← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 63/2009 du 25 mars 2009 Numéro du rôle : 4506 En cause :
la question préjudicielle relative à l'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant
des dispositions sociales, posée par la Cour du trava La Cour constitutionnelle, composée
des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...)"
Extrait de l'arrêt n° 63/2009 du 25 mars 2009 Numéro du rôle : 4506 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales, posée par la Cour du trava La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...) | Uittreksel uit arrest nr. 63/2009 van 25 maart 2009 Rolnummer 4506 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, gesteld door het Arbeidshof te Luik. Het Grondw samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, (...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 63/2009 du 25 mars 2009 | Uittreksel uit arrest nr. 63/2009 van 25 maart 2009 |
Numéro du rôle : 4506 | Rolnummer 4506 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 102 de la | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 102 van de |
loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant des dispositions | herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, gesteld |
sociales, posée par la Cour du travail de Liège. | door het Arbeidshof te Luik. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de |
Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, | rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, | J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. | Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder |
Melchior, | voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 5 août 2008 en cause de l'Office national de l'emploi | Bij arrest van 5 augustus 2008 in zake de Rijksdienst voor |
contre Nathalie Befays, dont l'expédition est parvenue au greffe de la | Arbeidsvoorziening tegen Nathalie Befays, waarvan de expeditie ter |
Cour le 11 août 2008, la Cour du travail de Liège a posé la question | griffie van het Hof is ingekomen op 11 augustus 2008, heeft het |
préjudicielle suivante : | Arbeidshof te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant | « Voert artikel 102 van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende |
des dispositions sociales, interprété comme n'ouvrant le droit à une | sociale bepalingen, in die zin geïnterpreteerd dat het het recht op |
allocation (ou indemnité) d'interruption de carrière aux travailleurs | een uitkering wegens loopbaanonderbreking aan de voltijds |
tewerkgestelde werknemers enkel toekent indien zij zijn tewerkgesteld | |
occupés à temps plein que s'ils sont occupés auprès d'un seul | bij één enkele werkgever, een discriminatie in die strijdig is met de |
employeur, instaure-t-il une discrimination contraire aux articles 10 | artikelen 10 en 11 van de gecoördineerde Grondwet, tussen, enerzijds, |
et 11 de la Constitution coordonnée entre, d'une part, les | de voltijds tewerkgestelde werknemers in dienst van één enkele |
travailleurs occupés à temps plein au service d'un seul et même | werkgever en, anderzijds, de werknemers die voltijds zijn |
employeur et, d'autre part, les travailleurs occupés à temps plein par | tewerkgesteld doordat zij minstens twee deeltijdse betrekkingen |
le fait qu'ils cumulent au moins deux emplois à temps partiel, | cumuleren, werknemers die, in tegenstelling tot de eerstgenoemden, |
travailleurs qui, contrairement aux premiers, seraient du fait qu'ils | door het feit dat zij verscheidene werkgevers hebben, verstoken zouden |
ont plusieurs employeurs privés du droit à un congé parental à temps | zijn van het recht op deeltijds ouderschapsverlof gedurende meer dan |
partiel pendant plus de trois mois ? ». | drie maanden ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles 10 | B.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de |
et 11 de la Constitution de l'article 102 de la loi de redressement du | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 102 van de herstelwet |
22 janvier 1985 contenant des dispositions sociales (ci-après : la loi | van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen (hierna : de |
de redressement). | herstelwet). |
Quant au contexte de la disposition en cause | Ten aanzien van de context van de in het geding zijnde bepaling |
B.2.1. Les articles 99 à 107 de la loi de redressement organisent un | B.2.1. De artikelen 99 tot 107 van de herstelwet organiseren een |
système d'interruption de la carrière professionnelle, afin d'« | systeem van onderbreking van de beroepsloopbaan teneinde « de |
améliorer la flexibilité dans l'organisation du travail » (Doc. parl. | flexibiliteit in de arbeidsorganisatie te verbeteren » (Parl. St., |
, Sénat, 1984-1985, n° 757/1, p. 2). | Senaat, 1984-1985, nr. 757/1, p. 2). |
Ces dispositions entendent ainsi « contribuer à la répartition du | Die bepalingen willen aldus « bijdragen tot een herverdeling van de |
travail disponible » (ibid. , p. 36). | beschikbare arbeid » (ibid., p. 36). |
B.2.2. En ce qui concerne les dispositions relatives à l'interruption | B.2.2. Wat de bepalingen in verband met de loopbaanonderbreking |
de carrière, le ministre a précisé : | betreft, lichtte de minister in zijn uiteenzetting toe : |
« Les dispositions de la présente section ont une double intention. | « De bepalingen van deze afdeling hebben een dubbele bedoeling. |
D'une part, on part de l'idée qu'il faut donner au travailleur | |
individuel la possibilité de répondre de manière plus souple à ses | Enerzijds wordt uitgegaan van de idee dat men aan de individuele |
aspirations et besoins personnels, au cours de sa carrière | werknemer de mogelijkheid moet geven, tijdens zijn loopbaan, soepeler |
professionnelle. Ceux-ci peuvent avoir un caractère familial, tel que | in te spelen op persoonlijke aspiraties en noodwendigheden. Deze |
l'accueil des enfants après la naissance ou en cas d'adoption, | kunnen van familiale aard zijn, zoals bv de opvang van kinderen na de |
l'assistance prêtée à la famille ou aux amis en cas de maladie ou de | geboorte of bij adoptie, het bijstaan van familie of vrienden bij |
décès, ou un caractère personnel tel que le recyclage, les voyages, | ziekte of overlijden of van persoonlijke aard, zoals bv. bijscholing, |
