Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 54/2014 du 27 mars 2014 Numéro du rôle : 5651 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 1022 du Code judiciaire , posées par la Cour d'app(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...)"
Extrait de l'arrêt n° 54/2014 du 27 mars 2014 Numéro du rôle : 5651 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 1022 du Code judiciaire , posées par la Cour d'app(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De G(...) Uittreksel uit arrest nr. 54/2014 van 27 maart 2014 Rolnummer : 5651 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek , gesteld door het Hof (...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de rechters (...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 54/2014 du 27 mars 2014 Uittreksel uit arrest nr. 54/2014 van 27 maart 2014
Numéro du rôle : 5651 Rolnummer : 5651
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 1022 du In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 1022 van het
Code judiciaire (avant et après sa modification par la loi du 21 Gerechtelijk Wetboek (vóór en na de wijziging ervan bij de wet van 21
février 2010), posées par la Cour d'appel de Mons. februari 2010), gesteld door het Hof van Beroep te Bergen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey et F. Daoût, rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. en F. Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Spreutels, voorzitterschap van voorzitter J. Spreutels,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par arrêt du 3 juin 2013 en cause de l'officier de l'état civil de la Bij arrest van 3 juni 2013 in zake de ambtenaar van de burgerlijke
ville de Mouscron contre L.V. et Y.M., dont l'expédition est parvenue stand van de stad Moeskroen tegen L.V en Y.M., waarvan de expeditie
au greffe de la Cour le 6 juin 2013, la Cour d'appel de Mons a posé ter griffie van het Hof is ingekomen op 6 juni 2013, heeft het Hof van
les questions préjudicielles suivantes : Beroep te Bergen de volgende prejudiciële vragen gesteld :
« L'article 1022 du Code judiciaire, tel que libellé avant sa « Schendt artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, zoals
modification par la loi du 21 février 2010 et combiné avec les geformuleerd vóór de wijziging ervan bij de wet van 21 februari 2010
articles 1017 et 1018 du même Code, viole-t-il les articles 10 et 11 en in samenhang gelezen met de artikelen 1017 en 1018 van hetzelfde
de la Constitution en ce qu'il aboutit à mettre une indemnité de Wetboek, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het ertoe
procédure à charge de l'officier de l'état civil lorsque celui-ci leidt een rechtsplegingsvergoeding ten laste te leggen van de
succombe dans un recours intenté contre lui sur la base de l'article ambtenaar van de burgerlijke stand wanneer hij in het ongelijk wordt
167, dernier alinéa, du Code civil, alors que l'Etat belge ne peut gesteld in een beroep dat tegen hem is ingesteld op grond van artikel
être condamné à payer une indemnité de procédure lorsque le ministère 167, laatste lid, van het Burgerlijk Wetboek, terwijl de Belgische
Staat niet kan worden veroordeeld tot betaling van een
public intente une action publique qui se termine par un non-lieu ou rechtsplegingsvergoeding wanneer het openbaar ministerie een
strafvordering instelt die eindigt met een buitenvervolgingstelling of
un acquittement ? een vrijspraak ?
