Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 15/2009 du 5 février 2009 Numéro du rôle : 4434 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 1022 du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par l'article 7 de la loi du 21 avril 2007 relative à la ré La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...)"
Extrait de l'arrêt n° 15/2009 du 5 février 2009 Numéro du rôle : 4434 En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 1022 du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par l'article 7 de la loi du 21 avril 2007 relative à la ré La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...) Uittreksel uit arrest nr. 15/2009 van 5 februari 2009 Rolnummer 4434 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel 7 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 15/2009 du 5 février 2009 Uittreksel uit arrest nr. 15/2009 van 5 februari 2009
Numéro du rôle : 4434 Rolnummer 4434
En cause : les questions préjudicielles concernant l'article 1022 du In zake : de prejudiciële vragen over artikel 1022 van het
Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par l'article 7 de la loi du Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel 7 van de wet van 21
21 avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires et des frais april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten
d'avocat, posées par le Tribunal de commerce de Turnhout. verbonden aan de bijstand van een advocaat, gesteld door de Rechtbank
La Cour constitutionnelle, van Koophandel te Turnhout.
Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de
Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen et J.-P. Snappe, rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen en J.-P.
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Snappe, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Bossuyt, voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par jugement du 1er février 2008 en cause de la SPRL « Vissers Eddy » Bij vonnis van 1 februari 2008 in zake de bvba « Vissers Eddy » tegen
contre la SA « De Clercq Aannemingen Bouw en Wegenbouw », dont de nv « De Clercq Aannemingen Bouw en Wegenbouw », waarvan de
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 21 février 2008, le expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 21 februari 2008,
Tribunal de commerce de Turnhout a posé les questions préjudicielles heeft de Rechtbank van Koophandel te Turnhout de volgende prejudiciële
suivantes : vragen gesteld :
1. « L'article 1022 du Code judiciaire viole-t-il les articles 10 et 1. « Schendt artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10
11 de la Constitution s'il est interprété et appliqué en ce sens que, en 11 van de Grondwet wanneer het zo wordt geïnterpreteerd en
pour déterminer la base de calcul de l'indemnité de procédure, il est, toegepast dat het bij het bepalen van de grondslag voor berekening van
d'une part, tenu compte seulement des montants réclamés dans la de rechtsplegingsvergoeding, enerzijds slechts rekening houdt met de
demande principale et non de ceux réclamés dans une demande incidente bedragen gevorderd in hoofdeis en niet met die gevorderd in een
ou dans une demande en intervention et il n'est, d'autre part, pas tussenvordering of vordering tot tussenkomst, en anderzijds geen
tenu compte de la mesure dans laquelle la demande est ou non rekening houdt met de mate waarin de vordering al dan niet wordt
accueillie ? »; ingewilligd ? »;
2. « L'article 1022, dernier alinéa, du Code judiciaire viole-t-il les 2. « Schendt het laatste lid van artikel 1022 van het Gerechtelijk
articles 10, 11 et/ou 16 de la Constitution, combinés ou non avec Wetboek de artikelen 10, 11 en/of 16 van de Grondwet, al dan niet in
l'article 1er du Premier Protocole additionnel à la Convention samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij
européenne des droits de l'homme, lorsqu'il prive une partie du droit het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, wanneer het een
d'obtenir l'indemnisation de l'intégralité du dommage réellement subi, partij het recht ontzegt om haar volledige, werkelijk geleden schade
qui se traduit (tout au moins partiellement) par des frais die zich (minstens gedeeltelijk) veruitwendigt in kosten van bijstand
d'assistance juridique ? ». in rechte, vergoed te krijgen ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. Les questions préjudicielles portent sur l'article 1022 du Code B.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op artikel 1022 van het
judiciaire, tel qu'il a été remplacé par l'article 7 de la loi du 21 Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel 7 van de wet van 21
avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires et des frais april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten
d'avocat. L'article 1022 du Code judiciaire dispose : verbonden aan de bijstand van een advocaat. Artikel 1022 van het
Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« L'indemnité de procédure est une intervention forfaitaire dans les « De rechtsplegingsvergoeding is een forfaitaire tegemoetkoming in de
frais et honoraires d'avocat de la partie ayant obtenu gain de cause. kosten en erelonen van de advocaat van de in het gelijk gestelde partij.
