← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 85/2014 du 22 mai 2014 Numéro du rôle : 5840 En cause : la question
préjudicielle relative à l'article 73sexies du Code de la taxe sur la valeur ajoutée, posée par la Cour
d'appel de Gand. La Cour constitutionnelle,"
| Extrait de l'arrêt n° 85/2014 du 22 mai 2014 Numéro du rôle : 5840 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 73sexies du Code de la taxe sur la valeur ajoutée, posée par la Cour d'appel de Gand. La Cour constitutionnelle, | Uittreksel uit arrest nr. 85/2014 van 22 mei 2014 Rolnummer : 5840 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 73sexies van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde, gesteld door het Hof van Beroep te Gent. Het Grond samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters J.-P. Snappe, J.-P. Moerman(...) |
|---|---|
| COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
| Extrait de l'arrêt n° 85/2014 du 22 mai 2014 | Uittreksel uit arrest nr. 85/2014 van 22 mei 2014 |
| Numéro du rôle : 5840 | Rolnummer : 5840 |
| En cause : la question préjudicielle relative à l'article 73sexies du | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 73sexies van het |
| Code de la taxe sur la valeur ajoutée, posée par la Cour d'appel de | Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde, gesteld door het |
| Gand. | Hof van Beroep te Gent. |
| La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
| composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges J.-P. | samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de |
| Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul et R. Leysen, assistée du | rechters J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, P. Nihoul en R. |
| greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Alen, | Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, |
| après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
| I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
| Par arrêt du 23 janvier 2014 en cause du ministère public et de l'Etat | Bij arrest van 23 januari 2014 in zake het openbaar ministerie en de |
| belge contre Guy Van der Auwera et autres, dont l'expédition est | Belgische Staat tegen Guy Van der Auwera en anderen, waarvan de |
| parvenue au greffe de la Cour le 12 février 2014, la Cour d'appel de | expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 12 februari 2014, |
| Gand a posé la question préjudicielle suivante : | heeft het Hof van Beroep te Gent de volgende prejudiciële vraag |
| « L'article 73sexies du Code de la TVA viole-t-il les articles 10 et | gesteld : « Schendt artikel 73sexies BTW-wetboek de artikelen 10 en 11 van de |
| 11 de la Constitution, combinés avec l'article 6 de la Convention | Grondwet, gelezen in samenhang met artikel 6 van het E.V.R.M., met |
| européenne des droits de l'homme, avec l'article 1er du Premier | artikel 1 van het Aanvullend Protocol van 20 maart 1952 bij het |
| Protocole additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme | E.V.R.M. en met artikel 50 Swb, in de interpretatie dat de erin |
| du 20 mars 1952 et avec l'article 50 du Code pénal, dans | |
| l'interprétation selon laquelle l'obligation solidaire qui y est visée | bedoelde hoofdelijke gehoudenheid tot betaling van de ontdoken |
| de payer l'impôt éludé est une mesure civile; | belastingen een burgerlijke maatregel is; |
| - en ce que cette disposition lie automatiquement et d'office | - in zoverre deze bepaling de hoofdelijke gehoudenheid tot betaling |
| l'obligation solidaire de payer l'impôt éludé, tant à l'égard de | van de ontdoken belastingen ten aanzien van zowel de dader als |
| l'auteur qu'à l'égard du participant, à toute condamnation pénale en | deelnemer automatisch en van rechtswege verbindt aan elke |