Dans la mesure où l'article 5 de la loi du 21 février 2010 prévoit que In zoverre artikel 5 van de wet van 21 februari 2010 bepaalt dat het
nieuwe achtste lid van artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek van
le nouvel alinéa 8 de l'article 1022 du Code judiciaire sera toepassing zal zijn op de zaken die hangende zijn op het ogenblik dat
applicable aux affaires en cours au moment de son entrée en vigueur, het in werking treedt, en in de veronderstelling dat het in werking
et à supposer que celle-ci intervienne avant que la présente procédure treedt voordat de huidige bij het Hof van Beroep aanhangig gemaakte
dont est saisie la cour d'appel ne soit close, l'article 1022 du Code procedure is beëindigd, schendt artikel 1022 van het Gerechtelijk
judiciaire, dans son nouveau libellé, combiné avec les articles 1017 Wetboek, in de nieuwe formulering ervan, in samenhang gelezen met de
et 1018 du même Code, viole-t-il les articles 10 et 11 de la artikelen 1017 en 1018 van hetzelfde Wetboek, de artikelen 10 en 11
Constitution en ce qu'il aboutirait à mettre une indemnité de van de Grondwet in zoverre het ertoe zou leiden een
procédure à charge de l'officier de l'état civil lorsque celui-ci rechtsplegingsvergoeding ten laste te leggen van de ambtenaar van de
succombe dans un recours intenté contre lui sur la base de l'article burgerlijke stand wanneer hij in het ongelijk wordt gesteld in een
167, dernier alinéa, du Code civil, alors qu'aucune indemnité de beroep dat tegen hem is ingesteld op grond van artikel 167, laatste
lid, van het Burgerlijk Wetboek, terwijl geen enkele
procédure n'est due à charge de l'Etat belge lorsque le ministère rechtsplegingsvergoeding verschuldigd is ten laste van de Belgische
public intervient par voie d'action dans les procédures civiles Staat wanneer het openbaar ministerie bij wege van rechtsvordering in
conformément à l'article 138bis, § 1er, du Code judiciaire ou lorsque burgerlijke procedures tussenkomt overeenkomstig artikel 138bis, § 1,
van het Gerechtelijk Wetboek, of wanneer het arbeidsauditoraat een
l'auditorat du travail intente une action devant les juridictions du rechtsvordering instelt voor de arbeidsgerechten overeenkomstig
travail conformément à l'article 138bis, § 2, du Code judiciaire ? ». artikel 138bis, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1.1. L'article 1022 du Code judiciaire, avant sa modification par la B.1.1. Artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, vóór de wijziging
loi du 21 février 2010, disposait : ervan bij de wet van 21 februari 2010, bepaalde :
« L'indemnité de procédure est une intervention forfaitaire dans les « De rechtsplegingsvergoeding is een forfaitaire tegemoetkoming in de
frais et honoraires d'avocat de la partie ayant obtenu gain de cause. kosten en erelonen van de advocaat van de in het gelijk gestelde partij.
Na het advies te hebben ingewonnen van de Orde van Vlaamse Balies en
Après avoir pris l'avis de l'Ordre des barreaux francophones et van de Ordre des barreaux francophones et germanophone, stelt de
Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad de
germanophone et de l'Orde van Vlaamse Balies, le Roi établit par basis-, minimum- en maximumbedragen vast van de
arrêté délibéré en Conseil des ministres, les montants de base, minima rechtsplegingsvergoeding, onder meer in functie van de aard van de
et maxima de l'indemnité de procédure, en fonction notamment de la zaak en van de belangrijkheid van het geschil.
nature de l'affaire et de l'importance du litige. Op verzoek van een van de partijen, dat in voorkomend geval wordt
A la demande d'une des parties, éventuellement formulée sur gedaan na ondervraging door de rechter, kan deze bij een met
interpellation par le juge, celui-ci peut, par décision spécialement bijzondere redenen omklede beslissing ofwel de vergoeding verminderen,
motivée, soit réduire l'indemnité soit l'augmenter, sans pour autant ofwel die verhogen, zonder de door de Koning bepaalde maximum- en
dépasser les montants maxima et minima prévus par le Roi. Dans son minimumbedragen te overschrijden. Bij zijn beoordeling houdt de
appréciation, le juge tient compte : rechter rekening met :
- de la capacité financière de la partie succombante, pour diminuer le - de financiële draagkracht van de verliezende partij, om het bedrag
montant de l'indemnité; van de vergoeding te verminderen;
- de la complexité de l'affaire; - de complexiteit van de zaak;
- des indemnités contractuelles convenues pour la partie qui obtient - de contractueel bepaalde vergoedingen voor de in het gelijk gestelde
gain de cause; partij;
- du caractère manifestement déraisonnable de la situation. - het kennelijk onredelijk karakter van de situatie.
