Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 167/2011 du 10 novembre 2011 Numéros du rôle : 5053 et 5083 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et les articles 103 et 105, § La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...)"
Extrait de l'arrêt n° 167/2011 du 10 novembre 2011 Numéros du rôle : 5053 et 5083 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et les articles 103 et 105, § La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...) Uittreksel uit arrest nr. 167/2011 van 10 november 2011 Rolnummers 5053 en 5083 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de artikelen 103 en 105, § 3, van de her Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 167/2011 du 10 novembre 2011 Uittreksel uit arrest nr. 167/2011 van 10 november 2011
Numéros du rôle : 5053 et 5083 Rolnummers 5053 en 5083
En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 39 de la In zake : de prejudiciële vragen over artikel 39 van de wet van 3 juli
loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de travail et les articles 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en de artikelen 103 en 105,
103 et 105, § 3, de la loi de redressement du 22 janvier 1985 § 3, van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale
contenant des dispositions sociales, posées par le Tribunal du travail bepalingen, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Brussel en door het
de Bruxelles et par la Cour du travail de Gand. Arbeidshof te Gent.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J. Spreutels, T. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke, J.
Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. Daoût, bijgestaan door
Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt, de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M.
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : Bossuyt, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
a. Par jugement du 21 octobre 2010 en cause de Wilfried Evenepoel a. Bij vonnis van 21 oktober 2010 in zake Wilfried Evenepoel tegen de
contre l'ASBL « MANUFAST - ABP Entreprise de Travail adapté », dont vzw « MANUFAST - ABP Entreprise de Travail adapté », waarvan de
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 5 novembre 2010, le expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 5 november 2010,
Tribunal du travail de Bruxelles a posé les questions préjudicielles heeft de Arbeidsrechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vragen
suivantes : gesteld :
1. « L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de 1. « Vormen artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de
travail et/ou l'article 103 et/ou l'article 105, § 3, de la loi de arbeidsovereenkomsten en/of artikel 103 en/of artikel 105, § 3, van de
redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen een
violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution, schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet,
en ce que le travailleur de 50 ans ou plus qui bénéficie sans durée doordat de werknemer van 50 jaar en ouder die zonder maximumduur
maximum d'une réduction des prestations de travail dans le cadre de geniet van een vermindering van arbeidsprestaties in het kader van
l'article 9 de la CCT 77bis (CCT du 19 décembre 2001 instaurant un artikel 9 van de CAO 77bis (CAO van 19 december 2001 tot invoering van
système de crédit-temps, de diminution de carrière et de réduction des een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van
prestations de travail à mi-temps) et donc en dehors du cadre du congé de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking) en dus buiten het
parental, n'a droit, en cas de licenciement, qu'à une indemnité de kader van ouderschapsverlof, in geval van ontslag, slechts recht heeft
préavis calculée sur la base de la rémunération pour les prestations op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van het loon voor de
de travail réduites verminderde arbeidsprestaties
alors que le travailleur qui bénéficie, au cours d'une période terwijl de werknemer die gedurende een beperkte periode geniet van een
limitée, d'une réduction des prestations de travail dans le cadre du vermindering van arbeidsprestaties in het kader van ouderschapsverlof,
congé parental, a droit, en cas de licenciement, à une indemnité de in geval van ontslag, recht heeft op een opzeggingsvergoeding berekend
préavis calculée sur la base de la rémunération à laquelle il aurait op basis van het loon waarop hij recht zou hebben indien hij zijn
droit s'il n'avait pas réduit ses prestations de travail ? »; arbeidsprestaties niet had verminderd ? »;
2. « L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de 2. « Vormen artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de
travail et/ou l'article 103 et/ou l'article 105, § 3, de la loi de arbeidsovereenkomsten en/of artikel 103 en/of artikel 105, § 3, van de
redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen een
violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet samen
avec l'interdiction de discrimination directe et indirecte fondée sur gelezen met het verbod van directe en indirecte discriminatie op grond
l'âge, prévue par la directive 2000/78/CE du 27 novembre 2000 portant van leeftijd zoals bepaald in de richtlijn 2000/78/EG van 27 november
création d'un cadre général en faveur de l'égalité de traitement en 2000 tot instelling van een algemeen kader voor gelijke behandeling in
matière d'emploi et de travail, arbeid en beroep
en ce que le travailleur de 50 ans ou plus qui bénéficie d'une doordat de werknemer van 50 jaar en ouder die geniet van een
réduction des prestations de travail dans le cadre de l'article 9 de vermindering van arbeidsprestaties in het kader van artikel 9 van de
la CCT 77bis (CCT du 19 décembre 2001 instaurant un système de CAO 77bis (CAO van 19 december 2001 tot invoering van een stelsel van
crédit-temps, de diminution de carrière et de réduction des tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van de
prestations de travail à mi-temps) n'a droit, en cas de licenciement, arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking) in geval van ontslag,
qu'à une indemnité de préavis calculée sur la base de la rémunération slechts recht heeft op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van
pour les prestations de travail réduites het loon voor de verminderde arbeidsprestaties
alors que les travailleurs de moins de 50 ans, qui ne peuvent faire terwijl werknemers jonger dan 50 jaar, die niet van deze regeling
usage de cette réglementation et qui, par conséquent, ne sont pas gebruik kunnen maken en bijgevolg door deze regeling ook niet worden
incités par ce système à réduire leurs prestations de travail, ont aangezet om hun arbeidsprestaties te verminderen, in geval van ontslag
droit, en cas de licenciement, à une indemnité de préavis calculée sur recht hebben op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van loon
la base de la rémunération pour prestations non réduites ? ». voor niet-gereduceerde prestaties ? ».
