Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 165/2011 du 10 novembre 2011 Numéro du rôle : 5013 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et/ou à l'article 103 de la loi de redressemen La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)"
Extrait de l'arrêt n° 165/2011 du 10 novembre 2011 Numéro du rôle : 5013 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et/ou à l'article 103 de la loi de redressemen La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...) Uittreksel uit arrest nr. 165/2011 van 10 november 2011 Rolnummer 5013 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en/of artikel 103 van de herstelwet van 22 januari 1985 ho Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 165/2011 du 10 novembre 2011 Uittreksel uit arrest nr. 165/2011 van 10 november 2011
Numéro du rôle : 5013 Rolnummer 5013
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 39 de la loi In zake : de prejudiciële vraag over artikel 39 van de wet van 3 juli
du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et/ou à l'article 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en/of artikel 103 van de
103 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, gesteld
dispositions sociales, posée par le Tribunal du travail de Bruxelles. door de Arbeidsrechtbank te Brussel.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Spreutels, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J.
Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. Daoût, bijgestaan door
Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse, de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Henneuse, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par jugement du 27 juillet 2010 en cause de Benoît Depelsenaire contre Bij vonnis van 27 juli 2010 in zake Benoît Depelsenaire tegen de
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is
l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 5 ingekomen op 5 augustus 2010, heeft de Arbeidsrechtbank te Brussel de
août 2010, le Tribunal du travail de Bruxelles a posé la question
préjudicielle suivante : volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de « Schenden artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de
travail et/ou l'article 103 de la loi de redressement du 22 janvier arbeidsovereenkomsten en/of artikel 103 van de herstelwet van 22
1985 contenant des dispositions sociales violent-ils les articles 10 januari 1985 houdende sociale bepalingen de artikelen 10 en 11 van de
et 11 de la Constitution, en ce que le travailleur bénéficiant d'une Grondwet, doordat de werknemer die een vermindering van zijn
réduction des prestations de travail en-dehors du cadre du congé arbeidsprestaties geniet buiten het kader van het ouderschapsverlof,
parental n'a droit, en cas de licenciement, qu'à une indemnité in geval van ontslag slechts recht heeft op een compensatoire
compensatoire de préavis calculée en fonction de la rémunération pour opzeggingsvergoeding berekend op basis van het loon voor verminderde
des prestations de travail réduites, alors que le travailleur arbeidsprestaties, terwijl de werknemer die een vermindering van zijn
bénéficiant d'une réduction des prestations de travail dans le cadre arbeidsprestaties geniet in het kader van het ouderschapsverlof, in
du congé parental a droit, en cas de licenciement, à une indemnité geval van ontslag recht heeft op een compensatoire
compensatoire de préavis calculée en prenant en considération la opzeggingsvergoeding berekend met inaanmerkingneming van het loon dat
rémunération comme s'il était occupé à temps plein au moment de la hij zou hebben ontvangen indien hij op het moment van de kennisgeving
notification du congé ? ». van de opzegging voltijds tewerkgesteld was ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1.1. L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats B.1.1. Artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de
de travail dispose : arbeidsovereenkomsten bepaalt :
« § 1er. Si le contrat a été conclu pour une durée indéterminée, la « § 1. Is de overeenkomst voor onbepaalde tijd gesloten, dan is de
partie qui résilie le contrat sans motif grave ou sans respecter le partij die de overeenkomst beëindigt zonder dringende reden of zonder
inachtneming van de opzeggingstermijn vastgesteld in de artikelen 59,
délai de préavis fixé aux articles 59, 82, 83, 84 et 115, est tenue de 82, 83, 84 en 115, gehouden de andere partij een vergoeding te betalen
payer à l'autre partie une indemnité égale à la rémunération en cours die gelijk is aan het lopend loon dat overeenstemt hetzij met de duur
correspondant soit à la durée du délai de préavis, soit à la partie de van de opzeggingstermijn, hetzij met het resterende gedeelte van die
ce délai restant à courir. L'indemnité est toutefois toujours égale au termijn. De vergoeding is nochtans steeds gelijk aan het lopend loon
montant de la rémunération en cours correspondant à la durée du délai dat overeenstemt met de duur van de opzeggingstermijn, wanneer de
de préavis, lorsque le congé est donné par l'employeur et en opzegging uitgaat van de werkgever en met miskenning van het bepaalde
méconnaissance des dispositions de l'article 38, § 3, de la présente in artikel 38, § 3, van deze wet of in artikel 40 van de arbeidswet
loi ou de l'article 40 de la loi sur le travail du 16 mars 1971. van 16 maart 1971.
