worden, niet bezoekt, of die |
n'exerce par la profession de manière constante, n'est pas un | niet op bestendige wijze het beroep uitoefent, geen |
représentant de commerce au sens de la loi du 3 juillet 1978. Il ne | handelsvertegenwoordiger in de zin van de wet van 3 juli 1978. Hij kan |
peut dès lors prétendre à une indemnité d'éviction, même s'il a | derhalve geen aanspraak maken op een uitwinningsvergoeding, ook al |
apporté une clientèle qu'il ne pourra plus valoriser après son | heeft hij cliënteel aangebracht die hij na zijn ontslag niet langer |
licenciement. | zal kunnen valoriseren. |
La juridiction a quo demande si la différence de traitement qui en | Het verwijzende rechtscollege vraagt of het verschil in behandeling |
découle est compatible avec les articles 10 et 11 de la Constitution. B.7. La différence de traitement en cause repose sur un critère objectif, à savoir le fait que le travailleur qui exerce la profession de représentant de commerce visite ou non ses clients et le fait qu'il exerce cette profession de façon constante ou non. B.8. Dans la mesure où le législateur souhaite protéger les représentants de commerce d'une tendance visant à les soustraire à la législation du travail, il poursuit un but légitime. La différence de traitement en cause est pertinente par rapport à cet objectif, étant donné que cette tendance ne s'est avérée qu'à l'égard des représentants de commerce et non à l'égard d'autres professions et que ces autres professions bénéficient déjà de la protection d'autres lois. B.9. La Cour doit cependant encore vérifier si la différence de | dat hieruit voortvloeit bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. B.7. Het in het geding zijnde verschil in behandeling berust op een objectief criterium, namelijk het feit of de werknemer die het beroep van handelsvertegenwoordiger uitoefent zijn klanten al dan niet bezoekt, en het feit of dat hij dat beroep al dan niet op bestendige wijze uitoefent. B.8. In zoverre de wetgever de handelsvertegenwoordigers wil beschermen tegen een tendens die beoogt hen aan de arbeidswetgeving te onttrekken, streeft hij een wettig doel na. Het in het geding zijnde verschil in behandeling is pertinent ten opzichte van dat doel, vermits die tendens zich enkel voordeed ten aanzien van de handelsvertegenwoordigers, en niet ten aanzien van andere beroepen, en vermits die andere beroepen reeds de bescherming van andere wetgeving genoten. B.9. Het Hof dient evenwel nog na te gaan of het in het geding zijnde |
traitement en cause ne produit pas d'effets disproportionnés par | verschil in behandeling geen gevolgen heeft die onevenredig zijn ten |
rapport au but poursuivi. | aanzien van het nagestreefde doel. |
B.10.1. Il ressort des travaux préparatoires cités en B.5.3.3 que les | B.10.1. Uit de in B.5.3.3 aangehaalde parlementaire voorbereiding |
dispositions en cause exigent uniquement que le représentant de | blijkt dat de in het geding zijnde bepalingen enkel vereisen dat de |
commerce visite habituellement ses clients. Le fait qu'un travailleur | handelsvertegenwoordiger gewoonlijk zijn klanten bezoekt. Het feit dat |
qui exerce la profession de représentant de commerce occupe | een werknemer die het beroep van handelsvertegenwoordiger uitoefent |
occasionnellement un des locaux de l'entreprise ou exerce sa fonction | bij uitzondering werkzaam is in een van de lokalen van de onderneming |
sur une foire commerciale n'implique pas qu'il ne puisse plus être | of op een handelsbeurs leidt er niet toe dat hij niet langer als een |
considéré comme un représentant de commerce. Dans les travaux | handelsvertegenwoordiger kan worden beschouwd. In de parlementaire |
préparatoires, il a été indiqué : | voorbereiding werd hieromtrent het volgende verklaard : |
« Plusieurs propositions et le projet introduisent la notion que | « Verscheidene voorstellen en het ontwerp zelf bepalen dat |
l'occupation occasionnelle dans les locaux de l'entreprise ne peut | gelegenheidswerk in de bedrijfsgebouwen geen aanleiding mag zijn om |
avoir pour effet de soustraire un représentant au bénéfice des | een vertegenwoordiger het genot van de beschermingsmaatregelen te |
dispositions protectrices envisagées. L'une des propositions explique | ontzeggen. Een van de voorstellen geeft de volgende verklaring : ' de |
que ' les auteurs veulent signifier que ne peuvent être soustraits du | indieners geven te kennen dat het statuut ook toepasselijk is op de |
