Extrait de l'arrêt n° 27/2010 du 17 mars 2010 Numéro du rôle : 4732 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 2 du Code pénal et à la loi du 10 août 2005 modifiant diverses dispositions en vue de renforcer la lutte cont La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et P. Martens, et des juges M. Mel(...) | Uittreksel uit arrest nr. 27/2010 van 17 maart 2010 Rolnummer 4732 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 2 van het Strafwetboek en de wet van 10 augustus 2005 tot wijziging van diverse bepalingen met het oog op de versterking Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en P. Martens, en de rechters(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 27/2010 du 17 mars 2010 | Uittreksel uit arrest nr. 27/2010 van 17 maart 2010 |
Numéro du rôle : 4732 | Rolnummer 4732 |
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 2 du | In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 2 van het |
Code pénal et à la loi du 10 août 2005 modifiant diverses dispositions | Strafwetboek en de wet van 10 augustus 2005 tot wijziging van diverse |
en vue de renforcer la lutte contre la traite et le trafic des êtres | bepalingen met het oog op de versterking van de strijd tegen |
humains et contre les pratiques des marchands de sommeil, en | mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van huisjesmelkers, |
particulier aux articles 16 et suivants de cette loi, posées par la | inzonderheid de artikelen 16 en volgende van die wet, gesteld door het |
Cour d'appel de Gand. | Hof van Beroep te Gent. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Bossuyt et P. Martens, et des juges M. | samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en P. Martens, en de |
Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. | rechters M. Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. | Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder |
Bossuyt, | voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet des questions préjudicielles et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging |
Par arrêt du 16 juin 2009 en cause du ministère public contre A.K., | Bij arrest van 16 juni 2009 in zake het openbaar ministerie tegen |
dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 24 juin 2009, | A.K., waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 24 |
la Cour d'appel de Gand a posé les questions préjudicielles suivantes | juni 2009, heeft het Hof van Beroep te Gent de volgende prejudiciële |
: | vragen gesteld : |
1. « L'article 2 du Code pénal viole-t-il les articles 10 et 11 de la | 1. « Schendt artikel 2 van het Strafwetboek de artikelen 10 en 11 van |
Constitution s'il est interprété en ce sens que les peines prescrites | de Grondwet indien het in die zin wordt geïnterpreteerd dat de |
par les articles 433decies et suivants du Code pénal, tels qu'ils ont | straffen die zijn voorgeschreven bij de artikelen 433decies e.v. S.W., |
été insérés par la loi du 10 août 2005 (Moniteur belge du 2 septembre | zoals ingevoegd bij de wet d.d. 10.08.2005 (B.S. 02.09.2005), minder |
2005), doivent être réputées moins fortes que les peines fixées, avant | zwaar moeten worden geacht dan de straffen die bij de vroegere |
cette modification, par l'ancien article 77bis, §§ 1erbis et 5, et | artikelen 77bis, § 1bis en § 5 waren bepaald vóór die wijziging, en |
doivent donc être appliquées à partir de l'entrée en vigueur des | derhalve moeten worden toegepast vanaf de inwerkingtreding van |
articles 433decies et suivants précités du Code pénal, même pour des | voormelde artikelen 433decies e.v. S.W., zelfs voor feiten gepleegd |
faits commis avant cette entrée en vigueur ? »; | vóór die inwerkingtreding ? »; |
2. « La loi du 10 août 2005 modifiant diverses dispositions en vue de | 2. « Schendt de wet van 10.08.2005 tot wijziging van diverse |
renforcer la lutte contre la traite et le trafic des êtres humains et | bepalingen met het oog op de versterking van de strijd tegen |
contre les pratiques des marchands de sommeil, en particulier ses | mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van huisjesmelkers, |
articles 16 et suivants, qui ont inséré les articles 433decies et | inzonderheid de artikelen 16 e.v., die het artikel 433decies e.v. in |
suivants dans le Code pénal, viole-t-elle les articles 10 et 11 de la | het Strafwetboek hebben ingevoegd, de artikelen 10 en 11 van de |
Constitution, combinés avec l'article 2, alinéa 2, du Code pénal, en | Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 2, tweede lid, van het |
ce que les peines prévues par les articles 433decies et suivants du | Strafwetboek, doordat de straffen, bepaald bij de artikelen 433decies |
Code pénal s'appliquent aux infractions commises avant l'entrée en | e.v. van het Strafwetboek, van toepassing zijn op misdrijven die vóór |
vigueur de la loi du 10 août 2005 modifiant diverses dispositions en | de inwerkingtreding van de wet van 10.08.2005 tot wijziging van |
vue de renforcer la lutte contre la traite et le trafic des êtres | diverse bepalingen met het oog op de versterking van de strijd tegen |
humains et contre les pratiques des marchands de sommeil ? ». | mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van huisjesmelkers zijn gepleegd ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. Il ressort du libellé des questions préjudicielles et des motifs | B.1. Uit de bewoordingen van de prejudiciële vragen en de motieven van |