L'indemnité de congé comprend non seulement la rémunération en cours, De opzeggingsvergoeding behelst niet alleen het lopende loon, maar ook
mais aussi les avantages acquis en vertu du contrat. de voordelen verworven krachtens de overeenkomst.
§ 2. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui, au § 2. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die,
cours de l'une des périodes visées à l'article 29, 1°, 6° et 7°, et à tijdens een van de in artikel 29, 1°, 6° en 7° en in artikel 38, § 3,
l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°, ne respecte pas les eerste lid, 3° en 4° bedoelde periodes, het bepaalde in artikel 38, §
dispositions de l'article 38, § 3, est tenu au paiement d'une 3, niet in acht neemt, een vergoeding gelijk aan het normaal loon
indemnité égale à la rémunération normale due pour les périodes ou
parties de périodes visées à l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°, verschuldigd voor de in artikel 38, § 3, eerste lid, 3° en 4° bedoelde
pendant lesquelles le travailleur n'a pas été occupé. periodes of gedeelten ervan gedurende welke de werknemer niet
tewerkgesteld is geweest.
Cette indemnité ne peut toutefois excéder un montant correspondant à Die vergoeding mag echter niet hoger liggen dan een bedrag dat met
trois mois de cette rémunération s'il s'agit d'un ouvrier ou d'un drie maand van dat loon overeenstemt voor werklieden en dienstboden of
domestique, ou six mois s'il s'agit d'un employé ou d'un représentant met zes maand voor bedienden en handelsvertegenwoordigers.
de commerce. § 3. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die het
§ 3. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui ne bepaalde in artikel 40 van de arbeidswet van 16 maart 1971 niet in
respecte pas les dispositions de l'article 40 de la loi sur le travail acht neemt, de in het derde lid van voormeld artikel 40 voorziene
du 16 mars 1971, est tenu au paiement de l'indemnité prévue à l'alinéa
3 dudit article 40 ». vergoeding ».
B.1.2. L'article 103 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 B.1.2. Artikel 103 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende
contenant des dispositions sociales, remplacé par l'article 7 de sociale bepalingen, vervangen bij artikel 7 van het koninklijk besluit
l'arrêté royal n° 424 du 1er août 1986 « modifiant la Section 5 du nr. 424 van 1 augustus 1986 « tot wijziging van Afdeling 5 van
Chapitre IV de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des Hoofdstuk IV van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale
dispositions sociales », puis modifié par l'article 106 de la loi du bepalingen », vervolgens gewijzigd bij artikel 106 van de wet van 20
20 juillet 1991 portant des dispositions sociales et diverses et par juli 1991 houdende sociale en diverse bepalingen en bij artikel 15 van
l'article 15 de la loi du 22 décembre 1995 portant des mesures visant de wet van 22 december 1995 houdende maatregelen tot uitvoering van
à exécuter le plan pluriannuel pour l'emploi, dispose : het meerjarenplan voor werkgelegenheid, bepaalt :
« En cas de résiliation unilatérale du contrat de travail par « De termijn van de opzegging ter kennis gebracht aan de werknemer die
l'employeur, le délai de préavis notifié au travailleur qui a réduit
ses prestations conformément à l'article 102 et 102bis, sera calculé zijn arbeidsprestaties overeenkomstig artikel 102 en 102bis heeft
comme s'il n'avait pas réduit ses prestations. Il faut également tenir verminderd, zal in geval van eenzijdige beëindiging van de
compte de ce même délai de préavis pour déterminer l'indemnité prévue arbeidsovereenkomst door de werkgever, worden berekend alsof de
werknemer zijn arbeidsprestaties niet had verminderd. Met de duur van
deze opzeggingstermijn moet eveneens rekening worden gehouden bij het
à l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 ». vaststellen van de vergoeding, bedoeld bij artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 ».
