← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 58/2012 du 3 mai 2012 Numéro du rôle : 5112 En cause : le recours
en annulation des articles 92, 93, 95 et 96 du décret-programme de la Région wallonne du 22 juillet 2010
« portant des mesures diverses en matière de bonn La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et
M. Bossuyt, et des juges L. La(...)"
Extrait de l'arrêt n° 58/2012 du 3 mai 2012 Numéro du rôle : 5112 En cause : le recours en annulation des articles 92, 93, 95 et 96 du décret-programme de la Région wallonne du 22 juillet 2010 « portant des mesures diverses en matière de bonn La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. La(...) | Uittreksel uit arrest nr. 58/2012 van 3 mei 2012 Rolnummer 5112 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 92, 93, 95 en 96 van het programmadecreet van het Waalse Gewest van 22 juli 2010 « houdende verschillende maatregelen inza Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 58/2012 du 3 mai 2012 | Uittreksel uit arrest nr. 58/2012 van 3 mei 2012 |
Numéro du rôle : 5112 | Rolnummer 5112 |
En cause : le recours en annulation des articles 92, 93, 95 et 96 du | In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 92, 93, 95 en |
décret-programme de la Région wallonne du 22 juillet 2010 « portant | 96 van het programmadecreet van het Waalse Gewest van 22 juli 2010 « |
des mesures diverses en matière de bonne gouvernance, de | houdende verschillende maatregelen inzake goed bestuur, bestuurlijke |
simplification administrative, d'énergie, de logement, de fiscalité, | vereenvoudiging, energie, huisvesting, fiscaliteit, werkgelegenheid, |
d'emploi, de politique aéroportuaire, d'économie, d'environnement, | luchthavenbeleid, economie, leefmilieu, ruimtelijke ordening, |
d'aménagement du territoire, de pouvoirs locaux, d'agriculture et de | plaatselijke besturen, landbouw en openbare werken », ingesteld door |
travaux publics », introduit par Jean-Claude Dierckx et Henri Gérard. | Jean-Claude Dierckx en Henri Gérard. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de |
Lavrysen, A. Alen, E. Derycke, J. Spreutels et P. Nihoul, assistée du | rechters L. Lavrysen, A. Alen, E. Derycke, J. Spreutels en P. Nihoul, |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 21 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 21 februari |
février 2011 et parvenue au greffe le 23 février 2011, un recours en | 2011 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 23 |
annulation des articles 92, 93, 95 et 96 du décret-programme de la | februari 2011, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen |
Région wallonne du 22 juillet 2010 « portant des mesures diverses en | 92, 93, 95 en 96 van het programmadecreet van het Waalse Gewest van 22 |
matière de bonne gouvernance, de simplification administrative, | juli 2010 « houdende verschillende maatregelen inzake goed bestuur, |
d'énergie, de logement, de fiscalité, d'emploi, de politique | bestuurlijke vereenvoudiging, energie, huisvesting, fiscaliteit, |
aéroportuaire, d'économie, d'environnement, d'aménagement du | werkgelegenheid, luchthavenbeleid, economie, leefmilieu, ruimtelijke |
territoire, de pouvoirs locaux, d'agriculture et de travaux publics » | ordening, plaatselijke besturen, landbouw en openbare werken » |
(publié au Moniteur belge du 20 août 2010, troisième édition) a été | (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 20 augustus 2010, derde |
introduit par Jean-Claude Dierckx, demeurant à 4600 Visé, Allée Verte | editie) door Jean-Claude Dierckx, wonende te 4600 Wezet, Allée Verte |
77, et Henri Gérard, demeurant à 4684 Haccourt, rue des 7 Bonniers 80. | 77, en Henri Gérard, wonende te 4684 Haccourt, rue des 7 Bonniers 80. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. Il ressort des développements de la requête que la Cour est | B.1. Uit de uiteenzetting van het verzoekschrift blijkt dat het Hof |
wordt verzocht zich uit te spreken over de bestaanbaarheid van de | |
invitée à statuer sur la compatibilité des articles 92 et 95 du | artikelen 92 en 95 van het programmadecreet van het Waalse Gewest van |
décret-programme de la Région wallonne du 22 juillet 2010 « portant | 22 juli 2010 « houdende verschillende maatregelen inzake goed bestuur, |
des mesures diverses en matière de bonne gouvernance, de | bestuurlijke vereenvoudiging, energie, huisvesting, fiscaliteit, |
simplification administrative, d'énergie, de logement, de fiscalité, | werkgelegenheid, luchthavenbeleid, economie, leefmilieu, ruimtelijke |
d'emploi, de politique aéroportuaire, d'économie, d'environnement, | ordening, plaatselijke besturen, landbouw en openbare werken » met de |
d'aménagement du territoire, de pouvoirs locaux, d'agriculture et de | |
travaux publics » avec les articles 10, 11 et 23, alinéa 1er, alinéa 2 | artikelen 10, 11 en 23, eerste lid, tweede lid en derde lid, 4°, van |
et alinéa 3, 4°, de la Constitution, lus isolément ou en combinaison | |
avec l'article 5, paragraphes 2 et 4, avec l'article 6, paragraphe 3, | de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 5, leden 2 |
et avec l'article 14, paragraphe 1, de la directive 2004/35/CE du | en 4, met artikel 6, lid 3, en met artikel 14, lid 1, van de richtlijn |
Parlement européen et du Conseil du 21 avril 2004 « sur la | 2004/35/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 « |
responsabilité environnementale en ce qui concerne la prévention et la | betreffende milieuaansprakelijkheid met betrekking tot het voorkomen |
réparation des dommages environnementaux », et avec l'article 8 de la | en herstellen van milieuschade », en met artikel 8 van het Europees |
Convention européenne des droits de l'homme. | Verdrag voor de rechten van de mens. |
B.2.1. Le moyen unique invite, d'abord, la Cour à vérifier la | B.2.1. In het enige middel wordt het Hof in eerste instantie verzocht |
compatibilité des dispositions attaquées avec l'article 23, alinéa 1er, | om de bestaanbaarheid van de bestreden bepalingen met artikel 23, |
alinéa 2 et alinéa 3, 4°, de la Constitution. | eerste lid, tweede lid en derde lid, 4°, van de Grondwet te |
onderzoeken. | |
B.2.2. L'article 23, alinéa 1er, alinéa 2 et alinéa 3, 4°, de la | B.2.2. Artikel 23, eerste lid, tweede lid en derde lid, 4°, van de |
Constitution dispose : | Grondwet bepaalt : |
« Chacun a le droit de mener une vie conforme à la dignité humaine. | « Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden. |
A cette fin, la loi, le décret ou la règle visée à l'article 134 | Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde |
garantissent, en tenant compte des obligations correspondantes, les | regel, rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de |