bénéfice du statut les représentants qui, temporairement, travaillent | vertegenwoordigers die tegelijk in de lokalen van de onderneming |
dans les locaux de l'entreprise, comme tel est notamment le cas du | werkzaam zijn, zoals met name het geval is voor de vertegenwoordiger |
représentant qui négocie des affaires au cours d'une foire commerciale | die over zaken onderhandelt tijdens een jaarbeurs of een |
ou d'une exposition '. | tentoonstelling '. |
[...] | [...] |
[...] Mais il ne faudrait pas que l'occupation exceptionnelle du | [...] Maar dat een vertegenwoordiger bij uitzondering werkzaam is in |
représentant dans l'un des locaux de l'entreprise puisse avoir pour | een van de lokalen van de onderneming mag niet tot gevolg hebben dat |
effet de faire échapper le représentant aux mesures spéciales de | hij niet valt onder de bijzondere bepalingen tot bescherming van zijn beroep. |
protection de sa profession. | Daarom en mede omdat nauwkeurigheid van groot nut is, wordt bepaald |
C'est pourquoi, dans un souci de précision très utile, il est retenu | dat de handelsvertegenwoordiger, niettegenstaande die uitzonderlijke |
que, nonobstant ces prestations exceptionnelles, le représentant de | werkzaamheden, een vertegenwoordiger blijft wanneer hij gewoonlijk |
commerce reste un représentant lorsqu'il est habituellement occupé en | buiten de lokalen werkzaam is » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. |
dehors des locaux » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, p. 44). | 185, p. 44). |
B.10.2. Le travailleur d'une entreprise qui a un bureau de vente dans | B.10.2. De werknemer van een onderneming die een verkoopkantoor in |
les locaux de cette dernière et qui y exerce son activité est exclu de | zijn lokalen heeft en die daar zijn beroep uitoefent, wordt |
la représentation commerciale, même lorsqu'il « est chargé | uitgesloten van de handelsvertegenwoordiging, zelfs wanneer hij « er |
occasionnellement, avec son travail à l'intérieur de l'entreprise, de | af en toe mede belast wordt, samen met zijn arbeid binnen de |
démarches auprès de la clientèle » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° | onderneming, demarches te doen bij de cliënteel » (Parl. St., Senaat, |
185, p. 44). En effet, il ne doit pas prospecter activement ses | 1962-1963, nr. 185, p. 44). Hij dient immers niet actief klanten op te |
clients, étant donné que ceux-ci viennent en personne à son bureau. Un | sporen, vermits die klanten zelf naar dat kantoor komen. Een |
représentant de commerce, en revanche, de par la nature de sa | handelsvertegenwoordiger, daarentegen, gaat wegens de aard van zijn |
profession, « [recherche] la clientèle directement chez elle » (ibid., | beroep « de klanten rechtstreeks daar [...] zoeken waar ze [wonen] » |
19). | (ibid., p. 19). |
B.11.1. Les dispositions en cause n'empêchent pas le représentant de | B.11.1. De in het geding zijnde bepalingen verhinderen niet dat de |
commerce d'exercer sa profession à temps partiel ou à titre d'activité | handelsvertegenwoordiger zijn beroep deeltijds of in bijberoep |
complémentaire. Elles exigent uniquement qu'il exerce sa profession de | uitoefent. Zij vereisen enkel dat hij zijn beroep op bestendige wijze |
façon constante. Lors de la discussion de ce qui est devenu la loi du | uitoefent. Tijdens de bespreking van wat de wet van 30 juli 1963 is |
30 juillet 1963, une proposition visant à limiter le contrat de | geworden, werd een voorstel om de overeenkomst van |
représentant de commerce au travailleur qui exerce cette profession à | handelsvertegenwoordiger te beperken tot werknemers die dat beroep in |
titre principal a été rejetée. A cet égard, devant la commission | hoofdberoep uitoefenen, verworpen. In de bevoegde Senaatscommissie |
sénatoriale, il a été considéré : | werd overwogen : |
« Sur le plan de la réalité sociale, la limitation à la profession | « Nu is de sociale werkelijkheid zo, dat een beperking tot het |
principale ne s'adapterait pas au fait que de nombreux représentants | hoofdberoep geen rekening zou houden met het feit dat tal van |
de commerce n'exercent pas cette profession de façon exclusive. La | handelsvertegenwoordigers dit beroep niet uitsluitend uitoefenen. Het |
notion de ' principale ' implique d'ailleurs que l'on a deux | begrip ' hoofdberoep ' sluit trouwens in zich dat men tenminste twee |
professions au moins. La principale sera-t-elle la profession à | beroepen heeft. Zal als hoofdberoep gelden het beroep dat het meeste |
