Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 123/2008 du 1 er septembre 2008 Numéro du rôle : 4271 En cause : le recours en annulation de l'article 47, 14°, de la loi du 31 janvier 2007 sur la formation judiciaire et portant création de l'Institut de fo La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...)"
Extrait de l'arrêt n° 123/2008 du 1 er septembre 2008 Numéro du rôle : 4271 En cause : le recours en annulation de l'article 47, 14°, de la loi du 31 janvier 2007 sur la formation judiciaire et portant création de l'Institut de fo La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. Ma(...) Uittreksel uit arrest nr. 123/2008 van 1 september 2008 Rolnummer 4271 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 47, 14°, van de wet van 31 januari 2007 inzake de gerechtelijke opleiding en tot oprichting van het Instituut voor gere Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 123/2008 du 1er septembre 2008 Uittreksel uit arrest nr. 123/2008 van 1 september 2008
Numéro du rôle : 4271 Rolnummer 4271
En cause : le recours en annulation de l'article 47, 14°, de la loi du In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 47, 14°, van de wet
31 janvier 2007 sur la formation judiciaire et portant création de van 31 januari 2007 inzake de gerechtelijke opleiding en tot
l'Institut de formation judiciaire, introduit par Frank Bleyen et autres. oprichting van het Instituut voor gerechtelijke opleiding, ingesteld door Frank Bleyen en anderen.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Bossuyt et M. Melchior, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Bossuyt en M. Melchior, en de
Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen,
J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Bossuyt, voorzitterschap van voorzitter M. Bossuyt,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 1er Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 1 augustus
août 2007 et parvenue au greffe le 2 août 2007, un recours en 2007 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 2
augustus 2007, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 47,
annulation de l'article 47, 14°, de la loi du 31 janvier 2007 sur la 14°, van de wet van 31 januari 2007 inzake de gerechtelijke opleiding
formation judiciaire et portant création de l'Institut de formation en tot oprichting van het Instituut voor gerechtelijke opleiding
judiciaire (publiée au Moniteur belge du 2 février 2007) a été (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 2 februari 2007) door
introduit par Frank Bleyen, demeurant à 3920 Lommel, Voermansstraat Frank Bleyen, wonende te 3920 Lommel, Voermansstraat 31, Frederik
31, Frederik Gheeraert, demeurant à 8450 Bredene, Noordzeestraat 3, Gheeraert, wonende te 8450 Bredene, Noordzeestraat 3, Joakim
Joakim Haelterman, demeurant à 9040 Sint-Amandsberg, Johannes Haelterman, wonende te 9040 Sint-Amandsberg, Johannes Hartmannlaan 8,
Hartmannlaan 8, Hans De Waele, demeurant à 9000 Gand, Brugsesteenweg Hans De Waele, wonende te 9000 Gent, Brugsesteenweg 364, Bart Hagen,
364, Bart Hagen, demeurant à 3200 Aarschot, Dennenstraat 9, Jurgen wonende te 3200 Aarschot, Dennenstraat 9, Jurgen Coppens, wonende te
Coppens, demeurant à 9506 Grimminge, Rijtestraat 7, Bruno Coppin, 9506 Grimminge, Rijtestraat 7, Bruno Coppin, wonende te 3450 Geetbets,
demeurant à 3450 Geetbets, Glabbeekstraat 5, Yves Hendrickx, demeurant Glabbeekstraat 5, Yves Hendrickx, wonende te 2950 Kapellen, Van
à 2950 Kapellen, Van Haeftenlaan 15, Bert Mabilde, demeurant à 9688 Haeftenlaan 15, Bert Mabilde, wonende te 9688 Schorisse, Bosgatstraat
Schorisse, Bosgatstraat 15, Renzo Ottoy, demeurant à 9450 Haaltert, 15, Renzo Ottoy, wonende te 9450 Haaltert, Donkerstraat 40, Ben
Donkerstraat 40, Ben Pieters, demeurant à 3000 Louvain, Pieters, wonende te 3000 Leuven, Rijschoolstraat 35, Bernard Degraeve,
Rijschoolstraat 35, Bernard Degraeve, demeurant à 8000 Bruges, wonende te 8000 Brugge, Augustijnenrei 2, Brigitte Hauben, wonende te
Augustijnenrei 2, Brigitte Hauben, demeurant à 3830 Wellen,
Zonneveldweg 85, Jeroen Van Broeck, demeurant à 3454 Rummen, 3830 Wellen, Zonneveldweg 85, Jeroen Van Broeck, wonende te 3454
Ketelstraat 87, Joëlle De Ridder, demeurant à 3090 Overijse, Rummen, Ketelstraat 87, Joëlle De Ridder, wonende te 3090 Overijse,
Korenarenstraat 74, Joyce Ameloot, demeurant à 9000 Gand, Ganzendries Korenarenstraat 74, Joyce Ameloot, wonende te 9000 Gent, Ganzendries
85, Barbara Bouckaert, demeurant à 1020 Bruxelles, rue Pannenhuis 22, 85, Barbara Bouckaert, wonende te 1020 Brussel, Pannenhuisstraat 22,
Ilse Vandenbroucke, demeurant à 9000 Gand, Vina Bovypark 27, Céline Ilse Vandenbroucke, wonende te 9000 Gent, Vina Bovypark 27, Céline