droits économiques, sociaux et culturels, et déterminent les | economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden |
conditions de leur exercice. | voor de uitoefening bepalen. |
Ces droits comprennent notamment : | Die rechten omvatten inzonderheid : |
[...] | [...] |
4° le droit à la protection d'un environnement sain ». | 4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu ». |
Cette disposition contient une obligation de standstill qui interdit | Die bepaling bevat een standstill-verplichting die de bevoegde |
au législateur compétent de réduire sensiblement le niveau de | wetgever verbiedt om het beschermingsniveau van het leefmilieu, dat |
protection de l'environnement offert par la législation applicable | wordt geboden door de van toepassing zijnde wetgeving, in aanzienlijke |
sans qu'existent des motifs d'intérêt général. | mate te verminderen zonder dat daarvoor redenen zijn die verband |
houden met het algemeen belang. | |
B.2.3. Il est, en premier lieu, reproché aux dispositions attaquées de | B.2.3. De bestreden bepalingen worden in de eerste plaats bekritiseerd |
retirer aux riverains d'un site pollué la garantie que | in die zin dat zij de omwonenden van een verontreinigde site de |
l'assainissement de ce site sera envisagé. | waarborg ontnemen dat een sanering van die site zal worden overwogen. |
L'article 18 du décret du 5 décembre 2008 relatif à la gestion des | Artikel 18 van het decreet van 5 december 2008 betreffende het |
sols crée, entre autres, une obligation de procéder à une étude | bodembeheer voert onder meer een verplichting in om een |
oriënteringsonderzoek uit te voeren, een verplichting om in voorkomend | |
d'orientation, une obligation de procéder, le cas échéant, à une étude | geval een karakteriseringsonderzoek uit te voeren, en een verplichting |
de caractérisation, ainsi qu'une obligation de procéder, le cas | om in voorkomend geval een sanering uit te voeren van de |
échéant, à l'assainissement du sol pollué visé par les études | verontreinigde bodem waarop de voormelde onderzoeken betrekking |
précitées. Ces obligations naissent dans les conditions décrites par | hebben. Die verplichtingen ontstaan in de omstandigheden beschreven in |
les articles 19 à 21 du même décret. Les titulaires de ces obligations | de artikelen 19 tot 21 van hetzelfde decreet. Diegenen voor wie die |
sont identifiés par les articles 22 à 26 du même décret. | verplichtingen gelden, worden geïdentificeerd bij de artikelen 22 tot 26 van hetzelfde decreet. |
Sans qu'il soit nécessaire de vérifier si, avant l'adoption des | Zonder dat moet worden onderzocht of, vóór de aanneming van de |
dispositions attaquées, le décret du 5 décembre 2008 offrait aux | bestreden bepalingen, het decreet van 5 december 2008 de omwonenden |
riverains d'un site pollué la garantie que l'assainissement de | van een verontreinigde site de waarborg bood dat een sanering van die |
celui-ci serait envisagé, il y a lieu d'observer que les dispositions attaquées ne suppriment pas les obligations précitées et ne modifient nullement les règles relatives à leur naissance et à l'identification de leurs titulaires. B.2.4.1. Il est, en deuxième lieu, reproché aux dispositions attaquées d'avoir pour effet qu'un éventuel projet d'assainissement d'un terrain pollué ne reposerait que sur des investigations réalisées volontairement, elles-mêmes fondées sur des analyses qui sont seulement « réputées conformes » au décret du 5 décembre 2008 et réalisées par des laboratoires non spécifiquement agréés. B.2.4.2. La circonstance qu'un projet d'assainissement d'un terrain pollué ne reposerait plus sur des investigations imposées par l'autorité publique, mais uniquement sur des investigations réalisées volontairement, ne suffit pas, en soi, à démontrer une réduction sensible du niveau de la protection de l'environnement qu'un projet d'assainissement a, du reste, pour objet de relever. | site zou worden overwogen, dient erop te worden gewezen dat de bestreden bepalingen de voormelde verplichtingen niet afschaffen, noch de regels betreffende het ontstaan ervan en de identificatie van diegenen voor wie ze gelden in enig opzicht wijzigen. B.2.4.1. De bestreden bepalingen worden in de tweede plaats bekritiseerd in die zin dat zij tot gevolg hebben dat een eventueel saneringsproject voor een verontreinigd terrein slechts zou steunen op vrijwillig uitgevoerde onderzoeken, die zelf gebaseerd zijn op analyses die enkel « geacht worden te voldoen » aan het decreet van 5 december 2008 en die zijn uitgevoerd door laboratoria die niet specifiek erkend zijn. B.2.4.2. De omstandigheid dat een saneringsproject voor een verontreinigd terrein niet meer zou steunen op onderzoeken die door de overheid worden opgelegd, maar enkel op vrijwillig uitgevoerde onderzoeken, volstaat op zich niet om een aanzienlijke achteruitgang in het beschermingsniveau van het leefmilieu aan te tonen, beschermingsniveau dat men met een saneringsproject overigens wil verhogen. |
B.2.4.3.1. Les analyses prévues par le décret du 5 décembre 2008 | B.2.4.3.1. De bij het decreet van 5 december 2008 bepaalde analyses |
doivent être réalisées par un laboratoire agréé (article 27, § 1er, | moeten door een erkend laboratorium worden uitgevoerd (artikel 27, § |
alinéa 2) qui respecte les conditions fixées par le Gouvernement en | 1, tweede lid) dat de voorwaarden in acht neemt die door de Regering |
exécution du décret (article 27, § 2). | zijn vastgesteld ter uitvoering van het decreet (artikel 27, § 2). |
Un projet d'assainissement a pour objet de déterminer le mode | Een saneringsproject heeft tot doel de uitvoeringswijze te bepalen van |
d'exécution de l'assainissement d'un terrain pollué (article 53, | de sanering van een verontreinigd terrein (artikel 53, eerste lid, van |
alinéa 1er, du décret du 5 décembre 2008). Son auteur ne doit, en | het decreet van 5 december 2008). De auteur ervan moet in principe |
principe, effectuer aucune analyse (article 53, alinéas 2 et 3, du | geen enkele analyse uitvoeren (artikel 53, tweede en derde lid, van |
même décret). | hetzelfde decreet). |
Un projet d'assainissement doit cependant, en principe, être précédé | Een saneringsproject moet niettemin, in principe, worden voorafgegaan |
d'une étude de caractérisation (article 53, alinéa 2, 1° et 2°, du | door een karakteriseringsonderzoek (artikel 53, tweede lid, 1° en 2°, |
même décret) ou, à tout le moins, d'une étude d'orientation (article | van hetzelfde decreet), of minstens door een oriënteringsonderzoek |
53, alinéa 4, premier tiret, du même décret). Une étude d'orientation | (artikel 53, vierde lid, eerste streepje, van hetzelfde decreet). Een |