| strafrechtelijke veroordeling wegens een fiscaal misdrijf omschreven | |
| raison d'un infraction fiscale visée aux articles 73 et 73sexies du | in de artikelen 73 en 73sexies BTW-wetboek - zonder vordering van het |
| Code de la TVA - sans réquisition du ministère public, sans débat | openbaar ministerie, zonder tegensprekelijk debat en zonder motivering |
| contradictoire et sans motivation ni même mention - et en ce qu'elle | of zelfs maar een vermelding - en het zo de strafrechter niet toestaat |
| empêche ainsi le juge pénal de statuer en pleine juridiction sur | om zich met volle rechtsmacht uit te spreken over de toepassing van de |
| l'application de l'obligation solidaire de payer l'impôt éludé; | hoofdelijke gehoudenheid tot betaling van de ontdoken belastingen; |
| - en ce que cette disposition prive le juge pénal de la possibilité de | - in zoverre deze bepaling dan de strafrechter de mogelijkheid ontzegt |
| tempérer cette obligation solidaire en fonction de la part dans | om deze hoofdelijke gehoudenheid te matigen in functie van het aandeel |
| l'infraction fiscale ou en fonction des avantages reçus et en ce qu'il | aan het fiscaal misdrijf of in functie van de genoten voordelen en zo |
| est ainsi privé de la possibilité d'éviter une violation potentielle | niet in de mogelijkheid wordt gesteld een mogelijke schending van het |
| du droit au respect de la propriété garanti par l'article 1er du | recht op eerbiediging van de eigendom gewaarborgd door artikel 1 van |
| Premier Protocole additionnel à la Convention européenne des droits de | het Aanvullend Protocol bij het E.V.R.M. te vermijden; |
| l'homme, - en ce que le juge pénal, en droit pénal commun, par suite de | - in zoverre de strafrechter in het gemeen strafrecht ingevolge de |
| l'application de l'article 50 du Code pénal, a par contre la | toepassing van artikel 50 Swb. wel in de mogelijkheid wordt gesteld om |
| possibilité d'exempter les auteurs, co-auteurs et complices condamnés | de veroordeelde daders, mededaders en medeplichtigen aan een misdrijf |
| d'une infraction, de l'obligation solidaire de payer une indemnité aux | vrij te stellen van de hoofdelijkheid bij het betalen van |
| victimes de l'infraction, à condition d'indiquer les motifs de cette | schadevergoeding aan de slachtoffers van het misdrijf, mits hij de |
| dispense et de déterminer la proportion des frais à supporter | redenen van die vrijstelling opgeeft en het door ieder persoonlijk te |
| individuellement par chacun d'eux ? ». | dragen aandeel in de kosten bepaalt ? ». |
| Le 5 mars 2014, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la loi | Op 5 maart 2014 hebben de rechters-verslaggevers E. Derycke en P. |
| Nihoul, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere | |
| spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, les | wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, het Hof ervan in |
| juges-rapporteurs E. Derycke et P. Nihoul ont informé la Cour qu'ils | kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht voor te |
| pourraient être amenés à proposer de mettre fin à l'examen de | stellen het onderzoek van de zaak af te doen met een arrest van |
| l'affaire par un arrêt de réponse immédiate. | onmiddellijk antwoord. |
| (...) | (...) |
| III. En droit | III. In rechte |
| (...) | (...) |
| B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 73sexies du Code de | B.1. De prejudiciële vraag betreft artikel 73sexies van het Wetboek |
| la taxe sur la valeur ajoutée (ci-après : le Code de la TVA), qui | van de belasting over de toegevoegde waarde (hierna : BTW-Wetboek), |
| dispose : | dat bepaalt : |
| « Les personnes qui auront été condamnées comme auteurs ou complices | « Personen die als daders of als medeplichtigen van misdrijven bedoeld |