L'article 102 de la loi du 22 janvier 1985, remplacé par l'article 6 Artikel 102 van de wet van 22 januari 1985, vervangen bij artikel 6
de l'arrêté royal n° 424 du 1er août 1986, modifié par l'article 12 de van het koninklijk besluit nr. 424 van 1 augustus 1986, gewijzigd bij
la loi du 22 décembre 1995 et par l'article 73 de la loi-programme du artikel 12 van de wet van 22 december 1995 en bij artikel 73 van de
30 décembre 2001, dispose : programmawet van 30 december 2001, bepaalt :
« § 1er. Une indemnité est accordée au travailleur qui convient avec « § 1. Een uitkering wordt toegekend aan de werknemer die met zijn
son employeur de réduire ses prestations de travail d'1/5, 1/4, 1/3 ou werkgever overeenkomt om zijn arbeidsprestaties te verminderen met
1/2 du nombre normal d'heures de travail d'un emploi à temps plein ou 1/5, 1/4, 1/3 of 1/2 van het normaal aantal arbeidsuren van een
qui demande l'application d'une convention collective de travail voltijdse betrekking, ofwel de toepassing vraagt van een collectieve
prévoyant un régime semblable ou qui fait appel aux dispositions de arbeidsovereenkomst die in een dergelijke regeling voorziet, ofwel een
l'article 102bis. beroep doet op de bepalingen van artikel 102bis.
Le Roi détermine, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, le De Koning bepaalt bij in Ministerraad overlegd besluit het bedrag van
montant de l'allocation ainsi que les conditions particulières et les de uitkering, alsmede de nadere voorwaarden en regelen tot toekenning
modalités d'octroi de cette allocation. van deze uitkering.
§ 2. La convention visée au § 1er est constatée par écrit, § 2. De bij § 1 bedoelde overeenkomst wordt schriftelijk vastgesteld
conformément aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli
juillet 1978 ». 1978 ».
B.1.3. L'article 105, § 3, de la loi du 22 janvier 1985, rétabli par B.1.3. Artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari 1985, opnieuw
l'article 90, 2°, de la loi du 30 décembre 2009 portant des opgenomen bij artikel 90, 2°, van de wet van 30 december 2009 «
dispositions diverses, dispose : houdende diverse bepalingen », luidt :
« Lorsqu'il est mis fin au contrat de travail durant une période de « Wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd gedurende een periode
réduction des prestations de travail dans le cadre d'un congé parental van vermindering van arbeidsprestaties in het kader van een
pris en exécution de la présente section, on entend par ' rémunération ouderschapsverlof genomen in toepassing van deze afdeling, wordt onder
en cours ' au sens de l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 ' lopend loon ' in de zin van artikel 39 van de wet van 3 juli 1978
relative aux contrats de travail, la rémunération à laquelle le betreffende de arbeidsovereenkomsten begrepen het loon dat de
travailleur aurait eu droit en vertu de son contrat de travail s'il werknemer krachtens zijn arbeidsovereenkomst zou hebben verdiend
n'avait pas réduit ses prestations ». indien hij zijn arbeidsprestaties niet had verminderd ».
Entrée en vigueur le 10 janvier 2010, cette disposition fait partie, Die bepaling is in werking getreden op 10 januari 2010 en maakt, zoals
comme les deux dispositions précitées, de la section 5 (« Interruption de twee voormelde bepalingen, deel uit van afdeling 5 (« Onderbreking
de la carrière professionnelle ») du chapitre IV (« Emploi et van de beroepsloopbaan ») van hoofdstuk IV (« Tewerkstelling en
compétitivité ») de la loi du 22 janvier 1985. concurrentievermogen ») van de wet van 22 januari 1985.
