Extrait de l'arrêt n° 44/2011 du 30 mars 2011 Numéro du rôle : 4886 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 33, 7°, b), de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 25 mars 1999 relative à la recherche, la constat La Cour constitutionnelle, composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De(...) | Uittreksel uit arrest nr. 44/2011 van 30 maart 2011 Rolnummer 4886 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 33, 7°, b), van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 25 maart 1999 betreffende de opsporing, de vaststell Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de rechter(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 44/2011 du 30 mars 2011 | Uittreksel uit arrest nr. 44/2011 van 30 maart 2011 |
Numéro du rôle : 4886 | Rolnummer 4886 |
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 33, 7°, b), | In zake : de prejudiciële vraag over artikel 33, 7°, b), van de |
de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 25 mars 1999 | ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 25 maart 1999 |
relative à la recherche, la constatation, la poursuite et la | betreffende de opsporing, de vaststelling, de vervolging en de |
répression des infractions en matière d'environnement, tel qu'il a été | bestraffing van misdrijven inzake leefmilieu, zoals gewijzigd bij |
modifié par l'article 10 de l'ordonnance du 28 juin 2001, posée par le | artikel 10 van de ordonnantie van 28 juni 2001, gesteld door de Raad |
Conseil d'Etat. | van State. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents R. Henneuse et M. Bossuyt, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters R. Henneuse en M. Bossuyt, en de |
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. | rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. |
Spreutels, T. Merckx-Van Goey et F. Daoût, assistée du greffier P.-Y. | Derycke, J. Spreutels, T. Merckx-Van Goey en F. Daoût, bijgestaan door |
Dutilleux, présidée par le président R. Henneuse, | de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter R. |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | Henneuse, wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt n° 201.373 du 26 février 2010 en cause de la SA « European | Bij arrest nr. 201.373 van 26 februari 2010 in zake de nv « European |
Air Transport » contre le Collège d'Environnement de la Région de | Air Transport » tegen het Milieucollege van het Brusselse |
Bruxelles-Capitale et la Région de Bruxelles-Capitale, dont | Hoofdstedelijke Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, |
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 4 mars 2010, le | waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 4 maart |
Conseil d'Etat a posé la question préjudicielle suivante : | 2010, heeft de Raad van State de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 33, 7°, b), de l'ordonnance du 25 mars 1999 relative à la | « Schendt artikel 33, 7°, b), van de ordonnantie van 25 maart 1999 |
recherche, la constatation, la poursuite et la répression des | betreffende de opsporing, de vaststelling, de vervolging en de |
infractions en matière d'environnement, rapproché de l'article 20 de | bestraffing van misdrijven inzake leefmilieu, vergeleken met artikel |
l'ordonnance du 17 juillet 1997 relative à la lutte contre le bruit en | 20 van de ordonnantie van 17 juli 1997 betreffende de strijd tegen |
milieu urbain, viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en | geluidshinder in een stedelijke omgeving, de artikelen 10 en 11 van de |
ce que : | Grondwet in zoverre : |
1. l'infraction visée par cette disposition est punissable d'une | 1. het in die bepaling bedoelde misdrijf kan worden bestraft met een |
amende administrative d'un montant compris entre 625 euro et 62.500 | administratieve geldboete tussen 625 euro en 62.500 euro, terwijl |
euro, alors que dans le cadre de poursuites pénales, le même délit | hetzelfde misdrijf, in het kader van een strafvervolging, zou worden |
serait puni d'une amende plus basse, d'un montant de 1,375 euro à | bestraft met een lagere geldboete, ten bedrage van 1,375 euro tot |
412,5 euro après application des décimes additionnels ? | 412,5 euro na toepassing van de opdeciemen ? |
2. l'autorité administrative qui impose l'amende ne peut procéder à un | 2. de administratieve overheid die de geldboete oplegt, de wettigheid |
contrôle de la légalité des règlements, en application de l'article | van de verordeningen niet kan controleren, met toepassing van artikel |
159 de la Constitution, alors que le juge judiciaire a ce pouvoir ? | 159 van de Grondwet, terwijl de justitiële rechter wel die bevoegdheid |
3. l'autorité administrative qui impose l'amende ne peut interroger la | heeft ? 3. de administratieve overheid die de geldboete oplegt, geen vraag kan |
Cour constitutionnelle sur la compatibilité d'une norme législative | stellen aan het Grondwettelijk Hof over de bestaanbaarheid van een |
avec la Constitution et les règles répartitrices de compétence, alors | wetskrachtige norm met de Grondwet en met de bevoegdheidverdelende |
que le juge judiciaire a ce pouvoir ? | regels, terwijl de justitiële rechter wel die bevoegdheid heeft ? |
4. cette autorité statue au terme d'une procédure qui offre moins de | 4. die overheid beslist na een procedure die minder waarborgen biedt |
garanties que celles dont bénéficient les personnes qui sont | dan die welke de personen genieten die in het kader van een |
poursuivies dans le cadre d'une procédure pénale, eu égard : | strafprocedure worden vervolgd, gezien : |
a) à l'identité de l'autorité poursuivante, celle-ci étant l'I.B.G.E., | a) de identiteit van de vervolgende overheid, namelijk het Brussels |
qui a procédé à la constatation des infractions et à l'instruction du | Instituut voor Milieubeheer, die de misdrijven heeft vastgesteld en |
dossier, au lieu du procureur du Roi ? | het dossier heeft onderzocht, in plaats van de procureur des Konings ? |
b) au défaut d'application de l'article 85 du Code pénal et de la | b) de niet-toepassing van artikel 85 van het Strafwetboek en de |
onmogelijkheid om rekening te houden met verzachtende omstandigheden | |
possibilité de prendre en compte des circonstances atténuantes pour | teneinde een geldboete op te leggen die lager is dan het bij de wet |
infliger une amende d'un montant moindre que le minimum prévu par la | bepaalde minimum, rekening houdend met het feit dat, te dezen, de |
loi, compte tenu de ce que, en l'espèce, le rapport entre le minimum | verhouding tussen het minimum en het maximum van de geldboete die kan |
et le maximum de l'amende qui peut être infligée est de 1 à 100 ? | worden opgelegd, 1 tot 100 bedraagt ? |
c) à l'absence des garanties de procédure que sont les droits de la | c) de ontstentenis van procedurele waarborgen als de rechten van de |
défense et la présomption d'innocence ? | verdediging en het vermoeden van onschuld ? |
d) à l'impossibilité d'invoquer le bénéfice des causes de | d) de onmogelijkheid om het voordeel van rechtvaardigingsgronden als |
justification que sont la contrainte invincible et l'erreur invincible | de onweerstaanbare dwang en de onoverkomelijke dwaling aan te voeren ? |
? ». | ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité, avec les articles 10 | B.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid met de |
et 11 de la Constitution, de l'article 33, 7°, b, de l'ordonnance du | artikelen 10 en 11 van de Grondwet van artikel 33, 7°, b), van de |
25 mars 1999 relative à la recherche, la constatation, la poursuite et | ordonnantie van 25 maart 1999 betreffende de opsporing, de |
la répression des infractions en matière d'environnement, lu en combinaison avec l'article 20 de l'ordonnance du 17 juillet 1997 relative à la lutte contre le bruit en milieu urbain. B.2.1. La première question concerne la circonstance que l'infraction visée par la disposition en cause est punissable d'une amende administrative d'un montant supérieur à l'amende qui serait infligée, pour le même délit, dans le cadre de poursuites pénales, après application des décimes additionnels. B.2.2. La deuxième question porte sur le fait que l'autorité administrative qui impose l'amende ne peut contrôler la légalité des | vaststelling, de vervolging en de bestraffing van misdrijven inzake leefmilieu, in samenhang gelezen met artikel 20 van de ordonnantie van 17 juli 1997 betreffende de strijd tegen geluidshinder in een stedelijke omgeving. B.2.1. De eerste vraag betreft de omstandigheid dat het in de in het geding zijnde bepaling bedoelde misdrijf kan worden bestraft met een hogere administratieve geldboete dan de geldboete die, in het kader van een strafvervolging, voor hetzelfde misdrijf zou worden opgelegd na toepassing van de opdeciemen. B.2.2. De tweede vraag betreft het feit dat de administratieve |
