← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 131/2011 du 14 juillet 2011 Numéro du rôle : 5020 En cause
: la question préjudicielle concernant les articles 55 et 55bis des lois relatives à la police de la
circulation routière, coordonnées par arrêté royal du 16 m La
Cour constitutionnelle, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du prés(...)"
Extrait de l'arrêt n° 131/2011 du 14 juillet 2011 Numéro du rôle : 5020 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 55 et 55bis des lois relatives à la police de la circulation routière, coordonnées par arrêté royal du 16 m La Cour constitutionnelle, composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du prés(...) | Uittreksel uit arrest nr. 131/2011 van 14 juli 2011 Rolnummer 5020 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 55 en 55bis van de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 196 Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, voorzitter(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 131/2011 du 14 juillet 2011 | Uittreksel uit arrest nr. 131/2011 van 14 juli 2011 |
Numéro du rôle : 5020 | Rolnummer 5020 |
En cause : la question préjudicielle concernant les articles 55 et | In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 55 en 55bis van de |
55bis des lois relatives à la police de la circulation routière, | wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd bij |
coordonnées par arrêté royal du 16 mars 1968, posée par le Tribunal de | koninklijk besluit van 16 maart 1968, gesteld door de Politierechtbank |
police d'Arlon. | te Aarlen. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée du juge J.-P. Snappe, faisant fonction de président, du | samengesteld uit rechter J.-P. Snappe, waarnemend voorzitter, |
président M. Bossuyt, et des juges E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. | voorzitter M. Bossuyt, en de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. |
Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul et F. | Moerman, E. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul en F. |
Daoût, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le juge | Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder |
J.-P. Snappe, | voorzitterschap van rechter J.-P. Snappe, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 26 août 2010 en cause du ministère public contre R.L., | Bij vonnis van 26 augustus 2010 in zake het openbaar ministerie tegen |
dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 1er septembre | R.L., waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 1 |
2010, le Tribunal de police d'Arlon a posé la question préjudicielle | september 2010, heeft de Politierechtbank te Aarlen de volgende |
suivante : | prejudiciële vraag gesteld : |
« Les articles 55 et 55bis de la loi du 16 mars 1968 relative à la | « Schenden de artikelen 55 en 55bis van de wet van 16 maart 1968 |
police de la circulation routière violent-ils les articles 10 et 11 de | betreffende de politie over het wegverkeer de artikelen 10 en 11 van |
la Constitution en ce qu'il est exclu au Juge d'appliquer les | de Grondwet, in zoverre het uitgesloten is dat de rechter de |
dispositions prévues à l'article 38, § 2bis, de la loi du 16 mars 1968 | bepalingen toepast bedoeld in artikel 38, § 2bis, van de wet van 16 |
relative à la police de la circulation routière ou celle prévue | maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer of die welke |
notamment à l'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la | inzonderheid wordt bedoeld in artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 |
suspension, le sursis et la probation ? ». | betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10 | B.1. Aan het Hof is een vraag gesteld over de bestaanbaarheid met de |
et 11 de la Constitution, des articles 55 et 55bis des lois relatives | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van de artikelen 55 en 55bis van |
à la police de la circulation routière, coordonnées par arrêté royal | de wetten betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd |
du 16 mars 1968 (ci-après : les lois coordonnées) en ce qu'ils ne | bij koninklijk besluit van 16 maart 1968, (hierna : Wegverkeerswet) in |
permettent pas au juge d'appliquer les dispositions prévues à | zoverre zij de rechter niet toelaten de bepalingen toe te passen van |
l'article 38, § 2bis, de la même loi ou à l'article 8 de la loi du 29 | artikel 38, § 2bis, van dezelfde wet of van artikel 8 van de wet van |
juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation. | 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie. |
B.2.1. L'article 55 desdites lois coordonnées dispose : | B.2.1. Artikel 55 van de Wegverkeerswet bepaalt : |
« Le permis de conduire ou le titre qui en tient lieu peut être retiré | « Het rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs kan onmiddellijk |
immédiatement : | ingetrokken worden : |
1° dans les cas visés aux articles 60, §§ 3 et 4, et 61ter, § 1er; | 1° in de gevallen bedoeld in de artikelen 60, §§ 3 en 4 en 61ter, § 1; |
2° si le conducteur a pris la fuite pour échapper aux constatations | 2° indien de bestuurder de vlucht neemt om zich aan de dienstige |
utiles; | vaststellingen te onttrekken; |
3° si l'accident de roulage, apparemment imputable à la faute grave du | 3° indien het verkeersongeval, dat klaarblijkelijk aan een zware fout |
conducteur, a entraîné pour autrui des blessures graves ou la mort; | van de bestuurder te wijten is, aan een ander ernstige verwondingen of |
4° si le conducteur ou la personne qui l'accompagne en vue de | de dood heeft veroorzaakt; |
l'apprentissage est déchu du droit de conduire un véhicule à moteur de | 4° indien de bestuurder of de persoon die hem begeleidt met het oog op |
de scholing, vervallen is verklaard van het recht tot het besturen van | |
la catégorie du véhicule qu'il utilise; | een motorvoertuig van de categorie van het voertuig dat hij gebruikt; |
5° si le conducteur a commis une des infractions, visées à l'article | 5° indien de bestuurder een van de speciaal door de Koning aangewezen |
29 et désignées spécialement par le Roi, du deuxième, troisième ou | overtredingen bedoeld in artikel 29 van de tweede, derde of vierde |
quatrième degré ou si le conducteur a commis un dépassement de la | graad heeft begaan of indien de bestuurder de toegelaten |
vitesse maximale autorisée de plus de 20 kilomètres par heure dans une | maximumsnelheid met meer dan 20 kilometer per uur heeft overschreden |
agglomération, une zone 30, aux abords d'écoles, dans une zone | binnen een bebouwde kom, zone 30, schoolomgeving, woonerf of erf of |
résidentielle ou une zone de rencontre ou si le conducteur a commis un dépassement de la vitesse maximale autorisée de plus de 30 kilomètres par heure; 6° si le conducteur a commis une infraction à l'article 62bis. Si, dans les cas visés par les dispositions reprises au 1° ou au 4°, le conducteur est accompagné d'une personne en vue de l'apprentissage, le permis de conduire dont celle-ci est titulaire peut être retiré immédiatement. Le retrait immédiat est ordonné par le procureur du Roi. Il ne peut toutefois être ordonné que par le procureur général près la cour d'appel lorsque les faits sont de la compétence de cette cour. Le conducteur ou la personne qui accompagne, visée par les dispositions reprises au premier alinéa, 1° ou au deuxième alinéa, est tenu de remettre son permis de conduire ou le titre qui en tient lieu sur l'invitation qui lui en est faite par la police, sur réquisition du ministère public qui a ordonné le retrait. A défaut, ce ministère public peut ordonner la saisie du document. La police communique à l'intéressé quel est le ministère public qui a | indien de bestuurder de toegelaten maximumsnelheid met meer dan 30 kilometer per uur heeft overschreden; 6° indien de bestuurder een overtreding heeft begaan van artikel 62bis. Indien de bestuurder, in de gevallen bedoeld onder 1° of 4°, begeleid wordt met het oog op de scholing, kan het rijbewijs waarvan de begeleider houder is, onmiddellijk ingetrokken worden. Onmiddellijke intrekking wordt bevolen door de procureur des Konings. Onmiddellijke intrekking kan echter alleen door de procureur-generaal bij het hof van beroep worden gelast indien de feiten tot de bevoegdheid van dit hof behoren. De bestuurder of de persoon die begeleidt, bedoeld in de bepalingen van het eerste lid, 1° of in het tweede lid, is gehouden zijn rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs in te leveren op verzoek van de politie, na vordering van het openbaar ministerie dat de intrekking heeft bevolen. Doet hij dit niet, dan mag dit openbaar ministerie het in beslag nemen van het document bevelen. De politie deelt aan de betrokkene mede welk openbaar ministerie de |
