Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 40/2014 du 6 mars 2014 Numéro du rôle : 5607 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2277 du Code civil, posée par la Cour d'appel de Mons. La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Sp après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procéd(...)"
Extrait de l'arrêt n° 40/2014 du 6 mars 2014 Numéro du rôle : 5607 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2277 du Code civil, posée par la Cour d'appel de Mons. La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Sp après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procéd(...) Uittreksel uit arrest nr. 40/2014 van 6 maart 2014 Rolnummer : 5607 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 40/2014 du 6 mars 2014 Uittreksel uit arrest nr. 40/2014 van 6 maart 2014
Numéro du rôle : 5607 Rolnummer : 5607
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 2277 du Code In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 2277 van het
civil, posée par la Cour d'appel de Mons. Burgerlijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E.
Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. Daoût, bijgestaan door de
Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Spreutels, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 27 février 2013 en cause de Jean-Marie Wellin contre la Bij arrest van 27 februari 2013 in zake Jean-Marie Wellin tegen de nv
SA « Belfius », dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le « Belfius », waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen
7 mars 2013, la Cour d'appel de Mons a posé la question préjudicielle op 7 maart 2013, heeft het Hof van Beroep te Bergen de volgende
suivante : prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 2277 du Code civil interprété en ce sens que ' tout ce qui « Schendt artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek, in die zin
est payable par année ou à des termes périodiques plus courts ' doit geïnterpreteerd dat ' al hetgeen betaalbaar is bij het jaar of bij
s'apparenter aux dettes d'arrérages de rentes, de loyers et d'intérêts de sommes prêtées, sans pour autant que l'application de cette disposition à une demande comprenant des éléments autres que des intérêts ou des revenus ne soit exclue, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il crée une distinction qui n'est pas raisonnablement justifiée entre débiteurs tenus de dettes périodiques, plus spécifiquement celles relatives aux mensualités d'un prêt à tempérament, qu'elles soient échues ou non avant la dénonciation du crédit, interprété en ce sens qu'il s'appliquerait exclusivement à la kortere termijnen ' moet worden gelijkgesteld met de schulden van termijnen van renten, huren en interesten van geleende sommen, zonder dat daarom de toepassing van die bepaling op een vordering die andere elementen dan interesten of inkomsten omvat, zou zijn uitgesloten, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het een niet redelijk verantwoord onderscheid invoert onder de schuldenaars van periodieke schulden, meer specifiek die met betrekking tot de maandelijkse afbetalingen van een lening op afbetaling, ongeacht of zij al dan niet zijn vervallen vóór de opzegging van het krediet, in die zin geïnterpreteerd dat het uitsluitend van toepassing zou zijn op het gedeelte van de maandelijkse afbetalingen dat met de interesten
partie des mensualités correspondant aux intérêts ? overeenstemt ?
Dans l'affirmative, existe-t-il une autre interprétation qui rendrait Zo ja, bestaat er een andere interpretatie die de in het geding zijnde
la norme en cause compatible avec ces articles ? ». norm met die artikelen bestaanbaar zou maken ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 2277 du Code civil dispose : B.1. Artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt :
« Les arrérages de rentes perpétuelles et viagères; « Termijnen van altijddurende renten en van lijfrenten;
Ceux des pensions alimentaires; Die van uitkeringen tot levensonderhoud;
Les loyers des maisons, et le prix de ferme des biens ruraux; Huren van huizen en pachten van landeigendommen;
Les intérêts des sommes prêtées, et généralement tout ce qui est Interesten van geleende sommen, en, in het algemeen, al hetgeen
payable par année, ou à des termes périodiques plus courts, betaalbaar is bij het jaar of bij kortere termijnen,
Se prescrivent par cinq ans ». Verjaren door verloop van vijf jaren ».
B.2. La Cour est interrogée sur la compatibilité de l'article 2277 du B.2. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid van artikel
Code civil avec les articles 10 et 11 de la Constitution, lorsqu'il 2277 van het Burgerlijk Wetboek met de artikelen 10 en 11 van de
est interprété en ce sens que la prescription abrégée qu'il prévoit ne Grondwet, wanneer het in die zin wordt geïnterpreteerd dat de kortere
s'applique qu'à la partie des mensualités correspondant aux intérêts verjaring waarin het voorziet, enkel van toepassing is op het gedeelte
d'un prêt à tempérament, que ces mensualités soient échues ou non van de maandelijkse afbetalingen dat met de interesten van een lening
op afbetaling overeenstemt, ongeacht of die maandelijkse afbetalingen
avant la dénonciation du crédit. al dan niet zijn vervallen vóór de opzegging van het krediet.
