← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 58/2010 du 27 mai 2010 Numéro du rôle : 4721 En cause : la
question préjudicielle relative à l'article 11, III, de la section IIbis du livre III, titre VIII, chapitr(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents
M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)"
Extrait de l'arrêt n° 58/2010 du 27 mai 2010 Numéro du rôle : 4721 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 11, III, de la section IIbis du livre III, titre VIII, chapitr(...) La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De(...) | Uittreksel uit arrest nr. 58/2010 van 27 mei 2010 Rolnummer 4721 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 11, III, van afdeling IIbis van boek III, titel VIII, hoofdstuk II, van (...) Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 58/2010 du 27 mai 2010 | Uittreksel uit arrest nr. 58/2010 van 27 mei 2010 |
Numéro du rôle : 4721 | Rolnummer 4721 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 11, III, de | In zake : de prejudiciële vraag over artikel 11, III, van afdeling |
la section IIbis (« Des règles particulières aux baux commerciaux ») | IIbis (« Regels betreffende de handelshuur in het bijzonder ») van |
du livre III, titre VIII, chapitre II, du Code civil, posée par le | boek III, titel VIII, hoofdstuk II, van het Burgerlijk Wetboek, |
Juge de paix du premier canton de Charleroi. | gesteld door de Vrederechter van het eerste kanton Charleroi. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de |
Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, | rechters E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, J. Spreutels en T. |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. | Merckx-Van Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder |
Melchior, | voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 28 mai 2009 en cause de la SA « InBev Belgium » contre | Bij vonnis van 28 mei 2009 in zake de nv « InBev Belgium » tegen Jean |
Jean Evaldre et autres, dont l'expédition est parvenue au greffe de la | Evaldre en anderen, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is |
Cour le 4 juin 2009, le Juge de paix du premier canton de Charleroi a | ingekomen op 4 juni 2009, heeft de Vrederechter van het eerste kanton |
posé la question préjudicielle suivante : | Charleroi de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 11 - III de la loi sur les baux commerciaux ne viole-t-il | |
pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que le cédant d'un | « Schendt artikel 11, III, van de Handelshuurwet de artikelen 10 en 11 |
van de Grondwet, in zoverre de overdrager van een handelshuur kan zijn | |
bail commercial peut être tenu de la totalité des obligations | gehouden tot alle verplichtingen die voortvloeien uit de |
découlant de la convention de location alors que le cessionnaire qui | huurovereenkomst terwijl de overnemer die zijn verplichtingen niet |
heeft vervuld, tot niets gehouden zou zijn wanneer hij als | |
n'a pas rempli ses obligations, ne serait tenu à rien lorsque, étant | gefailleerde verschoonbaar wordt verklaard door de rechtbank van |
failli, il est déclaré excusable par le Tribunal de commerce ? ». | koophandel ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. L'article 10 de la section IIbis (« Des règles particulières aux | B.1. Artikel 10 van afdeling IIbis (« Regels betreffende de |
baux commerciaux ») du livre III, titre VIII, chapitre II, du Code | handelshuur in het bijzonder ») van boek III, titel VIII, hoofdstuk |
II, van het Burgerlijk Wetboek, ingevoegd bij artikel 1 van de wet van | |
civil, inséré par l'article 1er de la loi du 30 avril 1951 « sur les | 30 april 1951 « op de handelshuurovereenkomsten met het oog op de |
baux commerciaux, en vue de la protection du fonds de commerce » et | bescherming van het handelsfonds » en gewijzigd bij artikel 48, § 4, |
modifié par l'article 48, § 4, de la loi du 5 juillet 1963 réglant le | van de wet van 5 juli 1963 tot regeling van het statuut der |
statut des huissiers de justice, dispose : | gerechtsdeurwaarders, bepaalt : |
« L'interdiction de céder le bail [...] ne peut faire obstacle à la | « Het verbod om de huur aan anderen over te dragen [...], kan geen |
cession [...] faite ensemble avec la cession [...] du fonds de | beletsel zijn voor een overdracht [...] die samen geschiedt met de |
commerce et portant sur l'intégralité des droits du locataire | overdracht [...] van de handelszaak en slaat op de gezamenlijke |
principal. | rechten van de hoofdhuurder. |
Toutefois, lorsque le bailleur ou sa famille habite une partie de | Wanneer echter de verhuurder of zijn familie een gedeelte van het |