Na het advies te hebben ingewonnen van de Orde van Vlaamse Balies en
Après avoir pris l'avis de l'Ordre des barreaux francophones et van de Ordre des barreaux francophones et germanophone, stelt de
Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad de
germanophone et de l'Orde van Vlaamse Balies, le Roi établit par basis-, minimum en maximumbedragen vast van de
arrêté délibéré en Conseil des ministres, les montants de base, minima rechtsplegingsvergoeding, onder meer in functie van de aard van de
et maxima de l'indemnité de procédure, en fonction notamment de la zaak en de belangrijkheid van het geschil.
nature de l'affaire et de l'importance du litige. Op verzoek van een van de partijen en op een met bijzondere redenen
A la demande d'une des parties, et sur décision spécialement motivée, omklede beslissing, kan de rechter ofwel de vergoeding verminderen,
le juge peut soit réduire l'indemnité soit l'augmenter, sans pour ofwel die verhogen, zonder de door de Koning bepaalde maximum- en
autant dépasser les montants maxima et minima prévus par le Roi. Dans minimumbedragen te overschrijden. Bij zijn beoordeling houdt de
son appréciation, le juge tient compte : rechter rekening met :
- de la capacité financière de la partie succombante, pour diminuer le - de financiële draagkracht van de verliezende partij, om het bedrag
montant de l'indemnité; van de vergoeding te verminderen;
- de la complexité de l'affaire; - de complexiteit van de zaak;
- des indemnités contractuelles convenues pour la partie qui obtient - de contractueel bepaalde vergoedingen voor de in het gelijk gestelde
gain de cause; partij;
- du caractère manifestement déraisonnable de la situation. - het kennelijk onredelijk karakter van de situatie.
Si la partie succombante bénéficie de l'aide juridique de deuxième Indien de in het ongelijk gestelde partij van de tweedelijns
ligne, l'indemnité de procédure est fixée au minimum établi par le Roi, sauf en cas de situation manifestement déraisonnable. Le juge motive spécialement sa décision sur ce point. Lorsque plusieurs parties bénéficient de l'indemnité de procédure à charge d'une même partie succombante, son montant est au maximum le double de l'indemnité de procédure maximale à laquelle peut prétendre le bénéficiaire qui est fondé à réclamer l'indemnité la plus élevée. Elle est répartie entre les parties par le juge. Aucune partie ne peut être tenue au paiement d'une indemnité pour l'intervention de l'avocat d'une autre partie au-delà du montant de juridische bijstand geniet, wordt de rechtsplegingsvergoeding vastgelegd op het door de Koning vastgelegde minimum, tenzij in geval van een kennelijk onredelijke situatie. De rechter motiveert in het bijzonder zijn beslissing op dat punt. Wanneer meerdere partijen de rechtsplegingsvergoeding ten laste van dezelfde in het ongelijk gestelde partij genieten, bedraagt het bedrag ervan maximum het dubbel van de maximale rechtsplegingsvergoeding waarop de begunstigde die gerechtigd is om de hoogste vergoeding te eisen aanspraak kan maken. Ze wordt door de rechter tussen de partijen verdeeld. Geen partij kan boven het bedrag van de rechtsplegingsvergoeding worden aangesproken tot betaling van een vergoeding voor de
l'indemnité de procédure ». tussenkomst van de advocaat van een andere partij ».
