← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 100/2013 du 9 juillet 2013 Numéro du rôle : 5482, 5507 et 5519 En
cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 134 du Code des impôts sur les revenus 1992,
posées par le Tribunal de première instance d'Arlo La Cour constitutionnelle, composée
des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, des juges A. Alen(...)"
Extrait de l'arrêt n° 100/2013 du 9 juillet 2013 Numéro du rôle : 5482, 5507 et 5519 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 134 du Code des impôts sur les revenus 1992, posées par le Tribunal de première instance d'Arlo La Cour constitutionnelle, composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, des juges A. Alen(...) | Uittreksel uit arrest nr. 100/2013 van 9 juli 2013 Rolnummer : 5482, 5507 en 5519 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 134 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Aarle Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, de rechters (...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 100/2013 du 9 juillet 2013 | Uittreksel uit arrest nr. 100/2013 van 9 juli 2013 |
Numéro du rôle : 5482, 5507 et 5519 | Rolnummer : 5482, 5507 en 5519 |
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 134 du | In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 134 van het |
Code des impôts sur les revenus 1992, posées par le Tribunal de | Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank |
première instance d'Arlon. | van eerste aanleg te Aarlen. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents J. Spreutels et M. Bossuyt, des juges A. Alen, | samengesteld uit de voorzitters J. Spreutels en M. Bossuyt, de |
J.-P. Snappe, E. Derycke et T. Merckx-Van Goey, et, conformément à | rechters A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en T. Merckx-Van Goey, en |
l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour | overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 |
constitutionnelle, du président émérite R. Henneuse, assistée du | op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter R. Henneuse, bijgestaan |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président émérite R. | door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van emeritus |
Henneuse, | voorzitter R. Henneuse, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging |
a. Par jugement du 5 septembre 2012 en cause de Philippe Jadoul et | a. Bij vonnis van 5 september 2012 in zake Philippe Jadoul en |
Christine Jacqmart contre l'Etat belge, SPF Finances, dont | Christine Jacqmart tegen de Belgische Staat, FOD Financiën, waarvan de |
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 14 septembre 2012, | expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 14 september 2012, |
le Tribunal de première instance d'Arlon a posé la question | heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Aarlen de volgende |
préjudicielle suivante : | prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 134 du Code des impôts sur les revenus [1992] | « Schendt artikel 134 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen |
éventuellement combiné avec l'article 140 du même Code et avec | [1992], eventueel in samenhang gelezen met artikel 140 van hetzelfde |
l'article 23 par. 2 de la convention préventive de la double | Wetboek en met artikel 23, § 2, van de overeenkomst tussen België en |
imposition entre la Belgique et le Grand-Duché de Luxembourg | Luxemburg tot het vermijden van dubbele belasting, de artikelen 10 en |
viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution; | 11 van de Grondwet, |
en ce qu'il prévoit, pour les couples pour lesquels une imposition | in zoverre het, voor de koppels voor wie een gemeenschappelijke |
commune est établie, l'imputation du supplément de quotité exemptée | aanslag wordt gevestigd, voorziet in de aanrekening van de toeslag op |
pour enfant à charge dans le chef de celui qui a le revenu imposable | de belastingvrije som voor een kind ten laste bij de persoon met het |
le plus élevé, même lorsque ce revenu est exempté en application d'une | hoogste belastbare inkomen, zelfs wanneer dat inkomen belastingvrij is |
