Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 31/2013 du 7 mars 2013 Numéro du rôle : 5373 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 14, § 1 er , et 16 de la loi du 1 er juillet 1956 relative à l'assurance obligatoire de la La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)"
Extrait de l'arrêt n° 31/2013 du 7 mars 2013 Numéro du rôle : 5373 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 14, § 1 er , et 16 de la loi du 1 er juillet 1956 relative à l'assurance obligatoire de la La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...) Uittreksel uit arrest nr. 31/2013 van 7 maart 2013 Rolnummer : 5373 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 14, § 1, en 16 van de wet van 1 juli 1956 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 31/2013 du 7 mars 2013 Uittreksel uit arrest nr. 31/2013 van 7 maart 2013
Numéro du rôle : 5373 Rolnummer : 5373
En cause : la question préjudicielle concernant les articles 14, § 1er, In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 14, § 1, en 16 van
et 16 de la loi du 1er juillet 1956 relative à l'assurance obligatoire de wet van 1 juli 1956 betreffende de verplichte
de la responsabilité civile en matière de véhicules automoteurs, posée aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, gesteld door het
par la Cour d'appel de Mons. Hof van Beroep te Bergen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de
Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, rechters E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P.
J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F.
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse, Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 26 mars 2012 en cause de la Société régionale wallonne du Bij arrest van 26 maart 2012 in zake de « Société régionale wallonne
Transport contre Martine Dufond et autres, en présence de l'Etat du Transport » tegen Martine Dufond en anderen, in aanwezigheid van de
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is
belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 29 mars ingekomen op 29 maart 2012, heeft het Hof van Beroep te Bergen de
2012, la Cour d'appel de Mons a posé la question préjudicielle suivante : volgende prejudiciële vraag gesteld :
« Les articles 14, § 1er, et 16 de la loi du 1er juillet 1956 combinés « Schenden de artikelen 14, § 1, en 16 van de wet van 1 juli 1956, in
avec les articles 49, § 2 (devenu 79) et 50, § 1er (devenu 80) de la samenhang gelezen met de artikelen 49, § 2, (thans 79) en 50, § 1,
loi du 9 juillet 1975 violent-ils les articles 10 et 11 de la (thans 80) van de wet van 9 juli 1975, de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet in zoverre zij een verschil in behandeling instellen tussen
Constitution en ce qu'ils instaurent une différence de traitement de slachtoffers van een toevallig feit naargelang diegene die het
entre les victimes d'un cas fortuit, selon que l'auteur de l'accident ongeval veroorzaakt, een voertuig bestuurt dat aan de verplichte
pilote un véhicule soumis à l'assurance obligatoire ou un véhicule verzekering is onderworpen dan wel een voertuig waarvoor de Staat of
pour lequel l'Etat ou un organisme public cité à l'article 14 de la een in artikel 14 van de wet van 1 juli 1956 vermelde openbare
loi du 1er juillet 1956 a fait usage de la dispense d'assurance ? ». instelling gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van verzekering ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1.1. Tel qu'il est applicable au litige pendant devant le juge a B.1.1. Zoals het van toepassing is op het voor de verwijzende rechter
hangende geschil, bepaalde het vroegere artikel 49, § 2, van de wet
quo, l'ancien article 49, § 2, de la loi du 9 juillet 1975 relative au van 9 juli 1975 betreffende de controle der verzekeringsondernemingen
contrôle des entreprises d'assurance dispose : :
« Le Roi agrée, aux conditions qu'Il détermine, un Fonds commun de « De Koning laat, onder de voorwaarden die Hij bepaalt, een
garantie qui a pour mission de réparer les dommages causés par un Gemeenschappelijk Waarborgfonds toe met als opdracht de schade te
véhicule automoteur dans les cas cités par l'article 50 ». vergoeden door een motorrijtuig veroorzaakt in de bij artikel 50
vermelde gevallen ».
B.1.2. Tel qu'il est applicable au litige pendant devant le juge a B.1.2. Zoals het van toepassing is op het voor de verwijzende rechter
quo, l'ancien article 50, § 1er, de la même loi dispose : hangende geschil, bepaalde het vroegere artikel 50, § 1, van dezelfde wet :
« Toute personne lésée peut obtenir du Fonds commun de garantie la « Elke benadeelde kan van het Gemeenschappelijk Waarborgfonds de
réparation des dommages résultant de lésions corporelles causées par vergoeding bekomen van de schade voortvloeiende uit lichamelijke
un véhicule automoteur : letsels die door een motorrijtuig zijn veroorzaakt :
1° lorsque le véhicule qui a causé l'accident n'est pas identifié; dans ce cas, le Fonds est substitué à la personne responsable; 2° lorsqu'aucune entreprise d'assurances agréée n'est obligée à ladite réparation en raison soit d'un cas fortuit exonérant le conducteur du véhicule qui a causé l'accident soit du fait que l'obligation d'assurance n'a pas été respectée; 3° lorsque, en cas de vol, de violence ou de recel, la responsabilité civile à laquelle le véhicule peut donner lieu n'est pas assurée, conformément à l'exclusion légalement permise; 1° wanneer de identiteit van het motorrijtuig dat het ongeval heeft veroorzaakt, niet is vastgesteld; in dat geval wordt het Fonds in de plaats gesteld van de aansprakelijke persoon; 2° wanneer geen enkele erkende verzekeringsonderneming tot die vergoeding verplicht is hetzij om reden van een toevallig feit waardoor de bestuurder van het voertuig dat het ongeval veroorzaakte, vrij uitgaat, hetzij omdat de verzekeringsplicht niet nageleefd werd; 3° wanneer in geval van diefstal, geweldpleging of heling, de burgerrechtelijke aansprakelijkheid waartoe het motorrijtuig aanleiding kan geven, niet verzekerd is, overeenkomstig de wettelijk geoorloofde uitsluiting;
[...] [...]
L'étendue et les conditions d'octroi de ce droit à réparation sont De omvang en de voorwaarden tot toekenning van dit recht op vergoeding
déterminées par le Roi. worden bepaald door de Koning.