e.a. | reizen, e.a. |
Actuellement, cette forme de flexibilité personnelle fait défaut. Et | Actueel ontbreekt immers deze vorm van persoonlijke flexibiliteit. |
l'on doit se résoudre à prendre un 'congé sans solde', ce qui implique | Ofwel is men aangewezen op het nemen van ' verlof zonder wedde ' wat |
la perte de toute sécurité sociale, ou à renoncer à son emploi. | het wegvallen impliceert van alle sociale zekerheid ofwel dient men |
een dienstbetrekking op te geven. | |
C'est pourquoi un cadre légal est constitué, au sein duquel les | Vandaar dat een wettelijk stramien opgebouwd wordt waarbinnen |
employeurs et les travailleurs peuvent négocier l'interruption ou | werkgevers en werknemers afspraken kunnen maken betreffende de |
l'aménagement de la carrière professionnelle. | onderbreking of de herschikking van de beroepsloopbaan. |
[...] Etant donné que d'autre part, ces mesures se situent dans le contexte d'une politique de redistribution du travail disponible, l'octroi d'un revenu de remplacement est subordonné au remplacement par un chômeur indemnisé. De la sorte, sur base de conventions individuelles ou collectives entre les employeurs et les travailleurs, des formules, telles que le congé parental, le congé de formation, les postes de travail à temps partagé, les emplois créés par les sorties progressives précédant la fin de carrière, peuvent se réaliser dans le secteur privé et peuvent être développées davantage dans le secteur public » (Doc. parl. , | [...] Aangezien anderzijds deze maatregelen kaderen in een politiek van herverdeling van de beschikbare arbeid, wordt het toekennen van het vervangingsinkomen afhankelijk gesteld van de vervanging door een uitkeringsgerechtigde werkloze. Zodoende kunnen op basis van individuele of collectieve afspraken tussen werkgevers en werknemers formules als, ouderschapsverlof, vormingsverlof, ' jobsharing ' of uitloopbanen realiteit worden in de particuliere sector en verder ontwikkeld worden in de publieke sector |
Chambre, 1984-1985, n° 1075/21, p. 172). | » (Parl. St., Kamer, 1984-1985, nr. 1075/21, p. 172). |
B.3.1. L'article 102 de la loi de redressement permet d'accorder une | B.3.1. Artikel 102 van de herstelwet maakt het mogelijk een uitkering |
indemnité d'interruption de carrière au travailleur qui réduit ses | voor loopbaanonderbreking toe te kennen aan de werknemer die zijn |
prestations de travail. | arbeidsprestaties vermindert. |
Dans sa version initiale, cet article disposait : | In de oorspronkelijke versie ervan bepaalde dat artikel : |
« § 1er. Le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, | « § 1. De Koning kan, bij in Ministerraad overlegd besluit, voorzien |
prévoir l'octroi d'une indemnité au travailleur occupé à temps plein, | in de toekenning van een vergoeding aan de werknemer die voltijds is |
lorsque ce dernier convient avec son employeur d'être occupé à | tewerkgesteld, ingeval deze met de werkgever overeenkomt halftijds te |
mi-temps ou lorsqu'il demande l'application d'une convention | worden tewerkgesteld, of ingeval deze de toepassing vraagt van een |
collective de travail qui prévoit un tel régime, et ce pour autant que | collectieve arbeidsovereenkomst die dergelijke regeling mogelijk |
le travailleur soit remplacé par un chômeur complet indemnisé. | maakt, en dit voor zover deze werknemer vervangen wordt door een |
uitkeringsgerechtigde volledig werkloze. | |
§ 2. Le travailleur doit introduire sa demande par écrit trois mois | § 2. De werknemer moet zijn aanvraag schriftelijk indienen drie |
avant le début du nouveau régime de travail à mi-temps. | maanden vóór de aanvang van deze nieuwe halftijdse arbeidsregeling. |
§ 3. La convention visée au § 1er est constatée par écrit, | § 3. De bij § 1 bedoelde overeenkomst wordt schriftelijk vastgesteld |
conformément aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 | overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli |
juillet 1978 relative aux contrats de travail ». | 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten ». |
B.3.2. Les travaux préparatoires mentionnaient, en ce qui concerne cette disposition : | B.3.2. De parlementaire voorbereiding vermeldde omtrent die bepaling : |
« L'article 91 de la présente section [devenu l'article 102 de la loi | « Artikel 91 van deze afdeling [waaruit artikel 102 van de herstelwet |
de redressement] prévoit qu'un travailleur à temps plein, qui souhaite | is ontstaan] bepaalt dat een voltijds tewerkgestelde werknemer, die |
poursuivre, avec l'accord de son employeur, ses prestations à temps | met akkoord van zijn werkgever zijn arbeidsprestaties halftijds wenst |
partiel, a droit, sous certaines conditions, à une indemnité. | verder te zetten, onder bepaalde voorwaarden aanspraak kan maken op |
Cet avantage est également accordé au travailleur qui demande | een uitkering. Dit voordeel wordt eveneens toegekend aan de werknemer die de |
l'application d'une convention collective de travail qui prévoit un | toepassing vraagt van een collectieve arbeidsoverkomst die een |
régime similaire » (Doc. parl. , Sénat, 1984-1985, n° 757/1, p. 38). | gelijkaardige regeling voorziet » (Parl. St., Senaat, 1984-1985, nr. |
757/1, pp. 37-38). | |
B.3.3. Dans sa version actuelle, l'article 102 de la loi de | B.3.3. In de huidige versie ervan bepaalt artikel 102 van de |
redressement, tel qu'il a été modifié par l'arrêté royal n° 424 du 1er | herstelwet, zoals het werd gewijzigd bij het koninklijk besluit nr. |
août 1986 et par les lois du 21 décembre 1994, du 22 décembre 1995 et | 424 van 1 augustus 1986 en bij de wetten van 21 december 1994, van 22 |
du 20 décembre 2001, dispose : | december 1995 en van 20 december 2001 : |
« § 1. Une indemnité est accordée au travailleur qui convient avec son | « § 1. Een uitkering wordt toegekend aan de werknemer die met zijn |
employeur de réduire ses prestations de travail d'1/5, 1/4, 1/3 ou 1/2 | werkgever overeenkomt om zijn arbeidsprestaties te verminderen met |
du nombre normal d'heures de travail d'un emploi à temps plein ou qui | 1/5, 1/4, 1/3 of 1/2 van het normaal aantal arbeidsuren van een |
demande l'application d'une convention collective de travail prévoyant | voltijdse betrekking, ofwel de toepassing vraagt van een collectieve |
