Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 162/2008 du 20 novembre 2008 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 15 de la loi du 26 juin 1990 relative à la protection de la personne des malades mentaux, posée par la Cour d'appel de Liège. La Co composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...)"
Extrait de l'arrêt n° 162/2008 du 20 novembre 2008 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 15 de la loi du 26 juin 1990 relative à la protection de la personne des malades mentaux, posée par la Cour d'appel de Liège. La Co composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Martens, R. Henneuse, E. De Groo(...) Uittreksel uit arrest nr. 162/2008 van 20 november 2008 Rolnummer 4349 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 26 juni 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke, gesteld door het Hof van Bero Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 162/2008 du 20 novembre 2008 Uittreksel uit arrest nr. 162/2008 van 20 november 2008
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 15 de la loi Rolnummer 4349 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 15 van de wet van 26 juni
du 26 juin 1990 relative à la protection de la personne des malades 1990 betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke,
mentaux, posée par la Cour d'appel de Liège. gesteld door het Hof van Beroep te Luik.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de
Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen et J.-P. Snappe, rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen en J.-P.
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Snappe, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Melchior, voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Par arrêt du 22 novembre 2007 en cause du ministère public contre F.B. Bij arrest van 22 november 2007 in zake het openbaar ministerie tegen
et autres et en cause de F.B. contre L.P. et autres, dont l'expédition F.B. en anderen en in zake F.B. tegen L.P. en anderen, waarvan de
est parvenue au greffe de la Cour le 27 novembre 2007, la Cour d'appel expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 27 november 2007,
de Liège a posé la question préjudicielle suivante : heeft het Hof van Beroep te Luik de volgende prejudiciële vraag
« L'article 15 de la loi du 26 juin 1990 relative à la protection de gesteld : « Schendt artikel 15 van de wet van 26 juni 1990 betreffende de
la personne des malades mentaux, modifiée par l'article 52 de la loi bescherming van de persoon van de geesteszieke, gewijzigd bij artikel
du 13 juin 2006, applicable à une personne visée à l'article 36-4° de 52 van de wet van 13 juni 2006, dat van toepassing is op de persoon
la loi du 8 avril 1965 relative à la protection de la jeunesse, à la bedoeld in artikel 36, 4°, van de wet van 8 april 1965 betreffende de
jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen die een als
prise en charge des mineurs ayant commis un fait qualifié infraction misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de door
dit feit veroorzaakte schade, die oorspronkelijk het voorwerp uitmaakt
et à la réparation du dommage causé par ce fait et faisant van een zaak die op die grond aanhangig is gemaakt bij de
initialement l'objet d'une saisine du juge de la jeunesse sur cette jeugdrechter, opgevat in zoverre het melding maakt van de beslissing
base, entendu en ce qu'il fait mention de la décision du médecin du van de geneesheer van de dienst, die als exclusief wordt beschouwd,
service entendue comme exclusive, lu en regard de l'article 2, alinéa gelezen in het licht van artikel 2, eerste lid, van de wet van 26 juni
1er, de la loi du 26 juin 1990 telle que modifiée, des articles 12-3° 1990, zoals gewijzigd, van de artikelen 12, 3°, en 19 van de wet van
et 19 de la loi du 26 juin 1990, de l'article 43, alinéas 1er et 2 de 26 juni 1990, van artikel 43, eerste en tweede lid, van de wet van 8
la loi du 8 avril 1965, tel que modifié par l'article 9 de la loi du april 1965, zoals gewijzigd bij artikel 9 van de wet van 13 juni 2006,
13 juin 2006 et de l'article 52quater, alinéa 3 et suivants, de la loi en van de artikelen 52quater, derde lid, en volgende van de wet van 8