| d'infractions visées aux articles 73 et 73bis seront solidairement | in de artikelen 73 en 73bis werden veroordeeld, zijn hoofdelijk |
| tenues au paiement de l'impôt éludé. | gehouden tot betaling van de ontdoken belasting. |
| Les personnes physiques ou morales seront civilement et solidairement | De natuurlijke personen of de rechtspersonen zijn burgerlijk en |
| responsables des amendes et frais résultant des condamnations | hoofdelijk aansprakelijk voor de geldboeten en kosten die het gevolg |
| prononcées en vertu des articles 73 à 73quater contre leurs préposés | zijn van de veroordelingen welke krachtens de artikelen 73 tot |
| 73quater tegen hun aangestelden of beheerders, zaakvoerders of | |
| ou leurs administrateurs, gérants ou liquidateurs ». | vereffenaars zijn uitgesproken ». |
| B.2.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité de cette | B.2.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid van die |
| disposition avec les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés | bepaling met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang |
| avec l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme, | gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de |
| avec l'article 1er du Premier Protocole additionnel à cette Convention | mens, met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij dat Verdrag |
| et avec l'article 50 du Code pénal, dans l'interprétation selon | en met artikel 50 van het Strafwetboek, in de interpretatie dat de in |
| laquelle l'obligation solidaire de payer l'impôt éludé visée à | artikel 73sexies van het BTW-Wetboek bedoelde hoofdelijke gehoudenheid |
| l'article 73sexies du Code de la TVA est une mesure civile. | tot betaling van de ontdoken belasting een burgerlijke maatregel is. |
| B.2.2. Il ressort de la question préjudicielle que celle-ci vise | B.2.2. Uit de prejudiciële vraag volgt dat zij beperkt is tot het |
| uniquement l'alinéa 1er de l'article 73sexies du Code de la TVA. | eerste lid van artikel 73sexies van het BTW-Wetboek. |
| B.2.3. Le juge a quo interroge la Cour au sujet de la compatibilité de | B.2.3. De verwijzende rechter ondervraagt het Hof over de |
| bestaanbaarheid van de in het geding zijnde bepaling met de artikelen | |
| la disposition en cause avec les articles 10 et 11 de la Constitution, | 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met, onder meer, |
| combinés notamment avec l'article 50 du Code pénal. L'article 50 du | artikel 50 van het Strafwetboek. Artikel 50 van het Strafwetboek |
| Code pénal ne relève toutefois pas des dispositions ou des règles au | behoort evenwel niet tot de bepalingen of de regels waaraan het Hof |
| regard desquelles la Cour peut exercer un contrôle. | vermag te toetsen. |
| En ce que l'article 50 du Code pénal est mentionné dans la question | In zoverre artikel 50 van het Strafwetboek in de prejudiciële vraag |
| préjudicielle, non pas en tant que norme de référence, mais à titre de comparaison avec le régime prévu par la disposition en cause, la Cour peut le prendre en compte. B.2.4. Il convient d'examiner la disposition en cause dans l'interprétation selon laquelle le juge répressif ne serait pas compétent pour statuer en pleine juridiction sur la sanction de responsabilité solidaire des auteurs et des complices qui est contenue dans cette disposition ou pour la tempérer en fonction de la part concrètement prise par le condamné dans les infractions fiscales établies ou en fonction des avantages qui en sont retirés par celui-ci. B.3. Par ses arrêts nos 105/2009, 117/2009 et 159/2009, la Cour a jugé : | wordt vermeld, niet als referentienorm, maar ter vergelijking met de regeling waarin de in het geding zijnde bepaling voorziet, vermag het Hof ermee rekening te houden. B.2.4. De in het geding zijnde bepaling dient te worden onderzocht in de interpretatie dat de strafrechter niet de bevoegdheid zou hebben om zich met volle rechtsmacht uit te spreken over de daarin vervatte sanctie van de hoofdelijke aansprakelijkheid van de daders en de medeplichtigen, of ze te matigen naar gelang van het concrete aandeel van de veroordeelde in de bewezen verklaarde fiscale misdrijven of naar gelang van de genoten voordelen. B.3. Bij zijn arresten nrs. 105/2009, 117/2009 en 159/2009 heeft het Hof geoordeeld : |