un régime semblable ou qui fait appel aux dispositions de l'article | arbeidsovereenkomst die in een dergelijke regeling voorziet, ofwel een |
102bis. | beroep doet op de bepalingen van artikel 102bis. |
Le Roi détermine, par arrêté délibéré en Conseil des Ministres, le | De Koning bepaalt bij in Ministerraad overlegd besluit het bedrag van |
montant de l'allocation ainsi que les conditions particulières et les | de uitkering, alsmede de nadere voorwaarden en regelen tot toekenning |
modalités d'octroi de cette allocation. | van deze uitkering. |
§ 2. La convention visée au § 1er est constatée par écrit, | § 2. De bij § 1 bedoelde overeenkomst wordt schriftelijk vastgesteld |
conformément aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 | overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli |
juillet 1978 ». | 1978 ». |
B.4.1. La possibilité de réduire les prestations de travail et de | B.4.1. De mogelijkheid om de arbeidsprestaties te verminderen en een |
bénéficier d'une indemnité d'interruption de carrière conformément à | uitkering voor loopbaanonderbreking te genieten overeenkomstig artikel |
l'article 102 de la loi de redressement est accordée notamment aux | 102 van de herstelwet wordt met name toegekend aan de werknemers, |
travailleurs, hommes et femmes, qui souhaitent s'occuper de leur | mannen en vrouwen, die voor hun kind wensen te zorgen in het raam van |
enfant dans le cadre d'un congé parental. | een ouderschapsverlof. |
B.4.2. Ainsi, afin de permettre la conciliation de la vie | B.4.2. Teneinde beroeps- en gezinsleven met elkaar te kunnen |
professionnelle et familiale, la directive 96/34/CE du Conseil du 3 | verenigen, bepaalt de richtlijn 96/34/EG van de Raad van 3 juni 1996 « |
juin 1996 « concernant l'accord-cadre sur le congé parental conclu par | betreffende de door de UNICE, het CEEP en het EVV gesloten |
l'UNICE, le CEEP et la CES » dispose : | raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof » : |
« Clause 2 : Congé parental | « Clausule 2 : ouderschapsverlof |
1. En vertu du présent accord, sous réserve de la clause 2.2, un droit | 1. Krachtens deze overeenkomst wordt onder voorbehoud van clausule 2.2 |
individuel à un congé parental est accordé aux travailleurs, hommes et | aan werknemers, zowel mannen als vrouwen, bij geboorte of adoptie van |
femmes, en raison de la naissance ou de l'adoption d'un enfant, pour | een kind een individueel recht op ouderschapsverlof toegekend om hen |
pouvoir s'occuper de cet enfant pendant au moins trois mois jusqu'à un | in staat te stellen gedurende ten minste drie maanden tot een door de |
âge déterminé pouvant aller jusqu'à huit ans, à définir par les Etats | Lid-Staten en/of de sociale partners vast te stellen leeftijd van |
membres et/ou les partenaires sociaux. | maximaal acht jaar voor hun kind te zorgen. |
2. Pour promouvoir l'égalité de chances et de traitement entre les | 2. Om gelijke kansen en de gelijke behandeling van mannen en vrouwen |
hommes et les femmes, les parties signataires du présent accord | te bevorderen, zijn de partijen bij deze overeenkomst van mening dat |
considèrent que le droit au congé parental prévu à la clause 2.1 | het in clausule 2.1 bedoelde recht op ouderschapsverlof in beginsel |
devrait, en principe, être accordé de manière non transférable. | niet overdraagbaar is. |
3. Les conditions d'accès et modalités d'application du congé parental | 3. De voorwaarden en wijze van toepassing van het ouderschapsverlof |
sont définies par la loi et/ou les conventions collectives dans les | worden in de Lid-Staten vastgesteld bij de wet en/of bij collectieve |
Etats membres, dans le respect des prescriptions minimales du présent | overeenkomsten, met inachtneming van de minimumvoorschriften van deze |
accord. Les Etats membres et/ou les partenaires sociaux peuvent | overeenkomst. De Lid-Staten en/of de sociale partners kunnen onder |
notamment : | meer : |
a) décider si le congé parental est accordé à temps plein, à temps | a) beslissen of het ouderschapsverlof als vol- of deeltijdverlof, in |
partiel, de manière fragmentée, ou sous forme d'un crédit-temps; | gedeelten of in de vorm van uitgesteld verlof wordt toegekend; |
b) subordonner le droit au congé parental à une période de travail | b) het recht op ouderschapsverlof afhankelijk stellen van een werk- |
et/ou une période d'ancienneté qui ne peut dépasser un an; | en/of anciënniteitsperiode van ten hoogste één jaar; |
c) ajuster les conditions d'accès et modalités d'application du congé | c) de voorwaarden en uitvoeringsbepalingen van het ouderschapsverlof |
parental aux circonstances particulières de l'adoption; | aanpassen aan de bijzondere omstandigheden van adoptie; |
d) fixer des périodes de notification données à l'employeur par le | d) perioden vaststellen waarbinnen de werknemer die van zijn recht op |
travailleur qui exerce son droit au congé parental, précisant le début | ouderschapsverlof gebruik maakt, zijn werkgever van zijn voornemen in |
et la fin de la période de congé; e) définir les circonstances dans lesquelles l'employeur, après consultation conformément à la législation, aux conventions collectives et aux pratiques nationales, est autorisé à reporter l'octroi du congé parental pour des raisons justifiables liées au fonctionnement de l'entreprise (par exemple lorsque le travail est de nature saisonnière, lorsqu'un remplaçant ne peut être trouvé pendant la période de notification, lorsqu'une proportion significative de la main-d'oeuvre demande le congé parental en même temps, lorsqu'une fonction particulière est d'une importance stratégique). Toute difficulté découlant de l'application de cette clause doit être résolue conformément à la législation, aux conventions collectives et aux pratiques nationales; f) en plus du point e), autoriser des arrangements particuliers pour répondre aux besoins de fonctionnement et d'organisation des petites entreprises. | kennis moet stellen, onder vermelding van het begin en het einde van de verlofperiode; e) de omstandigheden vaststellen waarin de werkgever, na raadpleging overeenkomstig de wetgeving, de collectieve overeenkomsten of de nationale gebruiken, het recht heeft de toekenning van ouderschapsverlof uit te stellen om gerechtvaardigde redenen in verband met het functioneren van het bedrijf (bij voorbeeld wanneer het seizoensarbeid betreft, wanneer gedurende de kennisgevingsperiode geen vervanger kan worden gevonden, wanneer een groot deel van het personeel voor dezelfde periode ouderschapsverlof aanvraagt, wanneer een bijzondere functie van strategisch belang is). Alle uit de toepassing van deze bepaling voortvloeiende problemen moeten overeenkomstig de wetgeving, de collectieve overeenkomsten en de nationale gebruiken worden opgelost; f) behalve de onder e) genoemde maatregelen bijzondere regelingen toestaan om te voorzien in de functionele en organisatorische behoeften van kleine ondernemingen. |