a pour objet de vérifier la présence éventuelle d'une pollution du sol | oriënteringsonderzoek dient om de eventuele aanwezigheid van een |
et de fournir, le cas échéant, une première description de cette | bodemverontreiniging op te sporen en om, in voorkomend geval, een |
eerste omschrijving van die verontreiniging en een eerste raming van | |
pollution et une première estimation de son ampleur (article 37 du | de omvang ervan te geven (artikel 37 van hetzelfde decreet). Een |
même décret). Une étude d'orientation comporte une analyse relative à | oriënteringsonderzoek bevat een analyse om vast te stellen of een |
la nécessité de procéder à une étude de risque (article 38, alinéa 2, | risicoanalyse nodig is (artikel 38, tweede lid, 6°, van hetzelfde |
6°, du même décret). Une étude de caractérisation décrit et localise | decreet). Een karakteriseringsonderzoek bevat een omstandige |
de façon détaillée la pollution du sol afin de permettre à | omschrijving en lokalisering van de bodemverontreiniging opdat de |
l'administration de se prononcer sur la nécessité et les modalités | administratie zich kan uitspreken over de noodzaak en de modaliteiten |
d'un assainissement du terrain (article 43, alinéa 1er, du même | van een sanering van het terrein (artikel 43, eerste lid, van |
décret). Lorsqu'une étude d'orientation est suivie d'un projet | hetzelfde decreet). Wanneer een oriënteringsonderzoek wordt gevolgd |
d'assainissement sans que ne soit au préalable réalisée une étude de | door een saneringsproject zonder dat vooraf een |
caractérisation, l'auteur de ce projet doit faire réaliser une analyse | karakteriseringsonderzoek is uitgevoerd, moet de auteur van dat |
(article 53, alinéa 4, du même décret). | project een analyse laten uitvoeren (artikel 53, vierde lid, van |
hetzelfde decreet). | |
B.2.4.3.2. L'auteur d'un projet d'assainissement introduit en | B.2.4.3.2. De auteur van een saneringsproject dat wordt ingediend met |
application de l'article 92bis du décret du 5 décembre 2008, inséré | toepassing van artikel 92bis van het decreet van 5 december 2008, |
par l'article 92 du décret-programme du 22 juillet 2010, doit aussi | ingevoegd bij artikel 92 van het programmadecreet van 22 juli 2010, |
réaliser des analyses (article 92bis, § 2, c)). | moet ook analyses uitvoeren (artikel 92bis, § 2, c)). |
B.2.4.3.3. Au moment de l'adoption du décret-programme du 22 juillet | B.2.4.3.3. Op het ogenblik van de aanneming van het programmadecreet |
2010, aucun laboratoire n'était agréé en exécution du décret du 5 | van 22 juli 2010 was geen enkel laboratorium erkend ter uitvoering van |
décembre 2008 (Doc. parl., Parlement wallon, 2009-2010, n° 203/1, p. | het decreet van 5 december 2008 (Parl. St., Waals Parlement, |
16; ibid., n° 203/35, annexe 5, p. 4). | 2009-2010, nr. 203/1, p. 16; ibid., nr. 203/35, bijlage 5, p. 4). |
Aucune des analyses précitées ne pouvait donc être réalisée, de sorte | Geen enkele van de voormelde analyses kon dus worden uitgevoerd, zodat |
qu'il n'était pas possible de faire une étude d'orientation ou une | het niet mogelijk was om een oriënterings- of |
étude de caractérisation ou de rédiger un projet d'assainissement | karakteriseringsonderzoek te doen, of een saneringsproject op te |
(ibid.). | stellen (ibid.). |
B.2.4.3.4. L'article 93bis, alinéa 1er, du décret du 5 décembre 2008, | B.2.4.3.4. Bij artikel 93bis, eerste lid, van het decreet van 5 |
inséré par l'article 95 du décret-programme du 22 juillet 2010, | december 2008, ingevoegd bij artikel 95 van het decreet van 22 juli |
assimile à l'agrément prévu par l'article 27 du décret du 5 décembre | 2010, wordt met de erkenning bedoeld in artikel 27 van het decreet van |
2008 l'agrément délivré à des laboratoires pour l'analyse des déchets, | 5 december 2008 gelijkgesteld, de erkenning die wordt verleend aan |
en exécution de l'arrêté de l'Exécutif régional wallon du 9 juillet | laboratoria voor de analyse van afvalstoffen, ter uitvoering van het |
1987 « relatif à la surveillance de l'exécution des dispositions en | besluit van de Waalse Gewestexecutieve van 9 juli 1987 « betreffende |
matière de déchets et de déchets toxiques » et de l'article D.147 du | het toezicht op de uitvoering van de bepalingen inzake afval en giftig |
livre Ier du Code de l'Environnement. Cette assimilation ne vaut que | afval » en van artikel D.147 van boek I van het Milieuwetboek. Die |
jusqu'au 31 mars 2011. | gelijkstelling geldt slechts tot 31 maart 2011. |
Cette disposition rend donc possible la réalisation des analyses | Die bepaling maakt derhalve de uitvoering mogelijk van de analyses die |
indispensables aux études et projets d'assainissement précités, ce qui | onontbeerlijk zijn voor de voormelde onderzoeken en |
permet que l'administration soit invitée à statuer sur des projets | saneringsprojecten, waardoor de administratie kan worden verzocht om |
d'assainissement, ce qu'elle ne pouvait faire auparavant, faute de | zich uit te spreken over saneringsprojecten, hetgeen zij voordien niet |
laboratoire agréé. | kon doen, bij gebrek aan erkende laboratoria. |
Avant son abrogation par l'article 10 de l'arrêté du Gouvernement | Vóór de opheffing ervan bij artikel 10 van het besluit van de Waalse |
wallon du 5 décembre 2008 « insérant une partie VIII dans la partie | Regering van 5 december 2008 « tot invoeging van een deel VIII in het |
réglementaire du Livre Ier du Code de l'Environnement », l'arrêté de | regelgevende deel van Boek I van het Milieuwetboek », voorzag het |
l'Exécutif régional wallon du 9 juillet 1987 prévoyait l'agrément de | besluit van de Waalse Gewestexecutieve van 9 juli 1987 in de erkenning |
laboratoires chargés d'analyses des échantillons relatifs aux déchets | van laboratoria belast met de analyse van monsters met betrekking tot |
visés par le décret de la Région wallonne du 5 juillet 1985 relatif | de afvalstoffen bedoeld in het decreet van het Waalse Gewest van 5 |
aux déchets et par la loi du 22 juillet 1974 sur les déchets toxiques | juli 1985 met betrekking tot de afvalstoffen en in de wet van 22 juli |
(articles 1er et 7 de cet arrêté). L'agrément d'un tel laboratoire | 1974 op de giftige afval (artikelen 1 en 7 van dat besluit). De |
supposait que celui-ci dispose « des locaux, du matériel ainsi que | erkenning van zulk een laboratorium veronderstelt dat het beschikt |
[de] l'appareillage et de la documentation scientifique nécessaire | over « lokalen, materiaal alsmede over de nodige apparaten en |
wetenschappelijke documentatie [...] om [...] [die] ontledingen uit te | |
pour exécuter [c]es analyses » et du « personnel technique adapté à la | voeren », en over « technisch personeel bevoegd voor de aard en het |
