Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 73/2011 du 12 mai 2011 Numéro du rôle : 4933 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 2277 du Code civil, posées par la Cour du travail de Liège. La Cour constitutionnelle, composée des présid après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet des questions préjudicielles et procéd(...)"
Extrait de l'arrêt n° 73/2011 du 12 mai 2011 Numéro du rôle : 4933 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 2277 du Code civil, posées par la Cour du travail de Liège. La Cour constitutionnelle, composée des présid après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet des questions préjudicielles et procéd(...) Uittreksel uit arrest nr. 73/2011 van 12 mei 2011 Rolnummer 4933 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voo wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging (...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 73/2011 du 12 mai 2011 Uittreksel uit arrest nr. 73/2011 van 12 mei 2011
Numéro du rôle : 4933 Rolnummer 4933
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 2277 du In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 2277 van het
Code civil, posées par la Cour du travail de Liège. Burgerlijk Wetboek, gesteld door het Arbeidshof te Luik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, P. Nihoul et F. Daoût, assistée du rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, P. Nihoul en F.
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse, Daoût, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. Henneuse,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par arrêt du 7 mai 2010 en cause du Fonds des maladies Bij arrest van 7 mei 2010 in zake het Fonds voor de beroepsziekten
professionnelles contre Eric Maraite, dont l'expédition est parvenue tegen Eric Maraite, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is
au greffe de la Cour le 17 mai 2010, la Cour du travail de Liège a ingekomen op 17 mei 2010, heeft het Arbeidshof te Luik de volgende
posé les questions préjudicielles suivantes : prejudiciële vragen gesteld :
1. « L'article 2277 du Code civil, dans l'interprétation selon 1. « Schendt artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek, in de
laquelle le point de départ du délai quinquennal de prescription - interpretatie volgens welke het aanvangspunt van de vijfjarige
verjaringstermijn - waaraan die bepaling, bij gebrek aan een andere
auquel, faute d'autre délai fixé par le législateur, cette disposition door de wetgever vastgestelde termijn, de vordering onderwerpt tot
soumet l'action en paiement des indemnités d'incapacité permanente de betaling van de vergoedingen voor blijvende arbeidsongeschiktheid die
travail dues en réparation d'une maladie professionnelle reconnue dans verschuldigd zijn als schadeloosstelling voor een beroepsziekte die is
le cadre de la loi coordonnée le 3 juin 1970 - doit être fixé aux erkend in het kader van de op 3 juni 1970 gecoördineerde wet - moet
dates d'échéance respective desdites indemnités échues avant la worden bepaald op de respectieve vervaldata van de genoemde
décision judiciaire coulée en force de chose jugée ayant statué sur la vergoedingen die vervallen zijn vóór de in kracht van gewijsde gegane
date de reconnaissance de la maladie professionnelle, viole-t-il les rechterlijke beslissing waarbij uitspraak is gedaan over de datum van
articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il aurait pour effet de erkenning van de beroepsziekte, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
traiter différemment : doordat het zou leiden tot een verschillende behandeling van :
- d'une part, les travailleurs victimes d'une maladie professionnelle - enerzijds, de door een beroepsziekte getroffen werknemers uit de
dans le secteur privé, privésector,
- et, d'autre part, les travailleurs victimes d'une maladie - en, anderzijds, de door een beroepsziekte getroffen werknemers uit
professionnelle dans le secteur public, pour lesquels le délai de de overheidssector, voor wie de verjaringstermijn van de vordering tot
prescription de l'action en paiement des indemnités d'incapacité betaling van de vergoedingen voor blijvende arbeidsongeschiktheid pas
permanente ne commence à courir qu'à dater de la notification de begint te lopen op de dag waarop de betwiste administratieve
l'acte juridique administratif contesté, en application de l'article rechtshandeling ter kennis werd gebracht, met toepassing van artikel
20 de la loi du 3 juillet 1967 sur la prévention ou la réparation des 20 van de wet van 3 juli 1967 betreffende de preventie van of de
dommages résultant des accidents du travail, des accidents survenus schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg
sur le chemin du travail et des maladies professionnelles dans le secteur public ? »; naar en van het werk en voor beroepsziekten in de overheidssector ? »;
2. « L'article 2277 du Code civil, appliqué à la prescription de 2. « Schendt artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek, toegepast op de
l'action en paiement des indemnités d'incapacité permanente dues en verjaring van de vordering tot betaling van de vergoedingen voor