Si la partie succombante bénéficie de l'aide juridique de deuxième Indien de in het ongelijk gestelde partij van de tweedelijns
ligne, l'indemnité de procédure est fixée au minimum établi par le Roi, sauf en cas de situation manifestement déraisonnable. Le juge motive spécialement sa décision sur ce point. Lorsque plusieurs parties bénéficient de l'indemnité de procédure à charge d'une même partie succombante, son montant est au maximum le double de l'indemnité de procédure maximale à laquelle peut prétendre le bénéficiaire qui est fondé à réclamer l'indemnité la plus élevée. Elle est répartie entre les parties par le juge. Aucune partie ne peut être tenue au paiement d'une indemnité pour l'intervention de l'avocat d'une autre partie au-delà du montant de juridische bijstand geniet, wordt de rechtsplegingsvergoeding vastgelegd op het door de Koning vastgestelde minimum, tenzij in geval van een kennelijk onredelijke situatie. De rechter motiveert in het bijzonder zijn beslissing op dat punt. Wanneer meerdere partijen de rechtsplegingsvergoeding ten laste van dezelfde in het ongelijk gestelde partij genieten, bedraagt het bedrag ervan maximum het dubbel van de maximale rechtsplegingsvergoeding waarop de begunstigde die gerechtigd is om de hoogste vergoeding te eisen aanspraak kan maken. Ze wordt door de rechter tussen de partijen verdeeld. Geen partij kan boven het bedrag van de rechtsplegingsvergoeding worden aangesproken tot betaling van een vergoeding voor de
l'indemnité de procédure ». tussenkomst van de advocaat van een andere partij ».
B.1.2. L'article 2 de la loi du 21 février 2010 « modifiant les B.1.2. Artikel 2 van de wet van 21 februari 2010 « tot wijziging van
articles 1022 du Code judiciaire et 162bis du Code d'Instruction de artikelen 1022 van het Gerechtelijk Wetboek en 162bis van het
criminelle » dispose : Wetboek van strafvordering » bepaalt :
« A l'article 1022 du Code judiciaire, remplacé par la loi du 21 avril « In artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, vervangen bij de wet
2007 et modifié par la loi du 22 décembre 2008, les modifications van 21 april 2007 en gewijzigd bij de wet van 22 december 2008, worden
suivantes sont apportées : de volgende wijzigingen aangebracht :
[...] [...]
3° l'article est complété par deux alinéas, rédigés comme suit : 3° het artikel wordt aangevuld met twee leden, luidende :
' Lorsque l'instance se clôture par une décision rendue par défaut et ' Wanneer het geding wordt afgesloten met een beslissing gewezen bij
verstek en geen enkele in het ongelijk gestelde partij ooit is
qu'aucune partie succombante n'a jamais comparu ou lorsque toutes les verschenen, of wanneer alle in het ongelijk gestelde partijen op de
parties succombantes ont comparu à l'audience d'introduction mais inleidende zitting zijn verschenen maar de rechtsvordering niet hebben
n'ont pas contesté la demande ou qu'elles demandent exclusivement des betwist, of wanneer zij uitsluitend uitstel van betaling vragen, is
termes et délais, le montant de l'indemnité de procédure est celui de het bedrag van de rechtsplegingsvergoeding dat van de
l'indemnité minimale. minimumvergoeding.
Aucune indemnité n'est due à charge de l'Etat : Geen enkele vergoeding is verschuldigd ten laste van de Staat :
1° lorsque le ministère public intervient par voie d'action dans les 1° wanneer het openbaar ministerie bij wege van rechtsvordering in
procédures civiles conformément à l'article 138bis, § 1er; burgerlijke procedures tussenkomt overeenkomstig artikel 138bis, § 1;
2° lorsque l'auditorat du travail intente une action devant les 2° wanneer het arbeidsauditoraat een rechtsvordering instelt voor de
juridictions du travail conformément à l'article 138bis, § 2. ' ». arbeidsgerechten overeenkomstig artikel 138bis, § 2. ' ».
B.1.3. L'article 5 de la même loi dispose : B.1.3. Artikel 5 van dezelfde wet bepaalt :
« Les articles 2, 3 et 4 sont applicables aux affaires en cours au « De artikelen 2, 3 en 4 zijn van toepassing op de zaken die hangende
moment de leur entrée en vigueur ». zijn op het moment dat ze in werking treden ».
B.1.4. En vertu de l'article 6 de cette loi, il appartient au Roi de B.1.4. Krachtens artikel 6 van die wet staat het aan de Koning de dag
fixer la date d'entrée en vigueur de son article 2. Aucun arrêté royal te bepalen waarop artikel 2 ervan in werking treedt. Een koninklijk
en ce sens n'a encore été pris. besluit in die zin werd nog niet genomen.