D'Have, demeurant à 8300 Knokke-Heist, Piers de Raveschootlaan 82, D'Have, wonende te 8300 Knokke-Heist, Piers de Raveschootlaan 82,
Bianca Moortgat, demeurant à 2100 Deurne, Lode Selllaan 32, Wilhelmina Bianca Moortgat, wonende te 2100 Deurne, Lode Selllaan 32, Wilhelmina
Verhoeve, demeurant à 2600 Berchem, Terlinckstraat 29, Sophie Verhoeve, wonende te 2600 Berchem, Terlinckstraat 29, Sophie Delbroek,
Delbroek, demeurant à 3500 Hasselt, Anne Frankplein 11, Katja wonende te 3500 Hasselt, Anne Frankplein 11, Katja Jansegers, wonende
Jansegers, demeurant à 9000 Gand, Koepoortkaai 55, Serge Malefason, te 9000 Gent, Koepoortkaai 55, Serge Malefason, wonende te 8200 Brugge
demeurant à 8200 Bruges (Sint-Andries), Doornstraat 91A, Audrey
Vancutsem, demeurant à 2350 Vosselaar, Elsakker 1, Frederic Blockx, (Sint-Andries), Doornstraat 91A, Audrey Vancutsem, wonende te 2350
demeurant à 2610 Wilrijk, Sorbenlaan 22, et Steven Bouckaert, Vosselaar, Elsakker 1, Frederic Blockx, wonende te 2610 Wilrijk,
demeurant à 3050 Oud-Heverlee, Jozef Vandezandestraat 2. Sorbenlaan 22, en Steven Bouckaert, wonende te 3050 Oud-Heverlee,
Jozef Vandezandestraat 2.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation de l'article B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van artikel
259octies, § 8, du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par 259octies, § 8, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij
l'article 47, 14°, de la loi du 31 janvier 2007 sur la formation artikel 47, 14°, van de wet van 31 januari 2007 inzake de
judiciaire et portant création de l'Institut de formation judiciaire. gerechtelijke opleiding en tot oprichting van het Instituut voor gerechtelijke opleiding.
L'article 259octies, § 8, du Code judiciaire dispose : Artikel 259octies, § 8, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Le stagiaire judiciaire perçoit : « De gerechtelijk stagiair ontvangt :
1° une rémunération payée à terme échu, calculée dans l'échelle de 1° een wedde uitbetaald na vervallen termijn, berekend in de
traitement A11 qui est accordée aux agents de l'Etat; weddenschaal A11, die aan het personeel van de Staat wordt toegekend;
2° les augmentations intercalaires prévues dans ladite échelle; 2° de in deze schaal voorziene tussentijdse verhogingen;
3° les allocations, indemnités et rétributions complémentaires de 3° de bijslagen, vergoedingen en bijkomende bezoldigingen die aan het
traitement attribuées au personnel des services publics fédéraux, dans personeel van de federale overheidsdiensten worden toegekend, in
la même mesure et aux même conditions que celles imposées à celui-ci. dezelfde mate en onder dezelfde voorwaarden als die welke gelden voor
voornoemd personeel.
Lors de la nomination au stage, le traitement est fixé en prenant Bij de benoeming tot de stage, wordt de wedde vastgesteld door enkel
uniquement en considération une année au titre de l'expérience exigée, een periode van één jaar in aanmerking te nemen die geldt als de
conformément au § 1er, alinéa 3, comme condition de participation au ervaring vereist overeenkomstig § 1, derde lid, als voorwaarde voor
concours d'admission au stage. deelneming aan het vergelijkend toelatingsexamen tot de stage.
Le régime de mobilité applicable aux traitements du personnel De mobiliteitsregeling die geldt voor de wedde van het personeel is
s'applique également à la rémunération du stagiaire. Elle est ook van toepassing op de wedde van de stagiair. Zij wordt gekoppeld
rattachée à l'indice-pivot 138,01. aan het spilindexcijfer 138,01.
Toute la législation concernant la sécurité sociale des travailleurs De volledige wetgeving betreffende de sociale zekerheid van de
salariés, sauf celle relative aux vacances annuelles, est applicable werknemers, met uitzondering van die betreffende de jaarlijkse
au stagiaire judiciaire ». vakantie, is op de gerechtelijke stagiair toepasselijk ».
B.2. L'exposé des motifs mentionne : B.2. In de memorie van toelichting wordt het volgende verklaard :
« Le traitement des stagiaires sera augmenté : si la base de départ « De wedde van de stagiairs stijgt : hoewel de minimumwedde van een
reste le traitement minimum octroyé à un fonctionnaire de niveau A (ex ambtenaar van niveau A (vroegere niveau 1) behouden blijft, wordt
niveau 1), l'ancienneté acquise en tant que stagiaire et l'année voortaan rekening gehouden met de anciënniteit verworven in de
d'expérience exigée préalablement seront désormais prises en compte » hoedanigheid van stagiair en met het vereiste voorafgaande jaar
(Doc. parl., Sénat, 2006-2007, n° 3-1889/3, p. 15). ervaring » (Parl. St., Senaat, 2006-2007, nr. 3-1889/3, p. 15).
