Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 158/2012 du 20 décembre 2012 Numéro du rôle : 5275 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 393, § 2, du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de première instance de Liège."
Extrait de l'arrêt n° 158/2012 du 20 décembre 2012 Numéro du rôle : 5275 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 393, § 2, du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de première instance de Liège. Uittreksel uit arrest nr. 158/2012 van 20 december 2012 Rolnummer : 5275 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 393, § 2, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Luik. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 158/2012 du 20 décembre 2012 Uittreksel uit arrest nr. 158/2012 van 20 december 2012
Numéro du rôle : 5275 Rolnummer : 5275
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 393, § 2, du In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 393, § 2, van het
Code des impôts sur les revenus 1992, posée par le Tribunal de Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank
première instance de Liège. van eerste aanleg te Luik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter,
président M. Bossuyt, et des juges E. De Groot, A. Alen, J.-P. voorzitter M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, A. Alen, J.-P.
Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F.
Daoût, assistée du greffier F. Meersschaut, présidée par le juge J.-P. Daoût, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder
Snappe, voorzitterschap van rechter J.-P. Snappe,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par jugement du 15 décembre 2011 en cause de Guy Califice contre Bij vonnis van 15 december 2011 in zake Guy Califice tegen de
l'Etat belge et de Josiane Marchoul contre l'Etat belge, dont Belgische Staat en in zake Josiane Marchoul tegen de Belgische Staat,
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 26 décembre 2011, le waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 26
Tribunal de première instance de Liège a posé la question december 2011, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Luik de
préjudicielle suivante : volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 393, § 2, du CIR 92, consacrant la jurisprudence de la « Schendt artikel 393, § 2, van het WIB 1992, dat de rechtspraak van
Cour de cassation, en ce qu'il permet au receveur des contributions het Hof van Cassatie bekrachtigt, in zoverre het de ontvanger der
directes de poursuivre les associés d'une SCRIS en recouvrement de ses directe belastingen in staat stelt om de vennoten van een cvoha te
vervolgen tot invordering van haar belastingschulden enkel omdat
dettes fiscales au seul motif que l'article 352 du Code des sociétés artikel 352 van het Wetboek van vennootschappen ze hoofdelijk
les rend solidairement tenus au paiement des dettes de la SCRIS et de aansprakelijk maakt voor de betaling van de schulden van de cvoha, en
om ze eenzijdig en automatisch te beschouwen als de
les considérer unilatéralement et automatiquement comme les redevables belastingschuldigen van het gehele bedrag van de door de vennootschap
du montant total des impôts dus par la société, sans autre forme de verschuldigde belastingen, zonder verdere vorm van rechtsgeding, de
procès, ne viole-t-il pas les articles 10 et 11 de la Constitution artikelen 10 en 11 van de Grondwet alsook artikel 6.1 van het Europees
ainsi que l'article 6.1. de la Convention européenne des droits de Verdrag voor de rechten van de mens en het algemene beginsel van
l'homme et le principe général du respect des droits de la défense, inachtneming van de rechten van de verdediging, ook al beschikken zij
même s'ils disposent d'un droit de réclamation contre les impositions, over een recht van bezwaar tegen de aanslagen, terwijl het ' privilège
alors que le Privilège du Préalable ne permet pas au receveur de se du préalable ' de ontvanger niet toestaat zich een uitvoerbare titel
délivrer un titre exécutoire contre des tiers sans autorisation tegen derden te bezorgen zonder uitdrukkelijke rechterlijke
expresse par voie judiciaire, alors que le rôle ne peut constituer un machtiging, terwijl het kohier slechts een uitvoerbare titel kan zijn
titre exécutoire qu'à l'égard des personnes qui y sont dénommées en
vertu de l'article 1494 du Code judiciaire, alors qu'aucun texte dans ten aanzien van de personen die krachtens artikel 1494 van het
le Code civil ne prévoit pareil effet secondaire à la solidarité au Gerechtelijk Wetboek erin worden genoemd, terwijl geen enkele tekst in
détriment des codébiteurs solidaires, alors que seul un titre het Burgerlijk Wetboek voorziet in zulk een neveneffect van de
hoofdelijkheid in het nadeel van de hoofdelijke medeschuldenaars,
exécutoire judiciaire à obtenir préalablement devant le juge civil qui terwijl alleen een gerechtelijke uitvoerbare titel die vooraf moet
statuerait dans le même temps sur le principe de la solidarité des worden verkregen voor de burgerlijke rechter die tegelijk uitspraak
associés serait de nature à garantir aux associés un débat zou doen over het beginsel van hoofdelijkheid van de vennoten, de
contradictoire ? ». vennoten een debat op tegenspraak zou kunnen waarborgen ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10 B.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de
et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 6.1 de la artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel
Convention européenne des droits de l'homme et avec le principe 6.1 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens en met het
général des droits de la défense, de l'article 393, § 2, du Code des algemeen beginsel van de rechten van de verdediging, van artikel 393,
impôts sur les revenus 1992 (ci-après : CIR 1992). § 2, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (hierna : WIB 1992).