b. Par arrêt du 10 janvier 2011 en cause de la SA « SCA Packaging b. Bij arrest van 10 januari 2011 in zake de nv « SCA Packaging
Belgium » contre Francine Beyl, dont l'expédition est parvenue au Belgium » tegen Francine Beyl, waarvan de expeditie ter griffie van
greffe de la Cour le 13 janvier 2011, la Cour du travail de Gand a het Hof is ingekomen op 13 januari 2011, heeft het Arbeidshof te Gent
posé la question préjudicielle suivante : de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 39, § 1er, de la loi relative aux contrats de travail, tel « Schendt artikel 39, § 1, van de Arbeidsovereenkomstenwet, zoals
qu'il est interprété par la Cour de cassation dans ses arrêts des 11 uitgelegd door het Hof van Cassatie in zijn arresten van 11 december
décembre 2006, 25 février 2008 et 15 février 2010, viole-t-il ou non 2006, 25 februari 2008 en 15 februari 2010, al dan niet de artikelen
les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que, pour le 10 en 11 van de Grondwet, doordat, voor de werknemer die zijn
arbeidsprestaties met de helft van het normaal aantal arbeidsuren van
travailleur qui a, conformément à l'article 102, § 1er, de la loi de een voltijdse betrekking heeft verminderd overeenkomstig artikel 102,
redressement social et à l'article 2, § 1er, de l'arrêté royal du 29 § 1, van de Sociale Herstelwet en artikel 2, § 1, van het KB van 29
octobre 1997 relatif à l'introduction d'un droit au congé parental oktober 1997 tot invoering van een recht op ouderschapsverlof in het
dans le cadre de l'interruption de la carrière professionnelle, réduit kader van de onderbreking van de beroepsloopbaan, en die tijdens deze
ses prestations de travail de la moitié du nombre normal d'heures de periode onregelmatig wordt ontslagen, de opzeggingsvergoeding wordt
travail d'un emploi à temps plein et qui, au cours de cette période, berekend op grond van het lopend loon en de voordelen verworven
est licencié irrégulièrement, l'indemnité de préavis est calculée sur krachtens de arbeidsovereenkomst, die zouden verschuldigd zijn geweest
la base de la rémunération en cours et des avantages acquis en vertu
du contrat de travail qui auraient été dus si les prestations de wanneer de arbeidsprestaties niet waren verminderd, terwijl, voor de
travail n'avaient pas été réduites, alors que, pour le travailleur qui werknemer die zijn arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking
a réduit ses prestations de travail à un emploi à mi-temps,
conformément aux articles 103bis et 103ter de la loi de redressement heeft verminderd overeenkomstig artikel 103bis en 103ter van de
social et à l'article 9 de la CCT n° 77bis, rendue obligatoire, du 19 Sociale Herstelwet en artikel 9 van de algemeen verbindend verklaarde
décembre 2001 du Conseil national du travail, remplaçant la CCT n° 77 CAO nr. 77bis van 19 december 2001 van de Nationale Arbeidsraad tot
du 14 février 2001 instaurant un système de crédit-temps, de vervanging van de CAO nr. 77 van 14 februari 2001 tot invoering van
een stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van
diminution de carrière et de réduction des prestations de travail à de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking, en die tijdens
mi-temps, et qui, au cours de cette période, est licencié deze periode onregelmatig wordt ontslagen, de opzeggingsvergoeding
irrégulièrement, l'indemnité de préavis est calculée sur la base de la wordt berekend op grond van het lopend loon en de voordelen verworven
rémunération en cours et des avantages acquis en vertu du contrat de krachtens de arbeidsovereenkomst, die daadwerkelijk verschuldigd waren
travail, qui étaient effectivement dus pour les prestations réduites ? voor de verminderde prestaties ? ».
». Ces affaires, inscrites sous les numéros 5053 et 5083 du rôle de la Die zaken, ingeschreven onder de nummers 5053 en 5083 van de rol van
Cour, ont été jointes. het Hof, werden samengevoegd.
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
Quant à la première question préjudicielle dans l'affaire n° 5053 et à Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053 en de
la question préjudicielle dans l'affaire n° 5083 prejudiciële vraag in de zaak nr. 5083
B.1. Les juridictions a quo demandent si l'article 39 de la loi du 3 B.1. De verwijzende rechtscolleges vragen of artikel 39 van de wet van
juillet 1978 relative aux contrats de travail est compatible avec le 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten bestaanbaar is met
principe d'égalité et de non-discrimination, consacré par les articles het beginsel van de gelijkheid en niet-discriminatie vervat in de
10 et 11 de la Constitution. artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
B.2. L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de B.2. Artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de
travail (ci-après : la loi relative aux contrats de travail) dispose : arbeidsovereenkomsten (hierna : Arbeidsovereenkomstenwet) bepaalt :
« § 1er. Si le contrat a été conclu pour une durée indéterminée, la « § 1. Is de overeenkomst voor onbepaalde tijd gesloten, dan is de
partie qui résilie le contrat sans motif grave ou sans respecter le partij die de overeenkomst beëindigt zonder dringende reden of zonder
inachtneming van de opzeggingstermijn vastgesteld in de artikelen 59,
délai de préavis fixé aux articles 59, 82, 83, 84 et 115, est tenue de 82, 83, 84 en 115, gehouden de andere partij een vergoeding te betalen
payer à l'autre partie une indemnité égale à la rémunération en cours die gelijk is aan het lopend loon dat overeenstemt hetzij met de duur
correspondant soit à la durée du délai de préavis, soit à la partie de van de opzeggingstermijn, hetzij met het resterende gedeelte van die
ce délai restant à courir. L'indemnité est toutefois toujours égale au termijn. De vergoeding is nochtans steeds gelijk aan het lopend loon
montant de la rémunération en cours correspondant à la durée du délai dat overeenstemt met de duur van de opzeggingstermijn, wanneer de
de préavis, lorsque le congé est donné par l'employeur et en opzegging uitgaat van de werkgever en met miskenning van het bepaalde
méconnaissance des dispositions de l'article 38, § 3, de la présente in artikel 38, § 3, van deze wet of in artikel 40 van de arbeidswet
loi ou de l'article 40 de la loi sur le travail du 16 mars 1971. van 16 maart 1971.
L'indemnité de congé comprend non seulement la rémunération en cours, De opzeggingsvergoeding behelst niet alleen het lopende loon, maar ook
mais aussi les avantages acquis en vertu du contrat. de voordelen verworven krachtens de overeenkomst.