Dans les cas prévus aux 2°, 3°, 4° et 5°, le Roi peut étendre les In de gevallen bepaald in 2°, 3°, 4° en 5° kan de Koning de
verplichtingen van het Gemeenschappelijk Waarborgfonds uitbreiden tot
obligations du Fonds commun de garantie à l'indemnisation des dégâts de vergoeding van de stoffelijke schade, binnen de bijzondere perken
matériels dans les limites spéciales qu'Il détermine ». die Hij bepaalt ».
B.1.3. Tel qu'il est applicable au litige pendant devant le juge a B.1.3. Zoals het van toepassing is op het voor de verwijzende rechter
hangende geschil, bepaalde artikel 15 van het koninklijk besluit van
quo, l'article 15 de l'arrêté royal du 16 décembre 1981 « portant mise 16 december 1981 « houdende inwerkingstelling en uitvoering van de
en vigueur et exécution des articles 49 et 50 de la loi du 9 juillet artikelen 49 en 50 van de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle
1975 relative au contrôle des entreprises d'assurances » dispose : der verzekeringsondernemingen » :
« Le Fonds n'est pas tenu de réparer les dommages causés par les « Het Fonds is niet gehouden tot vergoeding van de schade veroorzaakt
véhicules automoteurs visés à l'article 14 de la loi du 1er juillet door motorrijtuigen bedoeld in artikel 14 van de wet van 1 juli 1956
1956 concernant l'assurance obligatoire de la responsabilité civile en betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake
matière de véhicules automoteurs lorsqu'il a été fait usage de la motorrijtuigen, wanneer gebruik gemaakt is van de mogelijkheid tot
faculté de dispense dont question à l'article précité ». vrijstelling waarvan sprake in voornoemd artikel ».
B.2.1. Tel qu'il est applicable au litige pendant devant le juge a B.2.1. Zoals het van toepassing is op het voor de verwijzende rechter
quo, l'article 14, § 1er, de la loi du 1er juillet 1956 « relative à hangende geschil, bepaalde artikel 14, § 1, van de wet van 1 juli 1956
l'assurance obligatoire de la responsabilité civile en matière de « betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake
véhicules automoteurs » dispose : motorrijtuigen » :
« L'Etat, la Régie des télégraphes et des téléphones, la Régie des « De Staat, de Regie van Telegraaf en Telefoon, de Regie der
voies aériennes, la Société nationale des chemins de fer belges, la Luchtwegen, de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen, de
Société nationale des chemins de fer vicinaux, la Régie des transports Nationale Maatschappij der Buurtspoorwegen, de Regie voor Maritiem
maritimes et la Régie des Postes sont dispensés de l'obligation de Transport en de Regie der Posterijen zijn vrijgesteld van de
contracter une assurance pour leurs véhicules automoteurs à la verplichting om de verzekering aan te gaan voor hun motorrijtuigen
condition de couvrir eux-mêmes la responsabilité civile de tous détenteurs et conducteurs de ceux-ci, dans les conditions de la présente loi. Si le conducteur s'est rendu maître du véhicule par vol ou par violence, ils ont, à l'égard de la personne lésée, les obligations mises à charge du Fonds de garantie par l'article 16. La déclaration de garantie sera faite par les représentants légaux à l'autorité administrative compétente pour recevoir les notifications relatives à l'assurance faisant l'objet de la présente loi. Cette autorité en délivrera un certificat ». mits zij, onder de voorwaarden van deze wet, zelf de burgerlijke aansprakelijkheid hebben van alle houders of bestuurders van deze motorrijtuigen. Heeft de bestuurder zich de macht over het motorrijtuig verschaft door diefstal of geweldpleging, dan hebben zij, ten aanzien van de benadeelde, de verplichtingen die door artikel 16 aan het Waarborgfonds worden opgelegd. Van die dekking moet door de wettelijke vertegenwoordigers aangifte worden gedaan bij het overheidsorgaan dat bevoegd is tot het in ontvangst nemen van de kennisgevingen betreffende de verzekering die in deze wet wordt geregeld. Dit overheidsorgaan geeft hiervan een bewijs af ».
B.2.2. Quant à l'article 16 de la même loi, celui-ci dispose : B.2.2. Artikel 16 van dezelfde wet bepaalde :
« Les personnes lésées par l'usage d'un véhicule automoteur, lorsque « Wanneer het motorrijtuig niet geïdentificeerd is of de
le véhicule n'est pas identifié ou lorsque la responsabilité civile à burgerrechtelijke aansprakelijkheid met betrekking tot het rijtuig
laquelle il donne lieu n'est pas couverte par une assurance conforme niet gedekt is door een verzekering overeenkomstig de bepalingen van
aux dispositions de la présente loi, peuvent faire valoir à l'égard du deze wet, kunnen de personen, benadeeld door het gebruik van dit
Fonds commun visé au § 1er de l'article précédent, pour la réparation rijtuig, tegenover het in § 1 van het vorige artikel bedoeld
de leurs dommages corporels, un droit à indemnisation dont les gemeenschappelijk waarborgfonds, voor de vergoeding van hun
lichamelijke schade, een recht op schadeloosstelling doen gelden,
conditions d'octroi et l'étendue sont déterminées par le Roi ». waarvan de Koning de toekenningsvoorwaarden en de omvang bepaalt ».
B.3.1. La loi du 21 novembre 1989 « relative à l'assurance obligatoire B.3.1. De wet van 21 november 1989 « betreffende de verplichte
de la responsabilité en matière de véhicules automoteurs » a abrogé aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen » heeft de
les dispositions de la loi du 1er juillet 1956. bepalingen van de wet van 1 juli 1956 opgeheven.