| « [La Cour de cassation] qualifie l'obligation solidaire en matière | « [Het Hof van Cassatie merkt] de hoofdelijke gehoudenheid inzake |
| fiscale de sanction civile qui s'applique ' de plein droit ' (Cass., | belastingen [aan] als een ' civielrechtelijke sanctie [die] van |
| 20 juin 1995, Pas., 1995, I, n° 312) ou ' de mesure réparatrice qui | rechtswege geldt ' (Cass., 20 juni 1995, Arr. Cass., 1995, nr. 312) of |
| s'applique de plein droit ' (Cass., 21 octobre 2008, P.08.0535.N) et | als ' een herstelmaatregel die [...] van rechtswege werkt ' (Cass., 21 |
| qui est similaire ' à l'obligation solidaire de restitution à l'égard | oktober 2008, P.08.0535.N) en die ' gelijkaardig is aan de hoofdelijke |
| de tous les individus condamnés pour une même infraction visés à | gehoudenheid tot teruggave ten aanzien van alle wegens een zelfde |
| misdrijf veroordeelde personen bepaald in artikel 50 van het | |
| l'article 50 du Code pénal ' (Cass. 15 octobre 2002, Pas., 2002, n° | Strafwetboek ' (Cass. 15 oktober 2002, Arr. Cass., 2002, nr. 540; 21 |
| 540; 21 octobre 2008, P.08.0535.N), article qui dispose : | oktober 2008, P.08.0535.N), dat bepaalt : |
| ' Tous les individus condamnés pour une même infraction sont tenus | ' Alle wegens een zelfde misdrijf veroordeelde personen zijn |
| solidairement des restitutions et des dommages-intérêts. | hoofdelijk gehouden tot teruggave en schadevergoeding. |
| Ils sont tenus solidairement des frais, lorsqu'ils ont été condamnés | Zij zijn hoofdelijk gehouden tot de kosten, wanneer zij door een |
| par le même jugement ou arrêt. | zelfde vonnis of arrest zijn veroordeeld. |
| Néanmoins, le juge peut exempter tous ou quelques-uns des condamnés de | Nochtans kan de rechter alle veroordeelden of enige van hen |
| la solidarité, en indiquant les motifs de cette dispense, et en | vrijstellen van de hoofdelijkheid, mits hij de redenen van die |
| déterminant la proportion des frais à supporter individuellement par | vrijstelling opgeeft en het door ieder persoonlijk te dragen aandeel |
| chacun d'eux. | in de kosten bepaalt. |
| Les individus condamnés par des jugements ou arrêts distincts ne sont | Personen, door onderscheidene vonnissen of arresten veroordeeld, zijn |
| tenus solidairement des frais qu'à raison des actes de poursuite qui | alleen wegens daden van vervolging, die hun gemeen zijn, hoofdelijk |
| leur ont été communs '. | gehouden tot de kosten '. |
| La Cour de cassation a jugé que la solidarité s'applique de plein | Het Hof van Cassatie oordeelde dat de hoofdelijkheid van rechtswege |
| droit et ne doit pas être prononcée par le juge répressif (Cass., 15 | werkt en niet door de strafrechter moet worden uitgesproken (Cass., 15 |
| octobre 2002, Pas., 2002, n° 540). Toujours selon la Cour de | oktober 2002, Arr. Cass., 2002, nr. 540). Nog volgens het Hof van |
| Cassatie is de hoofdelijkheid een door de wet zelf aan de | |
| cassation, la solidarité constitue une conséquence civile que la loi | strafrechtelijke veroordeling verbonden burgerlijk gevolg en bestaat |
| elle-même attache à la condamnation pénale et elle existe même si le | zij, ook al heeft de strafrechter niet uitdrukkelijk vastgesteld dat |
| juge répressif ne constate pas expressément que le condamné était | de veroordeelde hoofdelijk gehouden was tot betaling van de ontdoken |