ordonné le retrait ». | intrekking van het rijbewijs heeft bevolen ». |
L'article 55bis des mêmes lois dispose : | Artikel 55bis van dezelfde wet bepaalt : |
« § 1er. Le procureur du Roi peut requérir une ordonnance de | « § 1. De procureur des Konings kan een beschikking tot verlenging van |
prolongation de retrait d'au maximum trois mois auprès du tribunal de | de intrekking met ten hoogste drie maanden vorderen voor de |
police. | politierechtbank. |
Il y aura au moins un délai de sept jours entre la citation et la | Tussen de datum van de dagvaarding en de datum van verschijning moet |
comparution. | een termijn van ten minste zeven dagen gelaten worden. |
L'article 146, alinéas 2 et 3, du Code d'instruction criminelle est | Artikel 146, tweede en derde lid, van het Wetboek van strafvordering |
d'application. | is van toepassing. |
Sans préjudice des dispositions légales, la citation énonce les faits | Onverminderd de wettelijke bepalingen bevat de dagvaarding tevens een |
qui sont mis à charge de la personne citée à ce stade de | opgave van de feiten die de gedaagde in die stand van het onderzoek |
l'instruction. | ten laste worden gelegd. |
§ 2. Le tribunal de police statue en séance publique dans les quinze | § 2. De politierechtbank doet uitspraak in openbare terechtzitting |
jours suivant la décision de retrait par le ministère public. | binnen vijftien dagen na de beslissing tot intrekking door het |
openbaar ministerie. | |
L'ordonnance de prolongation de retrait indique de façon précise, mais | De beschikking tot verlenging van de intrekking vermeldt nauwkeurig, |
pouvant être concise, les faits qui sont mis à charge de la personne | maar op een wijze die beknopt mag zijn, de feiten die de gedaagde in |
citée à ce stade de l'instruction et les raisons pour lesquelles le | die stand van het onderzoek ten laste worden gelegd en de redenen |
juge prolonge le retrait décidé par le procureur du Roi. | waarom de rechter de intrekking door de procureur des Konings |
La décision relative aux dépens est réservée afin qu'il puisse être | verlengt. De beslissing over de kosten wordt aangehouden teneinde er over te |
statué en la matière conformément à l'article 162 du Code | beslissen overeenkomstig artikel 162 van het Wetboek van |
d'instruction criminelle. | strafvordering. |
Cette ordonnance de prolongation de retrait n'est susceptible | Tegen deze beschikking tot verlenging van de intrekking is enkel |
d'opposition que conformément à l'article 187, alinéas 1er à 4, du | verzet mogelijk overeenkomstig artikel 187, eerste tot vierde lid, van |
Code d'instruction criminelle. | het Wetboek van strafvordering. |
L'opposition ne suspend pas l'exécution de la décision de retrait. | Het verzet schorst de tenuitvoerlegging van de beslissing tot intrekking niet. |
§ 3. Le juge de police chargé du traitement au fond n'est pas tenu par | § 3. De politierechter belast met de behandeling ten gronde, is niet |
les faits tels que décrits au moment de la délivrance de l'ordonnance | gebonden door de omschrijving van de feiten zoals weerhouden naar |
de prolongation du retrait. | aanleiding van de aflevering van de beschikking tot verlenging van de |
§ 4. Par dérogation au § 1er, le procureur du Roi ou, par délégation, | intrekking. § 4. In afwijking van § 1 kan de procureur des Konings of, bij |
un officier de la police judiciaire peut, au moment du retrait, citer | delegatie, een officier van gerechtelijke politie, op het ogenblik van |
de intrekking, de dader van de overtreding oproepen om te verschijnen | |
l'auteur de l'infraction à comparaître devant le tribunal de police ou | voor de politierechtbank of de correctionele rechtbank binnen een |