B.2. L'article 393 précité dispose : B.2. Het voormelde artikel 393 bepaalt :
« § 1. L'impôt enrôlé au nom de plusieurs personnes ne peut être « § 1. De belasting ingekohierd op naam van meerdere personen kan
recouvré à charge de chacune d'elles que pour la quotité afférente à slechts ten laste van elk van hen worden ingevorderd voor het gedeelte
ses revenus. dat verband houdt met hun eigen inkomsten.
Le rôle est exécutoire contre chacune d'elles dans la mesure où la Het kohier is uitvoerbaar tegen elk van hen in de mate dat de aanslag
cotisation peut être recouvrée à sa charge en vertu du droit commun ou te hunnen laste kan worden ingevorderd op grond van het gemeen recht
des dispositions du présent Code. of op grond van de bepalingen van dit Wetboek.
§ 2. Le rôle est exécutoire contre les personnes qui n'y sont pas § 2. Het kohier is uitvoerbaar tegen de personen die er niet zijn in
reprises dans la mesure où elles sont tenues au paiement de la dette opgenomen in de mate zij gehouden zijn tot de betaling van de
fiscale sur la base du droit commun ou sur la base des dispositions du belastingschuld op grond van het gemeen recht of op grond van de
présent Code ». bepalingen van dit Wetboek ».
B.3. D'après le juge a quo, la disposition en cause permet au receveur B.3. Volgens de verwijzende rechter maakt de in het geding zijnde
des contributions directes de poursuivre les associés d'une société bepaling het de ontvanger der directe belastingen mogelijk de vennoten
coopérative à responsabilité illimitée (ci-après : SCRI) en van een coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid
recouvrement des dettes fiscales de celle-ci « au seul motif que (hierna : cvoa) te vervolgen tot invordering van de belastingschulden
l'article 352 du Code des sociétés les rend solidairement tenus au van die vennootschap « enkel omdat artikel 352 van het Wetboek van
vennootschappen ze hoofdelijk aansprakelijk maakt voor de betaling van
paiement des dettes » de la société alors que le privilège du de schulden » van de vennootschap, terwijl het « privilège du
préalable ne permet pas au receveur de se délivrer un titre exécutoire préalable » de ontvanger niet toestaat zich een uitvoerbare titel
contre des tiers sans autorisation expresse par voie judiciaire et
alors que le rôle ne peut constituer un titre exécutoire qu'à l'égard tegen derden te bezorgen zonder uitdrukkelijke rechterlijke machtiging
des personnes qui y sont dénommées en vertu de l'article 1494 du Code judiciaire. B.4. Le Conseil des ministres fait valoir que la question préjudicielle n'appelle pas de réponse parce que la disposition en cause ne serait pas applicable au litige soumis au juge a quo. B.5. Il revient en règle au juge a quo de déterminer les normes qui sont applicables au litige qui lui est soumis. Toutefois, lorsque des dispositions lui sont soumises qui ne peuvent manifestement pas être appliquées au litige au fond, la Cour n'en examine pas la constitutionnalité. en terwijl krachtens artikel 1494 van het Gerechtelijk Wetboek het kohier slechts een uitvoerbare titel kan zijn ten aanzien van de personen die daarin worden genoemd. B.4. De Ministerraad voert aan dat de prejudiciële vraag geen antwoord behoeft, omdat de in het geding zijnde bepaling niet van toepassing zou zijn op het aan de verwijzende rechter voorgelegde geschil. B.5. Het komt in de regel aan de verwijzende rechter toe de normen te bepalen die van toepassing zijn op het aan hem voorgelegde geschil. Wanneer evenwel aan het Hof bepalingen worden voorgelegd die klaarblijkelijk niet kunnen worden toegepast op het geschil ten gronde, onderzoekt het Hof de grondwettigheid ervan niet.
B.6.1. En vertu de l'article 569, alinéa 1er, 32°, du Code judiciaire, B.6.1. Op grond van artikel 569, eerste lid, 32°, van het Gerechtelijk
le tribunal de première instance est compétent pour connaître des Wetboek is de rechtbank van eerste aanleg bevoegd om kennis te nemen
contestations relatives à l'application d'une loi d'impôt. van de betwistingen in verband met de toepassing van een belastingwet.