Plus particulièrement, l'article 10, § 1er, de cette loi du 21 Meer in het bijzonder bepaalt artikel 10, § 1, van de wet van 21
novembre 1989 dispose : november 1989 :
« L'Etat, les Régions, les Communautés, BELGACOM, la Société nationale « De Staat, de Gewesten, de Gemeenschappen, BELGACOM, de Nationale
des voies aériennes (S.N.V.A.), la Société nationale des chemins de Maatschappij der luchtwegen (N.M.L.W.), de Nationale Maatschappij der
fer belges, la S.N.C.B. Holding, Infrabel, la Société nationale des Belgische Spoorwegen, N.M.B.S. Holding, Infrabel, de Nationale
chemins de fer vicinaux, et bpost ne sont pas tenus de contracter une Maatschappij van Buurtspoorwegen, en bpost zijn niet verplicht een
assurance pour les véhicules leur appartenant ou immatriculés en leur nom. verzekering aan te gaan voor motorrijtuigen die hun toebehoren of op
En l'absence d'assurance, ils couvrent eux-mêmes conformément à la hun naam zijn ingeschreven.
présente loi la responsabilité civile à laquelle le véhicule Als er geen verzekering is, dekken zij zelf, overeenkomstig deze wet
automoteur peut donner lieu, les exclusions et limitations prévues aux de burgerrechtelijke aansprakelijkheid waartoe het motorrijtuig
articles 3 et 4 étant applicables si le Roi n'en dispose autrement. aanleiding kan geven, daarbij zijn de in de artikelen 3 en 4 bedoelde
Lorsqu'ils ne sont pas obligés de réparer le dommage, en raison de la responsabilité civile qui leur est propre, ils sont tenus, à l'égard des personnes lésées, dans les mêmes conditions que l'assureur. Ils peuvent en tout cas être mis en cause devant la juridiction répressive, saisie de l'action civile intentée contre l'auteur du dommage. Ils ont, à l'égard de la personne lésée, les obligations mises à charge du Fonds de garantie par l'article 19bis-11, § 1er, 3° et 4°, si le conducteur ou le détenteur du véhicule automoteur s'en est rendu uitsluitingen en beperkingen van toepassing, tenzij de Koning anders bepaalt. Indien zij niet tot schadevergoeding zijn gehouden uit hoofde van hun eigen aansprakelijkheid, hebben zij jegens de benadeelden dezelfde verplichtingen als de verzekeraar. Zij kunnen in ieder geval in de zaak betrokken worden voor het strafgerecht waarbij de burgerlijke rechtsvordering tegen degene die de schade heeft veroorzaakt, aanhangig is. Zij hebben jegens de benadeelde de verplichtingen die artikel 19bis-11, § 1, 3°) en 4°) aan het Waarborgfonds oplegt, als de bestuurder of de houder van het motorrijtuig zich door diefstal,
maître par vol, violence ou par suite de recel, ou s'il est exonéré de geweldpleging of heling daarover de macht heeft verschaft of als hij
toute responsabilité par suite d'un cas fortuit ». van alle aansprakelijkheid is ontslagen wegens toeval of overmacht ».
B.3.2. Entrée en vigueur le 6 mai 1991, cette loi n'est pas applicable B.3.2. Aangezien die wet op 6 mei 1991 in werking is getreden, is zij
au litige pendant devant le juge a quo. niet van toepassing op het voor de verwijzende rechter hangende geschil.
Quant à la recevabilité de la question préjudicielle Ten aanzien van de ontvankelijkheid van de prejudiciële vraag
B.4. Le Conseil des ministres conteste l'utilité de la question B.4. De Ministerraad betwist het nut van de prejudiciële vraag om
préjudicielle au motif qu'à supposer que la Cour constate une reden dat, in de veronderstelling dat het Hof een discriminatie zou
discrimination, il ne pourrait en découler, en l'espèce, que vaststellen, daaruit te dezen enkel zou kunnen volgen dat de « Société
l'obligation pour la Société régionale wallonne du Transport (SRWT) régionale wallonne du Transport » (SRWT) verplicht wordt de schade te
d'indemniser le dommage résultant de l'accident de circulation causé vergoeden die voortvloeit uit het door een toevallig feit veroorzaakt
par cas fortuit, alors que cette partie a été mise hors de cause par verkeersongeval, terwijl die partij buiten de zaak is gesteld bij een
une décision passée en force de chose jugée. Le Conseil des ministres in kracht van gewijsde gegane beslissing. De Ministerraad is overigens
estime par ailleurs que la mise en cause de la responsabilité de l'Etat serait tout aussi impossible en raison de l'expiration, dans le cas d'espèce, du délai de prescription. B.5.1. Il appartient en règle à la juridiction a quo d'apprécier si la réponse à la question préjudicielle est utile à la solution du litige qu'elle doit trancher. Ce n'est que lorsque ce n'est manifestement pas le cas que la Cour peut décider que la question n'appelle pas de réponse. B.5.2. En effet, il ne revient pas à la Cour, mais au juge a quo, de déterminer, compte tenu de la réponse apportée par la Cour, la personne qui devra, le cas échéant, être tenue pour responsable du dommage dont la réparation est poursuivie devant lui. De surcroît, il van mening dat het evenmin mogelijk is de aansprakelijkheid van de Staat in het geding te brengen, omdat in casu de verjaringstermijn is verstreken. B.5.1. In de regel komt het het verwijzende rechtscollege toe na te gaan of het antwoord op de prejudiciële vraag nuttig is om het aan dat rechtscollege voorgelegde geschil te beslechten. Slechts wanneer dat klaarblijkelijk niet het geval is, vermag het Hof te beslissen dat de vraag geen antwoord behoeft. B.5.2. Het komt immers niet het Hof maar de verwijzende rechter toe om, rekening houdend met het antwoord dat door het Hof is gegeven, te bepalen welke persoon in voorkomend geval aansprakelijk zal moeten worden gesteld voor de schade waarvan de vergoeding voor die rechter wordt gevorderd. Bovendien blijkt uit een gecombineerde lezing van de
ressort de la lecture combinée des articles 4, alinéa 2, et 16 de la artikelen 4, tweede lid, en 16 van de bijzondere wet van 6 januari
loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle qu'il ne 1989 op het Grondwettelijk Hof dat niet kan worden uitgesloten dat een
saurait être exclu qu'un constat d'inconstitutionnalité puisse, le cas vaststelling van ongrondwettigheid in voorkomend geval kan leiden tot
échéant, aboutir à une rétractation de la décision passée en force de een intrekking van de in kracht van gewijsde gegane beslissing waarbij
chose jugée qui, selon le Conseil des ministres, met hors de cause la de SRWT, volgens de Ministerraad, buiten de zaak wordt gesteld.