§ 2. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui, au § 2. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die,
cours de l'une des périodes visées à l'article 29, 1°, 6° et 7°, et à tijdens een van de in artikel 29, 1°, 6° en 7°, en in artikel 38, § 3,
l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°, ne respecte pas les eerste lid, 3° en 4°, bedoelde periodes, het bepaalde in artikel 38, §
dispositions de l'article 38, § 3, est tenu au paiement d'une 3, niet in acht neemt, een vergoeding gelijk aan het normaal loon
indemnité égale à la rémunération normale due pour les périodes ou
parties de périodes visées à l'article 38, § 3, alinéa 1er, 3° et 4°, verschuldigd voor de in artikel 38, § 3, eerste lid, 3° en 4°,
pendant lesquelles le travailleur n'a pas été occupé. bedoelde periodes of gedeelten ervan gedurende welke de werknemer niet
tewerkgesteld is geweest.
Cette indemnité ne peut toutefois excéder un montant correspondant à Die vergoeding mag echter niet hoger liggen dan een bedrag dat met
trois mois de cette rémunération s'il s'agit d'un ouvrier ou d'un drie maand van dat loon overeenstemt voor werklieden en dienstboden of
domestique, ou six mois s'il s'agit d'un employé ou d'un représentant met zes maand voor bedienden en handelsvertegenwoordigers.
de commerce. § 3. Onverminderd het bepaalde in § 1, betaalt de werkgever die het
§ 3. Sans préjudice des dispositions du § 1er, l'employeur qui ne bepaalde in artikel 40 van de arbeidswet van 16 maart 1971 niet in
respecte pas les dispositions de l'article 40 de la loi sur le travail acht neemt, de in het derde lid van voormeld artikel 40 voorziene
du 16 mars 1971, est tenu au paiement de l'indemnité prévue à l'alinéa
3 dudit article 40 ». vergoeding ».
B.3. En vertu des articles 37 et 39 de la loi relative aux contrats de B.3. Krachtens de artikelen 37 en 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet
travail, les contrats de travail qui ont été conclus pour une durée kunnen arbeidsovereenkomsten die voor onbepaalde tijd zijn gesloten,
indéterminée peuvent être résiliés unilatéralement moyennant un eenzijdig worden beëindigd door middel van een opzeggingstermijn, of,
préavis ou, à défaut, moyennant une indemnité de congé, hormis le bij ontstentenis daarvan, door middel van een opzeggingsvergoeding,
licenciement pour motif grave. het ontslag om dringende reden buiten beschouwing gelaten.
Par l'article 39 de la loi relative aux contrats de travail, le Met artikel 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet beoogt de wetgever de
législateur vise à tempérer les effets que peut avoir une résiliation gevolgen van een eenzijdige beëindiging van de arbeidsovereenkomst
unilatérale du contrat de travail, en subordonnant en principe la enigszins af te zwakken, door de opzegging in beginsel afhankelijk te
résiliation à un délai de préavis ou, à défaut, au paiement d'une stellen van een zekere opzeggingstermijn of, bij ontstentenis daarvan,
indemnité de congé. van de betaling van een opzeggingsvergoeding.
La durée du délai de préavis est réglée aux articles 59, 82, 83, 84 et De duur van de opzeggingstermijn wordt geregeld in de artikelen 59,
115 de la loi relative aux contrats de travail, selon qu'il s'agit 82, 83, 84 en 115 van de Arbeidsovereenkomstenwet, al naargelang het
d'ouvriers, d'employés ou de travailleurs domestiques. En vertu de gaat om werklieden, bedienden of dienstboden. Krachtens artikel 39, §
l'article 39, § 1er, de cette loi, l'indemnité de congé est fixée sur 1, van die wet moet de opzeggingsvergoeding worden bepaald aan de hand
la base de la « rémunération en cours » qui correspond en principe van het « lopende loon », dat in beginsel overeenstemt hetzij met de
soit à la durée du délai de préavis, soit à la partie de ce délai duur van de opzeggingstermijn, hetzij met het resterende gedeelte van
restant à courir. L'article 39, § 1er, alinéa 2, précise que die termijn. Artikel 39, § 1, tweede lid, preciseert dat de
l'indemnité de congé comprend non seulement la rémunération en cours opzeggingsvergoeding niet alleen het lopende loon behelst maar ook
mais aussi tous les avantages acquis en vertu du contrat. alle voordelen verworven krachtens de overeenkomst.
B.4. Les questions préjudicielles concernent l'interprétation de la B.4. De prejudiciële vragen houden verband met de interpretatie van
notion de « rémunération » en cas de licenciement d'un travailleur qui het begrip « loon » in geval van opzegging van een werknemer die met
effectue des prestations de travail réduites en application de la loi
de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales toepassing van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale
(ci-après : la loi du 22 janvier 1985). bepalingen (hierna : de wet van 22 januari 1985) verminderde arbeid
L'indemnité de congé est en principe fondée sur la rémunération à presteert. Voor de vaststelling van de opzeggingsvergoeding wordt in beginsel
laquelle le travailleur a droit en contrepartie de son travail au uitgegaan van het loon waarop de werknemer als tegenprestatie voor
moment de la notification du congé. zijn arbeid recht heeft op het ogenblik van de kennisgeving van de
Dans leurs questions, les juridictions a quo partent d'une opzegging. De verwijzende rechtscolleges gaan bij de vraagstelling uit van een
interprétation de l'article 39 de la loi relative aux contrats de interpretatie van artikel 39 van de Arbeidsovereenkomstenwet, volgens
travail selon laquelle, en cas de licenciement d'un travailleur sans welke, in geval van een ontslag van een werknemer door de werkgever
délai de préavis, l'employeur lui est redevable d'une indemnité de zonder opzeggingstermijn, een opzeggingsvergoeding verschuldigd is op
congé calculée en fonction de la « rémunération en cours » au moment basis van het « lopend loon » op het tijdstip van het ontslag, die,
du licenciement, ce qui a pour effet que, dans le cas d'un travailleur ten aanzien van een werknemer vijftig jaar en ouder die zijn
âgé de cinquante ans ou plus ayant réduit ses prestations de travail, arbeidsprestaties heeft verminderd, derhalve wordt berekend op basis
l'indemnité est calculée sur la base de la rémunération due pour les van het loon voor de verminderde arbeidsprestaties.