nature et à l'importance desdites analyses » (article 8.2 du même arrêté). | belang van die ontledingen » (artikel 8.2 van hetzelfde besluit). |
Pris en exécution de l'article D.147 du livre Ier du Code de | Genomen ter uitvoering van artikel D.147 van boek I van het |
l'Environnement, les articles R.101 à R.105 de ce livre organisent | Milieuwetboek, organiseren de artikelen R.101 tot R.105 van dat Boek |
l'agrément de laboratoires chargés des analyses officielles | de erkenning van laboratoria belast met de officiële analyse van |
d'échantillons auxquelles font procéder les agents chargés de | monsters, waartoe opdracht wordt gegeven door de personeelsleden die |
contrôler le respect notamment du décret de la Région wallonne du 27 | toezien op de naleving van onder meer het decreet van het Waalse |
juin 1996 relatif aux déchets, ainsi que des règlements pris en vertu | Gewest van 27 juni 1996 « betreffende de afvalstoffen », en de |
reglementen die krachtens dat decreet zijn genomen (artikelen D.138, | |
de ce décret (articles D.138, D.139, 1°, D.140, D.146, 3°, et D.147, | D.139, 1°, D.140, D.146, 3°, en D.147 van boek I van het |
du livre Ier du Code de l'Environnement). Ces articles R.101 à R.105 | Milieuwetboek). Die artikelen R.101 tot R.105 zijn in werking getreden |
sont entrés en vigueur le jour de l'abrogation de l'arrêté de | op de dag van de opheffing van het besluit van de Waalse |
l'Exécutif régional wallon du 9 juillet 1987, soit le 6 février 2009. | Gewestexecutieve van 9 juli 1987, zijnde 6 februari 2009. De erkenning |
L'agrément d'un tel laboratoire en exécution de ces articles suppose | van zulk een laboratorium ter uitvoering van die artikelen |
aussi que celui-ci dispose « des locaux, du matériel ainsi que de | veronderstelt eveneens dat het beschikt « over de lokalen, het |
l'appareillage et de la documentation scientifique nécessaire pour | materieel, alsook de apparatuur en de [wetenschappelijke] documentatie |
exécuter [c]es analyses » et du « personnel technique adapté à la | die nodig zijn voor de uitvoering van [die] analyses » en over « |
nature et à l'importance desdites analyses » (article R.103, alinéa 2). | technisch personeel dat geschikt is voor de aard en het belang van genoemde analyses » (artikel R.103, tweede lid). |
B.2.4.3.5. Il résulte de ce qui précède que l'article 93bis, alinéa 1er, | B.2.4.3.5. Uit het voorgaande volgt dat artikel 93bis, eerste lid, van |
du décret du 5 décembre 2008, inséré par l'article 95 du | het decreet van 5 december 2008, ingevoegd bij artikel 95 van het |
décret-programme du 22 juillet 2010, élève le niveau de protection de | programmadecreet van 22 juli 2010, het beschermingsniveau van het |
l'environnement lié à la gestion des sols. | leefmilieu inzake bodembeheer verhoogt. |
B.2.4.4.1. Comme il est dit en B.2.4.3.3, faute de laboratoire agréé, | B.2.4.4.1. Zoals vermeld in B.2.4.3.3 kon, bij gebrek aan erkende |
aucune des analyses prévues par le décret du 5 décembre 2008 ne | laboratoria, geen enkele van de analyses bedoeld in het decreet van 5 |
pouvait être réalisée avant l'adoption de l'article 95 du | december 2008 worden uitgevoerd vóór de aanneming van artikel 95 van |
décret-programme du 22 juillet 2010, de sorte qu'il n'était pas | het programmadecreet van 22 juli 2010, zodat het niet mogelijk was een |
possible de rédiger un projet d'assainissement. | saneringsproject op te stellen. |
Le décret du 5 décembre 2008 ne fixe aucune norme permettant d'évaluer | Het decreet van 5 december 2008 stelt geen enkele norm vast om de |
la conformité d'une analyse réalisée par un laboratoire agréé. | overeenstemming van een door een erkend laboratorium uitgevoerde analyse te beoordelen. |
B.2.4.4.2. L'article 93bis, alinéa 2, du décret du 5 décembre 2008, | B.2.4.4.2. Bij artikel 93bis, tweede lid, van het decreet van 5 |
inséré par l'article 95 du décret-programme du 22 juillet 2010, répute | december 2008, ingevoegd bij artikel 95 van het programmadecreet van |
conforme au premier décret toute analyse réalisée par un laboratoire | 22 juli 2010, wordt een analyse uitgevoerd door een in B.2.4.3.4 |
visé en B.2.4.3.4. | bedoeld laboratorium, conform het eerstgenoemde decreet geacht. |
Tout comme son alinéa 1er, l'alinéa 2 de l'article 93bis du décret du | Net zoals het eerste lid ervan, maakt het tweede lid van artikel 93bis |
5 décembre 2008 permet que l'administration soit invitée à statuer sur | van het decreet van 5 december 2008 het mogelijk dat de administratie |
des projets d'assainissements, ce qu'elle ne pouvait faire auparavant, | wordt verzocht zich uit te spreken over saneringsprojecten, wat zij |
faute de laboratoire agréé. | voordien niet kon doen, bij gebrek aan erkende laboratoria. |
B.2.4.4.3. Il résulte de ce qui précède que l'article 93bis, alinéa 2, | B.2.4.4.3. Uit het voorgaande volgt dat artikel 93bis, tweede lid, van |
du décret du 5 décembre 2008, inséré par l'article 95 du | het decreet van 5 december 2008, ingevoegd bij artikel 95 van het |
décret-programme du 22 juillet 2010, élève le niveau de protection de | programmadecreet van 22 juli 2010, het beschermingsniveau van het |
l'environnement lié à la gestion des sols. | leefmilieu inzake bodembeheer verhoogt. |
B.2.5. Il est, en troisième lieu, reproché à l'article 92bis du décret | B.2.5. In de derde plaats wordt artikel 92bis van het decreet van 5 |
du 5 décembre 2008, inséré par l'article 92 du décret-programme du 22 | december 2008, ingevoegd bij artikel 92 van het programmadecreet van |
juillet 2010, de priver les riverains d'un site pollué du droit de | 22 juli 2010, verweten dat het de omwonenden van een verontreinigde |
voir l'administration se prononcer sur un projet d'assainissement en | site het recht ontneemt om de administratie, met kennis van zaken, |
connaissance de cause. | uitspraak te horen doen over een saneringsproject. |
Cette disposition autorise, dans certaines circonstances, | Die bepaling staat in bepaalde omstandigheden toe dat een |
l'introduction d'un projet d'assainissement non précédé d'une étude | saneringsproject wordt ingediend zonder een voorafgaand oriënterings- |
d'orientation ou d'une étude de caractérisation. Ce projet doit | of karakteriseringsonderzoek. Dat project moet niettemin een groot |
cependant contenir nombre d'informations (article 92bis, § 2) qui | aantal gegevens bevatten (artikel 92bis, § 2) die de administratie in |
permettent à l'administration de statuer en connaissance de cause. | staat stellen om zich met kennis van zaken uit te spreken. De |
Celle-ci peut, le cas échéant, demander à la personne qui introduit ce | administratie kan in voorkomend geval de persoon die dat |