4. Afin d'assurer que les travailleurs puissent exercer leur droit au | 4. Teneinde te waarborgen dat de werknemers van hun recht op |
congé parental, les Etats membres et/ou les partenaires sociaux | ouderschapsverlof gebruik kunnen maken, nemen de Lid-Staten en/of de |
prennent les mesures nécessaires pour protéger les travailleurs contre | sociale partners overeenkomstig de wetgeving, de collectieve |
le licenciement en raison de la demande ou de la prise de congé | overeenkomsten of de nationale gebruiken de nodige maatregelen om de |
parental, conformément à la législation, aux conventions collectives ou aux pratiques nationales. 5. A l'issue du congé parental, le travailleur a le droit de retrouver son poste de travail ou, en cas d'impossibilité, un travail équivalent ou similaire conforme à son contrat ou à sa relation de travail. 6. Les droits acquis ou en cours d'acquisition par le travailleur à la date du début du congé parental sont maintenus dans leur état jusqu'à la fin du congé parental. A l'issue du congé parental, ces droits, y compris les changements provenant de la législation, de conventions collectives ou de la pratique nationale, s'appliquent. 7. Les Etats membres et/ou les partenaires sociaux définissent le | werknemers tegen ontslag wegens het aanvragen of opnemen van ouderschapsverlof te beschermen. 5. Na afloop van het ouderschapsverlof heeft de werknemer het recht terug te keren in zijn oude functie of, indien dat niet mogelijk is, in een gelijkwaardige of vergelijkbare functie die in overeenstemming is met zijn arbeidsovereenkomst of arbeidsverhouding. 6. De op de datum van ingang van het ouderschapsverlof door de werknemer verworven rechten of rechten in wording blijven ongewijzigd behouden tot het einde van het ouderschapsverlof. Na afloop van het ouderschapsverlof zijn deze rechten, met inbegrip van de uit de wetgeving, collectieve overeenkomsten of nationale gebruiken voortvloeiende veranderingen, van toepassing. 7. De Lid-Staten en/of de sociale partners stellen de regeling vast |
régime du contrat ou de la relation de travail pour la période du | die gedurende het ouderschapsverlof op de arbeidsovereenkomst of de |
congé parental. | arbeidsverhouding van toepassing is. |
8. Toutes les questions de sécurité sociale liées au présent accord | 8. Alle sociale-zekerheidskwesties in verband met deze overeenkomst |
devront être examinées et déterminées par les Etats membres | moeten door de Lid-Staten overeenkomstig de nationale wetgeving worden |
conformément à la législation nationale, en tenant compte de | bestudeerd en geregeld, rekening houdend met het belang van de |
l'importance de la continuité des droits aux prestations de sécurité | continuïteit van de rechten op de sociale-zekerheidsuitkeringen |
sociale pour les différents risques, en particulier les soins de santé | krachtens de verschillende regelingen, in het bijzonder inzake de |
». | gezondheidszorg ». |
B.4.3. La directive précitée 96/34/CE a été mise en oeuvre par la | B.4.3. De voormelde richtlijn 96/34/EG werd ten uitvoer gelegd door de |
convention collective de travail n° 64 du 29 avril 1997 du Conseil | collectieve arbeidsovereenkomst nr. 64 van 29 april 1997 van de |
Nationale Arbeidsraad tot instelling van een recht op | |
national du travail, instituant un droit au congé parental (rendue | ouderschapsverlof (algemeen verbindend verklaard bij een koninklijk |
obligatoire par un arrêté royal du 29 octobre 1997), et par l'arrêté | besluit van 29 oktober 1997) en door het koninklijk besluit van 29 |
royal du 29 octobre 1997 relatif à l'introduction d'un droit au congé | oktober 1997 tot invoering van een recht op ouderschapsverlof in het |
parental dans le cadre d'une interruption de la carrière | kader van de onderbreking van de beroepsloopbaan (hierna : het |
professionnelle (ci-après : l'arrêté royal du 29 octobre 1997). | koninklijk besluit van 29 oktober 1997). |
B.5.1. L'article 7 de la convention collective de travail n° 64 | B.5.1. Artikel 7 van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 64 bepaalt |
dispose : | : |
« § 1er. En cas d'exercice du droit au congé parental, l'exécution du | « § 1. In geval van uitoefening van het recht op ouderschapsverlof |
contrat de travail est suspendue totalement pendant 3 mois. | wordt de uitvoering van de arbeidsovereenkomst volledig geschorst voor een periode van 3 maanden. |
§ 2. L'employeur et le travailleur peuvent toutefois s'accorder sur | § 2. De werkgever en de werknemer kunnen evenwel overeenkomen dat het |
l'exercice du droit au congé parental de manière fragmentée ou par le | recht op ouderschapsverlof wordt uitgeoefend in gedeelten of met een |
biais d'une réduction des prestations de travail. Il peut ainsi s'agir | vermindering van de arbeidsprestaties. Zo kan het gaan om een |
d'une réduction des prestations de travail à concurrence d'un mi-temps pendant 6 mois. | halvering van de arbeidsprestaties gedurende 6 maanden. |
Dans le cas d'une réduction des prestations de travail et conformément | In het geval van een vermindering van de arbeidsprestaties en |
aux dispositions de l'article 11bis de la loi du 3 juillet 1978 | overeenkomstig de bepalingen van artikel 11bis van de wet van 3 juli |
relative aux contrats de travail, le contrat de travail est constaté | 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, wordt de |
arbeidsovereenkomst schriftelijk vastgesteld; dat geschrift vermeldt | |