termijn van vijftien dagen. | |
le tribunal correctionnel dans un délai de quinze jours. | Hij stelt hem in kennis van de beslissing een beschikking tot |
Il l'informe de la décision de demander une ordonnance de prolongation | verlenging van de intrekking te vorderen, geeft een opgave van de |
du retrait, lui énonce les faits portés à sa charge, lui communique le | feiten die hem ten laste worden gelegd alsook de plaats, de dag en het |
lieu, la date et l'heure de l'audience du tribunal de police et | uur van de zitting van de politierechtbank en deelt hem mede dat hij |
l'informe qu'il a le droit de choisir un avocat. | het recht heeft een advocaat te kiezen. |
Cette notification et cette communication sont mentionnées dans un | Deze kennisgeving en mededeling worden in een proces-verbaal vermeld, |
procès-verbal, dont une copie lui est remise immédiatement. | waarvan hem onmiddellijk een kopie wordt overhandigd. |
Cette notification vaut citation à comparaître devant le tribunal de | Deze kennisgeving geldt als dagvaarding om voor de politierechtbank te |
police. | verschijnen. |
§ 5. Le procureur du Roi peut demander, à charge de l'auteur de | § 5. De procureur des Konings kan ten laste van de dader van de |
l'infraction, une ordonnance de renouvellement de la prolongation de | overtreding een beschikking tot hernieuwing van de verlenging met ten |
trois mois maximum auprès du tribunal de police. | hoogste drie maanden vorderen bij de politierechtbank. |
Il assigne l'intéressé conformément au § 1er, au plus tard quinze | Hij dagvaardt de betrokkene overeenkomstig § 1 ten laatste vijftien |
jours avant l'expiration du délai de l'ordonnance initiale. | dagen vóór het verstrijken van de termijn van de aanvankelijke |
§ 6. Le tribunal de police se prononce en séance publique conformément | beschikking. § 6. De politierechtbank doet in openbare terechtzitting uitspraak |
aux §§ 2 et 3 avant l'expiration de l'ordonnance de prolongation | overeenkomstig §§ 2 en 3 vóór het verstrijken van de aanvankelijke |
initiale. | beschikking tot verlenging. |
§ 7. Par dérogation au § 6 et à condition que le procureur du Roi ait | § 7. In afwijking van § 6 en op voorwaarde dat de procureur des |
assigné au fond pour la même audience, le tribunal de police peut | Konings voor diezelfde zitting ten gronde heeft gedagvaard, kan de |
connaître immédiatement du fond de l'affaire ». | politierechtbank onmiddellijk kennis nemen van de grond van de zaak ». |
B.2.2. L'article 38, § 2bis, des mêmes lois coordonnées dispose : | B.2.2. Artikel 38, § 2bis, van dezelfde wet bepaalt : |
« Le juge peut ordonner, à l'égard de tout conducteur détenteur d'un | « De rechter kan lastens iedere bestuurder houder van een rijbewijs of |
permis de conduire ou d'un titre qui en tient lieu, que la déchéance | het als zodanig geldend bewijs, bevelen dat het effectief verval enkel |
effective sera mise en exécution uniquement : | wordt uitgevoerd : |
- du vendredi 20 heures au dimanche 20 heures; | - van vrijdag om 20 uur tot zondag om 20 uur; |
- à partir de 20 heures la veille d'un jour férié jusqu'à 20 heures le | - van 20 uur op de vooravond van een feestdag tot 20 uur op die |
jour férié même ». | feestdag ». |
B.3. Comme le relève le Conseil des ministres, il ressort tant des | B.3. Zoals de Ministerraad doet opmerken, blijkt zowel uit de |
motifs du jugement rendu par le juge a quo que des termes de la | motivering van het door de verwijzende rechter gewezen vonnis als uit |
question soumise à la Cour que seule est en cause la compatibilité | de bewoordingen van de aan het Hof voorgelegde vraag dat alleen de |
bestaanbaarheid van artikel 55bis van de Wegverkeerswet met de | |
avec les articles 10 et 11 de la Constitution de l'article 55bis des | artikelen 10 en 11 van de Grondwet in het geding is. |
lois coordonnées. | |
La Cour limite son examen à cette disposition. | Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die bepaling. |
B.4. L'article 55 des lois coordonnées vise les hypothèses de retrait | B.4. Artikel 55 van de Wegverkeerswet beoogt de gevallen van |