du 8 avril 1965 modifiée par la loi du 27 décembre 2006, april 1965, zoals gewijzigd bij de wet van 27 december 2006,
en ce que : doordat :
A : il ne prévoit pas l'obligation pour le médecin du service : A : het niet voorziet in de verplichting, voor de geneesheer van de
- 1°) soit d'informer le juge de la jeunesse, saisi préalablement de dienst, om : - 1°) hetzij de jeugdrechter bij wie voordien de zaak betreffende die
patiënt aanhangig is gemaakt op grond van artikel 36, 4°, van de wet
ce patient sur base de l'article 36-4° de la loi du 8 avril 1965, de van 8 april 1965, op de hoogte te brengen van zijn beslissing aan de
sa décision d'autoriser une sortie du patient dans des conditions patiënt toelating te verlenen om de instelling te verlaten in
susceptibles de constituer un risque pour la sécurité de celui-ci en omstandigheden die een risico kunnen vormen voor diens veiligheid naar
fonction des actes qu'il pourrait commettre ou du comportement qu'il gelang van de daden die hij zou kunnen plegen of het gedrag dat hij
pourrait adopter; zou kunnen vertonen;
- 2°) soit d'associer le juge de la jeunesse saisi du patient sur base - 2°) hetzij de jeugdrechter bij wie de zaak betreffende de patiënt
de la loi du 26 juin 1990 à la modalisation de sa décision relative aanhangig is gemaakt op grond van de wet van 26 juni 1990, te
betrekken bij het bepalen van de voorwaarden van zijn beslissing
aux sorties; betreffende het verlaten van de instelling;
B : il ne prévoit pas de recours, B : het niet voorziet in een rechtsmiddel,
ne viole-t-il pas les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat het een minderjarige
empêche le mineur délinquant malade mental à l'égard duquel une mesure geesteszieke delinquent tegenover wie een beschermingsmaatregel loopt
de protection prise en exécution du chapitre II de la loi du 26 juin die werd genomen ter uitvoering van hoofdstuk II van de wet van 26
1990 est en cours, de bénéficier, le cas échéant, en cas de suspension juni 1990, verhindert om in voorkomend geval, bij een tijdelijke
temporaire de cette protection, de celle dont bénéficie le mineur opschorting van die bescherming, de bescherming te genieten die een
minderjarige niet-geesteszieke delinquent geniet die werd geplaatst in
délinquant, non malade mental, placé en ICPPJ régime fermé et dont les een gesloten afdeling van een openbare gemeenschapsinstelling voor
autorisations de sortie sont soumises à de strictes conditions régies jeugdbescherming en wiens toelatingen om de instelling te verlaten
par la loi, dont, dans certains cas l'autorisation du juge de la onderworpen zijn aan strikte wettelijke voorwaarden, waaronder, in
jeunesse, avec droit d'appel suspensif de la part du ministère public bepaalde gevallen, de toelating van de jeugdrechter, met een recht van
? ». opschortend hoger beroep voor het openbaar ministerie ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
Les dispositions en cause et la portée de la question préjudicielle De in het geding zijnde bepalingen en de draagwijdte van de
B.1.1. L'article 15 de la loi du 26 juin 1990 relative à la protection prejudiciële vraag B.1.1. Artikel 15 van de wet van 26 juni 1990 betreffende de
de la personne des malades mentaux dispose : bescherming van de persoon van de geesteszieke bepaalt :
« Pendant le maintien, le malade est surveillé et traité. Le maintien « Gedurende het verder verblijf wordt de zieke bewaakt en behandeld.
n'exclut pas, conformément à la décision et sous l'autorité et la Dit sluit niet uit dat, op grond van de beslissing van een geneesheer
responsabilité d'un médecin du service, des sorties de durée limitée van de dienst en onder diens gezag en verantwoordelijkheid, de zieke
du malade, seul ou accompagné, ni un séjour, à temps partiel, de jour voor beperkte tijd, alleen of onder begeleiding, kan uitgaan, noch dat
ou de nuit, dans l'établissement, ni qu'il exerce avec son hij, deeltijds, in de instelling verblijft overdag of 's nachts, noch
consentement une activité professionnelle en dehors du service ». dat hij met zijn instemming beroepsarbeid verricht buiten de dienst ».