B.2. Il ressort des faits de la cause pendante devant le juge a quo et B.2. Uit de feiten van de zaak die voor de verwijzende rechter
de la motivation de la décision de renvoi que la Cour est invitée à aanhangig is en uit de motivering van de verwijzingsbeslissing blijkt
dat het Hof wordt verzocht uitspraak te doen over de bestaanbaarheid,
statuer sur la compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 39, § 1, van de
Constitution, de l'article 39, § 1er, de la loi du 3 juillet 1978 et wet van 3 juli 1978 en van artikel 103 van de wet van 22 januari 1985,
de l'article 103 de la loi du 22 janvier 1985, lus en combinaison, et in samenhang gelezen, en in die zin geïnterpreteerd dat zij een
interprétés en ce qu'ils établiraient une différence de traitement verschil in behandeling zouden instellen tussen twee categorieën van
entre deux catégories de travailleurs ayant convenu avec leur werknemers die met hun werkgever zijn overeengekomen hun
employeur de réduire leurs prestations de travail conformément à arbeidsprestaties te verminderen overeenkomstig artikel 102 van de wet
l'article 102 de la loi du 22 janvier 1985 et ayant droit, en raison van 22 januari 1985 en die, wegens de beëindiging van de
de la résiliation du contrat de travail à durée indéterminée par arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur door de werkgever tijdens de
l'employeur lors de la période de réduction des prestations, à une periode van verminderde prestaties, recht hebben op een
indemnité de congé « égale à la rémunération en cours » correspondant opzeggingsvergoeding « die gelijk is aan het lopend loon » dat
à la durée du délai de préavis : d'une part, le travailleur qui a overeenstemt met de duur van de opzeggingstermijn : enerzijds, de
réduit ses prestations de travail dans le cadre d'un congé parental au werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd in het kader van
sens de l'accord-cadre annexé à la directive 96/34/CE du Conseil du 3 een ouderschapsverlof in de zin van de raamovereenkomst gehecht aan de
juin 1996 « concernant l'accord-cadre sur le congé parental conclu par richtlijn 96/34/EG van de Raad van 3 juni 1996 « betreffende de door
l'UNICE, le CEEP et la CES », et, d'autre part, le travailleur qui a de UNICE, het CEEP en het EVV gesloten raamovereenkomst inzake
réduit ses prestations de travail pour d'autres raisons. ouderschapsverlof », en, anderzijds, de werknemer die zijn
arbeidsprestaties om andere redenen heeft verminderd.
Le premier aurait droit à une indemnité de congé calculée sur la base De eerste zou recht hebben op een opzeggingsvergoeding berekend op
de la rémunération à laquelle il aurait eu droit s'il n'avait pas basis van het loon waarop hij recht zou hebben gehad indien hij zijn
réduit ses prestations de travail, tandis que l'indemnité du second arbeidsprestaties niet had verminderd, terwijl de vergoeding van de
serait calculée sur la base de la rémunération correspondant aux tweede zou worden berekend op basis van het loon dat overeenstemt met
prestations de travail réduites. de verminderde arbeidsprestaties.
B.3. En vertu de l'article 39, § 1er, de la loi du 3 juillet 1978, un B.3. Krachtens artikel 39, § 1, van de wet van 3 juli 1978 heeft een
travailleur qui est licencié sans préavis a droit à une indemnité de werknemer die wordt ontslagen zonder opzeggingstermijn recht op een
congé égale à la rémunération en cours correspondant soit à la durée opzeggingsvergoeding die gelijk is aan het lopende loon dat
du délai de préavis, soit à la partie de ce délai restant à courir. overeenstemt hetzij met de duur van de opzeggingstermijn, hetzij met
Dans l'interprétation retenue par le juge a quo, la « rémunération en het resterende gedeelte van die termijn. In de door de rechter
cours » correspond, en cas de prestations de travail réduites, à la aangenomen interpretatie stemt het « lopende loon » in geval van
rémunération réellement perçue et non à la rémunération à temps plein verminderde arbeidsprestaties overeen met het loon dat reëel wordt
perçue auparavant. verworven en niet met het voordien verworven voltijdse loon.