Quant à la recevabilité Ten aanzien van de ontvankelijkheid
B.3.1. Le Conseil des ministres fait valoir que la dix-huitième partie B.3.1. De Ministerraad voert aan dat de achttiende verzoekende partij,
requérante, Ilse Vandenbroucke, ne justifie pas de l'intérêt requis, Ilse Vandenbroucke, niet over het vereiste belang beschikt, aangezien
puisqu'elle est substitut du procureur du Roi. zij substituut-procureur des Konings is.
B.3.2. Plusieurs parties requérantes justifiant d'un intérêt à leur B.3.2. Aangezien verscheidene verzoekende partijen doen blijken van
recours au motif qu'elles sont lauréates du concours d'admission au een belang bij hun beroep, omdat zij zijn geslaagd voor het
stage judiciaire, il n'est pas nécessaire de vérifier, en outre, si la vergelijkend toelatingsexamen tot de gerechtelijke stage, is het niet
nodig daarenboven na te gaan of voornoemde verzoekende partij, die
partie requérante précitée, qui est déjà nommée en qualité de reeds in de hoedanigheid van magistraat is benoemd, ook van een
magistrat, justifie également d'un intérêt direct et actuel à ce rechtstreeks en actueel belang bij dat beroep doet blijken.
recours. B.3.3. L'exception est rejetée. B.3.3. De exceptie wordt verworpen.
Quant à l'étendue du recours Ten aanzien van de draagwijdte van het beroep
B.4. Il ressort de l'exposé du premier moyen que celui-ci est B.4. Uit de toelichting bij het eerste middel blijkt dat dit enkel
uniquement dirigé contre l'alinéa 2 de la disposition attaquée. gericht is tegen het tweede lid van de bestreden bepaling.
Il ressort de l'exposé des deuxième et troisième moyens que ceux-ci Uit de toelichting bij het tweede en het derde middel blijkt dat die
sont uniquement dirigés contre l'alinéa 1er, 3°, de la disposition enkel zijn gericht tegen het eerste lid, 3°, van de bestreden
attaquée. bepaling.
La Cour limite dès lors son examen au nouvel article 259octies, § 8, Het Hof beperkt zijn onderzoek dan ook tot het nieuwe artikel
alinéa 1er, 3°, et alinéa 2, du Code judiciaire. 259octies, § 8, eerste lid, 3°, en tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek.
Quant au fond Ten gronde
En ce qui concerne le premier moyen Wat het eerste middel betreft
B.5. Dans un premier moyen, les parties requérantes allèguent la B.5. In een eerste middel voeren de verzoekende partijen de schending
violation des articles 10 et 11 de la Constitution, combinés ou non aan van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in
avec l'article 154 de la Constitution, en ce que l'article 259octies, samenhang gelezen met artikel 154 van de Grondwet, doordat artikel
§ 8, alinéa 2, du Code judiciaire limite à un an l'ancienneté dont il est tenu compte pour le calcul de la rémunération des stagiaires judiciaires. B.6. Le principe d'égalité et de non-discrimination serait violé pour deux raisons : d'une part, les magistrats, référendaires, juristes de parquet, greffiers et secrétaires des parquets pourraient faire valoir une ancienneté illimitée, dès lors que celle-ci est pertinente pour exercer la fonction en question; d'autre part, la disposition attaquée établirait une distinction injustifiée entre les personnes ayant un grand nombre d'années d'expérience juridique qui participent au concours d'admission au stage, et les personnes qui prennent part à ce concours après avoir acquis une expérience juridique d'un an exactement. B.7.1. L'article 365, § 2, du Code judiciaire fixe la procédure suivie 259octies, § 8, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek de anciënniteit waarmee rekening wordt gehouden voor de berekening van het loon van de gerechtelijk stagiairs, tot één jaar beperkt. B.6. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie zou zijn geschonden om twee redenen : enerzijds, zouden magistraten, referendarissen, parketjuristen, griffiers en secretarissen van de parketten een onbeperkte anciënniteit kunnen doen gelden, zodra die relevant is voor het invullen van de desbetreffende functie; anderzijds, zou de bestreden bepaling een onverantwoord onderscheid maken tussen personen met vele jaren juridische ervaring die aan het gerechtelijk examen deelnemen, en personen die aan dat examen deelnemen na het verwerven van exact één jaar juridische ervaring. B.7.1. Artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt de werkwijze die wordt gehanteerd bij de berekening van de geldelijke
pour le calcul de l'ancienneté pécuniaire des magistrats. Il est ainsi anciënniteit van magistraten. Aldus wordt rekening gehouden met de
tenu compte du temps de l'inscription au barreau, de l'exercice de la tijd van inschrijving aan de balie, de uitoefening van het ambt van
charge de notaire, du temps consacré à l'enseignement du droit dans notaris, de tijd besteed aan onderwijs van het recht aan een Belgische
une université belge, de la durée des fonctions exercées au Conseil universiteit, de tijd van ambtsvervulling bij de Raad van State, en de
d'Etat et de la durée des services qui, selon le statut pécuniaire du duur van de diensten die volgens de bezoldigingsregeling van het
personnel des ministères, peuvent entrer en ligne de compte pour le personeel der ministeries in aanmerking kunnen worden genomen voor de
calcul de l'ancienneté pécuniaire des fonctionnaires appartenant au berekening van de geldelijke anciënniteit van de ambtenaren van niveau
niveau 1. 1.
