← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 1/2014 du 16 janvier 2014 Numéro du rôle : 5488 En cause : le
recours en annulation totale ou partielle de la loi du 15 mars 2012 « modifiant
la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le(...) La
Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, des juges E. De Groo(...)"
Extrait de l'arrêt n° 1/2014 du 16 janvier 2014 Numéro du rôle : 5488 En cause : le recours en annulation totale ou partielle de la loi du 15 mars 2012 « modifiant la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, des juges E. De Groo(...) | Uittreksel uit arrest nr. 1/2014 van 16 januari 2014 Rolnummer : 5488 In zake : het beroep tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de wet van 15 maart 2012 « tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende(...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, de rechters E. (...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 1/2014 du 16 janvier 2014 | Uittreksel uit arrest nr. 1/2014 van 16 januari 2014 |
Numéro du rôle : 5488 | Rolnummer : 5488 |
En cause : le recours en annulation totale ou partielle (les articles | In zake : het beroep tot gehele of gedeeltelijke vernietiging (de |
2 et 3) de la loi du 15 mars 2012 « modifiant la loi du 15 décembre | artikelen 2 en 3) van de wet van 15 maart 2012 « tot wijziging van de |
1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et | wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, |
het verblijf, de vestiging [en de verwijdering van vreemdelingen] en | |
l'éloignement des étrangers et la loi du 17 mai 2006 relative au | de wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de |
statut juridique externe des personnes condamnées à une peine | |
privative de liberté et aux droits reconnus à la victime dans le cadre | veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer |
des modalités d'exécution de la peine », introduit par l'ASBL « | toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten », |
Association pour le droit des Etrangers » et autres. | ingesteld door de vzw « Association pour le droit des Etrangers » en |
La Cour constitutionnelle, | anderen. Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents J. Spreutels et A. Alen, des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en A. Alen, de rechters |
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. | E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. |
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût et T. Giet, et, conformément à | Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût en T. Giet, en, overeenkomstig |
l'article 60bis de la loi du 6 janvier 1989 sur la Cour | artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
constitutionnelle, du président émérite M. Bossuyt, assistée du | Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter M. Bossuyt, bijgestaan door de |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président J. Spreutels, | griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter J. |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | Spreutels, wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 28 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 28 september |
2012 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 1 | |
septembre 2012 et parvenue au greffe le 1er octobre 2012, un recours | oktober 2012, is beroep tot gehele of gedeeltelijke vernietiging (de |
en annulation totale ou partielle (les articles 2 et 3) de la loi du | artikelen 2 en 3) van de wet van 15 maart 2012 « tot wijziging van de |
15 mars 2012 « modifiant la loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au | wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, |
territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers | het verblijf, de vestiging [en de verwijdering van vreemdelingen] en |
et la loi du 17 mai 2006 relative au statut juridique externe des | de wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de |
personnes condamnées à une peine privative de liberté et aux droits | veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer |
reconnus à la victime dans le cadre des modalités d'exécution de la | toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten » |
peine » (publiée au Moniteur belge du 30 mars 2012, deuxième édition) | (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 30 maart 2012, tweede |
a été introduit par l'ASBL « Association pour le droit des Etrangers | editie) ingesteld door de vzw « Association pour le droit des |
», dont le siège est établi à 1000 Bruxelles, rue du Boulet 22, l'ASBL | Etrangers », met zetel te 1000 Brussel, Kogelstraat 22, de vzw « |
« Coordination et initiatives pour et avec les Réfugiés et Etrangers | Coordination et initiatives pour et avec les Réfugiés et Etrangers », |
», dont le siège est établi à 1050 Bruxelles, rue du Vivier 80-82, | met zetel te 1050 Brussel, Visvijverstraat 80-82, de vzw « Liga voor |
l'ASBL « Liga voor Mensenrechten », dont le siège est établi à 9000 | Mensenrechten », met zetel te 9000 Gent, De Smetstraat 75, de vzw « |
Gand, De Smetstraat 75, l'ASBL « Ligue des Droits de l'Homme », dont | |
le siège est établi à 1000 Bruxelles, rue du Boulet 22, l'ASBL « | Ligue des Droits de l'Homme », met zetel te 1000 Brussel, Kogelstraat |
Vluchtelingenwerk Vlaanderen », dont le siège est établi à 1030 | 22, de vzw « Vluchtelingenwerk Vlaanderen », met zetel te 1030 |
Bruxelles, rue Gaucheret 164, et Nazifa Mustafa et Daniel Vasic, | Brussel, Gaucheretstraat 164, en Nazifa Mustafa en Daniel Vasic, |
demeurant au Centre d'accueil de la Croix-Rouge à 4920 Remouchamps, | verblijvende in het opvangcentrum van het Rode Kruis te 4920 |
Sedoz 6. | Remouchamps, Sedoz 6. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
Quant aux dispositions attaquées | Ten aanzien van de bestreden bepalingen |
B.1.1. Les parties requérantes demandent l'annulation totale ou | B.1.1. De verzoekende partijen vorderen de volledige of gedeeltelijke |
partielle de la loi du 15 mars 2012 « modifiant la loi du 15 décembre | vernietiging van de wet van 15 maart 2012 « tot wijziging van de wet |
1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et | van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het |
verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen en de wet | |
l'éloignement des étrangers et la loi du 17 mai 2006 relative au | van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de |
statut juridique externe des personnes condamnées à une peine | veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer |
privative de liberté et aux droits reconnus à la victime dans le cadre | toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten » |
des modalités d'exécution de la peine » (ci-après : la loi du 15 mars | (hierna : de wet van 15 maart 2012). |
2012). Il ressort de la requête que l'objet du recours est limité aux | Uit het verzoekschrift blijkt dat het onderwerp van het beroep is |
articles 2 et 3 de la loi attaquée. | beperkt tot de artikelen 2 en 3 van de bestreden wet. |
B.1.2. L'article 2 de la loi du 15 mars 2012 dispose : | B.1.2. Artikel 2 van de wet van 15 maart 2012 bepaalt : |
« Dans l'article 39/2, § 1er, alinéa 3, de la loi du 15 décembre 1980 | « In artikel 39/2, § 1, derde lid, van de wet van 15 december 1980 |
sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement | betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging |
des étrangers, inséré par la loi du 15 septembre 2006, les mots 'la | en de verwijdering van vreemdelingen, ingevoegd bij de wet van 15 |
décision visée à l'article 57/6, alinéa 1er, 2°' sont remplacés par | september 2006, worden de woorden ' de in artikel 57/6, eerste lid, 2° |
les mots 'les décisions visées aux articles 57/6, alinéa 1er, 2° et | bedoelde beslissing ' vervangen door de woorden ' de in de artikelen |
57/6/1' ». | 57/6, eerste lid, 2° en 57/6/1 bedoelde beslissingen ' ». |
B.1.3. L'article 3 de la loi du 15 mars 2012 dispose : | B.1.3. Artikel 3 van de wet van 15 maart 2012 bepaalt : |
« Dans l'article 39/81, alinéa 1er, de la même loi, inséré par la loi | « In artikel 39/81, eerste lid, van dezelfde wet, ingevoegd bij de wet |
du 15 septembre 2006 et modifié par les lois des 4 mai 2007, 23 | van 15 september 2006 en gewijzigd bij de wetten van 4 mei 2007, 23 |
décembre 2009 et 29 décembre 2010, les mots '- 39/76, § 3, alinéa 1er;' | december 2009 en 29 december 2010, worden de woorden ' - 39/76, § 3, |
sont remplacés par les mots '- 39/76, § 3 alinéa 1er, à l'exception | eerste lid; ' vervangen door de woorden ' - 39/76, § 3, eerste lid, |