projet d'assainissement de lui fournir des documents et informations | saneringsproject indient, verzoeken om haar ontbrekende stukken en |
manquantes (article 55, alinéa 1er, du décret du 5 décembre 2008). | gegevens te bezorgen (artikel 55, eerste lid, van het decreet van 5 |
L'administration est aussi habilitée à consulter une série d'instances | december 2008). De administratie wordt ook ertoe gemachtigd om een |
aantal instanties te raadplegen over het haar voorgelegde | |
sur le projet d'assainissement qui lui est soumis (articles 56 à 58). | saneringsproject (artikelen 56 tot 58). Bovendien is de administratie |
A cela s'ajoute que l'administration n'est pas tenue d'approuver ce | |
projet au terme de la procédure d'instruction de celui-ci (article 62, | niet verplicht dat project goed te keuren aan het einde van de |
§§ 2 et 3). | procedure van onderzoek ervan (artikel 62, §§ 2 en 3). |
L'administration reste donc libre de se prononcer sur un projet | De administratie blijft dus vrij om zich met kennis van zaken over een |
d'assainissement en connaissance de cause. | saneringsproject uit te spreken. |
B.2.6. Il résulte de ce qui précède que les articles 92 et 95 du | B.2.6. Uit het voorgaande volgt dat de artikelen 92 en 95 van het |
décret-programme du 22 juillet 2010 ne réduisent pas sensiblement le | programmadecreet van 22 juli 2010 het beschermingsniveau van het |
niveau de protection de l'environnement offert par la législation | leefmilieu dat door de van toepassing zijnde wetgeving wordt geboden, |
applicable, de sorte qu'ils ne sont pas incompatibles avec l'article | niet in aanzienlijke mate verminderen, zodat zij niet onbestaanbaar |
23, alinéa 1er, alinéa 2 et alinéa 3, 4°, de la Constitution. | zijn met artikel 23, eerste lid, tweede lid en derde lid, 4°, van de |
B.3.1. Le moyen unique invite, ensuite, la Cour à vérifier la | Grondwet. B.3.1. In het enige middel wordt het Hof vervolgens verzocht om de |
compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, de | bestaanbaarheid te onderzoeken, met de artikelen 10 en 11 van de |
l'article 92bis du décret du 5 décembre 2008, tel qu'inséré par | Grondwet, van artikel 92bis van het decreet van 5 december 2008, zoals |
l'article 92 du décret-programme du 22 juillet 2010, en ce que cette | ingevoegd bij artikel 92 van het programmadecreet van 22 juli 2010, |
disposition introduirait une différence de traitement entre deux | doordat die bepaling een verschil in behandeling zou invoeren tussen |
catégories de riverains d'un terrain affecté d'une pollution | twee categorieën van omwonenden van een historisch verontreinigd |
historique qui ferait l'objet d'un projet d'assainissement : d'une | terrein en dat het voorwerp zou uitmaken van een saneringsproject : |
part, ceux qui profitent de l'application des articles 37 à 46 et 53 | enerzijds, diegenen die de toepassing van de artikelen 37 tot 46 en 53 |
du décret du 5 décembre 2008 et, d'autre part, ceux qui n'en profitent | van het decreet van 5 december 2008 genieten en, anderzijds, diegenen |
pas. | die ze niet genieten. |
B.3.2. Les articles 37 à 46 et 53 du décret du 5 décembre 2008 ne sont | B.3.2. De artikelen 37 tot 46 en 53 van het decreet van 5 december |
pas applicables tant que le « Code wallon de Bonnes Pratiques » n'a | 2008 zijn niet van toepassing zolang de Waalse Code van goede |
pas été publié par l'administration. | praktijken niet door de administratie is bekendgemaakt. |
Dans l'attente de cette publication, aucun riverain ne peut donc | In afwachting van deze bekendmaking kan geen enkele omwonende derhalve |
profiter de l'application de ces dispositions, de sorte que la | de toepassing van die bepalingen genieten, zodat het bekritiseerde |
différence de traitement critiquée est inexistante. | verschil in behandeling niet bestaat. |
B.3.3. Il résulte de ce qui précède que l'article 92 du | B.3.3. Uit het voorgaande volgt dat artikel 92 van het |
décret-programme du 22 juillet 2010 n'est pas incompatible avec les | programmadecreet van 22 juli 2010 niet onbestaanbaar is met de |
articles 10 et 11 de la Constitution. | artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
B.4.1. Le moyen unique invite, ensuite, la Cour à vérifier la | B.4.1. In het enige middel wordt het Hof vervolgens verzocht om de |
bestaanbaarheid van de bestreden bepalingen te onderzoeken met de | |
compatibilité des dispositions attaquées avec les articles 10 et 11 de | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel |
la Constitution, lus en combinaison avec l'article 5, paragraphes 2 et | 5, leden 2 en 4, met artikel 6, lid 3, en met artikel 14, lid 1, van |
4, avec l'article 6, paragraphe 3, et avec l'article 14, paragraphe 1, | |
de la directive 2004/35/CE du Parlement européen et du Conseil du 21 | de richtlijn 2004/35/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 |
avril 2004. | april 2004. |
Il est reproché aux dispositions attaquées d'empêcher la Région | De bestreden bepalingen worden in die zin bekritiseerd dat zij het |
wallonne de veiller à être informée des menaces imminentes pour | Waalse Gewest verhinderen om te bepalen dat het moet worden |
geïnformeerd over onmiddellijke dreigingen van milieuschade, en dat | |
l'environnement, et de dispenser l'exploitant d'un site pollué de | zij de exploitant van een verontreinigde site ontslaan van de |
prendre des mesures préventives ou des mesures de réparation et de | verplichting om preventieve of herstelmaatregelen te nemen en om een |
constituer une sûreté. | zekerheid te stellen. |
B.4.2.1. L'article 5 de cette directive, intitulé « Action de | B.4.2.1. Artikel 5 van die richtlijn, met als opschrift « Preventieve |
prévention », dispose : | acties », bepaalt : |
« 1. Lorsqu'un dommage environnemental n'est pas encore survenu, mais | « 1. De exploitant neemt onverwijld de nodige preventieve maatregelen |
qu'il existe une menace imminente qu'un tel dommage survienne, | wanneer zich nog geen milieuschade heeft voorgedaan maar een |
l'exploitant prend sans retard les mesures préventives nécessaires. | onmiddellijke dreiging bestaat dat dergelijke schade zal ontstaan. |
2. Les Etats membres veillent à ce que, le cas échéant, et en tout | 2. De lidstaten bepalen dat exploitanten wanneer zulks dienstig is, en |
état de cause lorsqu'une menace imminente de dommage environnemental | in ieder geval wanneer een onmiddellijke dreiging van milieuschade |
ne disparaît pas en dépit des mesures préventives prises par | ondanks de door de betrokken exploitant genomen preventieve |
l'exploitant, ce dernier soit tenu d'informer l'autorité compétente de | maatregelen niet verdwijnt, verplicht zijn de bevoegde instantie zo |
