Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 173/2009 du 29 octobre 2009 Numéro du rôle : 4762 En cause : la demande de suspension de l'article 46 du décret de la Communauté française du 19 février 2009 portant diverses mesures, notamment en matière de statuts et La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Martens et M. Bossuyt, et des juges M. Mel(...)"
Extrait de l'arrêt n° 173/2009 du 29 octobre 2009 Numéro du rôle : 4762 En cause : la demande de suspension de l'article 46 du décret de la Communauté française du 19 février 2009 portant diverses mesures, notamment en matière de statuts et La Cour constitutionnelle, composée des présidents P. Martens et M. Bossuyt, et des juges M. Mel(...) Uittreksel uit arrest nr. 173/2009 van 29 oktober 2009 Rolnummer 4762 In zake : de vordering tot schorsing van artikel 46 van het decreet van de Franse Gemeenschap van 19 februari 2009 houdende diverse maatregelen, inzonderheid inzake de st Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters P. Martens en M. Bossuyt, en de rechters(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 173/2009 du 29 octobre 2009 Uittreksel uit arrest nr. 173/2009 van 29 oktober 2009
Numéro du rôle : 4762 Rolnummer 4762
En cause : la demande de suspension de l'article 46 du décret de la In zake : de vordering tot schorsing van artikel 46 van het decreet
Communauté française du 19 février 2009 portant diverses mesures, van de Franse Gemeenschap van 19 februari 2009 houdende diverse
notamment en matière de statuts et de titres pour les membres des maatregelen, inzonderheid inzake de statuten en de
personnels de l'enseignement supérieur et créant des conseils des bekwaamheidsbewijzen voor de personeelsleden van het hoger onderwijs
étudiants au sein des Instituts supérieurs d'Architecture, introduite en houdende oprichting van studentenraden binnen de Hogere Instituten
par Denis Dubois. voor Architectuur, ingesteld door Denis Dubois.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents P. Martens et M. Bossuyt, et des juges M. samengesteld uit de voorzitters P. Martens en M. Bossuyt, en de
Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen et E. Derycke, rechters M. Melchior, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen en E.
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président P. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Martens, voorzitterschap van voorzitter P. Martens,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la demande et procédure I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 12 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 12 augustus
août 2009 et parvenue au greffe le 13 août 2009, Denis Dubois, 2009 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 13
demeurant à 6001 Marcinelle, avenue de la Petite Suisse 25, a augustus 2009, heeft Denis Dubois, wonende te 6001 Marcinelle, avenue
introduit une demande de suspension de l'article 46 du décret de la de la Petite Suisse 25, een vordering tot schorsing ingesteld van
Communauté française du 19 février 2009 portant diverses mesures, artikel 46 van het decreet van de Franse Gemeenschap van 19 februari
2009 houdende diverse maatregelen, inzonderheid inzake de statuten en
notamment en matière de statuts et de titres pour les membres des de bekwaamheidsbewijzen voor de personeelsleden van het hoger
personnels de l'enseignement supérieur et créant des conseils des onderwijs en houdende oprichting van studentenraden binnen de Hogere
étudiants au sein des Instituts supérieurs d'Architecture (publié au Instituten voor Architectuur (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad
Moniteur belge du 14 mai 2009). van 14 mei 2009).
Par la même requête, la partie requérante demande également Bij hetzelfde verzoekschrift vordert de verzoekende partij eveneens de
l'annulation de la même disposition décrétale. vernietiging van dezelfde decreetsbepaling.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
Quant à la disposition attaquée Ten aanzien van de bestreden bepaling
B.1. Avant sa modification par le décret attaqué, l'article 4, § 1er, B.1. Vóór de wijziging ervan bij het bestreden decreet bepaalde
alinéa 1er, du décret du 8 février 1999 relatif aux fonctions et artikel 4, § 1, eerste lid, van het decreet van 8 februari 1999
titres des membres du personnel enseignant des hautes écoles betreffende de ambten en bekwaamheidsbewijzen van de leden van het
organisées ou subventionnées par la Communauté française (ci-après : onderwijzend personeel in de Hogescholen ingericht of gesubsidieerd
le décret du 8 février 1999) disposait : door de Franse Gemeenschap (hierna : het decreet van 8 februari 1999) :
« Nul ne peut exercer les fonctions de professeur, de chef de bureau « Niemand kan het ambt van hoogleraar, studiebureauchef of docent
d'études ou de chargé de cours, s'il n'est porteur d'un diplôme de uitoefenen, als hij niet houder is van een diploma van doctor in de
docteur en médecine, docteur en médecine vétérinaire, docteur conféré geneeskunde, doctor in de dierengeneeskunde, doctor toegekend na de
après la soutenance d'une thèse, pharmacien, ingénieur ou agrégé de verdediging van een these, apotheker, ingenieur of geaggregeerde hoger
l'enseignement supérieur ou s'il n'est porteur d'un des titres de onderwijs of als hij niet houder is van één van de
capacité précisés au § 2, ou si les dispositions du § 3 ne lui ont pas bekwaamheidsbewijzen bedoeld bij § 2, of als de bepalingen van § 3 hem
été appliquées. niet werden toegepast.