B.7.2. L'article 367 du Code judiciaire fixe, pour sa part, la méthode B.7.2. Artikel 367 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt de werkwijze
de calcul de l'ancienneté pécuniaire des greffiers. En vertu de cette die wordt gevolgd bij het berekenen van de geldelijke anciënniteit van
disposition, il est tenu compte de la période durant laquelle à partir de griffiers. Krachtens die bepaling wordt rekening gehouden met de
de l'âge de 21 ans une fonction a été exercée dans un greffe ou un periode gedurende welke vanaf de leeftijd van 21 jaar een ambt in een
griffie of in een parket is uitgeoefend, de tijd van inschrijving aan
parquet, du temps de l'inscription au barreau, de l'exercice de la de balie, de uitoefening van het ambt van notaris, de tijd besteed aan
charge de notaire, du temps consacré à l'enseignement du droit dans onderwijs van het recht aan een Belgische universiteit, de tijd van
une université belge, de la durée des fonctions exercées au Conseil ambtsvervulling bij de Raad van State, de duur van de diensten
d'Etat, de la durée des services rendus à partir de l'âge de 21 ans verricht vanaf de leeftijd van 21 jaar in een Rijksdienst en in een
dans les services de l'Etat et les services d'Afrique, et de la durée dienst van Afrika en de duur van de werkelijke diensten met volledige
des services effectifs à prestations complètes rendus à partir de
l'âge de 21 ans dans les services publics autres que les services prestaties vanaf de leeftijd van 21 jaar verricht in andere openbare
mentionnés ci-dessus ou comme titulaire d'une fonction rémunérée par diensten dan bovengenoemde diensten of als titularis bezoldigd door
une subvention-traitement dans les établissements libres middel van een weddetoelage in een gesubsidieerde vrije
subventionnés. onderwijsinstelling.
En vertu de l'article 365ter, § 5, du Code judiciaire, cette Krachtens artikel 365ter, § 5, van het Gerechtelijk Wetboek is die
réglementation est applicable par analogie aux référendaires et aux regeling van overeenkomstige toepassing op de referendarissen en de
juristes de parquet près les cours d'appel et les tribunaux de parketjuristen bij de hoven van beroep en bij de rechtbanken van
première instance. eerste aanleg.
B.7.3. Il découle de ces dispositions que pour le calcul de B.7.3. Uit die bepalingen volgt dat voor de berekening van de
l'ancienneté des catégories de personnes qui y sont mentionnées, une anciënniteit van de daarin vermelde categorieën van personen in
expérience juridique illimitée est en principe prise en compte, pour autant qu'elle soit pertinente pour exercer la fonction en question. Les stagiaires judiciaires sont donc traités différemment des magistrats, des référendaires, des juristes de parquet et des greffiers. B.8. La limitation de l'ancienneté pécuniaire des stagiaires judiciaires correspond à la durée de l'expérience requise pour pouvoir participer au concours. L'article 259octies, § 1er, alinéa 3, du Code judiciaire dispose : beginsel een onbeperkte juridische ervaring in aanmerking wordt genomen, voor zover die relevant is voor het invullen van de desbetreffende functie. De gerechtelijk stagiairs worden bijgevolg anders behandeld dan de magistraten, de referendarissen, de parketjuristen en de griffiers. B.8. De beperking van de geldelijke anciënniteit van de gerechtelijk stagiairs stemt overeen met de duur van de ervaring die is vereist om aan het vergelijkend examen te kunnen deelnemen. Artikel 259octies, § 1, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Les candidats qui s'inscrivent au concours d'admission au stage « De kandidaten die zich voor het vergelijkend toelatingsexamen tot de
judiciaire doivent, au moment de leur inscription, être docteurs ou gerechtelijke stage inschrijven moeten, op het ogenblik van hun
licenciés en droit et avoir, au cours des trois années qui précèdent inschrijving, doctor of licentiaat in de rechten zijn en tijdens de
l'inscription et à titre d'activité professionnelle principale depuis periode van drie jaar voorafgaand aan de inschrijving gedurende ten
au moins une année, soit accompli un stage au barreau, soit avoir minste een jaar als voornaamste beroepsactiviteit hetzij een stage bij
exercé d'autres fonctions juridiques ». de balie hebben doorlopen, hetzij andere juridische functies hebben uitgeoefend ».
B.9. Bien que la différence de traitement ainsi créée repose sur un B.9. Ofschoon het aldus gecreëerde verschil in behandeling steunt op
critère objectif, à savoir la qualité en laquelle ces tâches sont een objectief criterium, namelijk de hoedanigheid waarin die taken
exécutées, il convient d'examiner si elle est raisonnablement worden uitgevoerd, dient te worden onderzocht of het redelijk is
justifiée à la lumière de l'objectif poursuivi par le législateur. verantwoord in het licht van de door de wetgever nagestreefde doelstelling.
