Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 87/2010 du 8 juillet 2010 Numéro du rôle : 4813 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23 de la Convention entre la Belgique et le Canada tendant à éviter les doubles impositions et à régler certaine La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. He(...)"
Extrait de l'arrêt n° 87/2010 du 8 juillet 2010 Numéro du rôle : 4813 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23 de la Convention entre la Belgique et le Canada tendant à éviter les doubles impositions et à régler certaine La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. He(...) Uittreksel uit arrest nr. 87/2010 van 8 juli 2010 Rolnummer 4813 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 23 van de Overeenkomst tussen België en Canada tot het vermijden van dubbele belasting en tot regeling van enige andere aan Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 87/2010 du 8 juillet 2010 Uittreksel uit arrest nr. 87/2010 van 8 juli 2010
Numéro du rôle : 4813 Rolnummer 4813
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 23 de la In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 23 van de
Convention entre la Belgique et le Canada tendant à éviter les doubles Overeenkomst tussen België en Canada tot het vermijden van dubbele
impositions et à régler certaines autres questions en matière d'impôts belasting en tot regeling van enige andere aangelegenheden inzake
sur le revenu, signée à Ottawa le 29 mai 1975, posée par le Tribunal belastingen naar het inkomen, ondertekend te Ottawa op 29 mei 1975,
de première instance de Liège. gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Luik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de
Henneuse, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe et J. Spreutels, assistée rechters R. Henneuse, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe en J.
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, Spreutels, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par jugement du 10 décembre 2008 en cause de Simonne Mulkers contre Bij vonnis van 10 december 2008 in zake Simonne Mulkers tegen de
l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is
26 novembre 2009, le Tribunal de première instance de Liège a posé la ingekomen op 26 november 2009, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te
question préjudicielle suivante : Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 23 de la Convention belgo-canadienne préventive de double « Schendt artikel 23 van de Overeenkomst van 29 mei 1975 tussen België
imposition du 29 mai 1975, lue en combinaison avec l'article 285 du en Canada tot het vermijden van dubbele belasting, in samenhang
gelezen met artikel 285 van het WIB 1992, de artikelen 10, 11, 170,
CIR92, viole-t-il les articles 10, 11, 170, 172 et 191 de la 172 en 191 van de Grondwet in zoverre die artikelen preciseren :
Constitution, en ce que ces articles précisent : Pour ce qui concerne les revenus de capitaux et biens mobiliers et Met betrekking tot inkomsten van roerende goederen en kapitalen en met
pour ce qui concerne les revenus divers visés à l'article 90, 5° à 7°, betrekking tot diverse inkomsten als vermeld in artikel 90, 5° tot 7°,
une quotité forfaitaire d'impôt étranger est imputée sur l'impôt wordt met de belasting een forfaitair gedeelte van buitenlandse
lorsque ces revenus ont été soumis à l'étranger à un impôt analogue à belasting verrekend voor zover die inkomsten in het buitenland werden
l'impôt des personnes physiques, à l'impôt des sociétés ou à l'impôt onderworpen aan een gelijkaardige belasting als de personenbelasting,
des non-résidents, et lorsque lesdits capitaux et biens sont affectés de vennootschapsbelasting of de belasting van niet-inwoners, en voor
en Belgique à l'exercice de l'activité professionnelle, alors que zover de desbetreffende goederen en kapitalen voor het uitoefenen van
l'article 23 de la Convention précise que les Etats doivent organiser de beroepswerkzaamheid in België worden gebruikt, terwijl artikel 23
un régime d'exemption ou d'imputation sans autoriser de critère de van de Overeenkomst preciseert dat de Staten een regeling van
distinction entre la personne ayant affecté le capital à son activité vrijstelling of verrekening moeten organiseren zonder een criterium
professionnelle et celle ne l'ayant pas affecté à son activité van onderscheid toe te staan tussen de persoon die het kapitaal aan
zijn beroepsactiviteit heeft besteed en de persoon die dat niet aan
professionnelle ? ». zijn beroepsactiviteit heeft besteed ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. La Cour est interrogée sur l'article 23 de la Convention entre la B.1. Het Hof wordt ondervraagd over artikel 23 van de Overeenkomst
Belgique et le Canada tendant à éviter les doubles impositions et à tussen België en Canada tot het vermijden van dubbele belasting en tot
régler certaines autres questions en matière d'impôts sur le revenu, regeling van enige andere aangelegenheden inzake belastingen naar het
signée à Ottawa le 29 mai 1975, approuvée par la loi du 26 juillet inkomen, ondertekend te Ottawa op 29 mei 1975, goedgekeurd bij de wet
1976. van 26 juli 1976.
B.2. Il ressort de la question préjudicielle que celle-ci porte en B.2. Uit de prejudiciële vraag blijkt dat zij slaat op de wet houdende
réalité sur la loi portant approbation de la Convention en question. goedkeuring van de betrokken Overeenkomst.
Seules les lois par lesquelles un traité constituant de l'Union Enkel de wetten waardoor een constituerend verdrag betreffende de
européenne ou la Convention européenne des droits de l'homme ou un Europese Unie of het Europees Verdrag voor de rechten van de mens of
protocole additionnel à cette Convention reçoit l'assentiment sont een Aanvullend Protocol bij dat Verdrag instemming verkrijgt, zijn aan
exclues de la compétence préjudicielle de la Cour (article 26, § 1erbis, de prejudiciële bevoegdheid van het Hof onttrokken (artikel 26, §
de la loi spéciale du 6 janvier 1989). 1bis, van de bijzondere wet van 6 januari 1989).