par écrit; cet écrit mentionne le régime de travail à temps partiel et | de overeengekomen regeling van deeltijdse arbeid en het overeengekomen |
l'horaire convenus ». | werkrooster ». |
Le commentaire de cette disposition précise : | De commentaar van die bepaling preciseert : |
« Il y a lieu de noter que la réduction des prestations de travail à | « Opgemerkt dient te worden, dat de halvering van de arbeidsprestaties |
concurrence d'un mi-temps pendant 6 mois, telle qu'elle figure à | gedurende 6 maanden, zoals vermeld in de eerste alinea van § 2 van dit |
l'alinéa 1er du § 2 du présent article est donnée à titre exemplatif | artikel, bij wijze van voorbeeld is gegeven en dat andere regelingen |
et n'est donc pas exclusive d'autres modalités ». | dus niet uitgesloten zijn ». |
B.5.2. L'article 2 de l'arrêté royal du 29 octobre 1997, tel qu'il a | B.5.2. Artikel 2 van het koninklijk besluit van 29 oktober 1997, zoals |
été remplacé par l'arrêté royal du 15 juillet 2005, dispose : | het werd vervangen bij het koninklijk besluit van 15 juli 2005, |
« § 1er. Afin de prendre soin de son enfant, le travailleur a le droit : | bepaalt : « § 1. Om voor zijn kind te zorgen heeft de werknemer het recht om : |
- soit de suspendre l'exécution de son contrat de travail comme prévu | - hetzij gedurende een periode van drie maanden de uitvoering van zijn |
à l'article 100 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 contenant | arbeidsovereenkomst te schorsen zoals bedoeld bij artikel 100 van de |
des dispositions sociales pendant une période de trois mois; au choix | herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen; deze |
du travailleur, cette période peut être fractionnée par mois; | periode kan naar keuze van de werknemer worden opgesplitst in maanden; |
- soit de poursuivre ses prestations de travail à temps partiel sous | - hetzij gedurende een periode van zes maanden zijn arbeidsprestaties |
la forme d'un mi-temps durant une période de six mois comme prévu à | deeltijds verder te zetten in de vorm van een halftijdse vermindering |
l'article 102 de la loi susmentionnée, lorsqu'il est occupé à temps | zoals bedoeld in artikel 102 van voornoemde wet, wanneer hij voltijds |
plein; au choix du travailleur, cette période peut être fractionnée en | is tewerkgesteld; deze periode kan naar keuze van de werknemer worden |
périodes de deux mois ou un multiple de ce chiffre; | opgesplitst in periodes van twee maanden of een veelvoud hiervan; |
- soit de poursuivre ses prestations de travail à temps partiel sous | - hetzij gedurende een periode van vijftien maanden zijn |
la forme d'une réduction d'un cinquième durant une période de quinze | arbeidsprestaties deeltijds verder te zetten in de vorm van een |
mois comme prévu à l'article 102 de la loi susmentionnée, lorsqu'il | vermindering met één vijfde zoals bedoeld in artikel 102 van |
est occupé à temps plein; au choix du travailleur, cette période peut | voornoemde wet wanneer hij voltijds is tewerkgesteld; deze periode kan |
être fractionnée en périodes de cinq mois ou un multiple de ce | naar keuze van de werknemer worden opgesplitst in periodes van vijf |
chiffre. | maanden of een veelvoud hiervan. |
§ 2. Le travailleur a la possibilité dans le cadre de l'exercice de | § 2. De werknemer heeft de mogelijkheid om bij het opnemen van zijn |
son droit au congé parental de faire usage des différentes modalités | ouderschapsverlof gebruik te maken van de verschillende modaliteiten |
prévues au paragraphe 1er. Lors d'un changement de forme, il convient | vermeld in paragraaf 1. Bij een wijziging van opnamevorm moet rekening |
de tenir compte du principe qu'un mois de suspension de l'exécution du | worden gehouden met het principe dat één maand schorsing van de |
contrat de travail est équivalent à deux mois de réduction des | uitvoering van de arbeidsovereenkomst gelijk is aan twee maanden |
prestations à mi-temps et équivalent à cinq mois de réduction des | halftijdse verderzetting van de arbeidsprestaties en gelijk is aan |
prestations de travail d'un cinquième ». | vijf maanden vermindering van de arbeidsprestaties met één vijfde ». |
B.5.3. L'article 7 de l'arrêté royal du 2 janvier 1991 relatif à | B.5.3. Artikel 7 van het koninklijk besluit van 2 januari 1991 |
l'octroi d'allocations d'interruption (ci-après : l'arrêté royal du 2 janvier 1991) dispose : | betreffende de toekenning van onderbrekingsuitkeringen (hierna het koninklijk besluit van 2 januari 1991) bepaalt : |
« § 1er. Les travailleurs occupés dans un régime de travail à temps | « § 1. De werknemers tewerkgesteld in een voltijdse arbeidsregeling |
plein qui, en application de l'article 102 de la loi du 22 janvier | die, in toepassing van artikel 102 van voormelde wet van 22 januari |
1985 précitée, réduisent leurs prestations de travail d'un cinquième, | 1985, hun arbeidsprestaties verminderen met een vijfde, een vierde, |
d'un quart, d'un tiers ou de la moitié ont droit à des allocations | een derde of de helft zijn gerechtigd op onderbrekingsuitkeringen, op |
d'interruption, à condition : | voorwaarde dat : |
1° que la durée prévue de la réduction des prestations de travail soit | 1° de voorziene duur van de vermindering van de arbeidsprestaties |
de trois mois au moins; | tenminste drie maanden bedraagt; |
2° qu'ils introduisent une demande d'allocations selon les conditions | 2° dat zij een aanvraag tot onderbrekingsuitkeringen indienen volgens |
et modalités fixées par le présent arrêté, dans laquelle l'employeur | de voorwaarden en modaliteiten bepaald in dit besluit in dewelke de |
s'engage à les remplacer selon les dispositions fixées au § 2. | werknemer er zich toe verbindt hen te vervangen volgens de regels bepaald in § 2. |
§ 2. L'employeur est tenu de remplacer le travailleur qui réduit ses | § 2. De werkgever dient de werknemer die zijn arbeidsprestaties met de |
prestations de travail de la moitié ou d'un tiers, par un chômeur | helft of met een derde vermindert te vervangen door een volledig |
complet indemnisé qui bénéficie d'allocations pour tous les jours de | vergoede werkloze die uitkeringen geniet voor alle dagen van de week |
la semaine ou par une personne assimilée. | of een daarmee gelijkgestelde persoon. |