laquelle on accorde le plus d'heures ou de jours ?, et quelle preuve | uren of dagen in beslag neemt ? Hoe dit te bewijzen ? En wat gaat dit |
pourrait-on en faire ?, et en quoi cela regarde-t-il l'employeur qui | de werkgever aan, die door deze tussenpersonen een order ontvangt ? |
obtient une commande par cet intermédiaire ? En quoi cela peut-il | Hoe kan dit een verandering brengen in de betrekking tussen de baas en |
modifier les rapports entre le patron et le voyageur ? Ou bien le | de reiziger ? Of zal het hoofdberoep bepaald worden aan de hand van de |
caractère principal résultera-t-il de la comparaison des gains | winst die de twee beroepen opleveren ? Dan gelden weer dezelfde |
provenant des deux professions ?, et alors, les mêmes objections sont | bezwaren, zonder nog te gewagen van de grote praktische moeilijkheden |
valables sans compter les difficultés pratiques considérables que | waartoe dit onderscheid aanleiding zou kunnen geven. |
cette distinction pourrait soulever. | |
[...] | [...] |
C'est pour toutes ces raisons qu'après un long examen de la question, | Om al deze redenen heeft de Commissie, na een langdurig onderzoek van |
la Commission a estimé [...] ne pas pouvoir retenir le concept de | de zaak, gemeend het begrip ' hoofdberoep ' niet te kunnen aanvaarden |
profession principale » (Doc. parl., Sénat, 1962-1963, n° 185, p. 36). | » (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 185, p. 36). |
B.11.2. Il découle en outre de l'article 88 de la loi du 3 juillet | B.11.2. Uit artikel 88 van de wet van 3 juli 1978 vloeit bovendien |
1978 que le travailleur qui n'exerce pas la profession de représentant | voort dat de werknemer die niet op bestendige wijze het beroep van |
de commerce de façon constante mais est chargé occasionnellement, avec | handelsvertegenwoordiger uitoefent, maar die er af en toe mee wordt |
son travail à l'intérieur de l'entreprise, de démarches auprès de la | belast om, samen met zijn arbeid binnen de onderneming, stappen te |
clientèle de l'entreprise, peut prétendre le cas échéant au droit | doen bij het cliënteel van de onderneming, in voorkomend geval |
inscrit à la commission visée à l'article 90 de cette loi. | aanspraak kan maken op het in artikel 90 van die wet bedoelde |
commissieloon. | |
B.12. Bien que le travailleur qui ne visite pas des personnes ou des | B.12. Ofschoon de werknemer die personen of instellingen die cliënten |
établissements qui sont des clients ou qui peuvent le devenir, ou qui | zijn of kunnen worden, niet bezoekt, of die niet bestendig als |
n'intervient pas en tant que représentant de commerce de façon | handelsvertegenwoordiger optreedt, geen aanspraak kan maken op de |
constante, ne puisse prétendre à l'indemnité d'éviction prévue à | uitwinningsvergoeding waarin artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 |
l'article 101 de la loi du 3 juillet 1978, lorsqu'il est mis fin à son | voorziet wanneer diens arbeidsovereenkomst na een tewerkstelling van |
contrat de travail après une durée d'activité d'au moins un an, soit | minstens één jaar wordt beëindigd door de werkgever zonder dringende |
par le fait de l'employeur sans motif grave soit par lui-même pour | reden of door hemzelf om een dringende reden, kan hij aanspraak maken |
motif grave, il peut prétendre au délai ou à l'indemnité de préavis | op de opzeggingstermijnen of -vergoedingen waarin wordt voorzien in |
prévus au chapitre IV de la loi du 3 juillet 1978. Il n'est donc pas | hoofdstuk IV van de wet van 3 juli 1978. Hij blijft derhalve niet van |
exclu de toute indemnité. | elke vergoeding verstoken. |
B.13. Eu égard à ce qui précède, la différence de traitement en cause | B.13. Gelet op het voorgaande, is het in geding zijnde verschil in |
n'est pas sans justification raisonnable. | behandeling niet zonder redelijke verantwoording. |
B.14. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.14. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 101 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de | Artikel 101 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de |
travail, combiné avec les articles 4 et 88 de la même loi, ne viole | arbeidsovereenkomsten, in samenhang gelezen met de artikelen 4 en 88 |
pas les articles 10 et 11 de la Constitution. | van dezelfde wet, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
la Cour constitutionnelle, le 10 juillet 2014. | op 10 juli 2014. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
Le président, | De voorzitter, |
A. Alen | A. Alen |