des recours concernant les décisions mentionnées aux articles 57/6, | met uitzondering van de beroepen inzake de beslissingen vermeld in de |
alinéa 1er, 2° et 57/6/1 qui sont traités conformément à l'article | artikelen 57/6, eerste lid, 2° en 57/6/1 die overeenkomstig artikel |
39/76, § 3, alinéa 2;' ». | 39/76, § 3, tweede lid, worden behandeld; ' ». |
B.1.4. La décision visée à l'article 57/6/1 de la loi du 15 décembre | B.1.4. De beslissing bedoeld in artikel 57/6/1 van de wet van 15 |
1980 est celle par laquelle le Commissaire général aux réfugiés et aux | december 1980 is die waarbij de Commissaris-generaal voor de |
apatrides décide de ne pas prendre en considération la demande de | vluchtelingen en de staatlozen beslist de aanvraag tot erkenning van |
reconnaissance du statut de réfugié ou d'obtention du statut de | de vluchtelingenstatus of tot het verkrijgen van de subsidiaire |
protection subsidiaire introduite par un ressortissant d'un pays | beschermingsstatus ingediend door een onderdaan van een veilig land |
d'origine sûr ou par un apatride qui avait précédemment sa résidence | van herkomst of door een staatloze die voorheen in een veilig land van |
habituelle dans un pays d'origine sûr. Le Commissaire général aux | herkomst zijn gewone verblijfplaats had, niet in overweging te nemen. |
réfugiés et aux apatrides est, en vertu de l'article 57/6/1 de la loi | De Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen is, |
du 15 décembre 1980, compétent pour prendre cette décision de | krachtens artikel 57/6/1 van de wet van 15 december 1980, bevoegd om |
non-prise en considération lorsqu'il ne ressort pas clairement des | die beslissing tot niet-inoverwegingneming te nemen wanneer uit de |
verklaringen van de asielzoeker niet duidelijk blijkt dat, wat hem | |
déclarations du demandeur d'asile qu'il existe, en ce qui le concerne, | betreft, een gegronde vrees voor vervolging bestaat in de zin van het |
une crainte fondée de persécution au sens de la Convention de Genève | Verdrag van Genève betreffende de status van de vluchtelingen, of dat |
relative au statut des réfugiés ou des motifs sérieux de croire qu'il | er zwaarwegende gronden zijn om aan te nemen dat hij een reëel risico |
court un risque réel de subir une atteinte grave au sens de l'article | loopt op het lijden van ernstige schade in de zin van artikel 48/4 van |
48/4 de la loi du 15 décembre 1980 concernant le statut de protection | de wet van 15 december 1980 met betrekking tot de subsidiaire |
subsidiaire. La liste des pays d'origine sûrs est déterminée, au moins | beschermingsstatus. De lijst van veilige landen van herkomst wordt, |
une fois par an, par le Roi, conformément aux alinéas 2 à 4 de | minstens eenmaal per jaar, bepaald door de Koning, overeenkomstig het |
l'article 57/6/1 de la loi du 15 décembre 1980. | tweede tot vierde lid van artikel 57/6/1 van de wet van 15 december |
B.1.5. L'article 39/2 de la loi du 15 décembre 1980, modifié par la | 1980. B.1.5. Artikel 39/2 van de wet van 15 december 1980, gewijzigd bij de |
première disposition attaquée, détermine les compétences du Conseil du | eerste bestreden bepaling, stelt de bevoegdheden van de Raad voor |
contentieux des étrangers. | Vreemdelingenbetwistingen vast. |
Ces compétences sont d'une double nature : | Die bevoegdheden zijn van tweeërlei aard : |
- sur la base du paragraphe 1er de l'article 39/2, le Conseil du | - op grond van paragraaf 1 van artikel 39/2 neemt de Raad voor |
contentieux des étrangers connaît, lorsqu'il statue en matière d'asile | Vreemdelingenbetwistingen, wanneer hij uitspraak doet inzake asiel en |
et de protection subsidiaire, des recours introduits à l'encontre des | subsidiaire bescherming, kennis van beroepen die zijn ingesteld tegen |
décisions du Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides | de beslissingen van de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en |
(ci-après : le Commissaire général); | de staatlozen (hierna : de Commissaris-generaal); |
- sur la base du paragraphe 2 de cet article, le Conseil du | - op grond van paragraaf 2 van dat artikel treedt de Raad voor |
Vreemdelingenbetwistingen op als annulatierechter wanneer hij | |
contentieux des étrangers agit en qualité de juge d'annulation | uitspraak doet over de overige beroepen wegens overtreding van hetzij |
lorsqu'il statue sur les autres recours pour violation des formes soit | substantiële, hetzij op straffe van nietigheid voorgeschreven vormen, |
overschrijding of afwending van macht. | |
substantielles, soit prescrites à peine de nullité, excès ou | Bijgevolg verschillen de aan de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen |
détournement de pouvoir. | toegekende bevoegdheden naargelang de Raad zijn bevoegdheden uitoefent |
Par conséquent, les compétences qui sont attribuées au Conseil du | op grond van paragraaf 1 dan wel paragraaf 2 van artikel 39/2. In het |
eerste geval gaat het om een bevoegdheid met volle rechtsmacht. In het | |
contentieux des étrangers diffèrent selon que le Conseil exerce ses | tweede geval betreft het een wettigheidstoetsing van de beslissing. |
compétences sur la base du paragraphe 1er ou du paragraphe 2 de | B.1.6. Krachtens de wijziging van die bepaling bij artikel 2 van de |
l'article 39/2. Dans le premier cas, il s'agit d'une compétence de | |
pleine juridiction. Dans le second cas, il s'agit d'un contrôle de légalité de la décision. | bestreden wet van 15 maart 2012 kan de beslissing tot |
B.1.6. En vertu de la modification de cette disposition réalisée par | niet-inoverwegingneming van een aanvraag tot het verkrijgen van asiel |
l'article 2 de la loi du 15 mars 2012 attaquée, la décision de | of van de subsidiaire beschermingsstatus genomen door de |
non-prise en considération d'une demande d'asile ou d'obtention du | Commissaris-generaal ten aanzien van een asielzoeker die afkomstig is |
statut de protection subsidiaire prise par le Commissaire général à | uit een land dat is opgenomen in de lijst van veilige landen zoals die |
l'égard d'un demandeur originaire d'un pays figurant sur la liste des | door de Koning is vastgesteld, niet het voorwerp uitmaken van een |
pays sûrs établie par le Roi ne peut pas faire l'objet d'un recours de | beroep met volle rechtsmacht voor de Raad voor |
pleine juridiction auprès du Conseil du contentieux des étrangers. | Vreemdelingenbetwistingen. Die beslissing kan daarentegen het voorwerp |
Cette décision peut, en revanche, faire l'objet d'un recours en | uitmaken van een annulatieberoep voor datzelfde rechtscollege. |
annulation auprès de cette même juridiction. | |
B.1.7. En vertu de la modification de l'article 39/81, alinéa 1er, de | B.1.7. Krachtens de wijziging van artikel 39/81, eerste lid, van de |
la loi du 15 décembre 1980, introduite par l'article 3 de la loi du 15 | wet van 15 december 1980, ingevoerd bij artikel 3 van de bestreden wet |
mars 2012 attaquée, le Président de chambre ou le juge du Conseil du | van 15 maart 2012, neemt de kamervoorzitter of de rechter van de Raad |
contentieux des étrangers saisi d'un recours en annulation contre une | voor Vreemdelingenbetwistingen voor wie een uit een veilig land |
décision de non-prise en considération de la demande d'asile ou | afkomstige asielzoeker een annulatieberoep instelt tegen een |
d'obtention du statut de protection subsidiaire introduit par un | beslissing tot niet-inoverwegingneming van de aanvraag tot het |
demandeur originaire d'un pays sûr prend une décision dans les deux | verkrijgen van asiel of van de subsidiaire beschermingsstatus, een |
mois suivant la réception du recours. | beslissing binnen twee maanden na ontvangst van het beroep. |
B.2.1. La loi attaquée complète la loi du 19 janvier 2012 modifiant la | B.2.1. De bestreden wet vervolledigt de wet van 19 januari 2012 tot |
loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, | wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot |
l'établissement et l'éloignement des étrangers, qui a notamment | het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van |
vreemdelingen, die met name in die laatste wet het voormelde artikel | |
introduit dans cette dernière loi l'article 57/6/1 précité. Ces deux | 57/6/1 heeft ingevoegd. Die twee wetten strekken ertoe « het onderzoek |
lois visent à « accélérer l'examen des demandes d'asile formulées par | van de asielaanvragen van vreemdelingen uit veilige landen van |
des étrangers provenant de pays d'origine sûrs » (Doc. parl., Sénat, | herkomst, [te] versnellen » (Parl. St., Senaat, 2011-2012, 5-1364/3, |