Quant à la première question préjudicielle Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag
B.2. Dans la première question préjudicielle, le juge a quo interroge B.2. Met de eerste prejudiciële vraag wenst de verwijzende rechter van
la Cour sur le point de savoir si l'article 1022 du Code judiciaire het Hof te vernemen of artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek de
viole les articles 10 et 11 de la Constitution, dès lors que, pour artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, nu voor het bepalen van de
déterminer la base de calcul de l'indemnité de procédure, il est grondslag voor de berekening van de rechtsplegingsvergoeding slechts
seulement tenu compte des montants réclamés dans la demande principale rekening wordt gehouden met de bedragen die worden gevorderd in
et non de ceux réclamés dans une demande incidente ou dans une demande hoofdeis en niet met de bedragen gevorderd in een tegenvordering of
en intervention (première branche), et qu'il n'est pas tenu compte de vordering tot tussenkomst (eerste onderdeel) en geen rekening wordt
la mesure dans laquelle la demande est ou non accueillie (seconde gehouden met de mate waarin de vordering al dan niet wordt ingewilligd
branche). (tweede onderdeel).
B.3. Le Conseil des ministres objecte que ce n'est pas l'article 1022 B.3. De Ministerraad werpt op dat niet artikel 1022 van het
du Code judiciaire qui fait l'objet de la première question Gerechtelijk Wetboek het voorwerp uitmaakt van de eerste prejudiciële
préjudicielle, mais l'article 2 de l'arrêté royal du 26 octobre 2007 vraag, maar artikel 2 van het koninklijk besluit van 26 oktober 2007
tot vaststelling van het tarief van de rechtsplegingsvergoeding
fixant le tarif des indemnités de procédure visées à l'article 1022 du bedoeld in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek en tot
Code judiciaire et fixant la date d'entrée en vigueur des articles 1er vaststelling van de datum van inwerkingtreding van de artikelen 1 tot
à 13 de la loi du 21 avril 2007 relative à la répétibilité des 13 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de
erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van de advocaat. Het
honoraires et des frais d'avocat. Or, la Cour serait incompétente pour Hof zou evenwel onbevoegd zijn zich uit te spreken over de mogelijke
se prononcer sur la violation éventuelle des articles 10 et 11 de la schending door een koninklijk besluit van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
Constitution par un arrêté royal. B.4.1. Het Hof vermag zich slechts uit te spreken over een vermeende
B.4.1. La Cour ne peut se prononcer sur une prétendue violation de la schending van de Grondwet wanneer die schending aan een norm met een
Constitution que si cette violation est imputable à une norme wetgevend karakter kan worden toegeschreven. Noch artikel 26, § 1, van
législative. Ni l'article 26, § 1er, de la loi spéciale du 6 janvier de bijzondere wet van 6 januari 1989, noch enige andere
1989 ni aucune autre disposition constitutionnelle ou légale ne grondwettelijke of wettelijke bepaling verleent het Hof de bevoegdheid
confèrent à la Cour le pouvoir de statuer, à titre préjudiciel, sur la om bij wijze van prejudiciële beslissing uitspraak te doen over de
question de savoir si un arrêté royal est compatible ou non avec les vraag of een koninklijk besluit al dan niet bestaanbaar is met de
dispositions de la Constitution. bepalingen van de Grondwet.
B.4.2. Ter uitvoering van artikel 1022, tweede lid, van het
B.4.2. L'arrêté royal du 26 octobre 2007 fixant le tarif des Gerechtelijk Wetboek werd het koninklijk besluit van 26 oktober 2007
tot vaststelling van het tarief van de rechtsplegingsvergoeding
indemnités de procédure visées à l'article 1022 du Code judiciaire et bedoeld in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek en tot
fixant la date d'entrée en vigueur des articles 1er à 13 de la loi du vaststelling van de datum van inwerkingtreding van de artikelen 1 tot
21 avril 2007 relative à la répétibilité des honoraires et des frais 13 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de
d'avocat a été pris en exécution de l'article 1022, alinéa 2, du Code erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van de advocaat
judiciaire. Conformément à l'article 2, alinéa premier, de l'arrêté genomen. Overeenkomstig artikel 2, eerste lid, van voormeld koninklijk
royal précité, l'indemnité de procédure pour les actions portant sur besluit wordt de rechtsplegingsvergoeding voor geschillen die
des demandes évaluables en argent est fixée sur la base du montant de betrekking hebben op in geld waardeerbare vorderingen vastgesteld op
ces actions. L'alinéa 2 dispose par ailleurs : basis van het bedrag van die vorderingen. Het tweede lid bepaalt
« Pour l'application du présent article, le montant de la demande est voorts : « Voor de toepassing van dit artikel wordt het bedrag van de vordering
fixé conformément aux articles 557 à 562 et 618 du Code judiciaire vastgesteld overeenkomstig de artikelen 557 tot 562 en 618 van het
relatifs à la détermination de la compétence et du ressort. [...] ». Gerechtelijk Wetboek in verband met de bepaling van de bevoegdheid en de aanleg. [...] ».