SRWT. B.5.3. L'exception est rejetée. B.5.3. De exceptie wordt verworpen.
Quant au fond Ten gronde
B.6. La Cour est interrogée sur le point de savoir si les dispositions B.6. Aan het Hof wordt de vraag gesteld of de in het geding zijnde
en cause sont compatibles avec les articles 10 et 11 de la bepalingen bestaanbaar zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
Constitution en ce qu'elles ne permettent à la victime d'un accident in zoverre zij het slachtoffer van een door een toevallig feit
de circulation, causé par un cas fortuit, d'obtenir la réparation de veroorzaakt verkeersongeval slechts de mogelijkheid bieden om een
schadevergoeding te verkrijgen wanneer diegene die het ongeval heeft
son dommage que lorsque l'auteur de l'accident pilote un véhicule veroorzaakt, een motorrijtuig bestuurde dat is onderworpen aan de
automoteur soumis à l'assurance obligatoire et non un véhicule pour verplichte verzekering, en geen voertuig waarvoor de Staat of een
lequel l'Etat ou un organisme public a fait usage de la dispense openbare instelling gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van
d'assurance dont il est question à l'article 14 de la loi du 1er verzekering waarvan sprake is in artikel 14 van de wet van 1 juli
juillet 1956. 1956.
B.7. Depuis l'entrée en vigueur de la loi du 9 juillet 1975, la B.7. Sinds het inwerkingtreding van de wet van 9 juli 1975 kan het
victime d'un accident de circulation causé par un cas fortuit peut, en slachtoffer van een door een toevallig feit veroorzaakt
principe, bénéficier de l'intervention du Fonds commun de garantie verkeersongeval in principe een tegemoetkoming van het
automobile (ci-après : FCGA). Toutefois, il ressort de l'ancien Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds (hierna : GMWF) genieten. Uit het
article 50 de cette loi que le FCGA ne peut intervenir lorsque le vroegere artikel 50 van die wet blijkt niettemin dat het GMWF niet in
een tegemoetkoming kan voorzien wanneer het voertuig dat het aan een
toevallig feit te wijten ongeval heeft veroorzaakt, een voertuig is,
véhicule ayant causé l'accident dû à un cas fortuit est, comme en zoals te dezen, waarvoor de Staat of een openbare instelling gebruik
l'espèce, un de ceux pour lesquels l'Etat ou un organisme public a heeft gemaakt van de mogelijkheid tot vrijstelling van verzekering
fait usage de sa faculté de dispense d'assurance (Cass., 16 mai 2008, (Cass., 16 mei 2008, C.06.0146.F).
C.06.0146.F).
Depuis l'entrée en vigueur de la loi du 21 novembre 1989, la victime Sinds de inwerkingtreding van de wet van 21 november 1989 kan het
d'un tel accident peut être indemnisée par l'Etat ou l'organisme slachtoffer van zulk een ongeval worden vergoed door de Staat of de
public ayant fait usage de sa dispense d'assurance, lequel est tenu openbare instelling die gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van
d'intervenir aux mêmes conditions que le FCGA. verzekering, en die onder dezelfde voorwaarden als het GMWF in een
Cette loi n'étant pas encore entrée en vigueur au moment du sinistre tegemoetkoming moet voorzien.
en cause dans l'affaire pendante devant le juge a quo, la victime Aangezien die wet nog niet in werking was getreden op het ogenblik van
dudit sinistre est donc dans l'impossibilité d'obtenir réparation du het schadegeval dat in de voor de verwijzende rechter hangende zaak in
préjudice qu'elle a subi, l'article 14 de la loi du 1er juillet 1956 het geding is, verkeert het slachtoffer van dat schadegeval dus in de
ne prévoyant aucune intervention de l'Etat ou de l'organisme public, onmogelijkheid om een vergoeding van de geleden schade te verkrijgen,
puisqu'il ne s'agissait ni d'un cas où la responsabilité civile du conducteur du véhicule était engagée, ni d'un cas où le conducteur s'était rendu maître dudit véhicule par vol ou par violence. B.8. La différence de traitement en cause repose sur un critère objectif, à savoir le fait que le véhicule automoteur ayant causé le dommage appartient ou non à l'Etat ou à un organisme public qui a fait usage de la dispense d'assurance. La Cour doit toutefois vérifier si la différence de traitement est pertinente et proportionnée au regard de l'objectif poursuivi. doordat artikel 14 van de wet van 1 juli 1956 niet voorzag in enige tegemoetkoming vanwege de Staat of de openbare instelling omdat het niet ging om een geval waarin de bestuurder van het voertuig burgerrechtelijk aansprakelijk was, noch om een geval waarin de bestuurder het voertuig door diefstal of geweldpleging had bemachtigd. B.8. Het in het geding zijnde verschil in behandeling berust op een objectief criterium, namelijk het feit of het motorrijtuig dat de schade heeft veroorzaakt, al dan niet toebehoort aan de Staat of een openbare instelling die gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van verzekering. Het Hof dient echter na te gaan of het verschil in behandeling pertinent is en evenredig met het nagestreefde doel.