La Cour ne peut utilement contrôler une loi d'assentiment à un traité Het Hof kan een instemmingswet met een verdrag niet op zinvolle wijze
sans impliquer dans son examen le contenu des dispositions pertinentes toetsen zonder de inhoud van de relevante bepalingen van dat verdrag
de ce traité. in zijn onderzoek te betrekken.
B.3. Il ressort du jugement a quo que la Cour est interrogée sur la B.3. Uit het verwijzingsvonnis blijkt dat het Hof wordt ondervraagd
compatibilité avec les articles 10, 11, 170, 172 et 191 de la
Constitution de l'article 23, paragraphe 1, sous b), de la Convention over de bestaanbaarheid van artikel 23, lid 1, onder b), van de
précitée, approuvée par la loi du 26 juillet 1976, lu en combinaison voormelde Overeenkomst, goedgekeurd bij de wet van 26 juli 1976, in
samenhang gelezen met artikel 285 van het Wetboek van de
avec l'article 285 du Code des impôts sur les revenus 1992 (ci-après : inkomstenbelastingen 1992 (hierna : WIB 1992), met de artikelen 10,
CIR 1992). 11, 170, 172 en 191 van de Grondwet.
L'article 23 de la Convention dispose : Artikel 23 van de voormelde Overeenkomst bepaalt :
« 1. En ce qui concerne la Belgique, la double imposition est évitée de la manière suivante : « 1. In België wordt dubbele belasting op de volgende wijze vermeden :
a) Lorsqu'un résident de la Belgique reçoit des revenus qui sont a) Indien een inwoner van België inkomsten ontvangt die volgens de
imposables au Canada conformément à la Convention et auxquels les Overeenkomst in Canada belastbaar zijn en waarop de bepalingen van b),
dispositions des b), c) et d), ci-après ne sont pas applicables, la c) en d), hierna niet van toepassing zijn, stelt België deze inkomsten
Belgique exempte de l'impôt ces revenus mais elle peut, pour calculer vrij van belasting, maar kan het om het bedrag van zijn belasting over
le montant de ses impôts sur le reste du revenu de ce résident, het overige inkomen van die inwoner te berekenen het tarief toepassen
appliquer le même taux que si les revenus en question n'avaient pas dat van toepassing zou zijn indien die inkomsten niet waren
été exemptés. vrijgesteld.
b) En ce qui concerne les dividendes imposables conformément à b) Met betrekking tot dividenden die belastbaar zijn volgens paragraaf
l'article X, paragraphe 2, et non exemptés d'impôt belge en vertu du
d) ci-après, les intérêts imposables conformément à l'article XI,
paragraphes 2 ou 7, les redevances imposables conformément à l'article 2 van artikel X, en die niet van Belgische belasting zijn vrijgesteld
ingevolge d) hierna, interesten die belastbaar zijn volgens paragrafen
2 of 7 van artikel XI, royalty's die belastbaar zijn volgens
XII, paragraphes 2 ou 7, et les revenus provenant d'une succession paragrafen 2 of 7 van artikel XII, en inkomsten uit een nalatenschap
(estate) ou d'une fiducie (trust) et imposables conformément à (estate ) of uit een trust die belastbaar zijn volgens paragraaf 1 van
l'article XXI, paragraphe 1, la quotité forfaitaire d'impôt étranger artikel XXI, wordt het forfaitaire gedeelte van buitenlandse
prévue par la législation belge est imputée, dans les conditions et au belasting, waarin de Belgische wetgeving voorziet, onder de
taux prévus par cette législation, sur l'impôt belge afférent auxdits voorwaarden en volgens het tarief van die wetgeving verrekend met de
revenus. Belgische belasting op die inkomsten.
