Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 169/2008 du 27 novembre 2008 Numéro du rôle : 4377 En cause : le recours en annulation de l'article 19 de la loi du 26 avril 2007 modifiant le Code judiciaire en vue de lutter contre l'arriéré judiciaire, introduit par La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...)"
Extrait de l'arrêt n° 169/2008 du 27 novembre 2008 Numéro du rôle : 4377 En cause : le recours en annulation de l'article 19 de la loi du 26 avril 2007 modifiant le Code judiciaire en vue de lutter contre l'arriéré judiciaire, introduit par La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...) Uittreksel uit arrest nr. 169/2008 van 27 november 2008 Rolnummer 4377 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 19 van de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op het bestrijden van de gerecht Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 169/2008 du 27 novembre 2008 Uittreksel uit arrest nr. 169/2008 van 27 november 2008
Numéro du rôle : 4377 Rolnummer 4377
En cause : le recours en annulation de l'article 19 de la loi du 26 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 19 van de wet van 26
avril 2007 modifiant le Code judiciaire en vue de lutter contre april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op
l'arriéré judiciaire, introduit par Johan Blomme et autres. het bestrijden van de gerechtelijke achterstand, ingesteld door Johan
Blomme en anderen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de
Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen,
E. Derycke et J. Spreutels, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, bijgestaan door de griffier
présidée par le président M. Bossuyt, P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 11 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 11 december
décembre 2007 et parvenue au greffe le 12 décembre 2007, un recours en 2007 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 12
december 2007, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 19 van
annulation de l'article 19 de la loi du 26 avril 2007 modifiant le de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek
Code judiciaire en vue de lutter contre l'arriéré judiciaire (publiée met het oog op het bestrijden van de gerechtelijke achterstand
au Moniteur belge du 12 juin 2007) a été introduit par Johan Blomme, (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 12 juni 2007) door Johan
demeurant à 9000 Gand, Oude Houtlei 107, Beatrix Ceulemans, demeurant Blomme, wonende te 9000 Gent, Oude Houtlei 107, Beatrix Ceulemans,
à 1800 Vilvorde, James Ensorlaan 49, Geert De Coninck, demeurant à wonende te 1800 Vilvoorde, James Ensorlaan 49, Geert De Coninck,
9080 Beervelde, Toleindestraat 37, Guy Delvoie, demeurant à 3051 wonende te 9080 Beervelde, Toleindestraat 37, Guy Delvoie, wonende te
Sint-Joris-Weert, Kaubergstraat 14, Isabelle Diercxsens, demeurant à 3051 Sint-Joris-Weert, Kaubergstraat 14, Isabelle Diercxsens, wonende
1180 Bruxelles, avenue De Fré 253, Els Herregodts, demeurant à 3090 te 1180 Brussel, De Frélaan 253, Els Herregodts, wonende te 3090
Overijse, Smetslaan 29, Pierre Lefranc, demeurant à 9830 Overijse, Smetslaan 29, Pierre Lefranc, wonende te 9830
Sint-Martens-Latem, Perrestraat 12, Koenraad Moens, demeurant à 1500 Sint-Martens-Latem, Perrestraat 12, Koenraad Moens, wonende te 1500
Hal, Kapittel 17, Michel Ryde, demeurant à 8900 Ypres, Dikkebusseweg Halle, Kapittel 17, Michel Ryde, wonende te 8900 Ieper, Dikkebusseweg
514, Marc Sterkens, demeurant à 2200 Herentals, Zeven Zillen 5, 514, Marc Sterkens, wonende te 2200 Herentals, Zeven Zillen 5,
Kathleen Transaux, demeurant à 2018 Anvers, Solvijnsstraat 33, Martin Kathleen Transaux, wonende te 2018 Antwerpen, Solvijnsstraat 33,
Van den Bossche, demeurant à 1730 Asse, Waalborrelaan 23A, Patrick Martin Van den Bossche, wonende te 1730 Asse, Waalborrelaan 23A,
Vandermotten, demeurant à 3000 Louvain, Capucijnenvoer 231A1, Philippe Patrick Vandermotten, wonende te 3000 Leuven, Capucijnenvoer 231A1,
Van Volsem, demeurant à 9200 Termonde, Cyriel De Baerestraat 3, Philippe Van Volsem, wonende te 9200 Dendermonde, Cyriel De
Charles-Philippe Vermylen, demeurant à 1200 Bruxelles, avenue de la Baerestraat 3, Charles-Philippe Vermylen, wonende te 1200 Brussel,
Chapelle 50, Annik Bouché, demeurant à 1170 Bruxelles, avenue du Geai Kapellaan 50, Annik Bouché, wonende te 1170 Brussel, Gaailaan 10,
10, Françoise Carlier, demeurant à 1170 Bruxelles, boulevard du Françoise Carlier, wonende te 1170 Brussel, Vorstlaan 78, Christine
Souverain 78, Christine Dalcq, demeurant à 1180 Bruxelles, avenue de Dalcq, wonende te 1180 Brussel, Floridalaan 75, Erna Debaenst, wonende
la Floride 75, Erna Debaenst, demeurant à 8670 Koksijde, Constant te 8670 Koksijde, Constant Permekelaan 23, Pierre De Dobbeleer,
Permekelaan 23, Pierre De Dobbeleer, demeurant à 1780 Wemmel, avenue wonende te 1780 Wemmel, J. de Ridderlaan 142, Yves Demanche, wonende
J. de Ridder 142, Yves Demanche, demeurant à 1421 Ophain, rue des
Merisiers 3, Anne De Poortere, demeurant à 2910 Essen, Collegelaan 58, te 1421 Ophain, rue des Merisiers 3, Anne De Poortere, wonende te 2910
Yves De Ruyver, demeurant à 1401 Baulers, rue Lossignol 23, Essen, Collegelaan 58, Yves De Ruyver, wonende te 1401 Baulers, rue
Anne-Elisabeth Hauzeur, demeurant à 1140 Bruxelles, rue Henri Van Lossignol 23, Anne-Elisabeth Hauzeur, wonende te 1140 Brussel, Henri
Nerom 23, Etienne Marique, demeurant à 1050 Bruxelles, rue Defacqz 41, Van Neromstraat 23, Etienne Marique, wonende te 1050 Brussel,
Pierre Saint-Remy, demeurant à 1150 Bruxelles, avenue Alfred Madoux Defacqzstraat 41, Pierre Saint-Remy, wonende te 1150 Brussel, Alfred
95, Mireille Salmon, demeurant à 1170 Bruxelles, rue du Bien-Faire 4, Madouxlaan 95, Mireille Salmon, wonende te 1170 Brussel,
Yves Vandersteen, demeurant à 1342 Limelette, Clos de la Rivière 19, Bien-Fairestraat 4, Yves Vandersteen, wonende te 1342 Limelette, Clos
Philippe Van Lierde, demeurant à 1300 Wavre, avenue de la Warche 17, de la Rivière 19, Philippe Van Lierde, wonende te 1300 Waver, avenue
Guy Wezel, demeurant à 1380 Lasne, avenue des Pèlerins 20, de la Warche 17, Guy Wezel, wonende te 1380 Lasne, avenue des Pèlerins
Pierre-André Wustefeld, demeurant à 1200 Bruxelles, rue du Bois de 20, Pierre-André Wustefeld, wonende te 1200 Brussel, Linthoutbosstraat
Linthout 25, Frank Camberlain, demeurant à 9170 De Klinge, Kapelstraat 25, Frank Camberlain, wonende te 9170 De Klinge, Kapelstraat 58, Marc
58, Marc De Gendt, demeurant à 1730 Asse, Stationsstraat 13, Ida De De Gendt, wonende te 1730 Asse, Stationsstraat 13, Ida De Kempeneer,