B.9.1. Au cours des travaux préparatoires de la loi du 1er juillet B.9.1. Tijdens de parlementaire voorbereiding van de wet van 1 juli
1956, il fut précisé : 1956 werd gepreciseerd :
« L'article 15 dispense l'Etat et les sociétés de chemins de fer de « Artikel 15 ontslaat de Staat en de spoorwegmaatschappijen van de
contracter une police d'assurance à condition de se constituer verplichting een verzekeringspolis te sluiten, op voorwaarde dat ze
eux-mêmes assureurs des détenteurs et conducteurs des véhicules leur appartenant [...]. Cette obligation de garantie ne doit évidemment pas dépasser celle que la loi prévoit en cas d'assurance d'une compagnie agréée. En cas de vol du véhicule ou si le conducteur n'est pas identifié, la garantie due par l'Etat ou par les sociétés de chemin de fer sera ramenée au niveau de celle qui est mise à charge du fonds de garantie prévu à l'article 16. Le dit fonds de garantie, composé d'assureurs, exclut naturellement l'obligation d'indemniser les victimes des accidents occasionnés par zelf de burgerrechtelijke aansprakelijkheid dekken van de houders en bestuurders van de rijtuigen die hun toebehoren [...]. Die verplichting tot dekking moet vanzelfsprekend niet verder gaan dan die welke de wet voorschrijft ingeval van verzekering door een toegelaten maatschappij. Ingeval het rijtuig wordt gestolen of zo de bestuurder niet geïdentificeerd wordt, wordt de door de Staat of door de spoorwegmaatschappijen verschuldigde dekking teruggebracht tot het peil van de dekking die ten laste van het bij artikel 16 voorziene waarborgfonds wordt gelegd. Het bestaan van bedoeld waarborgfonds, dat uit verzekeraars is samengesteld, heft natuurlijk de verplichting op de slachtoffers van de door die rijtuigen veroorzaakte ongevallen schadeloos te stellen »
ces véhicules » (Doc. parl., Chambre, 1954-1955, n° 351/1, p. 4). (Parl. St., Kamer, 1954-1955, nr. 351/1, p. 4).
Et : En :
« L'Etat n'est donc exonéré de l'obligation d'assurance qu'à la « De Staat is bijgevolg slechts ontslagen van de [verplichting tot
condition que la responsabilité de tout conducteur de ses véhicules verzekering op voorwaarde dat de aansprakelijkheid van] ieder
soit garantie conformément à l'article 3. Il doit donc, soit bestuurder van zijn voertuigen gedekt is overeenkomstig artikel 3. Hij
s'assurer, soit donner sa propre garantie pour couvrir tous les moet dus, hetzij zich verzekeren, hetzij zijn eigen waarborg verlenen
dommages causés par tous ses préposés, par tous ses organes, par tous om alle schade te dekken die op welke wijze en in welke omstandigheden
les conducteurs de ses véhicules, de quelque façon que ce soit et dans ook wordt veroorzaakt door al zijn aangestelden, door al zijn organen,
n'importe quelle circonstance. La restriction de l'article 3 door alle bestuurders van zijn voertuigen. De beperking van artikel 3
concernant ceux qui se sont rendus maîtres du véhicule par vol ou par betreffende dezen die zich door diefstal of geweldpleging de macht
violence est évidemment ici aussi d'application » (Doc. parl., over het motorrijtuig hebben verschaft, is natuurlijk ook hier van
Chambre, 1954-1955, n° 351/4, p. 10). toepassing » (Parl. St., Kamer, 1954-1955, nr. 351/4, p. 10).
Il fut encore souligné, au cours des discussions au Sénat, que « les Er werd verder nog onderstreept, tijdens de besprekingen in de Senaat,
organismes dispensés eux-mêmes de l'assurance rempliront donc le rôle dat « de lichamen die van de verzekering zijn vrijgesteld [...] dus,
d'assureur ou de fonds de garantie (en cas de vol à l'égard des bij diefstal, de taak van de verzekeraar of het waarborgfonds
conducteurs et détenteurs de leurs véhicules, que leur responsabilité [overnemen] ten aanzien van de bestuurders en de houders van hun
soit ou non engagée) » (Doc. parl., Sénat, 1955-1956, n° 276, p. 5). B.9.2. Le législateur entendait donc prendre une mesure par laquelle le régime d'indemnisation des victimes d'un accident de la circulation causé par un véhicule pour lequel l'Etat ou un organisme public a fait usage, conformément à l'article 14 de la loi du 1er juillet 1956, de sa dispense d'assurance serait aligné sur le régime d'indemnisation applicable aux victimes d'un accident de la circulation causé par tout autre véhicule, que ce régime implique l'intervention d'un assureur agréé ou du FCGA. motorrijtuigen, ongeacht of zij al dan niet aansprakelijk zijn » (Parl. St., Senaat, 1955-1956, nr. 276, p. 5). B.9.2. De wetgever wilde derhalve een maatregel nemen waardoor de vergoedingsregeling van de slachtoffers van een verkeersongeval dat is veroorzaakt door een voertuig waarvoor de Staat of een openbare instelling, overeenkomstig artikel 14 van de wet van 1 juli 1956, gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van verzekering zou worden afgestemd op de vergoedingsregeling die van toepassing is op de slachtoffers van een door een ander voertuig veroorzaakt verkeersongeval, ongeacht of die regeling de tegemoetkoming van een erkende verzekeraar of van het GMWF impliceert. B.10.1. Tijdens de parlementaire voorbereiding van de voormelde wet
B.10.1. Au cours des travaux préparatoires de la loi du 9 juillet 1975 van 9 juli 1975 werd geoordeeld dat, « om redenen van sociale
précitée, il fut estimé que « pour des raisons de justice sociale, il rechtvaardiging [het] niet [paste] de slachtoffers van
ne [convenait] pas de laisser sans réparation les victimes d'accidents verkeersongevallen zonder schadeloosstelling te laten, wanneer deze
de la circulation qui ne peuvent être dédommagées » au motif que niet kunnen worden vergoed » wegens een verkeersongeval « ter oorzake
l'accident est « imputable à un événement fortuit ou de force majeure van een onvoorziene gebeurtenis of overmacht » (Parl. St., Senaat,
» (Doc. parl., Sénat, 1970-1971, n° 570, p. 52). 1970-1971, nr. 570, p. 52).