Afin de rendre l'interruption de carrière suffisamment attrayante, de Om de loopbaanonderbreking voldoende attractief te maken, de
garantir la sécurité d'emploi des travailleurs concernés et de werkzekerheid van de betrokken werknemers te waarborgen en om mogelijk
tempérer les effets, qui peuvent être disproportionnés, d'un onevenredige gevolgen van een ontslag tijdens of vanwege de
licenciement au cours de l'interruption de carrière ou en raison de loopbaanonderbreking te matigen, heeft de wetgever voorzien in een
cette interruption, le législateur a prévu une indemnité de protection forfaitaire beschermingsvergoeding gelijk aan zes maanden loon in
forfaitaire égale à la rémunération de six mois en cas de licenciement geval van een ontslag zonder dringende of voldoende reden (artikel
sans motif grave ou suffisant (article 101, alinéa 6, de la loi du 22 101, zesde lid, van de wet van 22 januari 1985) en heeft hij bovendien
janvier 1985) et il a en outre prévu à l'article 103 de la loi du 22 in artikel 103 van de wet van 22 januari 1985 bepaald dat, voor de
janvier 1985 que, pour le calcul du délai de préavis ou du nombre de berekening van de opzeggingstermijn of het aantal maanden dat in
mois qui doit être pris en considération pour établir le montant de aanmerking moet worden genomen voor het vaststellen van het bedrag van
l'indemnité de congé visée à l'article 39, § 1er, de la loi du 3 de opzeggingsvergoeding bedoeld in artikel 39, § 1, van de wet van 3
juillet 1978, il convient de se fonder sur la rémunération annuelle de juli 1978, moet worden uitgegaan van het basisjaarloon alsof de
base comme si le travailleur n'avait pas réduit ses prestations de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had verminderd.
travail. En l'espèce, il ne peut toutefois raisonnablement être reproché au Te dezen kan de wetgever evenwel niet in redelijkheid worden verweten
législateur de ne pas avoir de surcroît également prévu qu'il fallait dat hij niet zover is gegaan om ook voor het bedrag van de
se fonder sur la rémunération annuelle de base comme si le travailleur opzeggingsvergoeding te bepalen dat moet worden uitgegaan van het
n'avait pas réduit ses prestations de travail pour fixer le montant de basisjaarloon alsof de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had
l'indemnité de congé. verminderd.
En effet, il relève du pouvoir d'appréciation du législateur de Het behoort immers tot de beoordelingsvrijheid van de wetgever om te
déterminer à quel point les mesures de protection contre le bepalen in welke mate de maatregelen tot bescherming tegen ontslag van
licenciement du travailleur ayant réduit ses prestations de travail de werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd,
peuvent effectivement avoir pour effet de dissuader l'employeur de daadwerkelijk ervoor kunnen zorgen dat de werkgever ervan wordt
procéder à un licenciement. weerhouden tot ontslag over te gaan.
La Cour ne pourrait censurer ce choix qu'en cas d'appréciation Het Hof zou die keuze enkel kunnen afkeuren in geval van een kennelijk
manifestement déraisonnable, ce qui n'est pas le cas, compte tenu de onredelijke beoordeling, wat niet het geval is, ermee rekening
ce qu'il a été prévu à l'article 101 de la loi du 22 janvier 1985 pour houdende dat voor de werknemers die hun arbeidsprestaties hebben
les travailleurs qui ont réduit leurs prestations de travail sur la verminderd op grond van artikel 102 van de wet van 22 januari 1985 -
base de l'article 102 de cette même loi - comme cela semble être le zoals te dezen het geval lijkt te zijn op grond van de gegevens
cas en l'espèce sur la base des données dont dispose la Cour -, que waarover het Hof beschikt - in artikel 101 van diezelfde wet is
l'employeur qui met fin au contrat de travail sans motif grave ou pour bepaald dat de werkgever die de arbeidsovereenkomst beëindigt zonder
un motif dont la nature et l'origine ne sont pas étrangères à la dringende reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong niet
réduction des prestations de travail, est tenu de payer, outre vreemd zijn aan de vermindering van de arbeidsprestaties, naast de
l'indemnité de congé, une indemnité de protection forfaitaire égale à opzeggingsvergoeding een forfaitaire beschermingsvergoeding dient te
betalen die gelijk is aan het loon van zes maanden.