Kempeneer, demeurant à 3010 Kessel-Lo, Baron Auguste de wonende te 3010 Kessel-Lo, Baron Auguste de Becker-Remyplein 1, Erwin
Becker-Remyplein 1, Erwin De Luyck, demeurant à 2660 Hoboken, Eikenlei De Luyck, wonende te 2660 Hoboken, Eikenlei 34, Christian Denoyelle,
34, Christian Denoyelle, demeurant à 1830 Machelen, Heirbaan 180, wonende te 1830 Machelen, Heirbaan 180, Philippe de Rémont, wonende te
Philippe de Rémont, demeurant à 6700 Arlon, rue de la Bellevue 85, 6700 Aarlen, rue de la Bellevue 85, François Francis, wonende te 5560
François Francis, demeurant à 5560 Finnevaux Houyet, rue du Village 2,
Brigitte Hänsch, demeurant à 2640 Mortsel, Armand Segerslei 31, Finnevaux Houyet, rue du Village 2, Brigitte Hänsch, wonende te 2640
Jacques Maes, demeurant à 2018 Anvers, Hemelstraat 36, Jean-François Mortsel, Armand Segerslei 31, Jacques Maes, wonende te 2018 Antwerpen,
Marot, demeurant à 4500 Huy, rue Rioul 42, André Monhonval, demeurant Hemelstraat 36, Jean-François Marot, wonende te 4500 Hoei, rue Rioul
à 6820 Florenville, rue de France 50, Hugo Rogghe, demeurant à 1600 42, André Monhonval, wonende te 6820 Florenville, rue de France 50,
Sint-Pieters-Leeuw, Mekingenweg 66, Paul Troisfontaines, demeurant à Hugo Rogghe, wonende te 1600 Sint-Pieters-Leeuw, Mekingenweg 66, Paul
4651 Battice, Route de Bolland 54, Gaby Van den Bossche, demeurant à Troisfontaines, wonende te 4651 Battice, Route de Bolland 54, Gaby Van
1731 Relegem, Poverstraat 33, Suzy Vanhoonacker, demeurant à 1730 den Bossche, wonende te 1731 Relegem, Poverstraat 33, Suzy
Vanhoonacker, wonende te 1730 Mollem, Kasteelstraat 26, André Van
Mollem, Kasteelstraat 26, André Van Praet, demeurant à 1780 Wemmel, Praet, wonende te 1780 Wemmel, Thyssenlaan 43, Guy Van Raemdonck,
avenue Thyssen 43, Guy Van Raemdonck, demeurant à 2540 Hove, wonende te 2540 Hove, Diependaele 11, Raf Van Ransbeeck, wonende te
Diependaele 11, Raf Van Ransbeeck, demeurant à 8000 Bruges, 8000 Brugge, Rustenburgstraat 34, Sandra Van Steenwinkel, wonende te
Rustenburgstraat 34, Sandra Van Steenwinkel, demeurant à 1140
Bruxelles, chaussée de Louvain 948, Carl Verbeke, demeurant à 8501 1140 Brussel, Leuvensesteenweg 948, Carl Verbeke, wonende te 8501
Heule, Stijn Streuvelslaan 57, Greet Verellen, demeurant à 3000 Heule, Stijn Streuvelslaan 57, Greet Verellen, wonende te 3000 Leuven,
Louvain, Groefstraat 11/2/1, et Bart Willocx, demeurant à 9200 Groefstraat 11/2/1, en Bart Willocx, wonende te 9200 Grembergen,
Grembergen, Hamsesteenweg 79. Hamsesteenweg 79.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation de l'article 19 de B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van artikel 19
la loi du 26 avril 2007 modifiant le Code judiciaire en vue de lutter van de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk
contre l'arriéré judiciaire. Wetboek met het oog op het bestrijden van de gerechtelijke
Cette disposition remplace comme suit l'article 770 du Code judiciaire achterstand. Die bepaling vervangt artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek als
: volgt :
« § 1er. Lorsque le juge tient la cause en délibéré pour prononcer le « § 1. Wanneer de rechter de zaak in beraad houdt om het vonnis uit te
jugement, il fixe le jour de cette prononciation, qui doit avoir lieu spreken, bepaalt hij de dag voor die uitspraak, die moet plaatsvinden
dans le mois, à partir de la clôture des débats. binnen een maand na het sluiten van de debatten.
Si la cause est communiquée au ministère public, le délai de la Indien de zaak aan het openbaar ministerie wordt meegedeeld, gaat de
prononciation prend cours à la date où celui-ci a donné son avis ou, termijn voor de uitspraak in op de dag waarop zijn advies is gegeven
le cas échéant, à l'expiration du délai dont disposent les parties of, in voorkomend geval, na het verstrijken van de termijn waarover de
pour déposer leurs conclusions concernant ledit avis. partijen beschikken om hun conclusies over dat advies neer te leggen.
Si la prononciation ne peut avoir lieu dans ce délai, il est fait Indien de uitspraak niet binnen die termijn kan plaatsvinden, wordt de
mention à la feuille d'audience de la cause du retard. oorzaak van de vertraging op het zittingsblad vermeld.
La mention à la feuille d'audience de la cause du retard doit pouvoir De vermelding op het zittingsblad van de oorzaak van de vertraging
être objectivement justifiée à l'autorité hiérarchique chargée moet objectief kunnen worden verantwoord tegenover de hiërarchische
d'exercer le contrôle du respect des délais du délibéré. overheid die belast is met het toezicht op de naleving van de
termijnen van beraad.
§ 2. Les greffiers établissent la liste, en deux exemplaires, des § 2. De griffiers maken in tweevoud de lijst op van de zaken waarin de
affaires dans lesquelles le prononcé a été reporté au-delà d'un mois. uitspraak met meer dan een maand werd uitgesteld. Deze lijst wordt ter
Cette liste est soumise à la signature du magistrat ou des magistrats ondertekening voorgelegd aan de betrokken magistraat of magistraten,
concernés, ceux-ci ayant ainsi l'occasion de formuler des observations die zo in de gelegenheid worden gesteld schriftelijke opmerkingen te
écrites. maken.
Les listes sont établies et envoyées chaque mois, à l'initiative du De lijsten worden, op initiatief van de hoofdgriffier, elke maand
greffier en chef, au chef de corps de la juridiction et au chef de opgemaakt en toegezonden aan de korpschef van het gerecht en aan de
corps du ministère public près [...] cette juridiction. korpschef van het openbaar ministerie bij dat gerecht.
Le greffier en chef de la justice de paix adresse la liste au De hoofdgriffier van het vredegerecht maakt de lijst over aan de
procureur du Roi du tribunal de première instance de son procureur des Konings van de rechtbank van eerste aanleg van zijn
arrondissement judiciaire. gerechtelijk arrondissement.
Une copie est conservée au greffe. Een afschrift wordt op de griffie bewaard.
En suivant les mêmes règles, ces listes sont mensuellement Met inachtneming van dezelfde regels worden die lijsten maandelijks
actualisées. bijgewerkt.
§ 3. Si le juge prolonge son délibéré au-delà de trois mois, il en § 3. Indien de rechter het beraad langer dan drie maanden aanhoudt,
avise le chef de corps et le premier président de la cour d'appel ou verwittigt hij de korpschef en de eerste voorzitter van het hof van
de la cour du travail, sans préjudice de la possibilité pour une beroep of van het arbeidshof, onverminderd de mogelijkheid voor een
partie d'en prendre l'initiative. partij om daartoe het initiatief te nemen.
