← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 63/2014 du 3 avril 2014 Numéro du rôle : 5665 En cause : la
question préjudicielle relative à l'article 7 de la loi du 20 juillet 1991 portant des dispositions sociales
et diverses, posée par la Cour du travail de Gand."
Extrait de l'arrêt n° 63/2014 du 3 avril 2014 Numéro du rôle : 5665 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 7 de la loi du 20 juillet 1991 portant des dispositions sociales et diverses, posée par la Cour du travail de Gand. | Uittreksel uit arrest nr. 63/2014 van 3 april 2014 Rolnummer : 5665 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 7 van de wet van 20 juli 1991 houdende sociale en diverse bepalingen, gesteld door het Arbeidshof te Gent. Het Grondwet samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 63/2014 du 3 avril 2014 | Uittreksel uit arrest nr. 63/2014 van 3 april 2014 |
Numéro du rôle : 5665 | Rolnummer : 5665 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 7 de la loi | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 7 van de wet van |
du 20 juillet 1991 portant des dispositions sociales et diverses, | 20 juli 1991 houdende sociale en diverse bepalingen, gesteld door het |
posée par la Cour du travail de Gand. | Arbeidshof te Gent. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents A. Alen et J. Spreutels, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, en de |
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E. Derycke et F. Daoût, assistée du | rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, E. Derycke en F. |
greffier F. Meersschaut, présidée par le président A. Alen, | Daoût, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter A. Alen, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 14 juin 2013 en cause de la société coopérative de droit | Bij arrest van 14 juni 2013 in zake de publiekrechtelijke coöperatieve |
public « Opera voor Vlaanderen », en liquidation, contre Linda Devis | vennootschap « Opera voor Vlaanderen », in vereffening, tegen Linda |
Devis en anderen, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | |
et autres, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 20 | ingekomen op 20 juni 2013, heeft het Arbeidshof te Gent de volgende |
juin 2013, la Cour du travail de Gand a posé la question préjudicielle suivante : | prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 7 de la loi du 20 juillet 1991 portant des dispositions | « Schendt artikel 7 van de wet van 20 juli 1991 houdende sociale en |
sociales et diverses viole-t-il le principe d'égalité et de | diverse bepalingen het gelijkheids- en non discriminatiebeginsel van |
non-discrimination inscrit aux articles 10 et 11 de la Constitution en | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat geïntimeerden (als |
ce que les intimées (en tant qu'agents statutaires du secteur public), | statutaire personeelsleden van de overheidssector) wier |
dont la relation de travail n'a pas pris fin mais qui ont été mises en | arbeidsverhouding niet werd beëindigd maar door een eenzijdige |
disponibilité, pour cause de suppression d'emploi, par une décision | beslissing van de tewerkstellende overheid in disponibiliteit werden |
unilatérale de l'autorité qui les occupe, ne peuvent pas, à partir du | gesteld wegens ambtsopheffing, vanaf het ogenblik dat zij geen |
moment où elles ne peuvent plus prétendre au traitement d'attente, | aanspraak meer konden maken op wachtgeld, niet kunnen genieten van de |
bénéficier de l'assujettissement à la sécurité sociale en ce qui | onderwerping aan de sociale zekerheid voor de |
concerne l'assurance contre le chômage, l'assurance-maladie, secteur | werkloosheidsverzekering, ziekteverzekering, sector uitkeringen en |
des indemnités, et l'assurance maternité, comme le prévoit l'article 9 | moederschapsverzekering als bepaald in artikel 9 van deze wet, terwijl |
de la loi précitée, tandis que tel est bien le cas pour les agents du | dit wel het geval is voor de personeelsleden van de overheidssector |
secteur public dont la relation de travail prend fin parce qu'elle est | wier arbeidsverhouding een einde neemt omdat zij eenzijdig wordt |
rompue unilatéralement par l'autorité ou parce que l'acte de | verbroken door de overheid of omdat de benoemingsakte wordt |
nomination est annulé, retiré, abrogé ou non renouvelé, alors que ces | vernietigd, ingetrokken, opgeheven of niet wordt hernieuwd, daar waar |
deux catégories d'agents ne disposent plus de revenus du travail ou | beide personeelscategorieën niet meer beschikken over inkomsten uit |
