← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 47/2013 du 28 mars 2013 Numéro du rôle : 5398 En cause : la
question préjudicielle concernant les articles 43quater et 60bis de la loi du 6 août 1990 relative aux
mutualités et aux unions nationales de mutualités, posée La
Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...)"
Extrait de l'arrêt n° 47/2013 du 28 mars 2013 Numéro du rôle : 5398 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 43quater et 60bis de la loi du 6 août 1990 relative aux mutualités et aux unions nationales de mutualités, posée La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...) | Uittreksel uit arrest nr. 47/2013 van 28 maart 2013 Rolnummer : 5398 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 43quater en 60bis van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen, gesteld Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 47/2013 du 28 mars 2013 | Uittreksel uit arrest nr. 47/2013 van 28 maart 2013 |
Numéro du rôle : 5398 | Rolnummer : 5398 |
En cause : la question préjudicielle concernant les articles 43quater | In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 43quater en 60bis |
et 60bis de la loi du 6 août 1990 relative aux mutualités et aux | van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de |
unions nationales de mutualités, posée par la Cour du travail de Bruxelles. | landsbonden van ziekenfondsen, gesteld door het Arbeidshof te Brussel. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de |
Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, T. | rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. |
Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y. | Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. Daoût, bijgestaan door de |
Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt, | griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | Bossuyt, wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 3 mai 2012 en cause de l'Office de contrôle des | Bij arrest van 3 mei 2012 in zake de Controledienst voor de |
mutualités et des unions nationales de mutualités contre l'Union | ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen tegen de Landsbond |
nationale des Mutualités libres, dont l'expédition est parvenue au | van de Onafhankelijke Ziekenfondsen, waarvan de expeditie ter griffie |
greffe de la Cour le 9 mai 2012, la Cour du travail de Bruxelles a | van het Hof is ingekomen op 9 mei 2012, heeft het Arbeidshof te |
posé la question préjudicielle suivante : | Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« Les articles 43quater et 60bis de la loi du 6 août 1990 relative aux | « Schenden de artikelen 43quater en 60bis van de wet van 6 augustus |
mutualités, interprétés en ce sens que les mutualités ou les unions | 1990 op de ziekenfondsen, in die zin geïnterpreteerd dat de |
nationales de mutualités peuvent aussi encourir une amende | ziekenfondsen of de landsbonden van ziekenfondsen ook een |
administrative pour une publicité faite par des tiers, même si elles | administratieve geldboete kunnen oplopen voor een reclame gemaakt door |
n'ont aucune convention avec ces tiers et n'ont en aucune façon | derden, ook als zij met deze derden geen overeenkomst hebben en zij op |
apporté leur concours à cette publicité, violent-ils les articles 10 | geen enkele wijze aan deze reclame hun medewerking hebben verleend, de |
et 11 de la Constitution dans la mesure où ils privent les mutualités | artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre zij aan de ziekenfondsen |
et les unions nationales de mutualités de la protection qu'offre le | en de landsbonden van ziekenfondsen de bescherming ontnemen van het |
principe général du droit de la personnalité de la peine ? ». | algemeen rechtsbeginsel van het persoonlijke karakter van de straf ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La juridiction a quo demande si les articles 43quater et 60bis de | B.1. Het verwijzende rechtscollege vraagt of de artikelen 43quater en |
la loi du 6 août 1990 relative aux mutualités et aux unions nationales | 60bis van de wet van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en |