§ 4. Dans le cas visé au paragraphe 3, le magistrat ou les magistrats § 4. In het in § 3 bedoelde geval wordt de betrokken magistraat of de
concernés sont convoqués sans délai par le chef de corps afin d'être betrokken magistraten onverwijld opgeroepen door de korpschef om te
entendus sur les causes du retard. worden gehoord over de oorzaken van de vertraging.
Dans les cas visés au paragraphe 2, cette convocation est obligatoire In de in § 2 bedoelde gevallen is de oproeping verplicht wanneer het
s'il s'agit de manquements répétés. herhaalde tekortkomingen betreft.
Le chef de corps et le magistrat ou les magistrats concernés élaborent De korpschef en de betrokken magistraat of magistraten werken in
des solutions concertées afin de pallier ce retard. onderling overleg een oplossing uit om de vertraging te verhelpen.
L'audition donne lieu à l'établissement d'un procès-verbal. Van het verhoor wordt proces-verbaal opgemaakt.
§ 5. Les informations visées au § 3 ainsi que les procès-verbaux y § 5. De in § 3 bedoelde inlichtingen en de desbetreffende
afférents sont susceptibles d'être pris en compte à l'occasion de processen-verbaal kunnen in aanmerking worden genomen in geval van
poursuites disciplinaires, de l'évaluation périodique du magistrat ou tuchtvervolgingen, bij de periodieke evaluatie van de magistraat of in
d'une procédure de nomination ou de désignation le concernant. het kader van een op hem betrekking hebbende benoemings- of
Si une sanction disciplinaire est justifiée, la peine infligée ne aanwijzingsprocedure.
pourra en aucun cas être inférieure à une peine majeure de premier Indien een tuchtsanctie verantwoord is, kan de opgelegde straf in geen
degré ». geval lager zijn dan een zware straf in eerste graad ».
B.2.1. Selon le Conseil des ministres, le recours n'est recevable B.2.1. Volgens de Ministerraad is het beroep slechts ontvankelijk in
qu'en ce qu'il concerne le paragraphe 5, alinéa 2, de l'article 770 du zoverre het paragraaf 5, tweede lid, van artikel 770 van het
Code judiciaire, inséré par la disposition attaquée. L'exposé des Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij de bestreden bepaling,
moyens ferait en effet apparaître que les parties requérantes ne betreft. Uit de uiteenzetting van de middelen zou immers blijken dat
formulent des griefs que contre ce deuxième alinéa. de verzoekende partijen enkel grieven aanvoeren tegen dat tweede lid.
B.2.2. La Cour peut uniquement annuler les dispositions législatives B.2.2. Het Hof kan slechts uitdrukkelijk bestreden wetskrachtige
explicitement attaquées contre lesquelles des moyens sont dirigés et, bepalingen vernietigen waartegen middelen worden aangevoerd en, in
le cas échéant, des dispositions qui n'ont pas été attaquées, mais qui voorkomend geval, bepalingen die niet worden bestreden maar
sont indissolublement liées aux dispositions qui doivent être onlosmakelijk zijn verbonden met de bepalingen die moeten worden
annulées. vernietigd.
B.2.3. Bien qu'il soit exact que le premier moyen n'est dirigé que B.2.3. Ofschoon het juist is dat het eerste middel enkel is gericht
contre le paragraphe 5, alinéa 2, de l'article 770 du Code judiciaire, tegen paragraaf 5, tweede lid, van artikel 770 van het Gerechtelijk
inséré par la disposition attaquée, ce n'est pas le cas des deuxième Wetboek, zoals vervangen bij de bestreden bepaling, is dat niet het
et troisième moyens. geval voor het tweede en het derde middel.
L'exception est rejetée. De exceptie wordt verworpen.
Quant au premier moyen Ten aanzien van het eerste middel
B.3. Het eerste middel is afgeleid uit de schending van de artikelen
B.3. Le premier moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 10 en 11 van de Grondwet, doordat paragraaf 5, tweede lid, van artikel
de la Constitution, en ce qu'en prévoyant que la peine disciplinaire
pour le manquement disciplinaire visé par l'article 770 du Code 770 van het Gerechtelijk Wetboek, door voor te schrijven dat de
judiciaire ne peut en aucun cas être inférieure à une peine majeure de tuchtsanctie voor het in dat artikel bedoelde tuchtvergrijp in geen
premier degré, l'article 770, § 5, alinéa 2, du Code judiciaire limite geval lager mag zijn dan een zware straf in eerste graad, de
la compétence de l'autorité disciplinaire en ce qui concerne la bevoegdheid van de tuchtoverheid bij het bepalen van de strafmaat
détermination de la mesure de la peine et crée ainsi une différence de beperkt en aldus een niet verantwoord verschil in behandeling in het
traitement non justifiée entre les magistrats qui font l'objet d'une leven roept tussen magistraten die het voorwerp uitmaken van een
procédure disciplinaire, selon que cette procédure a été engagée ou tuchtprocedure, naargelang die procedure al dan niet werd ingeleid
non en raison du manquement disciplinaire visé par l'article 770 du Code judiciaire. B.4.1. Selon le paragraphe 5, alinéa 2, de la disposition attaquée, si une sanction disciplinaire est justifiée, la peine infligée ne pourra en aucun cas être inférieure à une peine majeure de premier degré. Ainsi, cette disposition empêche l'autorité disciplinaire d'infliger une peine disciplinaire mineure pour le manquement disciplinaire que constitue le non-respect par un juge des délais prévus par la loi pour prononcer un jugement. naar aanleiding van het in artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde tuchtvergrijp. B.4.1. Volgens paragraaf 5, tweede lid, van artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek kan, indien een tuchtsanctie is verantwoord, de opgelegde straf in geen geval lager zijn dan een zware straf in eerste graad. Zodoende verhindert die bepaling de tuchtoverheid om naar aanleiding van het bedoelde tuchtvergrijp, dat betrekking heeft op de niet-inachtneming door een rechter van de in de wet voorgeschreven termijnen voor het uitspreken van een vonnis, een lichte tuchtstraf op te leggen.
En vertu de l'article 405 du Code judiciaire, les peines Volgens artikel 405 van het Gerechtelijk Wetboek zijn de lichte
disciplinaires mineures sont l'avertissement et la réprimande. tuchtstraffen de waarschuwing en de berisping.
Les peines disciplinaires majeures de premier degré sont la retenue de De zware tuchtstraffen van de eerste graad zijn de inhouding van
traitement, la suspension disciplinaire, le retrait du mandat visé à wedde, de tuchtschorsing, de intrekking van het mandaat bedoeld in
l'article 58bis du Code judiciaire et la suspension disciplinaire avec artikel 58bis van hetzelfde Wetboek en de tuchtschorsing met
retrait de ce mandat. Les peines disciplinaires majeures de second intrekking van dat mandaat. De zware tuchtstraffen van de tweede graad
degré sont la démission d'office et la destitution ou la révocation. zijn het ontslag van ambtswege en de ontzetting uit het ambt of afzetting.
B.4.2. La disposition attaquée a dès lors pour effet que ledit B.4.2. De bestreden bepaling brengt bijgevolg met zich mee dat het
manquement disciplinaire est sanctionné au minimum d'une retenue de bedoelde tuchtvergrijp minimaal wordt gestraft met een inhouding van
traitement. L'article 405, § 3, du Code judiciaire dispose à cet égard wedde. Artikel 405, § 3, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt
: dienaangaande :
« La retenue de traitement s'applique pendant deux mois au plus et ne « De inhouding van wedde wordt toegepast gedurende ten hoogste twee
peut être supérieure à celle prévue à l'article 23, alinéa 2, de la maanden en mag die bepaald in artikel 23, tweede lid, van de wet van
loi du 12 avril 1965 concernant la protection de la rémunération des 12 april 1965 betreffende de bescherming van het loon der werknemers
travailleurs. niet te boven gaan.