B.1.2. L'article 52quater, alinéa 3, de la loi du 8 avril 1965 B.1.2. Artikel 52quater, derde lid, van de wet van 8 april 1965
relative à la protection de la jeunesse, à la prise en charge des betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen
mineurs ayant commis un fait qualifié infraction et à la réparation du die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel
dommage causé par ce fait, telle qu'elle a été modifiée par la loi du van de door dit feit veroorzaakte schade, zoals gewijzigd bij de wet
27 décembre 2006 portant des dispositions diverses (II), disposait, van 27 december 2006 houdende diverse bepalingen (II), bepaalde vóór
avant son annulation par l'arrêt n° 49/2008 du 13 mars 2008 de la Cour de vernietiging ervan bij het arrest nr. 49/2008 van 13 maart 2008
: voor het Hof :
« En outre, les sorties de l'intéressé de l'établissement sont « Bovendien is het verlaten van de instelling door de betrokkene
soumises aux conditions suivantes : onderworpen aan volgende voorwaarden :
1° les sorties de l'établissement pour des comparutions judiciaires, 1° het verlaten van de instelling om te verschijnen voor de rechtbank,
des besoins médicaux ou pour assister aux funérailles en Belgique en om redenen van medische noodzaak of om een begrafenis in België bij te
cas de décès d'un membre de la famille jusqu'au deuxième degré inclus, wonen in geval van overlijden van een familielid tot en met de tweede
ne nécessitent pas une autorisation du juge de la jeunesse ou du graad, is niet ondergeschikt aan een toelating door de jeugdrechter of
tribunal de la jeunesse. Par contre, l'établissement informe le juge jeugdrechtbank. De instelling informeert de jeugdrechter of de
de la jeunesse ou le tribunal de la jeunesse préalablement par voie de jeugdrechtbank evenwel voorafgaandelijk per fax van elke uitstap in
télécopie de toute sortie dans ce sens. Le Roi peut par arrêté royal deze zin. De Koning kan bij in Ministerraad overlegd koninklijk
délibéré en Conseil des ministres élargir cette règle à d'autres types besluit deze regel uitbreiden tot andere soorten uitstappen;
de sorties; 2° les types de sorties décrites dans le projet pédagogique que 2° de soorten uitstappen die beschreven staan in het pedagogisch
l'institution communautaire publique de protection de la jeunesse project dat de openbare gemeenschapsinstelling voor jeugdbescherming
communique au juge de la jeunesse ou au tribunal de la jeunesse avec aan de jeugdrechter of de jeugdrechtbank meedeelt met vermelding van
mention des types d'encadrement par type de sorties, peuvent être de soorten omkadering per soort uitstap, kunnen worden verboden door
interdites par le juge de la jeunesse ou le tribunal de la jeunesse de jeugdrechter of de jeugdrechtbank, bij gemotiveerde beslissing voor
par décision motivée pour une ou plusieurs des raisons décrites à één of meer van de redenen genoemd in het vierde lid. Het verbod kan
l'alinéa 4. L'interdiction peut également ne porter que sur certains ook beperkt worden tot slechts enkele soorten activiteiten en kan
types d'activités et peut être liée à un encadrement insuffisant; verband houden met een onvoldoende omkadering;
3° les sorties dans le cadre d'activités ne faisant pas explicitement 3° voor het verlaten van de instelling in het kader van activiteiten
partie du projet pédagogique de l'institution communautaire publique die niet uitdrukkelijk deel uitmaken van het pedagogisch project van
de protection de la jeunesse font l'objet d'une demande au cas par cas de openbare gemeenschapsinstelling voor jeugdbescherming, moet geval
auprès du juge de la jeunesse ou du tribunal de la jeunesse en per geval een verzoek aan de jeugdrechter of de jeugdrechtbank worden
précisant le type d'encadrement prévu. La demande est faite au plus gericht, waarin de voorziene soort omkadering nader wordt omschreven.
tard cinq jours ouvrables avant le début de l'activité. Le juge de la De aanvraag gebeurt uiterlijk vijf werkdagen voor aanvang van de
jeunesse ou le tribunal de la jeunesse se prononce dans un délai de activiteit. De jeugdrechter of jeugdrechtbank doet uitspraak binnen de
quatre jours ouvrables. Copie de la demande est sans délai communiquée vier werkdagen. Een afschrift van het verzoek wordt onverwijld door de
au ministère public par le greffe. griffie aan het openbaar ministerie bezorgd.