tous les aspects pertinents dans les meilleurs délais. | spoedig mogelijk over alle relevante aspecten van de situatie te |
3. L'autorité compétente peut, à tout moment : | informeren. 3. De bevoegde instantie kan te allen tijde : |
a) obliger l'exploitant à fournir des informations chaque fois qu'une | a) de exploitant verplichten informatie te verstrekken over een |
menace imminente de dommage environnemental est présente, ou dans le | onmiddellijke dreiging van milieuschade of in gevallen waarin zulk een |
cas où une telle menace imminente est suspectée; | onmiddellijke dreiging vermoed wordt; |
b) obliger l'exploitant à prendre les mesures préventives nécessaires; | b) de exploitant verplichten de vereiste preventieve maatregelen te nemen; |
c) donner à l'exploitant les instructions à suivre quant aux mesures | c) de exploitant instructies geven die bij het nemen van de nodige |
préventives nécessaires à prendre; ou | preventieve maatregelen opgevolgd moeten worden; of |
d) prendre elle-même les mesures préventives nécessaires. | d) zelf de nodige preventieve maatregelen nemen. |
4. L'autorité compétente oblige l'exploitant à prendre les mesures | 4. De bevoegde instantie eist dat de preventieve maatregelen door de |
préventives. Si l'exploitant ne s'acquitte pas des obligations prévues | exploitant worden genomen. Indien een exploitant niet de |
au paragraphe 1 ou au paragraphe 3, point b) ou c), ne peut être | verplichtingen nakomt waarin lid 1 of lid 3, onder b of c, voorziet, |
identifié ou n'est pas tenu de supporter les coûts en vertu de la | niet kan worden geïdentificeerd, of uit hoofde van deze richtlijn niet |
présente directive, l'autorité compétente peut prendre elle-même ces | verplicht is de kosten te dragen, kan de bevoegde instantie zelf deze |
mesures ». | maatregelen nemen ». |
L'article 6 de la même directive, intitulé « Action de réparation », | Artikel 6 van dezelfde richtlijn, met als opschrift « |
dispose : | Herstelmaatregelen », bepaalt : |
« 1. Lorsqu'un dommage environnemental s'est produit, l'exploitant | « 1. Wanneer milieuschade zich heeft voorgedaan, stelt de exploitant |
informe sans tarder l'autorité compétente de tous les aspects | onverwijld de bevoegde instantie in kennis van alle relevante aspecten |
pertinents de la situation et prend : | van de situatie en treft hij : |
a) toutes les mesures pratiques afin de combattre, d'endiguer, | a) elke haalbare maatregel om de betrokken verontreinigende stoffen |
d'éliminer ou de traiter immédiatement les contaminants concernés et | en/of enige andere schadefactoren onmiddellijk onder controle te |
tout autre facteur de dommage, en vue de limiter ou de prévenir de | houden, in te perken, te verwijderen of anderszins te beheersen, |
nouveaux dommages environnementaux et des incidences négatives sur la | teneinde verdere milieuschade en negatieve effecten op de menselijke |
santé humaine ou la détérioration des services; et | gezondheid of verdere aantasting van functies te beperken of te |
b) les mesures de réparation nécessaires conformément à l'article 7. | voorkomen; en b) de nodige herstelmaatregelen in overeenstemming met artikel 7. |
2. L'autorité compétente peut, à tout moment : | 2. De bevoegde instantie kan te allen tijde : |
a) obliger l'exploitant à fournir des informations complémentaires | a) de exploitant verplichten aanvullende informatie te verstrekken |
concernant tout dommage s'étant produit; | over enige schade die zich heeft voorgedaan; |
b) prendre, contraindre l'exploitant à prendre ou donner des | b) zelf elke haalbare maatregel nemen om de betrokken verontreinigende |
instructions à l'exploitant concernant toutes les mesures pratiques | stoffen en/of enige andere schadefactoren onmiddellijk onder controle |
afin de combattre, d'endiguer, d'éliminer ou de gérer immédiatement | te houden, in te perken, te verwijderen of anderszins te beheersen, |
les contaminants concernés et tout autre facteur de dommage, en vue de | teneinde verdere milieuschade en negatieve effecten op de menselijke |
limiter ou de prévenir de nouveaux dommages environnementaux et des | gezondheid, of verdere aantasting van functies te beperken of te |
incidences négatives sur la santé humaine ou la détérioration des | voorkomen, dan wel de exploitant daartoe verplichten of hem daartoe |
services; | instructies geven; |
c) obliger l'exploitant à prendre les mesures de réparation nécessaires; | c) de exploitant verplichten de nodige herstelmaatregelen te treffen; |
d) donner à l'exploitant les instructions à suivre quant aux mesures | d) de exploitant instructies geven die hij bij het nemen van de nodige |
de réparation nécessaires à prendre; ou | herstelmaatregelen moet naleven; of |
e) prendre elle-même les mesures de réparation nécessaires. | e) zelf de nodige herstelmaatregelen treffen. |
3. L'autorité compétente oblige l'exploitant à prendre les mesures de | 3. De bevoegde instantie eist dat de herstelmaatregelen door de |
réparation. Si l'exploitant ne s'acquitte pas de ses obligations aux | exploitant worden genomen. Indien de exploitant de verplichtingen van |
termes du paragraphe 1 ou du paragraphe 2, point b), point c) ou point | lid 1 of lid 2, onder b), c) of d), niet nakomt, niet kan worden |
d), ne peut être identifié ou n'est pas tenu de supporter les coûts en | geïdentificeerd, of niet verplicht is de kosten uit hoofde van deze |
vertu de la présente directive, l'autorité compétente peut prendre | richtlijn te dragen, kan de bevoegde instantie, als laatste redmiddel, |
elle-même ces mesures en dernier ressort ». | zelf deze maatregelen nemen ». |
L'article 14 de la directive du 21 avril 2004, intitulé « Garantie | Artikel 14 van de richtlijn van 21 april 2004, met als opschrift « |
financière », dispose : | Financiële zekerheid », bepaalt : |
« 1. Les Etats membres prennent des mesures visant à encourager le | « 1. De lidstaten nemen maatregelen om de geëigende economische en |
développement, par les agents économiques et financiers appropriés, | financiële actoren aan te moedigen financiële-zekerheidsinstrumenten |
d'instruments et de marchés de garantie financière, y compris des | |
mécanismes financiers couvrant les cas d'insolvabilité, afin de | en -markten te ontwikkelen, met inbegrip van financiële mechanismen |
permettre aux exploitants d'utiliser des instruments de garantie | voor gevallen van insolventie, opdat de exploitanten gebruik kunnen |
financière pour couvrir les responsabilités qui leur incombent en | maken van financiële garanties om hun verantwoordelijkheden krachtens |
vertu de la présente directive. | deze richtlijn na te komen. |