c) Lorsqu'un résident de la Belgique reçoit des revenus auxquels c) Indien een inwoner van België inkomsten ontvangt waarop de
s'appliquent les dispositions de l'article XIII, paragraphes 3 ou 5, bepalingen van paragrafen 3 of 5 van artikel XIII, of van artikel XXII
ou de l'article XXII et qui ont été imposés au Canada, le montant de van toepassing zijn en die in Canada werden belast, mag het bedrag van
l'impôt belge correspondant proportionnellement à ces revenus ne peut de Belgische belasting dat evenredig betrekking heeft op die inkomsten
excéder celui qui serait perçu en vertu de la législation belge si lesdits revenus étaient imposables au titre de revenus professionnels réalises et imposés à l'étranger. d) Lorsqu'une société résidente de la Belgique a la propriété d'actions ou parts d'une société par actions, résidente du Canada et soumise dans cet Etat à l'impôt canadien sur ses revenus, les dividendes qui lui sont payés par cette dernière société et qui sont imposables au Canada conformément à l'article X, paragraphe 2, sont exemptés de l'impôt des sociétés en Belgique, dans la mesure où cette exemption serait accordée si les deux sociétés étaient résidentes de la Belgique. e) Lorsque, conformément à la législation belge, des pertes subies dans un établissement stable situé au Canada par une entreprise exploitée par un résident de la Belgique ont été effectivement déduites des bénéfices de cette entreprise pour son imposition en Belgique, l'exemption prévue sub a), ne s'applique pas en Belgique aux bénéfices d'autres périodes imposables qui sont imputables à cet établissement stable, dans la mesure où ces bénéfices ont aussi été exemptés d'impôt au Canada en raison de leur compensation avec lesdites pertes. niet hoger zijn dan de belasting die volgens de Belgische wetgeving zou worden geheven indien die inkomsten als in het buitenland behaalde en belaste bedrijfsinkomsten belastbaar zouden zijn. d) Indien een vennootschap die inwoner is van België, aandelen of delen in eigendom bezit van een vennootschap op aandelen die inwoner is van Canada en aldaar aan de Canadese belasting op haar inkomsten is onderworpen, worden de dividenden die haar door deze laatste vennootschap worden betaald en die in Canada volgens paragraaf 2 van artikel X, belastbaar zijn, in België vrijgesteld van de vennootschapsbelasting, voor zover vrijstelling zou worden verleend indien beide vennootschappen inwoner zouden zijn van België. e) Indien volgens de Belgische wetgeving verliezen, welke in een vaste inrichting in Canada zijn geleden door een onderneming gedreven door een inwoner van België, voor de belastingheffing van die onderneming in België werkelijk in mindering van de winsten werden gebracht, is vrijstelling volgens a) in België niet van toepassing op de winsten van andere belastbare tijdperken die aan die vaste inrichting kunnen worden toegerekend, voor zover deze winsten ook in Canada door de
2. En ce qui concerne le Canada, la double imposition est évitée de la verrekening van die verliezen van belasting werden vrijgesteld.
manière suivante : 2. In Canada wordt dubbele belasting op de volgende wijze vermeden :
a) Sous réserve des dispositions existantes de la législation a) Onder voorbehoud van de bestaande bepalingen van de Canadese
canadienne concernant l'imputation sur l'impôt dû au Canada de l'impôt wetgeving betreffende de verrekening met de in Canada verschuldigde
payé dans un territoire en dehors du Canada et de toute modification belasting van de belasting die in een buiten Canada gelegen gebied
wordt betaald en van elke latere wijziging aan die bepalingen die geen
ultérieure de ces dispositions n'en affectant pas le principe, et sans afbreuk doet aan het principe daarvan, en tenzij de Canadese wetgeving
préjudice d'une déduction ou d'un allégement plus important prévu par in een belangrijker vermindering of tegemoetkoming voorziet, wordt de
la législation canadienne, l'impôt dû en Belgique, conformément à la ingevolge de Belgische wetgeving en deze overeenkomst in België
législation belge et à la présente Convention, du chef de bénéfices, verschuldigde belasting ter zake van in België verkregen winsten,
revenus ou gains provenant de Belgique est porté en déduction de tout impôt canadien dû en raison des mêmes bénéfices, revenus ou gains. b) Sous réserve des dispositions existantes de la législation canadienne concernant la détermination du surplus exonéré d'une corporation étrangère affiliée et de toute modification ultérieure de ces dispositions n'en affectant pas le principe, une société qui est un résident du Canada peut aux fins de l'impôt canadien, déduire, lors du calcul de son revenu imposable, tout dividende reçu qui provient du surplus exonéré d'une corporation étrangère affiliée qui est un résident de la Belgique. 3. Aux fins du présent article, les bénéfices, revenus ou gains d'un résident d'un Etat contractant, qui sont imposables dans l'autre Etat contractant conformément à la présente Convention sont considérés comme provenant de cet autre Etat ». inkomsten of voordelen, in mindering gebracht van elke Canadese belasting in verband met dezelfde winsten, inkomsten of voordelen. b) Onder voorbehoud van de bestaande bepalingen van de Canadese wetgeving betreffende de vaststelling van het belastingvrije overschot van een buitenlandse dochtervennootschap en van elke latere wijziging aan die bepalingen die geen afbreuk doet aan het principe daarvan, mag een vennootschap die inwoner is van Canada, voor de toepassing van de Canadese belasting bij de berekening van haar belastbaar inkomen alle dividenden aftrekken die zij ontvangen heeft uit het belastingvrije overschot van een buitenlandse dochtervennootschap die inwoner is van België. 3. Voor de toepassing van dit artikel worden winsten, inkomsten of voordelen van een inwoner van een overeenkomstsluitende Staat, die volgens deze overeenkomst in de andere overeenkomstsluitende Staat belastbaar zijn, geacht uit die andere Staat afkomstig te zijn ».