de mutualités (ci-après : la loi du 6 août 1990) sont compatibles avec | de landsbonden van ziekenfondsen (hierna : wet van 6 augustus 1990) |
les articles 10 et 11 de la Constitution. | bestaanbaar zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
L'article 43quater de la loi du 6 août 1990, dont le paragraphe 4 est | Artikel 43quater van de wet van 6 augustus 1990, waarvan inzonderheid |
plus précisément en cause, dispose : | paragraaf 4 in het geding is, bepaalt : |
« § 1er. Pour l'application de la présente loi, on entend par : | « § 1. Voor de toepassing van deze wet verstaat men onder : |
1° publicité : toute forme de communication dans le but direct ou | 1° reclame : elke vorm van mededeling met als directe of indirecte |
indirect de promouvoir, soit l'affiliation à une mutualité ou la | doelstelling de promotie ofwel van de aansluiting bij een ziekenfonds |
mutualité elle-même, soit un service, au sens des articles 3, alinéa 1er, | of van het ziekenfonds zelf ofwel van een dienst in de zin van |
b) et c), et 7, §§ 2 et 4, de la présente loi et 67, alinéa 5, de la | artikelen 3, eerste lid, b) en c), en 7, §§ 2 en 4, van deze wet en |
loi du 26 avril 2010 portant des dispositions diverses en matière de | 67, vijfde lid, van de wet van 26 april 2010 houdende diverse |
l'organisation de l'assurance maladie complémentaire (I), organisé par | bepalingen inzake de organisatie van de aanvullende ziekteverzekering |
une mutualité, une union nationale ou une personne juridique avec | (I) ingericht door een ziekenfonds, een landsbond of een rechtspersoon |
laquelle la mutualité ou l'union nationale a conclu un accord de | met dewelke het ziekenfonds of de landsbond een samenwerkingsakkoord |
collaboration; | heeft afgesloten; |
2° publicité comparative : toute publicité qui de manière directe ou | 2° vergelijkende reclame : elke reclame die op directe of indirecte, |
indirecte, explicite ou implicite, identifie, par comparaison, une ou | expliciete of impliciete wijze via vergelijking één of meerdere |
plusieurs autre(s) mutualité(s) ou union(s) nationale(s) ou un service | ziekenfonds(en) of landsbond(en) identificeert of een dienst bedoeld |
visé au 1°; | sub 1°; |
3° publicité trompeuse : toute publicité qui, d'une manière | 3° bedrieglijke reclame : elke reclame die op enigerlei wijze, met |
quelconque, y compris sa présentation, induit en erreur ou est | inbegrip van haar presentatie, tot vergissing leidt of kan leiden en |
susceptible d'induire en erreur et qui, en raison de ce caractère | die ingevolge dit bedrieglijk karakter het gedrag van de leden kan |
trompeur, est susceptible d'affecter le comportement des membres ou | beïnvloeden of die om deze redenen nadeel berokkent of kan berokkenen |
qui, pour ces raisons, porte préjudice ou est susceptible de porter | |
préjudice à une ou plusieurs autre(s) mutualité(s) ou union(s) | aan één of meerdere ander(e) ziekenfonds(en) of landsbond(en). |
nationale(s). § 2. Toute publicité comparative ou trompeuse dans le chef d'une | § 2. Elke vergelijkende of bedrieglijke reclame in hoofde van een |
mutualité ou d'une union nationale est interdite. | ziekenfonds of een landsbond is verboden. |
§ 3. Il est également interdit, dans le chef d'une mutualité ou d'une | § 3. Is eveneens verboden, in hoofde van een ziekenfonds of een |
union nationale, d'effectuer de la publicité : | landsbond, het voeren van reclame : |
1° relative au contenu de dispositions statutaires qui n'ont pas | 1° betreffende de inhoud van statutaire bepalingen die nog niet |
encore été approuvées par l'office de contrôle; | goedgekeurd zijn door de controledienst; |
2° sous une autre dénomination que celle reprise dans les statuts; | 2° onder een andere benaming dan diegene die opgenomen is in de statuten; |
3° relative à l'octroi d'avantages dans le cadre de services visés aux | 3° betreffende de toekenning van voordelen in het kader van diensten |
articles 3, alinéa 1er, b) et c), et 7, §§ 2 et 4, de la présente loi | bedoeld in de artikelen 3, eerste lid, b) en c), en 7, §§ 2 en 4, van |
et 67, alinéa 5, de la loi du 26 avril 2010 portant des dispositions | deze wet en 67, vijfde lid, van de wet van 26 april 2010 houdende |