[...] ». [...] ».
L'article 23, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 concernant la Artikel 23, tweede lid, van de wet van 12 april 1965 betreffende de
protection de la rémunération des travailleurs dispose : bescherming van het loon der werknemers bepaalt :
« Le total des retenues ne peut dépasser le cinquième de la « Het totaal van de inhoudingen mag niet meer bedragen dan één vijfde
rémunération en espèces due à chaque paie, déduction faite des van het bij elke uitbetaling verschuldigde loon in specie na aftrek
retenues effectuées en vertu de la législation fiscale, de la van de inhoudingen op grond van de belastingwetgeving, van de
législation relative à la sécurité sociale et en vertu des conventions wetgeving op de sociale zekerheid en van particuliere of collectieve
particulières ou collectives concernant les avantages complémentaires overeenkomsten betreffende bijkomende voordelen inzake sociale
de sécurité sociale ». zekerheid ».
B.4.3. L'exclusion des peines disciplinaires mineures a été justifiée B.4.3. De uitsluiting van de lichte tuchtstraffen werd tijdens de
comme suit lors des travaux préparatoires : parlementaire voorbereiding verantwoord als volgt :
« Ceci se justifie par le fait que de tels retards portent gravement « Dit kan verantwoord worden door het feit dat een dergelijke
atteinte à la confiance que le justiciable doit avoir en la justice. achterstand een ernstige schending betekent van het vertrouwen dat de
Cette atteinte est d'autant plus importante que le juge est l'arbitre rechtzoekende moet hebben in de justitie. Deze schending is des te
de la procédure, celui qui doit être impartial, juste et diligent aux belangrijker vermits de rechter heer en meester is van de procedure,
yeux du justiciable. Si le délibéré s'éternise, on touche à la notion hij onpartijdig, rechtvaardig en toegewijd moet zijn in de ogen van de
de déni de justice, qui est la négation même de la fonction de juge, rechtzoekende. Als het beraad geen einde neemt, dan raakt men aan het
et dont l'interdiction est un principe fondateur de notre démocratie. begrip onrechtvaardigheid [lees : rechtsweigering] dat de ontkenning
zelve is van het ambt van rechter, en het verbod hierop is een
En réponse à une question [...], la ministre précise que le Conseil grondbeginsel van onze democratie. In antwoord op een vraag [...],
d'Etat n'a émis aucune observation à propos de cette disposition au preciseert de minister dat de Raad van State geen enkele opmerking
regard des principes d'égalité et de non-discrimination, pas plus maakte inzake deze bepaling, ten aanzien van de principes van
d'ailleurs que le Conseil supérieur de la Justice. Comme elle vient de gelijkheid en non-discriminatie, evenmin als de Hoge Raad voor de
l'évoquer, l'importance de la sanction se justifie en l'espèce par la Justitie. Zoals zij net heeft vermeld, is de zware sanctie ter zake
gravité de la faute commise et l'impact qu'elle a sur la confiance du gerechtvaardigd wegens de ernst van de begane fout en de impact ervan
citoyen en la justice, pour autant bien entendu que la procédure op het vertrouwen dat de rechtsonderhorige in de justitie heeft,
disciplinaire ait conclu à la faute du magistrat » (Doc. parl., natuurlijk in zoverre de tuchtdiscipline uitwees dat de magistraat een
Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/005, p. 33). fout heeft begaan » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/005, p.
B.5. Aucune disposition constitutionnelle ou conventionnelle n'empêche 33). B.5. Geen enkele grondwettelijke of verdragsbepaling verhindert de
le législateur de préciser, pour les membres d'un service public dont wetgever om met betrekking tot de personen in overheidsdienst ten
il règle le statut, qu'un comportement ou une négligence déterminés aanzien van wie hij het statuut regelt, te bepalen dat een
doivent être considérés comme un manquement disciplinaire. welomschreven gedrag of nalatigheid dient te worden beschouwd als een
tuchtvergrijp.
B.6. En ce qui concerne le droit disciplinaire des magistrats des B.6. Wat het tuchtrecht van de magistraten van de hoven en rechtbanken
cours et tribunaux, le législateur a fixé les peines disciplinaires à betreft, heeft de wetgever de tuchtstraffen vastgelegd in het
l'article 405 précité du Code judiciaire. voormelde artikel 405 van het Gerechtelijk Wetboek.
B.7. Le fait que le droit disciplinaire n'assortit pas, en principe, B.7. Uit het feit dat het tuchtrecht in beginsel geen specifieke
les manquements disciplinaires concrets de peines disciplinaires tuchtstraffen koppelt aan concrete tuchtvergrijpen, op grond van de
spécifiques, en fonction de leur gravité, ne permet pas de déduire que le pouvoir d'appréciation de l'autorité disciplinaire soit illimité quant au choix à opérer parmi les peines disciplinaires préalablement fixées. En effet, lorsqu'elle inflige une peine disciplinaire, l'autorité disciplinaire doit appliquer le principe général du droit de la proportionnalité de la peine disciplinaire, ce qui implique que la peine doit se trouver dans un rapport raisonnable de proportionnalité avec le manquement disciplinaire. B.8. Lorsque le législateur limite, pour certains manquements disciplinaires, le choix de l'autorité disciplinaire parmi les sanctions disciplinaires préalablement fixées, comme c'est le cas en l'espèce, cette limitation du pouvoir d'appréciation de l'autorité ernst ervan, kan niet worden afgeleid dat de beoordelingsbevoegdheid van de tuchtoverheid op het vlak van de keuze uit de vooraf vastgelegde tuchtstraffen onbegrensd is. Bij het opleggen van een tuchtstraf dient de tuchtoverheid immers het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid van de tuchtstraf toe te passen, wat inhoudt dat de straf in een redelijke verhouding moet staan tot het tuchtvergrijp. B.8. Wanneer de wetgever voor bepaalde tuchtvergrijpen de keuze van de tuchtoverheid uit de vooraf vastgelegde tuchtsancties beperkt, zoals te dezen het geval is, brengt die beperking van de
disciplinaire entraîne une différence de traitement entre les beoordelingsbevoegdheid van de tuchtoverheid een verschil in
personnes qui font l'objet d'une procédure disciplinaire, en fonction behandeling met zich mee tussen personen die het voorwerp uitmaken van
de la nature du manquement disciplinaire, différence qui ne saurait se een tuchtprocedure, naar gelang van de aard van het tuchtvergrijp, dat
justifier s'il devait s'avérer que la mesure empêche l'application du niet kan worden verantwoord indien zou blijken dat de maatregel eraan
principe général du droit de la proportionnalité de la peine in de weg staat dat het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid
disciplinaire par l'autorité disciplinaire. Sous cette réserve, le van de tuchtstraf wordt toegepast door de tuchtoverheid. Onder dat
législateur démocratiquement élu peut toutefois limiter la liberté voorbehoud vermag de democratisch gekozen wetgever echter de
d'appréciation de l'autorité disciplinaire quant au choix de la peine beoordelingsvrijheid van de tuchtoverheid op het vlak van de keuze van
disciplinaire. de tuchtstraf te beperken.