B.5. La manière dont est fixée l'indemnité de procédure est déterminée B.5. De wijze waarop het bedrag van de rechtsplegingsvergoeding wordt
à l'article 2, alinéas 1er et 2, de l'arrêté royal du 26 octobre 2007 vastgesteld, is bepaald in artikel 2, eerste en tweede lid, van het
et non à l'article 1022 du Code judiciaire. koninklijk besluit van 26 oktober 2007 en niet in artikel 1022 van het
Gerechtelijk Wetboek.
La Cour n'est pas compétente pour contrôler cette disposition au Het Hof is niet bevoegd die bepaling te toetsen aan de artikelen 10 en
regard des articles 10 et 11 de la Constitution. 11 van de Grondwet.
Quant à la seconde question préjudicielle Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag
B.6. En ce qui concerne la seconde question préjudicielle, le juge a B.6. Wat de tweede prejudiciële vraag betreft, wenst de verwijzende
quo interroge la Cour sur le point de savoir si l'article 1022, rechter van het Hof te vernemen of artikel 1022, laatste lid, van het
dernier alinéa, du Code judiciaire viole les articles 10, 11 et 16 de Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10, 11 en 16 van de Grondwet, al dan
la Constitution, combinés ou non avec l'article 1er du Premier niet in samenhang gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend
Protocole additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme, dès lors qu'il prive une partie du droit de récupérer l'intégralité de ses frais réels d'assistance juridique, alors qu'une partie dont le dommage consiste en d'autres éléments que des frais d'avocats peut obtenir une indemnisation intégrale des frais qu'elle a exposés. B.7. Le Conseil des ministres objecte que la seconde question préjudicielle appelle une réponse négative au motif que les catégories de personnes et de frais désignées dans la question préjudicielle ne sont pas comparables. En effet, les frais d'assistance d'un conseil technique concernent les rapports de droit matériel qui unissent les parties, alors que les frais d'assistance d'un avocat ont pour cadre le lien de droit procédural entre les parties. L'intervention d'un avocat aurait pour seul but d'assister une victime dans sa demande en dommages-intérêts, de sorte que son intervention ne constituerait pas un élément du dommage, alors que les frais d'intervention d'un expert seraient des frais exposés à la suite d'un sinistre. B.8.1. Pour apprécier la compatibilité d'une norme avec les articles Protocol bij het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, schendt, nu het aan een partij het recht ontzegt om haar werkelijke kosten van juridische bijstand volledig te recupereren, terwijl een partij van wie de schade bestaat uit andere elementen dan advocatenkosten, een volledige vergoeding kan verkrijgen van de door haar gemaakte kosten. B.7. De Ministerraad werpt op dat de tweede prejudiciële vraag ontkennend moet worden beantwoord omdat de door de prejudiciële vraag aangewezen categorieën van personen en kosten onvergelijkbaar zijn. De kosten voor de bijstand van een technisch raadsman zijn immers gesitueerd in de materieelrechtelijke verhouding tussen de partijen, terwijl de kosten voor bijstand van een advocaat zijn gesitueerd in de procesrechtelijke verhouding tussen de partijen. Het optreden van een advocaat zou uitsluitend tot doel hebben een schadelijder bij te staan in zijn schade-eis, zodat zijn optreden geen onderdeel van de schade zou uitmaken, terwijl de kosten voor het optreden van een deskundige, kosten zouden zijn die moeten worden gemaakt als gevolg van een schadegeval.