convention préventive de la double imposition, entraînant ainsi la perte de cet avantage fiscal; alors que, les couples vivant en ménage de fait, pour lesquels des impositions distinctes sont établies, peuvent choisir celui dans le chef duquel il y a lieu d'imputer le supplément de quotité exempté pour enfant à charge, ce qui permet, lorsque l'un bénéficie de revenus exemptés en application d'une convention préventive de la double imposition supérieurs à ceux de son partenaire, de mettre l'enfant à charge de ce dernier évitant ainsi la perte de cet avantage fiscal ? ». | met toepassing van een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting, waardoor dat fiscale voordeel verdwijnt, terwijl de koppels die een feitelijk gezin vormen en voor wie afzonderlijke aanslagen worden gevestigd, kunnen kiezen bij welke persoon de toeslag op de belastingvrije som voor een kind ten laste wordt aangerekend, zodat, wanneer de ene met toepassing van een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting belastingvrije inkomsten geniet die hoger liggen dan die van zijn partner, die laatstgenoemde het kind ten laste kan nemen, waardoor het verlies van dat fiscale voordeel wordt vermeden ? ». |
b. Par jugement du 17 octobre 2012 en cause de Albert Stebel et Nicole | b. Bij vonnis van 17 oktober 2012 in zake Albert Stebel en Nicole |
Bomble contre l'Etat belge, SPF Finances, dont l'expédition est | Bomble tegen de Belgische Staat, FOD Financiën, waarvan de expeditie |
parvenue au greffe de la Cour le 25 octobre 2012, le Tribunal de | ter griffie van het Hof is ingekomen op 25 oktober 2012, heeft de |
première instance d'Arlon a posé la question préjudicielle suivante : | Rechtbank van eerste aanleg te Aarlen de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 134 du Code des impôts sur les revenus 1992, | « Schendt artikel 134 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen |
éventuellement combiné avec l'article 140 du même Code et avec | 1992, eventueel in samenhang gelezen met artikel 140 van hetzelfde |
l'article 23 par. 2 de la convention préventive de la double | Wetboek en met artikel 23, § 2, van de overeenkomst tussen België en |
imposition entre la Belgique et le Grand-Duché de Luxembourg | Luxemburg tot het vermijden van dubbele belasting, de artikelen 10 en |
viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution; | 11 van de Grondwet, |
en ce qu'il prévoit pour les conjoints que les majorations visées aux | in zoverre het voor de echtgenoten erin voorziet dat de in de |
articles 132 et 133, 2° et 3° sont imputées par priorité sur la part | artikelen 132 en 133, 2° en 3°, bedoelde verhogingen bij voorrang |
du revenu de celui des conjoints qui a les revenus professionnels les | worden aangerekend op het deel van het inkomen van de echtgenoot met |
plus élevés même lorsque ce revenu est exempté en application d'une | de hoogste beroepsinkomsten, zelfs wanneer dat inkomen belastingvrij |
convention préventive de la double imposition, entraînant ainsi la perte de cet avantage fiscal; alors que, les couples vivant en ménage de fait, pour lesquels des impositions distinctes sont établies, peuvent choisir celui dans le chef duquel il y a lieu d'imputer le supplément de quotité exemptée pour enfant à charge, ce qui permet, lorsque l'un bénéficie de revenus exemptés en application d'une convention préventive de la double imposition supérieurs à ceux de son partenaire, de mettre l'enfant à charge de ce dernier évitant ainsi la perte de cet avantage fiscal ? ». | is met toepassing van een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting, waardoor dat fiscale voordeel verdwijnt, terwijl de koppels die een feitelijk gezin vormen en voor wie afzonderlijke aanslagen worden gevestigd, kunnen kiezen bij welke persoon de toeslag op de belastingvrije som voor een kind ten laste wordt aangerekend, zodat, wanneer de ene met toepassing van een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting belastingvrije inkomsten geniet die hoger liggen dan die van zijn partner, die laatstgenoemde het kind ten laste kan nemen, waardoor het verlies van dat fiscale voordeel wordt vermeden ? ». |
c. Par jugement du 14 novembre 2012 en cause de Philippe Jadoul et | c. Bij vonnis van 14 november 2012 in zake Philippe Jadoul en |
Christine Jacqmart contre l'Etat belge, SPF Finances, dont | Christine Jacqmart tegen de Belgische Staat, FOD Financiën, waarvan de |
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 22 novembre 2012, le | expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 22 november 2012, |
Tribunal de première instance d'Arlon a posé la question préjudicielle | heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Aarlen de volgende |
suivante : | prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 134 du Code des impôts sur les revenus [1992] | « Schendt artikel 134 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen |
éventuellement combiné avec l'article 140 du même Code et avec | [1992], eventueel in samenhang gelezen met artikel 140 van hetzelfde |
l'article 23 par. 2 de la convention préventive de la double | Wetboek en met artikel 23, § 2, van de overeenkomst tussen België en |
imposition entre la Belgique et le Grand-Duché de Luxembourg | Luxemburg tot het vermijden van dubbele belasting, de artikelen 10 en |
viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution; | 11 van de Grondwet, |
en ce qu'il prévoit, pour les couples pour lesquels une imposition | in zoverre het, voor de koppels voor wie een gemeenschappelijke |
commune est établie, l'imputation du supplément de quotité exemptée | aanslag wordt gevestigd, voorziet in de aanrekening van de toeslag op |
pour enfant à charge dans le chef de celui qui a le revenu imposable | de belastingvrije som voor een kind ten laste bij de persoon met het |
le plus élevé, même lorsque ce revenu est exempté en application d'une | hoogste belastbare inkomen, zelfs wanneer dat inkomen belastingvrij is |
convention préventive de la double imposition, entraînant ainsi la perte de cet avantage fiscal; alors que, les couples vivant en ménage de fait, pour lesquels des impositions distinctes sont établies, peuvent choisir celui dans le chef duquel il y a lieu d'imputer le supplément de quotité exemptée pour enfant à charge, ce qui permet, lorsque l'un bénéficie de revenus exemptés en application d'une convention préventive de la double imposition supérieurs à ceux de son partenaire, de mettre l'enfant à charge de ce dernier évitant ainsi la perte de cet avantage fiscal ? ». | met toepassing van een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting, waardoor dat fiscale voordeel verdwijnt, terwijl de koppels die een feitelijk gezin vormen en voor wie afzonderlijke aanslagen worden gevestigd, kunnen kiezen bij welke persoon de toeslag op de belastingvrije som voor een kind ten laste wordt aangerekend, zodat, wanneer de ene met toepassing van een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting belastingvrije inkomsten geniet die hoger liggen dan die van zijn partner, die laatstgenoemde het kind ten laste kan nemen, waardoor het verlies van dat fiscale voordeel wordt vermeden ? ». |
Ces affaires, inscrites sous les numéros 5482, 5507 et 5519 du rôle de | Die zaken, ingeschreven onder de nummers 5482, 5507 en 5519 van de rol |
la Cour, ont été jointes. | van het Hof, werden samengevoegd. |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1.1. Tel qu'il est applicable à l'exercice d'imposition 2002, | |
l'article 134 du Code des impôts sur les revenus 1992 (CIR 1992) | B.1.1. Artikel 134 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 |
(WIB 1992), zoals het van toepassing is op het aanslagjaar 2002, | |
dispose : | bepaalt : |
« Le montant de base visé à l'article 131, 2°, est imputé sur celle | « Het in artikel 131, 2°, vermelde basisbedrag wordt aangerekend op |
des parts du revenu visées à l'article 127, qui constitue les revenus | datgene van de in artikel 127, vermelde inkomensdelen dat bestaat uit |
du conjoint concerné ou qui les comprend. Lorsqu'une desdites parts | de inkomsten van de betrokken echtgenoot of die inkomsten omvat. |
est inférieure à 4.240 EUR (montant de base 3.250 EUR), le solde est | Wanneer één van die inkomensdelen lager is dan 4.240 EUR (basisbedrag |
imputé sur l'autre part du revenu. | 3.250 EUR), wordt het saldo aangerekend op het andere inkomensdeel. |
Les majorations visées aux articles 132 et 133, 2° et 3°, sont ensuite | Daarna worden de in de artikelen 132 en 133, 2° en 3°, vermelde |
imputées par priorité sur la part du revenu de celui des conjoints qui | toeslagen bij voorrang aangerekend op het inkomensdeel van de |
a les revenus professionnels les plus élevés. Lorsque cette part du | echtgenoot met het hoogste beroepsinkomen. Wanneer dat inkomensdeel |
revenu est inférieure au total desdites majorations, le solde est | lager is dan het totaal van die toeslagen wordt het saldo aangerekend |
imputé sur l'autre part du revenu. | op het andere inkomensdeel. |
La quotité du revenu exemptée est imputée sur les tranches successives | De belastingvrije som wordt aangerekend op de opeenvolgende |
du revenu, en commençant par la première ». | inkomensschijven, te beginnen met de eerste ». |
Pour l'exercice d'imposition 2004, l'article est complété comme suit : | Voor het aanslagjaar 2004 is dat artikel als volgt aangevuld : |
« § 1er. Le montant de base visé à l'article 131, 2°, est imputé sur | « § 1. Het in artikel 131, 2°, vermelde basisbedrag wordt aangerekend |
celle des parts du revenu visées à l'article 127, qui constitue les | op datgene van de in artikel 127, vermelde inkomensdelen dat bestaat |
revenus du conjoint concerné ou qui les comprend. Lorsqu'une desdites | uit de inkomsten van de betrokken echtgenoot of die inkomsten omvat. |
Wanneer één van die inkomensdelen lager is dan het bedrag vermeld in | |
parts est inférieure au montant visé à l'article 131, 2°, le solde est | artikel 131, 2°, wordt het saldo aangerekend op het andere |
imputé sur l'autre part du revenu. | inkomensdeel. |