prestations de travail réduites. B.5.1. De Arbeidsrechtbank te Brussel betrekt in haar eerste
B.5.1. Dans sa première question préjudicielle (affaire n° 5053), le prejudiciële vraag (zaak nr. 5053) ook artikel 103 van de wet van 22
Tribunal du travail de Bruxelles cite aussi l'article 103 de la loi du januari 1985, dat bepaalt dat de termijn van de opzegging ter kennis
22 janvier 1985 qui dispose que le délai de préavis notifié au gebracht aan de werknemer die zijn arbeidsprestaties overeenkomstig de
travailleur qui a réduit ses prestations conformément aux articles 102 artikelen 102 en 102bis van diezelfde wet heeft verminderd - dit zijn
et 102bis de la même loi - c'est-à-dire en cas de réduction à temps de gevallen van deeltijdse vermindering van arbeidsprestaties met 1/5,
partiel des prestations de travail de 1/5, 1/4, 1/3 ou 1/2 ou, en cas 1/4, 1/3 of 1/2 of, bij arbeidsduurvermindering voor palliatieve
de réduction du temps de travail pour soins palliatifs, de 1/5 ou de bijstand, met 1/5 of 1/2 -, zal worden berekend alsof de werknemer
1/2 - sera calculé comme s'il n'avait pas réduit ses prestations. Cet zijn arbeidsprestaties niet had verminderd. Dat artikel bepaalt
article dispose en outre qu'il faut également tenir compte de ce même bovendien dat met de duur van die opzeggingstermijn eveneens rekening
délai de préavis pour déterminer l'indemnité prévue à l'article 39 de moet worden gehouden bij het vaststellen van de vergoeding bedoeld bij
la loi du 3 juillet 1978. artikel 39 van de wet van 3 juli 1978.
B.5.2. Le Tribunal du travail de Bruxelles cite en outre dans sa B.5.2. De Arbeidsrechtbank te Brussel betrekt in haar eerste
première question préjudicielle l'article 105, § 3, de la loi du 22 prejudiciële vraag bovendien artikel 105, § 3, van de wet van 22
janvier 1985, tel qu'il a été rétabli par l'article 90, 2°, de la loi januari 1985, zoals hersteld bij artikel 90, 2°, van de wet van 30
du 30 décembre 2009 portant des dispositions diverses, qui dispose : december 2009 houdende diverse bepalingen, dat bepaalt :
« Lorsqu'il est mis fin au contrat de travail durant une période de « Wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd gedurende een periode
réduction des prestations de travail dans le cadre d'un congé parental van vermindering van arbeidsprestaties in het kader van een
pris en exécution de la présente section, on entend par ' rémunération ouderschapsverlof genomen in toepassing van deze afdeling, wordt onder
en cours ' au sens de l'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 ' lopend loon ' in de zin van artikel 39 van de wet van 3 juli 1978
relative aux contrats de travail, la rémunération à laquelle le betreffende de arbeidsovereenkomsten begrepen het loon dat de
travailleur aurait eu droit en vertu de son contrat de travail s'il werknemer krachtens zijn arbeidsovereenkomst zou hebben verdiend
n'avait pas réduit ses prestations ». indien hij zijn arbeidsprestaties niet had verminderd ».
B.5.3. Le Conseil des ministres fait valoir que la première question B.5.3. De Ministerraad voert aan dat de eerste vraag in de zaak nr.
dans l'affaire n° 5053 n'est pas pertinente dans la mesure où elle
concerne l'article 103 de la loi du 22 janvier 1985, dès lors que le 5053 niet pertinent is in zoverre ze artikel 103 van de wet van 22
litige dans l'affaire que doit trancher le Tribunal du travail porte januari 1985 betreft, nu de betwisting in het bodemgeschil voor de
sur un licenciement effectué pendant la période de réduction des Arbeidsrechtbank betrekking heeft op een ontslag tijdens de periode
prestations de travail en vertu du crédit-temps pour des travailleurs van verminderde arbeidsprestaties op grond van het tijdskrediet voor
âgés de cinquante ans et plus, en application de la convention werknemers van vijftig jaar en ouder, bij toepassing van de
collective de travail n° 77bis du 19 décembre 2001 remplaçant la collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77bis van 19 december 2001 tot
convention collective de travail n° 77 du 14 février 2001 instaurant vervanging van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 77 van 14
februari 2001 tot invoering van een stelsel van tijdskrediet,
un système de crédit-temps, de diminution de carrière et de réduction loopbaanvermindering en vermindering van de arbeidsprestaties tot een
des prestations de travail à mi-temps (ci-après : la CCT n° 77bis ). halftijdse betrekking (hierna : de cao nr. 77bis ).
La partie défenderesse dans l'affaire portée devant le Tribunal du De verwerende partij in de zaak voor de Arbeidsrechtbank te Brussel
travail de Bruxelles (affaire n° 5053) soutient que l'article 105, § (nr. 5053) voert aan dat artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari
3, de la loi du 22 janvier 1985 concerne le licenciement au cours d'une période de réduction des prestations de travail dans le cadre du congé parental et que cette disposition ne s'applique donc pas au litige a quo. B.5.4. Il appartient en principe au juge a quo de vérifier s'il est utile de poser une question préjudicielle à la Cour au sujet des dispositions qu'il estime applicables au litige. Ce n'est que lorsque tel n'est manifestement pas le cas que la Cour peut décider de ne pas répondre à la question. L'action dont est saisi le Tribunal du travail de Bruxelles porte tant 1985 betrekking heeft op het ontslag tijdens een periode van verminderde arbeidsprestaties in het kader van ouderschapsverlof, en dat die bepaling derhalve niet van toepassing is op het bodemgeschil. B.5.4. Het staat in beginsel aan de verwijzende rechter om na te gaan of het nuttig is aan het Hof een prejudiciële vraag te stellen over de bepalingen die hij van toepassing acht op het geschil. Slechts wanneer dit klaarblijkelijk niet het geval is, kan het Hof beslissen niet op de vraag in te gaan. De vordering die bij de Arbeidsrechtbank te Brussel aanhangig is gemaakt, heeft zowel betrekking op de betaling van een
sur le paiement d'une indemnité de congé en application de la loi opzeggingsvergoeding met toepassing van de Arbeidsovereenkomstenwet
relative aux contrats de travail que sur l'indemnité de protection als op de forfaitaire beschermingsvergoeding met toepassing van de wet
forfaitaire due en application de la loi du 22 janvier 1985. Les van 22 januari 1985. Daarbij worden de in het geding gebrachte
bepalingen door de verwijzende rechter zo geïnterpreteerd dat bij
dispositions en cause sont interprétées par le juge a quo en ce sens ontstentenis van een van het gemeen recht afwijkende bepaling, de
que, faute d'une disposition dérogeant au droit commun, les deux beide vergoedingen in geval van een ontslag van een werknemer van
indemnités, en cas de licenciement d'un travailleur âgé de cinquante vijftig jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd,
ans et plus qui a réduit ses prestations de travail, sont calculées worden bepaald op basis van het lopende loon verworven voor de
sur la base de la rémunération en cours, perçue pour les prestations verminderde arbeidsprestaties, en dit in tegenstelling tot de
réduites, et ce, contrairement aux régimes des articles 103 et 105, § regelingen van de artikelen 103 en 105, § 3, van de wet van 22 januari
3, de la loi du 22 janvier 1985, sur la base desquels, respectivement, 1985, op grond waarvan voor het bepalen van de opzeggingstermijn,
le délai de préavis et l'indemnité de congé en cas de licenciement au respectievelijk de opzeggingsvergoeding bij ontslag tijdens het
cours du congé parental sont déterminés en fonction des prestations de ouderschapsverlof, wordt uitgegaan van de niet verminderde
travail non réduites. arbeidsprestaties.
