← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 11/2011 du 27 janvier 2011 Numéro du rôle : 4913 En cause
: la question préjudicielle concernant l'article 626 du Code judiciaire, posée par le Juge de paix du
second canton de Courtrai. La Cour constitutionnelle,"
Extrait de l'arrêt n° 11/2011 du 27 janvier 2011 Numéro du rôle : 4913 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 626 du Code judiciaire, posée par le Juge de paix du second canton de Courtrai. La Cour constitutionnelle, | Uittreksel uit arrest nr. 11/2011 van 27 januari 2011 Rolnummer 4913 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 626 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Vrederechter van het tweede kanton Kortrijk. Het Grondwettelijk Ho samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, de rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 11/2011 du 27 janvier 2011 | Uittreksel uit arrest nr. 11/2011 van 27 januari 2011 |
Numéro du rôle : 4913 | Rolnummer 4913 |
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 626 du Code | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 626 van het |
judiciaire, posée par le Juge de paix du second canton de Courtrai. | Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Vrederechter van het tweede |
kanton Kortrijk. | |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Bossuyt et R. Henneuse, des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en R. Henneuse, de rechters |
Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe et P. Nihoul, et, conformément à | E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe en P. Nihoul, en, |
l'article 60bis de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour | overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 |
constitutionnelle, du président émérite M. Melchior, assistée du | op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter M. Melchior, bijgestaan |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Bossuyt, | door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 30 mars 2010 en cause de Philippe Compernolle contre | Bij vonnis van 30 maart 2010 in zake Philippe Compernolle tegen |
Ann-Lisbeth De Zegher et Laurens Compernolle, dont l'expédition est | Ann-Lisbeth De Zegher en Laurens Compernolle, waarvan de expeditie ter |
parvenue au greffe de la Cour le 6 avril 2010, le Juge de paix du | griffie van het Hof is ingekomen op 6 april 2010, heeft de |
second canton de Courtrai a posé la question préjudicielle suivante : | Vrederechter van het tweede kanton Kortrijk de volgende prejudiciële |
« L'article 626 du code judiciaire viole-t-il le principe d'égalité | vraag gesteld : « Schendt artikel 626 van het Gerechtelijk Wetboek het |
énoncé aux articles 10 et 11 de la Constitution lorsqu'il est appliqué | gelijkheidsbeginsel uitgedrukt in de artikelen 10 en 11 van de |
en ce sens que le juge du domicile du créancier d'aliments est | Grondwet, wanneer het wordt toegepast in die zin dat de rechter van de |
territorialement compétent pour connaître d'une demande d'octroi ou | woonplaats van de onderhoudsgerechtigde wel territoriaal bevoegd is om |
d'adaptation d'une pension alimentaire visée à l'article 591, 7°, du | kennis te nemen van een vordering tot toekenning of aanpassing van een |
Code judiciaire, tandis que le juge du domicile du débiteur d'aliments | in artikel 591, 7° van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde |
est territorialement incompétent pour connaître d'une demande de | onderhoudsbijdrage, terwijl de rechter van de woonplaats van de |
onderhoudsplichtige territoriaal niet bevoegd is om kennis te nemen | |
suppression ou d'adaptation d'une pension alimentaire visée à | van een vordering tot afschaffing of aanpassing van een in artikel |
l'article 591, 7°, du Code judiciaire ? ». | 591, 7° van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde onderhoudsbijdrage ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. En vertu de l'article 591, 7°, du Code judiciaire, le juge de | B.1. Krachtens artikel 591, 7°, van het Gerechtelijk Wetboek neemt de |
paix connaît des contestations relatives aux pensions alimentaires, | vrederechter, ongeacht het bedrag van de vordering, kennis van de |
quel que soit le montant de la demande. | geschillen betreffende uitkeringen tot onderhoud. |
L'article 626 du Code judiciaire fixe la compétence territoriale du | Artikel 626 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt de territoriale |