Les majorations visées aux articles 132 et 133, 2° et 3°, sont ensuite | Daarna worden de in de artikelen 132 en 133, 2° en 3°, vermelde |
imputées par priorité sur la part du revenu de celui des conjoints qui | toeslagen bij voorrang aangerekend op het inkomensdeel van de |
a les revenus professionnels les plus élevés. Lorsque cette part du | echtgenoot met het hoogste beroepsinkomen. Wanneer dat inkomensdeel |
revenu est inférieure au total desdites majorations, le solde est | lager is dan het totaal van die toeslagen wordt het saldo aangerekend |
imputé sur l'autre part du revenu. | op het andere inkomensdeel. |
§ 2. La quotité du revenu exemptée d'impôt est imputée par | § 2. De belastingvrije som wordt per belastingplichtige aangerekend op |
contribuable sur les tranches successives du revenu, en commençant par la première. | de opeenvolgende inkomensschijven, te beginnen met de eerste. |
§ 3. La partie de la quotité du revenu exemptée d'impôt qui n'est pas | § 3. Het deel van de belastingvrije som dat na toepassing van de § § 1 |
imputée après application des §§ 1er et 2, dans la mesure où elle | en 2 niet is aangerekend, wordt in de mate dat het betrekking heeft op |
concerne les suppléments visés à l'article 132, alinéa 1er, 1° à 6°, | de toeslagen vermeld in artikel 132, eerste lid, 1° tot 6°, omgezet in |
convertie en un crédit d'impôt remboursable. | een terugbetaalbaar belastingkrediet. |
Le crédit d'impôt est égal à la partie de la quotité du revenu | Het belastingkrediet is gelijk aan het deel van de belastingvrije som |
exemptée d'impôt qui peut être convertie en application de l'alinéa 1er, | dat met toepassing van het eerste lid kan worden omgezet, |
multipliée par le taux d'imposition applicable à la tranche de revenus | vermenigvuldigd met het tarief van de corresponderende inkomensschijf, |
correspondante, avec un maximum de 340 EUR (montant de base 250 EUR) | met een maximum van 340 EUR (basisbedrag 250 EUR) per kind ten laste |
par enfant à charge ». | ». |
B.1.2. Tel qu'il est applicable à l'exercice d'imposition 2002, l'article 140 du même Code dispose : | B.1.2. Artikel 140 van hetzelfde Wetboek, zoals het van toepassing is op het aanslagjaar 2002, bepaalt : |
« Lorsque plusieurs contribuables imposables distinctement font partie | « Wanneer verscheidene afzonderlijk belastbare belastingplichtigen |
d'un même ménage, les personnes visées à l'article 136 qui font | deel uitmaken van hetzelfde gezin, worden de in artikel 136 vermelde |
également partie de ce ménage sont considérées comme étant à charge du | personen die eveneens van dat gezin deel uitmaken, beschouwd als ten |
contribuable qui assume en fait la direction du même ménage. | laste van de belastingplichtige die in feite aan het hoofd van dat |
Toutefois, dans l'éventualité où le montant net des ressources de ce | gezin staat. Wanneer het samengetelde nettobedrag der bestaansmiddelen van die |
dernier contribuable, majorées de celles des personnes à sa charge, | belastingplichtige en van de personen te zijnen laste lager is dan |
n'atteint pas autant de fois 1.960 EUR (montant de base 1.500 EUR) que | zoveel maal 1.960 EUR (basisbedrag 1.500 EUR) als het gezin personen |
le ménage compte de personnes à charge plus une, ce contribuable peut | ten laste plus één telt, mag die belastingplichtige ervan afzien als |
renoncer à considérer comme étant à sa charge autant de personnes | te zijnen laste te beschouwen de personen waarvoor hij over geen 1.960 |
qu'il lui manque de fois 1.960 EUR (montant de base 1.500 EUR) de | EUR (basisbedrag 1.500 EUR) bestaansmiddelen beschikt en worden die |
ressources et ces personnes sont alors considérées comme étant à | personen alsdan beschouwd als ten laste van diegene van de andere van |
charge de celui des autres contribuables faisant partie du ménage qui | het gezin deel uitmakende belastingplichtigen die het meeste tot hun |
contribue le plus à leur entretien ». | onderhoud bijdraagt ». |
B.1.3. L'article 23 de la convention préventive de la double | B.1.3. Artikel 23 van de Overeenkomst tussen België en Luxemburg tot |
imposition entre la Belgique et le Luxembourg dispose : | het vermijden van dubbele belasting bepaalt : |
« [...] | « [...] |
§ 2. En ce qui concerne les résidents de la Belgique, la double | § 2. Met betrekking tot verblijfhouders van België wordt dubbele |
imposition est évitée de la manière suivante : | belasting op de volgende wijze voorkomen : |
1° les revenus provenant du Luxembourg - à l'exclusion des revenus | 1° inkomsten afkomstig uit Luxemburg met uitzondering van de in 2° en |
visés aux 2° et 3° - et les éléments de fortune situés au Luxembourg, | 3° bedoelde inkomsten en in Luxemburg gelegen bestanddelen van het |