l'immeuble, l'interdiction de céder le bail [...] reste valable. Le preneur qui veut user du droit qui lui est reconnu à l'alinéa 1er [...] de céder son bail, doit signifier au bailleur le projet d'acte de cession [...] et ce par lettre recommandée à la poste ou par exploit d'huissier de justice. Le bailleur qui croit avoir de justes motifs de s'opposer à la cession [...] est tenu de notifier, par les mêmes voies, son opposition motivée, dans les trente jours de la signification, à défaut de quoi il est réputé y donner son agrément. L'opposition est notamment justifiée si le preneur n'a exercé le | onroerend goed bewoont, blijft het verbod van huuroverdracht [...] gelden. De huurder die gebruik wil maken van het hem in het eerste lid toegekende recht van [...] huuroverdracht, moet aan de verhuurder het ontwerp van akte van overdracht [...] betekenen bij ter post aangetekende brief of bij exploot van gerechtsdeurwaarder. De verhuurder die meent wettige redenen te hebben om zich tegen de overdracht [...] te verzetten, is gehouden zijn met redenen omkleed verzet op dezelfde wijze te doen kennen, binnen dertig dagen na de betekening, anders wordt hij geacht ermee in te stemmen. Het verzet is onder meer gegrond, wanneer de huurder de handel in het gehuurde goed sedert minder dan twee jaren heeft uitgeoefend of |
commerce dans les lieux loués que depuis moins de deux ans ou si le | wanneer hij de hernieuwing der huur sedert minder dan twee jaren heeft |
bail lui a été renouvelé depuis moins de deux ans, sauf le cas de | verkregen, behoudens het geval van overlijden van de huurder of andere |
décès du preneur ou autres circonstances exceptionnelles à apprécier par le juge. | buitengewone omstandigheden, ter beoordeling van de rechter. |
Le preneur peut, à peine de forclusion, se pourvoir dans les quinze | De huurder kan tegen het verzet in rechte opkomen binnen vijftien |
jours de l'opposition ». | dagen, op straffe van verval ». |
Inséré par l'article 1er de la loi du 30 avril 1951, l'article 11 de | Ingevoegd bij artikel 1 van de wet van 30 april 1951, regelt artikel |
la section IIbis du livre III, titre VIII, chapitre II, du Code civil | 11 van afdeling IIbis van boek III, titel VIII, hoofdstuk II, van het |
règle entre autres les effets de la cession d'un bail commercial | Burgerlijk Wetboek onder meer de gevolgen van de overdracht van een |
handelshuurovereenkomst die is toegestaan bij het voormelde artikel | |
autorisée par l'article 10 précité. Tel qu'il a été remplacé par | 10. Zoals het werd vervangen bij artikel 1, 3°, van de wet van 29 juni |
l'article 1er, 3°, de la loi du 29 juin 1955 « modifiant la loi du 30 | 1955 « tot wijziging van de wet van 30 april 1951 op de |
avril 1951 sur les baux commerciaux en vue de la protection du fonds | handelshuurovereenkomsten met het oog op de bescherming van het |
de commerce », cet article 11 dispose : | handelsfonds », bepaalt dat artikel 11 : |
« I. En cas de cession portant sur l'intégralité des droits du | « I. Bij overdracht van de gezamenlijke rechten van de hoofdhuurder, |
locataire principal, le cessionnaire devient le locataire direct du bailleur. | wordt de overnemer rechtstreekse huurder van de verhuurder. |
[...] | [...] |
III. Le preneur originaire demeure solidairement tenu de toutes les | III. De oorspronkelijke huurder blijft hoofdelijk gehouden tot alle |
obligations qui dérivent du bail initial ». | uit de aanvankelijke huur voortvloeiende verplichtingen ». |
B.2. La Cour est invitée à statuer sur la compatibilité de l'article | B.2. Het Hof wordt verzocht zich uit te spreken over de |
11, III, de la section IIbis du livre III, titre VIII, chapitre II, du Code civil avec les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que cette disposition introduirait une différence de traitement entre, d'une part, le cédant d'un bail commercial et, d'autre part, le cessionnaire de ce même bail qui est déclaré excusable à la suite de sa faillite. Seul le premier pourrait être tenu par les obligations dérivant de ce bail. B.3. La solidarité prévue par la disposition en cause signifie que le cédant du bail commercial est, comme le cessionnaire, tenu des obligations découlant de ce bail et que, comme le cessionnaire, il peut être invité par le créancier à exécuter celles-ci (articles 1200 et 1203 du Code civil). La disposition en cause reproduit l'article 11, III, de la section | bestaanbaarheid met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet van artikel 11, III, van afdeling IIbis van boek III, titel VIII, hoofdstuk II, van het Burgerlijk Wetboek, doordat die bepaling een verschil in behandeling zou invoeren tussen, enerzijds, de overdrager van een handelshuurovereenkomst en, anderzijds, de overnemer van diezelfde huurovereenkomst, die na zijn faillissement verschoonbaar wordt verklaard. Alleen de eerstgenoemde zou kunnen zijn gehouden tot de verplichtingen die uit die huurovereenkomst voortvloeien. B.3. De hoofdelijkheid waarin de in het geding zijnde bepaling voorziet, betekent dat de overdrager van een handelshuurovereenkomst, net zoals de overnemer, is gehouden tot de verplichtingen die uit die huurovereenkomst voortvloeien en dat hij, net zoals de overnemer, door de schuldeiser kan worden verzocht die verplichtingen uit te voeren (artikelen 1200 en 1203 van het Burgerlijk Wetboek). De in het geding zijnde bepaling neemt artikel 11, III, van afdeling |