B.10. Depuis l'accord dit « Octopus », le législateur vise à B.10. Sinds het zogenaamde « Octopusakkoord » beoogt de wetgever het
professionnaliser l'appareil judiciaire et à rendre la fonction de gerechtelijk apparaat te professionaliseren en het ambt van magistraat
magistrat financièrement plus attrayante. La loi du 31 janvier 2007 financieel aantrekkelijker te maken. Ook de wet van 31 januari 2007
sur la formation judiciaire et portant création de l'Institut de inzake de gerechtelijke opleiding en tot oprichting van het Instituut
formation judiciaire poursuit, elle aussi, ces objectifs. La voor gerechtelijke opleiding streeft die doelstellingen na. De
disposition attaquée implique, pour cette raison, une augmentation du bestreden bepaling houdt om die reden een verhoging in van de
traitement de base des stagiaires judiciaires. basiswedde van de gerechtelijk stagiairs.
B.11.1. La situation des stagiaires judiciaires se différencie B.11.1. De situatie van de gerechtelijk stagiairs onderscheidt zich op
doublement de celle des magistrats, référendaires, juristes de twee manieren van die van de magistraten, de referendarissen, de
parquet, greffiers et secrétaires des parquets : d'une part, en ce que parketjuristen, de griffiers en de secretarissen van de parketten :
les stagiaires judiciaires ne bénéficient que d'une désignation enerzijds, doordat de gerechtelijk stagiairs slechts een tijdelijke
temporaire; d'autre part, en ce qu'ils ne suivent pas une carrière aanstelling genieten; anderzijds, doordat zij geen loopbaan, maar een
mais une formation. Eu égard au large pouvoir d'appréciation dont opleiding volgen. Gelet op de ruime beoordelingsbevoegdheid waarover
dispose le législateur en la matière, il pouvait tenir compte de ces de wetgever ter zake beschikt, vermocht hij rekening te houden met die
différences et fixer ainsi à un an l'ancienneté à laquelle peuvent verschillen en zodoende de anciënniteit waarop gerechtelijk stagiairs
prétendre les stagiaires judiciaires. Cette mesure n'est pas aanspraak kunnen maken, te bepalen op één jaar. Die maatregel is niet
disproportionnée aux objectifs poursuivis. onevenredig met de nagestreefde doelstellingen.
B.11.2. Le premier moyen n'est pas fondé. B.11.2. Het eerste middel is niet gegrond.
En ce qui concerne le deuxième moyen Wat het tweede middel betreft
B.12. Dans le deuxième moyen, les parties requérantes font valoir que B.12. In een tweede middel voeren de verzoekende partijen aan dat de
la disposition attaquée viole le principe d'égalité et de bestreden bepaling het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie
non-discrimination en excluant implicitement les stagiaires schendt door de gerechtelijk stagiairs impliciet uit te sluiten van de
judiciaires de la prime, visée à l'article 357, § 2, du Code in artikel 357, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde premie voor
judiciaire, qui est accordée par prestation de nuit ou pendant les de daadwerkelijk geleverde nachtprestaties of prestaties tijdens
week-ends ou les jours fériés réellement assumée. weekends en feestdagen.
B.13.1. L'article 357, § 2, du Code judiciaire dispose : B.13.1. Artikel 357, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Une prime de 235,50 EUR par prestation de nuit, ou pendant les « Aan de substituut-procureurs des Konings en aan de toegevoegde
week-ends ou les jours fériés réellement assumée, est accordée aux substituut-procureurs des Konings die ingeschreven staan op de rol van
substituts ou procureur du Roi et aux substituts du procureur du Roi de wachtprestaties wordt per daadwerkelijk geleverde nachtprestatie of
de complément qui sont inscrits au rôle de garde. Les premiers prestatie tijdens de weekends of de feestdagen een premie toegekend
substituts du procureur du Roi reçoivent, dans les mêmes conditions, van 235,50 euro . De eerste substituut-procureurs des Konings
une prime de 117,75 EUR. Cette prime est payable deux fois par an, à verkrijgen onder dezelfde voorwaarden een premie van 117,75 euro .
la fin du premier et du troisième trimestre de l'année civile. Deze premie is betaalbaar twee maal per jaar, op het einde van het
Par prestation, on entend un service continu de douze heures. eerste en van het derde trimester van het kalenderjaar.
Onder prestatie wordt een doorlopende dienst van twaalf uur verstaan.
Le montant total des primes sur base annuelle ne peut être supérieur à Het maximumbedrag van de premies op jaarbasis mag niet hoger zijn dan
: :
1° 4 239 EUR jusqu'à vingt-quatre années d'ancienneté utile; 1° 4.239,00 EUR tot vierentwintig jaar nuttige anciënniteit;
2° 2 319,50 EUR à partir de vingt-quatre années d'ancienneté utile. 2° 2.119,50 EUR vanaf vierentwintig jaar nuttige anciënniteit.
Le montant maximum visé à l'alinéa 3, 1°, est réduit de moitié pour Het maximumbedrag bedoeld in het derde lid, 1°, wordt gehalveerd voor
les premiers substituts du procureur du Roi. de eerste substituut-procureurs des Konings.
Les montants maximums visés aux alinéas 3 et 4 sont en outre réduits De maximumbedragen bedoeld in het derde en het vierde lid worden
proportionnellement à la partie de l'année à laquelle ils se bovendien verminderd in evenredigheid met het deel van het jaar waarop
rapportent en fonction de l'ancienneté utile acquise durant cette ze betrekking hebben in functie van de nuttige anciënniteit verworven
période ». tijdens die periode ».