d'un traitement d'attente résultant d'un emploi chez cette autorité ? | arbeid dan wel wachtgeld ingevolge een tewerkstelling bij deze |
». | overheid ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. L'article 7, § 1er, de la loi du 20 juillet 1991 portant des | B.1. Artikel 7, § 1, van de wet van 20 juli 1991 houdende sociale en |
dispositions sociales et diverses fait partie du chapitre II (« | diverse bepalingen maakt deel uit van hoofdstuk II (« Toepassing van |
Assujettissement de certains agents du secteur public et de | de verzekering tegen werkloosheid, de ziekteverzekering (sector |
l'enseignement subventionné libre à l'assurance contre le chômage, à | uitkeringen) en de moederschapsverzekering op sommige personeelsleden |
l'assurance maladie (secteur des indemnités) et à l'assurance | |
maternité ») du titre Ier (« Fonction publique ») de cette loi et | van de overheidssector en van het vrij gesubsidieerd onderwijs ») van |
dispose : | titel I (« Openbaar Ambt ») van die wet en bepaalt : |
« Ce chapitre est applicable à toute personne : | « Dit hoofdstuk is van toepassing op elke persoon : |
- dont la relation de travail dans un service public ou tout autre | - wiens arbeidsverhouding in een overheidsdienst of in elke andere |
organisme de droit public prend fin parce qu'elle est rompue | publiekrechtelijke instelling een einde neemt omdat zij eenzijdig |
unilatéralement par l'autorité ou parce que l'acte de nomination est | wordt verbroken door de overheid of omdat de benoemingsakte wordt |
annulé, retiré, abrogé ou non renouvelé, | vernietigd, ingetrokken, opgeheven of niet hernieuwd, |
- et qui du fait de cette relation de travail n'est pas assujettie aux | - en die uit hoofde van die arbeidsverhouding niet onderworpen is aan |
dispositions de la loi du 27 juin 1969 révisant l'arrêté-loi du 28 | de bepalingen van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de |
décembre 1944 concernant la sécurité sociale des travailleurs | besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke |
salariés, en ce qu'elles concernent le régime de l'emploi et du | zekerheid der arbeiders, die betrekking hebben op de regeling inzake |
chômage et le secteur des indemnités de l'assurance obligatoire contre | arbeidsvoorziening en werkloosheid en op de sector uitkeringen van de |
la maladie et l'invalidité ». | verplichte verzekering tegen ziekte en invaliditeit ». |
B.2. La Cour est interrogée sur le point de savoir si cette | B.2. Het Hof wordt gevraagd of die bepaling bestaanbaar is met de |
disposition est compatible avec les articles 10 et 11 de la | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat statutaire personeelsleden |
Constitution, en ce que les membres du personnel statutaire dont la | |
relation de travail dans un service public prend fin parce qu'elle a | van wie de arbeidsverhouding in een overheidsdienst een einde neemt |
été rompue unilatéralement par l'autorité ou parce que l'acte de | omdat zij eenzijdig wordt verbroken door de overheid of omdat de |
nomination a été annulé, retiré, abrogé ou non renouvelé, peuvent | benoemingsakte wordt vernietigd, ingetrokken, opgeheven of niet |
bénéficier de la sécurité sociale, en ce qui concerne l'assurance | hernieuwd, het voordeel kunnen genieten van de sociale zekerheid, wat |
contre le chômage, l'assurance maladie, secteur des indemnités, et | de werkloosheidsverzekering, de ziekteverzekering, sector uitkeringen, |
l'assurance maternité, tandis que les membres du personnel statutaire | en de moederschapsverzekering betreft, terwijl statutaire |
occupés dans un service public qui sont mis en disponibilité pour | personeelsleden in overheidsdienst die in disponibiliteit worden |
cause de suppression d'emploi et qui ne peuvent plus prétendre à un | gesteld wegens ambtsopheffing en die geen aanspraak meer kunnen maken |
traitement d'attente ne peuvent pas en bénéficier. | op wachtgeld, dat voordeel niet kunnen genieten. |
B.3.1. Les dispositions du chapitre II précité du titre Ier de la loi | B.3.1. De bepalingen van het voormelde hoofdstuk II van titel I van de |
du 20 juillet 1991 règlent en substance l'assujettissement, par | wet van 20 juli 1991 regelen in essentie de onderwerping, in afwijking |
dérogation à la règle générale, des membres du personnel statutaire | van de algemene regel, van de statutaire personeelsleden in |
occupés dans un service public et dont la relation de travail prend | overheidsdienst van wie de arbeidsverhouding in die dienst een einde |
fin dans ce service selon le mode décrit dans la disposition en cause, | neemt op de in de in het geding zijnde bepaling beschreven wijze, aan |