de la décision de renvoi que le juge a quo interroge la Cour sur la | de verwijzingsbeslissing blijkt dat de verwijzende rechter het Hof |
compatibilité, avec les articles 10 et 11 de la Constitution, des | ondervraagt over de bestaanbaarheid, met de artikelen 10 en 11 van de |
articles 16 à 21 de la loi du 10 août 2005 modifiant diverses | Grondwet, van de artikelen 16 tot 21 van de wet van 10 augustus 2005 |
dispositions en vue de renforcer la lutte contre la traite et le | tot wijziging van diverse bepalingen met het oog op de versterking van |
trafic des êtres humains et contre les pratiques des marchands de | de strijd tegen mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van |
sommeil (ci-après : la loi du 10 août 2005), en ce que ceux-ci | huisjesmelkers (hierna : de wet van 10 augustus 2005), in zoverre zij |
s'appliquent aux infractions commises avant l'entrée en vigueur de la | van toepassing zijn op misdrijven die vóór de inwerkingtreding van de |
loi du 10 août 2005. | wet van 10 augustus 2005 zijn gepleegd. |
B.2. L'article 2 du Code pénal dispose : | B.2. Artikel 2 van het Strafwetboek bepaalt : |
« Nulle infraction ne peut être punie de peines qui n'étaient pas | « Geen misdrijf kan worden gestraft met straffen die bij de wet niet |
portées par la loi avant que l'infraction fût commise. | waren gesteld voordat het misdrijf werd gepleegd. |
Si la peine établie au temps du jugement diffère de celle qui était | Indien de straf, ten tijde van het vonnis bepaald, verschilt van die |
portée au temps de l'infraction, la peine la moins forte sera | welke ten tijde van het misdrijf was bepaald, wordt de minst zware |
appliquée ». | straf toegepast ». |
B.3.1. Les articles 16 à 21 de la loi du 10 août 2005 insèrent dans le | B.3.1. De artikelen 16 tot 21 van de wet van 10 augustus 2005 voegen |
livre II, titre VIII, du Code pénal un chapitre IIIquater, intitulé « | in boek II, titel VIII, van het Strafwetboek een hoofdstuk IIIquater |
in, met als opschrift : « Misbruik van andermans bijzonder kwetsbare | |
De l'abus de la vulnérabilité d'autrui en vendant, louant ou mettant à | positie door de verkoop, verhuur of terbeschikkingstelling van |
disposition des biens en vue de réaliser un profit anormal ». | goederen met de bedoeling een abnormaal profijt te realiseren ». |
Ces articles disposent : | Die artikelen bepalen : |
« Art. 16.Il est inséré dans le Livre II, Titre VIII, Chapitre |
« Art. 16.In Boek II, Titel VIII, Hoofdstuk IIIquater van hetzelfde |
IIIquater du même Code, un nouvel article 433decies, rédigé comme suit | Wetboek, wordt een nieuw artikel 433decies ingevoegd, luidende : |
: ' Art. 433decies.- Sera puni d'un emprisonnement de six mois à trois |
' Art. 433decies.- Met gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar |
ans et d'une amende de cinq cents euros à vingt-cinq mille euros, | |
quiconque aura abusé, soit directement, soit par un intermédiaire, de | en met geldboete van vijfhonderd euro tot vijfentwintigduizend euro |
la position particulièrement vulnérable dans laquelle se trouve une | wordt gestraft hij die rechtstreeks of via een tussenpersoon misbruik |
personne en raison de sa situation administrative illégale ou précaire | maakt van de bijzonder kwetsbare positie van een persoon ten gevolge |
ou de sa situation sociale précaire, en vendant, louant ou mettant à | van zijn onwettige of precaire administratieve toestand of zijn |
disposition, dans l'intention de réaliser un profit anormal, un bien | precaire sociale toestand door, met de bedoeling een abnormaal profijt |
meuble, une partie de celui-ci, un bien immeuble, une chambre ou un | te realiseren, een roerend goed, een deel ervan, een onroerend goed, |
autre espace visé à l'article 479 du Code pénal dans des conditions | een kamer of een andere in artikel 479 bedoelde ruimte, te verkopen, |
te verhuren of ter beschikking te stellen in omstandigheden die in | |
incompatibles avec la dignité humaine, de manière telle que la | strijd zijn met de menselijke waardigheid, zodanig dat de betrokken |
personne n'a en fait pas d'autre choix véritable et acceptable que de | persoon in feite geen andere echte en aanvaardbare keuze heeft dan |
se soumettre à cet abus. L'amende sera appliquée autant de fois qu'il | zich te laten misbruiken. De boete wordt zo veel keer toegepast als er |
y a de victimes. ' | slachtoffers zijn. ' |
Art. 17.Il est inséré dans le Livre II, Titre VIII, Chapitre |
Art. 17.In Boek II, Titel VIII, Hoofdstuk IIIquater van hetzelfde |
IIIquater du même Code, un nouvel article 433undecies, rédigé comme | Wetboek, wordt een nieuw artikel 433undecies ingevoegd, luidende : |
suit : « Art. 433undecies.- L'infraction visée à l'article 433decies sera |
' Art. 433undecies.- Het in artikel 433decies bedoelde misdrijf wordt |
gestraft met gevangenisstraf van een jaar tot vijf jaar en met | |
punie d'un an à cinq ans d'emprisonnement et d'une amende de mille | geldboete van duizend euro tot honderdduizend euro in de volgende |
euros à cent mille euros dans les cas suivants : | gevallen : |
1° lorsque l'activité concernée constitue une activité habituelle; | 1° ingeval van de betrokken activiteit een gewoonte wordt gemaakt; |