juge de paix : | bevoegdheid van de vrederechter : |
« Les demandes relatives aux pensions alimentaires énumérées à | « De vorderingen betreffende de uitkeringen tot onderhoud, bedoeld in |
l'article 591, 7°, peuvent être portées devant le juge du domicile du | artikel 591, 7°, kunnen worden gebracht voor de rechter van de |
demandeur ». | woonplaats van de eiser ». |
B.2. Selon le juge a quo, « le demandeur » désigne le créancier | B.2. Volgens de verwijzende rechter wordt met « de eiser » de |
d'aliments, et le débiteur d'aliments qui demande une suppression ou | onderhoudsgerechtigde bedoeld en kan de onderhoudsplichtige die een |
une réduction de la pension alimentaire ne saurait être considéré | afschaffing of vermindering van de uitkering vordert, niet als « de |
comme « le demandeur » au sens de l'article 626 du Code judiciaire. | eiser » in de zin van artikel 626 van het Gerechtelijk Wetboek worden beschouwd. |
La question préjudicielle vise à demander à la Cour si cette | De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of die |
disposition, interprétée dans ce sens, viole les articles 10 et 11 de | bepaling, aldus geïnterpreteerd, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet |
la Constitution en ce que les créanciers d'aliments peuvent introduire | schendt doordat de onderhoudsgerechtigden een vordering betreffende de |
une demande concernant les pensions alimentaires devant le juge de | onderhoudsuitkeringen voor de rechter van hun woonplaats kunnen |
leur domicile, alors que les débiteurs d'aliments ne pourraient le faire. | instellen, terwijl de onderhoudsplichtigen dat niet zouden kunnen. |
B.3. L'article 10 de la loi du 19 mars 2010 visant à promouvoir une | B.3. Artikel 10 van de wet van 19 maart 2010 tot bevordering van een |
objectivation du calcul des contributions alimentaires des père et | objectieve berekening van de door de ouders te betalen |
mère au profit de leurs enfants a complété l'article 626 du Code | onderhoudsbijdragen voor hun kinderen heeft artikel 626 van het |
judiciaire par le membre de phrase suivant : « à l'exception des | Gerechtelijk Wetboek aangevuld met de volgende zinsnede : « de |
demandes tendant à réduire ou à supprimer ces pensions alimentaires ». | vorderingen strekkende tot de verlaging of de opheffing van deze uitkeringen uitgezonderd ». |
Die aanvulling strekt ertoe, zo blijkt uit de parlementaire | |
Cet ajout vise, selon les travaux préparatoires, « à mettre un terme à | voorbereiding, « een einde [te maken] aan de heersende controverse in |
la controverse régnant dans la jurisprudence [...], dans la mesure où | de rechtspraak [...], waarbij sommige beslissingen gesteund worden op |
certaines décisions se fondent sur la ratio legis de l'article 626 du | de ratio legis van artikel 626 van het Gerechtelijk Wetboek, namelijk |
Code judiciaire, à savoir la protection du créancier d'aliments, | |
tandis que d'autres considèrent que le choix du juge territorialement | |
compétent pour l'introduction d'une demande en matière de pension | de bescherming van de onderhoudsgerechtigde, maar andere stellen dat |
alimentaire, laissé au demandeur par l'article 626 du Code judiciaire, | de keuze van de territoriaal bevoegde rechter welke door artikel 626 |
van het Gerechtelijk Wetboek aan de eiser wordt verleend om een | |
vaut également lorsque la demande vise la réduction ou la suppression | vordering met betrekking tot een onderhoudsuitkering in te stellen, |
ook geldt wanneer het de verlaging of opheffing van de uitkering | |
de la pension » (Doc. parl., Chambre, 2008-2009, DOC 52-0899/004, pp. | betreft » (Parl. St., Kamer, 2008-2009, DOC 52-0899/004, pp. 4-5). |
4-5). Par cet ajout, le législateur précise que la notion de « demandeur » | De wetgever geeft met die aanvulling te kennen dat het begrip « eiser |
doit se comprendre dans son sens usuel, mais également que le débiteur | » in zijn gebruikelijke betekenis moet worden begrepen, maar ook dat |
d'aliments, lorsqu'il agit en tant que demandeur pour obtenir une | de onderhoudsplichtige, wanneer hij als eiser optreedt, door een |
réduction ou une suppression de la pension alimentaire, ne peut | verlaging of de opheffing van de uitkering te vorderen, zijn vordering |
introduire cette demande devant le juge de son domicile. | niet voor de rechter van zijn woonplaats kan instellen. |