2011-2012, 5-1364/3, p. 2). | p. 2). |
En commission du Sénat, la secrétaire d'Etat à l'Asile et la | In de Senaatscommissie heeft de staatssecretaris voor Asiel en |
Migration, à l'Intégration sociale et à la Lutte contre la pauvreté a | Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding |
exposé que le traitement plus rapide des demandes d'asile « ne pourra | uiteengezet dat de snellere behandeling van de asielaanvragen « maar |
être réalisé que si la procédure accélérée auprès du [Commissaire | verwezenlijkt [kan] worden als de versnelde procedure bij [de |
général] est également suivie en degré d'appel par une procédure | Commissaris-generaal] ook gevolgd wordt in hoger beroep, door een |
accélérée menée auprès du Conseil du contentieux des étrangers ». A | versnelde procedure bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen ». |
cette fin, « les ressortissants de pays d'origine sûrs ne peuvent | Daartoe « [kunnen] de onderdanen uit veilige landen van herkomst, de |
contester la réponse négative opposée à leur demande d'asile que par | negatieve beslissing inzake hun asielaanvraag alleen [...] aanvechten |
le biais d'un recours en annulation devant le Conseil du contentieux | bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen door middel van een |
des étrangers, et non par le biais d'un recours de pleine juridiction, | annulatieberoep, en niet zoals dit het geval is voor de andere |
comme c'est le cas pour les autres demandes d'asile » et « le Conseil | asielaanvragen, door middel van een beroep in volle rechtsmacht » en « |
devra se prononcer sur le recours en annulation dans un délai de deux | moet de Raad het annulatieberoep beslechten binnen een termijn van |
mois au lieu du délai habituel de trois mois » (ibid., p. 3). | twee maanden in plaats van de gebruikelijke termijn van drie maanden » (ibid., p. 3). |
B.2.2. L'article 57/6/1 de la loi du 15 décembre 1980 et les | B.2.2. Artikel 57/6/1 van de wet van 15 december 1980 en de bestreden |
dispositions attaquées ont été insérées par la voie d'un amendement | bepalingen zijn ingevoegd door middel van een amendement dat tot doel |
dont l'objet était de transposer en droit belge la directive | had de richtlijn 2005/85/EG van de Raad van 1 december 2005 |
2005/85/CE du Conseil du 1er décembre 2005 relative à des normes | betreffende minimumnormen voor de procedures in de lidstaten voor de |
minimales concernant la procédure d'octroi et de retrait du statut de | toekenning of intrekking van de vluchtelingenstatus in het Belgisch |
réfugié dans les Etats membres (Doc. parl., Chambre, 2011-2012, DOC | recht om te zetten (Parl. St., Kamer, 2011-2012, DOC 53-1825/003, p. |
53-1825/003, p. 4). | 4). |
L'article 30, paragraphe 1, de la directive 2005/85/CE précitée dispose : | Artikel 30, lid 1, van de voormelde richtlijn 2005/85/EG bepaalt : |
« Sans préjudice de l'article 29, les Etats membres peuvent maintenir | « Onverminderd artikel 29 kunnen de lidstaten voor de behandeling van |
ou adopter des dispositions législatives qui leur permettent, | asielverzoeken wetgeving handhaven of invoeren met het oog op de |
conformément à l'annexe II, de désigner comme pays d'origine sûrs, au | nationale aanmerking, overeenkomstig bijlage II, van andere derde |
niveau national, des pays tiers autres que ceux qui figurent sur la | |
liste commune minimale à des fins d'examen de demandes d'asile. Ils | landen dan de landen die op de gemeenschappelijke minimumlijst zijn |
peuvent également désigner comme sûre une portion du territoire d'un | opgenomen als veilige landen van herkomst. Dat kan inhouden dat een |
pays si les conditions prévues à l'annexe II sont remplies en ce qui | deel van een land als veilig wordt aangemerkt indien de voorwaarden |
concerne cette portion de territoire ». | van bijlage II voor dat deel zijn vervuld ». |
L'article 31 de la même directive dispose : | Artikel 31 van dezelfde richtlijn bepaalt : |
« 1. Un pays tiers désigné comme pays d'origine sûr conformément soit | « 1. Een derde land dat op grond van artikel 29 of artikel 30 als |
à l'article 29, soit à l'article 30 ne peut être considéré comme tel | veilig land van herkomst is aangemerkt, kan voor een bepaalde |
pour un demandeur d'asile déterminé, après examen individuel de la | asielzoeker, nadat zijn verzoek afzonderlijk is behandeld, alleen als |
demande introduite par cette personne, que si : | veilig land van herkomst worden beschouwd wanneer : |
a) ce dernier est ressortissant dudit pays, ou b) si l'intéressé est apatride et s'il s'agit de son ancien pays de résidence habituelle; et si le demandeur d'asile n'a pas fait valoir de raisons sérieuses permettant de penser qu'il ne s'agit pas d'un pays d'origine sûr en raison de sa situation personnelle, compte tenu de conditions requises pour prétendre au statut de réfugié en vertu de la directive 2004/83/CE. 2. Les Etats membres considèrent, conformément au paragraphe 1, que la demande d'asile est infondée lorsque le pays tiers est désigné comme | a) hij de nationaliteit van dat land heeft, of b) hij staatloos is en voorheen in dat land zijn gewone verblijfplaats had, en wanneer hij geen substantiële redenen heeft opgegeven om het land in zijn specifieke omstandigheden niet als een veilig land van herkomst te beschouwen ten aanzien van de vraag of hij voor erkenning als vluchteling in aanmerking komt overeenkomstig Richtlijn 2004/83/EG. 2. De lidstaten beschouwen overeenkomstig lid 1 het asielverzoek als ongegrond wanneer het derde land door de Raad als veilig is aangemerkt |
sûr en vertu de l'article 29. | uit hoofde van artikel 29. |
3. Les Etats membres prévoient dans leur droit national des règles et | 3. De lidstaten stellen verdere nationale wetsvoorschriften en |
modalités supplémentaires aux fins de l'application de la notion de | -bepalingen vast voor de toepassing van het begrip ' veilig land van |
pays d'origine sûr ». | herkomst ' ». |
B.3.1. Par son arrêt n° 107/2013 du 18 juillet 2013, la Cour a rejeté | B.3.1. Bij zijn arrest nr. 107/2013 heeft het Hof het beroep tot |
le recours en annulation de la loi du 19 janvier 2012 « modifiant la | vernietiging van de wet van 19 januari 2012 « tot wijziging van de wet |
loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, | van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het |
l'établissement et l'éloignement des étrangers » ayant introduit dans | verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen », die in |
cette loi l'article 57/6/1 précité. | die wet het voormelde artikel 57/6/1 heeft ingevoegd, verworpen. |
B.3.2. L'article 2 de la loi du 8 mai 2013 « modifiant la loi du 15 | B.3.2. Artikel 2 van de wet van 8 mei 2013 « tot wijziging van de wet |
décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et | van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het |
verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen en van de | |
l'éloignement des étrangers, et modifiant la loi du 27 décembre 2006 | wet van 27 december 2006 houdende diverse bepalingen II » vervangt |
portant des dispositions diverses II » remplace l'article 39/2, § 1er, | artikel 39/2, § 1, derde lid, van de voormelde wet van 15 december |
1980. Artikel 21 van dezelfde wet van 8 mei 2013 wijzigt artikel | |
alinéa 3, de la loi du 15 décembre 1980 précitée. L'article 21 de la | 39/81, eerste lid, van de voormelde wet van 15 december 1980. Die |
même loi du 8 mai 2013 modifie l'article 39/81, alinéa 1er, de la loi | bepalingen van de wet van 8 mei 2013 zijn in werking getreden tien |
du 15 décembre 1980 précitée. Ces dispositions de la loi du 8 mai 2013 | dagen na de bekendmaking ervan op 22 augustus 2013 in het Belgisch |
sont entrées en vigueur dix jours après leur publication au Moniteur | |
belge intervenue le 22 août 2013. | Staatsblad. |
Dès lors que les dispositions attaquées ont pu avoir des effets avant | Aangezien de bestreden bepalingen uitwerking konden hebben vóór de |
leur remplacement par les dispositions précitées de la loi du 8 mai | vervanging ervan bij de voormelde bepalingen van de wet van 8 mei |
2013, le recours en annulation n'a pas perdu son objet par l'effet de | 2013, is het beroep tot vernietiging niet zonder voorwerp geworden |
l'entrée en vigueur de cette loi. | door de inwerkingtreding van die wet. |
Quant au moyen unique | Ten aanzien van het enige middel |
B.4.1. Le moyen unique est pris, notamment, de la violation des | B.4.1. Het enige middel is met name afgeleid uit de schending van de |
articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec les | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de |
articles 3 et 13 de la Convention européenne des droits de l'homme, | artikelen 3 en 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van de |
avec l'article 47 de la Charte des droits fondamentaux de l'Union | mens, met artikel 47 van het Handvest van de grondrechten van de |
européenne (ci-après : la Charte) et avec l'article 39 de la directive | Europese Unie (hierna : het Handvest) en met artikel 39 van Richtlijn |
2005/85/CE du Conseil du 1er décembre 2005 relative à des normes | 2005/85/EG van de Raad van 1 december 2005 betreffende minimumnormen |
minimales concernant la procédure d'octroi et de retrait du statut de | voor de procedures in de lidstaten voor de toekenning of intrekking |
réfugié dans les Etats membres (ci-après : la directive « procédure | van de vluchtelingenstatus (hierna : de Procedurerichtlijn). |
»). Les parties requérantes font grief aux dispositions attaquées de | De verzoekende partijen verwijten de bestreden bepalingen de uit een |
priver, de manière discriminatoire, les demandeurs d'asile originaires | als veilig beschouwd land afkomstige asielzoekers op discriminerende |
d'un pays considéré comme sûr, du droit à un recours effectif contre | wijze het recht te ontzeggen op een daadwerkelijk beroep tegen de |
la décision de rejet de leur demande d'asile et de refus de leur | beslissing van de Commissaris-generaal om hun asielaanvraag te |
accorder la protection subsidiaire prise par le Commissaire général. | verwerpen en om te weigeren hun de subsidiaire bescherming toe te kennen. |
B.4.2. L'article 3 de la Convention européenne des droits de l'homme | B.4.2. Artikel 3 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens |
dispose : | bepaalt : |
« Nul ne peut être soumis à la torture ni à des peines ou traitements | « Niemand mag worden onderworpen aan folteringen noch aan onmenselijke |
inhumains et dégradants ». | of vernederende behandelingen of straffen ». |
L'article 13 de la même Convention dispose : | Artikel 13 van hetzelfde Verdrag bepaalt : |
« Toute personne dont les droits et libertés reconnus dans la présente | « Eenieder wiens rechten en vrijheden die in dit Verdrag zijn vermeld, |
Convention ont été violés, a droit à l'octroi d'un recours effectif | |
devant une instance nationale, alors même que la violation aurait été | zijn geschonden, heeft recht op een daadwerkelijke rechtshulp voor een |
commise par des personnes agissant dans l'exercice de leurs fonctions | nationale instantie, zelfs indien deze schending zou zijn begaan door |
officielles ». | personen in de uitoefening van hun ambtelijke functie ». |
B.4.3. L'article 47 de la Charte dispose : « Toute personne dont les droits et libertés garantis par le droit de l'Union ont été violés a droit à un recours effectif devant un tribunal dans le respect des conditions prévues au présent article. Toute personne a droit à ce que sa cause soit entendue équitablement, publiquement et dans un délai raisonnable par un tribunal indépendant et impartial, établi préalablement par la loi. Toute personne a la possibilité de se faire conseiller, défendre et représenter. Une aide juridictionnelle est accordée à ceux qui ne disposent pas de ressources suffisantes, dans la mesure où cette aide serait nécessaire pour assurer l'effectivité de l'accès à la justice ». | B.4.3. Artikel 47 van het Handvest bepaalt : « Eenieder wiens door het recht van de Unie gewaarborgde rechten en vrijheden zijn geschonden, heeft recht op een doeltreffende voorziening in rechte, met inachtneming van de in dit artikel gestelde voorwaarden. Eenieder heeft recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak, binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat vooraf bij wet is ingesteld. Eenieder heeft de mogelijkheid zich te laten adviseren, verdedigen en vertegenwoordigen. Rechtsbijstand wordt verleend aan diegenen die niet over toereikende financiële middelen beschikken, voorzover die bijstand noodzakelijk is om de daadwerkelijke toegang tot de rechter te waarborgen ». |
B.4.4. L'article 39 de la directive « procédure » dispose : | B.4.4. Artikel 39 van de Procedurerichtlijn bepaalt : |
« 1. Les Etats membres font en sorte que les demandeurs d'asile | « 1. De lidstaten zorgen ervoor dat voor asielzoekers een |
disposent d'un droit à un recours effectif devant une juridiction | daadwerkelijk rechtsmiddel bij een rechterlijke instantie openstaat |
contre les actes suivants : | tegen : |
a) une décision concernant leur demande d'asile, y compris : | a) een beslissing die inzake hun asielverzoek is gegeven, met inbegrip |
i) les décisions d'irrecevabilité de la demande en application de | van een beslissing : i) om een asielverzoek als niet-ontvankelijk te beschouwen |
l'article 25, paragraphe 2; | overeenkomstig artikel 25, lid 2; |
ii) les décisions prises à la frontière ou dans les zones de transit | ii) aan de grens of in de transitzones van een lidstaat zoals |
d'un Etat membre en application de l'article 35, paragraphe 1; | omschreven in artikel 35, lid 1; |
iii) les décisions de ne pas procéder à un examen en application de l'article 36; | iii) om een behandeling niet uit te voeren overeenkomstig artikel 36; |
b) le refus de rouvrir l'examen d'une demande après que cet examen a | b) een weigering om de behandeling van een verzoek na de onderbreking |
été clos en vertu des articles 19 et 20; | ervan overeenkomstig de artikelen 19 en 20 te hervatten; |
c) une décision de ne pas poursuivre l'examen de la demande ultérieure | c) een beslissing om het hernieuwde verzoek niet opnieuw te behandelen |
en vertu des articles 32 et 34; | overeenkomstig de artikelen 32 en 34; |
d) une décision de refuser l'entrée dans le cadre des procédures | d) een beslissing waarbij de binnenkomst wordt geweigerd in het kader |
prévues à l'article 35, paragraphe 2; | van de procedures krachtens artikel 35, lid 2; |
e) une décision de retirer le statut de réfugié, en application de | e) een beslissing tot intrekking van de vluchtelingenstatus krachtens |
l'article 38. | artikel 38. |
[...] ». | [...] ». |
Le considérant 27 de la directive indique, à propos du droit au | Overweging 27 van die richtlijn geeft, in verband met het recht op het |
recours effectif : | daadwerkelijk beroep, aan : |
« (27) Conformément à un principe fondamental du droit communautaire, | « (27) Krachtens een fundamenteel beginsel van het Gemeenschapsrecht |
les décisions prises en ce qui concerne une demande d'asile et le | moet tegen beslissingen inzake een asielverzoek en inzake de |
retrait du statut de réfugié doivent faire l'objet d'un recours | intrekking van de vluchtelingenstatus een daadwerkelijk rechtsmiddel |
effectif devant une juridiction au sens de l'article [267 TFUE]. | openstaan voor een rechterlijke instantie in de zin van artikel [267 |
L'effectivité du recours, en ce qui concerne également l'examen des | VWEU]. Of het om een daadwerkelijk rechtsmiddel gaat, hangt, ook wat |
faits pertinents, dépend du système administratif et judiciaire de | het onderzoek van de relevante feiten betreft, af van het - als één |
chaque Etat membre considéré dans son ensemble ». | geheel beschouwde - bestuurlijke en justitiële systeem van elke lidstaat ». |
B.5.1. Tel qu'il est interprété par la Cour européenne des droits de | B.5.1. Zoals geïnterpreteerd door het Europees Hof voor de Rechten van |
l'homme, le droit au recours effectif garanti par l'article 13 de la | de Mens veronderstelt het bij artikel 13 van het Europees Verdrag voor |
de rechten van de mens gewaarborgde recht op daadwerkelijke rechtshulp | |
Convention européenne des droits de l'homme suppose que la personne | dat de persoon die een verdedigbare grief aanvoert die is afgeleid uit |
qui invoque un grief défendable tiré de la violation de l'article 3 de | de schending van artikel 3 van hetzelfde Verdrag, toegang heeft tot |
la même Convention ait accès à une juridiction qui soit compétente | |
pour examiner le contenu du grief et pour offrir le redressement | een rechtscollege dat bevoegd is om de inhoud van de grief te |
approprié. La Cour européenne des droits de l'homme a estimé à | onderzoeken en om het gepaste herstel te bieden. Het Europees Hof voor |
plusieurs reprises que, « compte tenu de l'importance qu' [elle] | de Rechten van de Mens heeft herhaaldelijk geoordeeld dat, « gelet op |
attache à l'article 3 de la Convention et à la nature irréversible du | het belang dat [het] hecht aan artikel 3 van het Verdrag en aan de |
