Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 105/2011 du 16 juin 2011 Numéro du rôle : 4981 En cause : le recours en annulation de l'article 7 de la loi du 23 décembre 2009 introduisant un nouveau livre relatif à la motivation, à l'information et aux voies de reco La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...)"
Extrait de l'arrêt n° 105/2011 du 16 juin 2011 Numéro du rôle : 4981 En cause : le recours en annulation de l'article 7 de la loi du 23 décembre 2009 introduisant un nouveau livre relatif à la motivation, à l'information et aux voies de reco La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De(...) Uittreksel uit arrest nr. 105/2011 van 16 juni 2011 Rolnummer 4981 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 7 van de wet van 23 december 2009 tot invoeging van een nieuw boek betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmidd Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 105/2011 du 16 juin 2011 Uittreksel uit arrest nr. 105/2011 van 16 juni 2011
Numéro du rôle : 4981 Rolnummer 4981
En cause : le recours en annulation de l'article 7 de la loi du 23 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 7 van de wet van 23
décembre 2009 introduisant un nouveau livre relatif à la motivation, à december 2009 tot invoeging van een nieuw boek betreffende de
motivering, de informatie en de rechtsmiddelen in de wet van 24
l'information et aux voies de recours dans la loi du 24 décembre 1993 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten
relative aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de voor aanneming van werken, leveringen en diensten, ingesteld door de
fournitures et de services, introduit par la SPRL « Challenge MC ». bvba « Challenge MC ».
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E.
Spreutels, T. Merckx-Van Goey et P. Nihoul, assistée du greffier P.-Y. Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey en P. Nihoul, bijgestaan
Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt, door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 28 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 28 juni 2010
juin 2010 et parvenue au greffe le 29 juin 2010, un recours en ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 29 juni
2010, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 7 van de wet
annulation de l'article 7 de la loi du 23 décembre 2009 introduisant van 23 december 2009 tot invoeging van een nieuw boek betreffende de
un nouveau livre relatif à la motivation, à l'information et aux voies motivering, de informatie en de rechtsmiddelen in de wet van 24
de recours dans la loi du 24 décembre 1993 relative aux marchés december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten
publics et à certains marchés de travaux, de fournitures et de voor aanneming van werken, leveringen en diensten (bekendgemaakt in
services (publiée au Moniteur belge du 28 décembre 2009, troisième het Belgisch Staatsblad van 28 december 2009, derde editie) door de
édition) a été introduit par la SPRL « Challenge MC », dont le siège est établi à 2930 Brasschaat, Ter Borcht 46. bvba « Challenge MC », met zetel te 2930 Brasschaat, Ter Borcht 46.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
Les dispositions attaquées et autres dispositions pertinentes Ten aanzien van de bestreden en andere relevante bepalingen
B.1.1. La partie requérante demande l'annulation de l'article 7 de la B.1.1. De verzoekende partij vordert de vernietiging van artikel 7 van
loi du 23 décembre 2009 introduisant un nouveau livre relatif à la de wet van 23 december 2009 tot invoeging van een nieuw boek
motivation, à l'information et aux voies de recours dans la loi du 24 betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen in de
décembre 1993 relative aux marchés publics et à certains marchés de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige
travaux, de fournitures et de services, qui dispose : opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten, dat bepaalt :
« Le Roi fixe la date de l'entrée en vigueur de la présente loi. « De Koning bepaalt de datum van inwerkingtreding van deze wet.
Les marchés publics, les marchés et les concours de projets, publiés De overheidsopdrachten, de opdrachten en de prijsvragen voor ontwerpen
avant cette date ou pour lesquels, à défaut de publication d'un avis, bekendgemaakt vóór deze datum of waarvoor, bij ontstentenis van een
l'invitation à présenter une demande de participation ou à remettre bekendmaking van aankondiging, vóór deze datum een uitnodiging werd
une offre est lancée avant cette date, demeurent soumis aux verstuurd om een aanvraag tot deelneming of een offerte in te dienen,
dispositions législatives et réglementaires en vigueur au moment de blijven onderworpen aan de wettelijke en reglementaire bepalingen die
l'avis ou de l'invitation ». gelden op het ogenblik van de aankondiging of van de uitnodiging ».
B.1.2. La date d'entrée en vigueur de la loi du 23 décembre 2009 a été B.1.2. De datum van inwerkingtreding van de wet van 23 december 2009
fixée par l'article 76 de l'arrêté royal du 10 février 2010 « werd vastgesteld bij artikel 76 van het koninklijk besluit van 10
februari 2010 tot wijziging van bepaalde koninklijke besluiten tot
modifiant certains arrêtés royaux exécutant la loi du 24 décembre 1993 uitvoering van de wet van 24 december 1993 betreffende de
relative aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken,
fournitures et de services », qui dispose : leveringen en diensten, dat bepaalt :
« Entrent en vigueur le 25 février 2010 : « Treden in werking op 25 februari 2010 :
1° la loi du 23 décembre 2009 introduisant un nouveau livre relatif à 1° de wet van 23 december 2009 tot invoeging van een nieuw boek
la motivation, à l'information et aux voies de recours dans la loi du betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen in de
24 décembre 1993 relative aux marchés publics et à certains marchés de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige
travaux, de fournitures et de services; opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
2° le présent arrêté. 2° dit besluit.
Les marchés publics et les marchés publiés avant cette date ou pour De overheidsopdrachten en de opdrachten bekendgemaakt vóór deze datum
lesquels, à défaut de publication d'un avis, l'invitation à présenter of waarvoor, bij ontstentenis van een bekendmaking van aankondiging,
vóór deze datum een uitnodiging wordt verstuurd om zich kandidaat te
une candidature ou à remettre offre est lancée avant cette date, stellen of een offerte in te dienen, blijven onderworpen aan de
demeurent soumis aux dispositions législatives et réglementaires en wettelijke en reglementaire bepalingen die gelden op het ogenblik van
vigueur au moment de l'avis ou de l'invitation ». de aankondiging of van de uitnodiging ».
B.1.3. Selon l'article 1er de la loi du 23 décembre 2009, cette loi B.1.3. Volgens artikel 1 van de wet van 23 december 2009, zorgt die
transpose notamment la directive 2007/66/CE du Parlement européen et wet voor de omzetting van, onder meer, de richtlijn 2007/66/EG van het
du Conseil du 11 décembre 2007 « modifiant les directives 89/665/CEE Europees Parlement en de Raad van 11 december 2007 « tot wijziging van
et 92/13/CEE du Conseil en ce qui concerne l'amélioration de de richtlijnen 89/665/EEG en 92/13/EEG van de Raad met betrekking tot
l'efficacité des procédures de recours en matière de passation des de verhoging van de doeltreffendheid van de beroepsprocedures inzake
marchés publics ». het plaatsen van overheidsopdrachten ».