2° lorsqu'elle constitue un acte de participation à l'activité | 2° in geval het een daad van deelneming aan de hoofd- of bijkomende |
principale ou accessoire d'une association, et ce, que le coupable ait | bedrijvigheid van een vereniging betreft, ongeacht of de schuldige de |
ou non la qualité de dirigeant. | hoedanigheid van leidend persoon heeft of niet. |
L'amende sera appliquée autant de fois qu'il y a de victimes. ' | De boete wordt zo veel keer toegepast als er slachtoffers zijn. ' |
Art. 18.Il est inséré dans le Livre II, Titre VIII, Chapitre |
Art. 18.In Boek II, Titel VIII, Hoofdstuk IIIquater van hetzelfde |
IIIquater du même Code, un nouvel article 433duodecies, rédigé comme | Wetboek, wordt een nieuw artikel 433duodecies ingevoegd, luidende : |
suit : « Art. 433duodecies.- L'infraction visée à l'article 433decies sera |
' Art. 433duodecies.- Het in artikel 433decies bedoelde misdrijf |
punie de réclusion de cinq ans à dix ans et d'une amende de mille | wordt gestraft met opsluiting van vijf jaar tot tien jaar en met |
euros à cent cinquante mille euros si elle constitue un acte de | geldboete van duizend euro tot honderdvijftigduizend euro ingeval het |
participation à l'activité principale ou accessoire d'une organisation | een daad van deelneming aan de hoofd- of bijkomende bedrijvigheid van |
criminelle, et ce, que le coupable ait ou non la qualité de dirigeant. | een criminele organisatie betreft, ongeacht of de schuldige de |
hoedanigheid van leidend persoon heeft of niet. | |
L'amende sera appliquée autant de fois qu'il y a de victimes. ' | De boete wordt zo veel keer toegepast als er slachtoffers zijn. ' |
Art. 19.Il est inséré dans le Livre II, Titre VIII, Chapitre |
Art. 19.In Boek II, Titel VIII, Hoofdstuk IIIquater van hetzelfde |
IIIquater du même Code, un nouvel article 433terdecies, rédigé comme suit : | Wetboek, wordt een nieuw artikel 433terdecies ingevoegd, luidende : |
' Art. 433terdecies.- Dans les cas visés aux articles 33undecies et |
' Art. 433terdecies.- In de gevallen bedoeld in de artikelen |
433duodecies, les coupables seront en outre condamnés à l'interdiction | 433undecies en 433duodecies worden de schuldigen bovendien veroordeeld |
des droits spécifiés à l'article 31. | tot de ontzetting van de rechten bedoeld in artikel 31. |
La confiscation spéciale prévue à l'article 42, 1°, est appliquée aux | De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°, |
coupables de l'infraction visée à l'article 433decies, même lorsque la | wordt toegepast op de schuldigen aan het misdrijf bedoeld in artikel |
propriété des choses sur lesquelles elle porte n'appartient pas au | 433decies, zelfs ingeval de zaken waarop zij betrekking heeft niet het |
condamné, sans que cette confiscation puisse cependant porter | eigendom van de veroordeelde zijn, zonder dat deze verbeurdverklaring |
préjudice aux droits des tiers sur les biens susceptibles de faire | evenwel afbreuk kan doen aan de rechten van de derden op de goederen |
l'objet de la confiscation. Elle doit également être appliquée, dans | die verbeurd zouden kunnen worden verklaard. Zij moet in dezelfde |
les mêmes circonstances, au bien meuble, à la partie de celui-ci, au | omstandigheden ook worden toegepast op het roerend goed, het deel |
bien immeuble, à la chambre ou à tout autre espace visé par cet | ervan, het onroerend goed, de kamer of enige andere ruimte bedoeld in |
article. ' | dat artikel. ' |
Art. 20.Il est inséré dans le Livre II, Titre VIII, Chapitre |
Art. 20.In Boek II, Titel VIII, Hoofdstuk IIIquater van hetzelfde |
IIIquater du même Code, un nouvel article 433quaterdecies, rédigé | Wetboek, wordt een nieuw artikel 433quaterdecies ingevoegd, luidende : |
comme suit : ' Art. 433quaterdecies.- Selon le cas, le procureur du Roi ou le juge d'instruction peut saisir le bien meuble, la partie de celui-ci, le bien immeuble, la chambre ou tout autre espace visé à l'article 433decies. S'il décide de pratiquer la saisie, le bien meuble, la partie de celui-ci, le bien immeuble, la chambre ou tout autre espace visé à l'article 433decies doit être scellé ou, avec l'accord écrit du propriétaire ou du bailleur, être mis à la disposition du C.P.A.S. afin d'être restauré et loué temporairement. La décision du procureur du Roi ou du juge d'instruction, selon le cas, de procéder à la saisie est signifiée au propriétaire ou au bailleur. En cas de saisie d'un |
' Art. 433quaterdecies.- Naargelang van het geval kan de procureur des Konings of de onderzoeksrechter beslag leggen op het roerend goed, het deel ervan, het onroerend goed, de kamer of enige andere in artikel 433decies bedoelde ruimte. Indien hij beslist tot inbeslagneming moet voormeld roerend goed, het deel ervan, het onroerend goed, de kamer of enige andere in artikel 433decies bedoelde ruimte worden verzegeld, of met schriftelijk akkoord van de eigenaar of verhuurder, ter beschikking worden gesteld van het O.C.M.W. teneinde opgeknapt en tijdelijk verhuurd te worden. De beslissing tot inbeslagneming van, naargelang van het geval, de procureur des Konings of de onderzoeksrechter wordt betekend aan de eigenaar of de verhuurder. In geval van beslag op een onroerend goed moet de |
bien immeuble, la décision doit en outre être signifiée au plus tard | beslissing bovendien worden betekend uiterlijk binnen vierentwintig |
dans les vingt-quatre heures et être présentée pour transcription au | uur, alsmede ter overschrijving worden aangeboden op het kantoor der |