B.13.2. La disposition attaquée exclut implicitement les stagiaires B.13.2. De bestreden bepaling sluit de gerechtelijk stagiairs
judiciaires des primes visées à l'article 357, § 2, du Code impliciet uit van de in artikel 357, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek
judiciaire, pour les prestations de nuit ou pendant les week-ends bedoelde premies voor daadwerkelijk gepresteerde nacht- en
réellement assumées, puisqu'elles reviennent uniquement à certaines weekendprestaties, aangezien die enkel toekomen aan bepaalde
catégories de magistrats et non au personnel des services publics categorieën van magistraten, en niet aan het personeel van de federale
fédéraux. overheidsdiensten.
B.13.3. En vertu de l'article 259octies, § 7, alinéa 4, du Code B.13.3. Krachtens artikel 259octies, § 7, vierde lid, van het
judiciaire, les stagiaires judiciaires exercent les prestations de Gerechtelijk Wetboek oefenen de gerechtelijk stagiairs die nacht- en
nuit et de week-end de la même manière que les magistrats visés à weekendprestaties op dezelfde wijze uit als de in artikel 357, § 2,
l'article 357, § 2, du Code judiciaire. van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde magistraten.
L'article 259octies, § 7, alinéa 4, du Code judiciaire dispose en effet : Artikel 259octies, § 7, vierde lid, bepaalt immers :
« Après 6 mois de stage, [le stagiaire judiciaire] peut être « Na 6 maanden stage kan [de gerechtelijk stagiair] door de
commissionné par le procureur général pour exercer en tout ou en procureur-generaal worden aangesteld om het ambt van openbaar
ministerie geheel of ten dele uit te oefenen, enkel voor de duur van
partie les fonctions du ministère public pour la seule durée du stage de stage bij het parket van de procureur des Konings en/of van de
au parquet du procureur du Roi et/ou de l'auditeur du travail ». arbeidsauditeur ».
B.14. Par l'article 357, § 2, du Code judiciaire, le législateur B.14. De wetgever beoogde met artikel 357, § 2, van het Gerechtelijk
visait à « rendre les fonctions de substitut plus attirantes de Wetboek « het ambt van substituut aantrekkelijker te maken ten einde
manière à pouvoir remplir les cadres incomplets qui caractérisent de openstaande plaatsen op de personeelsformaties, kenmerkend voor de
principalement les parquets dans les grandes villes » (Doc. parl., parketten in de grote steden, in te vullen » (Parl. St., Kamer,
Chambre, 2001-2002, DOC 50-1911/001, p. 4). 2001-2002, DOC 50-1911/001, p. 4).
B.15.1. La disposition attaquée accorde aux stagiaires judiciaires le B.15.1. De bestreden bepaling kent aan de gerechtelijk stagiair het
premiestelsel toe dat van toepassing is op het personeel van de
régime de prime applicable au personnel des services publics fédéraux. federale overheidsdiensten. Hieromtrent vermeldt de parlementaire
Les travaux préparatoires de la loi du 25 avril 2007 « modifiant le voorbereiding van de wet van 25 april 2007 tot wijziging van het
Code judiciaire, notamment les dispositions relatives au personnel Gerechtelijk Wetboek inzonderheid met betrekking tot bepalingen inzake
judiciaire de niveau A, aux greffiers et aux secrétaires ainsi que les het gerechtspersoneel van het niveau A, de griffiers en de
dispositions relatives à l'organisation judiciaire » mentionnent à cet égard : secretarissen en inzake de rechterlijke organisatie :
« Le gouvernement n'est que trop conscient du fait que les agents de « De regering is zich maar al te zeer bewust van het feit dat de
l'Etat et le personnel judiciaire travaillent pour des instances très rijksambtenaren en het gerechtspersoneel werken voor aanzienlijk
différentes; ils font partie de pouvoirs distincts qui ont leurs verschillende instanties; zij maken deel uit van onderscheiden
propres objectifs, hiérarchie, fonctions et culture. Cela n'empêche machten, met eigen doelstellingen, hiërarchie, functies en cultuur.
pas d'utiliser, là où c'est possible, les mêmes principes de base, les Dit belet evenwel niet dat daar waar mogelijk dezelfde
mêmes méthodologies et les mêmes modes de classification » (Doc. basisbeginselen, methodieken en indelingswijzen worden gebruikt »
parl., Sénat, 2006-2007, n° 3-2009/1, p. 2). (Parl. St., Senaat, 2006-2007, nr. 3-2009/1, p. 2).
B.15.2. La prime prévue à l'article 357, § 2, du Code judiciaire est B.15.2. De premie waarin artikel 357, § 2, van het Gerechtelijk
conçue comme une rémunération pour des gardes réellement prestées. Eu Wetboek voorziet, is opgevat als een vergoeding voor daadwerkelijk
égard au fait que ces gardes sont exercées par les stagiaires gepresteerde wachten. Gelet op het feit dat die wachten door de
judiciaires de la même manière que celles des magistrats mentionnées à gerechtelijk stagiairs op dezelfde wijze worden uitgeoefend als door
l'article 357, § 2, du Code judiciaire, il n'est pas raisonnablement de in artikel 357, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek vermelde
justifié de leur refuser la même prime. magistraten, is het niet redelijk verantwoord hun dezelfde premie te
B.15.3. Le deuxième moyen est fondé. L'article 259octies, § 8, alinéa weigeren. B.15.3. Het tweede middel is gegrond. Artikel 259octies, § 8, eerste
1er, 3°, du Code judiciaire doit être annulé dans la mesure indiquée lid, 3°, van het Gerechtelijk Wetboek dient te worden vernietigd in de
au dispositif. mate aangegeven in het beschikkend gedeelte.