[...] [...]
§ 2. Les titres de capacité visés au § 1er peuvent aussi être des § 2. De bekwaamheidsbewijzen bedoeld bij § 1 kunnen ook buitenlandse
bekwaamheidsbewijzen zijn die als gelijkwaardig worden erkend in
titres étrangers reconnus équivalents en application de la loi du 19 toepassing van de wet van 19 maart 1971 of van artikel 36 van het
mars 1971 ou de l'article 36 du décret du 5 septembre 1994 ou decreet van 5 september 1994 of als overeenstemmend in toepassing van
correspondants en application de l'article 4quater de l'arrêté de artikel 4quater van het besluit van de Executieve van de Franse
l'Exécutif de la Communauté française du 22 avril 1969. Gemeenschap van 22 april 1969.
§ 3. Le Gouvernement peut, sur avis favorable du Conseil général, § 3. De Regering kan, op gunstig advies van de Algemene raad, aannemen
accepter qu'une notoriété professionnelle ou scientifique en relation dat een beroeps- of wetenschappelijke bekendheid met betrekking tot
avec la fonction et les cours à conférer tienne lieu, à titre het ambt en de cursussen die moeten worden toegekend, voor zich
personnel, des titres exigés au § 1er. persoonlijk, als geldend bekwaamheidsbewijs zoals bedoeld bij § 1
Le Conseil général donne son avis sur base de dossiers à introduire wordt beschouwd. De Algemene raad brengt zijn advies uit op basis van door de
par les candidats. Ces dossiers comprennent notamment les documents kandidaten in te dienen dossiers. Deze dossiers bevatten inzonderheid
relatifs aux titres et mérites, à l'expérience utile du métier et de de documenten met betrekking tot de bekwaamheidsbewijzen en
l'enseignement, les mentions des publications scientifiques et des verdiensten, de nuttige ervaring inzake vak en onderwijs, de meldingen
travaux pédagogiques ainsi que des justifications d'expériences van de wetenschappelijke verschijningen en de pedagogische werken
professionnelles diverses ». alsook de bewijzen van verscheidene beroepservaringen ».
B.2.1. L'article 46 du décret du 19 février 2009 portant diverses B.2.1. Artikel 46 van het decreet van 19 februari 2009 houdende
mesures, notamment en matière de statuts et de titres pour les membres diverse maatregelen, inzonderheid inzake de statuten en de
des personnels de l'enseignement supérieur et créant des conseils des bekwaamheidsbewijzen voor de personeelsleden van het hoger onderwijs
étudiants au sein des Instituts supérieurs d'Architecture (ci-après : en houdende oprichting van de studentenraden binnen de Hogere
le décret du 19 février 2009) supprime dans l'article 4, § 1er, du Instituten voor Architectuur (hierna : het decreet van 19 februari
décret du 8 février 1999 les mots « docteur en médecine, docteurs en 2009) schrapt in artikel 4, § 1, van het decreet van 8 februari 1999
de woorden « doctor in de geneeskunde, doctor in de dierengeneeskunde
médecine vétérinaire, » et les mots « , pharmacien, ingénieur ou » en de woorden « apotheker, ingenieur of geaggregeerde hoger
agrégé de l'enseignement supérieur ». onderwijs ».
Il résulte de cette disposition que, sous réserve de l'article 4, §§ 2 Uit die bepaling blijkt dat, onder voorbehoud van de paragrafen 2 en 3
et 3, du décret du 8 février 1999 et sous réserve de la disposition van artikel 4 van het decreet van 8 februari 1999 en onder voorbehoud
transitoire prévue à l'article 48 de ce décret, telle qu'elle a été van de overgangsbepaling bedoeld in artikel 48 van dat decreet, zoals
introduite par l'article 48 du décret du 12 février 2009, seules sont ze werd ingevoerd bij artikel 48 van het decreet van 12 februari 2009,
désormais admises à exercer les fonctions de professeur, de chef de voortaan enkel de personen die houder zijn van een diploma van doctor
bureau d'études ou de chargé de cours, les personnes porteuses d'un verleend na de verdediging van een proefschrift worden toegelaten tot
diplôme de docteur conféré après la soutenance d'une thèse. het uitoefenen van het ambt van hoogleraar, hoofddocent of docent.