La décision du juge ou du tribunal de la jeunesse est notifiée par Van de beslissing van de jeugdrechter of de jeugdrechtbank wordt aan
voie de télécopie à l'institution communautaire publique de protection de openbare gemeenschapsinstelling voor jeugdbescherming kennis
de la jeunesse. Copie de la décision est communiquée dans les 24 gegeven per fax. Een afschrift van de beslissing wordt binnen de 24
heures au ministère public par le greffe. En cas d'interdiction de uur door de griffie aan het openbaar ministerie bezorgd. Ingeval de
sortir de l'établissement, le juge ou le tribunal de la jeunesse jeugdrechter of de jeugdrechtbank verbiedt om de instelling te
mentionne les motifs de cette interdiction qui sont basés sur une ou verlaten, vermeldt hij de redenen van dit verbod die steunen op een of
plusieurs des raisons suivantes : 1° l'intéressé a un comportement dangereux pour lui-même ou pour autrui; 2° il existe de sérieuses raisons de craindre que l'intéressé, s'il était remis en liberté, commette de nouveaux crimes ou délits, se soustraie à l'action de la justice, tente de faire disparaître des preuves ou entre en collusion avec des tiers; 3° l'intérêt d'une victime ou de son entourage nécessite cette interdiction. Le juge de la jeunesse ou tribunal de la jeunesse peut demander au service d'accueil aux victimes de rédiger une fiche victimes. L'appel du ministère public contre une sortie mentionné à l'alinéa 3, meer van volgende redenen : 1° de betrokkene geeft blijk van een gedrag dat voor hemzelf of voor anderen gevaarlijk is; 2° er bestaan ernstige redenen om te vrezen dat de betrokkene, indien hij opnieuw in vrijheid wordt gesteld, nieuwe misdaden of wanbedrijven pleegt, zich aan het gerecht onttrekt, bewijsmateriaal probeert te doen verdwijnen of tot een heimelijke verstandhouding komt met derden; 3° het belang van een slachtoffer of zijn omgeving vereist dit verbod. De jeugdrechter of jeugdrechtbank kan de dienst slachtofferonthaal verzoeken om een slachtofferfiche op te stellen. Het hoger beroep van het openbaar ministerie tegen een uitstap genoemd in lid 3, 2° of 3°, is opschortend gedurende vijftien dagen te rekenen
2° ou 3° est suspensif durant les quinze jours qui suivent l'acte vanaf de akte van hoger beroep. Hoger beroep tegen een uitstap genoemd
d'appel. L'appel contre une sortie mentionnée à l'alinéa 3, 2°, doit in lid 3, 2°, moet worden ingesteld binnen een termijn van
être interjeté dans un délai de quarante-huit heures, qui court à achtenveertig uren, die begint te lopen vanaf de mededeling van de
compter de la communication de la décision du juge de la jeunesse ou beslissing van de jeugdrechter of de jeugdrechtbank om de jongere toe
du tribunal de la jeunesse de confier le jeune à une institution te vertrouwen aan een openbare gemeenschapsinstelling voor
communautaire publique de protection de la jeunesse, en régime jeugdbescherming, in gesloten opvoedingsafdeling. Het openbaar
éducatif fermé. Le ministère public en informe sans délai ministerie brengt de betrokken openbare gemeenschapsinstelling voor
l'institution communautaire publique de protection de la jeunesse concernée. jeugdbescherming er onverwijld van op de hoogte.