2. Avant le 30 avril 2010, la Commission présente un rapport sur | 2. Vóór 30 april 2010 dient de Commissie een verslag in over de |
l'efficacité de la présente directive en termes de réparation | doeltreffendheid van de richtlijn wat betreft het feitelijke herstel |
effective des dommages environnementaux, sur la disponibilité à un | van milieuschade alsmede over de beschikbaarheid tegen redelijke |
coût raisonnable et sur les conditions des assurances et autres formes | kosten en onder voorwaarden van verzekering en andere typen financiële |
de garantie financière couvrant les activités visées à l'annexe III. | zekerheden inzake de onder bijlage III van deze richtlijn vallende |
En ce qui concerne la garantie financière, le rapport prend également | activiteiten. Wat de financiële zekerheden betreft, bestrijkt het |
les aspects suivants en considération : une approche progressive, un | verslag tevens de volgende aspecten : een geleidelijke aanpak, een |
plafond pour la garantie financière et l'exclusion des activités à | plafond voor financiële garanties en de uitsluiting van activiteiten |
faible risque. A la lumière de ce rapport et d'une évaluation d'impact | met een laag risico. In het licht van het verslag en van een |
approfondie, notamment une analyse coût-avantages, la Commission, | uitgebreide effectenbeoordeling, inclusief een kosten-batenanalyse, |
soumet, le cas échéant, des propositions relatives à un système de | kan de Commissie voorstellen doen tot invoering van een systeem van |
garantie financière obligatoire harmonisée ». | geharmoniseerde verplichte financiële zekerheid ». |
B.4.2.2. On entend notamment par « dommage environnemental » au sens | B.4.2.2. Onder « milieuschade » in de zin van die richtlijn, wordt |
de cette directive « les dommages affectant les sols, à savoir toute | onder meer verstaan « bodemschade, dat wil zeggen elke vorm van |
contamination des sols qui engendre un risque d'incidence négative | bodemverontreiniging die een aanmerkelijk risico inhoudt voor |
grave sur la santé humaine du fait de l'introduction directe ou | negatieve effecten op de menselijke gezondheid, waarbij direct of |
indirecte en surface ou dans le sol de substances, préparations, | indirect op, in of onder de bodem, stoffen, preparaten, organismen of |
organismes ou micro-organismes » (article 2, paragraphe 1, c), de la | micro-organismen aangebracht zijn » (artikel 2.1, c), van de richtlijn |
directive du 21 avril 2004), un dommage étant « une modification | van 21 april 2004), waarbij schade « een meetbare negatieve |
négative mesurable d'une ressource naturelle ou une détérioration | verandering [is] in de natuurlijke rijkdommen of een meetbare |
mesurable d'un service lié à des ressources naturelles, qui peut | aantasting van een ecosysteemfunctie, die direct of indirect optreedt |
survenir de manière directe ou indirecte » (article 2, paragraphe 2, | » (artikel 2, lid 2, van dezelfde richtlijn). |
de la même directive). | |
La « menace imminente de dommage » est une « probabilité suffisante de | Een « onmiddellijke dreiging van schade » is een « voldoende |
survenance d'un dommage environnemental dans un avenir proche » | waarschijnlijkheid dat zich in de nabije toekomst milieuschade zal |
(article 2, paragraphe 9, de la même directive). | voordoen » (artikel 2, lid 9, van dezelfde richtlijn). |
Une « mesure préventive » est une « mesure prise en réponse à un | Een « preventieve maatregel » is een « maatregel naar aanleiding van |
événement, un acte ou une omission qui a créé une menace imminente de | een gebeurtenis, handeling of nalatigheid waardoor een onmiddellijke |
dommage environnemental, afin de prévenir ou de limiter au maximum ce | dreiging van milieuschade is ontstaan, teneinde die schade te |
dommage » (article 2, paragraphe 10, de la même directive). | voorkomen of tot een minimum te beperken » (artikel 2, lid 10, van |
dezelfde richtlijn). | |
Une « mesure de réparation » est « toute action, ou combinaison | Een « herstelmaatregel » is een « maatregel of combinatie van |
d'actions, y compris des mesures d'atténuation ou des mesures | maatregelen, met inbegrip van inperkende of tussentijdse maatregelen, |
transitoires visant à restaurer, réhabiliter ou remplacer les | gericht op herstel, rehabilitatie of vervanging van de aangetaste |
ressources naturelles endommagées ou les services détériorés ou à | natuurlijke rijkdommen en/of ecosysteemfuncties, of op het verschaffen |
fournir une alternative équivalente à ces ressources ou services, tel | van een gelijkwaardig alternatief voor rijkdommen of functies, als |
que prévu à l'annexe II » de la directive du 21 avril 2004 (article 2, | bedoeld in bijlage II » van de richtlijn van 21 april 2004 (artikel 2, |
paragraphe 11, de la même directive). | lid 11, van dezelfde richtlijn). |
Un exploitant est « toute personne physique ou morale, privée ou | Een exploitant is een « particuliere of openbare natuurlijke persoon |
publique, qui exerce ou contrôle une activité professionnelle ou, | of rechtspersoon die de beroepsactiviteit verricht of regelt, of, als |
lorsque la législation nationale le prévoit, qui a reçu par délégation | dit in de nationale wetgeving is bepaald, aan wie een doorslaggevende |
un pouvoir économique important sur le fonctionnement technique, y | economische zeggenschap over het technisch functioneren van een |
compris le titulaire d'un permis ou d'une autorisation pour une telle | dergelijke activiteit is overgedragen, met inbegrip van de houder van |
activité, ou la personne faisant enregistrer ou notifiant une telle | een vergunning of toelating voor het verrichten van een dergelijke |
activiteit of de persoon die een dergelijke activiteit laat | |
activité » (article 2, paragraphe 6, de la même directive). | registreren of er kennisgeving van doet » (artikel 2, lid 6, van |
dezelfde richtlijn). | |
B.4.3.1. Les articles 92bis et 93bis du décret du 5 décembre 2008 | B.4.3.1. De artikelen 92bis en 93bis van het decreet van 5 december |
n'ont pour objet ou pour effet ni d'empêcher la Région wallonne d'être | 2008 hebben niet tot doel, noch tot gevolg, het Waalse Gewest te |
informée d'une menace imminente d'un dommage environnemental au sens | verhinderen dat het wordt geïnformeerd over een onmiddellijke dreiging |
de la directive 2004/35/CE, ni de dispenser un exploitant de prendre | van milieuschade in de zin van de richtlijn 2004/35/EG, of een |
des mesures préventives ou des mesures de réparation. | exploitant te ontslaan van de verplichting om preventieve of |
herstelmaatregelen te nemen. | |
Les dispositions attaquées ont, au contraire, pour but de permettre | De bestreden bepalingen hebben daarentegen tot doel de toepassing van |