diverses en matière de l'organisation de l'assurance maladie | diverse bepalingen inzake de organisatie van de aanvullende |
complémentaire, qui mentionne des conditions limitatives au sujet de | ziekteverzekering (I) onder beperkende voorwaarden met betrekking tot |
leur disponibilité. | hun beschikbaarheid. |
§ 4. Pour l'application de la présente loi, est également considérée | § 4. Voor de toepassing van deze wet wordt eveneens als een reclame in |
comme une publicité dans le chef d'une mutualité ou d'une union | hoofde van een ziekenfonds of een landsbond beschouwd, een reclame, |
nationale, une publicité, visée aux §§ 2 et 3, effectuée par une | bedoeld in de §§ 2 en 3, gevoerd door een rechtspersoon waarmee het |
personne juridique avec laquelle la mutualité ou l'union nationale a | ziekenfonds of de landsbond een samenwerkingsakkoord heeft afgesloten, |
conclu un accord de collaboration, par une société mutualiste visée à | een maatschappij van onderlinge bijstand bedoeld door artikel 43bis of |
l'article 43bis ou par tout autre tiers ». | elke andere derde ». |
L'article 60bis de la loi du 6 août 1990 dispose : | Artikel 60bis van de wet van 6 augustus 1990 bepaalt : |
« Une amende administrative de 50 euros à 250 euros peut être | « Een administratieve geldboete van 50 euro tot 250 euro kan worden |
prononcée : | uitgesproken : |
1° par avantage octroyé en infraction aux dispositions de l'article | 1° per, in strijd met de bepalingen van artikel 43quinquies, toegekend |
43quinquies; | voordeel; |
2° pour chaque paiement effectué en infraction aux dispositions de | 2° voor elke, in strijd met de bepalingen van artikel 71quinquies, |
l'article 71quinquies. | verrichte betaling. |
Une amende administrative de 100 euros à 500 euros peut être prononcée | Een administratieve geldboete van 100 euro tot 500 euro kan worden |
en cas de non-respect des délais visés par ou en vertu des articles | uitgesproken in geval van niet naleving van de termijn bedoeld door of |
3bis, alinéa 3, 11, § 1er, alinéa 1er, 30, alinéa 2, 35, alinéa 3, 36, | krachtens de artikelen 3bis, derde lid, 11, § 1, eerste lid, 30, |
alinéa 1er, et 43, §§ 3 et 4, alinéa 3. | tweede lid, 35, derde lid, 36, eerste lid, en 43, §§ 3 en 4, derde |
Une amende administrative de 500 euros à 2 500 euros peut être | lid. Een administratieve geldboete van 500 euro tot 2 500 euro kan worden |
prononcée : | uitgesproken : |
1° pour toute publicité comparative effectuée en infraction aux | 1° voor elke, in strijd met de bepalingen van artikel 43quater, § 2, |
dispositions de l'article 43quater, § 2; | gevoerde vergelijkende reclame; |
2° pour toute publicité effectuée en infraction aux dispositions de | 2° voor elke, in strijd met de bepalingen van artikel 43quater, § 3, |
l'article 43quater, § 3. | gevoerde reclame. |
Une amende administrative de 1 500 euros à 7 500 euros peut être | Een administratieve geldboete van 1 500 euro tot 7 500 euro kan worden |
prononcée pour chaque infraction commise aux dispositions de l'article | uitgesproken voor elke inbreuk op de bepalingen van artikel 43ter. |
43ter. Une amende administrative de 1 500 euros à 7 500 euros peut être | Een administratieve geldboete van 1 500 euro tot 7 500 euro kan worden |
prononcée : | uitgesproken : |
1° [...] | 1° [...] |
[...] | [...] |
9° [...] | 9° [...] |
Une amende administrative de 2 500 euros à 12 500 euros peut être | Een administratieve geldboete van 2 500 euro tot 12 500 euro kan |
prononcée : | worden uitgesproken : |
1° pour toute publicité trompeuse effectuée en infraction aux | 1° voor elke, in strijd met de bepalingen van artikel 43quater, § 2, |
dispositions de l'article 43quater, § 2; | gevoerde bedrieglijke reclame; |
2° [...] | 2° [...] |
3° [...] ». | 3° [...] ». |
B.2. La loi du 6 août 1990 fixe les conditions auxquelles les | B.2. De wet van 6 augustus 1990 stelt de voorwaarden vast waaraan de |
mutualités et les unions nationales de mutualités doivent satisfaire | ziekenfondsen en de landsbonden van ziekenfondsen moeten beantwoorden |
pour obtenir la personnalité juridique, détermine leurs missions et | om rechtspersoonlijkheid te verkrijgen, bepaalt hun opdrachten en de |