Il ressort aussi des travaux préparatoires de cette loi que ses Uit de parlementaire voorbereiding van die wet blijkt ook dat de
anciens articles 49 et 50 y furent intégrés à partir d'un autre projet vroegere artikelen 49 en 50 ervan werden overgenomen uit een ander
de loi (n° 503) afin de ne pas retarder leur adoption (Doc. parl., wetsontwerp (nr. 503) teneinde de aanneming ervan niet uit te stellen
Sénat, 1970-1971, n° 269, p. 49). C'est au cours des discussions (Parl. St., Senaat, 1970-1971, nr. 269, p. 49). Het is evenwel tijdens
relatives au projet de loi en passe de devenir la loi du 9 juillet de bespreking van het wetsontwerp dat de wet van 9 juli 1975 zou
1975 que les missions du FCGA ont été étendues à l'indemnisation des worden dat de opdrachten van het GMWF werden uitgebreid tot de
victimes d'un accident de la circulation causé par un cas fortuit. vergoeding van de slachtoffers van een door een toevallig feit
veroorzaakt verkeersongeval.
B.10.2. Le projet de loi, duquel les articles 49 et 50 de la loi du 9 B.10.2. Het wetsontwerp waaruit de artikelen 49 en 50 van de wet van 9
juillet 1975 ont été dégagés, aboutit, en définitive, à la loi du 21 juli 1975 werden overgenomen, leidde uiteindelijk tot de voormelde wet
novembre 1989 précitée. Au cours des travaux préparatoires, il fut van 21 november 1989. Tijdens de parlementaire voorbereiding werd
précisé à propos de ce qui allait devenir son article 10, § 1er, gepreciseerd, in verband met de tekst die artikel 10, § 1, vierde lid,
alinéa 4 : zou worden :
« Les modifications apportées à cet alinéa tiennent compte du fait que « De wijzigingen aangebracht aan dit lid houden rekening met het feit
les dispositions concernant le Fonds commun de garantie qui figuraient dat de bepalingen betreffende het Gemeenschappelijk Waarborgfonds die
voorkwamen in het ontwerp waarop onderhavige amendementen zijn
dans le projet qui fait l'objet des présents amendements (articles 19 ingediend (artikelen 19 en 20), overgenomen werden door de wet van 9
et 20) ont été reprises par la loi du 9 juillet 1975 relative au juli 1975 betreffende de controle der verzekeringsondernemingen
contrôle des entreprises d'assurances (articles 49 et 50). (artikelen 49 en 50).
Comme, en application de l'article 50 de la loi précitée, le Fonds est Vermits, bij toepassing van artikel 50 van voornoemde wet, het Fonds
tenu d'intervenir dans les cas où la responsabilité du conducteur ne gehouden is op te treden in de gevallen waarin de bestuurder niet
peut pas être engagée par suite d'un cas fortuit, il convient aansprakelijk is tengevolge van een toevallig feit, dienen de
d'étendre dans la même mesure les obligations mises à charge de l'Etat verplichtingen ten laste van de Staat en bepaalde openbare
et de certains organismes publics » (Doc. parl., Sénat, 1988-1989, n° instellingen in dezelfde mate uitgebreid te worden » (Parl. St.,
696-2, p. 50). Senaat, 1988-1989, nr. 696-2, p. 50).
B.11. La différence de traitement en cause provient donc de ce que les B.11. Het in het geding zijnde verschil in behandeling is dus ontstaan
obligations à charge de l'Etat ou de l'organisme public ayant fait doordat de verplichtingen ten laste van de Staat of de openbare
usage de sa dispense d'assurance, telles qu'elles découlent de instelling die gebruik hebben gemaakt van de vrijstelling van
l'article 14 de la loi du 1er juillet 1956 précitée, n'ont pas été verzekering, zoals zij voortvloeien uit artikel 14 van de voormelde
directement adaptées à l'extension, par l'ancien article 50 de la loi wet van 1 juli 1956, niet onmiddellijk zijn aangepast aan de
du 9 juillet 1975, des missions dévolues au FCGA, mais ne l'ont été uitbreiding, bij het vroegere artikel 50 van de wet van 9 juli 1975,
van de aan het GMWF toegewezen opdrachten, maar pas vanaf de
qu'à dater de l'entrée en vigueur de la loi du 21 novembre 1989. inwerkingtreding van de wet van 21 november 1989.
B.12.1. Il ressort des travaux préparatoires de l'ancien article 50 de B.12.1. Uit de parlementaire voorbereiding met betrekking tot het
la loi du 9 juillet 1975 relative au contrôle des entreprises vroegere artikel 50 van de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle
d'assurances que le FCGA a pour mission de réparer le dommage causé der verzekeringsondernemingen blijkt dat het GMWF tot taak heeft de
par les véhicules automoteurs dans les hypothèses où, malgré le schade te herstellen die door motorvoertuigen is veroorzaakt in de
gevallen waarin, ondanks het verplichte karakter van de
caractère obligatoire de l'assurance de la responsabilité en la aansprakelijkheidsverzekering ter zake, de dekking van de genoemde
matière, le dommage en question n'est pas couvert pour l'une des schade ontbreekt wegens één van de in het vroegere artikel 50, § 1,
raisons précisées à l'ancien article 50, § 1er, de la loi du 9 juillet van de wet van 9 juli 1975 gepreciseerde motieven. De wetgever
1975. A cet égard, le législateur s'est basé sur le caractère baseerde zich daarbij op het verplichte karakter van de
obligatoire de l'assurance de la responsabilité en matière de aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen om de financiering
véhicules automoteurs pour mettre à charge des entreprises van het genoemde Fonds ten laste te leggen van de
d'assurances qui pratiquent ladite assurance le financement dudit verzekeringsondernemingen die in de genoemde verzekeringstak werkzaam
Fonds. zijn.