immédiat du permis de conduire par le ministère public pour une durée | onmiddellijke intrekking van het rijbewijs door het openbaar |
maximum de quinze jours tandis que l'article 55bis de la même loi | ministerie voor een maximumduur van vijftien dagen, terwijl artikel |
permet la prolongation d'une telle mesure par le juge de police | 55bis van dezelfde wet de verlenging toelaat van een dergelijke |
pendant deux périodes supplémentaires de trois mois au maximum. | maatregel door de politierechter gedurende twee bijkomende periodes |
van ten hoogste drie maanden. | |
B.5.1. Sur la base de l'article 55 de la loi sur la circulation | B.5.1. Op grond van artikel 55 van de Wegverkeerswet kan het openbaar |
routière, le ministère public peut retirer immédiatement leur permis | ministerie onmiddellijk het rijbewijs intrekken van, onder meer, |
de conduire, notamment, aux conducteurs qui commettent une grave | bestuurders die een zware verkeersovertreding begaan, bestuurders die |
infraction de roulage, aux conducteurs qui conduisent sous l'influence | rijden onder invloed van alcohol of andere stoffen die de |
de l'alcool ou d'autres substances qui influencent la capacité de | rijvaardigheid beïnvloeden, bestuurders die door een zware fout een |
conduite, aux conducteurs qui provoquent, à la suite d'une faute | verkeersongeval teweegbrengen dat aan een ander ernstige verwondingen |
grave, un accident de roulage entraînant pour autrui des blessures | of zelfs de dood veroorzaakt, en bestuurders die de opsporing en de |
graves ou la mort et aux conducteurs qui entravent la recherche et la | vaststelling van overtredingen tegenwerken. |
constatation des infractions. | |
Selon les travaux préparatoires de l'article 55 précité, le retrait | Volgens de parlementaire voorbereiding van het voormelde artikel 55 |
immédiat du permis de conduire tend à améliorer la sécurité routière. | strekt de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs ertoe de |
Le législateur estimait que « le retrait immédiat du permis de | verkeersveiligheid te bevorderen. De wetgever was van oordeel dat « de |
onmiddellijke intrekking van het rijbewijs [...] ertoe [zou] bijdragen | |
conduire [...] permettra d'écarter les conducteurs dangereux de la | de gevaarlijke bestuurders, in afwachting dat er een rechterlijke |
circulation, en attendant la décision judiciaire, et est de nature à | beslissing getroffen wordt, uit het verkeer te verwijderen en [...] de |
inciter les conducteurs au respect des règlements » (Doc. parl., | bestuurders tot het nakomen van de reglementen [zou] aanzetten » |
Sénat, 1962-1963, n° 68, p. 9; Doc. parl., Chambre, 1989-1990, n° | (Parl. St., Senaat, 1962-1963, nr. 68, p. 9; Parl. St., Kamer, |
1062/7, p. 65). | 1989-1990, nr. 1062/7, p. 65). |
B.5.2. Une telle mesure peut, à certaines conditions, être considérée | B.5.2. Een dergelijke maatregel kan onder bepaalde voorwaarden worden |
comme une mesure de sûreté temporaire et non comme une sanction | beschouwd als een tijdelijke beveiligingsmaatregel en niet als een |
pénale. Elle n'implique pas une décision sur le bien-fondé d'une | strafsanctie. Hij houdt geen beslissing in over de gegrondheid van een |
accusation en matière pénale au sens de l'article 6 de la Convention | strafvervolging in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor |
européenne des droits de l'homme (dans le même sens : CEDH, 28 octobre | de rechten van de mens (in dezelfde zin : EHRM, 28 oktober 1999, |
1999, Escoubet c. Belgique). | Escoubet t. België). |
B.6.1. Par son arrêt n° 154/2004, du 22 septembre 2004, la Cour a | B.6.1. Met zijn arrest nr. 154/2004 van 22 september 2004 heeft het |
annulé l'article 25 de la loi du 7 février 2003 portant diverses | Hof artikel 25 van de wet van 7 februari 2003 houdende verschillende |
dispositions en matière de sécurité routière, qui permettait au | bepalingen inzake verkeersveiligheid vernietigd, dat de procureur des |
procureur du Roi de prolonger, à deux reprises pour un délai d'un | Konings de mogelijkheid bood de intrekking van het rijbewijs tweemaal |
mois, le retrait du permis de conduire : | te verlengen voor een termijn van één maand : |