blijvende arbeidsongeschiktheid die verschuldigd zijn als
réparation d'une maladie professionnelle reconnue dans le cadre de la schadeloosstelling voor een beroepsziekte die is erkend in het kader
loi coordonnée le 3 juin 1970, viole-t-il les articles 10 et 11 de la van de op 3 juni 1970 gecoördineerde wet, de artikelen 10 en 11 van de
Constitution en ce qu'il aurait pour effet de traiter différemment : Grondwet doordat het zou leiden tot een verschillende behandeling van
- d'une part, les travailleurs victimes d'une maladie professionnelle : - enerzijds, de door een beroepsziekte getroffen werknemers uit de
dans le secteur privé, qui voient, faute d'autre délai fixé par le privésector, van wie de vordering, bij gebrek aan een andere door de
législateur, leur action soumise à la prescription quinquennale en wetgever vastgestelde termijn, onderworpen is aan de vijfjarige
application dudit article 2277; verjaring met toepassing van het genoemde artikel 2277;
- d'autre part, les travailleurs victimes d'une maladie - en, anderzijds, de door een beroepsziekte getroffen werknemers uit
professionnelle dans le secteur public, pour lesquels le délai de de overheidssector, voor wie de verjaringstermijn van de vordering tot
prescription de l'action en paiement desdites indemnités est de trois betaling van de genoemde vergoedingen drie jaar bedraagt met
ans en application de l'article 20 de la loi du 3 juillet 1967 sur la toepassing van artikel 20 van de wet van 3 juli 1967 betreffende de
prévention ou la réparation des dommages résultant des accidents du preventie van of de schadevergoeding voor arbeidsongevallen, voor
travail, des accidents survenus sur le chemin du travail et des ongevallen op de weg naar en van het werk en voor beroepsziekten in de
maladies professionnelles dans le secteur public ? ». overheidssector ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 2277 du Code civil dispose : B.1. Artikel 2277 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt :
« Les arrérages de rentes perpétuelles et viagères, « Termijnen van altijddurende renten en van lijfrenten,
Ceux des pensions alimentaires, Die van uitkeringen tot levensonderhoud,
Les loyers des maisons, et le prix de ferme des biens ruraux, Huren van huizen en pachten van landeigendommen,
Les intérêts des sommes prêtées, et généralement tout ce qui est Interesten van geleende sommen, en, in het algemeen, al hetgeen
payable par année, ou à des termes périodiques plus courts, betaalbaar is bij het jaar of bij kortere termijnen,
Se prescrivent par cinq ans ». Verjaren door verloop van vijf jaren ».
Cette disposition fait partie de la section IV (« De quelques Die bepaling maakt deel uit van afdeling IV (« Enige bijzondere
prescriptions particulières ») du chapitre V (« Du temps requis pour verjaringen ») van hoofdstuk V (« Tijd die voor de verjaring vereist
prescrire ») du titre XX (« De la prescription ») du livre III (« Des is ») van titel XX (« Verjaring ») van boek III (« Op welke wijze
différentes manières dont on acquiert la propriété ») de ce Code. Elle eigendom verkregen wordt ») van dat Wetboek. Zij heeft tot doel te
a pour objet de prévoir un délai de prescription particulier pour voorzien in een bijzondere verjaringstermijn voor bepaalde vorderingen
certaines actions en paiement. tot betaling.
La prescription constitue, comme le paiement, l'un des modes De verjaring vormt, zoals de betaling, een van de wijzen waarop de
d'extinction des obligations (article 1234 du Code civil). Le paiement verbintenissen tenietgaan (artikel 1234 van het Burgerlijk Wetboek).
suppose une dette (article 1235, alinéa 1er, du même Code). De betaling onderstelt een schuld (artikel 1235, eerste lid, van
hetzelfde Wetboek).
B.2. La Cour ne peut, en règle, déterminer les normes applicables au B.2. In de regel kan het Hof niet de normen bepalen die van toepassing
litige pendant devant le juge a quo. zijn op het voor de verwijzende rechter hangende geschil.
Toutefois, lorsque la question préjudicielle porte sur des Wanneer de prejudiciële vraag betrekking heeft op bepalingen die
dispositions qui sont manifestement inapplicables à ce litige, la Cour klaarblijkelijk niet op dat geschil van toepassing zijn, onderzoekt
n'en examine pas la constitutionnalité. het Hof de grondwettigheid ervan evenwel niet.
B.3. Il ressort des motifs de la décision de renvoi et du dossier de B.3. Uit de motieven van de verwijzingsbeslissing en het
la procédure que le juge a quo est invité à statuer sur le bien-fondé rechtsplegingsdossier blijkt dat de verwijzende rechter wordt verzocht
d'une demande de réparation introduite auprès du Fonds des maladies zich uit te spreken over de gegrondheid van een aanvraag tot
professionnelles et, en particulier, à déterminer la date à partir de vergoeding ingediend bij het Fonds voor de beroepsziekten en, in het
laquelle l'auteur de cette demande a droit à une allocation annuelle bijzonder, te bepalen vanaf welke datum de aanvrager recht heeft op
en réparation de son incapacité de travail, permanente depuis le een jaarlijkse vergoeding voor zijn arbeidsongeschiktheid, die sedert
début. de aanvang blijvend is.