Cette fonction de substitution du FCGA implique que l'intervention de Die functie van indeplaatsstelling van het GMWF impliceert dat de
ce Fonds soit limitée à la réparation de dommages en principe couverts tegemoetkoming van dat Fonds wordt beperkt tot het herstel van schade
par l'assurance obligatoire de la responsabilité. die in beginsel door de verplichte aansprakelijkheidsverzekering wordt
B.12.2. Compte tenu du rôle de substitution attribué au FCGA et des gedekt. B.12.2. Rekening houdend met de aan het GMWF toegekende rol van
possibilités budgétaires de ce Fonds, qui doit être financé au moyen indeplaatsstelling en met de budgettaire mogelijkheden van het
de cotisations des entreprises d'assurances autorisées à assurer la Gemeenschappelijk Waarborgfonds, dat moet worden gefinancierd met
responsabilité civile en matière de véhicules automoteurs (article 79, bijdragen van verzekeringsmaatschappijen die zijn toegelaten om de
burgerrechtelijke aansprakelijkheid inzake motorvoertuigen te
§ 4, de la loi du 9 juillet 1975), il n'est ni injustifié ni verzekeren (artikel 79, § 4, van de wet van 9 juli 1975), is het noch
déraisonnable que le Fonds ne soit tenu à intervention que dans les hypothèses où le dommage donne lieu à une responsabilité couverte par l'assurance obligatoire. B.12.3. Pour le surplus, il n'appartient pas à la Cour de dire s'il serait équitable d'ajouter d'autres hypothèses à celles qui sont limitativement énumérées par la loi ou d'apprécier l'opportunité d'aggraver les obligations du Fonds. B.13. Il revient néanmoins à la Cour de déterminer si les dispositions en cause créent une différence de traitement justifiée en ce qu'elles privent d'indemnisation les victimes d'un accident de circulation causé par un cas fortuit lorsque l'auteur de l'accident pilote un onverantwoord, noch onredelijk dat het Fonds slechts tot tegemoetkoming is gehouden in de gevallen waarin de schade aanleiding geeft tot een aansprakelijkheid gedekt door de verplichte verzekering. B.12.3. Voor het overige staat het niet aan het Hof te zeggen of het billijk zou zijn andere gevallen toe te voegen aan die welke op beperkende wijze in de wet zijn opgesomd of om te beoordelen of het opportuun is de verplichtingen van het Fonds te verzwaren. B.13. Het komt niettemin het Hof toe te bepalen of de in het geding zijnde bepalingen een verantwoord verschil in behandeling creëren in zoverre zij de slachtoffers van een door een toevallig feit veroorzaakt verkeersongeval een vergoeding ontzeggen wanneer diegene die het ongeval heeft veroorzaakt een voertuig bestuurde waarvoor de
véhicule pour lequel l'Etat ou un organisme public a fait usage de sa Staat of een openbare instelling gebruik heeft gemaakt van de
dispense d'assurance, en vertu de l'article 14 de la loi du 1er vrijstelling van verzekering, krachtens het voormelde artikel 14 van
juillet 1956 précité. B.14.1. Compte tenu des risques qu'entraîne la mise en circulation d'un véhicule automoteur pour les autres usagers de la route, il est adéquat de poser que les véhicules automoteurs ne sont, en principe, admis à la circulation sur la voie publique que si la responsabilité civile à laquelle ils donnent lieu est couverte par un contrat d'assurance. Ainsi, du fait que ne circulent en principe que des véhicules automoteurs assurés, les victimes d'un accident de la circulation obtiennent la garantie d'être indemnisées dans la plupart des cas par un assureur pour le dommage subi. de wet van 1 juli 1956. B.14.1. Gelet op de risico's die het in het verkeer brengen van een motorrijtuig met zich meebrengt voor andere weggebruikers, is het adequaat te stellen dat motorrijtuigen in principe alleen tot het verkeer op de openbare weg worden toegelaten indien de burgerrechtelijke aansprakelijkheid waartoe zij aanleiding geven, gedekt is door een verzekeringsovereenkomst. Doordat aldus in principe alleen verzekerde motorrijtuigen aan het verkeer deelnemen, krijgen de slachtoffers van een verkeersongeval de waarborg dat zij in de meeste gevallen voor de geleden schade zullen worden vergoed door een verzekeraar.
Par ailleurs, il ressort des travaux préparatoires de la loi du 9 Uit de parlementaire voorbereiding van de voormelde wet van 9 juli
juillet 1975 précitée que le législateur a voulu garantir 1975 blijkt overigens dat de wetgever de tegemoetkoming vanwege het
l'intervention du FCGA afin d'indemniser les victimes d'un accident de GMWF teneinde de slachtoffers te vergoeden van een door een toevallig
la circulation causé par un cas fortuit parce que, « pour des raisons feit veroorzaakt verkeersongeval heeft willen waarborgen omdat « het
de justice sociale, il ne [convenait] pas de laisser sans réparation » om redenen van sociale rechtvaardiging niet [paste] » dat type van
ce type de victimes. slachtoffers « zonder schadeloosstelling te laten ».
B.14.2. Les catégories de victimes comparées dans la question B.14.2. De in de prejudiciële vraag vergeleken categorieën van
préjudicielle se trouvent dès lors dans des situations qui, au regard slachtoffers bevinden zich dus in situaties die, ten aanzien van de
des objectifs du législateur, sont en tous points semblables. La seule doelstellingen van de wetgever, in alle opzichten soortgelijk zijn. De
circonstance que le véhicule ayant causé l'accident de la circulation enkele omstandigheid dat het voertuig dat het verkeersongeval heeft
est l'un de ceux pour lesquels l'Etat ou un organisme public a fait veroorzaakt, een voertuig is waarvoor de Staat of een openbare
usage de sa dispense d'assurance n'est pas pertinente pour justifier instelling gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van verzekering,
la différence de traitement critiquée. B.14.3. Si, comme le rappelle le Conseil des ministres, le principe d'égalité et de non-discrimination n'impose pas au législateur, lorsqu'il étend le champ d'application d'un régime d'indemnisation à une nouvelle catégorie d'accidents, de couvrir également d'autres types d'accidents comparables, en l'espèce, le législateur est toutefois resté en défaut de prévoir la possibilité pour toutes les victimes d'une seule et même catégorie d'accidents de la circulation, à savoir ceux causés par un cas fortuit, d'être couvertes d'une manière égale. is niet relevant om het bekritiseerde verschil in behandeling te verantwoorden. B.14.3. Ook al gebiedt het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie niet, zoals de Ministerraad eraan herinnert, dat de wetgever, wanneer hij het toepassingsgebied van een vergoedingsregeling uitbreidt tot een nieuwe categorie van ongevallen, ook andere vergelijkbare types van ongevallen zou dekken, toch is de wetgever te dezen in gebreke gebleven om te voorzien in de mogelijkheid voor alle slachtoffers van eenzelfde categorie van verkeersongevallen, namelijk die welke zijn veroorzaakt door een toevallig feit, om op gelijke wijze te worden vergoed.