B.9. La Cour doit donc examiner si la limitation des peines B.9. Het Hof dient bijgevolg te onderzoeken of de beperking van de
disciplinaires prévues pour le manquement disciplinaire visé par la tuchtstraffen voor het in de bestreden bepaling bedoelde tuchtvergrijp
disposition attaquée s'oppose ou non à l'application du principe al dan niet de toepassing van het algemeen rechtsbeginsel van de
général de droit de la proportionnalité de la peine disciplinaire. A cette fin, il faut préalablement examiner la nature et la portée réelles du manquement disciplinaire en question. B.10. Selon l'article 770, § 1er, alinéa 1er, du Code judiciaire, le juge, lorsqu'il tient la cause en délibéré pour prononcer le jugement, doit fixer le jour de cette prononciation, qui doit avoir lieu en principe dans le mois, à partir de la clôture des débats. Le deuxième alinéa de ce paragraphe comporte un régime spécifique de délai pour les cas dans lesquels le ministère public donne un avis. La disposition attaquée prévoit ensuite une obligation particulière de justification et de communication pour le cas où le délai prévu ne peut être respecté. Selon le paragraphe 1er, alinéas 3 et 4, la cause du retard doit être mentionnée sur la feuille d'audience, si la prononciation ne peut avoir lieu dans un délai d'un mois. Le retard doit pouvoir être objectivement justifié auprès de l'autorité evenredigheid van de straf in de weg staat. Te dien einde moet vooraf de werkelijke aard en draagwijdte van het desbetreffende tuchtvergrijp worden nagegaan. B.10. Volgens artikel 770, § 1, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek, dient de rechter, wanneer hij de zaak in beraad houdt om het vonnis uit te spreken, de dag voor die uitspraak te bepalen, die in beginsel moet plaatsvinden binnen een maand na het sluiten van de debatten. Het tweede lid van die paragraaf bevat een specifieke termijnregeling voor de gevallen waarin het openbaar ministerie advies verleent. De bestreden bepaling voorziet vervolgens in een bijzondere verantwoordings- en een meldingsplicht voor het geval dat de voorgeschreven termijn niet kan worden nageleefd. Volgens paragraaf 1, derde en vierde lid, moet de oorzaak van de vertraging op het zittingsblad worden vermeld, wanneer de uitspraak niet binnen een termijn van een maand kan plaatsvinden. De vertraging moet objectief kunnen worden verantwoord tegenover de hiërarchische overheid die is
hiérarchique chargée d'exercer le contrôle du respect des délais du belast met het toezicht op de naleving van de termijnen van beraad
délibéré (obligation de justification). Les greffiers établissent (verantwoordingsplicht). Van de zaken waarin de uitspraak met meer dan
chaque mois la liste des affaires dans lesquelles le prononcé a été een maand werd uitgesteld, maken de griffiers maandelijks een lijst
reporté au-delà d'un mois, liste qui est soumise à la signature du op, die ter ondertekening wordt voorgelegd aan de betrokken magistraat
magistrat ou des magistrats concernés, ceux-ci ayant ainsi l'occasion of magistraten, die daarbij schriftelijke opmerkingen kunnen maken
de formuler des observations écrites (paragraphe 2). Les listes sont (paragraaf 2). De lijsten worden vervolgens overgemaakt aan de
ensuite envoyées au chef de corps de la juridiction, au chef de corps korpschef van het gerecht, aan de korpschef van het openbaar
du ministère public ou, lorsqu'il s'agit d'une justice de paix, au ministerie of, wanneer het gaat om een vredegerecht, aan de procureur
procureur du Roi près le tribunal de première instance. des Konings bij de rechtbank van eerste aanleg.
Selon le paragraphe 3, le juge doit aviser le chef de corps et le Volgens paragraaf 3 moet de rechter de korpschef en de eerste
premier président de la cour d'appel ou de la cour du travail s'il voorzitter van het hof van beroep of van het arbeidshof verwittigen
prolonge son délibéré au-delà de trois mois (obligation de wanneer hij het beraad langer dan drie maanden aanhoudt
communication). De même, une partie peut prendre l'initiative à cette (meldingsplicht). Ook een partij kan daartoe het initiatief nemen.
fin. Si le délibéré est prolongé au-delà de trois mois, le chef de Wanneer het beraad langer dan drie maanden wordt aangehouden, roept de
corps convoque le magistrat concerné afin de l'entendre sur les causes korpschef de betrokken magistraat op om te worden gehoord over de
du retard (paragraphe 4). Le chef de corps agit également de la sorte oorzaken van de vertraging (paragraaf 4). De korpschef doet dit ook
lorsque le magistrat concerné omet à plusieurs reprises de rendre ses wanneer de betrokken magistraat herhaaldelijk zijn uitspraken niet
décisions dans le délai d'un mois. Lorsque le chef de corps a convoqué binnen een termijn van een maand laat plaatsvinden. Wanneer de
le magistrat concerné, il élabore avec ce dernier une solution korpschef de betrokken magistraat bij zich heeft geroepen, werkt hij
concertée afin de pallier le retard. L'audition donne lieu à samen met die laatste in onderling overleg een oplossing uit om de
l'établissement d'un procès-verbal. vertraging te verhelpen. Van het verhoor wordt een proces-verbaal
opgemaakt. B.11. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt dat het nieuwe artikel
B.11. Il ressort des travaux préparatoires que l'article 770 nouveau 770 van het Gerechtelijk Wetboek in zekere mate rekening houdt met een
du Code judiciaire s'inspire dans une certaine mesure d'une
recommandation du Conseil supérieur de la justice : aanbeveling van de Hoge Raad voor de Justitie :
« Il ressort du rapport annuel 2004 du Conseil supérieur de la Justice « Uit het jaarverslag 2004 van de Hoge Raad voor de Justitie (zie
(Voir rapport annuel 2004, p. 71 www.csj.be) que plusieurs plaintes de jaarverslag 2004, p. 71 www.hrj.be) blijkt dat verschillende klachten
justiciables et d'avocats sur le retard mis par certains juges à van rechtzoekenden en advocaten naar aanleiding van de traagheid van
prononcer leur décision ont été déclarées fondées. sommige rechters bij het doen van hun uitspraak gegrond werden
Dans le prolongement de ce rapport, le Conseil supérieur de la Justice verklaard. In het verlengde van het verslag heeft de Hoge Raad voor de Justitie
a émis la recommandation [...] dont les éléments essentiels sont een aanbeveling gedaan [...], waarvan de voornaamste elementen hierna
repris ci-dessous : worden vermeld :
' [...] ' [...]
Behoudens bijzondere omstandigheden is het moeilijk te verantwoorden
Sauf circonstances particulières, il est difficilement justifiable que dat vertraging in de uitspraak bij sommige magistraten, met miskenning
certains magistrats s'installent, au mépris de l'article 770 du Code van artikel 770 van het Gerechtelijk Wetboek, een gewoonte lijkt te
judiciaire, dans des habitudes de lenteur : worden :
- en règle, lorsque le juge tient la cause en délibéré, la date du - in de regel moet, wanneer de rechter de zaak in beraad houdt, de
prononcé doit être fixée; datum van uitspraak vastgesteld worden;
- ce prononcé doit avoir lieu dans le mois à partir de la clôture des - die uitspraak moet gebeuren binnen de maand te rekenen vanaf het
débats; sluiten van de debatten;
- si le prononcé ne peut avoir lieu dans ce délai, il est fait mention - indien de uitspraak niet binnen die termijn kan gebeuren, wordt op
à la feuille d'audience de la cause du retard; het zittingsblad melding gemaakt van de oorzaak van de vertraging;
- si le juge prolonge son retard au delà-de trois mois, il doit en - indien de vertraging van de rechter langer duurt dan drie maanden,
aviser le premier président de la cour d'appel ou de la cour du travail. moet hij de eerste voorzitter van het hof van beroep of van het
Si le non-respect de ces exigences est sans incidence sur la arbeidshof daarvan op de hoogte brengen.
régularité du jugement, il constitue toutefois, le cas échéant, un Hoewel het niet naleven van die vereisten geen weerslag heeft op de
regelmatigheid van het vonnis, is er toch, eventueel, een tekortkoming
manquement aux devoirs de la charge. aan de plichten van het ambt.