règlements en application de l'article 159 de la Constitution, alors que le juge judiciaire a ce pouvoir. B.2.3. La troisième question porte sur la circonstance que l'autorité administrative qui impose l'amende ne peut interroger la Cour sur la compatibilité d'une norme législative avec la Constitution et les règles répartitrices de compétence, alors que le juge judiciaire a ce pouvoir. B.2.4. Enfin, la quatrième question invite la Cour à comparer la procédure au terme de laquelle statue l'autorité administrative avec une procédure pénale par laquelle, selon la juridiction a quo, l'administré qui se voit infliger une sanction administrative bénéficierait de moins de garanties eu égard au fait que : | overheid die de geldboete oplegt, niet, met toepassing van artikel 159 van de Grondwet, de wettigheid van de verordeningen kan toetsen terwijl de justitiële rechter wel die bevoegdheid heeft. B.2.3 De derde vraag heeft betrekking op de omstandigheid dat de administratieve overheid die de geldboete oplegt, het Hof geen vraag kan stellen over de bestaanbaarheid van een wetskrachtige norm met de Grondwet en de bevoegdheidverdelende regels, terwijl de justitiële rechter wel die bevoegdheid heeft. B.2.4. In de vierde vraag ten slotte wordt het Hof verzocht de procedure aan het eind waarvan de administratieve overheid een beslissing neemt te vergelijken met een strafprocedure, waarbij, volgens het verwijzende rechtscollege, de bestuurde aan wie een administratieve sanctie wordt opgelegd, minder waarborgen zou genieten, mede gelet op het feit dat : |
a) l'autorité poursuivante dans le cadre de la procédure | a) de identiteit van de vervolgende overheid in het kader van de |
administrative, à savoir l'Institut bruxellois pour la gestion de | administratieve procedure het Brussels Instituut voor Milieubeheer |
l'environnement (ci-après : IBGE), est celle qui a procédé à la | (hierna : BIM) is, dat de misdrijven heeft vastgesteld en het dossier |
constatation des infractions et à l'instruction du dossier, et non le | heeft onderzocht, en niet de procureur des Konings; |
procureur du Roi; | |
b) dans le cadre de cette procédure, il ne peut être fait application | b) in het kader van die procedure geen toepassing kan worden gemaakt |
de l'article 85 du Code pénal et aucune circonstance atténuante ne | van artikel 85 van het Strafwetboek en met geen enkele verzachtende |
peut être prise en compte pour infliger une amende d'un montant | omstandigheid rekening kan worden gehouden om een lagere geldboete op |
moindre que le minimum prévu par l'ordonnance; | te leggen dan het minimum bepaald bij de ordonnantie; |
c) les droits de la défense et la présomption d'innocence ne seraient | c) de rechten van de verdediging en het vermoeden van onschuld niet |
pas suffisamment garantis; | voldoende zouden zijn gewaarborgd; |
d) la contrainte irrésistible et l'erreur invincible ne pourraient | d) de onweerstaanbare dwang en de onoverkomelijke dwaling niet zouden |
être invoquées. | kunnen worden aangevoerd. |
Quant à la demande de reformulation de la question | Ten aanzien van het verzoek om de vraag te herformuleren |
B.3.1. La partie requérante devant la juridiction a quo demande à la | B.3.1. De verzoekende partij voor het verwijzende rechtscollege |
Cour de reformuler la quatrième question préjudicielle de sorte | verzoekt het Hof om de vierde prejudiciële vraag te herformuleren |
qu'elle porte sur le contrôle de compatibilité avec les articles 10 et | zodat zij betrekking heeft op de toetsing van de bestaanbaarheid met |
11 de la Constitution, lus en combinaison avec les articles 6 et 13 de | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de |
la Convention européenne des droits de l'homme et avec l'article 14, | artikelen 6 en 13 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens |
paragraphes 1 et 5, du Pacte international relatif aux droits civils et politiques. Cette partie demande également de reformuler le premier point de la quatrième question afin d'insister sur la circonstance que l'autorité administrative qui inflige la sanction administrative, en l'occurrence l'IBGE, a participé à la politique de lutte contre le bruit des avions, constate les infractions en cause, instruit le dossier, décide de poursuivre ou non leur auteur présumé, juge celui-ci et bénéficie des amendes administratives qu'elle inflige. La requérante devant le juge a quo demande encore à la Cour d'ajouter un cinquième point à la quatrième question, synthétisant les quatre points qui la constituent. B.3.2. Les parties devant la Cour ne peuvent pas modifier ou faire modifier la portée des questions préjudicielles posées par le juge a quo. Quant aux dispositions en cause B.4.1. L'article 33, 7°, b), de l'ordonnance de la Région de | en met artikel 14, leden 1 en 5, van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Die partij vraagt eveneens om het eerste punt van de vierde vraag te herformuleren teneinde de nadruk te leggen op de omstandigheid dat de administratieve overheid die de administratieve sanctie oplegt, te dezen het BIM, heeft meegewerkt aan het beleid inzake de strijd tegen door vliegtuigen veroorzaakte geluidshinder, de in het geding zijnde misdrijven vaststelt, het dossier onderzoekt, beslist om de vermoedelijke dader ervan al dan niet te vervolgen, een oordeel over deze laatste uitspreekt en het voordeel van de door haar opgelegde administratieve geldboeten geniet. Voorts vraagt de verzoekende partij voor de verwijzende rechter het Hof een vijfde punt toe te voegen aan de vierde vraag, waarbij de vier punten waaruit zij bestaat, worden samengevat. B.3.2. De partijen voor het Hof kunnen de draagwijdte van de door de verwijzende rechter gestelde prejudiciële vragen niet wijzigen of laten wijzigen. Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling B.4.1. Het in het geding zijnde artikel 33, 7°, b), van de ordonnantie |
Bruxelles-Capitale du 25 mars 1999 en cause dispose : | van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 25 maart 1999 bepaalt : |
« De persoon die een van de volgende misdrijven pleegt, is strafbaar | |
« Est passible d'une amende administrative de 625 EUR à 62 500 EUR | met een administratieve geldboete van 625 EUR tot 62 500 EUR : |
toute personne qui commet une des infractions suivantes : | [...] |
7° au sens de l'ordonnance du 17 juillet 1997 relative à la lutte | 7° in de zin van de ordonnantie van 17 juli 1997 betreffende de strijd |
contre le bruit en milieu urbain : | tegen geluidshinder in een stedelijke omgeving, de persoon die : |
[...] | [...] |
b) crée directement ou indirectement, ou laisse perdurer une gêne | b) rechtstreeks of onrechtstreeks geluidshinder veroorzaakt of laat |
sonore dépassant les normes fixées par le Gouvernement. » | voortduren die de door de Regering gestelde normen overschrijdt; |
L'article 20 de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 17 | [...] ». Artikel 20 van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest |
juillet 1997 relative à la lutte contre le bruit en milieu urbain | van 17 juli 1997 betreffende de strijd tegen geluidshinder in een |
dispose : | stedelijke omgeving bepaalt : |
« Est puni d'une amende de 0,25 EUR à 75 EUR celui qui : | « Met een boete van 0,25 EUR tot 75 EUR wordt gestraft al wie : |
1° cause des bruits ou tapages sur la voie publique de nature à | 1° op de openbare weg lawaai maakt dat onnodig of bij gebrek aan |
troubler la tranquillité ou la santé des habitants sans nécessité ou par défaut de prévoyance ou de précaution; | voorzorgsmaatregelen de rust of de gezondheid van de bewoners kan |
2° cause des bruits ou tapages de nature à troubler la tranquillité ou | verstoren; |
la santé des habitants entre 22 heures et 7 heures; 3° cause, sur la voie publique ou dans un lieu public, des bruits soumis à autorisation préalable sans disposer de cette autorisation ou sans respecter les conditions qui y sont mises; 4° crée directement ou indirectement, ou laisse perdurer, une gêne sonore dépassant les normes fixées par le Gouvernement; 5° fait preuve d'un comportement anormalement bruyant ou n'aura pas mis obstacle à un comportement de même nature des personnes ou animaux placés sous sa responsabilité; | 2° tussen 22 uur en 7 uur geluiden of lawaai veroorzaakt die de rust of de gezondheid van de inwoners kunnen verstoren; 3° op de openbare weg of een openbare plaats geluiden veroorzaakt die zijn onderworpen aan een voorafgaande toelating zonder over deze toelating te beschikken of zonder de voorwaarden die hierin worden gesteld, na te leven; 4° rechtstreeks of onrechtstreeks geluidshinder veroorzaakt, of laat voortduren, die de door de Regering gestelde normen overschrijdt; 5° blijk geeft van een abnormaal luidruchtig gedrag of niet ingaat tegen een gelijkaardig gedrag van de personen of dieren die onder zijn verantwoordelijkheid zijn geplaatst; |
6° s'oppose aux visites, essais ou mesures ordonnés par les | 6° zich verzet tegen de bezoeken, proeven of maatregelen die door de |
fonctionnaires et agents visés à l'article 15 ». | in artikel 15 bedoelde ambtenaren worden bevolen ». |
B.4.2. L'article 33, 7°, b), de l'ordonnance bruxelloise du 25 mars | B.4.2. Artikel 33, 7°, b), van de Brusselse ordonnantie van 25 maart |
1999 doit être examiné à la lumière des articles 35 à 42 de la même | 1999 moet worden onderzocht in het licht van de artikelen 35 tot 42 |
ordonnance. Ceux-ci disposent : | van dezelfde ordonnantie. Deze bepalen : |
« Art. 35.Les infractions énumérées aux articles 32 et 33 font l'objet soit de poursuites pénales, soit d'une amende administrative. L'amende administrative est infligée par le fonctionnaire dirigeant de l'Institut, de l'ARP ou de l'administration compétente du Ministère ou, en cas d'absence, de congé ou d'empêchement de celui-ci, par le fonctionnaire dirigeant adjoint. Elle est versée au Fonds pour la protection de l'environnement visé à l'article 2, 9°, de l'ordonnance du 12 décembre 1991 créant des fonds budgétaires. |