bureau des hypothèques du lieu où le bien est établi. Le jour de la | hypotheken van de plaats waar het goed gelegen is. Als dagtekening van |
transcription pris en compte est celui de la signification de la | de overschrijving geldt de dag van de betekening van de beslissing tot |
décision de saisie. La saisie reste valable jusqu'au moment de la | inbeslagneming. Het beslag geldt tot op het tijdstip van de |
décision judiciaire définitive par laquelle soit la confiscation a été | definitieve rechterlijke beslissing waarbij hetzij de |
prononcée, soit la levée de la saisie est prononcée. Une levée de la | verbeurdverklaring werd bevolen, hetzij de opheffing van het beslag |
saisie peut auparavant être accordée a tout moment, selon le cas, par | wordt uitgesproken. Opheffing van het beslag kan voordien te allen |
le procureur du Roi ou par le juge d'instruction après que celui-ci en | tijde worden verleend, al naar gelang van het geval, door de procureur |
a avisé le procureur du Roi. La personne saisie ne peut intenter les | des Konings of door de onderzoeksrechter nadat deze de procureur des |
Konings daarvan in kennis heeft gesteld. De beslagene kan de | |
rechtsmiddelen waarin voorzien wordt in de artikelen 28sexies en | |
recours prévus aux articles 28sexies et 61quater du Code d'instruction | 61quater van het Wetboek van strafvordering slechts instellen na |
criminelle qu'après un délai d'un an à compter de la date de la | verloop van een termijn van een jaar te rekenen van de datum van de |
saisie. ' | inbeslagneming. ' |
Art. 21.Il est inséré dans le Livre II, Titre VIII, Chapitre |
Art. 21.In Boek II, Titel VIII, Hoofdstuk IIIquater van hetzelfde |
IIIquater du même Code, un nouvel article 433quinquiesdecies, rédigé | Wetboek, wordt een nieuw artikel 433quinquiesdecies ingevoegd, |
comme suit : | luidende : |
' Art. 433quinquiesdecies.- Dans les cas visés à l'article 433decies, |
' Art. 433quinquiesdecies.- In de in artikel 433decies van het |
les victimes peuvent être, le cas échéant, accueillies ou relogées sur | Strafwetboek bedoelde gevallen kunnen slachtoffers op beslissing, |
décision, selon le cas, du ministre compétent, de l'autorité | naargelang het geval, van de bevoegde minister, van de bevoegde |
compétente ou des fonctionnaires désigné par eux, et ce, en | overheid of de door hen aangewezen ambtenaren, in overleg met de |
terzake bevoegde diensten, in voorkomend geval worden opgevangen of | |
concertation avec les services compétents en la matière. Les frais de | gehuisvest. Deze huisvestingskosten komen ten laste van de beklaagde. |
logement sont à charge du prévenu. Lorsque le prévenu est acquitté, | Wanneer de beklaagde wordt vrijgesproken, worden de kosten ten laste |
les frais sont mis à la charge, selon le cas, de l'Etat ou du C.P.A.S. | gelegd al naargelang het geval, van de Staat of van het bevoegde |
compétent. ' ». | O.C.M.W. ' ». |
B.3.2. Avant l'entrée en vigueur des dispositions précitées de la loi | B.3.2. Vóór de inwerkingtreding van de voormelde bepalingen van de wet |
du 10 août 2005, les paragraphes 1erbis à 5 de l'article 77bis de la | van 10 augustus 2005, bepaalden de paragrafen 1bis tot 5 van artikel |
loi du 15 décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et l'éloignement des étrangers disposaient : « § 1erbis. Est puni d'un emprisonnement d'un an à cinq ans et d'une amende de cinq cents francs belges à vingt-cinq mille francs belges, quiconque abuse, soit directement, soit par un intermédiaire, de la position particulièrement vulnérable d'un étranger en raison de sa situation administrative illégale ou précaire, en vendant, louant ou en mettant à disposition tout bien immeuble ou des chambres ou tout autre local dans l'intention de réaliser un profit anormal. | 77bis van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen : « § 1bis. Met gevangenisstraf van een jaar tot vijf jaar en met een geldboete van vijfhonderd Belgische frank tot vijfentwintigduizend Belgische frank wordt gestraft hij die rechtstreeks of via een tussenpersoon misbruik maakt van de bijzonder kwetsbare positie van een vreemdeling ten gevolge van zijn onwettige of precaire administratieve toestand door de verkoop, verhuur of ter beschikking stelling van enig onroerend goed of kamers of enige andere ruimte met de bedoeling een abnormaal profijt te realiseren. |
§ 2. Les infractions visées aux §§ 1er et 1erbis seront punies de | § 2. De in §§ 1 en 1bis bedoelde misdrijven worden gestraft met |
réclusion de cinq ans à dix ans et d'une amende de cinq cents francs à | opsluiting van vijf jaar tot tien jaar en met geldboete van |
vingt-cinq mille francs, si l'activité concernée constitue une | vijfhonderd frank tot vijfentwintigduizend frank, wanneer van de |
activité habituelle. | betrokken activiteit een gewoonte wordt gemaakt. |
§ 3. Les infractions visées au § 2 seront punies de la réclusion de | § 3. De in § 2 bedoelde misdrijven worden gestraft met opsluiting van |
dix ans à quinze ans et d'une amende de mille francs à cent mille | tien jaar tot vijftien jaar en met geldboete van duizend frank tot |
francs, si elle constitue un acte de participation à l'activité | honderdduizend frank indien het een daad van deelneming aan de hoofd- |