[...] ' » (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/001, pp. 22-23). [...] ' » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/001, pp. 22-23).
B.12.1. Les travaux préparatoires font également apparaître que le B.12.1. De parlementaire voorbereiding doet er ook van blijken dat de
législateur a tout d'abord voulu renforcer le « rôle de manager » du wetgever in eerste instantie de « managersrol » van de korpschef heeft
chef de corps dans sa lutte contre l'arriéré judiciaire : willen versterken in de strijd tegen de gerechtelijke achterstand :
« Fondamentalement, il s'agit de renforcer le rôle de manager du chef « Fundamenteel gaat het erom de rol van manager van de korpschef te
de corps, en lui en donnant les moyens. Celui-ci doit pouvoir disposer versterken door hem hiervoor de middelen aan te reiken. Hij moet ten
à tout moment d'un véritable tableau de bord des délais de délibérés allen tijde kunnen beschikken over een hele reeks instrumenten voor
de sa juridiction. Cette idée n'est pas neuve. De tels outils existent het bepalen van de termijnen voor het beraad binnen zijn rechtsgebied.
déjà au sein de certaines juridictions, et certains chefs de corps Dergelijke mogelijkheden bestaan reeds in sommige rechtsgebieden en
exercent réellement cette mission naturelle de bonne gestion de leur sommige korpschefs oefenen deze vanzelfsprekende opdracht voor het
juridiction. Mais cette bonne pratique est malheureusement loin d'être goede bestuur van hun rechtsgebied, reeds uit. Maar deze goede
généralisée, alors pourtant qu'elle constitue un instrument d'une praktijk wordt helaas verre van algemeen toegepast hoewel deze een
utilité incontestable. [...] ontegensprekelijk zeer nuttig instrument vormt. [...]
En outre, il faut insister sur le fait que bien avant que la sanction Er moet bovendien onderstreept worden dat, lang alvorens de sanctie
ne soit évoquée par le texte en projet, l'accent est essentiellement door de tekst in ontwerp aan bod komt, de nadruk hoofdzakelijk gelegd
mis sur les contacts qui doivent avoir lieu entre le chef de corps et wordt op de contacten die tot stand moeten komen tussen de korpschef
le magistrat qui est confronté à un retard anormal pour rendre une en de magistraat die te maken krijgt met een abnormale achterstand om
décision. Ces contacts doivent bien entendu avoir lieu naturellement, uitspraak te doen. Die contacten moeten uiteraard natuurlijk tot stand
et on peut espérer que le formalisme prévu par le projet sera souvent komen, en hopelijk zal het formele aspect ervan dat het ontwerp
inutile. Mais à défaut, il est important de rappeler que la voorziet, vaak overbodig zijn. Maar is dit toch het geval, dan is het
concertation est la règle, et que le premier réflexe d'un chef de belangrijk erop te wijzen dat het overleg de regel is en dat de eerste
corps doit être, lorsqu'il constate qu'un juge accuse un retard reflex van een korpschef bij het vaststellen van een aanzienlijke
important dans son travail, d'essayer de comprendre pourquoi et de vertraging bij de rechter in zijn werk, [moet zijn dat] hij de reden
hiervoor dient trachten te begrijpen en naar oplossingen hoort te
trouver les solutions qui permettront d'y mettre un terme. Le projet zoeken om er komaf mee te maken. Het ontwerp voorziet in dit verband
prévoit à cet égard expressément que lors de la réunion qui fait suite uitdrukkelijk dat, in de vergadering die het gevolg is van een
à un retard anormal, ' le chef de corps et le magistrat concerné abnormale achterstand, ' de korpschef en de betrokken magistraat
élaborent des solutions concertées pour pallier ce retard '. overleg plegen om oplossingen uit te werken om die achterstand weg te
C'est donc bien essentiellement une logique positive qui prédomine, et werken '. De hoofdtoon wordt dus vooral gezet vanuit een positieve logica en
non pas un simple mécanisme de sanction » (Doc. parl., Chambre, niet vanuit een eenvoudig mechanisme tot sanctionering » (Parl. St.,
2006-2007, DOC 51-2811/005, pp. 31-32). Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/005, pp. 31-32).
B.12.2. Il ressort également des travaux préparatoires que le B.12.2. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt eveneens dat het in
manquement disciplinaire visé dans la disposition attaquée ne peut
être apprécié en faisant abstraction de la concertation entre le de bestreden bepaling bedoelde tuchtvergrijp niet los kan worden
magistrat concerné et le chef de corps, visée au paragraphe 4 : gezien van het in paragraaf 4 bedoelde overleg tussen de betrokken
magistraat en de korpschef :
« Une concertation entre le chef de corps et le ou les magistrat(s) « Overleg met de korpschef en de betrokken magistra(a)t(en) vindt
concerné(s) a lieu afin de trouver des solutions visant à pallier ce plaats met het oog op het vinden van oplossingen om die vertraging te
retard. verhelpen.
Un procès-verbal en sera dressé. De là, deux possibilités s'offrent : Een proces-verbaal wordt opgemaakt. Er bestaan dan twee mogelijkheden :
- Soit, la solution proposée est mise en oeuvre et un nouveau délai - de voorgestelde oplossingen wordt uitgevoerd en een nieuwe beperkte
limité dans le temps pourra être accordé au magistrat. termijn kan aan de magistraat worden verleend;
- Soit, aucune solution n'est proposée car le chef de corps estime que - geen enkele oplossing wordt voorgesteld aangezien de korpschef meent
les justifications ne sont pas pertinentes ou que le magistrat dat de opgegeven redenen niet relevant zijn of dat de betrokken
concerné ne collabore pas. En ce dernier cas et s'il s'agit d'un magistra(a)t(en) niet meewerk(t)(en). In het laatste geval en indien
retard de plus de trois mois du délai du délibéré, des sanctions het gaat om een vertraging van meer dan drie maanden te rekenen vanaf
disciplinaires peuvent être infligées conformément au Titre V du Code het beraad, kunnen tuchtsancties worden opgelegd in overeenstemming
judiciaire ' De la Discipline '. [...] Il est important de relever que met Titel V van het Gerechtelijk Wetboek ' Tucht '. [...] Er moet
l'objectif est d'inciter chacun et plus particulièrement le chef de worden benadrukt dat de doelstelling erin bestaat iedereen te
corps à remplir efficacement et effectivement sa mission de contrôle stimuleren en meer in het bijzonder de korpschef ertoe aan te zetten
interne. S'il remplit correctement son rôle préventif, la procédure zijn interne controleopdracht doeltreffend uit te voeren. Zo hij zijn
disciplinaire ne devra pas être mise en branle pour ce type de preventieve rol correct vervult, moet de tuchtprocedure niet worden
comportement. Pour le surplus, il ne s'agit pas d'instaurer une opgestart voor dergelijk gedrag. Voor het overige is het niet de opzet
een automatische tuchtsanctie in te stellen in geval van
sanction disciplinaire automatique en cas de dépassement du prononcé overschrijding van de termijn van drie maanden. De korpschef behoudt
au-delà de trois mois. Le chef de corps conserve son pouvoir zijn beoordelingsbevoegdheid wat het initiatief betreft om een
d'appréciation quant à l'initiative de la procédure disciplinaire en tuchtprocedure op te starten op grond van de elementen aangevoerd door
fonction des éléments invoqués par le ou les magistrats » (Doc. parl., de magistra(a)t(en) » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/001,
Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/001, pp. 24-25). pp. 24-25).