B.2. Le juge a quo adresse à la Cour deux questions préjudicielles au B.2. De verwijzende rechter stelt het Hof twee prejudiciële vragen
sujet de la compatibilité de l'article 1022 du Code judiciaire, dans over de bestaanbaarheid van artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek,
sa version antérieure (première question préjudicielle) et postérieure in de versie ervan vóór (eerste prejudiciële vraag) en na (tweede
(seconde question préjudicielle) à la loi du 21 février 2010, avec les prejudiciële vraag) de wet van 21 februari 2010, met de artikelen 10
articles 10 et 11 de la Constitution, en ce qu'une indemnité de en 11 van de Grondwet, in zoverre een rechtsplegingsvergoeding ten
procédure peut être mise à charge de l'officier de l'état civil laste van de ambtenaar van de burgerlijke stand kan worden gelegd
wanneer hij in het ongelijk wordt gesteld in een beroep op grond van
lorsque celui-ci succombe dans un recours fondé sur l'article 167 du artikel 167 van het Burgerlijk Wetboek, dat is gericht tegen zijn
Code civil, dirigé contre son refus de célébrer un mariage, alors que weigering om een huwelijk te voltrekken, terwijl zulks niet het geval
tel n'est pas le cas lorsque le ministère public intente une action is wanneer het openbaar ministerie een strafvordering instelt die
publique qui se conclut par un non-lieu ou un acquittement. eindigt met een buitenvervolgingstelling of een vrijspraak.
Contrairement à ce que soutient le Conseil des ministres, la In tegenstelling tot wat de Ministerraad aanvoert, kan de
circonstance que la motivation de la décision de renvoi mentionne omstandigheid dat in de motivering van de verwijzingsbeslissing het
l'arrêt de la Cour n° 43/2012 du 8 mars 2012 ne peut aboutir à arrest nr. 43/2012 van het Hof van 8 maart 2012 wordt vermeld, niet
déclarer les questions préjudicielles irrecevables. Rien n'interdit en ertoe leiden dat de prejudiciële vragen onontvankelijk worden
effet à une juridiction de renvoi de faire état de la jurisprudence de verklaard. Niets verbiedt een verwijzend rechtscollege immers de
la Cour qu'elle estime pertinente afin de motiver sa propre décision. rechtspraak van het Hof die het relevant acht, te vermelden om zijn
eigen beslissing te motiveren.
L'exception est rejetée. De exceptie wordt verworpen.
Quant à la première question préjudicielle Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag
B.3. Par son arrêt n° 182/2008 du 18 décembre 2008 concernant les B.3. Bij zijn arrest nr. 182/2008 van 18 december 2008 met betrekking
recours en annulation de la loi du 21 avril 2007 relative à la tot de beroepen tot vernietiging van de wet van 21 april 2007
répétibilité des honoraires et des frais d'avocat, la Cour a jugé que betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden
les différences fondamentales entre le ministère public et la partie aan de bijstand van een advocaat, heeft het Hof geoordeeld dat de
civile pouvaient justifier la non-application, à charge de l'Etat, du fundamentele verschillen tussen het openbaar ministerie en de
système d'indemnisation forfaitaire prévu par la loi du 21 avril 2007. burgerlijke partij kunnen verantwoorden dat de in de wet van 21 april
En traitant différemment le ministère public et la partie civile, le 2007 bedoelde forfaitaire vergoedingsregeling niet wordt toegepast ten
législateur n'a donc pas méconnu le principe d'égalité et de laste van de Staat. Door het openbaar ministerie en de burgerlijke
partij verschillend te behandelen, heeft de wetgever het beginsel van
non-discrimination. gelijkheid en niet-discriminatie bijgevolg niet geschonden.