10 et 11 de la Constitution, la Cour examine en premier lieu si les B.8.1. Om de bestaanbaarheid van een norm met de artikelen 10 en 11
catégories de personnes entre lesquelles une inégalité est alléguée van de Grondwet te beoordelen, onderzoekt het Hof eerst of de
categorieën van personen ten aanzien van wie een ongelijkheid wordt
sont suffisamment comparables. aangevoerd, in voldoende mate vergelijkbaar zijn.
B.8.2. Les frais de procédure exposés par les parties l'ont été en vue B.8.2. Kosten gemaakt in de procesrechtelijke verhouding tussen de
partijen worden gemaakt met het oog op het uitoefenen van hun recht op
d'exercer leur droit de défense et ils sont récupérables auprès de la verdediging en zijn verhaalbaar op de verliezende partij op basis en
partie perdante sur la base et dans les limites des articles 1017 et binnen de perken van de artikelen 1017 en volgende van het
suivants du Code judiciaire. Les frais exposés pour l'assistance d'un Gerechtelijk Wetboek. Kosten gemaakt voor de bijstand door een
conseil technique sont, par contre, des frais exposés dans le but de technisch raadsman zijn daarentegen kosten die worden gemaakt met het
déterminer le dommage et son ampleur et ils sont récupérables, depuis oog op het vaststellen van de schade en de omvang ervan, en zijn sinds
les arrêts de la Cour de cassation des 2 septembre 2004 (C010186F) et de arresten van het Hof van Cassatie van 2 september 2004 (C010186F)
16 novembre 2006 (C050124F), auprès de la partie perdante, sur la base en van 16 november 2006 (C050124F) verhaalbaar op de verliezende
partij op basis van artikel 1151 van het Burgerlijk Wetboek of artikel
de l'article 1151 du Code civil ou de l'article 1382 du Code civil, en 1382 van het Burgerlijk Wetboek, als onderdeel van de schade die de
tant qu'élément du dommage que la partie perdante doit indemniser sur verliezende partij moet vergoeden op grond van haar contractuele of
la base de sa responsabilité contractuelle ou extracontractuelle. buitencontractuele aansprakelijkheid.
La loi du 21 avril 2007 inscrit dans le droit procédural la De wet van 21 april 2007 verankert de terugvorderbaarheid van de
répétibilité des frais liés à l'assistance fournie par un avocat (Doc. kosten verbonden aan de bijstand van een advocaat in het procesrecht
parl., Sénat, 2006-2007, n° 3-1686/5, p. 16) et la soustrait ainsi au (Parl. St., Senaat, 2006-2007, nr. 3-1686/5, p. 16) en onttrekt het
daarmee aan het aansprakelijkheidsrecht. Op basis van het nieuwe
droit de la responsabilité. Sur la base de l'article 1022 nouveau du artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek kunnen advocatenkosten
Code judiciaire, les frais d'avocat ne peuvent être récupérés de manière forfaitaire qu'auprès de la partie perdante, et non plus de manière intégrale. Les frais liés à l'assistance d'un conseil technique demeurent, par contre, totalement récupérables sur la base du droit de la responsabilité. B.8.3. Il faut néanmoins constater que les frais d'assistance d'un avocat et les frais d'assistance d'un conseil technique sont des frais qui, bien qu'ils procèdent d'un rapport différent entre les parties, doivent les uns et les autres être supportés par la partie perdante, de sorte que les catégories de personnes concernées sont suffisamment comparables. B.9. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination n'excluent pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.10.1. Les experts et conseils techniques qui assistent une partie à slechts forfaitair worden verhaald op de verliezende partij en niet langer integraal. De kosten verbonden aan de bijstand van een technisch raadsman daarentegen blijven volledig verhaalbaar op basis van het aansprakelijkheidsrecht. B.8.3. Niettegenstaande dient te worden vastgesteld dat de kosten voor bijstand van een advocaat en de kosten voor bijstand van een technisch raadsman kosten zijn die zich in een verschillende verhouding tussen de partijen bevinden, dienen beide categorieën van kosten te worden gedragen door de verliezende partij, zodat de betrokken categorieën van personen voldoende vergelijkbaar zijn. B.9. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.10.1. De deskundigen en technisch raadgevers die een procespartij
un procès se trouvent, au regard de la législation en cause, dans une adviseren, bevinden zich, in het licht van de in het geding zijnde
situation essentiellement différente de celle des avocats qui wetgeving, in een situatie die wezenlijk verschilt van die van de
assistent les parties et les représentent en justice. Alors que advocaten die de partijen bijstaan en in rechte vertegenwoordigen.