L'article 3, paragraphe 1, premier alinéa, de cette directive dispose Artikel 3, lid 1, eerste alinea, van die richtlijn bepaalt :
: « Les Etats membres mettent en vigueur les dispositions législatives, « De lidstaten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke
réglementaires et administratives nécessaires pour se conformer à la bepalingen in werking treden om uiterlijk op 20 december 2009 aan deze
présente directive au plus tard le 20 décembre 2009. [...] ». richtlijn te voldoen. [...] ».
Quant à l'intérêt de la partie requérante Ten aanzien van het belang van de verzoekende partij
B.2.1. La partie requérante justifie son intérêt au recours en B.2.1. De verzoekende partij motiveert haar belang bij het beroep tot
annulation en soulignant, d'une part, que la loi du 23 décembre 2009 a vernietiging door erop te wijzen, enerzijds, dat de wet van 23
assoupli les conditions d'obtention d'une suspension, par le Conseil december 2009 de voorwaarden tot het verkrijgen van een schorsing,
d'Etat, de l'exécution d'une décision de l'autorité adjudicatrice, en door de Raad van State, van de tenuitvoerlegging van een beslissing
ce sens qu'une partie requérante devant le Conseil d'Etat ne doit van de aanbestedende instantie heeft versoepeld in die zin dat een
démontrer ni un « préjudice grave difficilement réparable » ni verzoekende partij bij de Raad van State geen « moeilijk te herstellen
l'existence d'une « extrême urgence », et, d'autre part, qu'une ernstig nadeel » dient aan te tonen, noch het bestaan van een «
demande de suspension qu'elle a introduite en extrême urgence devant -uiterst dringende noodzakelijkheid », en anderzijds, dat een door
le Conseil d'Etat le 14 mai 2010 a été rejetée. haar op 14 mei 2010 bij de Raad van State ingediende vordering tot
schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid werd verworpen.
De Raad van State oordeelde, op grond van - het te dezen bestreden -
Sur la base de l'article 7 de la loi du 23 décembre 2009 - attaqué en artikel 7 van de wet van 23 december 2009 en het ter uitvoering
l'espèce - et de l'arrêté royal du 10 février 2010, pris en exécution daarvan genomen koninklijk besluit van 10 februari 2010, dat de
de cette loi, le Conseil d'Etat a considéré que les dispositions de la
loi du 23 décembre 2009 n'étaient pas encore applicables au litige - bepalingen van de wet van 23 december 2009 nog niet van toepassing
waren op het geschil - de opdracht werd immers bekendgemaakt in het
en effet, le marché a été publié au Journal officiel de l'Union Publicatieblad van de Europese Unie en het Bulletin der Aanbestedingen
européenne et au Bulletin des adjudications du 27 janvier 2010 - et van 27 januari 2010 -, en dat niet was aangetoond dat een gewone
qu'il n'était pas démontré qu'une suspension ordinaire ne serait plus schorsing onherroepelijk te laat zou komen om het aangevoerde nadeel
en mesure de remédier au préjudice allégué. te weren.
La partie requérante fait également valoir à cet égard que le pli De verzoekende partij voert daarbij eveneens aan dat het aangetekend
recommandé par lequel l'autorité adjudicatrice l'a informée de ce que schrijven waarmee de aanbestedende instantie haar op de hoogte bracht
sa candidature n'était pas retenue mentionnait qu'elle pouvait van het feit dat haar kandidatuur niet was geselecteerd, vermeldde dat
introduire une demande de suspension devant le Conseil d'Etat et zij een schorsingsberoep kon instellen bij de Raad van State, waarbij
faisait référence aux dispositions insérées dans la loi du 24 décembre werd verwezen naar de bepalingen die bij de wet van 23 december 2009
1993 par la loi du 23 décembre 2009. Elle relève également que les in de wet van 24 december 1993 werden ingevoerd. Zij wijst tevens op
Etats membres de l'Union européenne devaient, conformément à l'article het feit dat de lidstaten van de Europese Unie, volgens artikel 3, lid
3, paragraphe 1, premier alinéa, de la directive 2007/66/CE, mettre en 1, eerste alinea, van de richtlijn 2007/66/EG, de nodige wettelijke en
vigueur les dispositions législatives et administratives nécessaires bestuursrechtelijke bepalingen in werking dienden te doen treden om
pour se conformer à cette directive au plus tard le 20 décembre 2009. uiterlijk op 20 december 2009 aan die richtlijn te voldoen.
B.2.2. Selon le Conseil des ministres, la partie requérante ne B.2.2. Volgens de Ministerraad toont de verzoekende partij niet aan
justifie pas d'un intérêt légitime pour demander l'annulation de la dat zij beschikt over een wettig belang om de vernietiging van de
disposition attaquée. Le fait que la demande de suspension introduite bestreden bepaling te vorderen. Het gegeven dat het door de
le 14 mai 2010 par la partie requérante a été déclarée irrecevable par verzoekende partij op 14 mei 2010 ingestelde schorsingsberoep door de
le Conseil d'Etat serait exclusivement dû à sa propre négligence et à Raad van State onontvankelijk werd verklaard, zou uitsluitend te
son manque de prévoyance. En effet, au moment où la partie requérante
a introduit sa demande de suspension devant le Conseil d'Etat, la loi wijten zijn aan haar eigen nalatigheid en onzorgvuldigheid. De wet van
du 23 décembre 2009 avait déjà été publiée au Moniteur belge , plus 23 december 2009 was op het ogenblik dat de verzoekende partij haar
schorsingsberoep bij de Raad van State instelde immers reeds in het
précisément le 28 décembre 2009. Belgisch Staatsblad verschenen, meer bepaald op 28 december 2009.