B.4. Par son arrêt n° 83/2011 du 18 mai 2011, la Cour a dit pour droit B.4. Bij zijn arrest nr. 83/2011 van 18 mei 2011 heeft het Hof op een
que l'article 1022 du Code judiciaire, avant l'entrée en vigueur de la prejudiciële vraag geantwoord dat artikel 1022 van het Gerechtelijk
loi du 21 février 2010, violait les articles 10 et 11 de la Wetboek, vóór de inwerkingtreding van de wet van 21 februari 2010, de
Constitution en ce qu'une indemnité de procédure pouvait être mise à artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt in zoverre een
charge de l'Etat belge lorsque l'auditorat du travail succombait dans rechtsplegingsvergoeding ten laste van de Belgische Staat kan worden
gelegd wanneer het arbeidsauditoraat in het ongelijk wordt gesteld bij
son action intentée sur la base de l'article 138bis, § 2, du Code zijn rechtsvordering ingesteld op grond van artikel 138bis, § 2, van
judiciaire. het Gerechtelijk Wetboek.
La Cour considère en effet que le principe d'égalité et de Het Hof is met name van oordeel dat het beginsel van gelijkheid en
non-discrimination exige que ces actions, qui sont intentées par un niet-discriminatie vereist dat die rechtsvorderingen, die in naam van
organe public au nom de l'intérêt général et en toute indépendance, het algemeen belang en in alle onafhankelijkheid door een publiek
soient traitées de la même manière que les actions pénales. orgaan zijn ingesteld, op dezelfde wijze worden behandeld als de
Par son arrêt n° 43/2012 du 8 mars 2012, la Cour s'est prononcée dans strafvorderingen. Bij zijn arrest nr. 43/2012 van 8 maart 2012 heeft het Hof zich in
des termes analogues relativement à l'action en réparation intentée soortgelijke bewoordingen uitgesproken over de herstelvordering die
devant le tribunal civil par l'inspecteur urbaniste sur la base de door de stedenbouwkundig inspecteur, op grond van artikel 6.1.43 van
l'article 6.1.43 du Code flamand de l'aménagement du territoire. de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, voor de burgerlijke rechtbank
wordt ingesteld.
Par son arrêt n° 36/2013 du 7 mars 2013, la Cour a abouti à la même Bij zijn arrest nr. 36/2013 van 7 maart 2013 is het Hof tot dezelfde
conclusion en ce qui concerne l'action en réparation intentée devant
le tribunal civil par le fonctionnaire délégué en vertu de l'article conclusie gekomen wat de herstelvordering betreft die door de
157 du Code wallon de l'Aménagement du Territoire, de l'Urbanisme, du gemachtigde ambtenaar, op grond van artikel 157 van het Waalse Wetboek
Patrimoine et de l'Energie. van Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw, Patrimonium en Energie, voor de
burgerlijke rechtbank wordt ingesteld.
Par son arrêt n° 42/2013 du 21 mars 2013, la Cour a jugé que l'article Bij zijn arrest nr. 42/2013 van 21 maart 2013 heeft het Hof geoordeeld
1022 du Code judiciaire, avant l'entrée en vigueur de la loi du 21 dat artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, vóór de
février 2010, violait les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce inwerkingtreding van de wet van 21 februari 2010, de artikelen 10 en
11 van de Grondwet schendt in zoverre een rechtsplegingsvergoeding ten
qu'une indemnité de procédure pouvait être mise à charge de l'Etat laste van de Belgische Staat kan worden gelegd wanneer de procureur
belge lorsque le procureur du Roi succombe dans son action en des Konings in het ongelijk wordt gesteld bij zijn op grond van
annulation d'un mariage, intentée en vertu de l'article 184 du Code artikel 184 van het Burgerlijk Wetboek ingestelde vordering tot
civil. nietigverklaring van een huwelijk.
Par son arrêt n° 57/2013 du 25 avril 2013, la Cour a jugé que, pour Bij zijn arrest nr. 57/2013 van 25 april 2013 heeft het Hof geoordeeld
des motifs analogues à ceux de l'arrêt n° 135/2009 du 1er septembre dat, om soortgelijke redenen als die in het arrest nr. 135/2009 van 1
2009 et de l'arrêt n° 83/2011 précité, aucune indemnité de procédure september 2009 en het voormelde arrest nr. 83/2011, aan de overheid
ne pouvait être imposée à l'autorité qui requiert des mesures de die herstelmaatregelen inzake stedenbouw vordert, geen
réparation en matière d'urbanisme, mais qu'aucune indemnité de rechtsplegingsvergoeding kan worden opgelegd, maar ook geen
procédure ne pouvait non plus lui être octroyée. rechtsplegingsvergoeding kan worden toegekend.