L'article 285 du CIR 1992 dispose : Artikel 285 van het WIB 1992 bepaalt :
« Pour ce qui concerne les revenus de capitaux et biens mobiliers et « Met betrekking tot inkomsten van roerende goederen en kapitalen en
pour ce qui concerne les revenus divers visés à l'article 90, 5° à 7°, une quotité forfaitaire d'impôt étranger est imputée sur l'impôt lorsque ces revenus ont été soumis à l'étranger à un impôt analogue à l'impôt des personnes physiques, à l'impôt des sociétés ou à l'impôt des non-résidents, et lorsque lesdits capitaux et biens sont affectés en Belgique à l'exercice de l'activité professionnelle. Par dérogation à l'alinéa 1er, une quotité forfaitaire d'impôt étranger n'est imputée, pour ce qui concerne les dividendes, que lorsqu'il s'agit de dividendes alloués ou attribués par des sociétés d'investissement, et dans la mesure où il est établi que ces met betrekking tot diverse inkomsten als vermeld in artikel 90, 5° tot 7°, wordt met de belasting een forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting verrekend voor zover die inkomsten in het buitenland werden onderworpen aan een gelijkaardige belasting als de personenbelasting, de vennootschapsbelasting of de belasting van niet-inwoners, en voor zover de desbetreffende goederen en kapitalen voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid in België worden gebruikt. In afwijking van het eerste lid wordt met betrekking tot dividenden enkel een forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting verrekend wanneer het gaat om dividenden die zijn toegekend of toegewezen door beleggingsvennootschappen en in zover vaststaat dat deze dividenden
dividendes proviennent de revenus qui satisfont aux conditions voortkomen uit inkomsten die voldoen aan de voorwaarden vermeld in het
définies à l'alinéa 1er et à l'article 289 ». eerste lid en in artikel 289 ».
B.4. La question préjudicielle porte sur la différence de traitement B.4. De prejudiciële vraag heeft betrekking op het verschil in
entre contribuables percevant des revenus mobiliers d'origine behandeling tussen belastingplichtigen die roerende inkomsten van
canadienne ayant fait l'objet d'une imposition au Canada suivant Canadese oorsprong innen die in Canada werden belast, naargelang zij
qu'ils affectent ou non les capitaux productifs de ces revenus à leur de kapitalen die deze inkomsten opbrengen al dan niet gebruiken voor
activité professionnelle : dès lors que l'article 23, paragraphe 1, hun beroepswerkzaamheid : aangezien artikel 23, lid 1, onder b), van
sous b), de la Convention précitée renvoie aux conditions et taux de voormelde Overeenkomst verwijst naar de voorwaarden en het tarief
prévus par la loi belge en ce qui concerne l'imputation de la quotité waarin de Belgische wet voorziet met betrekking tot de verrekening van
forfaitaire d'impôt étranger (ci-après : QFIE) sur l'impôt belge het forfaitaire gedeelte van buitenlandse belasting (hierna : FGBB)
afférent auxdits revenus et que cette loi - en l'espèce, l'article 285 met de Belgische belasting op die inkomsten en aangezien die wet - te
du CIR 1992 - subordonne cette imputation de la QFIE à l'affectation dezen artikel 285 van het WIB 1992 - die verrekening van het FGBB
afhankelijk maakt van het gebruiken van de kapitalen die deze
inkomsten opbrengen, voor de uitoefening in België van de
des capitaux productifs de ces revenus à l'exercice en Belgique de beroepswerkzaamheid van de belastingplichtige, kunnen de
l'activité professionnelle du contribuable, les contribuables qui belastingplichtigen die die inkomsten niet gebruiken voor de
n'affectent pas lesdits revenus à l'exercice de leur activité uitoefening van hun beroepswerkzaamheid, de verrekening van het FGBB
professionnelle ne peuvent bénéficier de l'imputation de la QFIE. niet genieten. B.5. Dat verschil in behandeling berust op de bestemming die de
B.5. Cette différence de traitement repose sur la destination que le belastingplichtige geeft aan de kapitalen die de inkomsten in kwestie
contribuable réserve aux capitaux produisant les revenus en cause, ce opbrengen, wat een objectief criterium vormt. Het Hof moet echter
qui constitue un critère objectif. La Cour doit toutefois examiner si onderzoeken of dat criterium relevant is in het licht van de
ce critère est pertinent au regard de l'objectif de la disposition doelstelling van de getoetste bepaling.
examinée. B.6. Le rapport au Sénat relatif au projet de loi portant approbation B.6. In het verslag aan de Senaat met betrekking tot het wetsontwerp
de la Convention précise que la Convention s'inspire largement de la houdende goedkeuring van de Overeenkomst werd gepreciseerd dat de
Overeenkomst in ruime mate het modelverdrag van de OESO volgt, waarbij
convention-type de l'OCDE, tout en soulignant que les rédacteurs de la werd onderstreept dat de opstellers van de Overeenkomst evenwel van
Convention se sont cependant écartés de la convention-type lorsque la het modelverdrag zijn afgeweken in zoverre dit nodig was om rekening
chose a été rendue nécessaire par les particularités des législations te houden met de bijzonderheden in de belastingwetgevingen van de twee
fiscales des deux Etats (Doc. parl., Sénat, 1975-1976, n° 814/2, p. Staten (Parl. St., Senaat, 1975-1976, nr. 814/2, p. 2).
2). Le contrôle de la Cour impliquant l'examen du contenu des dispositions Daar de toetsing van het Hof het onderzoek van de inhoud van de
précitées de la Convention, la Cour doit tenir compte de ce qu'il ne voormelde bepalingen van de Overeenkomst omvat, moet het Hof ermee
s'agit pas d'un acte de souveraineté unilatéral mais d'une norme rekening houden dat het niet gaat om een eenzijdige
conventionnelle par laquelle la Belgique a pris un engagement de droit soevereiniteitsakte, maar om een verdragsnorm waartoe België zich ten
international à l'égard d'un autre Etat. aanzien van een andere Staat volkenrechtelijk heeft verbonden.