B.6.2. Par un arrêt du 1er décembre 2005 (C.03.0030.N/2), la Cour de B.6.2. Bij een arrest van 1 december 2005 (C.03.0030.N/2) heeft het
Hof van Cassatie geoordeeld dat de betwistingen betreffende de
cassation a jugé que les contestations relatives au recouvrement de invordering van de belasting geen betwistingen zijn betreffende de
l'impôt ne sont pas des contestations relatives à l'application d'une toepassing van een belastingwet in de zin van de voormelde bepaling,
loi d'impôt au sens de la disposition précitée tandis que le juge des terwijl de beslagrechter op grond van de artikelen 1395, eerste lid,
saisies est compétent, en vertu des articles 1395, alinéa 1er, et 1498 en 1498 van het Gerechtelijk Wetboek bevoegd is voor de vorderingen
du Code judicaire, pour les demandes concernant les voies d'exécution inzake de middelen tot tenuitvoerlegging op de goederen van de
sur les biens des débiteurs. schuldenaar.
B.7. Il ressort du jugement rendu par le Tribunal de première instance B.7. Uit het vonnis gewezen door de Rechtbank van eerste aanleg te
de Liège, juge a quo de l'espèce, que celui-ci est saisi d'une Luik, verwijzende rechter in de onderhavige zaak, blijkt dat die zich
moet uitspreken over een betwisting betreffende twee beslissingen
contestation relative à deux décisions rendues par le directeur genomen door de gewestelijke directeur der directe belastingen te
régional des contributions directes de Liège, déclarant irrecevables Luik, waarmee hij de bezwaarschriften onontvankelijk heeft verklaard
les réclamations introduites par les requérants devant le juge a quo die de verzoekers voor de verwijzende rechter hadden ingediend tegen
contre la cotisation spéciale afférente à l'exercice d'imposition 2000 de bijzondere aanslag betreffende het aanslagjaar 2000 die is
enrôlée dans le chef de la société coopérative à responsabilité ingekohierd voor de coöperatieve vennootschap met onbeperkte
illimitée dont les requérants étaient membres associés. aansprakelijkheid waarvan de verzoekers leden-vennoten waren.
La contestation dont est saisi le juge a quo concerne donc De betwisting die aan de verwijzende rechter is voorgelegd, betreft
l'application d'une loi d'impôt qui ressortit, ainsi que cela est dus de toepassing van een belastingwet, waarvoor, zoals in B.6.1 is
mentionné en B.6.1, à la compétence du tribunal de première instance. vermeld, de rechtbank van eerste aanleg bevoegd is. Artikel 393, § 2,
En revanche, l'article 393, § 2, du CIR 1992 porte sur le recouvrement de l'impôt, ce qui, comme la Cour l'a indiqué en B.6.2, n'est pas une contestation relative à l'application d'une loi d'impôt et, partant, ne relève pas de la compétence dudit tribunal. B.8. Puisque le juge a quo n'est saisi que d'une contestation relative à l'application d'une loi d'impôt et n'est pas compétent pour trancher une demande concernant les voies d'exécution sur les biens des débiteurs, il ne doit pas appliquer la norme sur laquelle il interroge la Cour. La réponse à la question préjudicielle ne lui est dès lors d'aucune utilité. B.9. La question préjudicielle n'appelle pas de réponse. Par ces motifs, la Cour van het WIB 1992 betreft daarentegen de invordering van de belasting, hetgeen, zoals het Hof in B.6.2 heeft aangegeven, geen betwisting vormt betreffende de toepassing van een belastingwet en derhalve niet valt onder de bevoegdheid van die rechtbank. B.8. De verwijzende rechter, in zoverre hij zich alleen moet uitspreken over een betwisting betreffende de toepassing van een belastingwet en niet bevoegd is om een vordering betreffende de middelen tot tenuitvoerlegging op de goederen van de schuldenaars te beslechten, moet niet de norm toepassen waarover hij aan het Hof een vraag stelt. Het antwoord op de prejudiciële vraag heeft voor hem bijgevolg geen enkel nut. B.9. De prejudiciële vraag behoeft geen antwoord. Om die redenen, het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
La question préjudicielle n'appelle pas de réponse. De prejudiciële vraag behoeft geen antwoord.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 20 décembre 2012. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 20 december 2012.
Le greffier, De griffier,
F. Meersschaut F. Meersschaut
Le président f.f., De wnd. voorzitter,
J.-P. Snappe J.-P. Snappe
^