les règles de base de leur fonctionnement et organise le contrôle | basisregels voor hun werking en organiseert het toezicht waaraan zij |
auquel elles sont soumises. | zijn onderworpen. |
L'article 43quater a été inséré dans la loi du 6 août 1990 par | Het artikel 43quater is in de wet van 6 augustus 1990 ingevoegd bij |
l'article 152 de la loi du 12 août 2000 portant des dispositions | artikel 152 van de wet van 12 augustus 2000 houdende sociale, |
sociales, budgétaires et diverses. | budgettaire en andere bepalingen. |
Ainsi qu'il ressort de l'exposé des motifs du projet de cette loi du | Zoals blijkt uit de memorie van toelichting bij het ontwerp van die |
12 août 2000, celle-ci visait à adapter la loi du 6 août 1990 aux | wet van 12 augustus 2000, werd beoogd de wet van 6 augustus 1990 aan |
évolutions intervenues depuis lors dans le secteur mutualiste et aux | te passen aan de evoluties die zich sedertdien hebben voorgedaan in de |
sector van de ziekenfondsen, alsook aan de vaststellingen die uit de | |
constatations résultant de la pratique journalière : | dagelijkse praktijk voortvloeien : |
« Il s'avère ainsi par exemple nécessaire de compléter la loi du 6 | « Zo is het onder meer nodig op een aantal domeinen de wet van 6 |
août 1990 dans certains domaines tant au niveau des droits des membres | augustus 1990 aan te vullen, zowel op het vlak van de rechten van de |
qu'au niveau des droits et devoirs des mutualités et des unions nationales. | leden als op het vlak van de rechten en plichten van de ziekenfondsen |
Ainsi, en est-il de la dissolution d'une union nationale, de la | en landsbonden. |
publicité effectuée par les mutualités et unions nationales, du délai | Dit is bijvoorbeeld het geval voor de ontbinding van een landsbond van |
de prescription de l'action en paiement ou en récupération de | ziekenfondsen, voor de door de ziekenfondsen en de landsbonden |
cotisations et d'avantages, ainsi que des amendes administratives qui | gevoerde reclame, inzake de verjaringstermijn van te betalen of terug |
peuvent être prononcées en cas d'infractions à la loi et à ses arrêtés | te vorderen bijdragen en voordelen, alsook inzake de administratieve |
geldboetes die kunnen worden opgelegd in geval van inbreuk op de wet | |
d'exécution » (Doc. parl., Chambre, 1999-2000, DOC 50-0756/001, p. | en de uitvoeringsbesluiten ervan » (Parl. St., Kamer, 1999-2000, DOC |
68). | 50-0756/001, p. 68). |
En ce qui concerne en particulier l'article 43quater de la loi du 6 | Inzonderheid wat artikel 43quater van de wet van 6 augustus 1990 |
août 1990, le même exposé des motifs précise : | betreft, stelt diezelfde memorie van toelichting : |
« A l'exception de l'article 43ter qui concerne, notamment, les | « Met uitzondering van artikel 43ter, betreffende inzonderheid de |
accords ayant pour objet la promotion de certains services et | akkoorden met als voorwerp de promotie van sommige diensten en |
produits, la loi du 6 août 1990 ne contient actuellement aucune | producten, bevat de wet van 6 augustus 1990 nu geen enkele bepaling |
disposition relative à la publicité. | inzake reclame. |
Le présent article vise à insérer un article 43quater dans la loi du 6 | De bedoeling van dit artikel is een artikel 43quater in de wet van 6 |
août 1990 afin de créer une base légale pour permettre à l'Office de contrôle d'intervenir lorsqu'un problème en matière de publicité se pose en dehors de l'article 43ter. Aux termes de cet article, est interdite, dans le chef d'une mutualité ou d'une union nationale, toute publicité trompeuse, ainsi que toute publicité comparative, que celle-ci mentionne explicitement ou non le nom ou un service d'une mutualité ou d'une union nationale. De même, est visée non seulement la publicité comparative directe, mais également la publicité comparative indirecte, à savoir celle qui ferait référence à une étude comparative effectuée par une organisation de consommateurs ou autre. Cet article interdit également, dans le chef d'une mutualité ou d'une union nationale, la publicité relative au contenu de dispositions statutaires qui n'ont pas encore été approuvées par l'Office de contrôle, ainsi que la publicité effectuée sous une autre dénomination que celle reprise dans les statuts. Pour permettre à l'Office