« B.5.4. La disposition attaquée doit être annulée parce qu'elle ne | « B.5.4. De bestreden bepaling dient te worden vernietigd omdat zij |
prévoit l'intervention d'un juge, ni à l'égard de la décision | niet in een jurisdictioneel optreden voorziet, noch ten aanzien van de |
initiale, qui, en ce qu'elle peut avoir une durée d'un mois maximum ne | aanvankelijke beslissing, die vanwege de verlenging ervan tot maximaal |
correspond plus à la nécessité de prendre immédiatement des mesures de | één maand niet langer beantwoordt aan de noodzaak tot het onmiddellijk |
durée limitée dans l'intérêt de la sécurité de la circulation, ni à | nemen van maatregelen van beperkte duur in het belang van de |
l'égard de la décision qui peut être prise à deux reprises de | verkeersveiligheid, noch ten aanzien van de mogelijkheid die |
prolonger le retrait pour la même durée ». | beslissing tweemaal te verlengen voor dezelfde duur ». |
B.6.2. A la suite de cet arrêt, le législateur a adopté l'article | B.6.2. Naar aanleiding van dat arrest heeft de wetgever het in het |
55bis en cause. | geding zijnde artikel 55bis aangenomen. |
Celui-ci trouve son origine dans un amendement n° 73 au projet de loi | Dat artikel vindt zijn oorsprong in een amendement nr. 73 bij het |
modifiant la loi du 7 février 2003 portant diverses dispositions en | wetsontwerp tot wijziging van de wet van 7 februari 2003 houdende |
diverse bepalingen inzake verkeersveiligheid, dat heeft geleid tot het | |
matière de sécurité routière, ayant abouti à l'adoption de la loi du | aannemen van de wet van 20 juli 2005 tot wijziging van de |
20 juillet 2005 modifiant les lois coordonnées du 16 mars 1968 | gecoördineerde wetten van 16 maart 1968 betreffende de politie over |
relative à la police de la circulation routière (Moniteur belge , 11 août 2005). Ledit amendement était justifié comme suit : « Il peut être nécessaire de prolonger le retrait. Il ne semble pas opportun d'énumérer dans la loi les différents cas d'application, mais il est souhaitable que le ministre de la Justice prenne des directives en vue d'en uniformiser l'application, après avoir recueilli l'avis du Collège des procureurs généraux. L'expression 'siégeant en affaires pénales' porte à confusion. Le juge de police ne prend qu'une mesure de sécurité et ne statue, en ce qui concerne les faits, qu'à titre provisoire. Eu égard à la brièveté du délai imparti au juge de police pour prendre une décision, la procédure par voie de citation est la seule qui offre à la personne citée les garanties nécessaires en matière de sécurité juridique et de droits de la défense. | het wegverkeer (Belgisch Staatsblad , 11 augustus 2005). Dat amendement werd als volgt verantwoord : « De noodzaak van een verlenging van de intrekking kan zich opdringen. Het blijkt niet noodzakelijk de verschillende toepassingsgevallen in de wet op te sommen; met het oog op een uniforme toepassing is het wel aangewezen dat de minister van Justitie richtlijnen uitvaardigt, nadat hij het advies van het college van procureurs-generaal heeft ingewonnen. De zinsnede ' zetelend in strafzaken ' of ' zetelend in strafrechtelijke zaken ' is verwarrend. De politierechter neemt slechts een veiligheidsmaatregel en doet, wat de feiten betreft, slechts uitspraak ten voorlopige titel. Gelet op de korte tijdspanne waarbinnen de politierechter een beslissing dient te nemen, is de procedure bij dagvaarding de enige |
Un délai de citation de sept jours semble suffisant, dans la mesure | procedure die aan de gedaagde de nodige waarborgen biedt inzake |
où, en l'espèce, les débats se limitent à l'opportunité d'une telle | rechtszekerheid en rechten van verdediging. |
mesure de sécurité et ne portent pas sur le taux de la peine ni sur la | Een dagvaardingstermijn van zeven dagen blijkt voldoende aangezien de |
responsabilité civile. | debatten in casu zich beperken tot de noodzaak van een dergelijke |
A juste titre, on n'a pas prévu la possibilité d'appel; il semble par | beveiligingsmaatregel en geen betrekking heeft [lees : hebben] op de |
contre indiqué de prévoir une possibilité de faire opposition. On ne | strafmaat of de burgerrechtelijke aansprakelijkheid. |