à certaines branches de la sécurité sociale pour les travailleurs | bepaalde takken van de sociale zekerheid voor werknemers, meer bepaald |
salariés, plus précisément à l'assurance contre le chômage, à | |
l'assurance maladie, secteur des indemnités, et à l'assurance | de werkloosheidsverzekering, de ziekteverzekering, sector uitkeringen, |
maternité (article 9 de la loi du 20 juillet 1991). | en de moederschapsverzekering (artikel 9 van de wet van 20 juli 1991). |
B.3.2. Cette mesure a été justifiée dans les travaux préparatoires de | B.3.2. Die maatregel wordt in de parlementaire voorbereiding als volgt |
la manière suivante : | verantwoord : |
« Les dispositions du chapitre II du titre Ier du projet visent à | « Met hoofdstuk II van titel I van het ontwerp wordt beoogd een |
créer un dispositif en faveur des agents statutaires dont la relation | regeling te treffen ten behoeve van statutaire ambtenaren wier |
de travail prend fin à cause d'un acte unilatéral de l'autorité | dienstverband wordt beëindigd door een eenzijdige handeling van de |
compétente (hiérarchique ou de tutelle) ou d'une annulation par un | bevoegde (hiërarchische of toeziende) overheid of vernietigd door de |
collège juridique administratif. Cette solution s'inscrit dans le | toeziende overheid of door een administratief rechtscollege. Die |
cadre de la ' lutte contre la pauvreté ' qui constitue un des | regeling past in het kader van de ' strijd tegen de armoede ' die de |
objectifs du Gouvernement. Des agents nommés à titre définitif ne sont pas assujettis au régime général de la sécurité sociale, régime qui contient notamment le système des indemnités de chômage et celui des interventions en matière d'invalidité et de maladie. La démission de ces agents, pour quelque motif que ce soit, sans qu'ils puissent faire valoir des droits à la pension, implique automatiquement, pour eux et pour les membres de leur famille, la perte de revenus professionnels. Le seul moyen qui leur reste est l'appel à l'intervention du C.P.A.S. Dans un Etat moderne, axé sur le bien-être de chacun, cette situation n'est plus acceptable. C'est pourquoi le Gouvernement propose, par une fiction juridique, d'assujettir ces agents qui ont été licenciés ou dont la nomination a été annulée, au système général de la sécurité sociale. De cette façon, ces agents, de même que les membres de leur famille pourront bénéficier des indemnités éventuelles de chômage ainsi que des indemnités de l'assurance maladie et invalidité » (Doc. | Regering heeft opgenomen in haar doelstellingen. Vastbenoemde ambtenaren zijn niet ingeschakeld in het algemeen stelsel van de sociale zekerheid, dat inzonderheid voorziet in werkloosheidsuitkeringen en in tegemoetkomingen bij ziekte en invaliditeit. Wanneer die ambtenaren om welke reden ook worden ontslagen vooraleer zij pensioengerechtigd zijn, vallen zij samen met hun gezinsleden zonder inkomen. Hun enige uitweg blijft dan een beroep te doen op steun van het O.C.M.W. Een dergelijke toestand is in een moderne welvaartsstaat onaanvaardbaar. Daarom stelt de Regering thans voor, door middel van een juridische fictie, deze ambtenaren wier dienstverband werd verbroken of vernietigd, in te schakelen in de algemene regeling inzake sociale zekerheid. Aldus zullen zij en hun gezin kunnen rekenen op eventuele werkloosheidsuitkeringen en op uitkeringen inzake ziekte- en invaliditeitsverzekering » (Parl. St., Senaat, 1990-1991, nr. |
parl., Sénat, 1990-1991, n° 1374-2, p. 8; Doc. parl., Chambre, | 1374-2, p. 8; Parl. St., Kamer, 1990-1991, nr. 1695/6, pp. 4-5). |
1990-1991, n° 1695/6, pp. 4 et 5). | |
B.3.3. En vue de financer la mesure précitée, l'article 10 de la loi | B.3.3. Met het oog op de financiering van de voormelde maatregel |
du 20 juillet 1991 prévoit une régularisation des cotisations de | voorziet artikel 10 van de wet van 20 juli 1991 in een regularisatie |
sécurité sociale pour la période qui correspond au nombre de journées | van de socialezekerheidsbijdragen voor de periode die overeenstemt met |
de travail que la personne licenciée doit prouver normalement vu la | het aantal werkdagen dat de ontslagen persoon, gelet op de |
catégorie d'âge à laquelle elle appartient, pour être admise au | leeftijdsgroep waartoe hij behoort, moet bewijzen om gerechtigd te |
bénéfice des allocations de chômage, et des cotisations de sécurité | zijn op de werkloosheidsuitkeringen, en van de |
sociale, calculées sur une période de six mois, pour l'admission de la | socialezekerheidsbijdragen, berekend over een periode van zes maanden, |