| solidairement tenu au paiement de l'impôt éludé (Cass., 11 octobre 1996, Pas., 1996, I, n° 375). Par conséquent, l'administration peut non seulement agir contre le redevable, mais elle peut également décerner une contrainte à l'encontre de tous ceux qui ont été condamnés en tant que coauteurs ou complices ». B.4. Par les mêmes arrêts, la Cour a jugé que les litiges qui découleraient de la fixation du montant de l'impôt éludé, du recouvrement de cet impôt ou du droit de recours du coauteur ou du complice condamné à la solidarité contre les autres condamnés doivent faire l'objet d'un contrôle de pleine juridiction. En ce qui concerne l'article 73sexies, alinéa 1er, du Code de la TVA, | belasting (Cass., 11 oktober 1996, Arr. Cass., 1996, nr. 375). De administratie kan derhalve niet enkel tegen de belastingplichtige optreden maar ook een dwangbevel uitvaardigen tegen eenieder die is veroordeeld als mededader of medeplichtige ». B.4. Bij dezelfde arresten heeft het Hof geoordeeld dat de betwistingen die voortvloeien uit de vaststelling van het bedrag van de ontdoken belasting, de invordering van die belasting of het verhaalsrecht van de tot de hoofdelijke gehoudenheid veroordeelde mededader of medeplichtige jegens de andere veroordeelden, het voorwerp moeten uitmaken van een rechterlijke controle met volle rechtsmacht. Wat artikel 73sexies, eerste lid, van het BTW-Wetboek betreft, heeft het Hof dienaangaande bij zijn arrest nr. 117/2009 als volgt |
| la Cour a jugé ce qui suit par son arrêt n° 117/2009 : | geoordeeld : |
| « B.7.5. En matière de taxe sur la valeur ajoutée, et contrairement à | « B.7.5. Inzake de belasting over de toegevoegde waarde, en in |
| ce qui est le cas pour les impôts sur les revenus, l'impôt est dû dès | tegenstelling tot wat het geval is in de inkomstenbelastingen, is de |
| que les conditions fixées par la loi sont remplies. La condamnation | belasting verschuldigd zodra de door de wet gestelde voorwaarden zijn |
| implique dès lors la fixation du montant de l'impôt éludé. La personne | vervuld. De veroordeling houdt dan ook de vaststelling van het bedrag |
| tenue solidairement au paiement qui conteste le montant de l'impôt éludé peut, comme le redevable lui-même, mettre en oeuvre contre cette condamnation les voies de recours prévues par le Code d'instruction criminelle. B.7.6. Le montant de la taxe sur la valeur ajoutée éludée étant établi par la condamnation pénale, l'administration peut, dès que cette condamnation est devenue définitive et à défaut du paiement de la taxe sur la valeur ajoutée, s'adresser soit au redevable, soit à la personne solidairement tenue au paiement. B.7.7. Lorsque la personne solidairement tenue paie l'impôt éludé, elle peut, conformément aux règles du droit commun, s'adresser aux coauteurs ou aux complices afin de recouvrer leur part de l'impôt dû. Le juge peut se prononcer en pleine juridiction sur des contestations éventuelles qui apparaîtraient entre le coauteur ou le complice qui a payé l'impôt éludé et ses coauteurs ou complices contre lesquels il se retourne. B.7.8. Il découle de ce qui précède qu'un juge peut statuer en pleine | van de ontdoken belasting in. De hoofdelijk gehoudene die het bedrag van de ontdoken belasting betwist, kan tegen die veroordeling dezelfde rechtsmiddelen waarin is voorzien in het Wetboek van strafvordering instellen als de belastingplichtige. B.7.6. Vermits het bedrag van de ontdoken belasting over de toegevoegde waarde door de strafrechtelijke veroordeling vaststaat, kan, zodra die veroordeling definitief is, de administratie bij gebreke van voldoening van de belasting over de toegevoegde waarde zich wenden tot hetzij de belastingplichtige, hetzij de hoofdelijk gehoudene. B.7.7. Wanneer de hoofdelijk gehoudene de ontdoken belasting betaalt, kan hij zich overeenkomstig de regels van het gemeen recht richten tot de mededaders of medeplichtigen om hun deel van de verschuldigde belasting terug te vorderen. De rechter kan zich met volle rechtsmacht uitspreken over eventuele betwistingen die zouden ontstaan tussen de mededader of de medeplichtige die de ontdoken belasting heeft betaald, en zijn mededaders of medeplichtigen op wie hij zich verhaalt. B.7.8. Uit wat voorafgaat, volgt dat een rechter alle betwistingen die |