peut, en effet, exclure que la citation ne soit pas parvenue à la | Terecht werd niet voorzien in de mogelijkheid van hoger beroep; het |
personne citée ou que cette dernière ne pouvait assister à l'audience | lijkt daarentegen wél aangewezen een mogelijkheid van verzet te |
en raison de circonstances indépendantes de sa volonté. | voorzien. Het is immers nooit uitgesloten dat de dagvaarding de |
D'autre part, il est indiqué d'étendre l'application de l'article 146, | gedaagde niet heeft bereikt of dat de gedaagde niet ter terechtzitting |
alinéa 3, du Code d'instruction criminelle aux cas où la poursuite de | kon aanwezig zijn ingevolge omstandigheden onafhankelijk van zijn wil. |
l'instruction pendant les jours suivants a fourni des indices sérieux | Anderzijds is het aangewezen de toepasselijkheid van artikel 146 al. 3 |
qu'une telle prolongation s'impose. | van het Wetboek van strafvordering te voorzien voor gevallen waarin |
En tout état de cause, le juge doit motiver les raisons qui le | het verder onderzoek van de eerstvolgende dagen ernstige aanwijzingen |
poussent à prolonger le retrait du permis de conduire. | heeft opgeleverd dat een dergelijke verlenging zich opdringt. |
Il est superflu d'inscrire à l'article 55bis proposé l'obligation de | In elk geval dient de rechter te motiveren waarom hij een verlenging |
mentionner le lieu, le jour et l'heure de l'audience ainsi que le | van de intrekking noodzakelijk acht. |
droit de faire appel à un avocat, dès lors que cette obligation est | De opname in artikel 55bis in ontwerp van de verplichting plaats, dag |
déjà réglée de manière plus circonstanciée ailleurs dans le Code | en uur van de zitting en het recht op een advocaat te vermelden, is |
d'instruction criminelle et dans le Code judiciaire. Il est par contre | overbodig, aangezien deze verplichting elders in het Wetboek van |
important de mentionner que les faits sont décrits comme ils se | strafvordering en het Gerechtelijk Wetboek op uitvoerigere wijze |
présentent à ce stade de l'instruction. On ne peut, en effet, exclure | geregeld is; daarentegen is wel belangrijk te vermelden dat de feiten |
que la poursuite de l'instruction (par exemple, l'analyse sanguine) ou | omschreven worden, zoals ze zich op dat ogenblik van de stand van het |
onderzoek laten omschrijven. Het is immers niet uitgesloten dat verder | |
le décès ultérieur d'une victime d'un accident de la route nécessite | onderzoek (bvb. de bloedanalyse) of het later overlijden van een |
une requalification des faits » (Doc. parl. Chambre, 2004-2005, DOC | verkeersslachtoffer een herkwalificatie van de feiten noodzakelijk |
51-1428/013, pp. 3 et 4). | maakt » (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1428/013, pp. 3 en 4). |
B.7. Il ressort des travaux préparatoires de la loi du 20 juillet 2005 que la mesure qui consiste à prolonger un retrait du permis de conduire vise à écarter de la circulation des conducteurs qui, après l'écoulement du délai de retrait de permis initial, continuent à présenter pour eux-mêmes ou pour d'autres usagers de la route un danger tel qu'il est nécessaire d'agir sans devoir attendre une éventuelle décision juridictionnelle au fond. B.8. Dans ces circonstances, pareille décision prise par le tribunal de police, qui n'implique aucune décision quant au bien-fondé d'une accusation en matière pénale, doit être considérée comme une mesure de sûreté qui peut justifier, compte tenu de l'objectif qu'elle entend poursuivre, que les conducteurs qui se la voient appliquer soient traités différemment de ceux qui se voient infliger une peine de déchéance du droit de conduire. En effet, une mesure de sûreté urgente et temporaire peut, pour atteindre son objectif, consister à retirer purement et simplement un permis, tandis que le juge qui prononce une condamnation pénale peut | B.7. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 20 juli 2005 blijkt dat de maatregel die erin bestaat een intrekking van het rijbewijs te verlengen, ertoe strekt bestuurders uit het verkeer te verwijderen die, na het verstrijken van de aanvankelijke termijn van intrekking van het rijbewijs, voor zichzelf of voor andere weggebruikers een dusdanig gevaar blijven vormen dat het noodzakelijk is op te treden zonder te moeten wachten op een eventuele jurisdictionele beslissing ten gronde. B.8. In die omstandigheden moet een dergelijke door de politierechtbank genomen beslissing, die geen enkele beslissing met betrekking tot de gegrondheid van een strafvervolging impliceert, worden beschouwd als een beveiligingsmaatregel die, rekening houdend met de doelstelling die ermee wordt nagestreefd, kan verantwoorden dat de bestuurders op wie ze wordt toegepast en diegenen aan wie een straf van vervallenverklaring van het recht tot sturen wordt opgelegd, verschillend worden behandeld. Om zijn doel te bereiken, kan een dringende en tijdelijke beveiligingsmaatregel immers erin bestaan een rijbewijs volledig in te trekken, terwijl de rechter die een strafrechtelijke veroordeling |
moduler la sanction qu'il inflige en tenant compte de facteurs | uitspreekt, de straf die hij oplegt kan moduleren rekening houdend met |
individuels. Il n'appartient donc pas au juge de police, saisi d'une | individuele factoren. Het staat dus niet aan de politierechter bij wie |
demande de prolongation du retrait du permis de conduire, de recourir | een vordering tot verlenging van de intrekking van het rijbewijs |
aux modes d'individualisation de la peine. | aanhangig is gemaakt, een beroep te doen op de wijzen waarop de straf |
kan worden geïndividualiseerd. | |
B.9. Compte tenu de la nature de la mesure en cause, il est | B.9. Rekening houdend met de aard van de in het geding zijnde |
raisonnablement justifié que les conducteurs auxquels le tribunal de | maatregel, is het redelijk verantwoord dat op de bestuurders aan wie |
police impose une prolongation du retrait de permis de conduire ne | de politierechtbank een verlenging van de intrekking van het rijbewijs |
puissent se voir appliquer les dispositions de l'article 38, § 2bis, | oplegt, niet de bepalingen kunnen worden toegepast van artikel 38, § |
des lois coordonnées ou de l'article 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant la suspension, le sursis et la probation, ces dispositions ne pouvant en principe être appliquées que dans le cadre du prononcé d'une sanction pénale. La prolongation du retrait de permis pourrait en effet manquer son objectif si de telles dispositions étaient applicables. Il n'est, en outre, pas porté atteinte de manière disproportionnée aux droits des conducteurs concernés dès lors que l'ordonnance spécialement motivée de prolongation du retrait du permis de conduire est prise par un juge indépendant et impartial qui apprécie, compte tenu des circonstances de la cause, s'il y a lieu, ou non, de la prononcer. B.10. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour | 2bis, van de Wegverkeerswet of van artikel 8 van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie, aangezien die bepalingen in beginsel slechts kunnen worden toegepast in het kader van de uitspraak van een strafsanctie. De verlenging van de intrekking van het rijbewijs zou immers haar doel voorbijschieten indien dergelijke bepalingen van toepassing zouden kunnen zijn. Bovendien wordt niet op onevenredige wijze afbreuk gedaan aan de rechten van de betrokken bestuurders, aangezien de bijzonder gemotiveerde beschikking tot verlenging van de intrekking van het rijbewijs wordt genomen door een onafhankelijke en onpartijdige rechter die, rekening houdend met de omstandigheden van de zaak, beoordeelt of er al dan niet reden is om ze uit te spreken. B.10. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 55bis des lois relatives à la police de la circulation | Artikel 55bis van de wetten betreffende de politie over het |
routière, coordonnées par arrêté royal du 16 mars 1968, ne viole pas | wegverkeer, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 16 maart 1968, |
les articles 10 et 11 de la Constitution. | schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 14 juillet 2011. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 14 juli 2011. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président f.f., | De wnd. voorzitter, |
J.-P. Snappe. | J.-P. Snappe. |