la rémunération de six mois. B.4.1. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft in zijn arrest
B.4.1. Dans son arrêt du 22 octobre 2009 (CJCE, 22 octobre 2009, van 22 oktober 2009 (HvJ, 22 oktober 2009, C-116/08, Meerts ) over een
C-116/08, Meerts ) rendu sur question préjudicielle posée par la Cour prejudiciële vraag gesteld bij arrest van het Hof van Cassatie (Cass.,
de cassation (Cass., 25 février 2008, Pas. 2008, n° 126), la Cour de 25 februari 2008, Arr. Cass., 2008, nr. 126) geoordeeld :
justice de l'Union européenne a jugé :
« La clause 2, points 6 et 7, de l'accord-cadre sur le congé parental, « Clausule 2, punten 6 en 7, van de raamovereenkomst inzake
conclu le 14 décembre 1995, qui figure en annexe de la directive ouderschapsverlof, gesloten op 14 december 1995, die is opgenomen in
96/34/CE du Conseil, du 3 juin 1996, concernant l'accord-cadre sur le de bijlage bij richtlijn 96/34/EG van de Raad van 3 juni 1996
congé parental conclu par l'UNICE [Union des confédérations de betreffende de door de UNICE [Unie van Industrie- en
l'industrie et des employeurs d'Europe], le CEEP [Centre européen de Werkgeversfederaties der Europese Gemeenschap], het CEEP [Europees
l'entreprise publique] et la CES [Confédération européenne des Centrum van Gemeenschapsbedrijven] en het EVV [Europees Verbond van
syndicats], telle que modifiée par la directive 97/75/CE du Conseil, Vakverenigingen] gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof,
du 15 décembre 1997, doit être interprétée en ce sens qu'elle s'oppose zoals gewijzigd bij richtlijn 97/75/EG van de Raad van 15 december
à ce que, en cas de résiliation unilatérale par l'employeur, sans 1997, moet aldus worden uitgelegd dat zij eraan in de weg staat dat,
motif grave ou sans respecter le délai légal de préavis, du contrat de wanneer een werkgever de arbeidsovereenkomst van een voor onbepaalde
travail d'un travailleur engagé à durée indéterminée et à temps plein tijd voltijds in dienst genomen werknemer tijdens diens deeltijds
alors que ce dernier bénéficie d'un congé parental à temps partiel, ouderschapsverlof zonder dringende reden of zonder inachtneming van de
l'indemnité à verser à ce travailleur soit déterminée sur la base de wettelijk bepaalde opzeggingstermijn eenzijdig beëindigt, de aan de
la rémunération réduite qu'il perçoit lorsque le licenciement werknemer te betalen vergoeding wordt bepaald op basis van het
intervient ». verminderde loon dat hij ontvangt op het tijdstip van het ontslag ».
Cette décision doit être replacée dans le contexte européen de la Die uitspraak moet worden geplaatst binnen de Europeesrechtelijke
directive précitée et de l'accord-cadre sur le congé parental. context van de voormelde richtlijn en raamovereenkomst inzake
ouderschapsverlof.
B.4.2. Depuis lors, compte tenu de l'arrêt précité de la Cour de B.4.2. Sindsdien heeft de wetgever, rekening houdend met het voormelde
justice, le législateur a adopté, par le biais de l'article 90, 2°, de arrest van het Hof van Justitie, bij artikel 90, 2°, van de wet van 30
la loi du 30 décembre 2009 portant des dispositions diverses, december 2009 houdende diverse bepalingen, het in B.1.3 geciteerde
l'article 105, § 3, de la loi du 22 janvier 1985, cité en B.1.3. artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari 1985 aangenomen.