de contrôle de prononcer une sanction s'il constate qu'une publicité précitée est effectuée pour une mutualité ou une union nationale, par une personne juridique avec laquelle cette mutualité ou union nationale a conclu un accord de collaboration ou | augustus 1990 in te voegen om een wettelijke basis te creëren om aan de Controledienst toe te laten op te treden wanneer er zich buiten het artikel 43ter een probleem betreffende reclame stelt. Krachtens dit artikel is, in hoofde van een ziekenfonds of een landsbond, elke bedrieglijke reclame, alsmede elke vergelijkende reclame, waarbij al dan niet uitdrukkelijk de naam of een dienst van een ziekenfonds of een landsbond wordt vermeld, verboden. Bovendien is niet enkel directe vergelijkende reclame, maar ook indirecte vergelijkende reclame, waarbij naar een vergelijkende studie, gemaakt door een verbruikers- of andere organisatie, wordt verwezen, verboden. Dit artikel verbiedt eveneens, in hoofde van een ziekenfonds of een landsbond, de reclame betreffende de inhoud van statutaire bepalingen die nog niet zijn goedgekeurd door de Controledienst, alsook de reclame gevoerd onder een andere benaming dan diegene die is opgenomen in de statuten. Teneinde aan de Controledienst toe te laten een sanctie uit te spreken bij de vaststelling van een bedrieglijke of vergelijkende reclame gevoerd door een rechtspersoon met wie het ziekenfonds of de landsbond |
par une société mutualiste créée dans le cadre de l'article 43bis de | een samenwerkingsakkoord heeft afgesloten of door een maatschappij van |
la loi du 6 août 1990 ou encore par tout autre tiers, l'article | onderlinge bijstand, bedoeld in artikel 43bis van de wet van 6 |
43quater, § 3, prévoit qu'une telle publicité est considérée comme une | augustus 1990 of door elke andere derde, voorziet artikel 43quater, § |
publicité dans le chef de la mutualité ou de l'union nationale » | 3, dat een dergelijke reclame als een reclame in hoofde van het |
(ibid., p. 77). | ziekenfonds of de landsbond wordt beschouwd. » (ibid., p. 77). |
B.3. Devant la juridiction a quo sont contestées les sanctions | B.3. Voor het verwijzende rechtscollege worden de administratieve |
administratives que l'Office de contrôle des mutualités et des unions | sancties betwist die de Controledienst voor de ziekenfondsen en de |
nationales de mutualités (ci-après : l'Office de contrôle) a infligées | landsbonden van ziekenfondsen (hierna : CDZ) krachtens de in het |
à une union nationale, en vertu des dispositions en cause, en raison | geding zijnde bepalingen heeft opgelegd aan een landsbond, vanwege de |
d'une publicité émanant d'une entreprise établie aux Pays-Bas, placée | reclame die uitgaat van een in Nederland gevestigde onderneming, en |
sur le site Internet « OnafhankelijkAdvies.be ». | wordt gevoerd via de internet-webstek « OnafhankelijkAdvies.be ». |
Bien que l'union nationale conteste avoir un quelconque lien avec | Hoewel de landsbond betwist dat hij enige band heeft met die |
cette entreprise et que l'Office de contrôle ne produise aucune preuve | onderneming en de CDZ geen bewijs van enige samenwerking tussen die |
d'une quelconque collaboration entre cette entreprise et l'union | onderneming en de landsbond voorlegt, is de CDZ van oordeel dat de |
nationale, l'Office susdit considère que les sanctions administratives | |
peuvent être imposées en vertu de l'article 43quater, § 4, de la loi | administratieve sancties krachtens artikel 43quater, § 4, van de wet |
du 6 août 1990, dès lors que la publicité pour une mutualité ou une | van 6 augustus 1990 kunnen worden opgelegd, nu reclame voor een |
union nationale de mutualités comprend également, au sens de cette | ziekenfonds of een landsbond van ziekenfondsen in de zin van die wet |
loi, la publicité faite « par tout autre tiers ». | ook de reclame omvat die « door elke andere derde » wordt gevoerd. |
La juridiction a quo demande si les dispositions en cause sont | Het verwijzende rechtscollege vraagt of de in het geding zijnde |
discriminatoires en ce qu'elles privent les mutualités et les unions | bepalingen discriminerend zijn doordat zij aan de ziekenfondsen en de |