« Art. 35.De misdrijven opgesomd in de artikelen 32 en 33 kunnen strafrechtelijk worden vervolgd of met administratieve geldboetes worden bestraft. De administratieve geldboete wordt opgelegd door de leidend ambtenaar van het Instituut, van het GAN of van het bevoegde bestuur van het Ministerie, of, in geval van diens afwezigheid, verlof of verhindering, door de adjunct-leidend ambtenaar. De geldboete wordt gestort in het Fonds voor de bescherming van het leefmilieu zoals bedoeld bij artikel 2, 9° van de ordonnantie van 12 december 1991 houdende oprichting van de begrotingsfondsen. |
Art. 36.Tout procès-verbal constatant notamment une infraction visée |
Art. 36.Een exemplaar van elk proces-verbaal van een in artikel 32 of |
à l'article 32 ou 33 est transmis dans les dix jours de la | 33 bedoeld misdrijf wordt binnen tien dagen na de vaststelling van het |
constatation de l'infraction en un exemplaire au fonctionnaire | misdrijf bezorgd aan de leidend ambtenaar van het Instituut, van het |
dirigeant de l'Institut, de l'ARP ou de l'administration compétente du | GAN of van het bevoegde bestuur van het Ministerie, naargelang van het |
Ministère selon le cas ainsi qu'au procureur du Roi. | geval, en aan de procureur des Konings. |
Art. 37.Le procureur du Roi notifie au fonctionnaire dirigeant de |
Art. 37.Binnen zes maanden na de verzendingsdatum van het |
l'Institut, de l'ARP ou de l'administration compétente du Ministère | proces-verbaal brengt de procureur des Konings de leidend ambtenaar |
van het Instituut, van het GAN of van het bevoegde bestuur van het | |
selon le cas, dans les six mois de la date d'envoi du procès-verbal sa | Ministerie, naargelang van het geval, op de hoogte van zijn beslissing |
décision de poursuivre ou de ne pas poursuivre l'auteur présumé d'une | om de vermoedelijke dader van een in de artikelen 32 of 33 bedoeld |
infraction visée à l'article 32 ou 33. | misdrijf al dan niet te vervolgen. |
La décision du procureur du Roi de poursuivre le contrevenant exclut | Als de procureur des Konings beslist de dader te vervolgen, kan geen |
l'application d'une amende administrative. | administratieve geldboete worden opgelegd. |
La décision du procureur du Roi de ne pas poursuivre le contrevenant | Als de procureur des Konings beslist de dader niet te vervolgen, of |
ou l'absence de décision dans le délai imparti en vertu de l'alinéa 1er | als een beslissing uitblijft binnen de krachtens het eerste lid |
permet l'application d'une amende administrative. | gestelde termijn, kan een administratieve geldboete worden opgelegd. |
Art. 38.Le fonctionnaire dirigeant de l'Institut, l'ARP ou de |
Art. 38.Nadat de persoon die met een administratieve geldboete |
l'administration compétente du Ministère décide, après avoir mis la | strafbaar is, zich heeft kunnen verdedigen, beslist de leidend |
personne passible de l'amende administrative en mesure de présenter | ambtenaar van het Instituut, van het GAN of van het bevoegde bestuur |
ses moyens de défense, s'il y a lieu d'infliger une amende | van het Ministerie, of voor het misdrijf een administratieve geldboete |
dient te worden opgelegd. | |
administrative du chef de l'infraction. | In de beslissing wordt het bedrag van de administratieve geldboete |
La décision d'infliger une amende administrative fixe le montant de | vastgelegd en wordt de dader aangemaand om de geldboete binnen dertig |
celle-ci et invite le contrevenant à acquitter l'amende dans un délai | dagen na de betekening van de beslissing te storten op het |
de trente jours à dater de la notification par versement au compte du | rekeningnummer van het Fonds voor de Bescherming van het Leefmilieu |
Fonds pour la protection de l'environnement, visé à l'article 2, 9°, | zoals bedoeld in artikel 2, 9°, van de ordonnantie van 12 december |
de l'ordonnance du 12 décembre 1991 créant des fonds budgétaires, | 1991 houdende oprichting van begrotingsfondsen, welk vermeld staat op |
mentionné dans le formulaire qui y est joint. | het formulier dat bij de beslissing is gevoegd. |
La décision d'infliger une amende administrative ou, le cas échéant, | De beslissing om een administratieve geldboete op te leggen of, in |
la décision de ne pas infliger une amende administrative est notifiée | voorkomend geval, de beslissing om geen administratieve geldboete op |
dans les dix jours par lettre recommandée à la poste : | te leggen, wordt binnen tien dagen bij een ter post aangetekende brief betekend aan : |
1° à la personne passible de l'amende administrative; | 1° de persoon die met een administratieve geldboete strafbaar is; |
2° au procureur du Roi. | 2° de procureur des Konings. |
Art. 39.Le paiement de l'amende administrative éteint l'action |
Art. 39.De strafvordering vervalt met de betaling van de |
publique. | administratieve geldboete. |
Art. 39bis.Un recours est ouvert devant le Collège d'environnement à toute personne condamnée au paiement d'une amende administrative. Le recours est introduit, à peine de forclusion, par voie de requête dans les deux mois de la notification de la décision. Le Collège d'environnement entend, à leur demande, le requérant ou son conseil, de même que l'agent ayant pris la mesure. Le Collège d'environnement notifie sa décision dans les deux mois de la date d'envoi de la requête. Ce délai est augmenté d'un mois lorsque les parties demandent à être entendues. En l'absence de décision dans le délai prescrit à l'alinéa précédent, la décision ayant fait l'objet d'un recours est censée confirmée. Art. 40.En cas de non paiement de l'amende, une contrainte est décernée par le receveur du service taxe et recettes de l'Administration des finances et du budget du Ministère. La contrainte est visée et rendue exécutoire par le directeur général de l'Administration des finances et du budget du Ministère. Elle est notifiée par envoi recommandé à la poste. |
Art. 39bis.Iedereen die veroordeeld is tot de betaling van een administratieve geldboete kan een beroep instellen bij het Milieucollege. Het beroep wordt, op straffe van verval, ingesteld bij wege van verzoekschrift binnen twee maanden na de kennisgeving van de beslissing. Het Milieucollege hoort de eiser of zijn raadsman op hun verzoek en het personeelslid dat de maatregel heeft genomen. Het Milieucollege geeft binnen twee maanden na de datum van verzending van het verzoekschrift kennis van zijn beslissing. Deze termijn wordt met een maand verlengd wanneer de partijen vragen om te worden gehoord. Bij gebreke van een beslissing binnen de in het vorige lid gestelde termijn wordt de beslissing waartegen een beroep is ingesteld, geacht bevestigd te zijn. Art. 40.Als de geldboete niet wordt betaald, vaardigt de ontvanger der ontvangsten en belastingen van het bestuur voor financiën en begroting van het Ministerie een dwangbevel uit. De directeur-generaal van het bestuur voor financiën en begroting van het Ministerie viseert het dwangbevel en verklaart het uitvoerbaar. Het wordt bij een ter post aangetekende brief ter kennis gebracht. |
Art. 41.En cas de concours de plusieurs infractions visées aux |
Art. 41.Ingeval van samenloop van meerdere misdrijven zoals bedoeld |
articles 32 ou 33, les montants des amendes administratives sont | in de artikelen 32 of 33, worden de bedragen van de administratieve |
cumulés sans qu'ils puissent cependant excéder la somme de 125 000 EUR. | geldboetes samengevoegd; het gehele bedrag mag evenwel niet meer dan 125.000 EUR bedragen. |
Art. 42.Si une nouvelle infraction est constatée dans les trois ans à |
Art. 42.Indien binnen drie jaar na de datum van het proces-verbaal |
compter de la date du procès-verbal, les montants prévus aux articles | een nieuw misdrijf wordt vastgesteld, worden de bedragen vastgesteld |
32 et 33 sont doublés ». | in de artikelen 32 en 33, verdubbeld ». |
Quant au fond | Ten gronde |
B.5. La première question préjudicielle concerne le montant de la | B.5. De eerste prejudiciële vraag betreft het bedrag van de |
sanction administrative visée par l'article 33, 7°, b), en cause. Aux | administratieve sanctie bedoeld in het in het geding zijnde artikel |
termes de la disposition en cause, la personne qui, au sens de | 33, 7°, b). Luidens de in het geding zijnde bepaling kan de persoon |
l'ordonnance du 17 juillet 1997, crée directement ou indirectement ou | die, in de zin van de ordonnantie van 17 juli 1997, rechtstreeks of |
laisse perdurer une gêne sonore dépassant les normes fixées par le | onrechtstreeks geluidshinder veroorzaakt of laat voortduren die de |
Gouvernement peut se voir infliger une amende administrative de 625 | door de Regering gestelde normen overschrijdt, een administratieve |
euros à 62 500 euros. L'article 20, 4°, de l'ordonnance précitée du 17 | geldboete van 625 euro tot 62 500 euro worden opgelegd. Artikel 20, |
juillet 1997 dispose que la personne qui crée directement ou | 4°, van de voormelde ordonnantie van 17 juli 1997 bepaalt dat de |
indirectement ou laisse perdurer une gêne sonore dépassant les normes | persoon die rechtstreeks of onrechtstreeks geluidshinder veroorzaakt, |