dommage susceptible d'être causé en cas de réalisation du risque de | onomkeerbare aard van de schade die kan worden veroorzaakt wanneer het |
risico van foltering of slechte behandelingen zich voordoet [...], | |
torture ou de mauvais traitements [...], l'article 13 exige que | artikel 13 eist dat de betrokkene toegang heeft tot een van rechtswege |
l'intéressé ait accès à un recours de plein droit suspensif » (CEDH, | |
26 avril 2007, Gebremedhin (Gaberamadhien) c. France, § 66; voy. CEDH, | opschortend beroep » (EHRM, 26 april 2007, Gebremedhin (Gaberamadhien) |
21 janvier 2011, M.S.S. c. Belgique et Grèce, § 293; 2 février 2012, | t. Frankrijk, § 66; zie EHRM, 21 januari 2011, M.S.S. t. België en |
I.M. c. France, §§ 134 et 156; 2 octobre 2012, Singh et autres c. | Griekenland, § 293; 2 februari 2012, I.M. t. Frankrijk, §§ 134 en 156; |
Belgique, § 92). | 2 oktober 2012, Singh en anderen t. België, § 92). |
B.5.2. Pour être effectif au sens de l'article 13 de la Convention | B.5.2. Om daadwerkelijk te zijn in de zin van artikel 13 van het |
européenne des droits de l'homme, le recours ouvert à la personne se | Europees Verdrag voor de rechten van de mens moet het beroep dat |
plaignant d'une violation de l'article 3 doit permettre un contrôle « | openstaat voor de persoon die een schending van artikel 3 aanklaagt, |
attentif », « complet » et « rigoureux » de la situation du requérant | een « aandachtige », « volledige » en « strikte » controle mogelijk |
par l'organe compétent (CEDH, 21 janvier 2011, M.S.S. c. Belgique et | maken van de situatie van de verzoeker door het bevoegde orgaan (EHRM, |
Grèce, §§ 387 et 389; 20 décembre 2011, Yoh-Ekale Mwanje c. Belgique, | 21 januari 2011, M.S.S. t. België en Griekenland, §§ 387 en 389; 20 |
§§ 105 et 107). | december 2011, Yoh-Ekale Mwanje t. België, §§ 105 en 107). |
B.6.1. L'introduction devant le Conseil du contentieux des étrangers | B.6.1. Het instellen, voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, van |
du recours en annulation ouvert par l'article 39/2, § 1er, alinéa 3, | het annulatieberoep dat bij artikel 39/2, § 1, derde lid, van de wet |
de la loi du 15 décembre 1980 contre la décision de non-prise en | van 15 december 1980 openstaat tegen de beslissing tot |
considération adoptée par le Commissaire général relativement à une | niet-inoverwegingneming die de Commissaris-generaal heeft genomen |
aangaande een aanvraag tot het verkrijgen van asiel en van de | |
demande d'asile et de protection subsidiaire formulée par une personne | subsidiaire bescherming ingediend door een persoon afkomstig uit een |
originaire d'un pays figurant sur la liste des pays sûrs adoptée par | land opgenomen in de lijst van veilige landen die is vastgesteld door |
le Roi n'a pas d'effet suspensif de la décision du Commissaire général. | de Koning, schorst de beslissing van de Commissaris-generaal niet. |
B.6.2. Par ailleurs, le recours en annulation implique un examen de la | B.6.2. Het annulatieberoep impliceert overigens een onderzoek van de |
légalité de la décision du Commissaire général en fonction des | wettigheid van de beslissing van de Commissaris-generaal op grond van |
éléments dont cette autorité avait connaissance au moment où elle a | de elementen waarvan die overheid kennis had op het ogenblik dat zij |
statué. Le Conseil du contentieux des étrangers, en effectuant cet | uitspraak deed. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen is, wanneer hij |
examen, n'est dès lors pas tenu de prendre en considération les | dat onderzoek uitvoert, derhalve niet ertoe gehouden de eventuele |
éventuels éléments de preuve nouveaux présentés devant lui par le | nieuwe bewijselementen die de verzoeker hem voorlegt, in overweging te |
requérant. Le Conseil du contentieux des étrangers n'est pas tenu non | nemen. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen is evenmin ertoe |
plus, pour effectuer le contrôle de légalité, d'examiner la situation | gehouden om, teneinde de wettigheidstoetsing uit te voeren, de actuele |
actuelle du requérant, c'est-à-dire au moment où il statue, par | situatie van de verzoeker te onderzoeken, met andere woorden op het |
rapport à la situation prévalant dans son pays d'origine. | ogenblik dat hij uitspraak doet, ten opzichte van de situatie die gold |
B.6.3. Il résulte de ce qui précède que le recours en annulation qui | in zijn land van herkomst. |
peut être introduit, conformément à l'article 39/2, § 1er, alinéa 3, | B.6.3. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat het annulatieberoep |
de la loi du 15 décembre 1980, à l'encontre d'une décision de | dat overeenkomstig artikel 39/2, § 1, derde lid, van de wet van 15 |
december 1980 kan worden ingesteld tegen een beslissing tot | |
niet-inoverwegingneming van de aanvraag tot het verkrijgen van asiel | |
non-prise en considération de la demande d'asile ou de protection | of van de subsidiaire bescherming, geen daadwerkelijke rechtshulp is |
subsidiaire n'est pas un recours effectif au sens de l'article 13 de | in de zin van artikel 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van |
la Convention européenne des droits de l'homme. | de mens. |
B.7. Pour examiner si cette disposition est violée, il faut toutefois | B.7. Om na te gaan of die bepaling is geschonden, dient evenwel |
prendre en compte l'ensemble des recours dont disposent les | rekening te worden gehouden met alle beroepen waarover de verzoekers |
requérants, en ce compris les recours qui permettent de s'opposer à | beschikken, met inbegrip van de beroepen die het mogelijk maken zich |
l'exécution d'une mesure d'éloignement vers un pays dans lequel, aux | te verzetten tegen de tenuitvoerlegging van een maatregel tot |
termes du grief qu'ils font valoir, existe un risque de violation de | verwijdering naar een land waar, luidens de grief die zij aanvoeren, |
l'article 3 de la Convention européenne des droits de l'homme à leur | een risico bestaat dat artikel 3 van het Europees Verdrag voor de |
égard. En effet, la Cour européenne des droits de l'homme a jugé à | rechten van de mens te hunnen aanzien zou kunnen worden geschonden. |
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft immers | |
plusieurs reprises que « l'ensemble des recours offerts par le droit | herhaaldelijk geoordeeld dat « het geheel van de door het interne |
interne peut remplir les exigences de l'article 13, même si aucun | recht geboden beroepen kan voldoen aan de vereisten van artikel 13, |
d'eux n'y répond en entier à lui seul » (voyez notamment CEDH, 5 | zelfs wanneer geen enkele daarvan op zich daaraan helemaal beantwoordt |
février 2002, Conka c. Belgique, § 75; 26 avril 2007; Gebremedhin | » (zie met name EHRM, 5 februari 2002, Conka t. België, § 75; 26 april |
(Gaberamadhien) c. France, § 53; 2 octobre 2012, Singh et autres c. | 2007, Gebremedhin (Gaberamadhien) t. Frankrijk, § 53; 2 oktober 2012, |
Belgique, § 99). | Singh en anderen t. België, § 99). |
B.8.1. Lorsque l'exécution de la mesure d'éloignement du territoire | B.8.1. Wanneer de tenuitvoerlegging van de maatregel tot verwijdering |
van het grondgebied imminent is, kan de asielzoeker die het voorwerp | |
est imminente, le demandeur d'asile qui a fait l'objet d'une décision | heeft uitgemaakt van een beslissing tot niet-inoverwegingneming van |
de non-prise en considération de sa demande peut introduire contre la | zijn aanvraag, tegen de verwijderingsmaatregel een vordering tot |
mesure d'éloignement un recours en suspension d'extrême urgence | schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid instellen |
conformément à l'article 39/82, § 4, alinéa 2, de la loi du 15 | overeenkomstig artikel 39/82, § 4, tweede lid, van de wet van 15 |
décembre 1980. En vertu de l'article 39/83 de la même loi, l'exécution | december 1980. Krachtens artikel 39/83 van dezelfde wet kan de |
forcée de la mesure d'éloignement ne peut avoir lieu qu'au plus tôt | gedwongen uitvoering van de verwijderingsmaatregel pas op zijn vroegst |
cinq jours après la notification de la mesure, sans que ce délai | plaatshebben vijf dagen na de kennisgeving van de maatregel, zonder |
puisse être inférieur à trois jours ouvrables. Si l'étranger avait | dat die termijn minder dan drie werkdagen mag bedragen. Wanneer de |
déjà introduit une demande de suspension ordinaire et que l'exécution | vreemdeling reeds een gewone vordering tot schorsing had ingesteld en |
de la mesure d'éloignement devient imminente, il peut demander, par | de uitvoering van de verwijderingsmaatregel imminent wordt, kan hij, |