B.3. La prescription abrégée établie par l'article 2277 du Code civil B.3. De kortere verjaring waarin artikel 2277 van het Burgerlijk
Wetboek voorziet, wordt verantwoord door de bijzondere aard van de
est justifiée par la nature particulière des créances qu'elle vise : schuldvorderingen die zij beoogt : het gaat erom, wanneer de schuld
il s'agit, lorsque la dette a pour objet des revenus « payables par betrekking heeft op de inkomsten die « bij het jaar of bij kortere
année ou à des termes périodiques plus courts », soit de protéger les emprunteurs et d'inciter les créanciers à la diligence, soit d'éviter l'accroissement constant du montant global des créances périodiques. La prescription abrégée permet aussi de protéger les débiteurs contre l'accumulation de dettes périodiques qui, dans la durée, pourraient se transformer en une dette importante. B.4. Tout comme une dette de capital dont le montant a été déterminé dès l'origine qui est payable par tranches périodiques et dont le montant n'est pas affecté par l'écoulement du temps, les mensualités afférentes au remboursement d'un prêt à tempérament ont également pour caractéristique que le capital emprunté n'augmente pas avec l'écoulement du temps. Le paiement de chaque mensualité dans le cadre d'un prêt à tempérament a pour effet de rembourser une partie de la dette de capital, ce qui entraîne la diminution des intérêts à payer. B.5. Le critère sur lequel est fondée la différence de traitement en termijnen » betaalbaar zijn, ofwel de kredietnemers te beschermen en de schuldeisers tot zorgvuldigheid aan te zetten, ofwel te vermijden dat het totaalbedrag van de periodieke schuldvorderingen voortdurend aangroeit. De kortere verjaring maakt het ook mogelijk de schuldenaars te beschermen tegen de opeenstapeling van periodieke schulden die, na verloop van tijd, een aanzienlijke schuld zouden kunnen worden. B.4. Net zoals een kapitaalschuld waarvan het bedrag reeds bij het begin is vastgesteld, en die in periodieke schijven betaalbaar is, en waarvan het bedrag niet verandert naarmate de tijd verstrijkt, vertonen de maandelijkse afbetalingen met betrekking tot de terugbetaling van een lening op afbetaling eveneens het kenmerk dat het ontleende kapitaal van een lening op afbetaling niet stijgt naarmate de tijd verstrijkt. Elke maandelijkse afbetaling, in het kader van een lening op afbetaling, heeft voor gevolg dat een deel van de kapitaalschuld wordt afbetaald, waardoor de te betalen interesten verminderen. B.5. Het criterium waarop het in geding zijnde verschil in behandeling
cause, déduit du caractère de la part de capital ou de la part steunt, afgeleid uit het karakter van het gedeelte van het kapitaal of
d'intérêts de la créance, est pertinent par rapport à l'objectif de van het gedeelte van de interesten van de schuldvordering, is relevant
l'article 2277 du Code civil, qui est à la fois d'inciter le créancier à la diligence et de protéger le débiteur contre l'accumulation de dettes périodiques sur une période trop importante. Par rapport à cet objectif, les dettes relatives à la partie des mensualités qui correspond au remboursement du capital emprunté ne présentent pas de similitude avec les intérêts visés à l'article 2277, alinéa 4, du Code civil, puisque ces dettes de capital diminuent en raison du paiement de chaque mensualité ou restent au même point à défaut de tout paiement. B.6. Il s'ensuit qu'interprété comme ne s'appliquant qu'à la partie des mensualités d'un prêt à tempérament correspondant aux intérêts, ten aanzien van het doel van artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek, dat erin bestaat de schuldeiser tot zorgvuldigheid aan te zetten en tegelijk de schuldenaar te beschermen tegen de opeenstapeling van periodieke schulden over een te lange periode. Ten aanzien van dat doel vertonen de schulden betreffende het deel van de maandelijkse afbetalingen dat overeenstemt met de terugbetaling van het ontleende kapitaal geen gelijkenissen met de interesten bedoeld in artikel 2277, vierde lid, van het Burgerlijk Wetboek, vermits die kapitaalschulden verminderen bij elke afbetaling, dan wel stagneren, bij gebrek aan enige afbetaling.
l'article 2277 du Code civil n'établit, entre débiteurs de dettes B.6. Daaruit volgt dat artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek, in die
zin geïnterpreteerd dat het enkel van toepassing is op het gedeelte
périodiques, aucune différence de traitement injustifiée. van de maandelijkse afbetalingen van een lening op afbetaling dat met
de interesten overeenstemt, onder schuldenaars van periodieke schulden
geen onverantwoord verschil in behandeling invoert.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 2277 du Code civil ne viole pas les articles 10 et 11 de la Artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek schendt de artikelen 10 en 11
Constitution en ce que la prescription quinquennale ne s'applique qu'à van de Grondwet niet doordat de vijfjarige verjaring enkel van
la partie des mensualités d'un prêt à tempérament correspondant aux toepassing is op het gedeelte van de maandelijkse afbetalingen van een
intérêts. lening op afbetaling dat met de interesten overeenstemt.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 6 mars 2014. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 6 maart 2014.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
J. Spreutels J. Spreutels
^