L'exposé des motifs du décret du 19 février 2009 explique : In de memorie van toelichting wordt uiteengezet :
« Cet article vise à réserver la fonction de chargé de cours aux « Dit artikel strekt ertoe het ambt van docent voor te behouden aan de
porteurs des titres requis visés à l'annexe 2, complété par un houders van de vereiste bewijzen bedoeld in bijlage 2, aangevuld met
doctorat avec thèse » (Doc. parl., Parlement de la Communauté een doctoraal proefschrift » (Parl. St., Parlement van de Franse
française, 2008-2009, n° 644/1, p. 15). Gemeenschap, 2008-2009, nr. 644/1, p. 15).
L'article 46 du décret du 19 février 2009 constitue la disposition Artikel 46 van het decreet van 19 februari 2009 vormt de bestreden
attaquée. bepaling.
B.2.2. En vertu de l'article 78 du décret du 19 février 2009, B.2.2. Krachtens artikel 78 van het decreet van 19 februari 2009,
l'article 46 attaqué entre en vigueur le 15 septembre 2009. treedt het bestreden artikel 46 in werking op 15 september 2009.
Quant à l'intérêt Ten aanzien van het belang
B.3.1. La demande de suspension étant subordonnée au recours en B.3.1. Aangezien de vordering tot schorsing ondergeschikt is aan het
annulation, la recevabilité de celui-ci, et en particulier l'existence beroep tot vernietiging, dient de ontvankelijkheid van het beroep,
inzonderheid het voorhanden zijn van het vereiste belang bij het
de l'intérêt requis, doit être abordée dès l'examen de la demande de instellen ervan, reeds bij het onderzoek van de vordering tot
suspension. schorsing te worden betrokken.
B.3.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 imposent à B.3.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 vereisen
toute personne physique ou morale qui introduit un recours en dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot
annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt vernietiging instelt doet blijken van een belang. Van het vereiste
requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de
directement et défavorablement par la norme attaquée. bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt.
B.4. Le requérant est docteur en médecine, titulaire d'un diplôme B.4. De verzoeker is doctor in de geneeskunde, houder van een diploma
d'aptitude pédagogique et d'une thèse d'agrégation de l'enseignement pedagogische bekwaamheid en van een proefschrift van geaggregeerde
supérieur; il enseigne différents cours dans la « Haute Ecole voor het hoger onderwijs; hij onderwijst verscheidene vakken aan de «
Provinciale de Charleroi - Université du Travail », catégorie Haute Ecole Provinciale de Charleroi - Université du Travail »,
paramédicale. paramedische categorie.
Il fait valoir que la disposition attaquée le prive de la possibilité Hij voert aan dat de bestreden bepaling hem de mogelijkheid ontzegt om
de postuler à des emplois pour lesquels il disposait de toutes les zich kandidaat te stellen voor betrekkingen waarvoor hij aan alle
conditions requises jusqu'à l'entrée en vigueur de la disposition vereiste voorwaarden voldeed tot de inwerkingtreding van de bestreden
attaquée; il invoque en l'espèce un poste de chargé de cours dans le bepaling; hij voert te dezen een betrekking aan van docent op
domaine paramédical ainsi que des fonctions de rang 2 dans le secteur paramedisch gebied alsmede het instellen van functies van rang 2 in de
de la kinésithérapie et du paramédical. sector van de kinesitherapie en de paramedische sector.
B.5. Le Gouvernement de la Communauté française conteste l'intérêt du B.5. De Franse Gemeenschapsregering betwist het belang van de
requérant à demander l'annulation, et partant la suspension, de la verzoeker bij het vorderen van de vernietiging, en bijgevolg de
disposition attaquée, dès lors que, contrairement à ce qu'estime le schorsing, van de bestreden bepaling, aangezien, in tegenstelling tot
requérant, cette disposition ne lui interdit pas de postuler à une wat de verzoeker meent, die bepaling hem niet verbiedt zich kandidaat
fonction de professeur ou de chargé de cours en haute école. te stellen voor een ambt van hoogleraar of docent in een hogeschool.