qui sont imposables dans cet Etat en vertu des articles précédents, | vermogen, die volgens de voorgaande artikelen in die Staat belastbaar |
sont exemptés d'impôts en Belgique. Cette exemption ne limite pas le | zijn, zijn in België vrijgesteld van belastingen. Die vrijstelling |
droit de la Belgique de tenir compte, lors de la détermination du taux | beperkt niet het recht van België om met de aldus vrijgestelde |
de ses impôts, des revenus et des éléments de fortune ainsi exemptés; | inkomsten en bestanddelen van het vermogen rekening te houden bij de |
bepaling van het tarief van zijn belastingen; | |
[...] ». | [...] ». |
B.1.4. Quant à la réduction pour revenus d'origine étrangère, | B.1.4. Ten aanzien van de vermindering voor inkomsten van buitenlandse |
l'article 155 du CIR 1992 dispose : | oorsprong bepaalt artikel 155 van het WIB 1992 : |
« Les revenus exonérés en vertu de conventions internationales | « Inkomsten die krachtens internationale overeenkomsten ter voorkoming |
préventives de la double imposition sont pris en considération pour la | van dubbele belasting zijn vrijgesteld, komen in aanmerking voor het |
détermination de l'impôt, mais celui-ci est réduit proportionnellement | bepalen van de belasting, maar deze wordt verminderd naar de |
à la partie des revenus exonérés dans le total des revenus. | verhouding tussen de inkomsten die zijn vrijgesteld en het geheel van de inkomsten. |
[...] ». | [...] ». |
B.2. Il ressort des faits des causes pendantes devant le juge a quo, | B.2. Uit de feiten van de voor de verwijzende rechter hangende zaken, |
des motifs des décisions de renvoi et des dispositions précitées que | de motieven van de verwijzingsbeslissingen en de voormelde bepalingen |
la Cour est invitée à statuer sur la compatibilité, avec les articles | blijkt dat het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de |
10 et 11 de la Constitution, de l'article 134, § 1er, précité, du CIR | bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van het |
1992, en ce que cette disposition introduirait, même lorsque le revenu | voormelde artikel 134, § 1, van het WIB 1992, in zoverre die bepaling, |
d'un époux ou d'un cohabitant légal est exempté conformément à | zelfs wanneer het inkomen van een echtgenoot of van een wettelijk |
samenwonende is vrijgesteld overeenkomstig het voormelde artikel 23, § | |
l'article 23, § 2, 1°, précité, de la convention préventive de la | 2, 1°, van de Overeenkomst tussen België en Luxemburg tot het |
double imposition entre la Belgique et le Luxembourg, une différence | vermijden van dubbele belasting, een verschil in behandeling zou |
de traitement entre les couples mariés et les cohabitants, d'une part, | invoeren tussen de gehuwde koppels en de samenwonenden, enerzijds, en |
et les couples vivant en cohabitation de fait, d'autre part. | de koppels die feitelijk samenwonen, anderzijds. |
De in het geding zijnde bepaling heeft tot gevolg de toeslag op de | |
La disposition en cause a pour effet d'imputer le supplément de | belastingvrije som voor een kind ten laste aan te rekenen bij de |
quotité exemptée pour enfant à charge dans le chef du contribuable qui | belastingplichtige met het hoogste belastbaar inkomen, waardoor, |
a le revenu imposable le plus élevé, ce qui, selon le juge a quo, | volgens de verwijzende rechter, de gehuwde koppels en de wettelijk |
ferait perdre l'avantage fiscal aux couples mariés et aux cohabitants | samenwonenden het fiscaal voordeel zouden verliezen, terwijl, luidens |
légaux alors que, selon l'article 140 du CIR 1992, tel qu'il est | artikel 140 van het WIB 1992, zoals het door de belastingadministratie |
appliqué par l'administration fiscale, les cohabitants de fait ont le | wordt toegepast, de feitelijk samenwonenden kunnen bepalen wie van hen |
choix de déterminer lequel d'entre eux prend l'enfant à charge. La | het kind ten laste neemt. Het Hof wordt dus verzocht zich uit te |
Cour est donc invitée à se prononcer sur la compatibilité au regard du | spreken over de bestaanbaarheid, in het licht van het beginsel van |
principe d'égalité et de non-discrimination du critère retenu par le | gelijkheid en niet-discriminatie, van het criterium dat de wetgever |
législateur pour déterminer lequel des conjoints ou des cohabitants | heeft gekozen om te bepalen wie van de echtgenoten of van de wettelijk |
légaux, d'une part, ou des cohabitants de fait, d'autre part, peut | samenwonenden, enerzijds, of van de feitelijk samenwonenden, |
imputer l'avantage fiscal pour enfant à charge. | anderzijds, het fiscaal voordeel voor een kind ten laste kan |
B.3. Les travaux préparatoires de la loi du 10 août 2001 portant | aanrekenen. B.3. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 10 augustus |