principale ou accessoire d'une association, et ce, que le coupable ait | of bijkomende bedrijvigheid van een vereniging betreft, ongeacht of de |
ou non la qualité de dirigeant. | schuldige de hoedanigheid van leidend persoon heeft of niet. |
§ 4. Les coupables des infractions visées aux § 2 et § 3 seront en outre condamnés à l'interdiction des droits spécifiés aux nos 1er, 3, 4 et 5 de l'article 31 du Code pénal. § 4bis. Selon le cas, le procureur du Roi ou le juge d'instruction peut saisir le bien immeuble, la chambre ou tout autre espace visé au § 1erbis. Si l'on décide de pratiquer la saisie, le bien immeuble, la chambre ou tout autre espace précités doivent être scellés ou, en l'accord écrit du propriétaire ou du bailleur, être mis à la disposition du C.P.A.S. afin de le restaurateur et de le louer temporairement. La décision du procureur du Roi ou du juge d'instruction, selon le cas, de procéder à la saisie est signifiée au propriétaire ou au bailleur. En cas de saisie d'un bien immeuble, la décision [doit] en outre être | § 4. De schuldigen aan de misdrijven bedoeld in de §§ 2 en 3 worden bovendien veroordeeld tot ontzetting van de rechten omschreven in het 1°, 3°, 4° en 5° van artikel 31 van het Strafwetboek. § 4bis. Naar gelang het geval kan de procureur des Konings of de onderzoeksrechter beslag leggen op het in § 1bis bedoelde onroerend goed, de kamer of enige andere ruimte. Indien hij beslist tot beslaglegging moet voormeld onroerend goed, kamer of enige andere ruimte worden verzegeld of mits schriftelijk akkoord van de eigenaar of verhuurder ter beschikking worden gesteld van het O.C.M.W. teneinde het op te knappen en tijdelijk te verhuren. De beslissing tot beslaglegging van, naar gelang het geval de procureur des Konings of de onderzoeksrechter, wordt ter kennis gebracht aan de eigenaar of verhuurder. In geval van beslag op een onroerend goed moet de beslissing bovendien |
signifiée au plus tard dans les 24 heures et être présentée pour | ter kennis gebracht worden uiterlijk binnen 24 uren, alsmede ter |
transcription au bureau des hypothèques du lieu où les biens sont | overschrijving aangeboden op het kantoor der hypotheken van de plaats |
établis. Le jour de la transcription pris en compte est celui de la | waar de goederen gelegen zijn. Als dagtekening van de overschrijding |
signification de la décision de saisie. | geldt de dag van de kennisgeving van de beslissing tot beslaglegging. |
La saisie reste valable jusqu'au moment de la décision judiciaire | Het beslag geldt tot op het ogenblik van de definitieve rechterlijke |
définitive par laquelle soit la confiscation a été prononcée, soit la | beslissing waarbij hetzij de verbeurdverklaring werd bevolen, hetzij |
suppression de la saisie est prononcée. Une suppression de la saisie | de opheffing van het beslag. Opheffing van het beslag kan voordien te |
peut auparavant être accordée à tout moment par le procureur du Roi ou | allen tijde verleend worden al naar gelang het geval door de procureur |
le juge d'instruction, selon le cas. | des Konings of de onderzoeksrechter. |
La personne saisie ne peut intenter le recours qui lui est attribue | De beslagene kan het rechtsmiddel hem toegekend bij de artikelen |
par les articles 28sexies et l'article 61quater du Code d'instruction | 28sexies en artikel 61quater van het Wetboek van Strafvordering |
criminelle qu'après un délai d'un an à compter de la date de saisie. | slechts instellen na verloop van een termijn van een jaar te rekenen van de datum van inbeslagname. |
§ 4ter. Dans les cas visés au § 1erbis, les étrangers découverts | § 4ter. In de gevallen bedoeld in § 1bis, kunnen de aangetroffen |
peuvent être le cas échéant, accueillis ou relogés sur décision du | vreemdelingen op beslissing van de minister of de door hem aangewezen |
ministre ou du fonctionnaire désigné par ce ministre qui est compétent | ambtenaar die het beleid inzake vreemdelingen in zijn bevoegdheid |
pour la politique en matière d'étrangers et ce en concertation avec | heeft en dit in overleg met de ter zake bevoegde diensten desgevallend |
les services compétents en la matière. Les frais de logement sont à | worden opgevangen of gehuisvest. Deze kosten komen ten laste van de |
charge du prévenu. Lorsque le prévenu est acquitté, les frais sont mis | verdachte. Wanneer de beklaagde wordt vrijgesproken, worden de kosten |
à la charge, selon le cas, de l'Etat ou du C.P.A.S. compétent. | ten laste gelegd al naar gelang van de Staat of van het bevoegde |
§ 5. La confiscation spéciale prévue à l'article 42, 1°, du Code pénal | O.C.M.W. § 5. De bijzondere verbeurdverklaring zoals bedoeld in artikel 42, 1°, |
peut être appliquée, même lorsque la propriété des choses sur | van het Strafwetboek kan worden toegepast zelfs wanneer de zaken |
lesquelles elle porte n'appartient pas au condamné. Elle peut | waarop zij betrekking heeft, niet het eigendom van de veroordeelde |
également être appliquée dans les mêmes circonstances au bien | zijn. Zij kan onder dezelfde voorwaarden ook worden toegepast op het |
immeuble, aux chambres ou a tout autre espace visés au § 1erbis ». | in § 1bis bedoelde onroerend goed, kamers of enige andere ruimte ». |
B.4.1. Selon le Conseil des ministres, la Cour ne serait pas | B.4.1. Volgens de Ministerraad zou het Hof niet bevoegd zijn om de |
compétente pour répondre aux questions préjudicielles, parce qu'elle | prejudiciële vragen te beantwoorden, omdat het niet zou worden |