Il n'apparaît pas que la première question posée dans l'affaire n°
5053 ne soit manifestement pas pertinente pour trancher le litige en Het blijkt niet dat de eerste vraag in de zaak nr. 5053
klaarblijkelijk niet dienend zou zijn om het bodemgeschil te
cause. beslechten.
B.5.5. Les exceptions sont rejetées. B.5.5. De excepties worden verworpen.
B.6. Les juridictions a quo demandent si l'article 39, § 1er, de la B.6. De verwijzende rechtscolleges vragen of artikel 39, § 1, van de
loi relative aux contrats de travail est discriminatoire s'il est Arbeidsovereenkomstenwet discriminerend is indien het zo wordt
interprété en ce sens que, pour déterminer l'indemnité de congé due geïnterpreteerd dat bij het bepalen van de opzeggingsvergoeding in
par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur âgé de geval van ontslag, door de werkgever, van een werknemer van vijftig
cinquante ans et plus qui a réduit ses prestations de travail en vertu jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd op grond van
du crédit-temps, en application de la CCT n° 77bis, il convient de se het tijdskrediet met toepassing van de cao nr. 77bis, wordt uitgegaan
baser sur la « rémunération en cours » perçue pour les prestations de van het « lopend loon » voor de verminderde arbeidsprestaties, terwijl
travail réduites, alors que pour déterminer l'indemnité de congé due bij het bepalen van de opzeggingsvergoeding in geval van ontslag, door
par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur qui a réduit de werkgever, van een werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft
ses prestations de travail en vertu d'un congé parental, il convient verminderd op grond van het ouderschapsverlof, moet worden uitgegaan
de se baser sur la rémunération à laquelle il aurait eu droit s'il van het loon waarop hij recht zou hebben alsof hij zijn
n'avait pas réduit ses prestations de travail. arbeidsprestaties niet had verminderd.
Compte tenu des motifs des décisions de renvoi, la Cour considère Rekening houdend met de motieven van de verwijzingsbeslissingen, gaat
het Hof ervan uit dat te dezen wordt bedoeld het ouderschapsverlof in
qu'est visé, en l'espèce, le congé parental au sens de l'accord-cadre de zin van de raamovereenkomst gehecht aan de richtlijn 96/34/EG van
annexé à la directive 96/34/CE du Conseil du 3 juin 1996 « concernant de Raad van 3 juni 1996 « betreffende de door de UNICE, het CEEP en
l'accord cadre sur le congé parental conclu par l'UNICE, le CEEP et la het EVV gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof ».
CES ». B.7. Contrairement à ce que soutiennent le Conseil des ministres, la B.7. In tegenstelling tot wat de Ministerraad, de verwerende partij in
partie défenderesse dans l'affaire devant le Tribunal du travail de de zaak voor de Arbeidsrechtbank te Brussel (nr. 5053) en de
Bruxelles (n° 5053) et l'appelante dans l'affaire devant la Cour du appellante in de zaak voor het Arbeidshof te Gent (nr. 5083)
travail de Gand (affaire n° 5083), une comparaison peut valablement aanvoeren, kan in het licht van de toetsing aan het beginsel van
être faite, dans le cadre de l'examen au regard du principe d'égalité gelijkheid en niet-discriminatie wel degelijk een vergelijking worden
et de non-discrimination, entre, d'une part, la catégorie des gemaakt tussen, enerzijds, de categorie van de werknemers van vijftig
travailleurs âgés de cinquante ans et plus qui sont licenciés alors jaar en ouder die worden ontslagen terwijl zij hun arbeidsprestaties
qu'ils ont réduit leurs prestations de travail sur la base du hebben verminderd op grond van het tijdskrediet en, anderzijds, de
crédit-temps et, d'autre part, la catégorie des travailleurs licenciés categorie van de werknemers die worden ontslagen terwijl zij hun
alors qu'ils ont réduit leurs prestations de travail sur la base d'un arbeidsprestaties hebben verminderd op grond van het
congé parental. ouderschapsverlof.
Les différences entre ces catégories que relèvent les parties De verschillen tussen die categorieën die door de voornoemde partijen
précitées ne sont pas de nature à rendre toute comparaison impossible worden aangehaald, zijn niet van die aard dat daardoor geen
en ce qui concerne le calcul de l'indemnité de congé en cas de vergelijking mogelijk zou zijn bij de berekening van de
licenciement de travailleurs appartenant à l'une ou à l'autre opzeggingsvergoeding in geval van ontslag van werknemers van de ene of
catégorie. de andere categorie.