réforme de l'impôt des personnes physiques font apparaître qu'un des | 2001 houdende hervorming van de personenbelasting blijkt dat een van |
axes du projet consiste à poursuivre un but de « neutralité à l'égard | de krachtlijnen van het ontwerp erin bestaat een doelstelling van « |
neutraliteit ten opzichte van de samenlevingsvorm » na te streven | |
des choix de vie » (Doc. parl., Chambre, 2000-2001, DOC 50-1270/001, | (Parl. St., Kamer, 2000-2001, DOC 50-1270/001, pp. 7 en 68; ibid., |
pp. 7, 68; ibid., 1270/006, p. 7; Doc. parl., Sénat, 2000-2001, n° | 1270/006, p. 7; Parl. St., Senaat, 2000-2001, nr. 2-832/3, p. 3). De |
2-832/3, p. 3). La réforme fiscale vise à : | fiscale hervorming beoogt : |
« supprimer les mesures défavorables aux couples mariés et envisage de | « de maatregelen die ongunstig zijn voor de gehuwden te schrappen en |
permettre aux cohabitants qui ont conclu une déclaration de | voorziet erin samenwonenden die een verklaring van wettelijke |
cohabitation légale de bénéficier des avantages liés au mariage. | samenwoning hebben afgelegd, te laten genieten van de voordelen die |
aan het huwelijk zijn verbonden. | |
Concrètement, la réforme implique : des tranches exonérées d'impôt | Concreet houdt de hervorming in : [...] gelijke belastingvrije sommen |
identiques pour les mariés, les cohabitants et les isolés; [...] » | voor gehuwden, samenwonenden en alleenstaanden; [...] » (Parl. St., |
(Doc. parl., Chambre, 2000-2001, DOC 50-270/001, p. 7; ibid., 1270/006, pp. 9-10). | Kamer, 2000-2001, DOC 50-1270/001, p. 7; ibid., 1270/006, pp. 9-10). |
« L'assimilation au niveau du droit fiscal a pour conséquence que les | « De fiscaalwettelijke gelijkschakeling heeft als gevolg dat de |
avantages fiscaux dont bénéficiaient les personnes mariées par rapport | fiscale voordelen die gehuwden hadden op samenwonenden, nu ook gelden |
aux cohabitants sont dès à présent accordés aux cohabitants légaux » (ibid., 1270/001, p. 8). | voor de wettelijke samenwonenden » (ibid., 1270/001, p. 8). |
B.4.1. S'agissant des contribuables mariés ou cohabitants légaux, | B.4.1. Wat de gehuwde of wettelijk samenwonende belastingplichtigen |
l'article 134, § 2, précité, du CIR 1992 impute par priorité au | betreft, rekent het voormelde artikel 134, § 2, van het WIB 1992 de |
conjoint qui a le revenu imposable le plus élevé la quotité exemptée | verhoogde belastingvrije som voor een kind ten laste bij voorrang aan |
majorée pour enfant à charge. | bij de echtgenoot met het hoogste belastbaar inkomen. |
S'agissant des cohabitants de fait ayant à charge des enfants communs, | Voor de feitelijk samenwonende met gemeenschappelijke kinderen ten |
l'article 140, alinéa 1er, du CIR 1992 accorde au cohabitant assumant | laste, kent artikel 140, eerste lid, van het WIB 1992 aan de feitelijk |
en fait la direction du ménage le droit d'imputer la quotité exemptée | samenwonende die in feite aan het hoofd van het gezin staat, het recht |
toe om de in het geding zijnde verhoogde belastingvrije som aan te | |
majorée en cause. | rekenen. |
B.4.2. Sous réserve du critère retenu pour déterminer lequel des | B.4.2. Onder voorbehoud van het criterium dat is gekozen om te bepalen |
conjoints ou cohabitants légaux, d'une part, ou des cohabitants de | welke echtgenoot of wettelijk samenwonende, enerzijds, of feitelijk |
fait, d'autre part, peut bénéficier de l'avantage fiscal, la solution | samenwonende, anderzijds, het fiscaal voordeel kan genieten, is de |
retenue par le législateur dans l'article 134, § 2, du CIR 1992, pour | door de wetgever gekozen oplossing in artikel 134, § 2, van het WIB |
les premiers, et dans l'article 140, alinéa 1er, pour les seconds, est | 1992 voor de eerstgenoemden, en in artikel 140, eerste lid, voor de |
la même, à savoir l'imputation à un seul des conjoints, des | laatstgenoemden, dezelfde, namelijk de aanrekening bij één enkele van |
cohabitants légaux ou des cohabitants de fait du bénéfice de | de echtgenoten, wettelijk samenwonenden of feitelijk samenwonenden van |
l'avantage pour enfant à charge. | het genot van het voordeel voor een kind ten laste. |
B.5. Le juge a quo invite la Cour à se prononcer sur la différence de | B.5. De verwijzende rechter verzoekt het Hof zich uit te spreken over |
traitement entre les contribuables mariés ou cohabitants légaux, d'une | het verschil in behandeling tussen de gehuwde of wettelijk |
part, et les cohabitants de fait, d'autre part, qui découle de | samenwonende belastingplichtigen, enerzijds, en de feitelijk |
samenwonenden, anderzijds, dat voortvloeit uit de toepassing van twee | |
l'application de deux critères différents de détermination du | verschillende criteria voor de vaststelling van de verkrijger van het |