B.3.1. L'annulation de la disposition attaquée aurait pour conséquence B.3.1. Uit een vernietiging van de bestreden bepaling zou voortvloeien
que la date d'entrée en vigueur de la loi du 23 décembre 2009, publiée dat de wet van 23 december 2009, bekendgemaakt in het Belgisch
au Moniteur belge du 28 décembre 2009, serait fixée au 7 janvier 2010 Staatsblad van 28 december 2009, in werking zou treden op 7 januari
et que les nouvelles dispositions qu'elle contient s'appliqueraient à 2010, en dat de nieuwe bepalingen die zij bevat toepasselijk zouden
zijn op een overheidsopdracht die, zoals te dezen het geval is, is
un marché public qui, comme en l'espèce, a été publié au Journal bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie en het
officiel de l'Union européenne et au Bulletin des adjudications du 27 Bulletin der Aanbestedingen van 27 januari 2010. Een dergelijke
janvier 2010. Une telle situation permettrait à la partie requérante situatie zou de verzoekende partij toelaten zich op artikel 17 van de
d'invoquer l'article 17 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof te
Cour constitutionnelle, en vertu duquel un arrêt du Conseil d'Etat, beroepen, volgens hetwelk een arrest van de Raad van State, in zoverre
dans la mesure où il est fondé sur une disposition législative annulée het is gegrond op een bepaling van een wet die vervolgens door het
ensuite par la Cour constitutionnelle ou sur un règlement pris en Grondwettelijk Hof is vernietigd, of op een verordening ter uitvoering
exécution de cette disposition, peut être rétracté en tout ou en van die wet, geheel of ten dele kan worden ingetrokken, om aldus, in
partie; la partie requérante pourrait ainsi obtenir, le cas échéant, voorkomend geval, de intrekking te verkrijgen van het arrest nr.
la rétractation de l'arrêt du Conseil d'Etat n° 205.058 du 10 juin 205.058 van 10 juni 2010, waarmee de Raad van State de door haar
2010 qui a rejeté la demande de suspension qu'elle avait introduite. ingediende vordering tot schorsing had verworpen.
B.3.2. Il ressort de cet arrêt que la demande de suspension introduite B.3.2. Uit dat arrest blijkt dat de vordering tot schorsing van de
par la partie requérante a été rejetée pour absence de risque de verzoekende partij werd verworpen bij ontstentenis van een risico van
préjudice grave difficilement réparable. een moeilijk te herstellen ernstig nadeel.
En outre, les arguments avancés par la partie requérante à l'appui de Bovendien doen de door de verzoekende partij ter ondersteuning van
son moyen font apparaître que la disposition attaquée est critiquée haar middel aangevoerde argumenten ervan blijken dat de bestreden
principalement en ce qu'elle règle l'entrée en vigueur de l'article bepaling in hoofdzaak wordt bekritiseerd in zoverre zij de
inwerkingtreding regelt van het bij artikel 2 van de wet van 23
65/15, inséré dans la loi du 24 décembre 1993 par l'article 2 de la december 2009 in de wet van 24 december 1993 ingevoegde artikel 65/15,
loi du 23 décembre 2009, qui prévoit que « l'instance de recours peut, dat bepaalt dat, « zonder dat het bewijs van een moeilijk te
sans que la preuve d'un risque de préjudice grave difficilement herstellen ernstig nadeel is vereist, [...] de verhaalinstantie,
réparable ne doive être apportée, le cas échéant sous peine eventueel op straffe van een dwangsom, de uitvoering van de [...]
d'astreinte, suspendre l'exécution des décisions » en matière de beslissingen [inzake overheidsopdrachten kan] schorsen ».
marchés publics.
B.3.3. Il s'ensuit que la partie requérante justifie d'un intérêt B.3.3. Daaruit volgt dat de verzoekende partij doet blijken van een
suffisant à l'annulation de l'article 7 de la loi du 23 décembre 2009 voldoende belang bij de vernietiging van artikel 7 van de wet van 23
en ce qu'il règle l'entrée en vigueur de l'article 65/15 de la loi du december 2009 in zoverre het de inwerkingtreding regelt van het bij
24 décembre 1993, inséré par l'article 2 de la loi du 23 décembre artikel 2 van de wet van 23 december 2009 in de wet van 24 december
2009. 1993 ingevoegde artikel 65/15.
Quant au fond Ten gronde
B.4. Le moyen unique est pris de la violation des articles 10 et 11 de B.4. Het enige middel is afgeleid uit de schending van de artikelen 10
en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met het
la Constitution, combinés ou non avec le principe général de droit de algemeen rechtsbeginsel van de onmiddellijke toepassing van de wetten
l'application immédiate des lois d'organisation judiciaire, de op de rechterlijke organisatie, de bevoegdheid en de rechtspleging,
compétence et de procédure, avec les articles 2 et 3 du Code met de artikelen 2 en 3 van het Gerechtelijk Wetboek, met de artikelen
judiciaire, avec l'article 160 de la Constitution et avec l'article
65/15 de la loi du 23 décembre 1993, avec le principe de légalité, 160 van de Grondwet en 65/15 van de wet van 23 december 1993, met het
avec le principe de la sécurité juridique, avec l'article 190 de la wettigheidsbeginsel, met het rechtszekerheidsbeginsel, met artikel 190
Constitution et avec la directive 2007/66/CE. van de Grondwet en met de richtlijn 2007/66/EG.
B.5.1. Le Conseil des ministres conteste la recevabilité du moyen, au B.5.1. De Ministerraad betwist de ontvankelijkheid van het middel,
motif que la partie requérante dénonce la violation des articles 10 et omdat de verzoekende partij de schending aanvoert van de artikelen 10
11 de la Constitution, combinés avec divers principes et dispositions en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met allerlei beginselen,
internationales et constitutionnelles, sans indiquer entre quelles internationale bepalingen en grondwetsbepalingen, zonder aan te geven
catégories de personnes la disposition attaquée établirait une tussen welke categorieën van personen door de bestreden bepaling een
différence de traitement. Elle inviterait dès lors la Cour à contrôler verschil in behandeling wordt ingesteld. Aldus zou zij het Hof
directement la disposition en cause au regard de ces principes et uitnodigen de bestreden bepaling rechtstreeks te toetsen aan die
dispositions internationales et constitutionnelles, contrôle qui ne beginselen, internationale bepalingen en grondwetsbepalingen, waartoe
relève pas de la compétence de la Cour. het Hof niet bevoegd is.