B.12.3. Il découle de ce qui précède qu'il ne suffit pas, pour que B.12.3. Uit het voorgaande volgt dat het niet volstaat, opdat er
sprake kan zijn van het bedoelde tuchtvergrijp, dat wordt vastgesteld
ledit manquement disciplinaire soit établi, de constater que le dat de betrokken magistraat het beraad langer dan drie maanden heeft
magistrat concerné a prolongé le délibéré au-delà de trois mois ou a aangehouden of herhaaldelijk zijn uitspraken met meer dan een maand
reporté à plusieurs reprises ses prononciations de plus d'un mois. Il heeft uitgesteld. Bijkomend is vereist dat hij de vertraging niet
est de plus exigé qu'il ne puisse justifier objectivement le retard, objectief kan verantwoorden - onder meer op grond van zijn totale
en raison notamment de sa charge globale de travail, de la difficulté werklast, op grond van de moeilijkheid of de omvang van de zaak -, of
ou de l'ampleur de l'affaire, ou qu'il ne collabore pas pendant la dat hij niet meewerkt tijdens het door de korpschef georganiseerde
concertation organisée par le chef de corps en vue d'élaborer une overleg met het oog op het uitwerken van een oplossing of bij het
solution ou lors de la mise en oeuvre de la solution élaborée. uitvoeren van de uitgewerkte oplossing.
B.13. Il a enfin été souligné lors des travaux préparatoires que les B.13. Tijdens de parlementaire voorbereiding werd ten slotte
autorités disciplinaires conservent le plein pouvoir d'apprécier s'il onderstreept dat de tuchtoverheden hun volledige
faut engager une procédure disciplinaire et infliger une peine beoordelingsbevoegdheid behouden wat het instellen van een
disciplinaire : tuchtprocedure en het opleggen van een tuchtstraf betreft :
« L'autonomie de la procédure disciplinaire n'est pas remise en « De autonomie van de tuchtprocedure wordt niet in vraag gesteld. Men
question. Il n'est pas imposé au chef de corps d'initier une procédure verplicht de korpschef niet een tuchtprocedure op te starten zodra een
disciplinaire dès qu'un juge accuse du retard pour rendre un jugement. rechter achterstand oploopt bij het doen van een uitspraak. Hij zelf
Il reste seul juge de l'opportunité de lancer une telle procédure. De blijft oordelen over de opportuniteit om een dergelijke procedure op
même, l'autorité chargée de se prononcer à l'issue de la procédure est te starten. Zo ook staat het de overheid die zich moet uitspreken na
tout à fait libre de décider qu'il n'y a pas lieu à une sanction afloop van een procedure, volledig vrij te beslissen niet over te gaan
disciplinaire » (Doc. parl., Chambre, 2006-2007, DOC 51-2811/005, pp. tot een tuchtsanctie » (Parl. St., Kamer, 2006-2007, DOC 51-2811/005,
32-33). pp. 32-33).
Il s'ensuit qu'il appartient aux autorités disciplinaires compétentes Daaruit volgt dat het aan de bevoegde tuchtoverheden toekomt om in
de décider in concreto si le manque de justification objective pour le concreto te beoordelen of het gebrek aan objectieve verantwoording
retard ou la mauvaise collaboration du magistrat concerné sont à ce voor de vertraging, dan wel het gebrek aan medewerking van de
point graves que l'infliction d'une sanction disciplinaire soit betrokken magistraat, in die mate ernstig zijn dat het opleggen van
souhaitable. een tuchtsanctie wenselijk is.
B.14. Compte tenu, d'une part, de la nature et de la portée du B.14. Rekening houdend, enerzijds, met de aard en de draagwijdte van
manquement disciplinaire, telle qu'il est défini en B.12.3, et, het tuchtvergrijp, zoals omschreven in B.12.3, en, anderzijds, met het
d'autre part, du fait que ce manquement disciplinaire risque de feit dat dit vergrijp het recht van de rechtzoekende op een uitspraak
compromettre le droit du justiciable à un prononcé dans un délai binnen een redelijke termijn in het gedrang kan brengen, is het niet
raisonnable, il n'est pas dépourvu de justification que, si les zonder verantwoording dat, indien de tuchtoverheden van oordeel zijn
autorités disciplinaires estiment que le manquement disciplinaire en dat het desbetreffende tuchtvergrijp dient te worden gestraft, de
question doit être sanctionné, la peine infligée ne puisse être opgelegde straf geen waarschuwing of berisping kan zijn, maar minimaal
l'avertissement ou la réprimande, mais au minimum une retenue de een inhouding van wedde, die, zoals reeds uiteengezet in B.4.2, op het
traitement, laquelle, comme il est exposé en B.4.2, doit demeurer dans vlak van de duur en van het bedrag ervan, binnen bepaalde grenzen moet
certaines limites quant à sa durée et à son montant. La mesure blijven. De bestreden maatregel verhindert aldus niet de toepassing
litigieuse n'empêche donc pas l'application du principe général de van het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid van de
droit de la proportionnalité des peines disciplinaires infligées par tuchtstraffen door de tuchtoverheden.
les autorités disciplinaires. B.15. Het eerste middel is niet gegrond.
B.15. Le premier moyen n'est pas fondé. Ten aanzien van het tweede en het derde middel
Quant aux deuxième et troisième moyens B.16. Het tweede middel is afgeleid uit de schending van de artikelen
B.16. Le deuxième moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 10 en 11 van de Grondwet, doordat de bestreden bepaling een
de la Constitution, en ce que la disposition attaquée crée une onverantwoord verschil in behandeling in het leven roept tussen
différence de traitement injustifiée entre les magistrats, selon magistraten, naargelang zij deel uitmaken van de gewone hoven en
qu'ils font partie des cours et tribunaux ordinaires ou d'autres rechtbanken, dan wel van andere rechtscolleges, zoals het
juridictions, comme la Cour constitutionnelle, le Conseil d'Etat et le Conseil du Contentieux des étrangers, puisque seuls les premiers doivent se justifier en cas de dépassement des délais prévus dans la loi pour prononcer une décision et que seuls les premiers sont soumis à cet égard à un régime disciplinaire spécifique. Le troisième moyen, également pris de la violation des articles 10 et 11 de la Constitution, qui critique la différence de traitement créée par la disposition attaquée entre les magistrats, d'une part, des cours et tribunaux et, d'autre part, du Conseil d'Etat, se confond avec le deuxième moyen. B.17. La disposition attaquée fait partie du Code judiciaire, dont l'article 1er énonce que ce Code régit l'organisation des cours et tribunaux, la compétence et la procédure. L'organisation et la compétence de la Cour constitutionnelle, du Conseil d'Etat, du Conseil du Contentieux des étrangers ainsi que la procédure devant ceux-ci sont réglées par d'autres dispositions légales et réglementaires que celles du Code judiciaire. Grondwettelijk Hof, de Raad van State en de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, aangezien enkel de eersten zich moeten verantwoorden bij overschrijding van de in de wet voorgeschreven termijnen om een beslissing uit te spreken, en aangezien enkel de eersten daarbij aan een specifiek tuchtregime worden onderworpen. Vermits het derde middel, dat eveneens is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, het door de bestreden bepaling in het leven geroepen verschil in behandeling tussen magistraten van, enerzijds, de hoven en rechtbanken, en, anderzijds, de Raad van State bekritiseert, is het reeds vervat in het tweede middel. B.17. De bestreden bepaling maakt deel uit van het Gerechtelijk Wetboek, waarvan artikel 1 bepaalt dat dat Wetboek de organisatie van de hoven en rechtbanken, de bevoegdheid en de rechtspleging regelt. De organisatie en de bevoegdheid van, en de rechtspleging voor, het Grondwettelijk Hof, de Raad van State en de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen worden geregeld door andere wettelijke en reglementaire bepalingen dan die van het Gerechtelijk Wetboek.