Le juge de la jeunesse ou le tribunal de la jeunesse peut, en tout De jeugdrechter of jeugdrechtbank kan ten allen tijde, hetzij
temps, soit d'office, soit à la demande du ministère public, modifier ambtshalve hetzij op vordering van het openbaar ministerie, de
la décision mentionnée à l'alinéa 3, 2° et 3° ». beslissing bedoeld in het derde lid, 2° en 3°, wijzigen ».
B.1.3. L'article 103 de la loi du 27 décembre 2006, tel qu'il a B.1.3. Artikel 103 van de wet van 27 december 2006, zoals het artikel
modifié l'article 6, § 2, de la loi du 1er mars 2002 relative au 6, § 2, van de wet van 1 maart 2002 betreffende de voorlopige
placement provisoire de mineurs ayant commis un fait qualifié plaatsing van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit
infraction, disposait, avant son annulation par l'arrêt n° 49/2008 de hebben gepleegd, heeft gewijzigd, bepaalde vóór de vernietiging ervan
la Cour : bij het arrest nr. 49/2008 van het Hof :
« L'article 6, § 2, de la loi du 1er mars 2002 relative au placement « Artikel 6, § 2, van de wet van 1 maart 2002 betreffende de
provisoire de mineurs ayant commis un fait qualifié infraction, est voorlopige plaatsing van minderjarigen die een als misdrijf omschreven
complété par les alinéas suivants : feit hebben gepleegd, wordt aangevuld met volgende leden :
'Copie de l'avis de la direction du Centre et de l'autorisation est, dès réception et sans délai, communiquée par le greffe au ministère public. Les sorties de l'établissement pour des comparutions judiciaires des besoins médicaux ou pour assister aux funérailles en Belgique en cas de décès d'un membre de la famille jusqu'au deuxième degré inclus, ne nécessitent pas une autorisation du juge de la jeunesse ou du juge d'instruction. Le Roi peut élargir cette règle à d'autres types de sorties. Si le tribunal de la jeunesse ou le juge d'instruction refuse l'autorisation demandée en vue de quitter le centre, il mentionne les 'Een afschrift van het advies van de directie van het Centrum en van de toelating wordt na ontvangst onverwijld door de griffie aan het openbaar ministerie bezorgd. Het verlaten van de instelling om te verschijnen voor de rechtbank, om redenen van medische noodzaak of om een begrafenis in België bij te wonen in geval van overlijden van een familielid tot en met de tweede graad, is niet ondergeschikt aan een toelating door de jeugdrechter of onderzoeksrechter. De Koning kan deze regel uitbreiden tot andere soorten uitstappen. Indien de jeugdrechtbank of de onderzoeksrechter weigert de gevraagde toelating tot het verlaten van het centrum te verstrekken, vermeldt
motifs de cette interdiction qui sont basés sur une ou plusieurs des zij of hij de redenen van dit verbod die steunen op een of meer van
raisons suivantes : volgende elementen :
1° l'intéressé a un comportement dangereux pour lui-même ou pour 1° de betrokkene geeft blijk van een gedrag dat voor hemzelf of voor
autrui; anderen gevaarlijk is;
2° il existe de sérieuses raisons de craindre que l'intéressé commette 2° er bestaan ernstige redenen om te vrezen dat de betrokkene nieuwe
de nouveaux faits qualifiés infraction, se soustraie à l'action de la als misdrijf omschreven feiten pleegt, zich aan het gerecht onttrekt,
justice, tente de faire disparaître des preuves ou entre en collusion bewijsmateriaal probeert te doen verdwijnen of tot een heimelijke
avec des tiers; verstandhouding komt met derden;
3° l'intérêt d'une victime ou de son entourage nécessite cette 3° het belang van een slachtoffer of zijn omgeving vereist dit verbod.
interdiction. Le juge de la jeunesse ou le juge d'instruction peut De jeugdrechtbank of de onderzoeksrechter kan de dienst
demander au service d'accueil aux victimes de rédiger une fiche slachtofferonthaal verzoeken om een slachtofferfiche op te stellen.'
victimes.' ». ».