of laat voortduren, die de door de Regering gestelde normen | |
fixées par le Gouvernement est punie d'une amende de 0,25 euro à 75 | overschrijdt, met een boete van 0,25 euro tot 75 euro wordt gestraft. |
euros. Il s'ensuit qu'une personne qui crée directement ou | Hieruit vloeit voort dat een persoon die rechtstreeks of |
onrechtstreeks geluidshinder veroorzaakt een hogere administratieve | |
indirectement une gêne sonore peut se voir infliger une amende | geldboete kan worden opgelegd dan een persoon die voor dezelfde feiten |
administrative plus élevée qu'une personne poursuivie au pénal pour | strafrechtelijk wordt vervolgd. Het verwijzende rechtscollege vraagt |
des faits identiques. La juridiction a quo demande si la différence de | of het verschil in behandeling dat hieruit voortvloeit bestaanbaar is |
traitement qui en découle est compatible avec les articles 10 et 11 de | met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
la Constitution. | |
B.6. Les amendes administratives visées par ledit article 33, 7°, b), | B.6. De in het vermelde artikel 33, 7°, b), bedoelde administratieve |
sont de nature pénale au sens de l'article 6 de la Convention | geldboeten zijn strafrechtelijk van aard in de zin van artikel 6 van |
européenne des droits de l'homme. | het Europees Verdrag voor de rechten van de mens. |
La Cour doit dès lors prendre en compte, dans le contrôle qu'elle | |
exerce au regard des articles 10 et 11 de la Constitution, les | Het Hof dient bijgevolg, bij de toetsing aan de artikelen 10 en 11 van |
garanties contenues dans cet article 6 et, notamment, la garantie qu'un juge indépendant et impartial puisse exercer un contrôle de pleine juridiction sur l'amende infligée par l'autorité administrative compétente. B.7. L'appréciation de la gravité d'un manquement et la sévérité avec laquelle ce manquement peut être puni relèvent du pouvoir d'appréciation du législateur. Il peut imposer des peines particulièrement lourdes dans des matières où les infractions sont de nature à porter gravement atteinte aux droits fondamentaux des individus et aux intérêts de la collectivité. C'est dès lors au législateur qu'il appartient de fixer les limites et les montants à l'intérieur desquels le pouvoir d'appréciation de | de Grondwet, rekening te houden met de waarborgen vervat in dat artikel 6 en, met name, de waarborg dat een onafhankelijke en onpartijdige rechter een controle met volle rechtsmacht kan uitoefenen op de door de bevoegde administratieve overheid opgelegde geldboete. B.7. De vaststelling van de ernst van een tekortkoming en de gestrengheid waarmee die tekortkoming kan worden bestraft, behoren tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever. Hij mag bijzonder zware straffen opleggen in aangelegenheden waar de inbreuken de grondrechten van de burgers en de belangen van de gemeenschap ernstig kunnen aantasten. Het staat derhalve aan de wetgever om de perken en de bedragen vast te stellen waarbinnen de beoordelingsbevoegdheid van de administratie, en |
l'administration et, par conséquent, celui de la juridiction, doit | bijgevolg die van het rechtscollege, moet worden uitgeoefend. Het Hof |
s'exercer. La Cour ne pourrait censurer un tel système que s'il était | zou een dergelijk systeem alleen kunnen afkeuren indien het kennelijk |
manifestement déraisonnable (arrêt n° 93/2008 du 26 juin 2008, | onredelijk is (arrest nr. 93/2008 van 26 juni 2008, B.15.3), met name |
B.15.3), notamment parce qu'il porterait une atteinte disproportionnée | doordat het op onevenredige wijze afbreuk zou doen aan het algemene |
au principe général qui exige qu'en matière de sanctions rien de ce | beginsel volgens hetwelk inzake sancties niets wat onder de |
qui appartient au pouvoir d'appréciation de l'administration n'échappe | beoordelingsbevoegdheid van de administratie valt, ontsnapt aan de |
au contrôle du juge (arrêt n° 138/2006 du 14 septembre 2006, B.7.2), | toetsing van de rechter (arrest nr. 138/2006 van 14 september 2006, |
ou au droit au respect des biens lorsque la loi prévoit un montant | B.7.2), of aan het recht op het ongestoorde genot van de eigendom, |
disproportionné et n'offre pas un choix qui se situerait entre cette | wanneer de wet in een onevenredig bedrag voorziet en niet de |
peine, en tant que peine maximale, et une peine minimale (arrêt n° | mogelijkheid biedt van een spreiding tussen die straf als maximumstraf |
81/2007 du 7 juin 2007, B.9.4). | en een minimumstraf (arrest nr. 81/2007 van 7 juni 2007, B.9.4). |
Hormis de telles hypothèses, la Cour empiéterait sur le domaine | Buiten die gevallen zou het Hof zich op het aan de wetgever |
réservé au législateur si, en s'interrogeant sur la justification des | voorbehouden domein begeven, indien het bij de vraag naar de |
différences qui existent entre les nombreux textes législatifs | verantwoording voor de verschillen in de talrijke wetteksten houdende |
prévoyant des sanctions pénales ou administratives, elle ne limitait | strafrechtelijke of administratieve sancties, zijn onderzoek, wat de |
pas son examen, en ce qui concerne l'échelle des peines, aux cas dans | strafmaat betreft, niet beperkte tot de gevallen waar de keuze van de |
lesquels le choix du législateur contient une incohérence telle qu'il | wetgever dermate onsamenhangend is dat ze leidt tot een kennelijk |
aboutit à une différence de traitement manifestement déraisonnable. | onredelijk verschil in behandeling. |
B.8. La Cour constate toutefois que le minimum de l'amende | B.8. Het Hof stelt evenwel vast dat het minimumbedrag van de |
administrative est fixé à 625 euros tandis que le maximum de l'amende | administratieve geldboete is vastgelegd op 625 euro, terwijl het |
est fixé à 62 500 euros. En revanche, la même infraction faisant | maximumbedrag van de geldboete is vastgelegd op 62 500 euro. Hetzelfde |
l'objet de poursuites pénales peut donner lieu à une amende dont le | misdrijf dat strafrechtelijk wordt vervolgd, kan daarentegen |
aanleiding geven tot een geldboete waarvan het bedrag kan variëren van | |
montant peut varier de 0,25 euro à 75 euros, ce qui représente, compte | 0,25 euro tot 75 euro, wat rekening houdend met de opdeciemen een |
tenu des décimes additionnels, une amende de 1,375 à 412,50 euros. | geldboete van 1,375 tot 412,50 euro vertegenwoordigt. |
B.9. Quant au montant des amendes, on peut lire ce qui suit dans les | B.9. Wat het bedrag van de geldboeten betreft, vermeldt de |
travaux préparatoires : | parlementaire voorbereiding : |
« Cela étant, et contrairement à ce qui se pratique généralement en | « In tegenstelling tot wat er inzake administratieve geldboetes als |
matière d'amendes administratives, le projet d'ordonnance n'énonce pas | regel geldt, wordt in het ontwerp van ordonnantie geen maximumbedrag |
un montant maximum ou une fourchette très large couvrant tous les | aangegeven noch een uitvoerige opsomming voor alle mogelijke soorten |
types d'infractions possibles. Une distinction en deux régimes | misdrijven. Toch werd een belangrijk onderscheid tussen twee |
d'importance pécuniaire distincte a été faite : les amendes mineures | geldelijke stelsels gemaakt : de kleine geldboetes schommelend tussen |
comprises entre 2500 et 25.000 BEF frappent des infractions commises | 2.500 en 25.000 BEF voor de misdrijven die uit nalatigheid of door |
plutôt par négligence ou par des particuliers en dehors de leurs | privé-personen buiten hun beroepsactiviteit gepleegd worden, terwijl |
activités professionnelles tandis que les amendes de 25.000 BEF à | de geldboetes schommelend tussen 25.000 en 2.500.000 BEF betrekking |
2.500.000 BEF concernent les infractions commises de façon privilégiée | hebben op misdrijven die vooral door bedrijven of zaakvoerders binnen |
par des entreprises ou commerçants dans le cadre de leur activité | |
lucrative » (Doc. parl., Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale, | hun winstgevend beroep worden gepleegd » (Parl. St., Parlement van het |
1998-1999, A-312/2, p. 7). | Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, 1998-1999, A-312/2, p. 7). |
B.10.1. Il ressort de la jurisprudence du Conseil d'Etat qu'il procède | B.10.1. Uit de rechtspraak van de Raad van State blijkt dat die een |
à un contrôle juridictionnel approfondi, tant au regard de la loi | volwaardige jurisdictionele toetsing uitoefent, zowel aan de wet als |
qu'au regard des principes généraux du droit. Le Conseil d'Etat | aan de algemene rechtsbeginselen. De Raad van State gaat daarbij na of |
examine à cet égard si la décision de l'autorité soumise à son | de aan zijn toezicht voorgelegde overheidsbeslissing de vereiste |
contrôle est fondée en fait, si elle procède de qualifications | feitelijke grondslag heeft, of die beslissing uitgaat van correcte |
juridiques correctes et si la sanction infligée n'est pas | juridische kwalificaties en of de opgelegde straf niet kennelijk |
manifestement disproportionnée par rapport au fait établi. Lorsqu'il | onevenredig is met de vastgestelde feiten. Wanneer hij die beslissing |
annule cette dernière décision, l'autorité est tenue de se conformer à | vernietigt, dient de overheid zich te schikken naar het arrest van de |
l'arrêt du Conseil d'Etat : si l'autorité prend une nouvelle décision, | Raad van State : indien de overheid een nieuwe beslissing neemt, mag |