B.7. De même que les autres conventions préventives de la double B.7. Zoals de andere overeenkomsten tot het vermijden van de dubbele
imposition, la Convention belgo-canadienne du 29 mai 1975 a pour belasting heeft de Belgisch-Canadese Overeenkomst van 29 mei 1975 in
objectif premier de supprimer la double imposition internationale ou eerste instantie tot doel een einde te maken aan de internationale
d'en atténuer les effets, ce qui implique que les Etats contractants dubbele belasting of de gevolgen ervan te verzachten, wat inhoudt dat
renoncent, partiellement ou totalement, à exercer le droit que leur de overeenkomstsluitende Staten gedeeltelijk of geheel ervan afzien
confère leur législation d'imposer certains revenus. La Convention het recht uit te oefenen dat hun wetgeving aan hen toekent om bepaalde
règle donc la répartition du pouvoir d'imposition entre l'Etat de inkomsten te belasten. De Overeenkomst regelt dus de verdeling van de
résidence du contribuable et l'Etat de la source des revenus, et ne belastingbevoegdheid tussen de Staat van verblijf van de
crée pas de nouvelles obligations fiscales par rapport à leurs droits belastingplichtige en de bronstaat van de inkomsten, en voert geen
internes. nieuwe fiscale verplichtingen in ten opzichte van hun interne rechten.
B.8. L'article 23 de la Convention du 29 mai 1975 n'est pas de nature, B.8. Artikel 23 van de Overeenkomst van 29 mei 1975 is op zich niet
van dien aard dat het een verschil in behandeling in het leven roept
par lui-même, à établir une différence de traitement sur laquelle waarop de prejudiciële vraag betrekking heeft, aangezien het, door te
porte la question préjudicielle dès lors qu'en renvoyant aux verwijzen naar de voorwaarden en het tarief waarin de Belgische wet
conditions et au taux prévus par la loi belge, il assure un traitement voorziet, een gelijke behandeling waarborgt van alle
égal à tous les contribuables auxquels les dispositions relatives à la belastingplichtigen op wie de bepalingen met betrekking tot het FGBB
QFIE sont applicables. Il n'en résulte pas, contrairement à ce que van toepassing zijn. Daaruit volgt niet, in tegenstelling met wat de
soutient le Conseil des ministres, que la question préjudicielle Ministerraad betoogt, dat de prejudiciële vraag onontvankelijk zou
serait irrecevable faute d'objet dès lors que la disposition sur zijn bij gebrek aan voorwerp, aangezien de bepaling waarop zij
laquelle elle porte doit être lue en combinaison avec « la législation betrekking heeft, in samenhang moet worden gelezen met « de Belgische
belge » à laquelle elle se réfère. wetgeving » waarnaar zij verwijst.
B.9.1. L'imputation de la QFIE sur les revenus à laquelle la B.9.1. De verrekening van het FGBB met de inkomsten waarnaar de in het
disposition en cause se réfère a été subordonnée, par les articles 28 geding zijnde bepaling verwijst, werd bij de artikelen 28 en 29 van de
et 29 de la loi du 7 décembre 1988 portant réforme de l'impôt sur les wet van 7 december 1988 houdende hervorming van de inkomstenbelasting
en wijziging van de met het zegel gelijkgestelde taksen, afhankelijk
revenus et modification des taxes assimilées au timbre, à gemaakt van de aanwending van de kapitalen die deze inkomsten
l'affectation des capitaux productifs de ces revenus à l'exercice de opbrengen, voor de uitoefening van de beroepswerkzaamheid. Die
l'activité professionnelle. Ces articles disposaient : artikelen bepaalden :
«

Art. 28.Le montant net des revenus et produits de capitaux et biens

«

Art. 28.Onder het nettobedrag van inkomsten en opbrengsten van

roerende goederen en kapitalen en van diverse inkomsten als bedoeld in
mobiliers et des revenus divers visés à l'article 67, 4° à 6°, du Code artikel 67, 4° tot 6°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen,
des impôts sur les revenus, s'entend du montant encaissé ou recueilli wordt verstaan het bedrag dat in enigerlei vorm is geïnd of verkregen,
sous quelque forme que ce soit, avant déduction des frais vóór aftrek van de innings- en bewaringskosten en van andere
d'encaissement, des frais de garde et d'autres frais ou charges soortgelijke kosten of lasten, vermeerderd met de werkelijke of
analogues, majoré des précomptes mobiliers, réels ou fictifs, visés fictieve roerende voorheffingen, bepaald in de artikelen 174, 191, 3°,
aux articles 174, 191, 3°, et 193, du même Code, à l'exclusion du en 193, van hetzelfde Wetboek, met uitsluiting van het in artikel 135,
crédit d'impôt visé à l'article 135, § 1er, alinéa 2, 1°, et alinéa 3 § 1, tweede lid, 1°, en derde lid van hetzelfde Wetboek bedoelde
du même Code, et de la quotité forfaitaire d'impôt étranger visée aux belastingkrediet, en van het in de artikelen 187 van hetzelfde Wetboek
articles 187 du même Code et 29 de la présente loi lorsque les titres en 29 van deze wet bedoelde forfaitair gedeelte van buitenlandse
ou biens productifs de ces revenus ou produits ne sont pas affectés belasting, wanneer de verkrijger van die inkomsten of opbrengsten de
par leur bénéficiaire à l'exercice de l'activité professionnelle. betrokken effecten of goederen niet voor het uitoefenen van de
beroepswerkzaamheid gebruikt.