B.15.1. En n'adaptant pas la portée de l'article 14, § 1er, alinéa 2, B.15.1. Door de draagwijdte van artikel 14, § 1, tweede lid, van de
de la loi du 1er juillet 1956 dès l'entrée en vigueur de l'ancien wet van 1 juli 1956 niet aan te passen vanaf de inwerkingtreding van
article 50 de la loi du 9 juillet 1975, le législateur a créé une het vroegere artikel 50 van de wet van 9 juli 1975, heeft de wetgever
différence de traitement entre les victimes d'un accident de onder de slachtoffers van een door een toevallig feit veroorzaakt
circulation causé par cas fortuit, qui n'est pas raisonnablement verkeersongeval, een verschil in behandeling gecreëerd, dat niet
justifiée, et qui a perduré jusqu'à l'entrée en vigueur de la loi du redelijk is verantwoord, en dat is blijven voortbestaan tot de
21 novembre 1989. inwerkingtreding van de wet van 21 november 1989.
B.15.2. De surcroît, il n'apparaît pas que le législateur aurait été B.15.2. Bovendien blijkt niet dat de wetgever met aanzienlijke en
confronté à des implications importantes et graves s'il avait prévu, zware gevolgen zou zijn geconfronteerd indien hij, vanaf de
dès l'entrée en vigueur de l'ancien article 50 de la loi du 9 juillet inwerkingtreding van het vroegere artikel 50 van de wet van 9 juli
1975, l'obligation pour l'Etat ou l'organisme public ayant fait usage 1975, had voorzien in een verplichting, voor de Staat of de openbare
de sa dispense d'assurance d'assumer les mêmes obligations que le FCGA instelling die gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van
verzekering, om dezelfde verplichtingen als het GMWF op zich te nemen
lorsque l'accident de la circulation était dû à un cas fortuit wanneer het verkeersongeval te wijten was aan een toevallig feit dat
exonérant de sa responsabilité civile le conducteur d'un de leurs de bestuurder van één van hun voertuigen van zijn burgerlijke
véhicules. aansprakelijkheid onthief.
Le législateur n'a prévu aucune mesure transitoire à cet égard, lors De wetgever heeft in dat verband, bij de aanneming van artikel 10 van
de l'adoption de l'article 10 de la loi du 21 novembre 1989, ni même de wet van 21 november 1989, geen enkele overgangsmaatregel genomen,
fait mention, au cours des travaux préparatoires de cette loi, d'une noch melding gemaakt, tijdens de parlementaire voorbereiding van die
quelconque difficulté à étendre les obligations d'indemnisation de wet, van enige moeilijkheid om de vergoedingsverplichtingen van de
l'Etat ou des organismes publics ayant fait usage de leur faculté de Staat of de openbare instellingen die gebruik hebben gemaakt van de
dispense d'assurance à ce type d'accidents de la circulation. mogelijkheid tot vrijstelling van verzekering, uit te breiden tot dat type van verkeersongevallen.
B.16. L'article 14 de la loi du 1er juillet 1956 n'est pas compatible B.16. Artikel 14 van de wet van 1 juli 1956 is niet bestaanbaar met de
avec les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il n'a pas artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het niet heeft bepaald,
prévu, à compter de l'entrée en vigueur de l'ancien article 50 de la vanaf de inwerkingtreding van het vroegere artikel 50 van de voormelde
loi du 9 juillet 1975 précitée, que l'Etat ou l'organisme public ayant wet van 9 juli 1975, dat de Staat of de openbare instelling die
fait usage de sa dispense d'assurance ait les mêmes obligations que le gebruik heeft gemaakt van de vrijstelling van verzekering, dezelfde
FCGA à l'égard des victimes d'un accident de la circulation dû à un verplichtingen heeft als het GMWF ten aanzien van de slachtoffers van
een verkeersongeval dat te wijten is aan een toevallig feit en dat
cas fortuit et causé par un de leurs véhicules. door een van hun voertuigen is veroorzaakt.
Dès lors que cette lacune est située dans l'article 14, § 1er, de la Nu die leemte zich bevindt in artikel 14, § 1, van de voormelde wet
loi du 1er juillet 1956 précitée, il appartient au juge de mettre fin van 1 juli 1956, komt het de rechter toe een einde te maken aan de
à l'inconstitutionnalité constatée par la Cour, ce constat étant door het Hof vastgestelde ongrondwettigheid, aangezien die
exprimé en des termes suffisamment précis et complets pour permettre vaststelling is uitgedrukt in voldoende precieze en volledige
que la disposition en cause soit appliquée dans le respect des bewoordingen om toe te laten dat de in het geding zijnde bepaling
articles 10 et 11 de la Constitution. wordt toegepast met inachtneming van de artikelen 10 en 11 van de
B.17. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative. Grondwet. B.17. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 14, § 1er, de la loi du 1er juillet 1956 relative à Artikel 14, § 1, van de wet van 1 juli 1956 betreffende de verplichte
l'assurance obligatoire de la responsabilité civile en matière de aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen schendt de
véhicules automoteurs viole les articles 10 et 11 de la Constitution artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het niet voorzag, onder
en ce qu'il ne prévoyait pas, dans les conditions définies en B.16, de voorwaarden bepaald in B.16, in een vergoeding van het slachtoffer
l'indemnisation de la victime d'un accident de la circulation dû à un van een verkeersongeval dat te wijten is aan een toevallig feit en dat
cas fortuit et causé par un véhicule visé à cet article. is veroorzaakt door een in dat artikel bedoeld voertuig.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 7 mars 2013. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 7 maart 2013.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
R. Henneuse R. Henneuse
^