| juridiction sur toutes les contestations qui découleraient de | zouden voortvloeien uit de hoofdelijke gehoudenheid, met volle |
| l'obligation solidaire ». | rechtsmacht kan beoordelen ». |
| Par ses arrêts nos 105/2009 et 159/2009, la Cour s'est prononcée dans | Bij zijn arresten nrs. 105/2009 en 159/2009 heeft het Hof in dezelfde |
| le même sens. | zin geoordeeld. |
| B.5. Par ses arrêts nos 105/2009, 117/2009 et 159/2009 précités, la | B.5. Bij zijn voormelde arresten nrs. 105/2009, 117/2009 en 159/2009 |
| Cour a répondu comme suit aux questions préjudicielles dans lesquelles | heeft het Hof als volgt geantwoord op prejudiciële vragen waarin het |
| la juridiction a quo ou le prévenu devant la juridiction a quo | verwijzende rechtscollege of de beklaagde voor het verwijzende |
| estimaient que l'obligation solidaire prévue par l'article 73sexies du | rechtscollege ervan uitgingen dat de hoofdelijke gehoudenheid waarin |
| Code de la TVA devait être considérée comme une sanction pénale au | artikel 73sexies van het BTW-Wetboek voorziet, als een strafsanctie in |
| sens de l'article 6.1 de la Convention européenne des droits de | de zin van artikel 6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de |
| l'homme : | mens diende te worden beschouwd : |
| « B.5. En vertu de la jurisprudence de la Cour européenne des droits | « B.5. Op grond van de rechtspraak van het Europees Hof voor de |
| de l'homme, l'obligation solidaire pourrait être considérée comme une | Rechten van de Mens zou de hoofdelijke gehoudenheid kunnen worden |
| sanction pénale visée à l'article 6.1 de la Convention européenne des | beschouwd als een strafsanctie in de zin van artikel 6.1 van het |
| droits de l'homme si elle a un caractère pénal selon la qualification | Europees Verdrag voor de rechten van de mens, indien zij volgens de |
| en droit interne ou s'il ressort de la nature de l'infraction, à | internrechtelijke kwalificatie een strafrechtelijk karakter heeft, of |
| savoir sa portée générale et le caractère préventif et répressif de la | indien uit de aard van de inbreuk, namelijk de algemene draagwijdte en |
| sanction, qu'il s'agit d'une sanction pénale ou encore s'il ressort de | het preventieve en repressieve doel van de bestraffing, blijkt dat het |
| la nature et de la sévérité de la sanction subie par l'intéressé | om een strafsanctie gaat, of nog indien uit de aard en de ernst van de |
| qu'elle a un caractère punitif et donc dissuasif (CEDH (grande | sanctie die de betrokkene ondergaat, blijkt dat zij een bestraffend en |
| chambre), 23 novembre 2006, Jussila c. Finlande). | daardoor ontradend karakter heeft (EHRM (grote kamer), 23 november |
| 2006, Jussila t. Finland). | |
| B.6.1. L'emplacement de l'article 73sexies, alinéa 1er, du Code de la | B.6.1. De plaats van artikel 73sexies, eerste lid, in het BTW-Wetboek, |
| TVA, à savoir dans la section 2 du chapitre XI, ayant pour intitulé ' | namelijk onder afdeling 2 van hoofdstuk XI, met als opschrift ' |
| Peines correctionnelles ', ne suffit pas pour qualifier la mesure, en | Strafrechtelijke sancties ', volstaat niet om de maatregel |
| internrechtelijk te kwalificeren als een strafsanctie. Net als artikel | |
| droit interne, de sanction pénale. En effet, tout comme l'article 50 | 50 van het Strafwetboek strekt het immers ertoe - te dezen, van |