ne serait pas interrogée au sujet de la compatibilité, avec le | ondervraagd over de bestaanbaarheid met het beginsel van gelijkheid en |
principe d'égalité et de non-discrimination, des articles 2 et | niet-discriminatie, van de artikelen 2 en 433decies van het |
433decies du Code pénal, mais au sujet de l'interprétation du taux de | Strafwetboek, maar over de interpretatie van de strafmaat waarin de |
la peine prévu par les articles 433decies et suivants, comparé au taux | artikelen 433decies en volgende voorzien, vergeleken met die waarin |
de la peine que prévoyait l'article 77bis, § 1erbis, de la loi sur les | artikel 77bis, § 1bis, van de Vreemdelingenwet voorzag. |
étrangers. Par ailleurs, les questions préjudicielles n'indiqueraient pas par | Bovendien zou in de prejudiciële vragen niet worden aangegeven ten |
rapport à quelle catégorie de personnes la différence de traitement | aanzien van welke categorie van personen het bekritiseerde verschil in |
critiquée est invoquée. | behandeling wordt aangevoerd. |
B.4.2. La Cour est interrogée au sujet de la compatibilité avec le | B.4.2. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid met het |
principe d'égalité et de non-discrimination de normes législatives, | beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, van wetskrachtige |
dans l'interprétation que leur donne le juge a quo, question qui | normen in de interpretatie ervan door de verwijzende rechter, wat tot |
relève de la compétence de la Cour. | de bevoegdheid van het Hof behoort. |
En outre, il ressort de la formulation des questions qu'elles portent | Bovendien blijkt uit de formulering van de vragen dat zij betrekking |
sur une différence de traitement entre justiciables, selon que leur | hebben op een verschil in behandeling tussen rechtsonderhorigen, |
cause est jugée avant ou après l'entrée en vigueur de la nouvelle loi. | naargelang hun zaak wordt berecht vóór of na de inwerkingtreding van |
Il s'ensuit que, contrairement à ce que fait valoir le Conseil des | de nieuwe wet. Daaruit volgt dat het Hof, in tegenstelling tot wat de |
ministres, la Cour ne doit pas déterminer elle-même les catégories de | Ministerraad beweert, niet zelf de te vergelijken categorieën van |
justiciables à comparer. | rechtsonderhorigen dient vast te stellen. |
B.4.3. L'exception est rejetée. | B.4.3. De exceptie wordt verworpen. |
B.5. Eu égard à leur connexité, la Cour examine les deux questions | B.5. Gelet op hun samenhang onderzoekt het Hof de beide prejudiciële |
préjudicielles ensemble. | vragen samen. |
B.6. Le juge a quo, qui est saisi d'un appel formé dans une affaire | B.6. De verwijzende rechter, voor wie hoger beroep is ingesteld in een |
zaak die aanhangig is gemaakt met betrekking tot misdrijven die vóór | |
relative à des infractions commises avant le 12 septembre 2005 (date | 12 september 2005 (datum van inwerkingtreding van de wet van 10 |
d'entrée en vigueur de la loi du 10 août 2005) et qui doit statuer | augustus 2005) zijn gepleegd en die na die datum uitspraak moet doen, |
après cette date, interroge la Cour au sujet de la compatibilité des | ondervraagt het Hof over de bestaanbaarheid van de in het geding |
dispositions en cause avec le principe d'égalité et de | zijnde bepalingen met het beginsel van gelijkheid en |
non-discrimination, dans l'interprétation selon laquelle les peines | niet-discriminatie, indien zij in die zin worden geïnterpreteerd dat |
prévues par les nouveaux articles 433decies et suivants du Code pénal | de straffen waarin de nieuwe artikelen 433decies en volgende van het |
doivent être considérées comme moins fortes que les peines prévues par | Strafwetboek voorzien minder zwaar moeten worden geacht dan de |
l'ancien article 77bis, § 1erbis et § 5, de la loi du 15 décembre | straffen waarin het vroegere artikel 77bis, § 1bis en § 5, van de wet |
1980, de sorte que les nouvelles peines doivent être appliquées à | van 15 december 1980 voorzag, zodat de nieuwe straffen moeten worden |
partir de l'entrée en vigueur des articles 433decies et suivants | toegepast vanaf de inwerkingtreding van de voormelde artikelen |
précités, même pour les faits commis avant cette entrée en vigueur. | 433decies en volgende, zelfs voor feiten die vóór die inwerkingtreding zijn gepleegd. |
B.7. L'article 2 du Code pénal crée une différence de traitement entre | B.7. Artikel 2 van het Strafwetboek voert een verschil in behandeling |
justiciables suivant que leur cause est jugée avant ou après l'entrée | in tussen rechtsonderhorigen, naargelang hun zaak wordt berecht vóór |
en vigueur de la loi nouvelle. Cette différence de traitement aurait, | of na de inwerkingtreding van de nieuwe wet. Dat verschil in |
en l'espèce, des effets disproportionnés en ce que, pour déterminer la | behandeling zou, te dezen, onevenredige gevolgen hebben, in zoverre de |
rechter, om de minst zware wet te bepalen die hij op grond van het | |
loi la plus douce qu'il doit appliquer en vertu de l'article 2 | voormelde artikel 2 moet toepassen, rekening moet houden met de |
précité, le juge doit tenir compte de la jurisprudence relative à | rechtspraak betreffende die bepaling, volgens welke de wet die in een |
cette disposition, selon laquelle la loi qui prévoit une peine | |