l'intervention d'un avocat est pratiquement toujours indispensable Terwijl het optreden van een advocaat vrijwel altijd vereist is in het
dans le cadre d'une procédure judiciaire, le recours à un conseil kader van een gerechtelijke procedure, wordt minder frequent een
technique est moins fréquent. De même, l'intervention de l'avocat est beroep gedaan op een technisch raadgever. Evenzo treedt de advocaat
généralement poursuivie tout au long de la procédure, ce qui crée doorgaans op gedurende de hele procedure, waardoor tussen hem en zijn
entre lui et son client un rapport spécifique, alors que celle du cliënt een bijzondere verhouding ontstaat, terwijl het optreden van de
conseil technique est généralement ponctuelle, lorsqu'il est appelé à technisch raadgever doorgaans zeer gericht is, wanneer hij advies moet
donner un avis sur un aspect précis et limité du litige. uitbrengen over een welbepaald aspect van het geschil.
B.10.2. Dès lors que le choix du législateur de régler la matière en B.10.2. Aangezien de keuze van de wetgever om de aangelegenheid te
fixant des montants forfaitaires qui peuvent être mis à charge de la regelen door de vaststelling van forfaitaire bedragen die ten laste
partie succombante est raisonnablement justifié, compte tenu de ce qui kunnen worden gelegd van de in het ongelijk gestelde partij, redelijk
is verantwoord, rekening houdend met wat is vermeld in B.7.6.6 van het
est dit en B.7.6.6 de l'arrêt n° 182/2008 du 18 décembre 2008 arrest nr. 182/2008 van 18 december 2008 betreffende de rechtzoekenden
concernant les personnes qui bénéficient de l'aide juridique de seconde ligne, les différences qui existent entre les avocats et les conseils techniques en ce qui concerne leur place dans le procès et la nature de leur intervention justifient que le législateur n'ait pas étendu la réglementation spécifique qu'il a adoptée pour la répétibilité des frais et honoraires d'avocat à l'ensemble des autres conseils qui sont éventuellement susceptibles d'intervenir dans une procédure judiciaire. B.11. La seconde question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour die de juridische tweedelijnsbijstand genieten, rechtvaardigen de verschillen die bestaan tussen de advocaten en de technisch raadgevers ten aanzien van hun plaats in het proces en de aard van hun optreden, dat de wetgever de specifieke reglementering die hij heeft aangenomen voor de verhaalbaarheid van de kosten en erelonen van advocaten, niet heeft uitgebreid tot alle andere raadgevers die mogelijk in een gerechtelijke procedure optreden. B.11. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 1022 du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par Artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel
l'article 7 de la loi du 21 avril 2007 relative à la répétibilité des 7 van de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van de
erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van een advocaat,
honoraires et des frais d'avocat, ne viole pas les articles 10 et 11 schendt niet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang
de la Constitution, combinés avec l'article 1er du Premier Protocole gelezen met artikel 1 van het Eerste Aanvullend Protocol bij het
additionnel à la Convention européenne des droits de l'homme. Europees Verdrag voor de rechten van de mens.
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare
l'audience publique du 5 février 2009. terechtzitting van 5 februari 2009.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^