B.1.4. L'article 105 de la loi du 27 décembre 2006, tel qu'il a B.1.4. Artikel 105 van de wet van 27 december 2006, zoals het artikel
modifié l'article 8, alinéa 2, de la loi du 1er mars 2002 précitée, 8, tweede lid, van de voormelde wet van 1 maart 2002 heeft gewijzigd,
disposait, avant son annulation par l'arrêt n° 49/2008 de la Cour : bepaalde vóór de vernietiging ervan bij het arrest nr. 49/2008 van het Hof :
« L'article 8, alinéa 2, de la même loi est complété comme suit : « Artikel 8, tweede lid, van dezelfde wet wordt aangevuld als volgt :
'Het hoger beroep tegen een toelating om het centrum te verlaten is
'Par contre, l'appel contre une autorisation de sortie du centre est daarentegen opschortend, gedurende vijftien dagen te rekenen van de
suspensif durant les quinze jours qui suivent l'acte d'appel.' ». akte van hoger beroep.' ».
B.2. Le juge a quo interroge la Cour sur le point de savoir si B.2. De verwijzende rechter vraagt het Hof of het voormelde artikel 15
l'article 15 précité de la loi du 26 juin 1990, tel qu'il est visé à van de wet van 26 juni 1990, zoals beoogd in artikel 36, 4°, van de
l'article 36, 4°, de la loi du 8 avril 1965, viole les articles 10 et wet van 8 april 1965, in strijd is met de artikelen 10 en 11 van de
11 de la Constitution en ce que cette disposition ne prévoit pas Grondwet, in zoverre die bepaling niet voorziet in de verplichting
d'obligation pour le médecin du service d'informer le juge de la voor de geneesheer van de dienst om de jeugdrechter op de hoogte te
jeunesse de sa décision d'autoriser une sortie du mineur, malade brengen van zijn beslissing om een uitstap toe te staan aan de
mental, ayant commis un fait qualifié infraction, pas plus qu'elle ne minderjarige geesteszieke die een als misdrijf omschreven feit heeft
gepleegd, en evenmin voorziet in een rechtsmiddel tegen die
prévoit de recours contre cette décision alors que les autorisations beslissing, terwijl de toestemmingen voor in een gesloten afdeling van
de sortie des mineurs placés dans une section fermée d'une institution een gemeenschapsinstelling geplaatste minderjarigen om die instelling
communautaire sont soumises, en vertu des articles 98, 103 et 105 te verlaten, op grond van de hiervoor geciteerde artikelen 98, 103 en
précités de la loi du 27 décembre 2006, à de strictes conditions dont, 105 van de wet van 27 december 2006 zijn onderworpen aan strikte
dans certains cas, l'autorisation du juge de la jeunesse avec droit voorwaarden, waaronder in sommige gevallen de toestemming van de
d'appel suspensif de la part du ministère public. jeugdrechter, met een recht van opschortend hoger beroep voor het
B.3. Le Conseil des ministres et l'Ordre des médecins font observer openbaar ministerie. B.3. De Ministerraad en de Orde der geneesheren merken op dat de
que les articles 98, 103 et 105 précités de la loi du 27 décembre 2006 hiervoor geciteerde artikelen 98, 103 en 105 van de wet van 27
december 2006 zijn vernietigd door het Hof, zodat, aangezien het door
ont été annulés par la Cour, de sorte que l'élément de comparaison de verwijzende rechter voorgelegde element van de vergelijking is
soumis par le juge a quo ayant disparu, la question préjudicielle verdwenen, de prejudiciële vraag zonder voorwerp zou zijn geworden.
serait devenue sans objet.