voie de mesures provisoires, que le Conseil du contentieux des | bij wege van voorlopige maatregelen, verzoeken dat de Raad voor |
Vreemdelingenbetwistingen zo snel mogelijk uitspraak doet. Na | |
étrangers statue dans les meilleurs délais. Dès la réception de cette | ontvangst van dat verzoek kan niet meer worden overgegaan tot de |
demande, il ne peut plus être procédé à l'exécution forcée de la | gedwongen tenuitvoerlegging van de verwijderingsmaatregel (artikelen |
mesure d'éloignement (articles 39/84 et 39/85 de la même loi). | 39/84 en 39/85 van dezelfde wet). |
B.8.2. Par plusieurs arrêts rendus en assemblée générale le 17 février | B.8.2. Bij meerdere arresten gewezen in algemene vergadering op 17 |
2011, le Conseil du contentieux des étrangers a jugé que, pour que ce | februari 2011 heeft de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen geoordeeld |
recours en suspension d'extrême urgence soit conforme aux exigences de | dat, opdat die vordering tot schorsing bij uiterst dringende |
l'article 13 de la Convention européenne des droits de l'homme, il | noodzakelijkheid overeenkomstig de vereisten van artikel 13 van het |
Europees Verdrag voor de rechten van de mens zou zijn, de bepalingen | |
fallait interpréter les dispositions de la loi du 15 décembre 1980 en | van de wet van 15 december 1980 in die zin moesten worden |
ce sens que la demande de suspension d'extrême urgence introduite dans | geïnterpreteerd dat de vordering tot schorsing bij uiterst dringende |
le délai de cinq jours de la notification de la mesure d'éloignement | noodzakelijkheid die binnen de termijn van vijf dagen na de |
est suspensive de plein droit de l'exécution de la mesure | kennisgeving van de verwijderingsmaatregel is ingesteld, de |
d'éloignement, jusqu'à ce que le Conseil se prononce. Par les mêmes | tenuitvoerlegging van de verwijderingsmaatregel van rechtswege |
arrêts, le Conseil a également jugé que le recours, introduit en | opschort totdat de Raad zich uitspreekt. Bij dezelfde arresten heeft |
dehors du délai suspensif de cinq jours mais dans le délai prévu à | de Raad eveneens geoordeeld dat het beroep, ingesteld buiten de |
opschortende termijn van vijf dagen, maar binnen de termijn bepaald in | |
l'article 39/57 de la loi du 15 décembre 1980 pour introduire un | artikel 39/57 van de wet van 15 december 1980 om een annulatieberoep |
recours en annulation, soit 30 jours, était également suspensif de | in te stellen, namelijk 30 dagen, de tenuitvoerlegging van de |
plein droit de l'exécution de la mesure d'éloignement dont l'exécution | verwijderingsmaatregel waarvan de uitvoering imminent is, eveneens van |
est imminente (CCE, 17 février 2011, arrêts nos 56.201 à 56.205, | rechtswege opschort (RVV, 17 februari 2011, arresten nrs. 56.201 tot |
56.207 et 56.208). | 56.205, 56.207 en 56.208). |
B.8.3. Cette extension de l'effet suspensif de l'introduction du | B.8.3. Die uitbreiding van de schorsende werking van het instellen van |
recours en suspension d'extrême urgence ne résulte toutefois pas d'une | de vordering tot schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid |
modification législative, mais bien d'une jurisprudence du Conseil du | vloeit evenwel niet voort uit een wetswijziging, maar wel uit |
contentieux des étrangers, de sorte que les requérants ne peuvent, | rechtspraak van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, zodat de |
malgré l'autorité qui s'attache à ces arrêts, avoir la garantie que | verzoekers, ondanks het gezag van die arresten, niet de waarborg |
l'administration de l'Office des étrangers a adapté sa pratique, en | kunnen hebben dat de administratie van de Dienst Vreemdelingenzaken |
haar praktijk in alle omstandigheden aan die rechtspraak heeft | |
toutes circonstances, à cette jurisprudence. A cet égard, il convient | aangepast. In dat opzicht dient eraan te worden herinnerd dat het |
de rappeler que la Cour européenne des droits de l'homme a répété à | Europees Hof voor de Rechten van de Mens herhaaldelijk heeft verklaard |
plusieurs reprises que « les exigences de l'article 13, tout comme | dat « de vereisten van artikel 13, net als die van de andere |
celles des autres dispositions de la Convention, sont de l'ordre de la | bepalingen van het Verdrag, moeten worden beschouwd als een waarborg, |
garantie, et non du simple bon vouloir ou de l'arrangement pratique; | en niet gewoon als een bereidwilligheid of een praktische regeling; |
c'est là une des conséquences de la prééminence du droit, l'un des | dat is een van de gevolgen van de voorrang van het recht, een van de |
principes fondamentaux d'une société démocratique, inhérente à | grondbeginselen van een democratische maatschappij, inherent aan alle |
l'ensemble des articles de la Convention » (CEDH, 5 février 2002, | artikelen van het Verdrag » (EHRM, 5 februari 2002, Conka t. België, § |
Conka c. Belgique, § 83; 26 avril 2007; Gebremedhin (Gaberamadhien) c. | 83; 26 april 2007, Gebremedhin (Gaberamadhien) t. Frankrijk, § 66). |
France, § 66). Elle a également précisé que « l'effectivité [du | Het heeft eveneens gepreciseerd dat « de daadwerkelijkheid [van het |
beroep] vereisten inhoudt inzake de beschikbaarheid en | |
recours] commande des exigences de disponibilité et d'accessibilité | toegankelijkheid van de beroepen, zowel in rechte als in de praktijk » |
des recours en droit comme en pratique » (CEDH, 2 février 2012, I.M. | (EHRM, 2 februari 2012, I.M. t. Frankrijk, § 150; 2 oktober 2012, |
c. France, § 150; 2 octobre 2012, Singh et autres c. Belgique, § 90). | Singh en anderen t. België, § 90). |
B.8.4. Par ailleurs, la suspension de la mesure d'éloignement n'est | B.8.4. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen beslist overigens enkel |
décidée par le Conseil du contentieux des étrangers qu'à la triple | tot de schorsing van de verwijderingsmaatregel onder de drievoudige |
condition que la partie requérante démontre l'extrême urgence de la | voorwaarde dat de verzoekende partij de uiterst dringende |
situation, qu'elle présente au moins un moyen d'annulation sérieux et | noodzakelijkheid van de situatie aantoont, dat zij minstens een |
qu'elle prouve un risque de préjudice grave difficilement réparable. | ernstig vernietigingsmiddel aanvoert en dat zij een risico van een |
moeilijk te herstellen ernstig nadeel bewijst. | |
Le moyen sérieux doit être susceptible de justifier l'annulation de | Het ernstige middel moet de vernietiging van de betwiste handeling |
l'acte contesté. En d'autres termes, le Conseil du contentieux des | kunnen verantwoorden. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen gaat in |
étrangers procède en principe dans ce contexte à un contrôle apparent | die context met andere woorden in beginsel over tot een duidelijke |
de la légalité de la décision d'éloignement, contrôle qui ne lui | controle van de wettigheid van de verwijderingsbeslissing, controle |
impose pas de prendre en considération, au moment où il statue, les | die hem niet ertoe verplicht om, op het ogenblik dat hij uitspraak |
éléments nouveaux qui pourraient être présentés par le requérant ou la | doet, rekening te houden met de nieuwe elementen die de verzoeker zou |
situation actuelle de celui-ci relativement à l'éventuelle évolution | kunnen voorleggen of met de actuele situatie van die laatstgenoemde |
de la situation dans son pays d'origine. | wat betreft de eventuele ontwikkeling van de situatie in zijn land van |
B.8.5. Le Conseil des ministres indique que le Conseil du contentieux | herkomst. B.8.5. De Ministerraad geeft aan dat de Raad voor |
des étrangers peut prendre en considération, au moment où il statue en | Vreemdelingenbetwistingen, op het ogenblik dat hij bij uiterst |
extrême urgence, de nouveaux éléments pour évaluer le risque de | dringende noodzakelijkheid uitspraak doet, rekening kan houden met |
violation de l'article 3 de la Convention européenne des droits de | nieuwe elementen om het risico van schending van artikel 3 van het |
l'homme en cas d'éloignement vers le pays d'origine du demandeur. Il | Europees Verdrag voor de rechten van de mens bij verwijdering naar het |
land van herkomst van de aanvrager, te evalueren. Er zij opnieuw | |
faut à nouveau relever que cette pratique résulterait d'une certaine | opgemerkt dat die praktijk zou voortvloeien uit een zekere rechtspraak |
jurisprudence du Conseil du contentieux des étrangers et que rien ne | van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen en dat de verzoekers dus |
garantit dès lors aux requérants que les nouveaux éléments de preuve | geenszins de waarborg hebben dat de nieuwe bewijselementen of de |