L'employeur est tenu de remplacer le travailleur qui réduit ses | De werkgever dient de werknemer die zijn arbeidsprestaties vermindert |
prestations d'un quart ou d'un cinquième lorsqu'il a à son service un | met een vierde of een vijfde te vervangen indien hij een ander |
autre membre du personnel qui a réduit ses prestations d'un quart ou | personeelslid in dienst heeft dat zijn arbeidsprestaties met een |
d'un cinquième et qui n'a pas été remplacé. Dans ce cas, il doit | vierde of een vijfde verminderd heeft en dat niet vervangen werd. In |
remplacer les deux travailleurs à partir du début de la réduction de | dit geval dient hij beide werknemers te vervangen vanaf de |
travail du deuxième travailleur. | vermindering van de arbeidsprestaties door de tweede werknemer. |
§ 3. Par dérogation au § 1er, les travailleurs qui, autrement qu'en | § 3. In afwijking van § 1 kunnen de werknemers die anders dan in |
vertu de l'article 102 de la loi du 22 janvier 1985 précitée, sont | toepassing van artikel 102 van de voormelde wet van 22 januari 1985, |
employés dans un régime de travail à temps partiel dont le nombre | tewerkgesteld zijn in een deeltijdse arbeidsregeling waarvan het |
d'heures de travail hebdomadaires est, en moyenne, au moins égal aux | normaal gemiddeld aantal arbeidsuren per week ten minste gelijk is aan |
trois quarts du nombre d'heures de travail hebdomadaires prestées en | drie vierden van het gemiddeld voltijds aantal arbeidsuren van een |
moyenne par un travailleur qui est occupé à temps plein dans la même | werknemer die voltijds is tewerkgesteld in dezelfde onderneming, of |
entreprise ou, à défaut, dans la même branche d'activité, peuvent | bij ontstentenis, in dezelfde bedrijfstak, overgaan naar een |
passer à un régime de travail à temps partiel dont le nombre d'heures | deeltijdse arbeidsregeling waarvan het aantal arbeidsuren gelijk is |
de travail égale la moitié du nombre d'heures de travail du régime de | aan de helft van het aantal arbeidsuren van de voltijdse |
travail à temps plein. | arbeidsregeling. |
L'employeur est obligé de remplacer le travailleur visé à l'alinéa | De werkgever is verplicht de werknemer bedoeld in het vorige lid te |
précédent par un chômeur complet indemnisé ou par une personne | vervangen door een volledig uitkeringsgerechtigde werkloze of een |
assimilée lorsque le nombre d'heures libérées par le passage à un | hiermee gelijkgesteld persoon wanneer het aantal uren vrijgekomen door |
régime de travail à mi-temps est supérieur ou égal au nombre d'heures | de overgang naar een deeltijdse arbeidsregeling hoger is of gelijk is |
d'un régime de travail à tiers-temps ou s'il a son service un autre | aan het aantal uren in een derde-tijds arbeidsregeling of indien hij |
membre du personnel qui a réduit ses prestations de travail et n'a pas | een ander personeelslid in dienst heeft dat zijn arbeidsprestaties |
été remplacé. Dans ce cas, il doit remplacer les deux travailleurs à | verminderd heeft en dat niet vervangen werd. In dit geval dient hij |
partir du début de la réduction des prestations de travail du deuxième | beide werknemers te vervangen vanaf de vermindering van de |
travailleur ». | arbeidsprestaties van de tweede werknemer ». |
En vertu de l'article 7bis de l'arrêté royal du 2 janvier 1991, les | Krachtens artikel 7bis van het koninklijk besluit van 2 januari 1991 |
travailleurs qui réduisent leurs prestations en vertu de l'arrêté | moeten de werknemers die hun prestaties verminderen krachtens het |
royal du 29 octobre 1997 doivent être remplacés selon les dispositions | koninklijk besluit van 29 oktober 1997 worden vervangen volgens de |
de l'article 7, § 2 ou § 3, précités. | bepalingen van het voormelde artikel 7, § 2 of § 3. |
B.6. Il ressort des dispositions précitées que le travailleur qui | B.6. Uit de voormelde bepalingen vloeit voort dat de werknemer die een |
souhaite bénéficier d'un congé parental a la possibilité de convenir | ouderschapsverlof wenst te genieten de mogelijkheid heeft om met zijn |
avec son employeur soit de suspendre totalement l'exécution de son | werkgever af te spreken, hetzij de uitvoering van zijn arbeid volledig |
travail pendant trois mois, soit de réduire ses prestations de travail | te schorsen gedurende drie maanden, hetzij zijn arbeidsprestaties te |
sur une période de plus de trois mois. | verminderen over een periode van meer dan drie maanden. |
Quant au fond | Ten gronde |
B.7.1. La Cour est interrogée sur la compatibilité avec les articles | B.7.1. Het Hof wordt ondervraagd over de bestaanbaarheid, met de |
10 et 11 de la Constitution de l'article 102 de la loi de | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 102 van de herstelwet, |
redressement, auquel se réfèrent l'arrêté royal du 29 octobre 1997 et l'arrêté royal du 2 janvier 1991, si cette disposition est interprétée comme n'ouvrant le droit à une indemnité d'interruption de carrière pour congé parental aux travailleurs occupés à temps plein que s'ils sont occupés auprès d'un seul employeur, et non s'ils cumulent au moins deux emplois à temps partiel : dans cette interprétation, les travailleurs occupés à temps plein auprès de plusieurs employeurs seraient privés du droit à un congé parental à temps partiel pendant plus de trois mois. B.7.2. Le litige pendant devant le juge a quo concerne la situation d'une travailleuse cumulant deux emplois à mi-temps et qui sollicitait un congé parental à mi-temps durant six mois; après avoir obtenu un congé parental de trois mois pour l'un de ses emplois à mi-temps, elle souhaitait bénéficier d'un congé parental de trois mois pour son autre emploi à mi-temps. La Cour limite son examen à cette hypothèse. | waarnaar het koninklijk besluit van 29 oktober 1997 en het koninklijk besluit van 2 januari 1991 verwijzen, indien die bepaling zo wordt geïnterpreteerd dat ze het recht op een uitkering voor onderbreking van de beroepsloopbaan wegens ouderschapsverlof enkel opent voor de voltijds tewerkgestelde werknemers wanneer zij bij één enkele werkgever zijn tewerkgesteld, en niet wanneer zij ten minste twee deeltijdse betrekkingen cumuleren : in die interpretatie zouden de werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld bij verschillende werkgevers verstoken zijn van het recht op een deeltijds ouderschapsverlof gedurende meer dan drie maanden. B.7.2. Het hangende geschil voor de verwijzende rechter betreft de situatie van een werkneemster die twee halftijdse betrekkingen cumuleert en die een halftijds ouderschapsverlof aanvroeg gedurende zes maanden; na een ouderschapsverlof te hebben verkregen van drie maanden voor één van haar halftijdse betrekkingen, wenste zij een ouderschapsverlof van drie maanden te genieten voor haar andere halftijdse betrekking. Het Hof beperkt zijn onderzoek tot dat geval. |