B.5. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 21 février 2010 B.5. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 21 februari
que le législateur a voulu corriger une série d'imperfections de la 2010 blijkt dat de wetgever een aantal tekortkomingen van de voormelde
loi du 21 avril 2007 précitée, qui sont sources d'injustices (Doc. wet van 21 april 2007, die aanleiding geven tot een aantal onbillijke
parl., Chambre, 2009-2010, DOC 52-2313/004, p. 4) et qu'il a voulu situaties, heeft willen rechtzetten (Parl. St., Kamer, 2009-2010, DOC
52-2313/004, p. 4), en dat hij rekening heeft willen houden met het
tenir compte de l'arrêt n° 182/2008 précité. Il a notamment prévu deux voormelde arrest nr. 182/2008. Hij heeft onder meer in twee nieuwe
exonérations nouvelles « afin de permettre au ministère public [et à vrijstellingen voorzien « om het openbaar ministerie [en het
l'auditorat du travail] d'exercer [leur] action en toute indépendance arbeidsauditoraat] toe te staan [hun] rechtsvordering uit te oefenen
in volle onafhankelijkheid, zonder rekening te houden met het
sans tenir compte du risque financier lié au procès » (Doc. parl., financieel risico verbonden aan het proces » (Parl. St., Kamer,
Chambre, 2009-2010, DOC 52-2313/001, p. 6). 2009-2010, DOC 52-2313/001, p. 6).
B.6. Lorsque l'officier de l'état civil conclut que les candidats au B.6. Wanneer de ambtenaar van de burgerlijke stand tot het besluit
mariage tentent de contracter un mariage de complaisance, il doit, en komt dat de huwelijkskandidaten een schijnhuwelijk pogen aan te gaan,
dient hij op grond van artikel 167, eerste lid, van het Burgerlijk
vertu de l'article 167, alinéa 1er, du Code civil, refuser de célébrer Wetboek de voltrekking van het huwelijk te weigeren, gelet op artikel
le mariage, compte tenu de l'article 146bis du même Code. 146bis van hetzelfde Wetboek.
Lorsqu'il prend cette décision de refus, l'officier de l'état civil Bij het nemen van die weigeringsbeslissing treedt de ambtenaar van de
agit dans le cadre de l'exercice de sa fonction et ne poursuit aucun burgerlijke stand op in het kader van de uitoefening van zijn ambt en
streeft hij geen enkel persoonlijk belang na, maar treedt hij
intérêt personnel mais intervient exclusivement dans l'intérêt uitsluitend op in het algemeen belang met het oog op het vrijwaren van
général, en vue de préserver l'ordre public. de openbare orde.
Lorsque les candidats au mariage introduisent, en vertu de l'article Wanneer de huwelijkskandidaten op grond van artikel 167, laatste lid,
167, dernier alinéa, du Code civil, un recours devant le tribunal de van het Burgerlijk Wetboek bij de rechtbank van eerste aanleg beroep
première instance contre la décision de refus, l'officier de l'état tegen de weigeringsbeslissing aantekenen, wordt de ambtenaar van de
civil devient ainsi partie dans une procédure judiciaire. burgerlijke stand daardoor partij in een gerechtelijke procedure.
En se défendant contre le recours introduit à l'encontre de sa Door zich te verweren tegen het beroep dat tegen zijn
décision de refus, l'officier de l'état civil défend cependant weigeringsbeslissing is ingesteld, verdedigt de ambtenaar van de
burgerlijke stand evenwel steeds het algemeen belang en de vrijwaring
toujours l'intérêt général et la sauvegarde de l'ordre public, de van de openbare orde, zodat het niet is verantwoord dat hij in de
sorte qu'il n'est pas justifié qu'il puisse être condamné au paiement rechtsplegingsvergoeding kan worden verwezen.
d'une indemnité de procédure. B.7. Het verschil in statuut van de ambtenaren van de burgerlijke
B.7. La différence de statut entre les officiers de l'état civil et stand en van de leden van het openbaar ministerie kan niet volstaan om
les membres du ministère public ne peut suffire pour justifier la het in het geding zijnde verschil in behandeling te verantwoorden.