La loi du 19 mars 2010 est entrée en vigueur le 1er août 2010, mais | De wet van 19 maart 2010 is op 1 augustus 2010 in werking getreden, |
elle ne s'applique qu'aux demandes introduites après cette date | maar is slechts van toepassing op de na die datum ingeleide |
(article 17). Elle n'a donc pas d'incidence sur la demande introduite | vorderingen (artikel 17). Zij heeft derhalve geen weerslag op de |
devant le juge a quo. | vordering die voor de verwijzende rechter werd ingeleid. |
B.4. La réglementation de la compétence territoriale des tribunaux | B.4. De regeling van de territoriale bevoegdheid van de rechtbanken |
relève du pouvoir d'appréciation du législateur. La Cour ne pourrait | behoort tot de beoordelingsbevoegdheid van de wetgever. Het Hof zou |
een dergelijke regeling slechts strijdig kunnen bevinden met de | |
considérer cette réglementation comme contraire aux articles 10 et 11 | artikelen 10 en 11 van de Grondwet indien het verschil in behandeling |
de la Constitution que si la différence de traitement qui découle de | dat uit die regeling voortvloeit, een onevenredige beperking van de |
cette réglementation impliquait une restriction disproportionnée des | rechten van de daarbij betrokken personen met zich zou meebrengen. |
droits des personnes concernées. | |
B.5. Lorsqu'il a réglé la compétence territoriale en matière de | B.5. Bij het regelen van de territoriale bevoegdheid voor geschillen |
litiges concernant des pensions alimentaires, le législateur « [a | betreffende onderhoudsuitkeringen, heeft de wetgever « de voorkeur |
donné] la préférence au juge du domicile du créancier. Ce magistrat | gegeven aan de rechter van de woonplaats van eiser. Die magistraat |
kent de toestand van de behoeftige het best. Bovendien kan de | |
connaît le mieux la situation du besogneux. De plus, ce choix permet | behoeftige met die keuze het geschil aanhangig maken bij een rechtbank |
au besogneux de faire trancher le litige par un tribunal dont la | waarvan de bevoegdheid vaststaat en die dichtbij zijn woonplaats is |
compétence est certaine et qui se trouve à proximité de son domicile | gelegen, zonder zich aan de kosten bloot te stellen welke voortvloeien |
sans s'exposer aux frais et aléas d'un procès à mener dans une tout | uit een geding, dat in een heel andere streek van het land moet worden |
autre région du pays » (Doc. parl., Chambre, 1950-1951, n° 582, p. 2). | gevoerd » (Parl. St., Kamer, 1950-1951, nr. 582, p. 2). |
B.6. En donnant ainsi la préférence au juge de paix du domicile du | B.6. Door aldus de voorkeur te geven aan de vrederechter van de |
créancier d'aliments, qui se trouve fréquemment dans une position | woonplaats van de onderhoudsgerechtigde, die zich vaak in een |
socio-économique plus faible que le débiteur d'aliments, le | sociaaleconomisch zwakkere positie bevindt dan de onderhoudsplichtige, |
législateur n'a pas porté atteinte de manière disproportionnée aux | heeft de wetgever niet op onevenredige wijze afbreuk gedaan aan de |
droits du débiteur d'aliments qui souhaite obtenir une suppression ou | rechten van de onderhoudsplichtige die een afschaffing of vermindering |
une réduction de la pension alimentaire. L'introduction de cette | van de uitkering wenst te vorderen. Gewis zou het inleiden van die |
demande devant le juge de paix de son domicile serait certainement | vordering voor de vrederechter van zijn eigen woonplaats voor hem een |
pour lui un choix plus avantageux, mais la préférence du législateur | voordeliger keuze zijn, maar de voorkeur van de wetgever voor een |
pour un autre juge de paix territorialement compétent n'implique pas | andere territoriaal bevoegde vrederechter houdt geen buitensporige |
d'atteinte excessive à son droit d'accès à un juge. | belemmering in van zijn recht op toegang tot de rechter. |
B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.7. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 626 du Code judiciaire, interprété en ce sens que le mot « | Artikel 626 van het Gerechtelijk Wetboek, geïnterpreteerd in die zin |
demandeur » ne vise que le créancier d'aliments, ne viole pas les | dat met « de eiser » enkel de onderhoudsgerechtigde is bedoeld, |
articles 10 et 11 de la Constitution. | schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 27 janvier 2011. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 27 januari 2011. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Bossuyt. | M. Bossuyt. |