| du Code pénal, cet article tend - en l'espèce, de plein droit - à | rechtswege - een in wezen burgerrechtelijk gevolg te verbinden aan de |
| attacher une conséquence civile de par sa nature à la condamnation ou | veroordeling of schuldigverklaring wegens een fiscaal misdrijf. |
| à la déclaration de culpabilité du chef d'une infraction fiscale. | |
| B.6.2. En ce qui concerne les deuxième et troisième critères | B.6.2. Wat het tweede en het derde in B.5 vermelde criterium betreft, |
| mentionnés en B.5, il convient d'observer que, bien que la mesure | dient te worden opgemerkt dat, ofschoon de in het geding zijnde |
| litigieuse soit la conséquence des condamnations qui ont été | maatregel het gevolg is van de veroordelingen welke krachtens de |
| prononcées en vertu des articles 73 à 73quater du Code de la TVA, elle | artikelen 73 tot 73quater van het BTW-Wetboek zijn uitgesproken, hij |
| tend principalement à garantir à l'Etat que les revenus qui lui ont | hoofdzakelijk ertoe strekt de Staat te verzekeren dat de inkomsten die |
| échappé en raison de la fraude fiscale qui a été rendue possible par | hij misliep door de belastingontduiking die mogelijk was door de |
| les infractions du chef desquelles les coauteurs et les complices ont | misdrijven waarvoor de mededaders en medeplichtigen worden |
| été condamnés, reviennent finalement au Trésor public. L'obligation | veroordeeld, uiteindelijk aan de Schatkist zullen toekomen. De |
| solidaire sert à compenser le dommage causé au Trésor par la faute à | hoofdelijke gehoudenheid dient ter compensatie van de schade die voor |
| laquelle ont participé les coauteurs et les complices. Par ailleurs, | de Schatkist is ontstaan door de fout waaraan de mededaders en |
| la Cour européenne des droits de l'homme a reconnu qu'une distinction | medeplichtigen deelachtig zijn. Het Europees Hof voor de Rechten van |
| doit être établie entre, d'une part, les majorations d'impôt qui, dans | de Mens heeft overigens erkend dat een onderscheid moet worden gemaakt |
| certains cas, peuvent être considérées comme une peine et, d'autre | tussen, enerzijds, belastingverhogingen, die in sommige gevallen als |
| part, les dommages et intérêts à titre de compensation du préjudice | een straf kunnen worden beschouwd en, anderzijds, schadevergoedingen |
| subi par l'Etat (ibid., § 38). | ter compensatie van door de Staat geleden schade (ibid., § 38). |
| B.6.3. Ainsi qu'il ressort de la disposition en cause, la solidarité à | B.6.3. Zoals uit de in het geding zijnde bepaling blijkt, beperkt de |
| laquelle sont tenus les coauteurs ou les complices en vertu de cette | hoofdelijkheid waartoe mededaders of medeplichtigen krachtens die |
| disposition se limite ' à l'impôt éludé '. Elle ne s'applique pas aux | bepaling zijn gehouden zich tot ' de ontdoken belasting '. Ze geldt |
| majorations d'impôt, aux amendes administratives, aux intérêts et aux | niet voor de belastingverhogingen, administratieve boeten, interesten |
| frais. | en kosten. |
| En outre, un coauteur ou un complice n'est solidairement tenu qu'au | Bovendien is een mededader of een medeplichtige slechts hoofdelijk |
| paiement des impôts qui ont été éludés grâce à l'infraction pour | gehouden tot de betaling van de belastingen die werden ontdoken door |
| laquelle l'intéressé a été condamné, de sorte qu'il est possible qu'il | het misdrijf waarvoor de betrokkene is veroordeeld, zodat het mogelijk |
| ne s'agisse pas de la totalité, mais seulement d'une partie, de | is dat het niet om de totaliteit, maar slechts om een deel van de |
| l'impôt éludé. | ontdoken belasting gaat. |
| B.6.4. La solidarité prévue par la disposition en cause constitue en | B.6.4. De hoofdelijkheid waarin de in het geding zijnde bepaling |