ou l'évolution de la situation seront pris en considération par le | ontwikkeling van de situatie in overweging zullen worden genomen door |
Conseil. En effet, l'article 39/78 de la loi du 15 décembre 1980, qui | de Raad. Artikel 39/78 van de wet van 15 december 1980, dat bepaalt |
dispose que les recours en annulation sont introduits selon les | dat de annulatieberoepen worden ingediend volgens de modaliteiten |
modalités déterminées à l'article 39/69, lequel concerne les recours | bepaald in artikel 39/69, dat betrekking heeft op de beroepen met |
de plein contentieux en matière d'asile, indique expressément que les | volle rechtsmacht inzake asiel, geeft immers uitdrukkelijk aan dat de |
dispositions prévues à l'article 39/69, § 1er, alinéa 2, 4°, qui | bepalingen van artikel 39/69, § 1, tweede lid, 4°, die betrekking |
concernent l'invocation de nouveaux éléments, ne sont pas applicables | hebben op het aanvoeren van nieuwe elementen, niet van toepassing zijn |
aux recours en annulation. De même, l'article 39/76, § 1er, alinéa 2, | op de annulatieberoepen. Evenzo is artikel 39/76, § 1, tweede lid, van |
de la même loi, qui précise à quelles conditions les nouveaux éléments | dezelfde wet, dat preciseert onder welke voorwaarden de nieuwe |
elementen worden onderzocht door de Raad voor | |
sont examinés par le Conseil du contentieux des étrangers siégeant au | Vreemdelingenbetwistingen die in het contentieux met volle rechtsmacht |
contentieux de pleine juridiction, n'est pas applicable au Conseil | zitting heeft, niet van toepassing op de Raad wanneer hij de |
lorsqu'il examine les recours en annulation. | annulatieberoepen onderzoekt. |
B.8.6. Il résulte de ce qui précède que le recours en suspension | B.8.6. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat de vordering tot |
d'extrême urgence n'est pas un recours effectif au sens de l'article | schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid geen daadwerkelijke |
13 de la Convention européenne des droits de l'homme. En conséquence, | rechtshulp is in de zin van artikel 13 van het Europees Verdrag voor |
de rechten van de mens. Bijgevolg ontzegt artikel 39/2, § 1, derde | |
l'article 39/2, § 1er, alinéa 3, de la loi du 15 décembre 1980 prive | lid, van de wet van 15 december 1980 de asielzoekers die uit een |
les demandeurs d'asile originaires d'un pays sûr dont la demande a | veilig land afkomstig zijn en wier aanvraag het voorwerp uitmaakt van |
fait l'objet d'une décision de non-prise en considération d'un recours | een beslissing tot niet-inoverwegingneming, daadwerkelijke rechtshulp |
effectif au sens de cette disposition. | in de zin van die bepaling. |
B.9.1. L'article 2 de la loi du 15 mars 2012 crée donc une différence | B.9.1. Artikel 2 van de wet van 15 maart 2012 voert dus een verschil |
de traitement, en ce qui concerne le droit à un recours effectif contre une décision de rejet de la demande d'asile et de refus d'octroi de la protection subsidiaire, entre les demandeurs d'asile qu'il vise et les autres demandeurs d'asile qui peuvent introduire, contre la décision de rejet de leur demande, un recours suspensif au Conseil du contentieux des étrangers disposant, pour en connaître, d'une compétence de pleine juridiction. B.9.2. La Cour doit examiner si cette différence de traitement est raisonnablement justifiée, ce qui implique qu'elle repose sur un critère objectif et pertinent et qu'elle soit proportionnée à l'objectif poursuivi. B.10.1. La différence de traitement repose sur le critère du pays dont le demandeur a la nationalité ou, s'il est apatride, du pays dans lequel il avait sa résidence habituelle avant d'arriver sur le territoire. Ce critère est objectif. B.10.2. L'article 23, paragraphe 4, de la directive « procédure » dispose : « Les Etats membres peuvent également décider, dans le respect des | in behandeling in, ten aanzien van het recht op een daadwerkelijk beroep tegen een beslissing tot verwerping van de asielaanvraag en tot weigering om de subsidiaire bescherming toe te kennen, tussen de daarin beoogde asielzoekers en de andere asielzoekers die, tegen de beslissing tot verwerping van hun aanvraag, een schorsend beroep kunnen instellen voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen die, om daarvan kennis te nemen, over een bevoegdheid met volle rechtsmacht beschikt. B.9.2. Het Hof moet nagaan of dat verschil in behandeling redelijk verantwoord is, hetgeen inhoudt dat het berust op een objectief en relevant criterium en het evenredig is met het nagestreefde doel. B.10.1. Het verschil in behandeling berust op het criterium van het land waarvan de asielzoeker de nationaliteit heeft of, wanneer hij staatloos is, van het land waarin hij zijn gewoonlijke verblijfplaats had alvorens op het grondgebied aan te komen. Dat criterium is objectief. B.10.2. Artikel 23, lid 4, van de Procedurerichtlijn bepaalt : « De lidstaten kunnen voorts bepalen dat een behandelingsprocedure |
principes de base et des garanties fondamentales visés au chapitre II, | overeenkomstig de fundamentele beginselen en waarborgen in hoofdstuk |
qu'une procédure d'examen est prioritaire ou est accélérée lorsque : | II voorrang krijgt of wordt versneld indien : |
[...] | [...] |
c) la demande d'asile est considérée comme infondée : | c) het asielverzoek als ongegrond wordt beschouwd : |
i) parce que le demandeur provient d'un pays d'origine sûr au sens des | i) omdat de asielzoeker afkomstig is uit een veilig land van herkomst |
articles 29, 30 et 31, ou | in de zin van de artikelen 29, 30 en 31 van deze richtlijn, of |
ii) parce que le pays qui n'est pas un Etat membre est considéré comme | ii) omdat een land dat geen lidstaat is als veilig derde land voor de |
un pays tiers sûr pour le demandeur sans préjudice de l'article 28, | asielzoeker wordt beschouwd, onverminderd artikel 28, lid 1, of |
paragraphe 1, ou | |
[...] ». | [...] ». |
B.10.3. Il découle de cette possibilité que « la nationalité du | B.10.3. Uit die mogelijkheid vloeit voort dat « de nationaliteit van |
demandeur d'asile est un élément qui peut être pris en considération | de verzoeker een factor is die in aanmerking kan worden genomen als |
pour justifier le traitement prioritaire ou accéléré d'une demande | rechtvaardigingsgrond voor de behandeling bij voorrang of de versnelde |
d'asile » (CJUE, 31 janvier 2013, H.I.D. et B.A., C-175/11, point 73). | behandeling van een asielverzoek » (HvJ, 31 januari 2013, C-175/11, |
H.I.D. en B.A., punt 73). | |
B.10.4. Il n'en résulte toutefois pas qu'en prévoyant un traitement | B.10.4. Hieruit vloeit evenwel niet voort dat, door te voorzien in een |
prioritaire ou accéléré des demandes d'asile introduites par des | behandeling bij voorrang of een versnelde behandeling van de |
personnes originaires de certains pays considérés comme sûrs, les | asielaanvragen ingediend door personen afkomstig uit bepaalde als |
Etats membres pourraient priver ces demandeurs des « garanties | veilig beschouwde landen, de lidstaten die asielzoekers de « |
fondamentales » instituées par la directive « procédure » ou par les « | fundamentele waarborgen » zouden kunnen ontzeggen die zijn ingevoerd |
principes de base » du droit européen. | door de Procedurerichtlijn of door de « basisbeginselen » van het |
Europees recht. | |
La Cour de justice de l'Union européenne a en effet jugé : | Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft immers geoordeeld : |
« Toutefois, il convient de préciser que, afin d'éviter une | « Niettemin moet worden gepreciseerd dat, om discriminatie te |
discrimination entre les demandeurs d'asile d'un pays tiers déterminé | vermijden tussen de verzoeken van asielzoekers van een welbepaald |
dont les demandes feraient l'objet d'une procédure d'examen | |
prioritaire et les ressortissants d'autres pays tiers dont les | derde land die bij voorrang worden behandeld en die van staatsburgers |
demandes seraient examinées selon la procédure normale, cette | van andere derde landen die volgens de gewone procedure worden |
procédure prioritaire ne doit pas priver les demandeurs relevant de la | behandeld, deze procedure bij voorrang de asielzoekers van de eerste |
première catégorie des garanties exigées par l'article 23 de la | categorie niet de waarborgen mag ontzeggen van artikel 23 van |
directive 2005/85, lesquelles s'appliquent à toute forme de procédure | richtlijn 2005/85, die voor alle soorten procedures gelden » (ibid., |
» (ibid., point 74). | punt 74). |