B.8.1. Il ressort des termes mêmes de l'article 102 de la loi de | B.8.1. Uit de bewoordingen zelf van artikel 102 van de herstelwet |
redressement que la réduction des prestations de travail et | vloeit voort dat de vermindering van de arbeidsprestaties en de |
l'indemnité pour interruption de carrière accordée au travailleur qui | uitkering voor loopbaanonderbreking die wordt toegekend aan de |
werknemer die zijn arbeidsprestaties deeltijds vermindert, enkel | |
réduit ses prestations de travail à temps partiel étaient conçues à | werden opgevat ten aanzien van de werknemer die « voltijds is |
l'égard du seul travailleur « occupé à temps plein ». | tewerkgesteld ». |
B.8.2. Si la réduction des prestations de travail dans le cadre d'un | B.8.2. Ofschoon de vermindering van de arbeidsprestaties in het raam |
congé parental à temps partiel vise un travailleur occupé à temps | van een deeltijds ouderschapsverlof een voltijds tewerkgestelde |
plein, les termes de l'article 102 de la loi de redressement, de même que les textes relatifs au congé parental, cités en B.5, ne semblent cependant pas avoir envisagé la situation d'un travailleur occupé à temps plein, en cumulant deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs. B.9. En prévoyant que le travailleur peut convenir d'une réduction de ses prestations de travail avec « son employeur », la disposition en cause ne peut pas viser l'ensemble des employeurs qui occupent un travailleur cumulant différents emplois à temps partiel, équivalant à un temps plein. Le congé parental à mi-temps durant six mois ne bénéficie donc qu'au travailleur occupé à temps plein auprès d'un seul employeur, et non au travailleur occupé à temps plein auprès de deux employeurs qui l'occupent chacun à mi-temps. B.10. La Cour doit dès lors examiner si la disposition en cause ne crée pas une discrimination entre travailleurs occupés à temps plein. B.11.1. Le Conseil des ministres estime que la question préjudicielle | werknemer beoogt, lijken de bewoordingen van artikel 102 van de herstelwet, alsmede de in B.5 geciteerde teksten in verband met het ouderschapsverlof, echter niet de situatie te hebben beoogd van een werknemer die voltijds is tewerkgesteld door twee halftijdse betrekkingen bij twee werkgevers te cumuleren. B.9. Door te stellen dat de werknemer een vermindering van zijn arbeidsprestaties kan afspreken met « zijn werkgever », kan de in het geding zijnde bepaling niet alle werkgevers beogen die een werknemer tewerkstellen die verschillende deeltijdse betrekkingen cumuleert, die overeenstemmen met een voltijdse betrekking. Het halftijds ouderschapsverlof gedurende zes maanden kan dus enkel ten goede komen aan de werknemer die voltijds is tewerkgesteld bij één enkele werkgever en niet aan de werknemer die voltijds is tewerkgesteld bij twee werkgevers die hem ieder halftijds tewerkstellen. B.10. Het Hof moet bijgevolg onderzoeken of de in het geding zijnde bepaling een discriminatie in het leven roept tussen voltijds tewerkgestelde werknemers. B.11.1. De Ministerraad is van mening dat de prejudiciële vraag in |
porte en réalité sur l'arrêté royal du 29 octobre 1997, et non sur | werkelijkheid betrekking heeft op het koninklijk besluit van 29 |
l'article 102 de la loi de redressement, de sorte que la Cour n'est | oktober 1997 en niet op artikel 102 van de herstelwet, zodat het Hof |
pas compétente. | niet bevoegd is. |
B.11.2. Si la disposition en cause ne concerne pas spécifiquement le | B.11.2. Ofschoon de in het geding zijnde bepaling niet specifiek het |
congé parental, elle organise de manière générale la possibilité de | ouderschapsverlof betreft, voorziet zij op algemene wijze in de |
réduire les prestations de travail et les formalités à respecter en | mogelijkheid om arbeidsprestaties te verminderen en in de |
cas de réduction des prestations de travail, auxquelles se réfèrent | formaliteiten die in geval van vermindering van de arbeidsprestaties |
moeten worden in acht genomen en waarnaar de bepalingen van het | |
les dispositions de l'arrêté royal du 29 octobre 1997. | koninklijk besluit van 29 oktober 1997 verwijzen. |
Het is bijgevolg de in het geding zijnde bepaling, wanneer ze wordt | |
toegepast op het geval van ouderschapsverlof, die een verschil in | |
C'est par conséquent la disposition en cause, et non l'arrêté royal du | behandeling kan teweegbrengen tussen de werknemers, en niet het |
29 octobre 1997, qui est susceptible de créer une différence de traitement entre les travailleurs, appliquée au cas d'un congé parental. B.11.3. L'exception est rejetée. B.12. Des travailleurs occupés à temps plein auprès d'un seul employeur et des travailleurs occupés à temps plein en raison d'un cumul de deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs sont dans une situation comparable en ce qui concerne la durée du temps de travail. B.13.1. En vertu des dispositions en matière de congé parental, citées en B.5, le congé parental est un droit individuel reconnu à tous les | koninklijk besluit van 29 oktober 1997. B.11.3. De exceptie wordt verworpen. B.12. Voltijds tewerkgestelde werknemers bij één enkele werkgever en voltijds tewerkgestelde werknemers om reden van cumulatie van twee halftijdse betrekkingen bij twee werkgevers bevinden zich in een vergelijkbare situatie wat betreft de duur van de arbeidstijd. B.13.1. Krachtens de in B.5 vermelde bepalingen inzake ouderschapsverlof, is het ouderschapsverlof een individueel recht dat |
travailleurs, indépendamment de la durée, à temps partiel ou à temps | aan alle werknemers wordt toegekend, ongeacht de duurtijd, deeltijds |
plein, de leurs prestations de travail et ce droit peut être octroyé | of voltijds, van hun arbeidsprestaties en dat recht kan worden |