elle ne peut méconnaître les motifs de l'arrêt annulant la première | zij de motieven van het arrest dat de eerste beslissing heeft |
décision; si elle s'en tient à l'annulation, l'intéressé est réputé ne | vernietigd, niet negeren; indien zij in de vernietiging berust, wordt |
pas avoir fait l'objet d'une sanction. | de betrokkene geacht niet gestraft te zijn geweest. |
B.10.2. En outre, le Conseil d'Etat peut, dans les conditions prévues | B.10.2. Bovendien kan de Raad van State, in de omstandigheden bedoeld |
par l'article 17 des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, ordonner | in artikel 17 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, |
la suspension de l'exécution de la décision d'imposer les sanctions, le cas échéant en statuant en extrême urgence. B.10.3. Les justiciables disposent donc d'un recours effectif, devant une juridiction indépendante et impartiale, contre la sanction administrative qui peut leur être infligée. B.11. La disposition en cause prévoit une amende administrative de 62 500 euros au maximum et de 625 euros au minimum. De la sorte, la disposition en cause permet à l'administration, sous le contrôle du juge, d'éviter, le cas échéant, une violation du droit au respect des biens. | gelasten dat de uitvoering van de beslissing om sancties op te leggen wordt geschorst, in voorkomend geval door uitspraak te doen bij uiterst dringende noodzakelijkheid. B.10.3. De rechtzoekenden beschikken derhalve over een daadwerkelijke jurisdictionele waarborg, voor een onafhankelijk en onpartijdig rechtscollege, tegen de administratieve sanctie die hun kan worden opgelegd B.11. De in het geding zijnde bepaling voorziet in een administratieve geldboete van maximum 62.500 euro en minimum 625 euro. Op die manier stelt de in het geding zijnde bepaling het bestuur, onder toezicht van de rechter, in staat om in voorkomend geval een schending van het |
B.12.1. Pour le surplus, il faut constater que l'amende pénale de 0,25 | recht op het ongestoorde genot van de eigendom te vermijden. |
euro à 75 euros fixée à l'article 20, 4°, de l'ordonnance précitée du | B.12.1. Voor het overige dient te worden vastgesteld dat de in artikel |
17 juillet 1997 est majorée des décimes additionnels prévus à | 20, 4°, van de voormelde ordonnantie van 17 juli 1997 bepaalde |
strafrechtelijke geldboete van 0,25 euro tot 75 euro wordt verhoogd | |
l'article 1er de la loi du 5 mars 1952 « relative aux décimes | met de opdeciemen bepaald in artikel 1 van de wet van 5 maart 1952 « |
additionnels sur les amendes pénales ». Ce n'est pas le cas de | betreffende de opdécimes op de strafrechtelijke geldboeten ». Bij |
l'amende administrative prévue par la disposition en cause, à défaut | gebrek aan enige uitdrukkelijke wetsbepaling, is dat niet het geval |
d'une disposition législative explicite. | met de administratieve geldboete waarin de in het geding zijnde |
bepaling voorziet. | |
B.12.2. Même s'il s'agit d'une peine au sens de l'article 6 de la | B.12.2. Zelfs al gaat het om een straf in de zin van artikel 6 van het |
Convention européenne des droits de l'homme, les personnes qui sont | Europees Verdrag voor de rechten van de mens, de personen die tot de |
condamnées au paiement de l'amende administrative en cause échappent | betaling van de in het geding zijnde administratieve geldboete worden |
aux inconvénients d'une poursuite pénale, comme le caractère | veroordeeld, ontsnappen aan de nadelen van een strafrechtelijke |
déshonorant qui y est lié et l'inscription de la condamnation au | veroordeling, zoals het onterend karakter dat eraan kleeft en de |
casier judiciaire. | inschrijving van de veroordeling in het strafregister. |
B.12.3. Enfin, les articles 23 à 31 de l'ordonnance du 25 mars 1999 | B.12.3. Ten slotte voorzien de artikelen 23 tot 31 van de ordonnantie |
prévoient un ensemble de mesures pouvant être prises par le juge pénal | van 25 maart 1999 in een geheel van maatregelen die door de |
strafrechter kunnen worden genomen (zoals straffen van | |
(telles que des peines de confiscation, de cessation totale ou | verbeurdverklaring, volledige of gedeeltelijke stopzetting van de |
partielle de l'activité, d'interdiction d'exercer une activité | activiteit, verbod een professionele activiteit uit te oefenen, |
professionnelle, de publication du jugement aux frais du condamné ou | bekendmaking van het vonnis op kosten van de veroordeelde, of nog, |
encore de remboursement des frais exposés par les autorités publiques) | terugbetaling van de door de overheid gemaakte kosten) en die ertoe |
et qui tendent à alourdir l'infliction de l'amende pénale proprement | strekken het opleggen van de eigenlijke strafrechtelijke geldboete te |
dite. | verzwaren. |
B.13.1. Eu égard à ce qui précède, le choix du législateur | B.13.1. Gelet op het voorgaande is de keuze van de ordonnantiegever |
ordonnanciel n'est pas incohérent au point d'entraîner une différence | niet dermate onsamenhangend dat ze leidt tot een kennelijk onredelijk |
de traitement manifestement déraisonnable. | verschil in behandeling. |
B.13.2. La première question préjudicielle appelle une réponse | B.13.2. De eerste prejudiciële vraag dient ontkennend te worden |
négative. | beantwoord. |
B.14. La deuxième question préjudicielle invite la Cour à se prononcer | B.14. In de tweede prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht zich uit |
sur la différence de traitement qui serait établie entre les auteurs | te spreken over het verschil in behandeling dat zou worden ingesteld |
présumés d'un même manquement dans la mesure où ceux que le procureur | onder de vermoedelijke daders van eenzelfde inbreuk, in zoverre |
du Roi juge opportun de poursuivre devant les juridictions pénales | diegenen ten aanzien van wie de procureur des Konings het opportuun |
bénéficient, à chaque degré de juridiction, de la garantie de voir le | acht hen voor de strafgerechten te vervolgen, in elke aanleg de |
juge procéder à un contrôle de légalité visé par l'article 159 de la | waarborg genieten dat de rechter de in artikel 159 van de Grondwet |
Constitution, tandis que ceux qui font l'objet d'une procédure | bedoelde wettigheidstoetsing uitvoert, terwijl diegenen die het |
d'amende administrative ne peuvent bénéficier de la garantie prévue | voorwerp uitmaken van een procedure van administratieve geldboete de |
par l'article 159 de la Constitution que devant le Conseil d'Etat et | in artikel 159 van de Grondwet bepaalde waarborg slechts kunnen |
non devant l'IBGE ou le Collège d'Environnement. | genieten voor de Raad van State en niet voor het BIM of het |
Milieucollege. | |
B.15. La différence de traitement entre certaines catégories de | B.15. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van |
personnes qui découle de l'application de règles procédurales | personen dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende |
différentes dans des circonstances différentes n'est pas | procedureregels in verschillende omstandigheden, houdt op zich geen |
discriminatoire en soi. Il ne pourrait être question de discrimination | discriminatie in. Van discriminatie zou slechts sprake kunnen zijn |
que si la différence de traitement qui découle de l'application de ces | indien het verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing |
règles de procédure entraînait une limitation disproportionnée des | van die procedureregels, een onevenredige beperking van de rechten van |
droits des personnes concernées. | de daarbij betrokken personen met zich zou meebrengen. |
B.16. La différence de traitement mentionnée dans la question | B.16. Het in de prejudiciële vraag vermelde verschil in behandeling |
préjudicielle concerne la circonstance que l'article 159 de la Constitution s'applique exclusivement aux cours et tribunaux et non à l'autorité administrative et cette dernière, à la différence du juge judiciaire, ne peut donc pas contrôler la légalité de règlements en application de cette disposition. En l'espèce, la Cour ne doit donc pas examiner si et dans quelle mesure les autorités administratives devraient appliquer le cas échéant l'exception d'illégalité en vertu d'un principe général de droit. La différence de traitement en cause découle d'un choix du Constituant, lequel ne peut être critiqué par la Cour. Par ailleurs, la différence de traitement n'a pas d'effets disproportionnés pour ceux qui se voient infliger une amende administrative dès lors qu'ils | betreft de omstandigheid dat artikel 159 van de Grondwet uitsluitend van toepassing is op de hoven en rechtbanken en niet op de administratieve overheid, en deze, anders dan de justitiële rechter, bijgevolg niet de wettigheid van verordeningen kan toetsen met toepassing van die bepaling. Te dezen dient het Hof bijgevolg niet na te gaan of en in welke mate administratieve overheden ingevolge een algemeen rechtbeginsel de exceptie van onwettigheid in voorkomend geval zouden dienen toe te passen. Het in geding zijnde verschil in behandeling vloeit voort uit een keuze van de Grondwetgever die niet door het Hof kan worden gekritiseerd. Overigens heeft het verschil in behandeling geen onevenredige gevolgen voor diegenen die het voorwerp uitmaken van een administratieve geldboete, nu zij de exceptie van onwettigheid van |