bénéficiaire de l'avantage fiscal, en particulier lorsque l'époux ou | fiscaal voordeel, in het bijzonder wanneer de echtgenoot of de |
le cohabitant légal percevant les plus hauts revenus est exempté | wettelijk samenwonende met de hoogste inkomsten is vrijgesteld op |
conformément à la convention préventive de la double imposition entre | grond van de Overeenkomst tussen België en Luxemburg tot het vermijden |
la Belgique et le Luxembourg. | van dubbele belasting. |
B.6. La situation juridique d'un cohabitant marié ou ayant fait une | B.6. De juridische toestand van een samenwonende die is gehuwd of die |
déclaration de cohabitation légale diffère de celle d'un cohabitant | een verklaring van wettelijke samenwoning heeft afgelegd, verschilt |
qui n'est ni marié, ni cohabitant légal, tant en ce qui concerne ses | van die van een samenwonende die noch gehuwd, noch wettelijk |
obligations vis-à-vis de son cohabitant qu'en ce qui concerne sa situation patrimoniale. Ces différences peuvent, lorsqu'elles sont liées au but de la mesure, justifier une différence de traitement entre ces deux catégories de cohabitants. B.7.1. Au regard de l'objectif décrit en B.3, le législateur a pu raisonnablement décider d'appliquer aux cohabitants de fait le critère de la direction du ménage. Ce critère n'implique, en effet, aucune immixtion dans la vie privée des intéressés, ceux-ci pouvant indiquer à l'administration fiscale lequel d'entre eux doit être considéré comme assumant la direction du ménage. B.7.2. De même, le législateur a pu raisonnablement, au regard du même objectif de neutralité vis-à-vis des choix de vie et d'absence d'immixtion dans la vie privée, présumer que le contribuable marié et le cohabitant légal percevant le revenu le plus élevé contribuent davantage à l'entretien des enfants à charge du couple, de sorte qu'ils puissent bénéficier de l'imputation en cause. | samenwonend is, zowel wat zijn plichten tegenover de persoon met wie hij samenwoont als wat zijn vermogensrechtelijke toestand betreft. Die verschillen kunnen, wanneer zij verband houden met het doel van de maatregel, een verschil in behandeling tussen die twee categorieën van samenwonenden verantwoorden. B.7.1. In het licht van het in B.3 omschreven doel, vermocht de wetgever redelijkerwijs te beslissen om op de feitelijk samenwonenden het criterium van de leiding van het gezin toe te passen. Dat criterium impliceert immers geen enkele inmenging in het privéleven van de betrokkenen, aangezien zij aan de belastingadministratie kunnen aangeven wie van hen moet worden beschouwd als de persoon die aan het hoofd van het gezin staat. B.7.2. Evenzo vermocht de wetgever redelijkerwijs, in het licht van hetzelfde doel van neutraliteit ten aanzien van de levenskeuzes en de niet-inmenging in het privéleven, te vermoeden dat de gehuwde belastingplichtige en de wettelijk samenwonende met het hoogste inkomen meer bijdragen tot het onderhoud van de kinderen ten laste van het koppel, zodat zij de in het geding zijnde aanrekening kunnen genieten. |
B.7.3. La Cour observe encore, comme elle l'a rappelé dans son arrêt | B.7.3. Zoals het eraan heeft herinnerd in zijn arrest nr. 57/2001 van |
n° 57/2001 du 8 mai 2001, que l'administration peut, à titre | 8 mei 2001, merkt het Hof voorts op dat de administratie, in |
subsidiaire, apprécier le choix opéré par les cohabitants de fait, | ondergeschikte orde, de keuze die de feitelijk samenwonenden hebben |
gemaakt, volgens objectieve criteria kan beoordelen, met name wanneer | |
selon des critères objectifs, notamment s'il s'avérait que le choix | zou blijken dat de door de feitelijk samenwonenden gemaakte keuze tot |
opéré par les cohabitants avait pour effet que la quotité exemptée | gevolg had dat de vrijgestelde som tweemaal zou worden aangerekend. In |
soit imputée deux fois. Ainsi, dans l'hypothèse où un cohabitant de | de hypothese dat een feitelijk samenwonende hogere inkomsten zou |
fait percevrait des revenus plus élevés exemptés sur la base de la | ontvangen die zijn vrijgesteld op basis van de voormelde Overeenkomst |
convention préventive de la double imposition précitée, l'article 140, | tot het vermijden van dubbele belasting, belet artikel 140, eerste |
alinéa 1er, du CIR 1992 n'empêche pas l'administration de refuser le | lid, van het WIB 1992 de administratie aldus niet om het voordeel van |
bénéfice de l'imputation litigieuse au cohabitant de fait percevant un | de betwiste aanrekening te weigeren voor de feitelijk samenwonende die |
revenu inférieur taxé en Belgique. | een lager, in België belast inkomen ontvangt. |
B.8.1. Hoewel het juist is dat, met toepassing van het voormelde | |
B.8.1. S'il est exact que, en application de l'article 155 du CIR | artikel 155 van het WIB 1992, de krachtens internationale |