l'application du décret du 5 décembre 2008 et d'autoriser des actes et | het decreet van 5 december 2008 mogelijk te maken en |
travaux d'assainissement. | saneringshandelingen en -werken toe te staan. |
B.4.3.2. De vrijstelling van een zekerheidstelling bepaald bij artikel | |
B.4.3.2. La dispense de sûreté prévue par l'article 92bis, § 1er, du | 92bis, § 1, van het decreet van 5 december 2008, verhindert het Waalse |
décret du 5 décembre 2008 n'empêche nullement la Région wallonne de | Gewest geenszins om maatregelen te nemen die ertoe strekken de |
prendre des mesures visant à encourager le développement des | ontwikkeling van financiëlezekerheidsinstrumenten en -markten zoals |
instruments et des marchés de garantie financière visés à l'article 14 | bedoeld in artikel 14 van de richtlijn 2004/35/EG, aan te moedigen. |
de la directive 2004/35/CE. | |
B.4.4. Il résulte de ce qui précède que les articles 92bis et 93bis du | B.4.4. Uit het voorgaande volgt dat de artikelen 92bis en 93bis van |
décret du 5 décembre 2008 ne sont pas incompatibles avec les articles | het decreet van 5 december 2008 niet onbestaanbaar zijn met de |
10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec l'article 5, | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel |
paragraphes 2 et 4, avec l'article 6, paragraphe 3, et avec l'article | 5, leden 2 en 4, met artikel 6, lid 3, en met artikel 14, lid 1, van |
14, paragraphe 1, de la directive 2004/35/CE du Parlement européen et du Conseil du 21 avril 2004. | de richtlijn 2004/35/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004. |
B.5.1. Il ressort, enfin, des développements de la requête que le | B.5.1. Ten slotte blijkt uit de uiteenzetting van het verzoekschrift |
moyen unique invite la Cour à vérifier la compatibilité de l'article | dat het Hof in het enige middel wordt verzocht de bestaanbaarheid te |
onderzoeken van artikel 92bis van het decreet van 5 december 2008, met | |
92bis du décret du 5 décembre 2008 avec les articles 10 et 11 de la | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met |
Constitution, lus en combinaison avec l'article 8 de la Convention | artikel 8 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in |
européenne des droits de l'homme, en ce que cette dernière disposition | zoverre die laatste bepaling het recht op een gezond leefmilieu |
garantit le droit à un environnement sain. | waarborgt. |
Il est reproché à la disposition législative attaquée de supprimer | De bestreden wetskrachtige bepaling wordt in die zin bekritiseerd dat |
l'obligation de procéder aux actes et travaux d'assainissement d'un | zij de verplichting opheft om over te gaan tot de saneringshandelingen |
terrain pollué et d'habiliter l'administration à approuver un projet | en -werken van een verontreinigd terrein, en dat zij de administratie |
d'assainissement qui n'aurait pas été précédé d'une étude | ertoe machtigt een saneringsproject goed te keuren dat niet zou zijn |
d'orientation ou d'une étude de caractérisation. | voorafgegaan door een oriënterings- of karakteriseringsonderzoek. |
B.5.2. L'article 8 de la Convention européenne des droits de l'homme | B.5.2. Artikel 8 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens |
dispose : | bepaalt : |
« 1. Toute personne a droit au respect de sa vie privée et familiale, | « 1. Eenieder heeft recht op eerbiediging van zijn privéleven, zijn |
de son domicile et de sa correspondance. | gezinsleven, zijn huis en zijn briefwisseling. |
2. Il ne peut y avoir ingérence d'une autorité publique dans | 2. Geen inmenging van enig openbaar gezag is toegestaan met betrekking |
l'exercice de ce droit que pour autant que cette ingérence est prévue | tot de uitoefening van dit recht dan voor zover bij de wet is voorzien |
par la loi et qu'elle constitue une mesure qui, dans une société | en in een democratische samenleving nodig is in het belang van 's |
démocratique, est nécessaire à la sécurité nationale, à la sûreté | lands veiligheid, de openbare veiligheid, of het economisch welzijn |
publique, au bien-être économique du pays, à la défense de l'ordre et | van het land, de bescherming van de openbare orde en het voorkomen van |
à la prévention des infractions pénales, à la protection de la santé | strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de goede zeden, |
ou de la morale, ou à la protection des droits et libertés d'autrui ». | of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen ». |
Des atteintes graves à l'environnement peuvent affecter le bien-être | Een ernstige aantasting van het leefmilieu kan iemands welzijn schaden |
d'une personne et la priver de la jouissance de son domicile de | en hem het genot van zijn woning in die mate ontnemen dat zijn privé- |
manière à nuire à sa vie privée et familiale (CEDH, 9 décembre 1994, | en gezinsleven wordt geschaad (EHRM, 9 december 1994, Lopez-Ostra t. |
Lopez-Ostra c. Espagne, § 51; CEDH, grande chambre, 19 février 1998, | Spanje, § 51; EHRM, grote kamer, 19 februari 1998, Guerra en anderen |
Guerra et autres c. Italie, § 60; CEDH, 27 janvier 2009, Tatar c. | t. Italië, § 60; EHRM, 27 januari 2009, Tatar t. Roemenië, § 97; EHRM, |
Roumanie, § 97; CEDH, 10 janvier 2012, Di Sarno et autres c. Italie, § | 10 januari 2012, Di Sarno en anderen t. Italië, § 104). |
104). B.5.3. Les développements du moyen unique relatifs à la violation des | B.5.3. De uiteenzetting van het enige middel met betrekking tot de |
articles 10 et 11 de la Constitution, lus en combinaison avec | schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang |
l'article 8 de la Convention européenne des droits de l'homme, se | gelezen met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de rechten van de |
confondent avec ceux qui concernent la prétendue violation de | mens, valt samen met die welke betrekking heeft op de zogenaamde |
l'article 23 de la Constitution. | schending van artikel 23 van de Grondwet. |
B.5.4. Il résulte de ce qui précède que l'article 92bis du décret du 5 | B.5.4. Uit het voorgaande volgt dat artikel 92bis van het decreet van |
décembre 2008 n'est pas incompatible avec les articles 10 et 11 de la | 5 december 2008 niet onbestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van de |
Constitution, lus en combinaison avec l'article 8 de la Convention européenne des droits de l'homme. B.6. Le moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 3 mai 2012. Le greffier, P.-Y. Dutilleux Le président, | Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. B.6. Het middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 3 mei 2012. De griffier, P.-Y. Dutilleux De voorzitter, |
R. Henneuse | R. Henneuse |