différence de traitement en cause. Zoals de leden van het openbaar ministerie hun vordering in volle
Tout comme les membres du ministère public doivent pouvoir exercer onafhankelijkheid moeten kunnen uitoefenen, zonder rekening te houden
leur action en toute indépendance, sans tenir compte du risque met het financiële risico verbonden aan het proces, dienen de
financier lié au procès, les officiers de l'état civil doivent pouvoir ambtenaren van de burgerlijke stand de beslissingen die zij uit hoofde
prendre les décisions qu'ils sont amenés à prendre du fait de leur van hun functie dienen te nemen, te kunnen nemen zonder rekening te
fonction sans tenir compte du risque financier lié à une procédure houden met het financiële risico verbonden aan een procedure die tegen
intentée contre pareilles décisions. zulke beslissingen wordt ingesteld.
B.8. La première question préjudicielle appelle une réponse B.8. De eerste prejudiciële vraag dient bevestigend te worden
affirmative. beantwoord.
Quant à la seconde question préjudicielle Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag
B.9. Par sa seconde question, le juge a quo demande à la Cour de se B.9. Met zijn tweede vraag verzoekt de verwijzende rechter het Hof
prononcer sur la compatibilité avec les articles 10 et 11 de la zich uit te spreken over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11
Constitution de l'article 2 de la loi du 21 février 2010 précitée van de Grondwet, van artikel 2 van de voormelde wet van 21 februari
modifiant l'article 1022 du Code judiciaire. 2010 tot wijziging van artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek.
B.10. Il appartient en principe au juge a quo de vérifier s'il est B.10. Het staat in beginsel aan de verwijzende rechter om na te gaan
utile de poser une question préjudicielle à la Cour au sujet d'une of het nuttig is aan het Hof een prejudiciële vraag te stellen over
disposition qu'il estime applicable au litige. Ce n'est que lorsque een bepaling die hij van toepassing acht op het geschil. Slechts
tel n'est manifestement pas le cas que la Cour peut déclarer la wanneer dit klaarblijkelijk niet het geval is, kan het Hof de vraag
question irrecevable. onontvankelijk verklaren.
En l'espèce, la seconde question préjudicielle invite la Cour à Te dezen noopt de tweede prejudiciële vraag het Hof tot een toetsing
contrôler la compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la van de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van
Constitution, d'une disposition législative qui, comme il a été relevé een wetsbepaling die, zoals in B.1.4 is opgemerkt, nog niet in werking
en B.1.4, n'est pas encore entrée en vigueur. is getreden.
Puisque la seconde question préjudicielle porte sur une disposition Aangezien de tweede prejudiciële vraag betrekking heeft op een
législative que le juge a quo ne peut appliquer, en l'état du droit en wetsbepaling die de verwijzende rechter in de geldende stand van het
vigueur, elle est dépourvue de pertinence pour la solution du litige recht niet kan toepassen, is zij niet relevant voor de oplossing van
ayant donné lieu à la question préjudicielle et, partant, irrecevable. het bodemgeschil en bijgevolg onontvankelijk.
B.11. La seconde question préjudicielle n'appelle pas de réponse. B.11. De tweede prejudiciële vraag behoeft geen antwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
- L'article 1022 du Code judiciaire, avant l'entrée en vigueur de la - Artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, vóór de inwerkingtreding
loi du 21 février 2010, viole les articles 10 et 11 de la Constitution van de wet van 21 februari 2010, schendt de artikelen 10 en 11 van de
en ce qu'une indemnité de procédure peut être mise à charge de Grondwet in zoverre een rechtsplegingsvergoeding ten laste van de
l'officier de l'état civil lorsqu'il succombe dans un recours fondé ambtenaar van de burgerlijke stand kan worden gelegd wanneer hij in
sur l'article 167 du Code civil, intenté contre son refus de célébrer het ongelijk wordt gesteld in een op grond van artikel 167 van het
Burgerlijk Wetboek ingesteld beroep tegen zijn weigeringsbeslissing om
un mariage. een huwelijk te voltrekken.
- La seconde question préjudicielle n'appelle pas de réponse. - De tweede prejudiciële vraag behoeft geen antwoord.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 27 mars 2014. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 27 maart 2014.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^