B.10.5. Parmi les « principes de base » et les « garanties | B.10.5. Het recht op een daadwerkelijk beroep, gewaarborgd bij artikel |
fondamentales » instituées par la directive figure le droit à un | 47 van het Handvest en bij artikel 39 van de Procedurerichtlijn, |
recours effectif, garanti par l'article 47 de la Charte et par | aangehaald in B.4.3 en B.4.4, behoort tot de « basisbeginselen » en de |
l'article 39 de la directive « procédure », cités en B.4.3 et B.4.4. | « fundamentele waarborgen » die zijn ingevoerd bij de richtlijn. |
A cet égard, la Cour de justice a jugé : | In dat opzicht heeft het Hof van Justitie geoordeeld : |
« Partant, les décisions à l'encontre desquelles le demandeur d'asile | « Bijgevolg zijn de beslissingen waartegen de asielzoeker |
doit disposer d'un recours en vertu de l'article 39, paragraphe 1, de | overeenkomstig artikel 39, lid 1, van richtlijn 2005/85 beroep moet |
la directive 2005/85 sont celles qui impliquent un rejet de la demande | kunnen instellen, de beslissingen die een afwijzing van het |
asielverzoek inhouden om redenen ten gronde of, in voorkomende | |
d'asile pour des raisons de fond ou, le cas échéant, pour des motifs | gevallen, om formele of procedurele redenen die een beslissing ten |
de forme ou de procédure qui excluent une décision au fond » (CJUE, 28 | gronde uitsluiten » (HvJ, 28 juli 2011, C-69/10, Samba Diouf, punt |
juillet 2011, C-69/10, Samba Diouf, point 42). | 42). |
B.10.6. La décision de non-prise en considération de la demande | B.10.6. De beslissing tot niet-inoverwegingneming van de asielaanvraag |
d'asile introduite par un demandeur originaire d'un pays sûr implique | die is ingediend door een uit een veilig land afkomstige asielzoeker |
effectivement le rejet de la demande d'asile et relève en conséquence | houdt effectief de verwerping van de asielaanvraag in en valt |
de la catégorie des décisions contre lesquelles un recours effectif | bijgevolg onder de categorie van beslissingen waartegen een |
doit être ouvert. | daadwerkelijk beroep moet openstaan. |
B.10.7. Le droit à un recours effectif reconnu par l'article 47 de la | B.10.7. Het recht op een daadwerkelijk beroep erkend bij artikel 47 |
Charte doit, en application de l'article 52, paragraphe 3, de | van het Handvest moet, met toepassing van artikel 52, lid 3, ervan, |
celle-ci, être défini par référence au sens et à la portée que lui | worden gedefinieerd met verwijzing naar de betekenis en de draagwijdte |
confère la Convention européenne des droits de l'homme. Il suppose dès | die het Europees Verdrag voor de rechten van de mens eraan geeft. Het |
lors également que le recours soit suspensif et qu'il permette un | veronderstelt bijgevolg eveneens dat het beroep schorsend is en een |
examen rigoureux et complet des griefs des requérants par une autorité | strikt en volledig onderzoek van de grieven van de verzoekers door een |
disposant d'un pouvoir de pleine juridiction. | autoriteit met een bevoegdheid met volle rechtsmacht mogelijk maakt. |
Par ailleurs, le droit à un recours effectif tel qu'il est garanti | Het recht op een daadwerkelijk beroep zoals gewaarborgd in het |
dans le contentieux de l'asile par l'article 39 de la directive | asielcontentieux bij artikel 39 van de voormelde richtlijn is |
overigens niet van toepassing op de maatregel tot verwijdering van het | |
précitée est applicable, non pas à la mesure d'éloignement du | grondgebied, maar wel op de beslissing tot verwerping van de |
territoire, mais bien à la décision rejetant la demande d'asile. Il en | asielaanvraag. Hieruit vloeit voort dat het een onderzoek |
découle qu'il suppose un examen, non seulement du grief tiré du risque | veronderstelt, niet alleen van de grief afgeleid uit het risico van |
de violation de l'article 3 de la Convention européenne des droits de | schending van artikel 3 van het Europees Verdrag voor de rechten van |
l'homme en cas d'expulsion du requérant vers un pays où ce risque | de mens in geval van uitzetting van de verzoeker naar een land waar |
existe, mais également des griefs tirés de la violation des | dat risico bestaat, maar eveneens van de grieven afgeleid uit de |
dispositions relatives à l'octroi du statut de réfugié ou de la protection subsidiaire. B.11. En conséquence, la différence de traitement, quant à la possibilité d'exercer un recours effectif à l'encontre de la décision mettant fin à la procédure d'asile, entre demandeurs d'asile selon qu'ils sont ou non originaires d'un pays sûr repose sur un critère qui n'est pas admis par la directive « procédure » et qui n'est dès lors pas pertinent. B.12. Enfin, il convient de relever qu'en tout état de cause, la mesure consistant à ne permettre que l'introduction d'un recours en annulation contre la décision mettant fin à la procédure d'asile pour la catégorie des demandeurs originaires d'un pays sûr n'est pas proportionnée à l'objectif de célérité, décrit en B.2.1, poursuivi par le législateur. En effet, cet objectif pourrait être atteint en | schending van de bepalingen met betrekking tot de toekenning van de status van vluchteling of van de subsidiaire bescherming. B.11. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat het verschil in behandeling, ten aanzien van de mogelijkheid om een daadwerkelijk beroep in te stellen tegen de beslissing die een einde maakt aan de asielprocedure, onder asielzoekers naargelang zij al dan niet afkomstig zijn uit een veilig land, berust op een criterium dat niet wordt toegestaan door de Procedurerichtlijn en dat derhalve niet relevant is. B.12. Ten slotte dient te worden opgemerkt dat de maatregel die het enkel mogelijk maakt een annulatieberoep in te stellen tegen de beslissing die een einde maakt aan de asielprocedure voor de categorie van uit een veilig land afkomstige asielzoekers, in elk geval niet evenredig is met het doel van snelheid, omschreven in B.2.1, waarnaar de wetgever streeft. Immers, dat doel zou kunnen worden bereikt door, |
raccourcissant, dans cette hypothèse, les délais octroyés pour | in die hypothese, de termijnen voor het instellen van het beroep met |
l'introduction du recours de pleine juridiction, raccourcissement qui | volle rechtsmacht in te korten, waarin de wet overigens reeds voorziet |
est d'ailleurs déjà organisé par la loi pour d'autres hypothèses. | voor andere gevallen. |
B.13. Le moyen unique est fondé. Il y a lieu d'annuler l'article 2 de | B.13. Het enige middel is gegrond. Artikel 2 van de wet van 15 maart |
la loi du 15 mars 2012. | 2012 dient te worden vernietigd. |
Compte tenu de la connexité, il y a lieu d'annuler également, dans | Gelet op de samenhang, dient in artikel 39/81, eerste lid, van de wet |
l'article 39/81, alinéa 1er, de la loi du 15 décembre 1980, modifié | van 15 december 1980, gewijzigd bij artikel 3 van de wet van 15 maart |
par l'article 3 de la loi du 15 mars 2012, les mots « et 57/6/1 ». | 2012, eveneens de woorden « en 57/6/1 » te worden vernietigd. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
annule : | vernietigt : |
- l'article 2 de la loi du 15 mars 2012 « modifiant la loi du 15 | - artikel 2 van de wet van 15 maart 2012 « tot wijziging van de wet |
décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et | van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het |
verblijf, de vestiging [en de verwijdering van vreemdelingen] en de | |
l'éloignement des étrangers et la loi du 17 mai 2006 relative au | wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de |
statut juridique externe des personnes condamnées à une peine | |
privative de liberté et aux droits reconnus à la victime dans le cadre | veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer |
des modalités d'exécution de la peine »; | toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten »; |
- dans l'article 39/81, alinéa 1er, de la loi du 15 décembre 1980 | - in artikel 39/81, eerste lid, van de voormelde wet van 15 december |
précitée, modifié par l'article 3 de la loi précitée du 15 mars 2012, | 1980, gewijzigd bij artikel 3 van de voormelde wet van 15 maart 2012, |
les mots « et 57/6/1 ». | de woorden « en 57/6/1 ». |
Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en | Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, |
langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 | overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op |
janvier 1989, à l'audience publique du 16 janvier 2014. | het Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 16 januari 2014. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
Le président, | De voorzitter, |
J. Spreutels | J. Spreutels |