nationales de mutualités de la protection qu'offre le principe général | landsbonden van ziekenfondsen de bescherming ontnemen van het algemene |
du droit de la personnalité de la peine, dans l'interprétation selon | rechtsbeginsel van het persoonlijke karakter van de straf, in de |
laquelle ces mutualités et unions de mutualités peuvent encourir une | interpretatie volgens welke die ook een administratieve geldboete |
amende administrative pour une publicité faite par des tiers, même si | kunnen oplopen voor een reclame gemaakt door derden, ook als zij met |
elles n'ont aucune convention avec ces tiers et n'ont en aucune façon | die derden geen enkele overeenkomst hebben en zij op geen enkele wijze |
apporté leur concours à cette publicité. | aan die reclame hun medewerking hebben verleend. |
B.4.1. Dans l'interprétation selon laquelle les mutualités et les | B.4.1. In de interpretatie dat de ziekenfondsen en landsbonden van |
unions nationales de mutualités peuvent être sanctionnées par l'Office | ziekenfondsen door de CDZ kunnen worden bestraft voor reclame in de |
de contrôle pour une publicité, au sens de la loi du 6 août 1990, | zin van de wet van 6 augustus 1990 gemaakt door derden waarmee zij |
faite par des tiers avec lesquels elles n'ont aucun lien, l'articles | geen enkele band hebben, ontneemt artikel 43quater, § 4, van die wet |
43quater, § 4, de cette loi prive les personnes qui gèrent pareils | de personen die dergelijke instellingen beheren, de waarborg die |
organismes d'une garantie dont toute personne bénéficie, à savoir le | eenieder geniet, te weten het beginsel van het persoonlijke karakter |
principe de la personnalité de la peine. | van de straf. |
B.4.2. Les sanctions administratives pouvant être infligées en vertu | B.4.2. De administratieve sancties die krachtens artikel 60bis van de |
de l'article 60bis de la loi du 6 août 1990, qui peuvent s'élever | wet van 6 augustus 1990 kunnen worden opgelegd, en die kunnen oplopen |
jusqu'à 2 500 euros pour toute publicité comparative interdite et | |
jusqu'à 12 500 euros pour toute publicité trompeuse interdite, ont | tot 2 500 euro voor verboden vergelijkende reclame en tot 12 500 euro |
pour but de prévenir et de réprimer de manière générale les | voor verboden bedrieglijke reclame, hebben tot doel de inbreuken tegen |
infractions à l'article 43quater de la loi du 6 août 1990. Elles ont | artikel 43quater van de wet van 6 augustus 1990 op algemene wijze te |
donc principalement un caractère répressif et sont de nature pénale au | voorkomen en te bestraffen. Zij hebben derhalve in hoofdzaak een |
sens de l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme | repressief karakter en zijn strafrechtelijk in de zin van artikel 6 |
et de l'article 14 du Pacte international relatif aux droits civils et | van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens en artikel 14 van |
politiques. B.4.3. Dans l'interprétation de l'article 43quater, § 4, de la loi du | het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. |
6 août 1990, défendue par l'Office de contrôle, cette disposition | B.4.3. In de interpretatie van artikel 43quater, § 4, van de wet van 6 |
aboutit à ce qu'une mutualité ou une union nationale de mutualités | augustus 1990 die de CDZ voorstaat, leidt die bepaling ertoe dat een |
peuvent être irréfragablement présumées responsables pour les actes de | ziekenfonds of landsbond van ziekenfondsen onweerlegbaar kan worden |
tiers, même lorsqu'aucun rapport entre elles et ces tiers n'est établi. | vermoed verantwoordelijk te zijn voor handelingen van derden, zelfs |
Malgré la spécificité du secteur dans lequel les mutualités et les | wanneer er geen enkel verband is aangetoond tussen hen en die derden. |