Il ressort des travaux préparatoires de cette disposition que ce Uit de parlementaire voorbereiding van die bepaling blijkt dat die
régime ne concerne que le congé parental et pas les autres formes de regeling enkel betrekking heeft op het ouderschapsverlof en niet op
travail à temps partiel (Doc. parl., Chambre, 2009-2010, DOC andere vormen van deeltijdse arbeid (Parl. St., Kamer, 2009-2010, DOC
52-2299/016, p. 31). Un amendement destiné à étendre ce régime à 52-2299/016, p. 31). Een amendement om de regeling uit te breiden tot
toutes les formes de réduction des prestations de travail en alle vormen van vermindering van arbeidsprestaties met toepassing van
application des sections 3 et 3bis de la loi du 22 janvier 1985 de afdelingen 3 en 3bis van de wet van 22 januari 1985 (ibid., DOC
(ibid., DOC 52-2299/003, p. 11) n'a pas été adopté (ibid., DOC 52-2299/003, p. 11) is niet aangenomen (ibid., DOC 52-2299/016, p.
52-2299/016, p. 38). 38).
B.4.3. Le fait que, pour déterminer une éventuelle indemnité de congé B.4.3. Uit het gegeven dat, op grond van de voormelde rechtspraak van
due par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur au cours het Hof van Justitie tot uitlegging van de raamovereenkomst inzake
du congé parental de ce dernier, il faille, en vertu de la ouderschapsverlof, voor het bepalen van een eventuele
jurisprudence précitée de la Cour de justice interprétant opzeggingsvergoeding in geval van ontslag, door de werkgever, van een
l'accord-cadre sur le congé parental, se baser sur la rémunération werknemer tijdens diens ouderschapsverlof moet worden uitgegaan van
perçue comme si le travailleur n'avait pas pris de congé parental ne het loon alsof de werknemer geen ouderschapsverlof heeft genomen,
signifie pas pour autant qu'il serait manifestement déraisonnable de volgt nog niet dat het kennelijk onevenredig zou zijn om voor het
se baser, pour déterminer l'éventuelle indemnité de congé due par bepalen van de eventuele opzeggingsvergoeding in geval van ontslag,
l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur qui a réduit ses door de werkgever, van een werknemer die zijn arbeidsprestaties
prestations de travail conformément à l'article 102 de la loi du 22 overeenkomstig artikel 102 van de wet van 22 januari 1985 heeft
janvier 1985, sur la rémunération en cours perçue pour ses prestations verminderd, uit te gaan van het lopende loon voor zijn verminderde
réduites, compte tenu tant de l'article 103 de cette même loi que du prestaties, rekening houdend zowel met artikel 103 van diezelfde wet
fait que l'article 101, alinéa 6, de cette même loi prévoit en faveur als met het gegeven dat in artikel 101, zesde lid, van diezelfde wet
de ce travailleur, outre l'indemnité de congé, une indemnité de naast de opzeggingsvergoeding voor die werknemer wordt voorzien in een
protection forfaitaire égale à la rémunération de six mois à charge de forfaitaire beschermingsvergoeding van zes maanden loon ten laste van
l'employeur, si celui-ci a mis fin au contrat de travail sans motif de werkgever, indien deze de arbeidsovereenkomst beëindigt zonder
grave ou pour un motif dont la nature et l'origine ne sont pas dringende reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong niet
étrangères à la réduction des prestations de travail. vreemd zijn aan de vermindering van de arbeidsprestaties.
B.5. La question préjudicielle appelle une réponse négative. B.5. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 39, § 1er, de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats Artikel 39, § 1, van de wet van 3 juli 1978 betreffende de
de travail, combiné avec l'article 103 de la loi de redressement du 22 arbeidsovereenkomsten, in samenhang gelezen met artikel 103 van de
janvier 1985 contenant des dispositions sociales, ne viole pas les herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, schendt de
articles 10 et 11 de la Constitution, dans l'interprétation selon artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet, in de interpretatie dat, in
laquelle, en cas de licenciement d'un travailleur qui a réduit ses geval van ontslag van een werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft
prestations de travail conformément à l'article 102 de la loi du 22 verminderd overeenkomstig artikel 102 van de wet van 22 januari 1985,
janvier 1985, il convient de se baser sur la rémunération en cours qui bij de vaststelling van het bedrag van de opzeggingsvergoeding moet
correspond aux activités réduites pour la fixation du montant de worden uitgegaan van het lopende loon dat overeenstemt met de
l'indemnité de congé. verminderde activiteiten.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 10 novembre 2011. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 10 november 2011.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
R. Henneuse. R. Henneuse.
^