B.5.2. Lorsqu'une partie requérante dénonce, dans le cadre d'un B.5.2. Wanneer een verzoekende partij, in het kader van een beroep tot
recours en annulation, la violation des articles 10 et 11 de la vernietiging, de schending aanvoert van de artikelen 10 en 11 van de
Constitution, combinés avec d'autres dispositions constitutionnelles Grondwet, in samenhang gelezen met andere grondwetsartikelen of
ou internationales ou avec d'autres principes généraux du droit internationale bepalingen of met algemene rechtsbeginselen die een
garantissant un droit fondamental, le moyen consiste en ce que cette fundamentele waarborg bevatten, bestaat het middel erin dat zij van
partie estime qu'une différence de traitement est établie, parce que oordeel is dat een verschil in behandeling wordt ingesteld doordat die
la disposition qu'elle attaque dans le recours la prive de l'exercice fundamentele waarborg haar wordt ontnomen door de bepaling die zij met
de ce droit fondamental, alors que ce dernier serait garanti sans het beroep bestrijdt, terwijl die waarborg voor andere burgers
restriction à tout autre citoyen. Ainsi, cette partie requérante onverminderd geldt. Aldus nodigt die verzoekende partij het Hof niet
n'invite pas la Cour à contrôler directement la disposition attaquée uit om de bestreden bepaling rechtstreeks te toetsen aan de bedoelde
au regard des principes et dispositions en question. La requête et les beginselen en bepalingen. Uit het verzoekschrift en de memories van de
mémoires de la partie requérante font apparaître suffisamment verzoekende partij blijkt voldoende duidelijk dat zij, onder meer, het
clairement qu'elle critique notamment la différence de traitement verschil in behandeling bekritiseert dat door de bestreden bepaling in
établie par la disposition attaquée entre, d'une part, la catégorie
des personnes qui tirent un bénéfice de la transposition en droit het leven wordt geroepen tussen, enerzijds, de categorie van personen
interne, par la loi du 23 décembre 2009, de la directive 2007/66/CE die voordeel haalt uit de omzetting, door de wet van 23 december 2009,
et, d'autre part, la catégorie des personnes qui n'en tirent aucun van de richtlijn 2007/66/EG in nationaal recht en, anderzijds, de
categorie van personen die daar geen voordeel uit haalt vanwege de in
bénéfice en raison des modalités contenues dans la disposition de bestreden bepaling vervatte modaliteiten betreffende de
attaquée concernant l'entrée en vigueur de la loi du 23 décembre 2009. inwerkingtreding van de wet van 23 december 2009.
B.6.1. La disposition attaquée est critiquée en ce qu'elle règle B.6.1. De bestreden bepaling wordt bekritiseerd in zoverre zij de
l'entrée en vigueur de l'article 65/15, inséré dans la loi du 24 inwerkingtreding regelt van het bij artikel 2 van de wet van 23
décembre 1993 par l'article 2 de la loi du 23 décembre 2009, qui december 2009 in de wet van 24 december 1993 ingevoegde artikel 65/15,
dispose : dat bepaalt :
« Dans les mêmes conditions que celles visées à l'article 65/14, « Onder dezelfde voorwaarden als die bedoeld in artikel 65/14 en
l'instance de recours peut, sans que la preuve d'un risque de préjudice grave difficilement réparable ne doive être apportée, le cas échéant sous peine d'astreinte, suspendre l'exécution des décisions visées à l'article 65/14 et, en ce qui concerne le Conseil d'Etat, aussi longtemps qu'il demeure saisi d'un recours en annulation : 1° ordonner les mesures provisoires ayant pour but de corriger la violation alléguée ou d'empêcher qu'il soit porté atteinte aux intérêts concernés; 2° ordonner les mesures provisoires nécessaires à l'exécution de sa décision. La demande de suspension est introduite selon une procédure d'extrême urgence ou de référé, conformément à l'article 65/24. L'instance de recours tient compte des conséquences probables de la suspension de l'exécution et des mesures provisoires pour tous les intérêts susceptibles d'être lésés, ainsi que de l'intérêt public, et peut décider de ne pas accorder la suspension de l'exécution ou les mesures provisoires lorsque leurs conséquences négatives pourraient l'emporter sur leurs avantages. zonder dat het bewijs van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel is vereist, kan de verhaalinstantie, eventueel op straffe van een dwangsom, de uitvoering van de in artikel 65/14 bedoelde beslissingen schorsen en, wat betreft de Raad van State, zolang het vernietigingsberoep bij hem aanhangig is : 1° de voorlopige maatregelen bevelen om de beweerde schending ongedaan te maken of te voorkomen dat de betrokken belangen worden geschaad; 2° de voorlopige maatregelen bevelen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van haar uitspraak. De vordering tot schorsing wordt ingediend volgens een procedure bij uiterst dringende noodzakelijkheid of in kort geding, overeenkomstig artikel 65/24. De verhaalinstantie houdt rekening met de vermoedelijke gevolgen van de schorsing van de uitvoering en van de voorlopige maatregelen voor alle belangen die kunnen worden geschaad, alsook met het openbaar belang, en kan beslissen om de schorsing van de uitvoering of de voorlopige maatregelen niet toe te staan wanneer hun negatieve gevolgen groter zouden zijn dan hun voordelen.
La décision de ne pas accorder la suspension de l'exécution ou les De beslissing om de schorsing van de uitvoering of de voorlopige
mesures provisoires ne porte pas préjudice aux autres prétentions de maatregelen niet toe te staan, doet geen afbreuk aan de andere door de
la personne sollicitant ces mesures. indiener ingeroepen rechten.
La demande de mesures provisoires peut être introduite avec la demande De vordering tot voorlopige maatregelen kan samen met de in het eerste
de suspension visée à l'alinéa 1er ou avec la demande d'annulation lid bedoelde vordering tot schorsing of met de in artikel 65/14
visée à l'article 65/14 ou séparément ». bedoelde vordering tot nietigverklaring of afzonderlijk worden ingediend ».
B.6.2. Selon le Conseil des ministres, la partie requérante, qui B.6.2. Volgens de Ministerraad toont de verzoekende partij, die in
critique principalement le fait que l'article 65/15 ne soit pas entré hoofdzaak bekritiseert dat artikel 65/15 niet in werking is getreden
en vigueur avant l'expiration du délai de transposition visé à vóór het verstrijken van de in artikel 3, lid 1, van de richtlijn
l'article 3, paragraphe 1, de la directive 2007/66/CE, ne démontre pas 2007/66/EG bedoelde omzettingstermijn, niet aan dat de in artikel 17
que les conditions pour obtenir la suspension de l'exécution d'un acte van de op 12 januari 1973 gecoördineerde wetten op de Raad van State
ou d'un règlement d'une autorité administrative, fixées dans l'article geregelde voorwaarden om een schorsing van de tenuitvoerlegging van
17 des lois sur le Conseil d'Etat, coordonnées le 12 janvier 1973, een akte of een reglement van een administratieve overheid te
seraient incompatibles avec la directive 2007/66/CE. verkrijgen, onbestaanbaar zouden zijn met de richtlijn 2007/66/EG.