peuvent invoquer l'exception d'illégalité de l'article 159 de la | artikel 159 van de Grondwet kunnen aanvoeren wanneer zij een |
Constitution lorsqu'ils introduisent un recours en annulation devant | annulatieberoep instellen bij de Raad van State. |
le Conseil d'Etat. | |
B.17. La deuxième question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.17. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
B.18. Par une troisième question préjudicielle, la Cour est interrogée | B.18. In een derde prejudiciële vraag wordt het Hof ondervraagd over |
sur la différence de traitement qui résulterait de la disposition en | het verschil in behandeling dat het gevolg zou zijn van de in het |
cause entre les auteurs présumés d'un même manquement selon qu'ils | geding zijnde bepaling, onder de vermoedelijke daders van eenzelfde |
font l'objet d'une procédure pénale ou d'une procédure administrative. | inbreuk naargelang zij het voorwerp uitmaken van een strafrechtelijke |
Les premiers bénéficieraient, en effet, à chaque degré de juridiction, | procedure of van een administratieve procedure. De eersten zouden |
de la garantie ou de la possibilité de voir le juge interroger la Cour | immers in elke aanleg de waarborg of de mogelijkheid genieten dat de |
sur la compatibilité d'une norme législative avec la Constitution et | rechter aan het Hof een vraag stelt over de bestaanbaarheid van een |
les règles répartitrices de compétence tandis que les seconds se | wetskrachtige norm met de Grondwet en de bevoegdheidverdelende regels, |
verraient privés de cette garantie dans la mesure où la décision prise | terwijl die waarborg aan de tweeden zou worden ontzegd in zoverre de |
à leur encontre l'est par une autorité administrative. | beslissing die ten aanzien van hen wordt genomen, uitgaat van een |
administratieve overheid. | |
B.19. Il ressort de l'article 142 de la Constitution que seules les | B.19. Uit artikel 142 van de Grondwet blijkt dat enkel rechtscolleges |
juridictions peuvent saisir la Cour d'une question préjudicielle, et | een prejudiciële vraag kunnen stellen aan het Hof, en niet de |
non les autorités administratives. | administratieve overheden. |
Eu égard à la possibilité d'introduire un recours en annulation auprès | Gelet op de mogelijkheid om tegen de beslissing van de betrokken |
de la section du contentieux administratif du Conseil d'Etat contre la | administratieve overheid een beroep tot nietigverklaring in te stellen |
décision de l'autorité administrative concernée, il faut constater que | bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, moet worden |
les personnes qui font l'objet de cette décision ne sont pas privées | vastgesteld dat de personen die het voorwerp uitmaken van die |
de la possibilité de soulever une question préjudicielle devant cette | beslissing niet de mogelijkheid wordt ontzegd om voor dat |
juridiction. La section du contentieux administratif du Conseil d'Etat est en règle obligée de soumettre cette question à la Cour constitutionnelle. Pour le surplus, le fait que l'autorité administrative qui inflige une amende administrative ne peut poser de question préjudicielle à la Cour résulte d'un choix opéré par le Constituant sur lequel il n'appartient pas à la Cour de se prononcer. B.20. La troisième question appelle une réponse négative. B.21. La quatrième question préjudicielle invite la Cour à se prononcer sur le fait que la procédure administrative pouvant aboutir | rechtscollege een prejudiciële vraag op te werpen. De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State is in de regel verplicht om die vraag aan het Grondwettelijk Hof voor te leggen. Voor het overige vloeit het feit dat de administratieve overheid die een administratieve geldboete oplegt, aan het Hof geen prejudiciële vraag kan stellen, voort uit een keuze van de Grondwetgever en komt het niet aan het Hof toe zich daarover uit te spreken. B.20. De derde vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.21. In de vierde prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht zich uit te spreken over het feit dat de administratieve procedure die ertoe kan leiden een sanctie op te leggen op basis van het in het geding |
à infliger une sanction sur la base de l'article 33, 7°, b), en cause, | zijnde artikel 33, 7°, b), minder waarborgen zou bieden dan die welke |
offrirait moins de garanties que celles dont bénéficient les personnes qui sont poursuivies dans le cadre de la procédure pénale. B.22. La première branche de la quatrième question préjudicielle concerne le fait que les poursuites sont exercées par une autorité administrative, en l'occurrence l'IBGE, qui a également procédé à la constatation des infractions et à leur instruction, et non par le procureur du Roi. B.23. Il relève du pouvoir d'appréciation du législateur ordonnanciel de décider s'il est opportun d'opter pour des sanctions pénales ou pour des sanctions administratives lorsqu'il estime que certains manquements à des obligations légales doivent être réprimés, le choix de l'une ou l'autre catégorie de sanctions ne pouvant être considéré comme établissant, en soi, une discrimination. Il n'y aurait discrimination que si la différence de traitement qui découle de ce choix impliquait une restriction disproportionnée des droits des personnes concernées. | de personen genieten die in het kader van de strafrechtelijke procedure worden vervolgd. B.22. Het eerste onderdeel van de vierde prejudiciële vraag heeft betrekking op het feit dat de vervolging wordt ingesteld door een administratieve overheid, te dezen het BIM, dat eveneens de misdrijven heeft vastgesteld en onderzocht, en niet door de procureur des Konings. B.23. Het behoort tot de beoordelingsbevoegdheid van de ordonnantiegever te beslissen of het opportuun is om voor strafrechtelijke sancties dan wel voor administratieve sancties te opteren wanneer hij van oordeel is dat bepaalde tekortkomingen aan wettelijke verplichtingen moeten worden bestraft, waarbij de keuze voor de ene of de andere categorie van sancties op zich niet kan worden geacht discriminerend te zijn. Van discriminatie zou slechts sprake zijn indien het verschil in behandeling dat uit die keuze voortvloeit, een onevenredige beperking van de rechten van de daarbij betrokken personen met zich zou meebrengen. |
B.24. Le système alternatif de sanctions mis en place par l'ordonnance | B.24. De bij de ordonnantie ingestelde alternatieve sanctieregeling |
implique que lorsque le procureur du Roi décide de ne pas poursuivre | impliceert dat, wanneer de procureur des Konings beslist om de |
l'auteur présumé de l'infraction constatée, la procédure de sanction | vermoedelijke dader van het vastgestelde misdrijf niet te vervolgen, |
administrative peut être poursuivie et une sanction peut être infligée | de leidende ambtenaar van het BIM de procedure van administratieve |
par le fonctionnaire dirigeant de l'IBGE. | sanctie kan voortzetten en een sanctie kan opleggen. |
B.25. Il ressort de l'article 5 de l'ordonnance en cause que le | B.25. Uit artikel 5 van de in het geding zijnde ordonnantie blijkt dat |
contrôle du respect des lois et ordonnances visées à son article 2, | de personeelsleden van het BIM toezien op de naleving van de wetten en |
ordonnanties bedoeld in artikel 2 ervan, in het bijzonder de | |
notamment celle du 17 juillet 1997 relative à la lutte contre le bruit | ordonnantie van 17 juli 1997 betreffende de strijd tegen geluidshinder |
en milieu urbain, ainsi que la constatation des infractions sont | |
assurés concurremment par les agents de l'IBGE. Ceux-ci peuvent, en | in een stedelijke omgeving, en dat zij tevens de misdrijven |
vertu de l'article 4 de ladite ordonnance du 25 mars 1999, se voir | vaststellen. Krachtens artikel 4 van de genoemde ordonnantie van 25 |
conférer la qualité d'officier de police judiciaire par le | maart 1999 kan de Regering hun de hoedanigheid van officier van |
Gouvernement. Ils sont habilités à adopter un certain nombre de | gerechtelijke politie verlenen. Ze zijn ertoe gemachtigd een bepaald |
mesures de contraintes, telles que celles qui sont établies aux | aantal dwangmaatregelen te nemen, zoals die welke zijn ingesteld bij |
articles 8 et 9 de l'ordonnance. | de artikelen 8 en 9 van de ordonnantie. |
Quant à la décision d'infliger une sanction administrative, celle-ci | De beslissing om een administratieve sanctie op te leggen, moet worden |
doit être prise par le fonctionnaire dirigeant de l'IBGE. Selon | |
l'article 38 de l'ordonnance, cette décision ne peut être prise | genomen door de leidende ambtenaar van het BIM. Volgens artikel 38 van |
qu'après avoir mis la personne passible de l'amende administrative en | de ordonnantie kan die beslissing slechts worden genomen nadat de |