B.4.1. Par son arrêt n° 49/2008, la Cour a annulé les alinéas 3 à 6 de B.4.1. In zijn arrest nr. 49/2008 heeft het Hof het derde tot het
l'article 52quater de la loi du 8 avril 1965, de même que les articles zesde lid van artikel 52quater van de wet van 8 april 1965 vernietigd,
103 et 105 de la loi du 27 décembre 2006. C'est pour un motif tiré de alsook de artikelen 103 en 105 van de wet van 27 december 2006. Die
vernietiging is uitgesproken om een reden die is afgeleid uit de
la violation par le législateur fédéral de l'article 5, § 1er, II, 6°, schending, door de federale wetgever, van artikel 5, § 1, II, 6°, d),
d), de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der
que cette annulation a été prononcée. La Cour a en effet considéré : instellingen. Het Hof heeft immers geoordeeld :
« B.28.3. L'autorité fédérale est donc compétente pour définir le « B.28.3. De federale overheid is derhalve bevoegd voor de
inhoudelijke omschrijving van de maatregelen die kunnen worden genomen
contenu des mesures qui peuvent être prises à l'égard des mineurs ten aanzien van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit
ayant commis un fait qualifié infraction ainsi que les conditions hebben gepleegd alsook voor het bepalen van de voorwaarden waarin zij
auxquelles elles peuvent être prises, mais cette compétence ne s'étend kunnen worden genomen, maar die bevoegdheid strekt zich niet uit tot
pas à l'exécution de ces mesures. de tenuitvoerlegging van die maatregelen.
Le législateur fédéral peut certes prévoir une mesure de placement et, De federale wetgever kan weliswaar in een maatregel van plaatsing
le cas échéant, exclure ou limiter la possibilité de quitter voorzien en in voorkomend geval de mogelijkheid om de betrokken
l'établissement concerné, mais dès que la mesure a été prise, il instelling te verlaten uitsluiten of beperken, maar zodra die
n'appartient plus à l'autorité fédérale mais aux autorités maatregel genomen is, komt het niet langer de federale overheid maar
communautaires d'exécuter cette mesure et, lorsque la mesure de de overheden van de gemeenschappen toe om die maatregel ten uitvoer te
placement n'a pas exclu ou limité les sorties, de définir les conditions auxquelles sont soumises les sorties de l'établissement ». B.4.2. Il résulte de ceci que l'arrêt de la Cour opérant avec effet rétroactif, les dispositions qui servaient de point de comparaison à la juridiction a quo ont disparu. C'est à cette juridiction d'apprécier l'incidence de l'arrêt d'annulation sur les dispositions en cause et, en particulier, de déterminer quelles sont les dispositions aujourd'hui applicables au régime de sortie relatif aux mineurs placés dans une section fermée. C'est à elle aussi, enfin, de décider s'il y a lieu de poser, le cas échéant, une nouvelle question préjudicielle, en en modifiant les termes pour tenir compte de la circonstance que les normes par rapport auxquelles elle établissait la comparaison, dans la présente affaire, ont été annulées. Par ces motifs, la Cour leggen en, wanneer de plaatsingsmaatregel de uitstappen niet heeft uitgesloten of beperkt, de voorwaarden te bepalen voor het verlaten van de instelling ». B.4.2. Hieruit vloeit voort dat, aangezien het vernietigingsarrest van het Hof terugwerkende kracht heeft, de bepalingen die voor het verwijzende rechtscollege als vergelijkingspunt dienden, zijn verdwenen. Het staat aan dat rechtscollege om te oordelen over de gevolgen van het vernietigingsarrest voor de in de geding zijnde bepalingen en, in het bijzonder, vast te stellen welke bepalingen thans van toepassing zijn op de uitstapregeling voor de in een gesloten afdeling geplaatste minderjarigen. Het staat ten slotte ook aan dat rechtscollege te beslissen of in voorkomend geval een nieuwe prejudiciële vraag dient te worden gesteld, waarbij de bewoordingen ervan worden gewijzigd teneinde rekening te houden met de omstandigheid dat de normen ten aanzien waarvan het, in de onderhavige zaak, de vergelijking maakte, zijn vernietigd. Om die redenen, het Hof
renvoie l'affaire à la juridiction a quo. zendt de zaak terug naar het verwijzende rechtscollege.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare
l'audience publique du 20 novembre 2008. terechtzitting van 20 november 2008.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux P.-Y. Dutilleux
Le président, De voorzitter,
M. Melchior M. Melchior
^