sous la forme d'une réduction des prestations de travail. | toegekend in de vorm van een vermindering van de arbeidsprestaties. |
B.13.2. L'article 4 de la loi du 5 mars 2002 relative au principe de non-discrimination en faveur des travailleurs à temps partiel dispose : « Pour ce qui concerne les conditions d'emploi, les travailleurs à temps partiel ne sont pas traités d'une manière moins favorable que les travailleurs à temps plein se trouvant dans une situation comparable au seul motif qu'ils travaillent à temps partiel, à moins qu'un traitement différent soit justifié par des raisons objectives. Lorsque c'est approprié, leurs droits peuvent être déterminés en proportion de la durée de leur travail. Lorsque des raisons objectives le justifient, l'accès à des conditions d'emploi particulières peut être subordonné à une période d'ancienneté, une durée du travail ou des conditions de salaire ». Cette disposition tend à mettre en oeuvre la directive 97/81/CE du | B.13.2. Artikel 4 van de wet van 5 maart 2002 betreffende het beginsel van non-discriminatie ten gunste van deeltijdwerkers bepaalt : « Met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden worden deeltijdse werknemers niet minder gunstig behandeld dan voltijdse werknemers in een vergelijkbare situatie louter op grond van het feit dat zij in deeltijd werkzaam zijn, tenzij het verschil in behandeling om objectieve redenen gerechtvaardigd is. Wanneer zulks passend is, kunnen hun rechten worden vastgesteld in verhouding tot hun arbeidsduur. Indien zulks om objectieve redenen gerechtvaardigd is, kan de toegang tot bepaalde arbeidsvoorwaarden afhankelijk worden gesteld van een bepaalde diensttijd, arbeidsduur of beloning ». Die bepaling strekt ertoe de richtlijn 97/81/EG van de Raad van 15 |
Conseil du 15 décembre 1997 concernant l'accord-cadre sur le travail à | december 1997 betreffende de door de Unice, het CEEP en het EVV |
temps partiel conclu par l'UNICE, le CEEP et la CES, dont la clause 4 établit un principe de non-discrimination. B.14. En écartant du bénéfice du droit au congé parental à mi-temps pour une période de six mois, les travailleurs qui sont occupés à temps plein par le cumul de deux emplois à mi-temps auprès de deux employeurs, la disposition en cause traite de manière différente des travailleurs occupés à temps plein, pour la seule raison qu'ils occupent deux emplois à mi-temps, par rapport aux travailleurs occupés à temps plein auprès d'un seul employeur, sans que cette différence de traitement soit justifiée. En effet, pour un travailleur qui est occupé à mi-temps auprès de deux employeurs, il n'existe aucune difficulté pratique ni aucun risque de perturber le bon fonctionnement des entreprises susceptible de justifier le refus d'accorder un congé parental à mi-temps pendant six mois, et les indemnités afférentes à ce congé : il est ainsi possible pour le travailleur de convenir d'un congé parental de trois mois avec un de ses employeurs l'occupant à mi-temps, puis de compléter ce congé parental par un congé parental de trois mois, convenu avec son second employeur. De la sorte, chacun des employeurs est appelé à supporter la réduction du temps de travail, à concurrence du temps de travail presté. La réduction du temps de travail du travailleur et les indemnités qui lui seront versées seront ainsi les mêmes que s'il était occupé à temps plein auprès d'un seul employeur. B.15. La question préjudicielle appelle une réponse positive. Par ces motifs, la Cour dit pour droit : En ce qu'il n'accorde pas le droit à une indemnité d'interruption de carrière pour un congé parental de six mois à des travailleurs occupés | gesloten raamovereenkomst inzake deeltijdarbeid, waarvan clausule 4 een beginsel van non-discriminatie vaststelt, ten uitvoer te leggen. B.14. Door werknemers die voltijds worden tewerkgesteld door de cumulatie van twee halftijdse betrekkingen bij twee werkgevers, van het voordeel van het recht op halftijds ouderschapsverlof gedurende een periode van zes maanden uit te sluiten, behandelt de in het geding zijnde bepaling werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld, om de enkele reden dat zij twee halftijdse betrekkingen hebben, op een andere wijze dan de werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld bij één enkele werkgever, zonder dat dat verschil in behandeling is verantwoord. Voor een werknemer die halftijds wordt tewerkgesteld bij twee werkgevers bestaat er immers geen enkele praktische moeilijkheid, noch enig risico dat de goede werking van de ondernemingen wordt verstoord, waardoor de weigering om gedurende zes maanden een halftijds ouderschapsverlof en de aan dat verlof verbonden uitkeringen toe te kennen, kan worden verantwoord : het is aldus voor de werknemer mogelijk een ouderschapsverlof van drie maanden af te spreken met één van zijn werkgevers die hem halftijds tewerkstellen, en vervolgens dat ouderschapsverlof aan te vullen met een ouderschapsverlof van drie maanden, dat wordt afgesproken met zijn tweede werkgever. Aldus moet elk van de werkgevers de vermindering van de arbeidstijd dragen ten belope van de gepresteerde arbeidstijd. De vermindering van de arbeidstijd van de werknemer en de uitkeringen die hem zullen worden gestort, zullen aldus dezelfde zijn als mocht hij voltijds zijn tewerkgesteld bij één enkele werkgever. B.15. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. Om die redenen, Het Hof zegt voor recht : In zoverre het het recht op een uitkering voor loopbaanonderbreking wegens ouderschapsverlof van zes maanden niet toekent aan werknemers die voltijds zijn tewerkgesteld door de cumulatie van twee halftijdse |
à temps plein par le cumul de deux emplois à mi-temps auprès de deux | betrekkingen bij twee werkgevers, schendt artikel 102 van de |
employeurs, l'article 102 de la loi de redressement du 22 janvier 1985 | herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen de |
contenant des dispositions sociales viole les articles 10 et 11 de la | artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
Constitution. Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare |
l'audience publique du 25 mars 2009. | terechtzitting van 25 maart 2009. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |