Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 45/2009 du 11 mars 2009 Numéros du rôle : 4457, 4458, 4460 et 4463 En cause : - les questions préjudicielles relatives à l'article 416, alinéa 2, du Code d'instruction criminelle, posées par la Cour de cassation; - les questions préjudicielles relatives aux articles 235te r et 416, alinéa 2, du Code d'instructi(...)"
Extrait de l'arrêt n° 45/2009 du 11 mars 2009 Numéros du rôle : 4457, 4458, 4460 et 4463 En cause : - les questions préjudicielles relatives à l'article 416, alinéa 2, du Code d'instruction criminelle, posées par la Cour de cassation; - les questions préjudicielles relatives aux articles 235te r et 416, alinéa 2, du Code d'instructi(...) Uittreksel uit arrest nr. 45/2009 van 11 maart 2009 Rolnummers 4457, 4458, 4460 en 4463 In zake : - de prejudiciële vragen betreffende artikel 416, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering, gesteld door het Hof van Cassatie; - Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 45/2009 du 11 mars 2009 Uittreksel uit arrest nr. 45/2009 van 11 maart 2009
Numéros du rôle : 4457, 4458, 4460 et 4463 Rolnummers 4457, 4458, 4460 en 4463
En cause : In zake :
- les questions préjudicielles relatives à l'article 416, alinéa 2, du - de prejudiciële vragen betreffende artikel 416, tweede lid, van het
Code d'instruction criminelle, posées par la Cour de cassation; Wetboek van strafvordering, gesteld door het Hof van Cassatie;
- les questions préjudicielles relatives aux articles 235te r et 416, - de prejudiciële vragen betreffende de artikelen 235ter en 416,
alinéa 2, du Code d'instruction criminelle, posées par la Cour de tweede lid, van het Wetboek van strafvordering, gesteld door het Hof
cassation. van Cassatie.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de
Henneuse, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe et J. Spreutels, assistée rechters R. Henneuse, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe en J.
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, Spreutels, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
a) Par deux arrêts du 2 avril 2008 en cause respectivement de C.P. et a) Bij twee arresten van 2 april 2008 in zake respectievelijk C.P. en
A.Y., waarvan de expedities ter griffie van het Hof zijn ingekomen op
A.Y., dont les expéditions sont parvenues au greffe de la Cour le 18 18 april 2008, heeft het Hof van Cassatie de volgende prejudiciële
avril 2008, la Cour de cassation a posé la question préjudicielle
suivante : vraag gesteld :
« L'article 416, alinéa 2, du Code d'instruction criminelle viole-t-il « Schendt artikel 416, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering
les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il n'autorise pas de de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het geen onmiddellijk
recours en cassation immédiat contre l'arrêt de la chambre des mises cassatieberoep toelaat tegen het arrest van de kamer van
en accusation statuant en application de l'article 235ter du même code inbeschuldigingstelling dat uitspraak doet met toepassing van artikel
alors que ledit article 416, alinéa 2, autorise un pourvoi immédiat 235ter van hetzelfde Wetboek, terwijl het genoemde artikel 416, tweede
contre l'arrêt de la chambre des mises en accusation statuant en lid, een onmiddellijk beroep toelaat tegen het arrest van de kamer van
inbeschuldigingstelling dat uitspraak doet met toepassing van artikel
application de l'article 235bis du code précité ? ». 235bis van het voormelde Wetboek ? ».
b) Par arrêt du 8 avril 2008 en cause de J.L. et autres, dont b) Bij arrest van 8 april 2008 in zake J.L. en anderen, waarvan de
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 23 avril 2008, la expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 23 april 2008, heeft
Cour de cassation a posé la question préjudicielle suivante : het Hof van Cassatie de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 235ter et/ou l'article 416, alinéa 2, du Code « Schenden artikel 235ter en/of artikel 416, tweede lid, van het
d'instruction criminelle violent-ils les articles 10 et 11 de la Wetboek van strafvordering de artikelen 10 en 11 van de Grondwet,
Constitution en ce qu'ils ne prévoient pas un pourvoi en cassation doordat daarin niet wordt voorzien in een onmiddellijk cassatieberoep
immédiat contre un arrêt de la chambre des mises en accusation dans le tegen een arrest van de kamer van inbeschuldigingstelling bij een
cas d'un contrôle du dossier confidentiel conformément aux articles controle van het vertrouwelijk dossier overeenkomstig de artikelen
189ter et/ou 235ter du Code d'instruction criminelle, lequel arrêt est 189ter en/of 235ter van het Wetboek van strafvordering dat een
un arrêt préparatoire, alors que l'article 416, alinéa 2, du Code voorbereidend arrest is, terwijl artikel 416, tweede lid, van het
d'instruction criminelle permet, par dérogation au premier alinéa de Wetboek van strafvordering, in afwijking van het eerste lid van dat
cet article, un pourvoi en cassation immédiat contre l'arrêt de la artikel, onmiddellijk cassatieberoep toelaat tegen het arrest van de
chambre des mises en accusation rendu par application de l'article kamer van inbeschuldigingstelling gewezen met toepassing van artikel
235bis du Code d'instruction criminelle relatif à l'examen de la 235bis van het Wetboek van strafvordering betreffende het onderzoek
régularité de la procédure, lequel arrêt est un arrêt préparatoire van de regelmatigheid van de rechtspleging dat een gelijkaardig
analogue à celui rendu par application de l'article 235ter du Code voorbereidend arrest is als dit gewezen bij toepassing van artikel
d'instruction criminelle ? ». 235ter van het Wetboek van strafvordering ? ».
c) Par arrêt du 22 avril 2008 en cause de K. V.M. et S. D.B., dont c) Bij arrest van 22 april 2008 in zake K. V.M. en S. D.B., waarvan de
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 30 avril 2008, la expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 30 april 2008, heeft
Cour de cassation a posé les questions préjudicielles suivantes : het Hof van Cassatie de volgende prejudiciële vragen gesteld :
1. « L'article 235ter et/ou l'article 416, alinéa 2, du Code 1. « Schenden artikel 235ter en/of artikel 416, tweede lid, van het
d'instruction criminelle violent-ils les articles 10 et 11 de la Wetboek van strafvordering de artikelen 10 en 11 van de Grondwet,
Constitution en ce qu'ils ne prévoient pas un pourvoi en cassation doordat daarin niet wordt voorzien in een onmiddellijk cassatieberoep
immédiat contre un arrêt de la chambre des mises en accusation dans le tegen een arrest van de kamer van inbeschuldigingstelling bij de
cas d'un contrôle du dossier confidentiel conformément aux articles controle van het vertrouwelijk dossier overeenkomstig de artikelen
189ter et/ou 235ter du Code d'instruction criminelle, lequel arrêt est 189ter en/of 235ter van het Wetboek van strafvordering dat een
un arrêt préparatoire, alors que l'article 416, alinéa 2, du Code voorbereidend arrest is, terwijl artikel 416, tweede lid, van het
d'instruction criminelle permet, par dérogation au premier alinéa de Wetboek van strafvordering, in afwijking van het eerste lid van dat
cet article, un pourvoi en cassation immédiat contre l'arrêt de la artikel, onmiddellijk cassatieberoep toelaat tegen het arrest van de
chambre des mises en accusation rendu par application de l'article kamer van inbeschuldigingstelling gewezen met toepassing van artikel
235bis du Code d'instruction criminelle relatif à l'examen de la 235bis van het Wetboek van strafvordering betreffende het onderzoek
régularité de la procédure, lequel arrêt est un arrêt préparatoire van de regelmatigheid van de rechtspleging dat een gelijkaardig
analogue à celui rendu par application de l'article 235ter du Code voorbereidend arrest is als dit gewezen bij toepassing van artikel
d'instruction criminelle ? »; 235ter van het Wetboek van strafvordering ? »;
2. « L'article 235ter, § 2, alinéa 3, du Code d'instruction criminelle 2. « Schendt artikel 235ter, § 2, derde lid, Wetboek van
viole-t-il les article 10 et 11 de la Constitution lu en combinaison strafvordering de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in samenhang met
avec l'article 6 de la Convention de sauvegarde des droits de l'homme
et des libertés fondamentales et l'article 14 du Pacte international het artikel 6 EVRM en artikel 14 IVBPR voorzover dat personen die het
relatif aux droits civils et politiques dans la mesure où les
personnes faisant l'objet d'une observation désireuses de contrôler la voorwerp zijn van observatie voor de controle van de regelmatigheid
régularité de cette observation ne sont pas autorisées à obtenir une van die observatie niet toegelaten worden om een kopie te verkrijgen
copie du dossier répressif et ne disposent que d'une période de 48 van het strafdossier en slechts over een periode van 48 uren
heures pour consulter le dossier répressif, alors que d'autres beschikken om inzage te doen in het strafdossier, terwijl een
personnes se trouvant dans une situation comparable parce qu'elles categorie van andere personen die zich in een vergelijkbare situatie
bevinden omdat zij het voorwerp uitmaken van een vordering tot
font l'objet d'une demande de renvoi peuvent en contrôler la verwijzing, de regelmatigheid daarvan wel aan de hand van een kopie
régularité à la lumière d'une copie du dossier répressif et disposent van het strafdossier kunnen toetsen en eveneens over een langere
en outre d'une période de plus de 48 heures pour contrôler cette periode dan 48 uren beschikken om die regelmatigheid te controleren ?
régularité ? ». ».
Ces affaires, inscrites sous les numéros 4457, 4458, 4460 et 4463 du Die zaken, ingeschreven onder de nummers 4457, 4458, 4460 en 4463 van
rôle de la Cour, ont été jointes. de rol van het Hof, werden samengevoegd.
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
Quant à la question préjudicielle dans les affaires nos 4457, 4458 et Ten aanzien van de prejudiciële vraag in de zaken nrs. 4457, 4458 en
4460 et à la première question préjudicielle dans l'affaire n° 4463 4460 en de eerste prejudiciële vraag in de zaak nr. 4463
B.1. Par les questions préjudicielles reproduites ci-dessus, la Cour B.1. Met de hiervoor geciteerde prejudiciële vragen vraagt het Hof van
de cassation demande si les articles 235ter et 416, alinéa 2, du Code Cassatie of de artikelen 235ter en 416, tweede lid, van het Wetboek
d'instruction criminelle, tel qu'il était rédigé avant sa modification van strafvordering, in de redactie ervan vóór de wijziging door de wet
par la loi du 16 janvier 2009 « modifiant les articles 189ter, 235ter, van 16 januari 2009 « tot wijziging van de artikelen 189ter, 235ter,
335bis et 416 du Code d'instruction criminelle » (Moniteur belge , 16 335bis en 416 van het Wetboek van strafvordering » (Belgisch
janvier 2009, deuxième édition) (ci-après : la loi du 16 janvier Staatsblad , 16 januari 2009, tweede editie) (hierna : de wet van 16
2009), sont compatibles avec les articles 10 et 11 de la Constitution januari 2009), bestaanbaar zijn met de artikelen 10 en 11 van de
en ce que l'article 416, alinéa 2, ne prévoit pas de possibilité de Grondwet, nu dat artikel 416, tweede lid, niet voorziet in een
former un recours en cassation immédiat contre un arrêt préparatoire mogelijkheid tot onmiddellijk cassatieberoep tegen een voorbereidend
de la chambre des mises en accusation exerçant le contrôle, sur la arrest van de kamer van inbeschuldigingstelling houdende controle, op
base du dossier confidentiel, de la régularité de l'application des basis van het vertrouwelijk dossier, van de regelmatigheid van de
méthodes particulières de recherche d'observation et d'infiltration, toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden observatie en
conformément à l'article 189ter ou à l'article 235ter, tels qu'ils infiltratie overeenkomstig artikel 189ter of artikel 235ter, in de
étaient rédigés avant leur modification par la loi précitée du 16 redactie ervan vóór de wijziging door de voormelde wet van 16 januari
janvier 2009, alors qu'en vertu de l'article 416, alinéa 2, un recours 2009, terwijl op grond van artikel 416, tweede lid, wel een
en cassation immédiat peut être formé contre les arrêts préparatoires onmiddellijk cassatieberoep openstaat tegen de voorbereidende arresten
de la chambre des mises en accusation exerçant le contrôle de la van de kamer van inbeschuldigingstelling houdende controle van de
régularité de la procédure en application de l'article 235bis du Code regelmatigheid van de rechtspleging krachtens artikel 235bis van het
d'instruction criminelle. Wetboek van strafvordering.
Par son arrêt n° 111/2008 du 31 juillet 2008, la Cour a répondu à des Bij zijn arrest nr. 111/2008 van 31 juli 2008 heeft het Hof
questions préjudicielles analogues. soortgelijke prejudiciële vragen beantwoord.
La Cour ne se prononce pas sur l'incidence éventuelle de la loi du 16 Het Hof spreekt zich niet uit over de eventuele gevolgen van de wet
janvier 2009 sur les affaires qui ont donné lieu aux questions van 16 januari 2009 op de zaken die aanleiding hebben gegeven tot de
préjudicielles. huidige prejudiciële vragen.
B.2.1. L'article 235bis du Code d'instruction criminelle, inséré par B.2.1. Artikel 235bis van het Wetboek van strafvordering, ingevoegd
la loi du 12 mars 1998 relative à l'amélioration de la procédure bij de wet van 12 maart 1998 tot verbetering van de strafrechtspleging
pénale au stade de l'information et de l'instruction (Moniteur belge , in het stadium van het opsporingsonderzoek en het gerechtelijk
2 avril 1998), dispose : onderzoek (Belgisch Staatsblad , 2 april 1998), bepaalt :
« § 1er. Lors du règlement de la procédure, la chambre des mises en « § 1. Bij de regeling van de rechtspleging onderzoekt de kamer van
accusation contrôle, sur la réquisition du ministère public ou à la inbeschuldigingstelling, op vordering van het openbaar ministerie of
requête d'une des parties, la régularité de la procédure qui lui est op verzoek van een van de partijen, de regelmatigheid van de haar
soumise. Elle peut même le faire d'office. voorgelegde procedure. Zij kan dit zelfs ambtshalve doen.
§ 2. La chambre des mises en accusation agit de même, dans les autres § 2. De kamer van inbeschuldigingstelling handelt op dezelfde wijze in
cas de saisine. de andere gevallen waarin ze kennis neemt van de zaak.
§ 3. Lorsque la chambre des mises en accusation contrôle d'office la § 3. Wanneer de kamer van inbeschuldigingstelling ambtshalve de
régularité de la procédure et qu'il peut exister une cause de nullité, regelmatigheid van de rechtspleging onderzoekt en er een nietigheid,
d'irrecevabilité ou d'extinction de l'action publique, elle ordonne la een grond van niet-ontvankelijkheid of van verval van de
réouverture des débats. strafvordering kan bestaan, beveelt ze de debatten te heropenen.
§ 4. La chambre des mises en accusation entend, en audience publique § 4. De kamer van inbeschuldigingstelling hoort, in openbare
si elle en décide ainsi à la demande de l'une des parties, le terechtzitting indien ze op verzoek van een partij daartoe besluit, de
procureur général, la partie civile et l'inculpé en leurs opmerkingen van de procureur-generaal, de burgerlijke partij en de
observations. inverdenkinggestelde.
§ 5. Les irrégularités, omissions ou causes de nullités visées à § 5. De onregelmatigheden, verzuimen of nietigheden als bedoeld in
l'article 131, § 1er, ou relatives à l'ordonnance de renvoi, et qui artikel 131, § 1, of met betrekking tot de verwijzingsbeschikking die
ont été examinées devant la chambre des mises en accusation ne peuvent door de kamer van inbeschuldigingstelling zijn onderzocht, kunnen niet
plus l'être devant le juge du fond, sans préjudice des moyens touchant meer opgeworpen worden voor de feitenrechter, behoudens de middelen
die verband houden met de bewijswaardering of die de openbare orde
à l'appréciation de la preuve ou qui concernent l'ordre public. Il en aanbelangen. Hetzelfde geldt voor de gronden van niet-ontvankelijkheid
va de même pour les causes d'irrecevabilité ou d'extinction de of van verval van de strafvordering, behalve wanneer ze zijn ontstaan
l'action publique, sauf lorsqu'elles ne sont acquises que na de debatten voor de kamer van inbeschuldigingstelling. De
postérieurement aux débats devant la chambre des mises en accusation. bepalingen van deze paragraaf zijn niet van toepassing ten aanzien van
Les dispositions du présent paragraphe ne sont pas applicables à de partijen die pas na de verwijzing naar het vonnisgerecht in de
l'égard des parties qui ne sont appelées dans l'instance qu'après le rechtspleging betrokken zijn, behalve indien de stukken uit het
renvoi à la juridiction de jugement, sauf si les pièces sont retirées dossier worden verwijderd overeenkomstig artikel 131, § 2, of
du dossier conformément à l'article 131, § 2, ou au § 6 du présent article. overeenkomstig § 6 van dit artikel.
§ 6. Lorsque la chambre des mises en accusation constate une § 6. Wanneer de kamer van inbeschuldigingstelling een
irrégularité, omission ou cause de nullité visée à l'article 131, § 1er, onregelmatigheid, verzuim of nietigheid als bedoeld in artikel 131, §
1, of een grond van niet-ontvankelijkheid of van verval van de
ou une cause d'irrecevabilité ou d'extinction de l'action publique, strafvordering vaststelt, spreekt zij, als daartoe grond bestaat, de
elle prononce, le cas échéant, la nullité de l'acte qui en est entaché nietigheid uit van de handeling die erdoor is aangetast en van een
et de tout ou partie de la procédure ultérieure. Les pièces annulées deel of het geheel van de erop volgende rechtspleging.
sont retirées du dossier et déposées au greffe du tribunal de première Nietigverklaarde stukken worden uit het dossier verwijderd en
neergelegd ter griffie van de rechtbank van eerste aanleg, na het
instance, après l'expiration du délai de cassation ». verstrijken van de termijn voor cassatieberoep ».
B.2.2. L'article 189ter du Code d'instruction criminelle, qui est B.2.2. Het eveneens in de prejudiciële vragen vermelde artikel 189ter
également mentionné dans les questions préjudicielles et a été inséré van het Wetboek van strafvordering, ingevoegd bij de wet van 27
par la loi du 27 décembre 2005 portant des modifications diverses au december 2005 houdende diverse wijzigingen van het Wetboek van
Code d'instruction criminelle et au Code judiciaire en vue d'améliorer strafvordering en van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op de
verbetering van de onderzoeksmethoden in de strijd tegen het
les modes d'investigation dans la lutte contre le terrorisme et la terrorisme en de zware en georganiseerde criminaliteit (Belgisch
criminalité grave et organisée (Moniteur belge , 30 décembre 2005), Staatsblad , 30 december 2005), bepaalde vóór de wijziging ervan bij
disposait avant sa modification par la loi précitée du 16 janvier 2009 de voormelde wet van 16 januari 2009 :
: « Sur la base d'éléments concrets qui ne sont apparus que « De rechtbank kan, op basis van concrete gegevens, die pas aan het
postérieurement au contrôle de la chambre des mises en accusation licht zijn gekomen na de controle van de kamer van
exercé en vertu de l'article 235ter, le tribunal peut, soit d'office, inbeschuldigingstelling krachtens artikel 235ter, hetzij ambtshalve,
soit sur réquisition du ministère public, soit à la demande du hetzij op vordering van het openbaar ministerie, hetzij op verzoek van
prévenu, de la partie civile ou de leurs avocats, charger la chambre de beklaagde, de burgerlijke partij of hun advocaten, de kamer van
des mises en accusation de contrôler l'application des méthodes inbeschuldigingstelling gelasten de controle over de toepassing van de
particulières de recherche d'observation et d'infiltration, en bijzondere opsporingsmethoden observatie en infiltratie uit te oefenen
application de l'article 235ter. met toepassing van artikel 235ter.
Cette réquisition ou cette demande doit, sous peine de déchéance, être Deze vordering of dit verzoek dient, op straffe van verval, voor ieder
soulevée avant tout autre moyen de droit, sauf si ce moyen concerne ander rechtsmiddel te worden opgeworpen, behalve indien het middel
des éléments concrets et nouveaux qui sont apparus lors de l'audience. betrekking heeft op nieuwe en concrete elementen die tijdens de
terechtzitting aan het licht zijn gekomen.
Le tribunal transmet le dossier au ministère public, afin de porter De rechtbank zendt het dossier aan het openbaar ministerie over,
l'affaire à cet effet devant la chambre des mises en accusation ». teneinde de zaak daartoe bij de kamer van inbeschuldigingstelling aan
B.2.3. L'article 235ter du Code d'instruction criminelle, également te brengen ». B.2.3. Artikel 235ter van het Wetboek van strafvordering, eveneens
inséré par la loi précitée du 27 décembre 2005, disposait, avant ingevoegd door de voormelde wet van 27 december 2005, bepaalde vóór de
l'annulation de son paragraphe 6 par l'arrêt n° 105/2007 du 19 juillet vernietiging van paragraaf 6 ervan bij het arrest nr. 105/2007 van 19
2007 et avant sa modification par la loi précitée du 16 janvier 2009 : juli 2007 en vóór de wijziging ervan bij de voormelde wet van 16 januari 2009 :
« § 1er. La chambre des mises en accusation est chargée de contrôler « § 1. De kamer van inbeschuldigingstelling is belast met de controle
[...] la mise en oeuvre des méthodes particulières de recherche over de toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden observatie en
d'observation et d'infiltration. infiltratie. De kamer van inbeschuldigingstelling onderzoekt, op vordering van het
Dès la clôture de l'information dans laquelle ces méthodes ont été openbaar ministerie, de regelmatigheid van de bijzondere
utilisées et avant que le ministère public ne procède à la citation opsporingsmethoden observatie en infiltratie bij het afsluiten van het
directe, la chambre des mises en accusation examine, sur la opsporingsonderzoek waarin deze methoden werden toegepast en alvorens
réquisition du ministère public, la régularité des méthodes het openbaar ministerie tot rechtstreekse dagvaarding overgaat.
particulières de recherche d'observation et d'infiltration. De kamer van inbeschuldigingstelling onderzoekt op het ogenblik dat de
Dès le moment où le juge d'instruction communique son dossier au procureur du Roi en vertu de l'article 127, § 1er, alinéa 1er, la chambre des mises en accusation examine, sur la réquisition du ministère public, la régularité des méthodes particulières de recherche d'observation et d'infiltration qui ont été appliquées dans le cadre de l'instruction ou de l'information qui l'a précédée. § 2. La chambre des mises en accusation se prononce dans les trente jours de la réception de la réquisition du ministère public. Ce délai est ramené à huit jours si l'un des inculpés se trouve en détention préventive. La chambre des mises en accusation entend, séparément et en l'absence des parties, le procureur général en ses observations. Elle entend de la même manière la partie civile et l'inculpé, après convocation qui leur est notifiée par le greffier par télécopie ou par lettre recommandée à la poste au plus tard quarante-huit heures avant l'audience. Le greffier les informe également dans cette convocation, que le dossier répressif est mis à leur disposition au greffe, en original ou en copie pour consultation pendant cette période. Pour les méthodes particulières de recherche d'observation et onderzoeksrechter zijn dossier aan de procureur des Konings overzendt krachtens artikel 127, § 1, eerste lid, op vordering van het openbaar ministerie, de regelmatigheid van de bijzondere opsporingsmethoden observatie en infiltratie die werden toegepast in het kader van het gerechtelijk onderzoek of in het daaraan voorafgaande opsporingsonderzoek. § 2. De kamer van inbeschuldigingstelling doet uitspraak binnen dertig dagen na ontvangst van de vordering van het openbaar ministerie. Deze termijn wordt teruggebracht tot acht dagen indien één van de inverdenkinggestelden zich in voorlopige hechtenis bevindt. De kamer van inbeschuldigingstelling hoort, afzonderlijk en buiten de aanwezigheid van de partijen, de opmerkingen van de procureur-generaal. Zij hoort, op dezelfde wijze, de burgerlijke partij en de inverdenkinggestelde, na kennisgeving die hen door de griffier ten laatste achtenveertig uur vóór de zitting per faxpost of bij een ter post aangetekende brief wordt gedaan. De griffier stelt hen in dezelfde post eveneens ter kennis dat het strafdossier tijdens deze periode op de griffie in origineel of in kopie ter inzage ligt.
d'infiltration, elle peut entendre, séparément et en l'absence des Zij kan, met betrekking tot de toegepaste bijzondere
parties, le juge d'instruction et l'officier de police judiciaire visé opsporingsmethoden observatie en infiltratie, de onderzoeksrechter en
aux articles 47sexies, § 3, 6°, et 47octies, § 3, 6°. de in de artikelen 47sexies, § 3, 6° en 47octies, § 3, 6° bedoelde
La chambre des mises en accusation peut charger le juge d'instruction officier van gerechtelijke politie afzonderlijk en buiten de
aanwezigheid van de partijen horen.
De kamer van inbeschuldigingstelling kan de onderzoeksrechter gelasten
d'entendre les fonctionnaires de police chargés d'exécuter de politieambtenaren die belast zijn met de uitvoering van de
l'observation et l'infiltration et le civil visé à l'article 47octies, observatie en infiltratie en de in artikel 47octies, § 1, tweede lid,
§ 1er, alinéa 2, en application des articles 86bis et 86ter. Elle peut bedoelde burger te horen met toepassing van de artikelen 86bis en
décider d'être présente à l'audition menée par le juge d'instruction 86ter. Zij kan beslissen bij het verhoor door de onderzoeksrechter
ou de déléguer un de ses membres à cet effet. aanwezig te zijn of één van haar leden daartoe af te vaardigen.
§ 3. Le ministère public soumet au président de la chambre des mises § 3. Het openbaar ministerie legt aan de voorzitter van de kamer van
en accusation le dossier confidentiel visé aux articles 47septies, § 1er, inbeschuldigingstelling het vertrouwelijk dossier voor bedoeld in de
alinéa 2, ou 47novies, § 1er, alinéa 2, qui porte sur l'information ou artikelen 47septies, § 1, tweede lid, of 47novies, § 1, tweede lid,
dat betrekking heeft op het opsporingsonderzoek of gerechtelijk
sur l'instruction visée au § 1er. Seuls les magistrats de la chambre onderzoek bedoeld in § 1. Enkel de magistraten van de kamer van
des mises en accusation ont le droit de consulter ce dossier inbeschuldigingstelling hebben het recht dit vertrouwelijk dossier in
confidentiel. te zien.
Le président de la chambre des mises en accusation prend les mesures De voorzitter van de kamer van inbeschuldigingstelling neemt de nodige
nécessaires en vue d'assurer la protection du dossier confidentiel. Il maatregelen ter beveiliging van het vertrouwelijk dossier. Hij bezorgt
le restitue immédiatement au ministère public après en avoir pris het vertrouwelijk dossier, na kennisname ervan, onmiddellijk aan het
connaissance. openbaar ministerie terug.
§ 4. L'arrêt de la chambre des mises en accusation ne peut pas faire § 4. In het arrest van de kamer van inbeschuldigingstelling mag geen
mention du contenu du dossier confidentiel, ni du moindre élément gewag worden gemaakt van de inhoud van het vertrouwelijk dossier, noch
susceptible de compromettre les moyens techniques et les techniques van enig element dat de afscherming van de gebruikte technische
d'enquête policière utilisés ou la garantie de la sécurité et de hulpmiddelen en de politionele onderzoekstechnieken of de vrijwaring
l'anonymat de l'indicateur, des fonctionnaires de police chargés de van de veiligheid en de afscherming van de identiteit van de
l'exécution de l'observation ou de l'infiltration et du civil visé à informant, de politieambtenaren die belast zijn met de uitvoering van
l'article 47octies, § 1er, alinéa 2. de observatie of infiltratie en de in artikel 47octies, § 1, tweede
§ 5. Il est procédé pour le surplus conformément à l'article 235bis, lid, bedoelde burger in het gedrang kan brengen.
§§ 5 et 6. § 5. Er wordt verder gehandeld overeenkomstig artikel 235bis, §§ 5 en
§ 6. Le contrôle du dossier confidentiel par la chambre des mises en 6. § 6. Tegen de controle van het vertrouwelijk dossier door de kamer van
accusation n'est susceptible d'aucun recours ». inbeschuldigingstelling staat geen rechtsmiddel open ».
B.2.4. L'article 416 du Code d'instruction criminelle, modifié par les B.2.4. Artikel 416 van het Wetboek van strafvordering, gewijzigd bij
lois des 12 mars 1998 (Moniteur belge , 2 avril 1998), 19 décembre de wetten van 12 maart 1998 (Belgisch Staatsblad , 2 april 1998), 19
2002 (Moniteur belge , 14 février 2003) et 13 juin 2006 (Moniteur december 2002 (Belgisch Staatsblad , 14 februari 2003) en 13 juni 2006
belge , 19 juillet 2006), disposait, avant sa modification par la loi (Belgisch Staatsblad , 19 juli 2006), bepaalde vóór de wijziging ervan
précitée du 16 janvier 2009 : bij de voormelde wet van 16 januari 2009 :
« Le recours en cassation contre les arrêts préparatoires et « Beroep in cassatie tegen voorbereidende arresten en arresten van
d'instruction, ou les jugements en dernier ressort de cette qualité, onderzoek of tegen in laatste aanleg gewezen vonnissen van dezelfde
ne sera ouvert qu'après l'arrêt ou le jugement définitif; l'exécution soort staat eerst open na het eindarrest of het eindvonnis; de
volontaire de tels arrêts ou jugements préparatoires ne pourra, en vrijwillige tenuitvoerlegging van die voorbereidende arresten of
aucun cas, être opposée comme fin de non-recevoir. vonnissen kan in geen geval als middel van niet-ontvankelijkheid
worden ingeroepen.
L'alinéa précédent ne s'applique pas aux arrêts ou jugements rendus Het vorige lid is niet van toepassing op arresten of vonnissen inzake
sur la compétence ou en application des articles 135 et 235bis, ni aux bevoegdheid of met toepassing van de artikelen 135 en 235bis, noch op
arrêts ou jugements relatifs à l'action civile qui statuent sur le arresten of vonnissen inzake de burgerlijke rechtsvordering die
principe d'une responsabilité, ni aux arrêts par lesquels conformément uitspraak doen over het beginsel van aansprakelijkheid, noch op
à l'article 524bis, § 1er, il est statué sur l'action publique et arresten waarbij overeenkomstig artikel 524bis, § 1, uitspraak wordt
gedaan over de strafvordering en een bijzonder onderzoek naar de
ordonné une enquête particulière sur les avantages patrimoniaux, ni vermogensvoordelen wordt bevolen, noch op verwijzingsarresten
aux arrêts de renvoi conformément à l'article 57bis de la loi du 8 overeenkomstig artikel 57bis van de wet van 8 april 1965 betreffende
avril 1965 relative à la protection de la jeunesse, à la prise en de jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen die een als
charge des mineurs ayant commis un fait qualifié infraction et à la misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de door
réparation du dommage causé par ce fait ». dit feit veroorzaakte schade ».
B.3. L'annulation du paragraphe 6 de l'article 235ter du Code B.3. De vernietiging van paragraaf 6 van artikel 235ter van het
d'instruction criminelle par l'arrêt précité n° 105/2007 était fondée Wetboek van strafvordering bij het voormelde arrest nr. 105/2007 was
sur les motifs suivants : op de volgende motieven gebaseerd :
« B.16.1. Les parties requérantes font ensuite valoir que l'article « B.16.1. De partijen voeren ook nog aan dat artikel 235ter, § 6, van
235ter, § 6, du Code d'instruction criminelle viole les droits de la het Wetboek van strafvordering de rechten van de verdediging schendt
défense en ce qu'il dispose que le contrôle du dossier confidentiel doordat het bepaalt dat tegen de controle van het vertrouwelijk
par la chambre des mises en accusation n'est susceptible d'aucun dossier door de kamer van inbeschuldigingstelling geen rechtsmiddel
recours. Ainsi, il serait établi une différence de traitement openstaat. Aldus zou zonder verantwoording een verschil in behandeling
injustifiée en comparaison avec d'autres procédures, comme celle de worden ingesteld in vergelijking met andere procedures, zoals die van
l'article 235bis du Code d'instruction criminelle, dans lesquelles la artikel 235bis van het Wetboek van strafvordering, waarin tegen de
décision de la chambre des mises en accusation concernant la beslissing van de kamer van inbeschuldigingstelling over de
régularité de la procédure pénale peut faire l'objet d'un pourvoi en cassation. regelmatigheid van de strafprocedure wel cassatieberoep mogelijk is.
B.16.2. Les articles 407, 408, 409 et 413 du Code d'instruction B.16.2. De artikelen 407, 408, 409 en 413 van het Wetboek van
criminelle prévoient que tout arrêt ou jugement définitif peut faire strafvordering laten cassatieberoep toe tegen elk eindarrest of
l'objet d'un pourvoi en cassation. Conformément à l'article 416, eindvonnis. Overeenkomstig artikel 416, eerste lid, van het Wetboek
alinéa 1er, du Code d'instruction criminelle, le recours en cassation van strafvordering staat beroep in cassatie tegen voorbereidende
contre les arrêts préparatoires et d'instruction, ou les jugements en arresten en arresten van onderzoek of tegen in laatste aanleg gewezen
dernier ressort de cette qualité, ne sera ouvert qu'après l'arrêt ou vonnissen van dezelfde soort eerst open na het eindarrest of het
le jugement définitif. L'article 416, alinéa 2, prévoit eindvonnis. Artikel 416, tweede lid, laat bij uitzondering in een
exceptionnellement, dans un nombre de cas limité, un recours en beperkt aantal gevallen onmiddellijk cassatieberoep toe tegen een
cassation immédiat contre un arrêt ou un jugement non définitif. arrest of een vonnis dat geen eindarrest of eindvonnis is. Tot die
Relèvent notamment de ces exceptions les décisions de la chambre des uitzonderingen behoren onder meer de beslissingen van de kamer van
mises en accusation rendues en application de l'article 235bis du Code d'instruction criminelle relatives à la régularité de la procédure pénale. B.16.3. En disposant que ' le contrôle du dossier confidentiel par la chambre des mises en accusation n'est susceptible d'aucun recours ', l'article 235ter, § 6, ne se limite pas à appliquer la règle selon laquelle le recours en cassation ne sera ouvert qu'après l'arrêt ou le jugement définitif. Il exclut que même un pourvoi en cassation qui serait formé après un arrêt ou un jugement définitif puisse porter sur le contrôle du dossier confidentiel exercé par la chambre des mises en accusation, à la fin de l'information ou de l'instruction. Une telle dérogation aux règles rappelées en B.16.2 ne peut être admise que s'il est raisonnablement justifié de priver une catégorie de personnes de la faculté d'introduire un pourvoi devant la Cour de cassation. B.16.4. L'exclusion du recours en cassation contre les arrêts rendus en application de l'article 235ter du Code d'instruction criminelle a inbeschuldigingstelling met toepassing van artikel 235bis van het Wetboek van strafvordering over de regelmatigheid van de strafprocedure. B.16.3. Door te bepalen dat ' tegen de controle van het vertrouwelijk dossier door de kamer van inbeschuldigingstelling [...] geen rechtsmiddel open [staat] ', beperkt artikel 235ter, § 6, zich niet ertoe de regel toe te passen volgens welke het cassatieberoep slechts open zal staan na het definitief arrest of vonnis. Het sluit uit dat zelfs een cassatieberoep dat wordt ingesteld na een definitief arrest of vonnis, betrekking zal kunnen hebben op de door de kamer van inbeschuldigingstelling uitgeoefende controle van het vertrouwelijk dossier op het einde van het opsporings- of gerechtelijk onderzoek. Een dergelijke afwijking van de in B.16.2 in herinnering gebrachte regels kan enkel worden aangenomen indien het redelijkerwijze verantwoord is een categorie van personen de mogelijkheid om een beroep voor het Hof van Cassatie in te stellen, te ontzeggen. B.16.4. De uitsluiting van het cassatieberoep tegen de arresten gewezen met toepassing van artikel 235ter van het Wetboek van
été justifiée par le caractère nécessairement secret des données du strafvordering werd verantwoord door het noodzakelijk geheim karakter
dossier confidentiel, qui peuvent être contrôlées uniquement par les van de gegevens vervat in het vertrouwelijk dossier, die uitsluitend
magistrats de la chambre des mises en accusation (Doc. parl., Chambre, het voorwerp kunnen zijn van de controle door de magistraten van de
kamer van inbeschuldigingstelling (Parl. St., Kamer, 2005-2006, DOC
2005-2006, DOC 51-2055/001, p. 63). 51-2055/001, p. 63).
Une telle préoccupation pourrait justifier que seuls les magistrats de Een dergelijke bekommernis zou kunnen verantwoorden dat enkel de
magistraten van het Hof van Cassatie het recht zouden hebben om het
la Cour de cassation aient le droit de consulter le dossier vertrouwelijk dossier te raadplegen en dat de voorzitter van de kamer
confidentiel et que le président de la chambre saisie prenne les waarbij de zaak aanhangig is gemaakt, de noodzakelijke maatregelen zou
mesures nécessaires en vue d'assurer la protection du dossier dienen te nemen teneinde de bescherming van het vertrouwelijk dossier
confidentiel, ainsi que le prévoit, en ce qui concerne la procédure te verzekeren zoals, wat betreft de procedure voor de kamer van
devant la chambre des mises en accusation, l'article 235ter, § 3. inbeschuldigingstelling, artikel 235ter, § 3, daarin voorziet. Door
Toutefois, en excluant tout recours contre le contrôle du dossier echter elk beroep tegen de controle van het vertrouwelijk dossier uit
confidentiel, le législateur est allé au-delà de ce qui était te sluiten is de wetgever verder gegaan dan datgene wat noodzakelijk
nécessaire pour garantir le secret des données sensibles que contient was om de geheimhouding van de in dat dossier vervatte gevoelige
ce dossier. gegevens te waarborgen.
B.16.5. La mesure critiquée a été justifiée par une comparaison ' avec B.16.5. De bekritiseerde maatregel wordt verantwoord door een
vergelijking ' met de toestand die wordt teweeg gebracht door de wet
la situation engendrée par la loi du 8 avril 2002 relative à van 8 april 2002 inzake de anonimiteit van de getuigen ', waarbij het
l'anonymat des témoins ', la Cour de cassation ne pouvant exercer ' un
contrôle direct en vue de savoir si les dispositions prescrites par Hof van Cassatie ' geen direct toezicht [kan] uitoefenen op de
l'article 156 du Code d'instruction criminelle ont été respectées ou naleving van de voorschriften van art. 156 van het Wetboek van
si le témoin est une personne qui a été déchue du droit de témoigner ou un mineur âgé de moins de quinze ans, personnes ne pouvant pas prêter serment ', ces données d'identité étant inscrites dans un registre secret ou confidentiel qui ' relève évidemment du secret professionnel et ne peut jamais être joint au dossier répressif ' et qui ' ne peut donc pas être communiqué à la Cour de cassation ' (ibid. ). La justification d'une mesure ne peut résulter de ce qu'une mesure semblable a été prise dans une autre matière qui n'est pas comparable. Les mesures d'infiltration et d'observation peuvent constituer une ingérence dans le droit au respect de la vie privée et du domicile, garantis par des normes constitutionnelles et conventionnelles au regard desquelles la Cour de cassation peut exercer, même d'office, un contrôle sur les décisions judiciaires, ce qui suppose qu'elle ait accès aux données confidentielles. En outre, ces mesures doivent satisfaire aux exigences de proportionnalité et de subsidiarité strafvordering, of op het feit dat de getuige een persoon is die ontzet is uit het recht om te getuigen of een minderjarige beneden de vijftien jaar oud zou betreffen, die bijgevolg de eed niet mogen afleggen ', aangezien die identiteitsgegevens ingeschreven zijn in een geheim of vertrouwelijk register dat ' uiteraard onder het beroepsgeheim [valt] en [...] nooit bij het strafdossier [kan] gevoegd worden ' en dat ' bijgevolg niet aan het Hof van Cassatie [kan] worden meegedeeld ' (ibid. ). De verantwoording van een maatregel kan niet voortvloeien uit het feit dat een soortgelijke maatregel is genomen in een andere aangelegenheid die niet vergelijkbaar is. De maatregelen van infiltratie en observatie kunnen een inmenging vormen in het recht op de eerbiediging van het privéleven en de woning, die worden gewaarborgd door grondwettelijke en verdragsrechtelijke normen waaraan het Hof van Cassatie, zelfs ambtshalve, rechterlijke beslissingen vermag te toetsen, wat veronderstelt dat het toegang heeft tot de vertrouwelijke gegevens. Bovendien moeten die maatregelen voldoen aan de vereisten van evenredigheid en subsidiariteit, vermeld in de artikelen 47sexies,
formulées aux articles 47sexies, § 2, et 47octies, § 2, du Code d'instruction criminelle, ce qui fait partie du contrôle de légalité que doit exercer la Cour de cassation. B.16.6. Il est encore allégué que la protection du dossier confidentiel relève d'un intérêt supérieur et qu'on ne peut prendre aucun risque puisqu'il y va, notamment, de la vie des infiltrants. Tout magistrat étant tenu au secret professionnel, il n'est pas justifié que soit refusé à la Cour de cassation l'accès à un dossier contrôlé par la chambre des mises en accusation, dès lors que la § 2, en 47octies, § 2, van het Wetboek van strafvordering, wat deel uitmaakt van de wettigheidscontrole die het Hof van Cassatie moet uitoefenen. B.16.6. Voorts wordt aangevoerd dat de bescherming van het vertrouwelijk dossier een hoger belang is en dat geen enkel risico mag worden genomen, vermits met name het leven van de infiltranten op het spel staat. Aangezien elke magistraat gehouden is tot het beroepsgeheim, is het niet verantwoord dat aan het Hof van Cassatie de toegang wordt geweigerd tot een dossier dat wordt gecontroleerd door de kamer van inbeschuldigingstelling, aangezien de vertrouwelijkheid van dat
confidentialité de ce dossier peut être garantie de la même manière au dossier op dezelfde wijze kan worden gewaarborgd in de beide
sein des deux juridictions. rechtscolleges.
B.16.7. L'exposé des motifs de la loi attaquée insistait également sur B.16.7. In de memorie van toelichting bij de bestreden wet werd tevens
les ' importantes garanties procédurales qui doivent assurer le droit aangedrongen op de ' verregaande procedurele garanties [...] die het
à un procès équitable lors de l'examen devant la chambre des mises en recht op een eerlijk proces moeten veilig stellen tijdens de
accusation sur la base de l'article 235ter, du Code d'instruction behandeling voor de kamer van inbeschuldigingstelling op basis van
criminelle [...] ' (ibid., p. 82; Doc. parl., Sénat, 2005-2006, artikel 235ter van het Wetboek van strafvordering ' (ibid., p. 82;
3-1491/3, p. 17). Parl. St., Senaat, 2005-2006, 3-1491/3, p. 17).
B.16.8. La circonstance que des garanties importantes sont prévues lors du contrôle effectué par la chambre des mises en accusation ne peut justifier que soit exclu le contrôle de légalité, exercé par la Cour de cassation, qui doit porter notamment sur le respect de ces garanties. B.16.9. Il est aussi allégué que la Cour de cassation exerce un contrôle sur les conséquences juridiques du contrôle de la chambre des mises en accusation lorsque la Cour de cassation est saisie en application de l'article 235bis. Ce contrôle ne permet cependant pas à la Cour de cassation de prendre connaissance de données dont l'examen a pu conduire la chambre des mises en accusation à conclure à la B.16.8. De omstandigheid dat in verregaande waarborgen wordt voorzien tijdens de door de kamer van inbeschuldigingstelling uitgevoerde controle, kan niet verantwoorden dat de wettigheidscontrole door het Hof van Cassatie wordt uitgesloten die inzonderheid betrekking moet hebben op de inachtneming van die waarborgen. B.16.9. Er wordt tevens aangevoerd dat het Hof van Cassatie toezicht uitoefent op de juridische gevolgen van de controle van de kamer van inbeschuldigingstelling wanneer bij het Hof van Cassatie een zaak wordt aanhangig gemaakt met toepassing van artikel 235bis. Dat toezicht stelt het Hof van Cassatie echter niet in staat kennis te nemen van gegevens waarvan het onderzoek de kamer van inbeschuldigingstelling vermocht ertoe te brengen tot de wettigheid of
légalité ou à l'illégalité des mesures critiquées. de onwettigheid van de bekritiseerde maatregelen te besluiten.
B.16.10. Il est enfin soutenu que la décision de la chambre des mises B.16.10. Ten slotte wordt betoogd dat de beslissing van de kamer van
en accusation n'est pas définitive et que le juge du fond pourra, en inbeschuldigingstelling niet definitief is en dat de feitenrechter,
application des articles 189ter et 335bis du Code d'instruction met toepassing van de artikelen 189ter en 335bis van het Wetboek van
criminelle, charger la chambre des mises en accusation de contrôler à strafvordering, de kamer van inbeschuldigingstelling zal kunnen
nouveau l'application des méthodes particulières de recherche gelasten de toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden van
d'observation et d'infiltration, en application de l'article 235ter. observatie en infiltratie opnieuw te controleren, met toepassing van
Cette possibilité, qui n'est prévue qu'au cas où des éléments concrets artikel 235ter. Die mogelijkheid, waarin enkel wordt voorzien in het geval waarin
' sont apparus postérieurement au contrôle de la chambre des mises en concrete gegevens ' aan het licht zijn gekomen na de controle van de
accusation ', n'équivaut pas au contrôle de légalité qu'exerce la Cour kamer van inbeschuldigingstelling ', staat niet gelijk met de
de cassation en matière répressive. wettigheidscontrole die het Hof van Cassatie in strafzaken uitoefent.
B.16.11. Il découle de ce qui précède que l'article 235ter, § 6, B.16.11. Uit wat voorafgaat vloeit voort dat artikel 235ter, § 6, een
établit une différence de traitement qui n'est pas raisonnablement verschil in behandeling invoert dat niet redelijkerwijze is
justifiée. Cette disposition doit être annulée ». verantwoord. Die bepaling dient te worden vernietigd ».
B.4. Postérieurement à l'annulation de l'article 235ter, § 6, du Code B.4. Na de vernietiging van artikel 235ter, § 6, van het Wetboek van
d'instruction criminelle par son arrêt n° 105/2007, la Cour a déclaré strafvordering bij zijn arrest nr. 105/2007 heeft het Hof een aantal
plusieurs questions préjudicielles sans objet en ce qu'elles prejudiciële vragen zonder voorwerp verklaard in zoverre die
concernaient l'absence de recours contre les arrêts de la chambre des betrekking hadden op de ontstentenis van een beroep tegen de arresten
mises en accusation portant contrôle du dossier confidentiel (arrêts nos van de kamer van inbeschuldigingstelling houdende controle van het
107/2007 du 26 juillet 2007, 109/2007 du 26 juillet 2007, 126/2007 du vertrouwelijk dossier (arresten nrs. 107/2007 van 26 juli 2007,
4 octobre 2007, 6/2008 du 17 janvier 2008 et 18/2008 du 14 février 109/2007 van 26 juli 2007, 126/2007 van 4 oktober 2007, 6/2008 van 17
2008). januari 2008 en 18/2008 van 14 februari 2008).
B.5. Lorsque le législateur a prévu, par la loi du 12 mars 1998 B.5. Toen de wetgever met de wet van 12 maart 1998 tot verbetering van
relative à l'amélioration de la procédure pénale au stade de de strafrechtspleging in het stadium van het opsporingsonderzoek en
l'information et de l'instruction, insérant un nouvel article 235bis het gerechtelijk onderzoek, waarbij het artikel 235bis werd ingevoegd
dans le Code d'instruction criminelle, que les irrégularités, in het Wetboek van strafvordering, voorschreef dat de
omissions ou causes de nullités visées à l'article 131, § 1er, ou onregelmatigheden, verzuimen of nietigheden als bedoeld in artikel
relatives à l'ordonnance de renvoi et qui ont été examinées devant la 131, § 1, of met betrekking tot de verwijzingsbeschikking die door de
chambre des mises en accusation ne peuvent en principe plus l'être kamer van inbeschuldigingstelling zijn onderzocht, in beginsel niet
devant le juge du fond, sans préjudice des moyens touchant à meer kunnen worden opgeworpen voor de feitenrechter, behoudens de
l'appréciation de la preuve ou qui concernent l'ordre public (article middelen die verband houden met de bewijswaardering of die de openbare
235bis, § 5), il a prévu parallèlement, pour les arrêts de la chambre orde aanbelangen (artikel 235bis, § 5), voorzag hij ten aanzien van de
des mises en accusation rendus sur la base de l'article 235bis arresten van de kamer van inbeschuldigingstelling op basis van het
précité, une exception supplémentaire à la règle de l'article 416, voormelde artikel 235bis tegelijkertijd in een bijkomende uitzondering
alinéa 1er, qui dispose que les recours en cassation ne sont ouverts op de regel van artikel 416, eerste lid, dat bepaalt dat
qu'après l'arrêt ou le jugement définitif. cassatieberoep slechts na het eindarrest of het eindvonnis mogelijk is.
Dans l'exposé des motifs du projet de loi, il est dit à ce sujet : In de memorie van toelichting van het wetsontwerp is daaromtrent
« Dans la mesure où les moyens soulevés dans l'exercice du recours gesteld : « In zoverre de middelen, opgeworpen door uitoefening van het in
introduit par l'article 135, en projet, du CIC ou développés dans le artikel 135 Sv van het ontwerp voorziene rechtsmiddel of naar voor
cadre de l'article 235 en projet, du même Code ne peuvent plus être gebracht in het kader van artikel 235 Sv van het ontwerp, niet meer
invoqués devant le juge du fond, il est impératif d'ouvrir à l'inculpé voor de vonnisrechter kunnen worden opgeworpen, moest de verdachte de
la possibilité de se pourvoir immédiatement en cassation contre un mogelijkheid krijgen om onmiddellijk een voorziening in cassatie in te
arrêt défavorable de la chambre des mises en accusation. Le projet stellen tegen een negatieve beslissing van de kamer van
tend ainsi à introduire une nouvelle exception à la règle reprise à inbeschuldigingstelling. Het ontwerp beoogt hier [in] een nieuwe
l'alinéa 1er de l'article 416 actuel, selon laquelle les pourvois uitzondering te voorzien op de regel van het huidige artikel 416,
formés contre les arrêts préparatoires ou d'instruction sont eerste alinea, Sv dat bepaalt dat voorziening in cassatie tegen
irrecevables tant que la décision définitive sur le fond n'a pas été voorbereidende arresten of arresten van onderzoek onontvankelijk zijn
prononcée. Puisque les problèmes relatifs à la régularité de voordat de definitieve beslissing ten gronde niet is uitgesproken.
l'instruction peuvent être définitivement tranchés au stade du Daar de vragen betreffende de regelmatigheid van het onderzoek
règlement de la procédure, il est nécessaire qu'ils puissent au besoin definitief kunnen worden behandeld bij de regeling van de
rechtspleging, is het noodzakelijk dat zij zonodig door het Hof van
être examinés par la Cour de cassation » (Doc. parl., Chambre, Cassatie kunnen worden onderzocht » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr.
1996-1997, n° 857/1, p. 71). 857/1, p. 71).
B.6. En vertu de l'article 235bis du Code d'instruction criminelle, il B.6. Krachtens artikel 235bis van het Wetboek van strafvordering staat
appartient à la chambre des mises en accusation de contrôler la het aan de kamer van inbeschuldigingstelling om de regelmatigheid van
régularité de la procédure qui lui est soumise, soit d'office, soit de haar voorgelegde procedure te controleren, hetzij ambtshalve,
sur la réquisition du ministère public ou à la demande d'une des hetzij op vordering van het openbaar ministerie of op verzoek van een
parties. Le cas échéant, les actes viciés sont annulés et les pièces van de partijen. In voorkomend geval worden de aangetaste handelingen
nietig verklaard en worden de nietig verklaarde stukken uit het
annulées sont retirées du dossier et déposées au greffe du tribunal de dossier verwijderd en neergelegd ter griffie van de rechtbank van
première instance, après l'expiration du délai de cassation (article eerste aanleg, na het verstrijken van de termijn voor cassatieberoep
235bis, § 6). En vertu de l'article 416, alinéa 2, du Code (artikel 235bis, § 6). Krachtens artikel 416, tweede lid, van het
d'instruction criminelle, tel qu'il a été modifié par la loi du 12 Wetboek van strafvordering, zoals gewijzigd bij de wet van 12 maart
mars 1998, la décision de la chambre des mises en accusation rendue 1998, is tegen de beslissing van de kamer van inbeschuldigingstelling
conformément à l'article 235bis peut faire l'objet d'un recours en cassation immédiat. overeenkomstig artikel 235bis onmiddellijk cassatieberoep mogelijk.
B.7. A la suite de l'arrêt de la Cour n° 202/2004 du 21 décembre 2004, B.7. Naar aanleiding van het arrest van het Hof nr. 202/2004 van 21
le législateur a, par la loi du 27 décembre 2005, inséré l'article december 2004 heeft de wetgever bij wet van 27 december 2005 artikel
235ter dans le Code d'instruction criminelle. En vertu de cette 235ter in het Wetboek van strafvordering ingevoegd. Op grond van die
disposition, la chambre des mises en accusation contrôle l'application bepaling controleert de kamer van inbeschuldigingstelling de
des méthodes particulières de recherche d'observation et toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden van observatie en
d'infiltration sur la base du dossier confidentiel. infiltratie aan de hand van het vertrouwelijk dossier.
B.8. Par l'arrêt précité n° 105/2007, la Cour a annulé le paragraphe 6 B.8. Met zijn voormeld arrest nr. 105/2007 heeft het Hof paragraaf 6
de l'article 235ter du Code d'instruction criminelle - qui excluait van artikel 235ter van het Wetboek van strafvordering - die elk
tout recours contre le contrôle du dossier confidentiel exercé par la rechtsmiddel tegen de controle van het vertrouwelijk dossier
uitgeoefend door de kamer van inbeschuldigingstelling krachtens
chambre des mises en accusation en vertu de cet article 235ter - parce artikel 235ter uitsloot - vernietigd, omdat het zonder verantwoording
qu'il privait sans justification la catégorie de personnes qui de categorie van personen die het voorwerp waren van een
faisaient l'objet d'une méthode de recherche d'observation et onderzoeksmethode van observatie en infiltratie, uitsloot van de
d'infiltration de la possibilité d'introduire un pourvoi en cassation mogelijkheid om cassatieberoep in te stellen tegen de beslissing van
contre la décision de la chambre des mises en accusation prise en de kamer van inbeschuldigingstelling genomen met toepassing van
application de l'article 235ter du Code d'instruction criminelle, artikel 235ter van het Wetboek van strafvordering, terwijl die
alors que cette possibilité existe contre les décisions de la chambre mogelijkheid wel bestaat tegen de beslissingen van de kamer van
des mises en accusation prises en application de l'article 235bis de inbeschuldigingstelling met toepassing van artikel 235bis van dat
ce Code. Wetboek.
Il découlait de l'annulation du paragraphe 6 de l'article 235ter du Uit de vernietiging van paragraaf 6 van artikel 235ter van het Wetboek
Code d'instruction criminelle qu'un pourvoi en cassation devait être van strafvordering vloeide voort dat evenzeer cassatieberoep mogelijk
possible aussi bien contre les décisions de la chambre des mises en moest zijn tegen de beslissingen van de kamer van
accusation prises en application de l'article 189ter ou de l'article inbeschuldigingstelling genomen met toepassing van artikel 189ter of
235ter que contre celles prises en application de l'article 235bis. artikel 235ter als tegen die genomen met toepassing van artikel
Compte tenu de l'objectif du législateur, tel qu'il est défini en B.5, 235bis. Rekening houdend met de bedoeling van de wetgever, zoals in B.5 is
visant à permettre un pourvoi en cassation immédiat contre les arrêts omschreven, om tegen de arresten van de kamer van
de la chambre des mises en accusation relatifs à la régularité de la inbeschuldigingstelling betreffende de regelmatigheid van de haar
voorgelegde procedure met toepassing van artikel 235bis een
procédure qui lui est soumise en application de l'article 235bis, par onmiddellijk cassatieberoep mogelijk te maken door af te wijken van de
dérogation à la règle contenue à l'alinéa 1er de l'article 416, il regel vervat in het eerste lid van artikel 416, was het niet
n'était pas justifié que les arrêts par lesquels la chambre des mises verantwoord dat de arresten van de kamer van inbeschuldigingstelling
en accusation contrôle la régularité des méthodes particulières de over de regelmatigheid van de bijzondere opsporingsmethoden observatie
recherche d'observation et d'infiltration sur la base du dossier en infiltratie aan de hand van het vertrouwelijk dossier met
confidentiel, en application de l'article 189ter ou de l'article toepassing van artikel 189ter of artikel 235ter niet eveneens het
235ter, ne puissent pas également faire l'objet d'un pourvoi en cassation immédiat. voorwerp zouden kunnen uitmaken van een onmiddellijk cassatieberoep.
Cette différence de traitement injustifiée provenait de l'absence, Dat onverantwoorde verschil in behandeling vloeide voort uit de
dans l'article 416, alinéa 2, du Code d'instruction criminelle, d'une ontstentenis, in artikel 416, tweede lid, van het Wetboek van
disposition législative ayant, pour les décisions prises par la strafvordering, van een wetsbepaling die voor de beslissingen van de
chambre des mises en accusation en application de l'article 235ter, kamer van inbeschuldigingstelling met toepassing van artikel 235ter
une portée identique à celle qui concerne les décisions de la chambre eenzelfde draagwijdte heeft als die ten aanzien van de beslissingen
des mises en accusation prises en application de l'article 235bis. van de kamer van inbeschuldigingstelling met toepassing van artikel
B.9. Il s'ensuivait que l'article 416, alinéa 2, du Code d'instruction 235bis. B.9. Hieruit volgde dat artikel 416, tweede lid, van het Wetboek van
criminelle, tel qu'il était rédigé avant sa modification par la loi strafvordering, in de redactie ervan vóór de wijziging bij de
précitée du 16 janvier 2009, n'était pas compatible avec les articles voormelde wet van 16 januari 2009, niet bestaanbaar was met de
10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne prévoyait pas un pourvoi en artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het niet voorzag in een
cassation immédiat contre un arrêt de la chambre des mises en onmiddellijk cassatieberoep tegen een arrest van de kamer van
accusation lorsque celle-ci exerçait un contrôle du dossier inbeschuldigingstelling wanneer deze een controle van het
confidentiel en application des articles 189ter ou 235ter du Code vertrouwelijk dossier uitoefende met toepassing van de artikelen
d'instruction criminelle, tels qu'ils étaient rédigés avant leur 189ter of 235ter van het Wetboek van strafvordering, in de redactie
modification apportée par la loi précitée du 16 janvier 2009. ervan vóór de wijziging bij de voormelde wet van 16 januari 2009.
B.10. Enfin, pour ce qui est de l'observation du Conseil des ministres B.10. Wat ten slotte de opmerking van de Ministerraad betreft volgens
selon laquelle la Cour peut constater une lacune législative mais ne welke het Hof een leemte in de wetgeving kan vaststellen maar die niet
peut la combler, c'est au juge a quo qu'il appartient, si la lacune kan opvullen, komt het, indien de leemte zich bevindt in de aan het
est située dans le texte soumis à la Cour, de mettre fin à Hof voorgelegde tekst, de verwijzende rechter toe een einde te maken
l'inconstitutionnalité constatée par celle-ci, lorsque ce constat est aan de door het Hof vastgestelde ongrondwettigheid, wanneer die
exprimé en des termes suffisamment précis et complets pour permettre vaststelling is uitgedrukt in voldoende precieze en volledige
que la disposition en cause soit appliquée dans le respect des bewoordingen om toe te laten dat de in het geding zijnde bepaling
articles 10 et 11 de la Constitution (comp. CEDH, 29 novembre 1991, wordt toegepast met inachtneming van de artikelen 10 en 11 van de
Vermeire c. Belgique, § 25). Grondwet (vgl. EHRM, 29 november 1991, Vermeire t. België, § 25).
B.11. Les questions préjudicielles dans les affaires nos 4457, 4458 et B.11. De prejudiciële vragen in de zaken nrs. 4457, 4458 en 4460 en de
4460 ainsi que la première question préjudicielle dans l'affaire n° 4463 appellent une réponse affirmative. eerste prejudiciële vraag in de zaak nr. 4463 dienen bevestigend te worden beantwoord.
Quant à la seconde question préjudicielle dans l'affaire n° 4463 Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag in de zaak nr. 4463
B.12. Par la seconde question préjudicielle dans l'affaire n° 4463, la B.12. Met de tweede prejudiciële vraag in de zaak nr. 4463 vraagt het
Cour de cassation demande si l'article 235ter, § 2, alinéa 3, du Code Hof van Cassatie of artikel 235ter, § 2, derde lid, van het Wetboek
d'instruction criminelle, tel qu'il était rédigé avant sa modification van strafvordering, in de redactie ervan vóór de wijziging bij de
par la loi précitée du 16 janvier 2009, est compatible avec les voormelde wet van 16 januari 2009, bestaanbaar is met de artikelen 10
articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec l'article 6 de la en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het
Convention européenne des droits de l'homme et avec l'article 14 du Europees Verdrag voor de rechten van de mens en met artikel 14 van het
Pacte international relatif aux droits civils et politiques, dès lors Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, nu
que cet article 235ter, § 2, alinéa 3, ne prévoyait pas que la dat artikel 235ter, § 2, derde lid, niet bepaalde dat de categorie van
catégorie de personnes faisant l'objet de la méthode particulière de personen die het voorwerp van de bijzondere opsporingsmethode
recherche de l'observation puisse - en vue d'un contrôle de la observatie is, een kopie van het strafdossier kan verkrijgen - met het
régularité de cette méthode particulière de recherche - obtenir une oog op een controle van de regelmatigheid van die bijzondere
copie du dossier répressif et qu'il énonçait que cette catégorie ne opsporingsmethode - en stelde dat die categorie slechts over een
dispose que d'une période de 48 heures pour consulter le dossier periode van 48 uren beschikt om inzage van het strafdossier te nemen,
répressif, alors que la catégorie de personnes faisant l'objet d'une terwijl de categorie van personen die het voorwerp van een even
même violation grave de leur vie privée, comme dans le cas d'une ingrijpende schending van hun privéleven is, zoals in het geval van
ordonnance de perquisition ou d'une ordonnance d'écoute téléphonique, een beschikking tot huiszoeking of een beschikking tot telefoontap,
peut, elle, en contrôler la régularité à la lumière d'une copie du wel de regelmatigheid daarvan kunnen toetsen aan de hand van een kopie
dossier répressif et dispose pour ce faire d'une période de plus de 48 van het strafdossier en daarvoor over een langere periode dan 48 uren
heures. La loi précitée du 16 janvier 2009 n'a pas modifié cet état de beschikken. De voormelde wet van 16 januari 2009 heeft die situatie
choses. niet gewijzigd.
B.13. Dans cette question préjudicielle, le contrôle de la régularité B.13. In die prejudiciële vraag wordt de controle van de
de la méthode particulière de recherche de l'observation est comparé regelmatigheid van de bijzondere opsporingsmethode observatie
au contrôle de la régularité des méthodes « ordinaires » de recherche vergeleken met de controle van de regelmatigheid van de « gewone »
opsporingsmethoden, met name huiszoeking en telefoontap, en zulks
que sont la perquisition et l'écoute téléphonique et ce, du point de vanuit het oogpunt van het nemen van een kopie van het strafdossier en
vue de la prise d'une copie du dossier répressif et du délai de 48 van de termijn van 48 uren om inzage te nemen van dat dossier.
heures pour consulter ce dossier.
La Cour est donc interrogée sur la compatibilité des dispositions en Aldus wordt het Hof ondervraagd over de bestaanbaarheid van de in het
cause avec les normes de contrôle mentionnées dans cette question, dès geding zijnde bepalingen met de in die vraag aangehaalde
lors qu'un certain nombre de règles de procédure applicables à toetsingsnormen, nu een aantal procedureregels die voor bepaalde «
certaines méthodes « ordinaires » de recherche ne s'appliquent pas à gewone » opsporingsmethoden gelden, niet voor de bijzondere
la méthode particulière de recherche de l'observation. opsporingsmethode van observatie van toepassing zijn.
B.14. Par son arrêt n° 105/2007 du 19 juillet 2007, la Cour a statué B.14. Met zijn arrest nr. 105/2007 van 19 juli 2007 heeft het Hof
sur des recours en annulation totale ou partielle de la loi du 27 décembre 2005. uitspraak gedaan over beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de wet van 27 december 2005.
Dans cet arrêt, la Cour a jugé : In dat arrest heeft het Hof geoordeeld :
« B.3.1. La lutte contre certaines formes de criminalité « B.3.1. De bestrijding van bepaalde vormen van criminaliteit, in het
particulièrement graves ou qui sont le fait d'organisations bijzonder zware misdaden of misdaden die worden gepleegd door
criminelles disposant de moyens importants peut contraindre les criminele organisaties die over aanzienlijke middelen beschikken, kan
autorités chargées de la recherche des infractions et de la poursuite de overheden die zijn belast met het opsporen van de misdrijven en de
de leurs auteurs à mettre en oeuvre des méthodes de recherche qui ont vervolging van de daders ervan, ertoe nopen opsporingsmethoden aan te
pour nécessaire conséquence une ingérence dans certains droits wenden die ten aanzien van de personen tegen wie die onderzoeken
fondamentaux des personnes qui en font l'objet. Il revient au worden ingesteld, noodzakelijkerwijze een inmenging in bepaalde
législateur, sous le contrôle de la Cour, de formuler les dispositions grondrechten tot gevolg hebben. Het staat aan de wetgever om, onder
qui autorisent et contrôlent le recours à ces méthodes de recherche de toezicht van het Hof, de bepalingen waarbij de aanwending van die
opsporingsmethoden wordt toegestaan en gecontroleerd, op die manier te
manière telle que l'atteinte aux droits fondamentaux qu'elles formuleren dat de erin vervatte inmenging in de grondrechten wordt
comportent soit limitée à ce qui est nécessaire pour atteindre beperkt tot hetgeen noodzakelijk is om de beschreven doelstelling te
l'objectif défini. bereiken.
B.3.2. Les méthodes particulières de recherche et d'enquête qui font B.3.2. De bijzondere opsporings- en onderzoeksmethoden die het
l'objet de la loi attaquée ont en commun qu'elles peuvent impliquer voorwerp uitmaken van de bestreden wet, hebben gemeen dat zij een
une ingérence grave dans divers droits fondamentaux. Il découle tant diepgaande inmenging kunnen inhouden in diverse grondrechten. Zowel
du caractère intrusif de ces méthodes que du soin avec lequel le uit het ingrijpend karakter van die methoden, als uit de zorg waarmee
législateur a défini le cadre juridique de leur mise en oeuvre qu'en de wetgever het juridisch kader heeft omschreven voor de aanwending
cas de non-respect des conditions essentielles prescrites en vue de ervan, volgt dat, in geval van niet-naleving van de essentiële
l'utilisation de ces méthodes, la preuve obtenue en infraction de voorwaarden voor de aanwending van die methoden, het met overtreding
celles-ci est viciée. daarvan verkregen bewijs ongeldig is.
C'est compte tenu de ce qui précède que la Cour examine les moyens invoqués. Hiermede rekening houdend onderzoekt het Hof de aangevoerde middelen.
[...] [...]
B.9.3. Si la lutte contre certaines formes de criminalité peut B.9.3. Ofschoon de bestrijding van bepaalde vormen van criminaliteit
justifier le recours à certaines méthodes particulières de recherche de aanwending van bepaalde bijzondere opsporingsmethoden die
qui impliquent nécessairement une atteinte à certains droits noodzakelijkerwijze een inmenging in bepaalde grondrechten tot gevolg
fondamentaux, le législateur doit néanmoins veiller à ce que, lors du hebben, kan rechtvaardigen, dient de wetgever niettemin erover te
contrôle juridictionnel de l'utilisation de ces méthodes, le droit à waken dat bij de rechterlijke controle op de aanwending van die
un procès équitable soit garanti. La Cour examine, ci-après, les methoden het recht op een eerlijk proces wordt gevrijwaard. Het Hof
différents griefs formulés par les parties requérantes. onderzoekt hierna de verschillende grieven die door de verzoekende
partijen zijn geformuleerd.
[...] [...]
d) Le délai de consultation du dossier répressif d) De termijn voor inzage in het strafdossier
B.14.6. Comparé aux délais applicables lors d'autres comparutions B.14.6. Vergeleken met de termijnen die van toepassing zijn bij andere
devant les juridictions d'instruction, le délai de 48 heures, prévu à verschijningen voor de onderzoeksgerechten, blijkt niet dat de termijn
l'article 235ter, § 2, alinéa 3, du Code d'instruction criminelle pour van achtenveertig uur voorgeschreven in artikel 235ter, § 2, derde
lid, van het Wetboek van strafvordering, waarover de partijen
la consultation du dossier répressif par les parties, ne peut être beschikken om het strafdossier in te zien, als onevenredig kort kan
considéré comme trop bref ». worden beschouwd ».
B.15. Dans son arrêt n° 107/2007 du 26 juillet 2007, rendu sur B.15. In zijn arrest nr. 107/2007 van 26 juli 2007, gewezen op
questions préjudicielles, la Cour a statué dans le même sens. prejudiciële vragen, heeft het Hof in dezelfde zin uitspraak gedaan.
B.16. Il n'y a pas lieu en l'espèce de statuer autrement. B.16. Te dezen is er geen aanleiding om anders te oordelen.
B.17. En outre, en n'accordant pas la possibilité aux parties de lever B.17. Door de partijen niet de mogelijkheid te bieden een kopie van
copie du dossier pénal qui est mis à leur disposition pendant het strafdossier op te vragen dat hun gedurende 48 uren ter
quarante-huit heures, l'article 235ter, § 2, alinéa 3, du Code beschikking wordt gesteld, maakt artikel 235ter, § 2, derde lid, van
d'instruction criminelle ne porte pas une atteinte disproportionnée het Wetboek van strafvordering bovendien geen onevenredige inbreuk op
aux droits des parties, puisque l'article 127, § 2, du même Code leur de rechten van de partijen, vermits artikel 127, § 2, van hetzelfde
Wetboek hun de mogelijkheid biedt een kopie van het dossier op te
permet de lever une copie du dossier lors du règlement de la vragen bij de regeling van de rechtspleging.
procédure. B.18. La seconde question préjudicielle dans l'affaire n° 4463 appelle B.18. De tweede prejudiciële vraag in de zaak nr. 4463 dient
une réponse négative. ontkennend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
1. L'article 416, alinéa 2, du Code d'instruction criminelle, tel 1. Artikel 416, tweede lid, van het Wetboek van strafvordering, in de
qu'il était rédigé avant sa modification par la loi du 16 janvier 2009 redactie ervan vóór de wijziging bij de wet van 16 januari 2009 « tot
« modifiant les articles 189ter, 235ter, 335bis et 416 du Code wijziging van de artikelen 189ter, 235ter, 335bis en 416 van het
d'instruction criminelle », viole les articles 10 et 11 de la Wetboek van strafvordering », schendt de artikelen 10 en 11 van de
Constitution en ce qu'il ne prévoit pas un recours en cassation Grondwet, in zoverre het niet voorziet in een onmiddellijk
immédiat contre un arrêt de la chambre des mises en accusation qui cassatieberoep tegen een arrest van de kamer van
contrôle, sur la base du dossier confidentiel, la régularité de la inbeschuldigingstelling houdende controle, op basis van het
mise en oeuvre des méthodes particulières de recherche d'observation vertrouwelijk dossier, van de regelmatigheid van de toepassing van de
et d'infiltration, en application des articles 189ter ou 235ter du bijzondere opsporingsmethoden observatie en infiltratie met toepassing
Code d'instruction criminelle. van de artikelen 189ter of 235ter van het Wetboek van strafvordering.
2. L'article 235ter, § 2, du Code d'instruction criminelle, tel qu'il 2. Artikel 235ter, § 2, van het Wetboek van strafvordering, zoals
a été inséré par l'article 23 de la loi du 27 décembre 2005 et tel ingevoegd bij artikel 23 van de wet van 27 december 2005, in de
qu'il était rédigé avant sa modification par la loi du 16 janvier 2009 redactie ervan vóór de wijziging bij de voormelde wet van 16 januari
précitée, ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution, 2009, schendt niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet
combinés ou non avec les dispositions de droit international in samenhang gelezen met de in de prejudiciële vragen vermelde
mentionnées dans les questions préjudicielles. verdragsbepalingen.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare
l'audience publique du 11 mars 2009. terechtzitting van 11 maart 2009.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^