B.4. Or, la détermination de cette date n'est pas réglée par la B.4. De vaststelling van die datum wordt echter niet geregeld bij de
disposition en cause mais par l'article 35, alinéa 2, des lois in het geding zijnde bepaling, maar bij artikel 35, tweede lid, van de
coordonnées le 3 juin 1970 « relatives à la prévention des maladies op 3 juni 1970 gecoördineerde wetten « betreffende de preventie van
professionnelles et à la réparation des dommages résultant de beroepsziekten en de vergoeding van de schade die uit die ziekten
celles-ci » - tel que modifié par l'article 33 de la loi du 29 avril voortvloeit » - zoals gewijzigd bij artikel 33 van de wet van 29 april
1996 « portant des dispositions sociales » -, qui dispose : 1996 « houdende sociale bepalingen » -, dat bepaalt :
« Lorsque l'incapacité de travail est permanente dès le début, une « Wanneer de arbeidsongeschiktheid van in de beginne blijvend is,
allocation annuelle de 100 p.c., déterminée d'après le degré de wordt een jaarlijkse vergoeding toegekend van 100 pct. bepaald naar de
l'incapacité permanente, est reconnue à partir du début de graad van de blijvende ongeschiktheid, te rekenen vanaf het begin van
l'incapacité; toutefois, l'allocation prend cours au plus tôt cent de ongeschiktheid; de vergoeding zal evenwel niet vroeger kunnen
vingt jours avant la date d'introduction de la demande ». ingaan dan honderdtwintig dagen voor de datum van het indienen van de aanvraag ».
La première proposition de cette disposition exprime un principe De eerste deelzin van die bepaling drukt een beginsel uit waarop de
auquel la seconde apporte une exception. tweede een uitzondering vaststelt.
Par son arrêt n° 25/2007 du 30 janvier 2007, la Cour a décidé que Bij zijn arrest nr. 25/2007 van 30 januari 2007 heeft het Hof beslist
l'article 35, alinéa 2, de la loi du 3 juin 1970 précitée viole les dat artikel 35, tweede lid, van de voormelde wet van 3 juni 1970 de
articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il prévoit que artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, in zoverre het bepaalt dat
l'allocation prend cours au plus tôt 120 jours avant la date de vergoeding niet vroeger kan ingaan dan 120 dagen vóór de datum van
d'introduction de la demande. het indienen van de aanvraag.
Afin de se conformer à cet arrêt, les juridictions doivent en principe Teneinde zich te conformeren aan dat arrest dienen de rechtscolleges
décider, à l'instar du juge a quo, de ne pas appliquer la partie de in beginsel, naar het voorbeeld van de verwijzende rechter, te
cette disposition législative qui a été déclarée inconstitutionnelle, beslissen het deel van die wetsbepaling dat ongrondwettig is
et qui n'a pas été modifiée depuis lors. verklaard, en dat sindsdien niet is gewijzigd, niet toe te passen.
Toutefois, le constat de violation contenu dans l'arrêt n° 25/2007 ne De vaststelling van schending vervat in het arrest nr. 25/2007 heeft
concerne pas la première proposition de cette disposition, qui reste evenwel geen betrekking op de eerste deelzin van die bepaling, die dus
donc applicable, de sorte que l'allocation annuelle qu'elle vise « est toepasbaar blijft, zodat de jaarlijkse vergoeding die daarin wordt
reconnue à partir du début de l'incapacité » permanente de travail, beoogd, wordt toegekend « te rekenen vanaf het begin van de [blijvende
sans qu'il soit encore possible de déroger à ce principe en limitant arbeidsongeschiktheid] », zonder dat nog van dat beginsel kan worden
cette reconnaissance dans le temps. afgeweken door die toekenning in de tijd te beperken.
B.5. Il ressort de ce qui précède que la disposition en cause n'est B.5. Uit hetgeen voorafgaat, vloeit voort dat de in het geding zijnde
manifestement pas applicable en l'espèce. bepaling te dezen klaarblijkelijk niet van toepassing is.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
Les questions préjudicielles n'appellent pas de réponse. De prejudiciële vragen behoeven geen antwoord.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 12 mai 2011. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 12 mei 2011.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
R. Henneuse. R. Henneuse.
^