personne intéressée au bénéfice du régime de l'assurance obligatoire | om de belanghebbende recht te geven op de verplichte ziekte- en |
contre la maladie et l'invalidité, secteur des indemnités, et de | invaliditeitsverzekering, sector uitkeringen, en op de |
l'assurance maternité. | moederschapsverzekering. |
B.3.4. En vertu de l'article 11 de la loi du 20 juillet 1991, | B.3.4. Krachtens artikel 11 van de wet van 20 juli 1991 bezorgt de |
l'employeur délivre au fonctionnaire concerné tous les documents | |
requis par la législation de sécurité sociale, un certificat de | werkgever aan de betrokken ambtenaar alle door de |
licenciement et un avis concernant les formalités à remplir | socialezekerheidswetgeving vereiste bescheiden, een attest van ontslag |
conformément aux dispositions de l'article 9, a) et b). Relève | en een bericht over de krachtens de bepalingen van artikel 9, a) en |
b), te vervullen formaliteiten. Tot die formaliteiten behoort onder | |
notamment de ces formalités, l'obligation de s'inscrire dans les | meer de verplichting om zich binnen 30 dagen na het beëindigen van de |
trente jours suivant la fin de la relation de travail auprès du bureau | arbeidsverhouding bij de subregionale tewerkstellingsdienst als |
régional de l'emploi en tant que demandeur d'emploi. L'employeur | werkzoekende in te schrijven. De werkgever bezorgt bovendien aan de |
délivre en outre à l'Office national de la sécurité sociale ou à | Rijksdienst voor Sociale Zekerheid of aan de Rijksdienst voor Sociale |
l'Office national de sécurité sociale des administrations provinciales | Zekerheid van de provinciale en plaatselijke overheidsdiensten de |
et locales les informations requises pour le calcul des cotisations. | gegevens die vereist zijn voor de berekening van de bijdragen. |
B.4.1. Les faits de la cause pendante devant la juridiction a quo font | B.4.1. De feiten van de zaak die hangende is voor het verwijzende |
apparaître que les intimées devant cette juridiction sont des membres | rechtscollege doen ervan blijken dat de geïntimeerden voor dat |
du personnel nommés à titre définitif d'une société coopérative de | rechtscollege vastbenoemde personeelsleden zijn van een |
droit public qui ont été mis en disponibilité pour cause de | publiekrechtelijke coöperatieve vennootschap die in disponibiliteit |
suppression d'emploi, en application des dispositions de l'arrêté | werden gesteld wegens ambtsopheffing, met toepassing van de bepalingen |
royal du 26 décembre 1938 relatif au régime des pensions du personnel | van het koninklijk besluit van 26 december 1938 betreffende de |
communal. | pensioenregeling van het gemeentepersoneel. |
B.4.2. En vertu de l'article 48 de l'arrêté royal du 26 décembre 1938, | B.4.2. Krachtens artikel 48 van het koninklijk besluit van 26 december |
les fonctionnaires qui sont mis en disponibilité pour cause de | 1938 behouden de ambtenaren die in disponibiliteit zijn gesteld wegens |
suppression d'emploi conservent leurs titres à l'avancement et | ambtsopheffing hun aanspraken op bevordering en genieten zij een |
jouissent d'un traitement d'attente. En vertu de l'article 49 de cet | wachtgeld. Krachtens artikel 49 van dat koninklijk besluit genieten |
arrêté royal, ces fonctionnaires bénéficient pendant les première et | |
deuxième années d'un traitement d'attente égal au dernier traitement | die ambtenaren in het eerste en het tweede jaar een wachtgeld dat |
d'activité. Le traitement d'attente diminue toutefois au cours des | gelijk is aan de laatste activiteitswedde. Het wachtgeld wordt in de |
années suivantes de la manière prévue dans cet article; à partir d'un | daaropvolgende jaren evenwel verminderd op de wijze geregeld in dat |
certain moment, il est réduit à zéro. | artikel; vanaf een bepaald ogenblik wordt het teruggebracht tot nul. |
B.4.3. La juridiction a quo constate qu'aux termes de l'arrêté royal | B.4.3. Het verwijzende rechtscollege stelt vast dat de disponibiliteit |
du 26 décembre 1938, la mise en disponibilité pour cause de | wegens ambtsopheffing volgens het koninklijk besluit van 26 december |