B.8. En vertu de l'article 39, § 1er, de la loi relative aux contrats B.8. Krachtens artikel 39, § 1, van de Arbeidsovereenkomstenwet heeft
de travail, un travailleur qui est licencié sans préavis a droit à une een werknemer die wordt ontslagen zonder opzeggingstermijn recht op
indemnité de congé égale à la rémunération en cours correspondant soit een opzeggingsvergoeding die gelijk is aan het lopende loon dat
à la durée du délai de préavis, soit à la partie de ce délai restant à overeenstemt hetzij met de duur van de opzeggingstermijn, hetzij met
courir. Dans l'interprétation retenue par le juge a quo, la « het resterende gedeelte van die termijn. In de door de rechter
rémunération en cours » correspond, en cas de prestations de travail aangenomen interpretatie stemt het « lopende loon » in geval van
réduites, à la rémunération réellement perçue et non à la rémunération verminderde arbeidsprestaties overeen met het loon dat reëel wordt
à temps plein perçue auparavant. verworven en niet met het voordien verworven voltijdse loon.
Afin de rendre l'interruption de carrière suffisamment attrayante, de Om de loopbaanonderbreking voldoende attractief te maken, de
garantir la sécurité d'emploi des travailleurs concernés et de werkzekerheid van de betrokken werknemers te waarborgen en om mogelijk
tempérer les effets, qui peuvent être disproportionnés, d'un onevenredige gevolgen van een ontslag tijdens of vanwege de
licenciement au cours de l'interruption de carrière ou en raison de loopbaanonderbreking te matigen, heeft de wetgever voorzien in een
cette interruption, le législateur a prévu une indemnité de protection forfaitaire beschermingsvergoeding gelijk aan zes maanden loon in
forfaitaire égale à six mois de rémunération en cas de licenciement geval van een ontslag zonder dringende of voldoende reden (artikel
sans motif grave ou suffisant (article 101, alinéa 6, de la loi du 22 101, zesde lid, van de wet van 22 januari 1985) en heeft hij bovendien
janvier 1985) et il a en outre prévu à l'article 103 de la loi du 22 in artikel 103 van de wet van 22 januari 1985 bepaald dat, voor de
janvier 1985 que, pour le calcul du délai de préavis ou du nombre de berekening van de opzeggingstermijn of het aantal maanden dat in
mois qui doit être pris en considération pour établir le montant de aanmerking moet worden genomen voor het vaststellen van het bedrag van
l'indemnité de congé prévue à l'article 39, § 1er, de la loi relative de opzeggingsvergoeding bedoeld in artikel 39, § 1, van de
aux contrats de travail, il convient de se fonder sur la rémunération Arbeidsovereenkomstenwet, moet worden uitgegaan van het basisjaarloon
annuelle de base comme si le travailleur n'avait pas réduit ses alsof de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had verminderd.
prestations de travail. En l'espèce, il ne peut toutefois raisonnablement être reproché au Te dezen kan de wetgever evenwel niet in redelijkheid worden verweten
législateur de ne pas avoir également prévu, de surcroît, qu'il dat hij niet zover is gegaan om ook voor het bedrag van de
fallait se fonder sur la rémunération annuelle de base comme si le opzeggingsvergoeding te bepalen dat moet worden uitgegaan van het
travailleur n'avait pas réduit ses prestations de travail pour fixer basisjaarloon alsof de werknemer zijn arbeidsprestaties niet had
le montant de l'indemnité de congé. verminderd.
En effet, il relève du pouvoir d'appréciation du législateur de Het behoort immers tot de beoordelingsvrijheid van de wetgever om te
déterminer à quel point les mesures de protection contre le bepalen in welke mate de maatregelen tot bescherming tegen ontslag van
licenciement du travailleur ayant réduit ses prestations de travail de werknemer die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd,
peuvent effectivement avoir pour effet de dissuader l'employeur de daadwerkelijk ervoor kunnen zorgen dat de werkgever ervan wordt
procéder à un licenciement. weerhouden tot ontslag over te gaan.
La Cour ne pourrait censurer ce choix qu'en cas d'appréciation Het Hof zou die keuze enkel kunnen afkeuren in geval van een kennelijk
manifestement déraisonnable, ce qui n'est pas le cas, compte tenu de onredelijke beoordeling, wat niet het geval is, ermee rekening
ce qu'il a été prévu, pour les travailleurs qui ont réduit leurs houdende dat voor de werknemers die hun arbeidsprestaties hebben
prestations de travail sur la base du crédit-temps en application de verminderd op grond van het tijdskrediet met toepassing van de cao nr.
la CCT n° 77bis, et plus précisément en vertu de l'article 20, § 4, de 77bis, en meer bepaald op grond van artikel 20, § 4, van die cao, in
cette CCT, dans la même logique que celle de l'article 101 de la loi navolging van artikel 101 van de wet van 22 januari 1985, is bepaald
du 22 janvier 1985, que l'employeur qui met fin au contrat de travail dat de werkgever die de arbeidsovereenkomst beëindigt zonder dringende
sans motif grave ou pour un motif dont la nature et l'origine ne sont reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong niet vreemd zijn
pas étrangères à la réduction des prestations de travail, est tenu de aan de vermindering van de arbeidsprestaties, naast de
payer, outre l'indemnité de congé, une indemnité de protection opzeggingsvergoeding een forfaitaire beschermingsvergoeding dient te
forfaitaire égale à la rémunération de six mois. betalen die gelijk is aan het loon van zes maanden.
Le fait qu'il s'agisse en l'espèce de travailleurs âgés de cinquante Het feit dat het te dezen gaat om werknemers van vijftig jaar en ouder
ans et plus qui ont été licenciés alors qu'ils avaient réduit leurs die worden ontslagen terwijl zij hun arbeidsprestaties hebben
prestations de travail en vertu du crédit-temps et, plus verminderd op grond van het tijdskrediet, en meer bepaald het gegeven
particulièrement de la circonstance que ce crédit-temps peut durer dat dit tijdskrediet tot aan de pensioengerechtigde leeftijd kan
duren, leidt niet tot een andere conclusie.
jusqu'à l'âge de la retraite, ne conduit pas à une autre conclusion. B.9.1. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft bij zijn arrest
B.9.1. Dans son arrêt du 22 octobre 2009 (CJCE, 22 octobre 2009, van 22 oktober 2009 (HvJ, 22 oktober 2009, C-116/08, Meerts ) over een
C-116/08, Meerts ) rendu sur question préjudicielle posée par la Cour prejudiciële vraag gesteld bij arrest van het Hof van Cassatie (Cass.,
de cassation (Cass., 25 février 2008, Pas., 2008, n° 126), la Cour de 25 februari 2008, Arr. Cass., 2008, nr. 126) geoordeeld :
justice de l'Union européenne a jugé :
« La clause 2, points 6 et 7, de l'accord-cadre sur le congé parental, « Clausule 2, punten 6 en 7, van de raamovereenkomst inzake
conclu le 14 décembre 1995, qui figure en annexe de la directive ouderschapsverlof, gesloten op 14 december 1995, die is opgenomen in
96/34/CE du Conseil, du 3 juin 1996, concernant l'accord-cadre sur le de bijlage bij richtlijn 96/34/EG van de Raad van 3 juni 1996
congé parental conclu par l'UNICE [Union des Confédérations de betreffende de door de UNICE [Unie van Industrie- en
l'industrie et des employeurs d'Europe], le CEEP [Centre européen des Werkgeversfederaties der Europese Gemeenschap], het CEEP [Europees
entreprises à participation publique] et la CES [Confédération Centrum van gemeenschapsbedrijven] en het EVV [Europees Verbond van
européenne des syndicats], telle que modifiée par la directive Vakverenigingen] gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof,
97/75/CE du Conseil, du 15 décembre 1997, doit être interprétée en ce zoals gewijzigd bij richtlijn 97/75/EG van de Raad van 15 december
sens qu'elle s'oppose à ce que, en cas de résiliation unilatérale par 1997, moet aldus worden uitgelegd dat zij eraan in de weg staat dat,
l'employeur, sans motif grave ou sans respecter le délai légal de wanneer een werkgever de arbeidsovereenkomst van een voor onbepaalde
préavis, du contrat de travail d'un travailleur engagé à durée tijd voltijds in dienst genomen werknemer tijdens diens deeltijds
indéterminée et à temps plein alors que ce dernier bénéficie d'un ouderschapsverlof zonder dringende reden of zonder inachtneming van de
congé parental à temps partiel, l'indemnité à verser à ce travailleur wettelijk bepaalde opzeggingstermijn eenzijdig beëindigt, de aan de
soit déterminée sur la base de la rémunération réduite qu'il perçoit werknemer te betalen vergoeding wordt bepaald op basis van het
lorsque le licenciement intervient ». verminderde loon dat hij ontvangt op het tijdstip van het ontslag ».
Cette décision doit être replacée dans le contexte européen de la Die uitspraak moet worden geplaatst binnen de Europeesrechtelijke
directive précitée et de l'accord-cadre sur le congé parental. context van de voormelde richtlijn en raamovereenkomst inzake
ouderschapsverlof.
B.9.2. Depuis lors, compte tenu de l'arrêt précité de la Cour de B.9.2. Sindsdien heeft de wetgever, rekening houdend met het voormelde
justice, le législateur a adopté, par le biais de l'article 90, 2°, de arrest van het Hof van Justitie, bij artikel 90, 2°, van de wet van 30
la loi du 30 décembre 2009 portant des dispositions diverses, december 2009 houdende diverse bepalingen, het in B.5.2 geciteerde
l'article 105, § 3, de la loi du 22 janvier 1985, cité en B.5.2. artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari 1985 aangenomen.
Il ressort des travaux préparatoires de cette disposition que ce Uit de parlementaire voorbereiding van die bepaling blijkt dat die
régime ne concerne que le congé parental et non les autres formes de regeling enkel betrekking heeft op het ouderschapsverlof en niet op
travail à temps partiel (Doc. parl., Chambre, 2009-2010, DOC andere vormen van deeltijdse arbeid (Parl. St., Kamer, 2009-2010, DOC
52-2299/016, p. 31). Un amendement destiné à étendre ce régime à 52-2299/016, p. 31). Een amendement om de regeling uit te breiden tot
toutes les formes de réduction des prestations de travail en alle vormen van vermindering van arbeidsprestaties met toepassing van
application des sections 3 et 3bis de la loi du 22 janvier 1985 de afdelingen 3 en 3bis van de wet van 22 januari 1985 (ibid., DOC
(ibid., DOC 52-2299/003, p. 11) n'a pas été adopté (ibid., DOC 52-2299/003, p. 11) is niet aangenomen (ibid., DOC 52-2299/016, p.
52-2299/016, p. 38). 38).
B.9.3. Le fait que, pour déterminer une éventuelle indemnité de congé B.9.3. Uit het gegeven dat, op grond van de voormelde rechtspraak van
due par l'employeur en cas de licenciement d'un travailleur au cours het Hof van Justitie tot uitlegging van de raamovereenkomst inzake
du congé parental de ce dernier, il faille, en vertu de la ouderschapsverlof en van artikel 105, § 3, van de wet van 22 januari
jurisprudence précitée de la Cour de justice interprétant 1985, voor het bepalen van een eventuele opzeggingsvergoeding in geval
l'accord-cadre sur le congé parental et de l'article 105, § 3, de la van ontslag, door de werkgever, van een werknemer tijdens diens
loi du 22 janvier 1985, se baser sur la rémunération perçue comme si ouderschapsverlof moet worden uitgegaan van het loon alsof de
le travailleur n'avait pas pris de congé parental ne signifie pas pour werknemer geen ouderschapsverlof heeft genomen, volgt nog niet dat het
autant qu'il serait manifestement déraisonnable de se baser, pour kennelijk onevenredig zou zijn om voor het bepalen van de eventuele
déterminer l'éventuelle indemnité de congé due par l'employeur en cas opzeggingsvergoeding in geval van ontslag, door de werkgever, van een
de licenciement d'un travailleur âgé de cinquante ans et plus qui a werknemer van vijftig jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft
réduit ses prestations de travail, sur la rémunération en cours perçue verminderd, uit te gaan van het lopende loon voor zijn verminderde
pour ses prestations réduites, compte tenu tant de l'article 103 de la prestaties, rekening houdend zowel met artikel 103 van de wet van 22
loi du 22 janvier 1985 que du fait que le droit belge prévoit en januari 1985 als met het gegeven dat naar Belgisch recht naast de
faveur de ce travailleur, outre l'indemnité de congé, une indemnité de opzeggingsvergoeding voor die werknemer wordt voorzien in een
protection égale à six mois de rémunération à charge de l'employeur, beschermingsvergoeding van zes maanden loon ten laste van de
si celui-ci a mis fin au contrat de travail sans motif grave ou pour werkgever, indien deze de arbeidsovereenkomst beëindigt zonder
un motif dont la nature et l'origine ne sont pas étrangères à la dringende reden of om een reden waarvan de aard en de oorsprong niet
réduction des prestations de travail. vreemd zijn aan de vermindering van de arbeidsprestaties.