En ce qui concerne le troisième moyen Wat het derde middel betreft
B.16. Dans un troisième moyen, les parties requérantes soutiennent que B.16. In een derde middel voeren de verzoekende partijen aan dat de
la disposition attaquée viole le principe d'égalité et de bestreden bepaling het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie
non-discrimination en excluant implicitement les stagiaires schendt door de gerechtelijk stagiairs impliciet uit te sluiten van de
judiciaires des primes linguistiques visées à l'article 357, § 4, du in artikel 357, § 4, van het Gerechtelijk Wetboek bedoelde
Code judiciaire. taalpremies.
B.17.1. L'article 357, § 4, du Code judiciaire dispose : B.17.1. Artikel 357, § 4, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Une prime est accordée aux magistrats qui ont justifié de la « Een premie wordt toegekend aan de magistraten die kennis hebben
connaissance d'une autre langue que celle dans laquelle ils ont subi bewezen van een andere taal dan die waarin zij de examens van het
les examens du doctorat ou de la licence en droit, conformément à doctoraat of van de licentie in de rechten hebben afgelegd,
l'article 43quinquies la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des overeenkomstig artikel 43quinquies van de wet van 15 juni 1935 op het
langues en matière judiciaire, pour autant qu'ils soient nommés dans gebruik der talen in gerechtszaken, voorzover zij benoemd zijn in een
une juridiction où une partie au moins des magistrats sont, en vertu rechtscollege waar ten minste een gedeelte van de magistraten
de la législation sur l'emploi des langues en matière judiciaire, krachtens de wetgeving op het gebruik der talen in gerechtszaken het
tenus de justifier de la connaissance de plus d'une langue nationale. bewijs moet leveren van de kennis van meer dan één landstaal.
Dans chaque juridiction, le nombre de magistrats auxquels une prime Per rechtscollege is het aantal magistraten aan wie een premie wordt
est accordée est limité, selon le cas, au nombre minimal ou au nombre toegekend beperkt, al naargelang van het geval, tot het minimumaantal
prescrit par la loi du 15 juin 1935 concernant l'emploi des langues en of het aantal zoals voorgeschreven door de wet van 15 juni 1935 op het
matière judiciaire par juridiction. L'attribution de la prime se fait gebruik der talen in gerechtszaken. De toekenning van de premie
sur base de l'ancienneté de service du magistrat dans la juridiction gebeurt op basis van de dienstanciënniteit van de magistraat binnen
concernée. het betrokken rechtscollege.
La prime est due pour autant que le magistrat, visé à l'alinéa 1er De premie is uitsluitend verschuldigd wanneer de in het eerste lid
exerce réellement ses fonctions au sein de la juridiction où il est bedoelde magistraat zijn ambt daadwerkelijk uitoefent in het
nommé ou remplit une mission au sein d'une juridiction ou une partie rechtscollege waar hij benoemd is of hij een opdracht vervult in een
au moins des magistrats sont, en vertu de la législation sur l'emploi rechtscollege waar ten minste een gedeelte van de magistraten
des langues en matière judiciaire, tenus de justifier de la krachtens de wetgeving op het gebruik der talen in gerechtszaken het
connaissance de plus d'une langue nationale. bewijs moet leveren van de kennis van meer dan één landstaal.
Cette prime est également allouée au procureur fédéral et aux Deze premie wordt eveneens toegekend aan de federale procureur en de
magistrats fédéraux qui ont justifié de la connaissance d'une autre federale magistraten die de kennis hebben bewezen van een andere taal
langue que celle dans laquelle ils ont subi les examens du doctorat ou dan die waarin zij de examens van het doctoraat of van de licentie in
de la licence en droit, conformément à l'article 43quinquies de la loi de rechten hebben afgelegd, overeenkomstig artikel 43quinquies van de
du 15 juin 1935 concernant l'emploi des langues en matière judiciaire. wet van 15 juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken.
Le montant mensuel de la prime est fixé à : Het maandbedrag van de premie wordt vastgesteld op :
- 281,98 EUR pour les magistrats qui ont justifié de la connaissance - 281,98 EUR voor de magistraten die het bewijs geleverd hebben van de
orale active et passive et de la connaissance écrite active et passive actieve en passieve mondelinge en van de actieve en passieve
de l'autre langue; schriftelijke kennis van de andere taal;
- 216,91 EUR pour les magistrats qui ont justifié de la connaissance - 216,91 EUR voor de magistraten die het bewijs geleverd hebben van de
orale active et passive et de la connaissance écrite passive de actieve en passieve mondelinge kennis en van de passieve schriftelijke
l'autre langue. kennis van de andere taal.