suppression d'emploi ne met pas fin à la relation de travail entre l'autorité et les membres du personnel concernés qu'elle occupe, même pas lorsque le traitement d'attente est réduit à zéro. Le fonctionnaire mis en disponibilité peut être rappelé en service actif. B.5. La question préjudicielle soumise à la Cour concerne la différence de traitement entre, d'une part, les personnes occupées dans un service public dont la relation de travail prend fin parce qu'elle a été rompue unilatéralement par l'autorité ou parce que l'acte de nomination est annulé, retiré, abrogé ou non renouvelé et, d'autre part, les personnes occupées dans un service public qui sont mises en disponibilité pour cause de suppression d'emploi. B.6. Cette différence de traitement repose sur un critère objectif, à | 1938 geen einde maakt aan het dienstverband tussen de tewerkstellende overheid en de betrokken personeelsleden, ook niet wanneer het wachtgeld wordt teruggebracht tot nul. De in disponibiliteit gestelde ambtenaar kan opnieuw in actieve dienst worden geroepen. B.5. De aan het Hof voorgelegde prejudiciële vraag betreft het verschil in behandeling tussen, enerzijds, personen in overheidsdienst van wie de arbeidsverhouding een einde neemt omdat zij eenzijdig wordt verbroken door de overheid of omdat de benoemingsakte wordt vernietigd, ingetrokken, opgeheven of niet hernieuwd en, anderzijds, personen in overheidsdienst die in disponibiliteit zijn gesteld wegens ambtsopheffing. B.6. Dat verschil in behandeling berust op een objectief criterium, meer bepaald het al dan niet beëindigd zijn van het dienstverband tussen de tewerkstellende overheid en het betrokken personeelslid, en |
savoir la cessation ou non de la relation de travail entre l'autorité | is ten aanzien van de door de wetgever nagestreefde doelstellingen |
et le membre du personnel concerné qu'elle occupe, et elle n'est pas | niet zonder redelijke verantwoording. De wetgever vermocht ervan uit |
dénuée de justification raisonnable par rapport aux objectifs | te gaan dat de in het geding zijnde maatregel van onderwerping van |
poursuivis par le législateur. Le législateur a pu estimer que la | |
mesure en cause d'assujettissement des membres du personnel statutaire | statutaire personeelsleden in overheidsdienst aan het |
d'un service public au régime de la sécurité sociale des travailleurs | werknemersstelsel van de sociale zekerheid slechts aangewezen is |
salariés n'est indiquée que lorsque la relation de travail entre | wanneer aan het dienstverband tussen de tewerkstellende overheid en de |
l'autorité et les fonctionnaires concernés qu'elle occupe a pris fin. | betrokken ambtenaren een einde is gemaakt. Overigens staat het |
Par ailleurs, la différence de traitement est liée au principe général | verschil in behandeling in verband met het algemene uitgangspunt van |
des allocations de chômage, qui exige qu'un chômeur soit disponible | de werkloosheidsuitkering, dat vereist dat een werkloze beschikbaar |
pour le marché de l'emploi (articles 56 et suivants de l'arrêté royal | moet zijn voor de arbeidsmarkt (artikelen 56 en volgende van het |
du 25 novembre 1991 portant réglementation du chômage). | koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de |
B.7. La circonstance que les membres du personnel statutaire occupés | werkloosheidsreglementering). B.7. De omstandigheid dat statutaire personeelsleden in |
overheidsdienst die wegens ambtsopheffing in disponibiliteit worden | |
dans un service public qui sont mis en disponibilité pour cause de | gesteld vanaf het ogenblik dat zij geen wachtgeld meer ontvangen, geen |
suppression d'emploi n'ont plus de revenus dès le moment où ils ne | inkomsten hebben, is niet het gevolg van de in het geding zijnde |
perçoivent plus de traitement d'attente ne résulte pas de la | bepaling, maar van de bepalingen die het statuut beheersen van de |
disposition en cause, mais des dispositions qui régissent le statut | betrokken personeelsleden in overheidsdienst. Het staat niet aan het |
des membres du personnel concernés occupés dans un service public. Il | Hof, maar aan het verwijzende rechtscollege, om zich uit te spreken |
n'appartient pas à la Cour mais à la juridiction a quo de se prononcer | over de grondwettigheid van de bepalingen van het koninklijk besluit |
sur la constitutionnalité des dispositions de l'arrêté royal du 26 | van 26 december 1938 betreffende de pensioenregeling van het |
décembre 1938 relatif au régime des pensions du personnel communal. | gemeentepersoneel. |
B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 7, § 1er, de la loi du 20 juillet 1991 portant des | Artikel 7, § 1, van de wet van 20 juli 1991 houdende sociale en |
dispositions sociales et diverses ne viole pas les articles 10 et 11 | diverse bepalingen schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
de la Constitution. Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 3 avril 2014. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 3 april 2014. |
Le greffier, | De griffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
Le président, | De voorzitter, |
A. Alen | A. Alen |