| réalité une mesure civile, dont les effets juridiques sont régis par | voorziet, is in wezen een burgerrechtelijke maatregel, waarvan de |
| rechtsgevolgen worden geregeld door het Burgerlijk Wetboek. Artikel | |
| le Code civil. L'article 1202 de ce Code dispose à cet égard : | 1202 van dat Wetboek bepaalt dienaangaande : |
| ' La solidarité ne se présume point; il faut qu'elle soit expressément | ' Hoofdelijkheid wordt niet vermoed; zij moet uitdrukkelijk bedongen |
| stipulée. | zijn. |
| Cette règle ne cesse que dans les cas où la solidarité a lieu de plein | Deze regel lijdt alleen uitzondering in de gevallen waarin |
| droit, en vertu d'une disposition de la loi '. | hoofdelijkheid bestaat van rechtswege, krachtens een bepaling van de |
| B.6.5. Il résulte de ce qui précède que l'obligation solidaire prévue | wet '. B.6.5. Uit wat voorafgaat, vloeit voort dat de hoofdelijke |
| gehoudenheid waarin de in het geding zijnde bepaling voorziet, geen | |
| par la disposition en cause n'est pas une peine au sens de l'article 6 | straf is in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de |
| de la Convention européenne des droits de l'homme ». | rechten van de mens ». |
| B.6. La circonstance que le juge a quo se fonde, dans la présente | B.6. Het gegeven dat de verwijzende rechter in onderhavige zaak |
| affaire, sur « l'interprétation selon laquelle l'obligation solidaire | uitgaat van « de interpretatie dat de [...] hoofdelijke gehoudenheid |
| [...] de payer l'impôt éludé est une mesure civile » ne change rien à | tot betaling van de ontdoken belastingen een burgerlijke maatregel is |
| », doet geen afbreuk aan hetgeen het Hof in de voormelde arresten | |
| ce que la Cour a jugé dans les arrêts précités. Du reste, l'auteur du | heeft geoordeeld. Overigens geeft de indiener van de memorie met |
| mémoire justificatif n'indique pas en quoi le caractère pénal ou civil | verantwoording niet aan in welk opzicht het strafrechtelijk dan wel |
| de la mesure en cause serait de nature à conduire à une autre | het burgerrechtelijk karakter van de in het geding zijnde maatregel |
| décision. | van dien aard zou zijn dat anders zou moeten worden geoordeeld. |
| B.7. Le contrôle au regard des articles 10 et 11 de la Constitution, | B.7. De toetsing aan de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in |
| combinés avec l'article 1er du Premier Protocole additionnel à la | samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij |
| Convention européenne des droits de l'homme, ne conduit pas à une | het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, leidt niet tot een |
| autre conclusion. | andere conclusie. |
| B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
| Par ces motifs, | Om die redenen, |
| la Cour | het Hof |
| dit pour droit : | zegt voor recht : |
| Rekening houdend met wat in B.4 is uiteengezet, schendt artikel | |
| Compte tenu de ce qui est exposé en B.4, l'article 73sexies, alinéa 1er, | 73sexies, eerste lid, van het Wetboek van de belasting over de |
| du Code de la taxe sur la valeur ajoutée ne viole pas les articles 10 | toegevoegde waarde niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in |
| et 11 de la Constitution, combinés avec l'article 6 de la Convention | samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de |
| européenne des droits de l'homme et avec l'article 1er du Premier | rechten van de mens en met artikel 1 van het Eerste Aanvullend |
| Protocole additionnel à cette Convention. | Protocol bij dat Verdrag. |
| Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel |
| conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
| la Cour constitutionnelle, le 22 mai 2014. | op 22 mei 2014. |
| Le greffier, | De griffier, |
| P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
| Le président, | De voorzitter, |
| A. Alen | A. Alen |