Par dérogation aux articles 186 et 187 dudit Code, le crédit d'impôt In afwijking van de artikelen 186 en 187 van hetzelfde Wetboek, worden
et la quotité forfaitaire d'impôt étranger visés à l'alinéa 1er ne het in het eerste lid bedoelde belastingkrediet en forfaitair gedeelte
sont pas imputés sur l'impôt afférent aux revenus et produits visés van buitenlandse belasting niet verrekend met de belasting op de in
audit alinéa. datzelfde lid bedoelde inkomsten en opbrengsten.

Art. 29.§ 1er. Les revenus et produits nets de capitaux et biens

Art. 29.§ 1. De netto-inkomsten en opbrengsten van roerende goederen

mobiliers qui sont affectés à l'exercice de l'activité en kapitalen die voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid worden
professionnelle, comprennent le précompte mobilier réel ou fictif gebruikt omvatten de werkelijke of fictieve roerende voorheffing
déterminé aux articles 174, 191, 3°, et 193 du Code des impôts sur les bepaald in de artikelen 174, 191, 3°, en 193 van het Wetboek van de
revenus, le crédit d'impôt visé à l'article 135, § 1er, alinéa 2, 1°, inkomstenbelastingen, het belastingkrediet bedoeld in artikel 135, §
et alinéa 3 du même Code, ainsi que la quotité forfaitaire d'impôt 1, tweede lid, 1°, en derde lid van hetzelfde Wetboek, alsmede het
étranger visée à l'article 187 dudit Code mais calculée conformément forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting bedoeld in artikel 187
au § 3 du présent article, à l'exclusion des frais d'encaissement et van hetzelfde Wetboek maar berekend overeenkomstig § 3 van dit
de garde et des autres frais ou charges analogues. artikel, doch niet de innings- en bewaringskosten en de andere
soortgelijke kosten of lasten.
§ 2. Ce montant n'est toutefois majoré ni du crédit d'impôt ni de la § 2. Dat bedrag wordt evenwel noch met dat belastingkrediet, noch met
quotité forfaitaire d'impôt étranger visée au § 1er pour les revenus het in § 1 bedoelde forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting
déduits des bénéfices en vertu de l'article 111, 1° et 2°, du même Code. verhoogd ingeval het gaat om inkomsten die ingevolge artikel 111, 1°
§ 3. La quotité forfaitaire d'impôt étranger déductible en vertu de en 2°, van hetzelfde Wetboek in aftrek van de winst kunnen komen.
l'article 187 du même Code est fixée à quinze quatre-vingt cinquièmes § 3. Het krachtens artikel 187 van hetzelfde Wetboek aftrekbare
du montant des revenus encaissés ou recueillis, avant déduction du forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting wordt bepaald op
vijftien vijfentachtigsten van het bedrag van de geïnde of verkregen
précompte mobilier ». inkomsten, vóór aftrek van de roerende voorheffing ».
L'article 187 du CIR, auquel ces dispositions se réfèrent, disposait : Artikel 187 van het WIB, waarnaar die bepalingen verwijzen, bepaalde :
« Pour ce qui concerne les revenus et produits de capitaux et biens « Wat betreft de inkomsten en opbrengsten van roerende goederen en
mobiliers et les revenus divers visés à l'article 67, 4° à 6°, qui ont kapitalen en de in artikel 67, 4° tot 6°, bedoelde diverse inkomsten
été soumis à l'étranger à un impôt analogue à l'impôt des personnes die in het buitenland werden onderworpen aan een belasting
physiques, à l'impôt des sociétés ou à l'impôt des non-résidents, gelijkaardig aan de personenbelasting, de vennootschapsbelasting of de
l'impôt est préalablement diminué d'une quotité forfaitaire de cet belasting der niet-verblijfhouders, wordt van de belasting vooraf een
impôt étranger sauf en cas d'application de l'article 93, § 1er, forfaitair gedeelte van die buitenlandse belasting afgetrokken,
1°bis, d à g. behalve in geval van toepassing van artikel 93, § 1, 1°bis, d tot g.
Pour ce qui concerne les revenus de créances ou prêts affectés en Met betrekking tot inkomsten van schuldvorderingen en leningen die de
schuldeiser in België gebruikt voor het uitoefenen van de
Belgique à l'exercice de l'activité professionnelle du créancier, la beroepswerkzaamheid, vindt de aftrek geen toepassing wanneer de
diminution n'est pas applicable lorsque le créancier, bien qu'ayant schuldeiser, alhoewel hij de verrichting in eigen naam heeft gedaan,
effectué l'opération en son nom propre, a agi en réalité pour le in werkelijkheid is opgetreden voor rekening van derden die hem met
compte de tiers qui lui ont fourni les fonds nécessaires au het oog op de financiering van de verrichting de nodige middelen
financement de l'opération et qui en assument les risques en tout ou hebben verschaft en geheel of gedeeltelijk de aan de verrichting
en partie. Pour l'application de la présente disposition, est verbonden risico's dragen. Voor de toepassing van deze bepaling wordt
également considérée comme tiers, l'entreprise établie à l'étranger mede als derde aangemerkt, de in het buitenland gevestigde onderneming
qui dispose en Belgique d'un établissement au sens de l'article 140, § die in België beschikt over een inrichting in de zin van artikel 140,
3, lequel agit en qualité de créancier ». § 3, welke als schuldeiser optreedt ».