d'emprisonnement plus courte mais une amende plus élevée est réputée | kortere gevangenisstraf voorziet, maar in een hogere geldboete, wordt |
plus douce que la loi ancienne qui prévoyait une peine | beschouwd als minder zwaar dan de vroegere wet die in een langere |
d'emprisonnement plus longue mais une amende moins élevée (Cass., 19 | gevangenisstraf, maar in een lagere geldboete voorzag (Cass., 19 mei |
mai 2009, P.08.1164.N). | 2009, P.08.1164.N). |
B.8.1. Une différence de traitement, qui est fonction de la date | B.8.1. Vermits een verschil in behandeling dat afhankelijk is van de |
datum van inwerkingtreding van de nieuwe wet, in het geding is, | |
d'entrée en vigueur de la nouvelle loi, étant mise en cause, la Cour | onderzoekt het Hof of, bij ontstentenis van een overgangsregeling, de |
examine si, en l'absence de régime transitoire, les dispositions en | in het geding zijnde bepalingen al dan niet bestaanbaar zijn met de |
cause sont ou non compatibles avec les articles 10 et 11 de la | artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
Constitution. | |
B.8.2. Les articles 10 et 11 de la Constitution ne requièrent pas, en | B.8.2. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet vereisen, in beginsel, |
principe, qu'une loi nouvelle soit assortie de mesures transitoires. | niet dat een nieuwe wet gepaard gaat met overgangsmaatregelen. |
B.8.3. En vertu de l'ancien article 77bis, § 1erbis, de la loi | B.8.3. Krachtens het vroegere artikel 77bis, § 1bis, van de voormelde |
précitée du 15 décembre 1980, un prévenu pouvait être condamné à une | wet van 15 december 1980 kon een beklaagde worden veroordeeld tot een |
peine d'emprisonnement d'un an à cinq ans et à une amende de cinq | gevangenisstraf van één jaar tot vijf jaar en tot een geldboete van |
cents à vingt-cinq mille euros. Conformément à l'ancien article 77bis, | vijfhonderd tot vijfentwintigduizend euro. Krachtens het vroegere |
§ 5, de la même loi, la confiscation spéciale visée à l'article 42, | artikel 77bis, § 5, van dezelfde wet kon de bijzondere |
1°, du Code pénal pouvait être appliquée même si la propriété des | verbeurdverklaring, zoals bedoeld in artikel 42, 1°, van het |
choses sur lesquelles elle portait n'appartenait pas au condamné. | Strafwetboek, worden toegepast zelfs wanneer de zaken waarop zij |
betrekking had, niet het eigendom van de veroordeelde waren. | |
En vertu du nouvel article 433decies du Code pénal, tel qu'il a été | Krachtens het nieuwe artikel 433decies van het Strafwetboek, zoals |
inséré par la loi du 10 août 2005, un prévenu peut être condamné à une | ingevoegd bij de wet van 10 augustus 2005, kan een beklaagde worden |
peine d'emprisonnement de six mois à trois ans et à une amende de cinq | veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar en |
cents euros à vingt-cinq mille euros. L'amende est appliquée autant de | tot een geldboete van vijfhonderd euro tot vijfentwintigduizend euro. |
De boete wordt zoveel keer toegepast als er slachtoffers zijn. | |
fois qu'il y a de victimes. En vertu du nouvel article 433terdecies du | Krachtens het nieuwe artikel 433terdecies van het Strafwetboek kan de |
Code pénal, la confiscation spéciale visée à l'article 42, 1°, du Code | bijzondere verbeurdverklaring, zoals bedoeld in artikel 42, 1°, van |
pénal peut être appliquée même lorsque la propriété des choses sur | het Strafwetboek, worden toegepast zelfs wanneer de zaken waarop zij |
laquelle elle porte n'appartient pas au condamné, sans que cette | betrekking heeft, niet het eigendom van de veroordeelde zijn, zonder |
confiscation puisse cependant porter préjudice aux droits des tiers | dat die verbeurdverklaring evenwel afbreuk kan doen aan de rechten van |
sur les biens susceptibles de faire l'objet de la confiscation. | derden op de goederen die verbeurd zouden kunnen worden verklaard. |
B.8.4. La loi du 10 août 2005 a pour objet, tout à la fois, de mettre | B.8.4. De wet van 10 augustus 2005 heeft tegelijkertijd tot doel het |
le droit belge en conformité avec des dispositions de droit | Belgische recht in overeenstemming te brengen met de |
international en matière de traite et de trafic des êtres humains, de | internationaalrechtelijke bepalingen inzake mensenhandel en |
renforcer les sanctions à l'égard des personnes se livrant à la traite | mensensmokkel, de straffen te verzwaren voor personen die zich |
et au trafic de mineurs non accompagnés et d'élargir la protection | schuldig maken aan smokkel van en handel in niet-begeleide |
contre les marchands de sommeil (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC | minderjarigen en de bescherming tegen de huisjesmelkers uit te breiden |
51-1560/001, p. 8). Bien que la proposition de prévoir, en ce qui | (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/001, p. 8). Hoewel het |
voorstel om, wat laatstgenoemden betreft, te voorzien in een | |
concerne ces derniers, une peine d'emprisonnement pouvant atteindre | gevangenisstraf die vijf jaar kan bedragen, naar het voorbeeld van |
cinq ans, à l'instar de ce que prévoyait la loi du 15 décembre 1980 | datgene wat werd bepaald in de wet van 15 december 1980 (Parl. St., |
(Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. 12), fût écartée | Kamer, 2004-2005, DOC 51-1559/004, p. 12), werd geweerd ten gunste van |
au profit de « sanctions pénales [...] légèrement moins importantes » | « straffen [die] enigszins lichter [zijn] » (ibid., p. 17) maar |