B.6.3. L'article 65/15 a été commenté comme suit au cours des travaux B.6.3. Artikel 65/15 werd in de parlementaire voorbereiding toegelicht
préparatoires : als volgt :
« Par dérogation à l'article 17, § 2, des lois coordonnées sur le « In afwijking van artikel 17, § 2, van de gecoördineerde wetten op de
Conseil d'Etat, la suspension de l'exécution selon la procédure Raad van State, kan de schorsing van de uitvoering worden bevolen
d'extrême urgence pourra être ordonnée même si l'exécution immédiate volgens een procedure bij uiterst dringende noodzakelijkheid, zelfs
de la décision attaquée ne risque pas de causer un préjudice grave indien de onmiddellijke uitvoering van de bestreden beslissing geen
difficilement réparable. moeilijk te herstellen ernstig nadeel zou berokkenen.
L'appréciation, parfois restrictive, de ce préjudice a précédemment De soms beperkende beoordeling van dit nadeel heeft de wetgever eerder
conduit le législateur à considérer qu'il pouvait s'agir d'un obstacle tot het inzicht gebracht dat het om een hinderpaal kon gaan voor het
à l'exercice de recours utiles par des candidats ou soumissionnaires instellen van nuttige beroepen door onregelmatig geweerde kandidaten
irrégulièrement évincés, raison pour laquelle il avait décidé de
modifier, par la loi du 16 juin 2006, et donc indirectement, les of inschrijvers. Om die reden werd in het kader van de wet van 16 juni
conditions de compétence du Conseil d'Etat en supprimant cette 2006, en dus onrechtstreeks, beslist de bevoegdheidsvoorwaarden van de
condition. Cette avancée considérable sur le chemin d'un effet utile Raad van State te wijzigen door deze voorwaarde af te schaffen. Deze
des recours en matière de marchés est confirmée dans le présent projet maatregel die het nuttig effect van de verhaalprocedures inzake
opdrachten aanzienlijk moet helpen bevorderen, wordt in dit ontwerp
» (Doc. parl., Chambre, 2009-2010, DOC 52-2276/001, pp. 29-30). bevestigd » (Parl. St., Kamer, 2009-2010, DOC 52-2276/001, pp. 29-30).
B.6.4. Il en ressort que la règle contenue dans l'article 65/15, B.6.4. Daaruit blijkt dat de in artikel 65/15, eerste lid, van de wet
alinéa 1er, de la loi du 24 décembre 1993 s'inspire du régime prévu van 24 december 1993 vervatte regel is geïnspireerd op de regeling
par la loi du 16 juin 2006 « relative à l'attribution, à l'information vervat in de wet van 16 juni 2006 « betreffende de gunning, informatie
aux candidats et soumissionnaires et au délai d'attente concernant les aan kandidaten en inschrijvers en wachttermijn inzake
marchés publics et certains marchés de travaux, de fournitures et de overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en
services », dont la date d'entrée en vigueur devait, selon l'article 5 diensten », waarvan de datum van inwerkingtreding, volgens artikel 5
de cette loi, être fixée par le Roi, ce qui n'a cependant pas été ervan, diende te worden bepaald door de Koning, wat evenwel niet is
fait, de sorte que la loi n'est pas entrée en vigueur. gebeurd, zodat de wet niet in werking is getreden.
Les travaux préparatoires font apparaître que l'article 2, § 3, alinéa Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat artikel 2, § 3, eerste
1er, deuxième phrase, de la loi du 16 juin 2006, disant que « le lid, tweede zin, van de wet van 16 juni 2006, volgens hetwelk de «
soumissionnaire lésé ou risquant de l'être peut requérir la suspension inschrijver die benadeeld is of benadeeld dreigt te worden, de
de l'attribution du marché, sans qu'un préjudice grave et schorsing [kan] vorderen van de gunning van de opdracht, zonder dat
difficilement réparable ne soit requis », a été inséré dans la loi een moeilijk te herstellen ernstig nadeel is vereist », in de wet werd
pour répondre à une remarque de la section de législation du Conseil ingevoegd om tegemoet te komen aan een opmerking van de afdeling
d'Etat, qui avait considéré dans son avis : wetgeving van de Raad van State, die in haar advies had gesteld :
« Il y a encore lieu d'observer que la procédure d'extrême urgence, « Voorts moet erop gewezen worden dat in de procedure bij uiterst
comme la procédure ordinaire de suspension requièrent de justifier de dringende noodzakelijkheid, zoals in de gewone schorsingsprocedure,
l'existence d'un préjudice grave difficilement réparable, ce qui n'est een moeilijk te herstellen ernstig nadeel moet worden aangetoond,
pas évident, de sorte qu'on peut se demander si, à cet égard, le hetgeen niet vanzelfsprekend is, zodat op dit punt vragen kunnen
recours est bien effectivement accessible à toute personne ayant un rijzen over de effectieve toegankelijkheid van het rechtsmiddel voor
intérêt au marché et ' ayant été ou risquant d'être lésée ' par la eenieder die belang heeft bij de gunning en die door de aangevoerde
violation alléguée (article premier, paragraphe 3, de la directive schending ' is of dreigt te worden gelaedeerd ' (artikel 1, lid 3, van
89/665/CEE et article premier, paragraphe 3, de la directive richtlijn 89/665/EEG en artikel 1, lid 3, van richtlijn 92/13/EEG) »
92/13/CEE) » (avis du 6 septembre 2005, 38.703/1/V, Doc. parl., (advies van 6 september 2005, 38.703/1/V, Parl. St., Kamer, 2005-2006,
Chambre, 2005-2006, DOC 51-2237/001, p. 141). DOC 51-2237/001, p. 141).
L'exposé des motifs du projet devenu la loi du 16 juin 2006 mentionne à cet égard : De memorie van toelichting bij het ontwerp dat heeft geleid tot de wet van 16 juni 2006 vermeldt ter zake :
« Le § 3 supprime la nécessité d'un préjudice grave et difficilement « Paragraaf 3 schrapt de noodzaak van een moeilijk te herstellen
réparable pour introduire un recours en extrême urgence devant le ernstig nadeel voor het instellen van een beroep volgens de
Conseil d'Etat. Cette modification apparaissait comme indispensable au
respect par la Belgique des directives recours de la Communauté spoedprocedure voor de Raad van State. Deze wijziging is noodzakelijk
européenne ainsi que de la jurisprudence de la Cour de Justice des wil België de Europese beroepsrichtlijnen alsook de rechtspraak van
Communautés européennes » (Doc. parl., Chambre, 2005-2006, DOC het Hof van Justitie terzake eerbiedigen » (Parl. St., Kamer,
51-2237/001, p. 65). 2005-2006, DOC 51-2237/001, p. 65).