unions nationales de mutualités déploient leur activité et même s'il peut être admis, avec le Conseil des ministres, que la preuve d'une collaboration entre une mutualité ou une union nationale de mutualités et un tiers peut être difficilement apportée, la présomption irréfragable de culpabilité instaurée par la disposition en cause, telle que cette dernière est interprétée par le juge a quo, porte une atteinte disproportionnée au principe de la personnalité de la peine. Dans cette interprétation, la question préjudicielle appelle une réponse affirmative. | Niettegenstaande de specificiteit van de sector waarin de ziekenfondsen en landsbonden van ziekenfondsen hun activiteit ontplooien, en ook al kan met de Ministerraad worden aangenomen dat het bewijs van een samenwerking tussen een ziekenfonds of landsbond van ziekenfondsen en een derde moeilijk kan worden geleverd, doet het onweerlegbare vermoeden van schuld dat is ingevoerd bij de in het geding zijnde bepaling, zoals geïnterpreteerd door de verwijzende rechter, op onevenredige wijze afbreuk aan het beginsel van het persoonlijke karakter van de straf. In die interpretatie dient de prejudiciële vraag bevestigend te worden beantwoord. |
B.5. L'article 43quater, § 4, de la loi du 6 août 1990 peut toutefois | B.5. Artikel 43quater, § 4, van de wet van 6 augustus 1990 kan evenwel |
également être interprété en ce sens que par les mots « tout autre | ook zo worden geïnterpreteerd dat de wetgever met de woorden « elke |
tiers », le législateur vise seulement l'hypothèse dans laquelle la | andere derde » enkel het geval beoogt waarin de bij die bepaling |
publicité interdite par cette disposition émane d'un tiers, mais avec | verboden reclame uitgaat van een derde, maar met medewerking van een |
la collaboration d'une ou de plusieurs mutualités ou unions nationales | of meer welbepaalde ziekenfondsen of landsbonden van ziekenfondsen. |
de mutualités identifiées. | In die interpretatie is de in het geding zijnde bepaling niet |
Dans cette interprétation, la disposition en cause n'est pas | discriminerend en dient de prejudiciële vraag ontkennend te worden |
discriminatoire et la question préjudicielle appelle une réponse | |
négative. | beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
- L'article 43quater, combiné avec l'article 60bis, de la loi du 6 | - Artikel 43quater, in samenhang gelezen met artikel 60bis, van de wet |
août 1990 relative aux mutualités et aux unions nationales de | van 6 augustus 1990 betreffende de ziekenfondsen en de landsbonden van |
mutualités viole les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés | ziekenfondsen schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in |
samenhang gelezen met het algemene rechtsbeginsel van het persoonlijke | |
avec le principe général du droit de la personnalité de la peine, dans | karakter van de straf, in de interpretatie dat die bepaling, met de |
l'interprétation selon laquelle, par les mots « tout autre tiers », | woorden « elke andere derde », het geval beoogt waarin de reclame die |
cette disposition vise l'hypothèse dans laquelle la publicité qu'elle | zij verbiedt, uitgaat van een derde, zelfs zonder medewerking van een |
interdit émane d'un tiers, même sans la collaboration d'une ou de | |
plusieurs mutualités ou unions nationales de mutualités identifiées. | of meer welbepaalde ziekenfondsen of landsbonden van ziekenfondsen. |
- L'article 43quater, combiné avec l'article 60bis, de la loi du 6 | - Artikel 43quater, in samenhang gelezen met artikel 60bis, van de |
août 1990 précitée ne viole pas les articles 10 et 11 de la | voormelde wet van 6 augustus 1990 schendt niet de artikelen 10 en 11 |
Constitution, combinés avec le principe général du droit de la | van de Grondwet, in samenhang gelezen met het algemene rechtsbeginsel |
personnalité de la peine, dans l'interprétation selon laquelle, par | van het persoonlijke karakter van de straf, in de interpretatie dat |
les mots « tout autre tiers », cette disposition vise seulement | die bepaling, met de woorden « elke andere derde », enkel het geval |
l'hypothèse dans laquelle la publicité qu'elle interdit émane d'un | beoogt waarin de reclame die zij verbiedt, uitgaat van een derde, maar |
tiers, mais avec la collaboration d'une ou de plusieurs mutualités ou | met medewerking van een of meer welbepaalde ziekenfondsen of |
unions nationales de mutualités identifiées. | landsbonden van ziekenfondsen. |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 28 mars 2013. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 28 maart 2013. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux | P.-Y. Dutilleux |
Le président, | De voorzitter, |
M. Bossuyt | M. Bossuyt |