B.10. La première question préjudicielle dans l'affaire n° 5053 et la B.10. De eerste prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053 en de
question préjudicielle dans l'affaire n° 5083 appellent une réponse prejudiciële vraag in de zaak nr. 5083 dienen ontkennend te worden
négative. beantwoord.
Quant à la seconde question préjudicielle dans l'affaire n° 5053 Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053
B.11. Le Tribunal du travail de Bruxelles demande également si
l'article 39 de la loi relative aux contrats de travail est compatible B.11. De Arbeidsrechtbank te Brussel vraagt ook of artikel 39 van de
avec les articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non avec Arbeidsovereenkomstenwet bestaanbaar is met de artikelen 10 en 11 van
de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met het verbod van
l'interdiction de la discrimination fondée sur l'âge, prévue dans la discriminatie op grond van leeftijd zoals bepaald in de richtlijn
directive 2000/78/CE du Conseil du 27 novembre 2000 portant création 2000/78/EG van de Raad van 27 november 2000 tot instelling van een
d'un cadre général en faveur de l'égalité de traitement en matière algemeen kader voor gelijke behandeling in arbeid en beroep, in
d'emploi et de travail, dans la mesure où les travailleurs âgés de zoverre werknemers van vijftig jaar en ouder die hun arbeidsprestaties
cinquante ans et plus qui ont réduit leurs prestations de travail sur hebben verminderd op basis van de cao nr. 77bis, in geval van ontslag
la base de la CCT n° 77bis n'ont droit, en cas de licenciement, qu'à
une indemnité de congé calculée en fonction de la rémunération perçue slechts recht hebben op een opzeggingsvergoeding berekend op basis van
pour les prestations de travail réduites, « alors que les travailleurs het loon voor de verminderde arbeidsprestaties, « terwijl werknemers
de moins de 50 ans, qui ne peuvent faire usage de cette réglementation jonger dan 50 jaar, die niet van deze regeling gebruik kunnen maken en
et qui, par conséquent, ne sont pas incités par ce système à réduire bijgevolg door deze regeling ook niet worden aangezet om hun
leurs prestations de travail, ont droit, en cas de licenciement, à une arbeidsprestaties te verminderen, in geval van ontslag recht hebben op
indemnité de préavis calculée sur la base de la rémunération pour een opzeggingsvergoeding berekend op basis van loon voor
prestations non réduites ». niet-gereduceerde prestaties ».
B.12. Les travailleurs âgés de cinquante ans et plus qui réduisent B.12. Werknemers van vijftig jaar en ouder die hun arbeidsprestaties
leurs prestations de travail sur la base de la CCT n° 77bis peuvent le op basis van de cao nr. 77bis verminderen, kunnen zulks doen tot aan
faire jusqu'à l'âge de la retraite, tandis que le crédit-temps pour de pensioengerechtigde leeftijd, terwijl het tijdskrediet voor jongere
les travailleurs plus jeunes est limité dans le temps. werknemers in de tijd beperkt is.
Cependant, en ce qui concerne l'article 39 de la loi relative aux Wat het in het geding zijnde artikel 39 van de
contrats de travail en cause, il n'existe pas de différence de Arbeidsovereenkomstenwet betreft, is er voor het bepalen van de
traitement, lors du calcul de l'éventuelle indemnité de congé due par eventuele opzeggingsvergoeding in geval van ontslag door de werkgever
l'employeur en cas de licenciement, selon qu'il s'agit d'un evenwel geen verschil in behandeling al naargelang het gaat om een
travailleur âgé de plus ou de moins de cinquante ans. Si le werknemer van meer of minder dan vijftig jaar. Indien de werknemer
travailleur est licencié au cours d'une période pendant laquelle il a wordt ontslagen in een periode waarin hij zijn arbeidsprestaties heeft
réduit ses prestations de travail, il convient, pour déterminer verminderd, zal bij het bepalen van de opzeggingsvergoeding worden
l'indemnité de congé, de se fonder sur la rémunération en cours, payée uitgegaan van het lopende loon voor zijn verminderde
pour les prestations de travail réduites, et s'il est licencié pendant arbeidsprestaties, en indien hij wordt ontslagen in een periode waarin
une période au cours de laquelle il n'a pas réduit ses prestations de hij zijn arbeidsprestaties niet heeft verminderd, zal bij het bepalen
travail, il convient, pour déterminer l'indemnité de congé, de se van de opzeggingsvergoeding worden uitgegaan van het lopende loon voor
baser sur la rémunération en cours pour les prestations de travail non de niet verminderde arbeidsprestaties.
réduites. Par conséquent, la disposition en cause n'instaure pas de distinction De in het geding zijnde bepaling maakt derhalve geen onderscheid op
fondée sur l'âge des travailleurs concernés. basis van de leeftijd van de betrokken werknemers.
B.13. La seconde question préjudicielle dans l'affaire n° 5053 appelle B.13. De tweede prejudiciële vraag in de zaak nr. 5053 dient
une réponse négative. ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 39 de la loi du 3 juillet 1978 relative aux contrats de Artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de
travail ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution, dans arbeidsovereenkomsten schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
l'interprétation selon laquelle, en cas de licenciement d'un niet, in de interpretatie dat, in geval van ontslag van een werknemer
travailleur âgé de cinquante ans et plus qui a réduit ses prestations van vijftig jaar en ouder die zijn arbeidsprestaties heeft verminderd,
de travail, il convient de se baser sur la rémunération en cours bij de vaststelling van het bedrag van de opzeggingsvergoeding moet
correspondant aux activités réduites pour fixer le montant de worden uitgegaan van het lopende loon dat overeenstemt met de
l'indemnité de congé. verminderde activiteiten.
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 10 novembre 2011. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 10 november 2011.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^