B.6.5. Il apparaît par conséquent que le législateur a lui-même B.6.5. De wetgever blijkt bijgevolg zelf van oordeel te zijn geweest
considéré que la condition de l'existence d'un « préjudice grave dat de in het kader van een schorsingsprocedure bij de Raad van State
difficilement réparable », exigée dans la procédure de suspension geldende voorwaarde inzake het bestaan van « een moeilijk te
devant le Conseil d'Etat, devait être supprimée pour satisfaire à la herstellen ernstig nadeel » diende te worden geschrapt om tegemoet te
directive 89/665/CEE du Conseil du 21 décembre 1989 « portant la komen aan de richtlijn 89/665/EEG van de Raad van 21 december 1989 «
coordination des dispositions législatives, réglementaires et houdende de coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke
bepalingen betreffende de toepassing van de beroepsprocedures inzake
administratives relatives à l'application des procédures de recours en het plaatsen van overheidsopdrachten voor leveringen en voor de
matière de passation des marchés publics de fournitures et de travaux uitvoering van werken » en aan de richtlijn 92/13/EEG van de Raad van
» et à la directive 92/13/CEE du Conseil du 25 février 1992 « portant 25 februari 1992 « tot coördinatie van de wettelijke en
coordination des dispositions législatives, réglementaires et bestuursrechtelijke bepalingen betreffende de toepassing van de
administratives relatives à l'application des règles communautaires
sur les procédures de passation des marchés des entités opérant dans communautaire voorschriften inzake de procedures voor het plaatsen van
les secteurs de l'eau, de l'énergie, des transports et des opdrachten door diensten die werkzaam zijn in de sectoren water- en
télécommunications », lesquelles disposaient toutes deux, en leur energievoorziening, vervoer en telecommunicatie », die beide in hun
article 1, paragraphe 3 : artikel 1, lid 3, bepaalden :
« Les Etats membres veillent à ce que les procédures de recours soient « De Lid-Staten dragen er zorg voor dat de beroepsprocedures, volgens
accessibles, selon des modalités que les Etats membres peuvent modaliteiten die de Lid-Staten kunnen bepalen, op zijn minst
déterminer, au moins à toute personne ayant ou ayant eu un intérêt à toegankelijk zijn voor een ieder die belang heeft of heeft gehad bij
obtenir un marché déterminé et ayant été ou risquant d'être lésée par de gunning van een bepaalde opdracht en die door een beweerde inbreuk
une violation alléguée ». is of dreigt te worden gelaedeerd ».
B.6.6. L'article 1 de la directive 2007/66/CE, qui modifie les B.6.6. Artikel 1 van de richtlijn 2007/66/EG, die de voormelde
directives 89/665/CEE et 92/13/CEE précitées, contient une disposition richtlijnen 89/665/EEG en 92/13/EEG wijzigt, voorziet in een bepaling
qui est identique à l'article 1, paragraphe 3, de ces directives, die identiek is aan het in B.6.5 aangehaalde artikel 1, lid 3, van die
laatste richtlijnen. Wat de voorwaarde betreffende het risico van een
mentionné en B.6.5. En ce qui concerne la condition de risque de moeilijk te herstellen ernstig nadeel betreft, diende de Belgische
préjudice grave difficilement réparable, l'Etat belge devait mettre en Staat de vereiste maatregelen in werking te laten treden op uiterlijk
vigueur les mesures nécessaires au plus tard le 20 décembre 2009 pour 20 december 2009 om op dit punt aan de richtlijn 2007/66/EG te voldoen.
se conformer sur ce point à la directive 2007/66/CE. B.7. Te dezen dient rekening ermee te worden gehouden dat het optreden
B.7. En l'espèce, il convient de tenir compte de ce que l'intervention van de wetgever ertoe strekt Europese richtlijnen om te zetten in
du législateur a pour but de transposer des directives européennes en nationaal recht. In die omstandigheden dient de wetgever bij het
droit interne. Dans ces circonstances, lorsqu'il fixe la date d'entrée bepalen van de datum van inwerkingtreding van de wet en van
en vigueur de la loi et des mesures transitoires, le législateur doit overgangsmaatregelen rekening te houden met de door die richtlijnen
tenir compte de la date à laquelle ces directives prescrivent qu'il voorgeschreven datum waarop aan de bepalingen ervan dient te zijn
soit satisfait à leurs dispositions et il doit s'abstenir, lorsque le voldaan, en dient hij zich, wanneer de omzettingstermijn dreigt te
délai de transposition risque d'être dépassé, de prendre des mesures worden overschreden, te onthouden van het nemen van maatregelen die de
qui reportent l'entrée en vigueur de la loi au-delà de ce délai de transposition. inwerkingtreding van de wet uitstellen tot na die omzettingstermijn.
En ce qui concerne l'article 7, alinéa 1er Wat artikel 7, eerste lid, betreft
B.8. Selon l'alinéa 1er de la disposition attaquée, il appartient au B.8. Volgens het eerste lid van de bestreden bepaling komt het toe aan
Roi de fixer la date d'entrée en vigueur de la loi du 23 décembre de Koning om de datum van inwerkingtreding van de wet van 23 december
2009. 2009 te bepalen.
Dans son avis sur le projet qui est devenu la loi du 23 décembre 2009, In haar advies bij het ontwerp dat heeft geleid tot de wet van 23
la section de législation du Conseil d'Etat a dit à ce sujet : december 2009 heeft de afdeling wetgeving van de Raad van State ter
« L'article 8, alinéa 1er, du projet [devenu l'article 7, alinéa 1er] zake gesteld : « Artikel 8, eerste lid, van het ontwerp [later : artikel 7, eerste
charge le Roi de fixer la date d'entrée en vigueur de la loi en lid] draagt de Koning op om de datum van inwerkingtreding van de
projet. A ce propos, il n'est pas fait mention d'une date ultime ontworpen wet te bepalen. Daarbij wordt geen melding gemaakt van een
d'entrée en vigueur. Il faut toutefois tenir compte du fait qu'en uiterste datum van inwerkingtreding. Er dient evenwel mee rekening te
vertu de son article 3, paragraphe 1, la directive 2007/66/CE doit worden gehouden dat richtlijn 2007/66/EG luidens haar artikel 3, lid
être transposée dans le droit interne au plus tard le 20 décembre 2009 1, uiterlijk op 20 december 2009 in het interne recht dient te zijn
» (avis du 29 octobre 2009, 47.322/1, Doc. parl., Chambre, 2009-2010, omgezet » (advies van 29 oktober 2009, 47.322/1, Parl. St., Kamer,
DOC 52-2276/001, p. 78). 2009-2010, DOC 52-2276/001, p. 78).
B.9. Les travaux préparatoires ne contiennent aucune justification de B.9. De parlementaire voorbereiding bevat geen verantwoording voor de
l'habilitation conférée au Roi par l'alinéa 1er de la disposition in het eerste lid van de bestreden bepaling verleende machtiging aan
attaquée. de Koning.
B.10. Le Conseil des ministres fait valoir à cet égard que le B.10. De Ministerraad voert ter zake aan dat de wetgever de
législateur a voulu laisser aux pouvoirs adjudicateurs la possibilité aanbestedende overheden de mogelijkheid heeft willen bieden om zich
de s'adapter à la nouvelle réglementation pour l'organisation de leurs aan te passen aan de nieuwe regelgeving bij het organiseren van hun
marchés publics. overheidsopdrachten.
Bien que cette argumentation puisse, dans d'autres circonstances, être Ofschoon die argumentatie in andere omstandigheden als legitiem zou
considérée comme légitime, elle ne saurait en l'espèce, justifier de kunnen worden beschouwd, kan ze te dezen geen objectieve en redelijke
manière objective et raisonnable la mesure prévue à l'alinéa 1er de la verantwoording vormen voor de in het eerste lid van de bestreden
disposition attaquée, qui a pour effet de retarder l'entrée en vigueur bepaling vervatte maatregel die met zich meebrengt dat de
de l'article 65/15 précité. En effet, ce dernier article n'est pas de inwerkingtreding van het voormelde artikel 65/15 wordt vertraagd. Dit
nature à empêcher les pouvoirs adjudicateurs d'organiser les laatstgenoemde artikel kan de aanbestedende overheden immers niet
procédures de passation de leurs marchés publics s'il était verhinderen de procedures voor het gunnen van hun overheidsopdrachten
obligatoire le dixième jour de la publication de la loi au Moniteur te organiseren indien het verbindend zou zijn op de tiende dag na de
belge , étant donné qu'il a trait à une condition de saisine des bekendmaking van de wet in het Belgisch Staatsblad , aangezien het
betrekking heeft op een voorwaarde tot aanhangigmaking bij de bevoegde
juridictions compétentes. rechtscolleges.
B.11. En ce qu'il est dirigé contre l'article 7, alinéa 1er, combiné B.11. In zoverre het is gericht tegen artikel 7, eerste lid, in
avec l'article 65/15, inséré par l'article 2 de la loi du 23 décembre samenhang gelezen met artikel 65/15, ingevoegd in de wet van 24
2009 dans la loi du 24 décembre 1993, le moyen est fondé. december 1993 bij artikel 2 van de wet van 23 december 2009, is het
En ce qui concerne l'article 7, alinéa 2 middel gegrond. Wat artikel 7, tweede lid, betreft
B.12. L'article 7, alinéa 2, de la loi attaquée prévoit que les B.12. Artikel 7, tweede lid, van de bestreden wet bepaalt dat de
marchés publics, les marchés et les concours de projets, publiés avant overheidsopdrachten, de opdrachten en de prijsvragen voor ontwerpen
l'entrée en vigueur de la loi ou pour lesquels une invitation à die werden bekendgemaakt vóór de datum van inwerkingtreding van de wet
présenter une demande de participation ou à remettre une offre est of waarvoor vóór die datum een uitnodiging werd verstuurd om een
lancée avant cette date demeurent soumis aux dispositions législatives aanvraag tot deelneming of een offerte in te dienen, onderworpen
et réglementaires en vigueur au moment de l'avis ou de l'invitation. blijven aan de wettelijke en reglementaire bepalingen die gelden op
B.13. Il appartient en principe au législateur de régler l'entrée en het ogenblik van de aankondiging of van de uitnodiging.
vigueur d'une loi nouvelle et de décider de prévoir ou non des mesures B.13. Het komt in beginsel de wetgever toe om de inwerkingtreding van
een nieuwe wet te regelen en uit te maken of hij al dan niet in
transitoires. Les articles 10 et 11 de la Constitution ne sont violés overgangsmaatregelen dient te voorzien. De artikelen 10 en 11 van de
que si la date d'entrée en vigueur établit une différence de traitement dépourvue de justification raisonnable ou s'il est porté une atteinte disproportionnée au principe de confiance. Le principe de confiance est étroitement lié au principe de la sécurité juridique, également invoqué par la partie requérante, qui interdit au législateur de porter atteinte sans justification objective et raisonnable à l'intérêt que possèdent les sujets de droit d'être en mesure de prévoir les conséquences juridiques de leurs actes. Grondwet zijn slechts geschonden indien het tijdstip van inwerkingtreding tot een verschil in behandeling leidt waarvoor geen redelijke verantwoording bestaat of indien aan het vertrouwensbeginsel op buitensporige wijze afbreuk wordt gedaan. Het vertrouwensbeginsel is nauw verbonden met het - tevens door de verzoekende partij aangevoerde - rechtszekerheidsbeginsel, dat de wetgever verbiedt om zonder objectieve en redelijke verantwoording afbreuk te doen aan het belang van de rechtsonderhorigen om in staat te zijn de rechtsgevolgen van hun handelingen te voorzien. B.14. Het algemeen rechtsbeginsel van de onmiddellijke toepassing van
B.14. Le principe général de droit de l'application immédiate des lois de wetten op de rechterlijke organisatie, de bevoegdheid en de
d'organisation judiciaire, de compétence et de procédure est précisé à rechtspleging, vindt een nadere verwoording in artikel 3 van het
l'article 3 du Code judiciaire, qui, par suite de l'article 2 de ce Gerechtelijk Wetboek, dat ingevolge artikel 2 van dat Wetboek eveneens
Code, peut également s'appliquer à d'autres procédures que celles qui toepassing kan vinden op andere rechtsplegingen dan die welke zijn
sont réglées dans ce Code. geregeld in dat Wetboek.
L'article 3 du Code judiciaire dispose : Artikel 3 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Les lois d'organisation judiciaire, de compétence et de procédure « De wetten op de rechterlijke organisatie, de bevoegdheid en de
sont applicables aux procès en cours sans dessaisissement cependant de rechtspleging zijn van toepassing op de hangende rechtsgedingen,
zonder dat die worden onttrokken aan de instantie van het gerecht
la juridiction qui, à son degré, en avait été valablement saisie et waarvoor zij op geldige wijze aanhangig zijn, en behoudens de
sauf les exceptions prévues par la loi ». uitzonderingen bij de wet bepaald ».