L'article 285 en cause du CIR 1992 est issu dudit article 187, à la Het in het geding zijnde artikel 285 van het WIB 1992 is ontstaan uit
suite de la coordination des dispositions législatives relatives aux het vermelde artikel 187, als gevolg van de coördinatie van de
impôts sur les revenus (arrêté royal du 10 avril 1992, confirmé par la wetsbepalingen met betrekking tot de inkomstenbelastingen (koninklijk
loi du 12 juin 1992). besluit van 10 april 1992, bekrachtigd bij de wet van 12 juni 1992).
Lors de leur adoption, les articles 28 et 29 précités avaient été Bij hun goedkeuring werden de voormelde artikelen 28 en 29 toegelicht
commentés comme suit : als volgt :
« Article 28 « Artikel 28
Revenus mobiliers du patrimoine privé Niet-belegde roerende inkomsten
L'article 28 du projet a pour but de supprimer pour les revenus en cause l'imputation actuellement prévue du crédit d'impôt et de la Q.F.I.E. Seul sera donc désormais imputable sur l'impôt afférent à ces revenus, le précompte mobilier retenu à la source. L'objectif poursuivi en la matière est, comme précisé dans les discussions relatives à l'article 26, d'éviter, comme c'est le cas à présent, que des revenus mobiliers soient déclarés uniquement pour obtenir une restitution du précompte mobilier retenu. Etant donné que selon les règles en vigueur depuis l'instauration du précompte mobilier libératoire, la déclaration des revenus mobiliers ne peut jamais donner lieu à une taxation supérieure à l'imposition Artikel 28 van het ontwerp strekt ertoe de thans bestaande verrekening van het belastingkrediet en F.B.B. op te heffen. Voortaan zal alleen nog de aan de bron geheven roerende voorheffing verrekenbaar zijn met de belasting op die inkomsten. Hier wordt beoogd, zoals reeds bij de bespreking van artikel 26 werd opgemerkt, te vermijden, zoals dat thans het geval is, dat de inkomsten van roerende goederen alleen worden aangegeven om de roerende voorheffing terugbetaald te krijgen. Daar volgens de sinds de invoering van de bevrijdende roerende voorheffing geldende regels, de aangifte van roerende inkomsten nooit aanleiding mag geven tot een belasting die hoger is dan de aan de bron
subie à la source (ou 25 p.c. en cas d'absence de précompte retenu), geheven inhouding (of 25 pct. ingeval geen voorheffing werd
l'incidence budgétaire de la mesure se limite à la non-restitution du ingehouden), beperkt de budgettaire weerslag van de maatregel zich tot
précompte mobilier retenu. de niet-terugbetaling van de ingehouden roerende voorheffing.
La mesure va dans le sens d'une déglobalisation accrue des revenus De maatregel gaat in de richting van een verdere deglobalisatie van de
mobiliers et donc d'une valorisation du précompte mobilier roerende inkomsten en dus van een valorisatie van de bevrijdende
libératoire. roerende voorheffing.
[...] [...]
Article 29 Artikel 29
Revenus mobiliers du patrimoine professionnel Beroepsmatig belegde roerende inkomsten
[...] Les revenus en cause ne peuvent bénéficier du précompte mobilier libératoire; ils ne sont d'ailleurs pas déclarés comme tels, mais incorporés dans les revenus professionnels imposables. Ils donnent dès lors droit, étant taxés au taux progressif de l'I.P.P. ou à l'I.Soc., à l'imputation du précompte mobilier ainsi que du crédit d'impôt et de la Q.F.I.E. éventuels. Actuellement, tant le précompte mobilier que le crédit d'impôt sont incorporés à la base imposable en vertu du principe que le revenu à soumettre à l'impôt est le revenu brut avant perception à la source du précompte imputable, l'impôt n'étant pas une charge déductible. La Q.F.I.E. fait exception à cette règle, celle-ci étant imputée sans être comprise dans le revenu imposable, les impôts étrangers étant des charges déductibles. [...] De desbetreffende inkomsten kunnen niet genieten van de bevrijdende roerende voorheffing; zij worden trouwens niet als dusdanig aangegeven maar zijn begrepen in de belastbare bedrijfsinkomsten. Daar zij aan de progressieve tarieven van de P.B. of aan de Ven.B. worden onderworpen, geven zij bijgevolg recht op de eventuele verrekening van de roerende voorheffing, alsook van het belastingkrediet en de F.B.B. Thans zijn zowel de roerende voorheffing als het belastingkrediet opgenomen in de belastbare grondslag krachtens het principe dat het aan de belasting te onderwerpen inkomen gelijk is aan het bruto-inkomen vóór de heffing aan de bron van de verrekenbare voorheffing, daar de belasting geen aftrekbare last is. De F.B.B. vormt een uitzondering op deze regel daar hij wordt verrekend zonder dat hij in het belastbaar inkomen is opgenomen; de buitenlandse belastingen zijn dus aftrekbare lasten.