B.18.1. Les « cours et tribunaux » visés dans le Code judiciaire sont B.18.1. De in het Gerechtelijk Wetboek bedoelde « hoven en rechtbanken
les cours et tribunaux prévus par l'article 40 de la Constitution. Le » zijn de hoven en de rechtbanken waarin artikel 40 van de Grondwet
statut constitutionnel de ceux-ci est réglé par les dispositions du voorziet. Het grondwettelijk statuut ervan is geregeld in de
chapitre VI (« Du pouvoir judiciaire ») du titre III (« Des pouvoirs bepalingen van hoofdstuk VI (« De Rechterlijke Macht ») van titel III
») de la Constitution. (« De Machten ») van de Grondwet.
B.18.2. Le statut constitutionnel des juridictions autres que les « B.18.2. Het grondwettelijk statuut van andere rechtscolleges dan de «
cours et tribunaux » est réglé par d'autres dispositions, qui figurent hoven en rechtbanken » wordt geregeld door andere bepalingen, die zijn
dans d'autres chapitres du titre III de la Constitution. opgenomen in andere hoofdstukken van titel III van de Grondwet.
La base constitutionnelle de la Cour constitutionnelle est l'article
142 de la Constitution, qui fait partie du chapitre V (« De la Cour De grondwettelijke basis van het Grondwettelijk Hof is artikel 142 van
de Grondwet, dat deel uitmaakt van hoofdstuk V (« Het Grondwettelijk
constitutionnelle, de la prévention et du règlement de conflits ») du Hof, de voorkoming en de regeling van conflicten ») van titel III («
titre III (« Des pouvoirs »). De Machten »).
La base constitutionnelle du Conseil d'Etat est l'article 160 de la De grondwettelijke basis van de Raad van State is artikel 160 van de
Constitution et celle des juridictions administratives - au rang Grondwet, die van de administratieve rechtscolleges - waartoe de Raad
desquelles doit être compté le Conseil du Contentieux des étrangers -
est l'article 161 de la Constitution. Les deux articles font partie du voor Vreemdelingenbetwistingen moet worden gerekend - is artikel 161
chapitre VII (« Du Conseil d'Etat et des juridictions administratives van de Grondwet. Beide artikelen maken deel uit van hoofdstuk VII («
De Raad van State en de administratieve rechtscolleges ») van titel
») du titre III (« Des pouvoirs »). III (« De Machten »).
B.18.3. Il découle de ce qui précède que le Constituant a lui-même B.18.3. Uit wat voorafgaat volgt dat de Grondwetgever zelf een
créé une distinction entre les cours et tribunaux, la Cour onderscheid in het leven heeft geroepen tussen de hoven en de
constitutionnelle, le Conseil d'Etat et les juridictions rechtbanken, het Grondwettelijk Hof, de Raad van State en de
administratives. administratieve rechtscolleges.
B.19.1. En ce que la disposition attaquée prévoit une obligation B.19.1. In zoverre de bestreden bepaling voorziet in een bijzondere
particulière de justification et de communication pour les magistrats verantwoordings- en meldingsplicht voor de magistraten van de hoven en
des cours et tribunaux qui ne respectent pas les délais prévus pour le rechtbanken die de voor het beraad voorgeschreven termijnen niet
délibéré, cette disposition règle un aspect de l'organisation interne naleven, regelt die bepaling een aspect van de interne organisatie van
des cours et tribunaux. Comme il a déjà été constaté en B.12.1, le de hoven en rechtbanken. Zoals reeds vastgesteld in B.12.1, heeft de
législateur a, par ces obligations de justification et de wetgever met die verantwoordings- en meldingsplicht meer bepaald « de
communication, plus précisément voulu renforcer « le rôle de manager managersrol van de korpschef » willen versterken, en dit met het oog
du chef de corps », et ce en vue de lutter contre l'arriéré op het bestrijden van de gerechtelijke achterstand.
judiciaire. B.19.2. Lorsque le législateur prend une mesure concernant B.19.2. Wanneer de wetgever een maatregel neemt op het vlak van de
l'organisation interne des cours et tribunaux dans le cadre de la interne organisatie van de hoven en rechtbanken in het kader van de
lutte contre l'arriéré judiciaire, les articles 10 et 11 de la strijd tegen de gerechtelijke achterstand, verplichten de artikelen 10
Constitution ne l'obligent pas à adopter une mesure analogue en ce qui en 11 van de Grondwet hem niet om een gelijkaardige maatregel te nemen
concerne l'organisation interne des autres juridictions. En effet, une op het vlak van de interne organisatie van de overige rechtscolleges.
différence de traitement sur ce plan trouve sa justification dans la Een verschil in behandeling op dat vlak vindt immers zijn
distinction, créée par le Constituant lui-même, entre les cours et verantwoording in het door de Grondwetgever zelf in het leven geroepen
tribunaux, la Cour constitutionnelle, le Conseil d'Etat et les onderscheid tussen de hoven en rechtbanken, het Grondwettelijk Hof, de
juridictions administratives. Raad van State en de administratieve rechtscolleges.
B.20.1. En ce que la disposition attaquée prévoit que si une peine B.20.1. In zoverre de bestreden bepaling voorschrijft dat, indien een
disciplinaire est justifiée, la peine infligée ne peut en aucun cas tuchtstraf is verantwoord, de opgelegde straf in geen geval lager kan
être inférieure à une peine majeure de premier degré, cette zijn dan een zware straf in eerste graad, regelt die bepaling een
disposition règle un aspect de la procédure disciplinaire applicable aspect van de tuchtrechtspleging die geldt voor de magistraten van de
aux magistrats des cours et tribunaux. hoven en rechtbanken.
B.20.2. La différence de traitement entre certaines catégories de B.20.2. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van
personnes qui résulte de l'application de procédures disciplinaires personen dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende
différentes devant des autorités différentes n'est pas discriminatoire tuchtprocedures voor verschillende overheden, houdt op zich geen
en soi. Il ne pourrait y avoir de discrimination que si la différence discriminatie in. Van discriminatie zou slechts sprake kunnen zijn,
de traitement résultant de l'application de ces procédures allait de indien het verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing
pair avec une limitation disproportionnée des droits des parties van die procedures gepaard zou gaan met een onevenredige beperking van
concernées. de rechten van de daarbij betrokken partijen.
B.20.3. La disposition attaquée ne faisant pas obstacle, comme la Cour B.20.3. Vermits de bestreden bepaling, zoals het Hof heeft vastgesteld
l'a constaté lors de l'examen du premier moyen, à l'application du naar aanleiding van het onderzoek van het eerste middel, de toepassing
principe général de droit de la proportionnalité de la peine van het algemeen rechtsbeginsel van de evenredigheid van de tuchtstraf
disciplinaire, elle n'entraîne pas de limitation disproportionnée des niet in de weg staat, leidt die bepaling niet tot een onevenredige
droits des magistrats concernés. beperking van de rechten van de betrokken magistraten.
B.21. Les deuxième et troisième moyens ne sont pas fondés. B.21. Het tweede en het derde middel zijn niet gegrond.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
rejette le recours, sous réserve de ce qui est mentionné en B.12.3. verwerpt het beroep, onder voorbehoud van hetgeen is vermeld in
Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en B.12.3. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits,
langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op
janvier 1989, à l'audience publique du 27 novembre 2008. de openbare terechtzitting van 27 november 2008.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^