(ibid., p. 17) mais en prévoyant des « sanctions financières [...] | waarbij werd voorzien in « financiële sancties [die] veel zwaarder |
beaucoup plus lourdes » (ibid. ), les dispositions en cause, inscrites | [zijn] » (ibid. ), lijken de in het geding zijnde bepalingen, die zijn |
dans une loi dont l'intitulé indique déjà qu'elle tend à « renforcer | ingeschreven in een wet waarvan het opschrift reeds aangeeft dat ze |
la lutte » contre les comportements qu'elle vise, apparaissent, dans | ertoe strekt « de strijd te versterken » tegen de erin beoogde |
gedragingen, in de geest van de wetgever opgevat te zijn met de | |
l'esprit du législateur, comme conçues en vue de sanctionner plus | bedoeling de erin strafbaar gestelde misdrijven strenger te bestraffen |
sévèrement les infractions qu'elles répriment et ce, en introduisant | en zulks door in het Strafwetboek de modaliteit van de |
dans le Code pénal la modalité de la multiplication des amendes par le | vermenigvuldiging van de geldboeten met het aantal slachtoffers in te |
nombre de victimes, empruntée au droit du travail (ibid., DOC | voeren, modaliteit die is ontleend aan het arbeidsrecht (ibid., DOC |
51-1560/001, p. 26), en élargissant aux Belges le champ d'application | 51-1560/001, p. 26), door de toepassingssfeer van bepalingen die |
de dispositions qui, antérieurement, ne protégeaient que les victimes | voordien enkel de vreemde slachtoffers beschermden uit te breiden tot |
étrangères (ibid., DOC 51-1559/004, pp. 35 et 43), en élargissant le | de Belgen (ibid., DOC 51-1559/004, pp. 35 en 43), door de |
champ d'application de la confiscation aux biens meubles (Ann., Sénat, | toepassingssfeer van de verbeurdverklaring uit te breiden tot de |
2004-2005, n° 3-114 du 2 juin 2005, p. 9) et en prévoyant des | onroerende goederen (Hand., Senaat, 2004-2005, nr. 3-114 van 2 juni |
2005, p. 9) en door te voorzien in verzwarende omstandigheden | |
circonstances aggravantes (articles 433undecies et 433duodecies du | (artikelen 433undecies en 433duodecies van het Strafwetboek; Parl. |
Code pénal; Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1560/001, p. 27). | St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1560/001, p. 27). |
B.8.5. Connaissant la portée de l'article 2, alinéa 2, du Code pénal, | B.8.5. Al kende de wetgever de draagwijdte van artikel 2, tweede lid, |
rappelée en B.7, selon laquelle la loi nouvelle doit néanmoins être considérée comme la plus douce, dès lors qu'elle prévoit une peine d'emprisonnement moindre que celle prévue par la loi ancienne, le législateur a toutefois permis que des justiciables soient sanctionnés, après l'entrée en vigueur de la loi nouvelle, pour des faits commis avant cette entrée en vigueur, d'une manière que le législateur a voulue plus sévère que celle dont ils auraient été sanctionnés s'ils avaient été jugés avant cette entrée en vigueur. L'application rétroactive de la loi nouvelle aux infractions commises avant son entrée en vigueur est par conséquent discriminatoire. | van het Strafwetboek, zoals in B.7 in herinnering is gebracht, volgens welke de nieuwe wet niettemin als de minst zware moet worden beschouwd, aangezien zij voorziet in een minder zware gevangenisstraf dan die welke in de vroegere wet was opgenomen, toch heeft de wetgever het mogelijk gemaakt dat rechtsonderhorigen, na de inwerkingtreding van de nieuwe wet, voor de feiten gepleegd vóór die inwerkingtreding worden bestraft op een wijze die de wetgever zelf strenger heeft gewild dan wanneer die rechtsonderhorigen vóór die inwerkingtreding zouden zijn berecht. De retroactieve toepassing van de nieuwe wet op de inbreuken gepleegd vóór de inwerkingtreding ervan, is bijgevolg discriminerend. |
B.9. Les questions préjudicielles appellent une réponse affirmative. | B.9. De prejudiciële vragen dienen bevestigend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
En ce qu'ils ont pour effet que les infractions commises avant le 12 | In zoverre zij tot gevolg hebben dat de misdrijven gepleegd vóór 12 |
septembre 2005 sont punies d'amendes plus lourdes que celles prévues | september 2005 met zwaardere boeten worden bestraft dan diegene die |
par l'ancien article 77bis, §§ 1erbis, 2 et 3, de la loi du 15 | zijn bedoeld in het vroegere artikel 77bis, §§ 1bis, 2 en 3, van de |
décembre 1980 sur l'accès au territoire, le séjour, l'établissement et | wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, |
het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, | |
l'éloignement des étrangers, les articles 433decies et 433undecies du | schenden de artikelen 433decies en 433undecies van het Strafwetboek, |
Code pénal, insérés par la loi du 10 août 2005 modifiant diverses | ingevoegd bij de wet van 10 augustus 2005 tot wijziging van diverse |
dispositions en vue de renforcer la lutte contre la traite et le | bepalingen met het oog op de versterking van de strijd tegen |
trafic des êtres humains et contre les pratiques des marchands de | mensenhandel en mensensmokkel en tegen praktijken van huisjesmelkers, |
sommeil, violent les articles 10 et 11 de la Constitution. | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 17 mars 2010. | Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 17 maart 2010. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Bossuyt. | M. Bossuyt. |