mesure de présenter ses moyens de défense. En vertu de l'article 39bis de l'ordonnance, un recours est ouvert devant le Collège d'Environnement à toute personne condamnée au paiement d'une amende administrative dans les deux mois de la notification de la décision. Le Collège d'Environnement entend, à leur demande, le requérant ou son conseil, de même que l'agent ayant pris la mesure et notifie sa décision dans les deux mois de la date d'envoi de la requête. Ce délai est augmenté d'un mois lorsque les parties demandent à être entendues. | persoon aan wie de administratieve geldboete kan worden opgelegd, zich heeft kunnen verdedigen. Krachtens artikel 39bis van de ordonnantie kan iedereen die is veroordeeld tot de betaling van een administratieve geldboete, binnen twee maanden na de kennisgeving van de beslissing een beroep instellen bij het Milieucollege. Het Milieucollege hoort de verzoekende partij of haar raadsman op hun verzoek, alsook het personeelslid dat de maatregel heeft genomen, en geeft binnen twee maanden na de datum van verzending van het verzoekschrift kennis van zijn beslissing. Die termijn wordt met een maand verlengd wanneer de partijen vragen om te worden gehoord. |
Enfin, un recours juridictionnel peut encore, au terme de la | Ten slotte kan, na de procedure, bij de Raad van State nog een |
procédure, être exercé auprès du Conseil d'Etat contre la décision de | jurisdictioneel beroep worden ingesteld tegen de beslissing tot |
sanction administrative. | administratieve sanctie. |
B.26. Il découle de ce qui précède que le législateur ordonnanciel, en | B.26. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat de ordonnantiegever, door aan |
confiant à une autorité administrative spécialisée en matière | een administratieve overheid gespecialiseerd in milieuaangelegenheden, |
d'environnement, le constat, la poursuite et l'infliction d'une | de vaststelling, de vervolging en het opleggen van een administratieve |
sanction administrative, et en veillant au respect des droits de la | sanctie toe te vertrouwen, waarbij het recht van verdediging in acht |
défense, n'a pas porté atteinte de manière disproportionnée aux droits | wordt genomen, niet op onevenredige wijze afbreuk heeft gedaan aan de |
de la catégorie de personnes poursuivies dans le cadre d'une procédure | rechten van de categorie van personen die worden vervolgd in het kader |
de sanction administrative. | van een procedure van administratieve sancties,. |
B.27. La première branche de la quatrième question préjudicielle | B.27. Het eerste onderdeel van de vierde prejudiciële vraag dient |
appelle une réponse négative. | ontkennend te worden beantwoord. |
B.28. La deuxième branche de la quatrième question préjudicielle | B.28. Het tweede onderdeel van de vierde prejudiciële vraag betreft |
concerne le fait que, dans le cadre de la procédure, il ne peut être | het feit dat in het kader van de procedure geen toepassing kan worden |
fait application de l'article 85 du Code pénal et que l'on ne peut pas | gemaakt van artikel 85 van het Strafwetboek en dat met geen enkele |
tenir compte de circonstances atténuantes pour infliger une amende | verzachtende omstandigheid rekening kan worden gehouden om een lagere |
inférieure au minimum fixé par l'ordonnance. | geldboete op te leggen dan het minimum bepaald bij de ordonnantie. |
B.29. Lorsque l'auteur d'un même fait peut être puni de manière | B.29. Wanneer de dader van eenzelfde feit op een alternatieve wijze |
alternative, c'est-à-dire lorsque, pour des mêmes faits, il peut, soit | kan worden gestraft, dat wil zeggen wanneer hij, voor dezelfde feiten, |
être renvoyé devant le tribunal correctionnel, soit se voir infliger | ofwel naar de correctionele rechtbank kan worden verwezen ofwel een |
une amende administrative contre laquelle un recours lui est offert | administratieve geldboete kan worden opgelegd waartegen hem een beroep |
devant un tribunal non pénal, un parallélisme doit exister entre les | wordt geboden voor een andere rechtbank dan een strafrechtbank, dient |
er een parallellisme te bestaan tussen de maatregelen tot | |
mesures d'individualisation de la peine. Il en est ainsi de la | individualisering van de straf. Dat geldt voor de mogelijkheid om een |
possibilité d'infliger une amende inférieure au minimum légal s'il | geldboete op te leggen die minder bedraagt dan het wettelijke minimum |
existe des circonstances atténuantes (arrêts nos 40/97, 45/97, 128/99, | indien verzachtende omstandigheden aanwezig zijn (arresten nrs. 40/97, |
86/2007 et 42/2009). | 45/97, 128/99, 86/2007 en 42/2009). |
B.30. Il apparaît de la lecture de l'article 35 de l'ordonnance en | B.30. Uit de lezing van artikel 35 van de in het geding zijnde |
cause que le législateur ordonnanciel bruxellois a opté, en l'espèce, | ordonnantie blijkt dat de Brusselse ordonnantiegever te dezen heeft |
pour un système alternatif. Ainsi, pour un même fait, l'auteur peut | gekozen voor een alternatief systeem. Zo kan de dader, voor eenzelfde |
être renvoyé devant le tribunal correctionnel, ou, si tel n'est pas le | feit, naar de correctionele rechtbank worden verwezen of, indien dat |
cas, se voir infliger une amende administrative. | niet het geval is, kan hem een administratieve geldboete worden |
B.31. Il ressort des travaux préparatoires de l'ordonnance en cause | opgelegd. B.31. Uit de parlementaire voorbereiding van de in het geding zijnde |
que, par son adoption, le législateur ordonnanciel entendait | ordonnantie blijkt dat de ordonnantiegever met de aanneming ervan een |
poursuivre un double objectif : coordonner les moyens d'investigation | dubbele doelstelling wenste na te streven : enerzijds, de |
et les mesures de police à prendre par les agents de contrôle ainsi | opsporingsmiddelen en de strafmaatregelen die de controlerende |
que les mesures que peut édicter le juge pénal, d'une part, et « créer | ambtenaren kunnen opleggen, alsook de maatregelen die de strafrechter |
de nouveaux moyens de lutte et de répression des infractions | kan uitspreken, coördineren en, anderzijds, « nieuwe middelen |
environnementales tenant compte de l'engorgement des tribunaux | instellen om de milieumisdrijven beter op te sporen en te bestraffen, |
répressifs et de la surcharge de travail des polices communales », | rekening houdend met de overzadigde strafrechtbanken en de overbelaste |
d'autre part (Doc. parl., Parlement de la Région de | gemeentepolities » (Parl. St., Parlement van het Brusselse |
Bruxelles-Capitale, 1998-1999, A-312/2, p. 3). | Hoofdstedelijke Gewest, 1998-1999, A-312/2, p. 3). |
Il était apparu que 85 % des procès-verbaux parvenant au parquet connaissaient un classement sans suite. Il convenait dès lors de pouvoir sanctionner effectivement les infractions constatées (ibidem, p. 13). Quant aux relations avec le parquet et au montant des amendes, on peut encore lire ce qui suit dans les travaux préparatoires de l'ordonnance : « Cela étant, le souci, en créant un tel régime, a été d'agir en bonne intelligence avec le Parquet et en protégeant les droits de défense des personnes incriminées. | 85 pct. van de processen-verbaal die bij het parket terechtkwamen bleken te worden geseponeerd. De vastgestelde inbreuken dienden dan ook effectief te kunnen worden bestraft (ibid., p. 13). Wat de betrekkingen met het parket en het bedrag van de geldboeten betreft, kan men in de parlementaire voorbereiding van de ordonnantie voorts lezen : « Al bij al werd bij het instellen van een dergelijk stelsel [er]naar gestreefd met het Parket in nauwe samenwerking te kunnen handelen ook al worden de verdedigingsrechten van de in beschuldiging gestelde persoon gevrijwaard. |
Aussi, pour ce qui concerne les relations avec le Parquet, nous | Voor de betrekkingen met het Parket hebben wij dan ook de wet van 30 |
sommes-nous calqués sur la loi du 30 juin 1971 relative aux amendes | juni 1971 op de administratieve geldboetes overgenomen die van |
administratives applicables en cas d'infraction à certaines lois | toepassing zijn op misdrijven tegen bepaalde sociale wetten : ieder |
sociales : tout procès-verbal d'infraction est notifié au Procureur du | proces-verbaal van overtreding wordt aan de procureur des Konings |
Roi qui dispose de six mois pour informer le fonctionnaire dirigeant | betekend en hij beschikt over zes maanden om de leidend ambtenaar |
compétent s'il décide ou non d'entamer des poursuites. | kennis te geven van zijn beslissing om al dan niet te vervolgen. |
Dans la négative, la procédure en vue d'infliger une amende | Wanneer hij de beslissing neemt om geen vervolgingen aan te vatten mag |
administrative peut être engagée. L'amende, cela va de soi, une fois | de procedure met het oog op een administratieve geldboete worden |
infligée empêche que la personne incriminée puisse encore faire | aangevat. Zodra de boete opgelegd wordt, kan de in beschuldiging |
l'objet pour le même fait de poursuites pénales à l'initiative du | gestelde persoon natuurlijk niet meer het voorwerp uitmaken van een |
Parquet ou d'une administration régionale » (ibid., p. 7). | strafmaatregel voor hetzelfde feit op initiatief van het Parket of een Gewestelijk bestuur » (ibid., p. 7). |
B.32.1. Le législateur ordonnanciel a pu légitimement considérer qu'en | B.32.1. De ordonnantiegever vermocht op rechtmatige wijze van mening |
vue de désengorger les parquets et les tribunaux répressifs ainsi que | te zijn dat, teneinde de werkoverlast van de parketten en de |
d'assurer l'efficacité des poursuites relatives aux infractions | strafrechtbanken te verlichten, alsook de doeltreffendheid te |
environnementales constatées, il convenait d'instaurer un régime de | verzekeren van de vervolgingen met betrekking tot de vastgestelde |
milieumisdrijven, een regeling van administratieve sancties diende te | |
sanctions administratives. | worden ingesteld. |