Le Gouvernement de la Communauté française se réfère ainsi à l'article De Franse Gemeenschapsregering verwijst aldus naar artikel 181, derde
181, alinéa 3, du décret de la Communauté française du 31 mars 2004 lid, van het decreet van de Franse Gemeenschap van 31 maart 2004
définissant l'enseignement supérieur, favorisant son intégration à
l'espace européen de l'enseignement supérieur et refinançant les betreffende de organisatie van het hoger onderwijs ter bevordering van
universités, en vertu duquel il existe une équivalence entre le grade de integratie in de Europese ruimte van het hoger onderwijs en
d'agrégé de l'enseignement supérieur obtenu avant l'entrée en vigueur betreffende de herfinanciering van de universiteiten, krachtens
de ce décret et le grade de docteur au sens de ce décret, à savoir un hetwelk er een gelijkwaardigheid bestaat tussen de graad van
grade de docteur obtenu après la soutenance d'une thèse. Compte tenu geaggregeerde voor het hoger onderwijs verkregen vóór de
de cette équivalence, le Gouvernement de la Communauté française inwerkingtreding van dat decreet en de graad van doctor in de zin van
constate que le requérant, agrégé de l'enseignement supérieur, n'est dat decreet, namelijk een graad van doctor verkregen na de verdediging
van een proefschrift. Rekening houdend met die gelijkwaardigheid stelt
pas privé de la possibilité de postuler à une fonction de professeur de Franse Gemeenschapsregering vast dat de verzoeker, geaggregeerde
ou de chargé de cours en haute école. voor het hoger onderwijs, niet de mogelijkheid wordt ontzegd om zich
kandidaat te stellen voor een ambt van professor of docent in een
Lors de l'audience du 22 septembre 2009, le requérant s'est référé à hogeschool. Tijdens de terechtzitting van 22 september 2009, heeft de verzoeker
la sagesse de la Cour sur ce point. zich omtrent dit punt gedragen naar de wijsheid van het Hof.
B.6.1. L'article 181, alinéa 3, du décret précité du 31 mars 2004 B.6.1. Artikel 181, derde lid, van het voormelde decreet van 31 maart
dispose : 2004 bepaalt :
« Un grade académique de docteur obtenu après soutenance d'une thèse « De academische graad van doctor verkregen na de verdediging van een
ou d'agrégé d'enseignement supérieur avant l'entrée en vigueur du proefschrift of van een aggregaat voor het hoger onderwijs vóór het
présent décret est équivalent au grade de docteur au sens de ce décret van kracht gaan van dit decreet, staat gelijk aan de overeenstemmende
». graad van doctor in de betekenis van dit decreet ».
B.6.2. Cette disposition d'équivalence, figurant dans le chapitre VII B.6.2. Die bepaling van gelijkwaardigheid, opgenomen in hoofdstuk VII
« Dispositions transitoires générales » du décret du 31 mars 2004, a pour conséquence que le requérant est, en sa qualité d'agrégé de l'enseignement supérieur, assimilé à une personne porteuse d'un diplôme de docteur obtenu après la soutenance d'une thèse, de sorte qu'il dispose du titre de capacité requis pour exercer la fonction de professeur ou de chargé de cours en haute école. La demande de suspension et le recours en annulation sont donc fondés sur une interprétation erronée de la portée de la disposition en cause. B.6.3. Par voie de conséquence, le requérant, en sa qualité d'agrégé de l'enseignement supérieur, ne paraît pas susceptible d'être affecté directement et défavorablement par la disposition attaquée. B.7. Le recours en annulation paraissant irrecevable, la demande de « Algemene overgangsbepalingen » van het decreet van 31 maart 2004, heeft tot gevolg dat de verzoeker, in zijn hoedanigheid van geaggregeerde voor het hoger onderwijs, wordt gelijkgesteld met een persoon die houder is van een diploma van doctor verkregen na de verdediging van een proefschrift, zodat hij over de vereiste bekwaamheidstitel beschikt om het ambt van hoogleraar of docent in een hogeschool uit te oefenen. De vordering tot schorsing en het beroep tot vernietiging zijn bijgevolg gebaseerd op een verkeerde interpretatie van de draagwijdte van de in het geding zijnde bepaling. B.6.3. Bijgevolg blijkt de verzoeker, in zijn hoedanigheid van geaggregeerde voor het hoger onderwijs, niet rechtstreeks en ongunstig te kunnen worden geraakt door de bestreden bepaling. B.7. Vermits het beroep tot vernietiging onontvankelijk lijkt, dient
suspension doit être rejetée. de vordering tot schorsing te worden verworpen.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
rejette la demande de suspension. verwerpt de vordering tot schorsing.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare
l'audience publique du 29 octobre 2009. terechtzitting van 29 oktober 2009.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
P. Martens. P. Martens.
^