Il s'agit là d'une anomalie que l'article 29 du projet a pour but de Het betreft hier een afwijking die artikel 29 van het ontwerp wil
corriger en prévoyant que les revenus mobiliers nets imposables verbeteren door de F.B.B. aan de netto-belastbare roerende inkomsten
comprennent la Q.F.I.E. toe te voegen.
Het spreekt vanzelf dat voor de inkomsten waarop noch het
Il va de soi que pour les revenus qui ne donnent lieu à imputation ni belastingkrediet, noch de F.B.B. dient verrekend te worden, deze
de crédit d'impôt ni de Q.F.I.E., ces éléments ne doivent pas être elementen niet aan de belastbare basis moeten worden toegevoegd; dit
incorporés à la base imposable; tel est le cas des revenus mobiliers à is het geval wanneer de roerende inkomsten worden gerangschikt onder
ranger parmi les R.D.T. (article 29, § 2). de D.B.I.'s (artikel 29, § 2).
Le § 3 de l'article 29 fixe à 15/85 du revenu avant déduction du Paragraaf 3 van artikel 29 bepaalt dat de toe te voegen en de te
précompte mobilier, la Q.F.I.E. à incorporer et à imputer, ce qui verrekenen F.B.B. wordt vastgesteld op 15/85 van het inkomen vóór
représente 15 p.c. du revenu imposable après incorporation de ladite aftrek van de roerende voorheffing, hetgeen 15 pct. vertegenwoordigt
van het belastbaar inkomen na toevoeging van gezegd F.B.B. » (Parl.
Q.F.I.E. » (Doc. parl., Sénat, S.E. 1988, n° 440/2, pp. 123 à 125). St., Senaat, B.Z. 1988, nr. 440/2, pp. 123 tot 125).
B.9.2. Il résulte de ce qui précède que le législateur a considéré que B.9.2. Uit wat voorafgaat volgt dat de wetgever van oordeel is geweest
l'imputation de la QFIE ne se justifiait pas lorsque les revenus en dat de verrekening van het FGBB niet verantwoord is wanneer de
cause bénéficient du précompte mobilier libératoire, ce qui est le cas inkomsten in kwestie de bevrijdende roerende voorheffing genieten, wat
des revenus mobiliers produits par des capitaux qui ne sont pas het geval is voor de roerende inkomsten opgebracht door kapitalen die
affectés à l'exercice de l'activité professionnelle, mais que cette niet worden gebruikt voor de uitoefening van de beroepswerkzaamheid,
imputation se justifiait dans le cas contraire. Il s'agit d'une mesure maar dat die verrekening wel verantwoord is in het tegenovergestelde
pertinente au regard de l'objectif de valorisation du précompte geval. Het gaat om een relevante maatregel ten aanzien van de
mobilier libératoire auquel se réfèrent les travaux préparatoires de doelstelling van valorisatie van de bevrijdende roerende voorheffing
la loi du 7 décembre 1988 précitée. Elle s'inscrit en outre dans la waarnaar de parlementaire voorbereiding van de voormelde wet van 7
december 1988 verwijst. Hij past bovendien in het kader van het
distinction opérée par le CIR 1992 pour définir le régime applicable onderscheid dat in het WIB 1992 wordt gemaakt om het stelsel te
aux revenus de capitaux et biens mobiliers et aux revenus bepalen dat van toepassing is op de inkomsten van kapitalen en
professionnels. roerende goederen en op de beroepsinkomsten.
B.10. Par ailleurs, la mesure n'entraîne pas de conséquences B.10. De maatregel brengt overigens geen onevenredige gevolgen met
disproportionnées, car, même lorsque l'Etat de la source prélève zich mee, omdat, zelfs wanneer de bronstaat eveneens een belasting op
également un impôt sur les intérêts, comme l'article 11, paragraphe 2, de interesten heft, zoals artikel 11, lid 2, van de Overeenkomst hem
de la Convention l'y autorise, il ne peut le faire qu'à hauteur de 15 dat toestaat, die belasting niet hoger mag zijn dan 15 pct. van het
p.c. du montant des intérêts imposés. bedrag van de belaste interesten.
B.11. L'examen de la disposition en cause au regard des articles 170, B.11. Het onderzoek van de in het geding zijnde bepaling ten aanzien
172 et 191 ne conduit pas à une autre conclusion. van de artikelen 170, 172 en 191 leidt niet tot een andere conclusie.
B.12. La question préjudicielle appelle une réponse négative. B.12. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
La loi du 26 juillet 1976 « portant approbation de la Convention entre De wet van 26 juli 1976 « houdende goedkeuring van de Overeenkomst
la Belgique et le Canada tendant à éviter les doubles impositions et à tussen België en Canada tot het vermijden van dubbele belasting en tot
régler certaines autres questions en matière d'impôts sur le revenu, regeling van enige andere aangelegenheden inzake belastingen naar het
signée à Ottawa le 29 mai 1975 », lue en combinaison avec l'article inkomen, ondertekend te Ottawa op 29 mei 1975 », in samenhang gelezen
285 du Code des impôts sur les revenus 1992, ne viole pas les articles met artikel 285 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992,
10, 11, 170, 172 et 191 de la Constitution. schendt de artikelen 10, 11, 170, 172 en 191 van de Grondwet niet.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 8 juillet 2010. Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 8 juli 2010.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^