1992, précité, les revenus exonérés en vertu de conventions | overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting vrijgestelde |
internationales préventives de la double imposition sont pris en | inkomsten in aanmerking worden genomen voor het bepalen van de |
considération pour la détermination de la base imposable, ceci n'a pas | belastbare grondslag, heeft dat niet tot gevolg, in tegenstelling tot |
pour conséquence, contrairement à ce que le juge a quo constate, que | wat de verwijzende rechter vaststelt, dat de gehuwde |
le contribuable marié, le cohabitant légal ou le cohabitant de fait | belastingplichtige, de wettelijk samenwonende of de feitelijk |
perde nécessairement le bénéfice de l'exemption. En effet, ces contribuables auront, le cas échéant, pu bénéficier au Luxembourg de cet avantage. Il appartient au juge du fond de vérifier, à cet égard, la situation des contribuables qui contestent l'imposition. B.8.2. Ainsi, dès lors que le choix a été opéré par le législateur de n'accorder le bénéfice de l'avantage qu'à un seul contribuable, qu'il soit marié, cohabitant légal ou cohabitant de fait, toute autre solution en faveur des conjoints mariés ou des cohabitants légaux au motif que, lorsque le conjoint ou le cohabitant légal est exempté sur | samenwonende noodzakelijkerwijs het voordeel van de vrijstelling verliest. Die belastingplichtigen zullen dat voordeel immers in voorkomend geval in Luxemburg kunnen genieten. Het staat aan de feitenrechter in dat opzicht de situatie na te gaan van de belastingplichtigen die de belasting betwisten. B.8.2. Aldus, aangezien de wetgever ervoor heeft gekozen het genot van het voordeel slechts aan één enkele belastingplichtige toe te kennen, ongeacht of die gehuwd, wettelijk samenwonend of feitelijk samenwonend is, zou elke andere oplossing in het voordeel van de gehuwde echtgenoten of de wettelijk samenwonenden om reden dat, wanneer de echtgenoot of de wettelijk samenwonende is vrijgesteld op basis van |
la base de l'article 23, § 2, 1°, précité de la convention préventive | het voormelde artikel 23, § 2, 1°, van de Overeenkomst tussen België |
de la double imposition entre la Belgique et le Luxembourg, le | en Luxemburg tot het vermijden van dubbele belasting, de echtgenoot |
conjoint qui touche le revenu le plus faible perd le bénéfice de | met het laagste inkomen het voordeel van de aanrekening verliest, |
l'imputation, serait discriminatoire par rapport à la situation des | discriminerend zijn ten opzichte van de situatie van de gehuwde |
couples mariés et des cohabitants légaux et par rapport aux autres | koppels en van de wettelijk samenwonenden en ten opzichte van de |
contribuables isolés, y compris les cohabitants de fait qui ne perçoivent que des revenus en Belgique. Il serait, en effet, contraire au principe d'égalité et de non-discrimination que certains contribuables puissent bénéficier deux fois de la réduction pour enfant à charge. Tel n'est pas l'objet de la convention préventive de la double imposition, qui vise à éviter que deux contribuables soient imposés deux fois par deux Etats différents sur un même revenu mais n'a en aucun cas pour but de leur permettre de bénéficier de la réduction pour enfant à charge dans chacun des deux Etats parties à la Convention. B.9. Il résulte de ceci que la différence de traitement soulevée dans la question préjudicielle n'existe pas. B.10. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | andere alleenstaande belastingplichtigen, met inbegrip van de feitelijk samenwonenden die alleen inkomsten in België ontvangen. Het zou immers in strijd zijn met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie dat sommige belastingplichtigen de vermindering voor een kind ten laste twee keer zouden kunnen genieten. Dat is niet het doel van de Overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting, die ertoe strekt te voorkomen dat twee belastingplichtigen twee keer worden belast door twee verschillende Staten op eenzelfde inkomen, maar die in geen geval tot doel heeft hun toe te laten de vermindering voor een kind ten laste te genieten in elk van de twee Staten die de Overeenkomst hebben gesloten. B.9. Hieruit vloeit voort dat het verschil in behandeling waarop in de prejudiciële vraag wordt gewezen, onbestaande is. B.10. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 134 du Code des impôts sur les revenus 1992 ne viole pas les | Artikel 134 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 schendt |
articles 10 et 11 de la Constitution. | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 9 juillet 2013. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 9 juli 2013. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
Le président, | De voorzitter, |
R. Henneuse | R. Henneuse |