Comme le font apparaître les termes utilisés dans cette disposition, Zoals de in die bepaling gebruikte bewoordingen aangeven, staat het
il appartient au législateur de décider s'il déroge, dans un cas aan de wetgever om uit te maken of hij in een bepaald geval afwijkt
déterminé, à la règle générale contenue dans cette disposition ou dans van de algemene regeling vervat in die bepaling of in het
le principe général de droit correspondant, sans qu'il soit, par cette overeenstemmende algemene rechtsbeginsel, zonder dat door dat enkele
seule circonstance, porté atteinte au principe d'égalité. Les articles feit het gelijkheidsbeginsel in het gedrang zou komen. De artikelen 10
10 et 11 de la Constitution sont seulement violés si le régime en 11 van de Grondwet zijn slechts geschonden indien de bestreden
transitoire en cause établit une différence de traitement qui n'est overgangsregeling een verschil in behandeling doet ontstaan waarvoor
susceptible d'aucune justification objective et raisonnable. geen objectieve en redelijke verantwoording bestaat.
B.15. Le législateur pouvait légitimement considérer que l'application B.15. De wetgever kon terecht van oordeel zijn dat de toepassing van
des dispositions insérées par la loi du 23 décembre 2009 - qui portent de bij de wet van 23 december 2009 ingevoerde bepalingen - die
sur différentes phases de la passation de marchés (publication, betrekking hebben op verschillende fasen bij het gunnen van opdrachten
sélection, appel, attribution,...) et sont liées entre elles, (bekendmaking, selectie, beroep, gunning, enz.), en die, onder meer
notamment par des renvois - aux marchés publics, marchés, concours de door kruisverwijzingen, onderling met elkaar zijn verbonden - op de
projets et invitations publiés ou lancés avant l'entrée en vigueur de overheidsopdrachten, de opdrachten, de prijsvragen en de uitnodigingen
la loi pourrait donner lieu à des problèmes juridiques et pratiques et pourrait ainsi porter une atteinte disproportionnée, à l'égard des personnes concernées par ces marchés, au principe de la sécurité juridique et au principe de confiance. B.16.1. Par ailleurs, contrairement à ce que fait valoir la partie requérante, selon laquelle les justiciables pouvaient compter qu'ils pourraient, après la date ultime de transposition de la directive 2007/66/CE, invoquer les garanties contenues dans cette directive, la disposition attaquée ne porte pas atteinte au principe de la sécurité juridique. die vóór de inwerkingtreding van de wet werden bekendgemaakt of verstuurd, aanleiding zou kunnen geven tot juridische en praktische problemen, en aldus op onevenredige wijze afbreuk zou kunnen doen aan het rechtszekerheids- en vertrouwensbeginsel, ten aanzien van de personen die bij die opdrachten zijn betrokken. B.16.1. Bovendien doet de bestreden bepaling, in tegenstelling tot wat de verzoekende partij doet gelden, volgens welke de rechtsonderhorigen erop konden vertrouwen dat zij zich na de uiterste omzettingsdatum van de richtlijn 2007/66/EG zouden kunnen beroepen op de in die richtlijn vervatte waarborgen, geen afbreuk aan het rechtszekerheidsbeginsel.
B.16.2. D'une part, si l'article 3, paragraphe 1, de la directive B.16.2. Enerzijds, hoewel artikel 3, lid 1, van de richtlijn
2007/66/CE prévoit que les Etats membres « mettent en vigueur » les 2007/66/EG bepaalt dat de lidstaten de wettelijke en
dispositions législatives et administratives pour « se conformer » à bestuursrechtelijke bepalingen « in werking [doen] treden » om
la directive au plus tard le 20 décembre 2009, cette disposition ne uiterlijk op 20 december 2009 aan de richtlijn « te voldoen »,
prévoit pas une application immédiate de la loi de transposition aux voorziet die bepaling niet in een onmiddellijke toepassing van de
procédures de marchés publics en cours. omzettingswet op de aan de gang zijnde procedures inzake
overheidsopdrachten.
B.16.3. D'autre part, le principe de la sécurité juridique, qui B.16.3. Anderzijds, staat het rechtszekerheidsbeginsel, dat de
implique la prévisibilité du droit, ne s'oppose pas à ce que le voorzienbaarheid van het recht inhoudt, niet eraan in de weg dat de
législateur national retienne comme date d'applicabilité de la nationale wetgever de datum van het uitschrijven van de
nouvelle réglementation la date du lancement du marché public et non overheidsopdracht, en niet de toekenningsdatum ervan, in aanmerking
la date d'attribution de celui-ci. En effet, la date d'attribution du neemt als datum waarop de nieuwe regeling toepasbaar is. De
marché marque la fin de la procédure de passation du marché public, toekenningsdatum van de opdracht geeft immers het einde van de
alors que la décision de l'autorité adjudicatrice d'arrêter le cahier toekenningsprocedure van de overheidsopdracht aan, terwijl de
des charges et de recourir à telle ou telle procédure de passation est beslissing van de aanbestedende overheid om het bestek vast te stellen
prise au stade initial de celle-ci en fonction du droit applicable à ce moment. en gebruik te maken van een bepaalde gunningsprocedure wordt genomen
B.17. Eu égard à ce qui précède, il n'y a pas lieu d'accéder à la in het beginstadium ervan naar gelang van het recht dat op dat
demande de la partie requérante de poser des questions préjudicielles ogenblik van toepassing is. B.17. Gezien het voorafgaande bestaat er geen aanleiding om het
à la Cour de justice de l'Union européenne. verzoek van de verzoekende partij om prejudiciële vragen te stellen
B.18. En ce qu'il est dirigé contre l'article 7, alinéa 2, de la loi aan het Hof van Justitie van de Europese Unie in te willigen.
du 23 décembre 2009, le moyen n'est pas fondé. B.18. In zoverre het tegen artikel 7, tweede lid, van de wet van 23
december 2009 is gericht, is het middel niet gegrond.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
- annule l'article 7, alinéa 1er, de la loi du 23 décembre 2009 - vernietigt artikel 7, eerste lid, van de wet van 23 december 2009
introduisant un nouveau livre relatif à la motivation, à l'information tot invoeging van een nieuw boek betreffende de motivering, de
et aux voies de recours dans la loi du 24 décembre 1993 relative aux informatie en de rechtsmiddelen in de wet van 24 december 1993
marchés publics et à certains marchés de travaux, de fournitures et de betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor
services, en ce qu'il règle l'entrée en vigueur de l'article 65/15, aanneming van werken, leveringen en diensten, in zoverre het de
inséré par l'article 2 de la loi du 23 décembre 2009 dans la loi du 24 inwerkingtreding regelt van het bij artikel 2 van de wet van 23
décembre 1993; december 2009 in de wet van 24 december 1993 ingevoegde artikel 65/15;
- rejette le recours pour le surplus. - verwerpt het beroep voor het overige.
Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits,
langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op
janvier 1989 sur la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 16 juin 2011. het Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 16 juni 2011.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^