B.32.2. Il n'est pas raisonnablement justifié de ne pas permettre à la | B.32.2. Het is evenwel niet redelijkerwijs verantwoord om de persoon |
personne qui se voit infliger une telle sanction de bénéficier de la | aan wie een dergelijke sanctie wordt opgelegd, de maatregel te |
mesure qui permettrait à l'administration de prendre en compte des | ontzeggen die het bestuur in staat zou stellen rekening te houden met |
circonstances atténuantes pouvant l'amener à réduire le montant de | de verzachtende omstandigheden, waardoor het bedrag van de geldboete |
l'amende en dessous du minimum fixé par l'ordonnance, alors que cette | kan worden verminderd tot onder het bij de ordonnantie vastgestelde |
personne pourrait bénéficier de l'application de l'article 85 du Code | minimumbedrag, terwijl die persoon de toepassing van artikel 85 van |
pénal si elle comparaissait devant le tribunal correctionnel pour la | het Strafwetboek zou kunnen genieten indien hij voor hetzelfde |
même infraction. | misdrijf voor de correctionele rechtbank zou verschijnen. |
B.33. La deuxième branche de la quatrième question préjudicielle | B.33. Het tweede onderdeel van de vierde prejudiciële vraag dient |
appelle une réponse affirmative. | bevestigend te worden beantwoord. |
B.34. Dans la troisième branche de la quatrième question | B.34. In het derde onderdeel van de vierde prejudiciële vraag wordt |
préjudicielle, la Cour est interrogée sur le fait que les garanties de | aan het Hof een vraag gesteld over het feit dat de procedurele |
procédure que constituent les droits de la défense et la présomption | waarborgen als de rechten van de verdediging en het vermoeden van |
d'innocence ne seraient pas respectées dans le cadre de la procédure | onschuld niet in acht zouden zijn genomen in het kader van de |
de sanction administrative soumise à l'appréciation de la Cour. | procedure van administratieve sancties die aan de beoordeling van het |
B.35. Comme la Cour l'a relevé en B.25, le fonctionnaire dirigeant de | Hof is voorgelegd. B.35. Zoals het Hof in B.25 heeft opgemerkt, dient de leidend |
l'IBGE doit, avant d'infliger une sanction, mettre la personne | ambtenaar van het BIM, alvorens een sanctie op te leggen, de persoon |
passible d'amende administrative en mesure de présenter ses moyens de défense. | aan wie een administratieve geldboete kan worden opgelegd, de |
Le silence du législateur ordonnanciel, pour ce qui concerne le | mogelijkheid te bieden zich te verdedigen. |
contenu procédural de cette possibilité, n'entraîne pas de violation | Het stilzwijgen van de ordonnantiegever, wat de verdere procedurele |
invulling van die mogelijkheid betreft, leidt niet tot een schending | |
des articles 10 et 11 de la Constitution. | van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
Même en l'absence d'une disposition explicite, la sanction en cause ne | Ook bij ontstentenis van een uitdrukkelijke bepaling, kan de in het |
pourrait être infligée sans que soit préalablement offerte à | geding zijnde sanctie niet worden opgelegd zonder dat aan de |
l'intéressé la possibilité de faire connaître utilement son point de | betrokkene vooraf de mogelijkheid wordt geboden zijn standpunt op een |
vue. En effet, les principes de bonne administration qui comportent le | nuttige wijze te doen kennen. De beginselen van behoorlijk bestuur die |
droit d'être entendu exigent que l'intéressé soit informé des motifs | de hoorplicht omvatten, vereisen immers dat de betrokkene wordt |
de fait et de droit de la sanction administrative envisagée à son égard, qu'il dispose d'un délai suffisant pour préparer sa défense et qu'il puisse prendre connaissance du dossier complet établi en vue de prendre la décision. Ces principes exigent également que la mesure soit motivée. Comme il est exposé en B.10.1, le contrôle de légalité par le Conseil d'Etat ne porte pas uniquement sur le respect, par l'autorité administrative, des dispositions légales, mais également sur le respect des principes généraux du droit. Le Conseil d'Etat qui est saisi d'un recours contre la décision prononçant une amende administrative vérifie donc si les principes de bonne administration précités ont été respectés. En ce qui concerne la charge de la preuve, c'est au fonctionnaire qui décide d'infliger la sanction administrative qu'il incombe d'établir la véracité des faits reprochés à la personne mise en cause et de démontrer sa culpabilité. B.36. En sa troisième branche, la quatrième question préjudicielle appelle une réponse négative. B.37. Une quatrième branche de la quatrième question préjudicielle | ingelicht over de feitelijke en juridische grondslag van de administratieve sanctie die ten aanzien van hem wordt overwogen, dat hij over een voldoende termijn beschikt om zijn verweer voor te bereiden en dat hij kennis kan nemen van het volledige dossier dat werd samengesteld met het oog op het nemen van de beslissing. Die beginselen vereisen eveneens dat de maatregel wordt gemotiveerd. Zoals in B.10.1 uiteengezet, omvat het wettigheidstoezicht door de Raad van State niet alleen de naleving, door de administratieve overheid, van de wettelijke bepalingen, maar ook van de algemene rechtsbeginselen. De Raad van State, waarbij een beroep wordt aanhangig gemaakt tegen de beslissing waarbij een administratieve geldboete is uitgesproken, gaat derhalve na of de voormelde beginselen van behoorlijk bestuur in acht werden genomen. Wat de bewijslast betreft, staat het aan de ambtenaar die beslist om de administratieve sanctie op te leggen, de werkelijkheid van de feiten die aan de in het geding gestelde persoon worden verweten, te bewijzen, alsook diens schuld. B.36. Het derde onderdeel van de vierde prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.37. In een vierde onderdeel van de vierde prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht zich uit te spreken over het feit dat het, in het |
invite la Cour à se prononcer sur le fait que, dans le cadre de la | kader van de procedure van administratieve geldboete die in de in het |
procédure d'amende administrative visée par l'ordonnance en cause, il | geding zijnde ordonnantie wordt beoogd, onmogelijk zou zijn om het |
serait impossible d'invoquer le bénéfice de la contrainte irrésistible | voordeel van de onweerstaanbare dwang en de onoverkomelijke dwaling |
et de l'erreur invincible. | aan te voeren. |
B.38. Ces causes d'exonération de la faute précitées renvoient à | B.38. Die voormelde schulduitsluitingsgronden verwijzen naar de |
l'application de l'article 71 du Code pénal. | toepassing van artikel 71 van het Strafwetboek. |
De strafrechtelijke aard van een administratieve geldboete in de zin | |
La nature pénale d'une amende administrative au sens de l'article 6 de | van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, |
la Convention européenne des droits de l'homme a pour effet que les | brengt weliswaar mee dat de waarborgen van die bepaling in acht moeten |
garanties de cette disposition doivent être respectées, mais n'a pas | worden genomen, maar heeft niet tot gevolg dat die geldboete in de |
pour conséquence que cette amende serait de nature pénale selon la | Belgische wetgeving van strafrechtelijke aard zou zijn en, bijgevolg, |
législation belge et, dès lors, que l'article 71 du Code pénal lui | dat artikel 71 van het Strafwetboek erop van toepassing zou zijn of |
serait ou devrait lui être applicable. | zou moeten zijn. |
B.39. Rien n'empêche la personne qui se voit infliger une sanction | B.39. Niets verhindert de persoon aan wie een administratieve sanctie |
administrative par l'autorité administrative de faire valoir que le | kan worden opgelegd bij de administratieve overheid te doen gelden dat |
comportement en question ne peut lui être imputé. | de betrokken gedraging hem niet kan worden verweten. |
B.40. La quatrième branche de la quatrième question préjudicielle | B.40. Het vierde onderdeel van de vierde prejudiciële vraag dient |
appelle une réponse négative. | ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 33, 7°, b), de l'ordonnance de la Région de | Artikel 33, 7°, b), van de ordonnantie van het Brusselse |
Bruxelles-Capitale du 25 mars 1999 relative à la recherche, la | Hoofdstedelijke Gewest van 25 maart 1999 betreffende de opsporing, de |
constatation, la poursuite et la répression des infractions en matière | vaststelling, de vervolging en de bestraffing van misdrijven inzake |
d'environnement, tel qu'il a été modifié par l'article 10 de | leefmilieu, zoals gewijzigd bij artikel 10 van de ordonnantie van 28 |
l'ordonnance du 28 juin 2001, viole les articles 10 et 11 de la | juni 2001, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre |
Constitution en ce qu'il ne permet pas de prendre en compte des | het niet toelaat rekening te houden met verzachtende omstandigheden |
circonstances atténuantes permettant d'infliger une amende d'un | die het mogelijk maken een geldboete op te leggen die lager is dan het |
montant moindre que le minimum de l'amende qui y est fixé. | daarin vastgelegde minimumbedrag van de geldboete. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 30 mars 2011. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 30 maart 2011. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
R. Henneuse. | R. Henneuse. |