IIbis du livre III, titre VIII, chapitre II, du Code civil, tel qu'il | IIbis van boek III, titel VIII, hoofdstuk II, van het Burgerlijk |
avait été inséré par l'article 1er de la loi du 30 avril 1951. | Wetboek over, zoals het was ingevoegd bij artikel 1 van de wet van 30 |
Lors des travaux préparatoires de cette loi, cette solidarité a été | april 1951. Tijdens de parlementaire voorbereiding van die wet werd die |
présentée comme une compensation de la reconnaissance, par l'article | hoofdelijkheid voorgesteld als een compensatie voor de toekenning, bij |
10 de la même section, du droit du preneur d'un bail commercial à la | artikel 10 van dezelfde afdeling, van het recht van de huurder van een |
cession de celui-ci : | handelshuurovereenkomst op de overdracht ervan : |
« [...] la substitution au preneur originaire d'un nouveau locataire | « [...] de vervanging van de oorspronkelijke huurder door een nieuwe |
huurder, die aan de verhuurder wordt opgedrongen, [rechtvaardigt] het | |
imposé au bailleur, justifie le maintien de la responsabilité | behoud [...] van de hoofdelijke verantwoordelijkheid van de |
solidaire du cédant. Le bailleur a en effet traité avec le preneur qui | overdrager. De verhuurder heeft, inderdaad, onderhandeld met de |
avait sa confiance. S'il peut être contraint à en supporter un autre, | huurder waarin hij vertrouwen stelde. Indien hij verplicht kan worden |
il est juste qu'en retour le cédant le garantisse contre les effets | er een andere te dulden, is het billijk dat, als vergelding, de |
overdrager hem een waarborg geeft tegen de gevolgen van de | |
des manquements de son successeur aux obligations dérivant du bail | tekortkomingen van zijn opvolger aan de uit de overgedragen |
cédé » (Doc. parl ., Chambre, 1947-1948, n° 20, p. 26). | huurovereenkomst voortvloeiende verplichtingen » (Parl. St., Kamer, 1947-1948, nr. 20, p. 26). |
B.4. L'article 82, alinéa 1er, de la loi du 8 août 1997 sur les | B.4. Artikel 82, eerste lid, van de faillissementswet van 8 augustus |
faillites, tel qu'il était libellé avant son remplacement par | 1997, zoals het was geformuleerd vóór de vervanging ervan bij artikel |
l'article 9 de la loi du 20 juillet 2005 « modifiant la loi du 8 août | 9 van de wet van 20 juli 2005 « tot wijziging van de faillissementswet |
1997 sur les faillites, et portant des dispositions fiscales diverses | van 8 augustus 1997, en houdende diverse fiscale bepalingen », |
» disposait : | bepaalde : |
« L'excusabilité éteint les dettes du failli et décharge les personnes | « De verschoonbaarheid doet de schulden van de gefailleerde teniet en |
physiques qui, à titre gratuit, se sont rendues caution de ses | ontslaat de natuurlijke personen die zich kosteloos borg hebben |
gesteld voor een verbintenis van de gefailleerde van hun | |
obligations ». | verplichtingen ». |
B.5. La différence de traitement visée par la question préjudicielle | B.5. Het door de prejudiciële vraag beoogde verschil in behandeling |
découle de la combinaison de cette disposition avec la disposition en | vloeit voort uit de combinatie van die bepaling met de in het geding |
cause. | zijnde bepaling. |
La circonstance que le bailleur ne peut plus exercer de recours contre | De omstandigheid dat de verhuurder geen rechtsmiddel meer kan |
le cessionnaire du bail en raison de son excusabilité n'ôte pas à la | aanwenden tegen de overnemer van de huurovereenkomst wegens diens |
disposition en cause sa justification. | verschoonbaarheid, ontneemt de in het geding zijnde bepaling haar |
verantwoording niet. | |
B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 11, III, de la section IIbis (« Des règles particulières aux | Artikel 11, III, van afdeling IIbis (« Regels betreffende de |
baux commerciaux ») du livre III, titre VIII, chapitre II, du Code | handelshuur in het bijzonder ») van boek III, titel VIII, hoofdstuk |
civil ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. | II, van het Burgerlijk Wetboek, schendt de artikelen 10 en 11 van de |
Grondwet niet. | |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 27 mai 2010. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 27 mei 2010. |
Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
P.-Y. Dutilleux. M. Melchior. | P.-Y. Dutilleux. M. Melchior. |