La prime est liquidée en même temps que le traitement ». De premie wordt tegelijk met de wedde vereffend ».
B.17.2. La disposition attaquée exclut implicitement les stagiaires B.17.2. De bestreden bepaling sluit de gerechtelijk stagiairs
judiciaires des primes linguistiques visées à l'article 357, § 4, impliciet uit van de in artikel 357, § 4, bedoelde taalpremies,
puisque celles-ci ne reviennent qu'à certaines catégories de aangezien die enkel toekomen aan bepaalde categorieën van magistraten,
magistrats et non au personnel des services publics fédéraux. en niet aan het personeel van de federale overheidsdiensten.
B.18. En vertu de l'article 357, § 4, du Code judiciaire, une prime B.18. Op grond van artikel 357, § 4, van het Gerechtelijk Wetboek
linguistique est accordée aux magistrats s'il est satisfait aux wordt een taalpremie toegekend aan magistraten indien is voldaan aan
conditions cumulatives suivantes : être nommé dans une juridiction où de volgende, cumulatieve voorwaarden : het benoemd zijn in een
une partie au moins des magistrats sont, en vertu de la législation rechtscollege waar ten minste een gedeelte van de magistraten
sur l'emploi des langues en matière judiciaire, tenus de justifier de krachtens de wetgeving op het gebruik der talen in gerechtszaken het
la connaissance de plus d'une langue nationale; faire partie, sur la bewijs moet leveren van de kennis van meer dan één landstaal; het
base de l'ancienneté de service, du quota légalement fixé pour chaque behoren, op grond van dienstanciënniteit, tot het wettelijk
juridiction; exercer réellement ses fonctions au sein de la vastgestelde quotum per rechtscollege; het daadwerkelijk uitoefenen
juridiction où l'on est nommé ou remplir une mission au sein d'une van het ambt in het rechtscollege waar men benoemd is of het vervullen
juridiction où une partie au moins des magistrats sont, en vertu de la van een opdracht in een rechtscollege waar ten minste een gedeelte van
législation sur l'emploi des langues en matière judiciaire, tenus de de magistraten krachtens de wetgeving op het gebruik der talen in
justifier de la connaissance de plus d'une langue nationale. gerechtszaken het bewijs moet leveren van de kennis van meer dan één
B.19. L'octroi d'une prime linguistique vise à encourager les landstaal. B.19. De toekenning van de taalpremie strekt ertoe magistraten met een
magistrats, par un incitant financier, à participer à l'examen financiële aanmoediging te stimuleren om aan het taalexamen deel te
linguistique et à le réussir, de sorte que la nomination de magistrats nemen en er ook voor te slagen, zodat de benoeming van magistraten die
remplissant les conditions linguistiques de nomination posera moins de de benoemingsvoorwaarden op taalgebied moeten vervullen, minder
problèmes - avant tout dans les juridictions et les parquets de problematisch wordt dan thans - vooral in de rechtscolleges en de
Bruxelles - que ce n'est le cas actuellement. Au cours des travaux parketten te Brussel - het geval is. Tijdens de parlementaire
préparatoires, il a encore été dit : voorbereiding werd daaraan toegevoegd :
« L'objectif [...] consiste à stimuler les candidatures aux places « De doelstelling [...] bestaat erin om de kandidaturen aan te
vacantes de magistrats réservées à des candidats justifiant de la moedigen voor de vacante plaatsen van magistraat voorbehouden aan
connaissance d'une autre langue que celle de leur diplôme en vertu des kandidaten die het bewijs hebben geleverd van de kennis van een andere
dispositions de la loi du 15 juin 1935. Il se justifie en conséquence taal dan die van hun diploma ingevolge de bepalingen van de wet van 15
de limiter l'octroi de la prime aux seuls magistrats nommés [à] une juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken. Het is dan ook
verantwoord om deze premie uitsluitend toe te kennen aan magistraten
place réservée à des candidats bilingues » (Doc. parl., Chambre, die benoemd worden op plaatsen die voorbehouden zijn aan tweetalige
2002-2003, DOC 50-2310/001, pp. 5-6). kandidaten » (Parl. St., Kamer, 2002-2003, DOC 50-2310/001, pp. 5-6).
B.20.1. La différence de traitement se fonde sur un critère objectif, B.20.1. Het verschil in behandeling berust op een objectief criterium,
à savoir la possession ou non de la qualité de magistrat remplissant namelijk het al dan niet bezitten van de hoedanigheid van magistraat
les conditions cumulatives définies à l'article 357, § 4, du Code judiciaire. B.20.2. Il n'existe, en ce qui concerne les stagiaires judiciaires, aucune exigence légale selon laquelle une partie d'entre eux devraient justifier de la connaissance de plus d'une langue pour effectuer leur stage dans une juridiction où cette connaissance est exigée en ce qui concerne certains magistrats. Par ailleurs, les stagiaires ne seront pas nécessairement nommés au sein de la juridiction où ils accomplissent leur stage. Par conséquent, il est justifié de ne pas accorder aux stagiaires judiciaires la prime linguistique qui n'est accordée aux magistrats que dans les limites rappelées en B.18. die voldoet aan de in artikel 357, § 4, van het Gerechtelijk Wetboek beschreven cumulatieve voorwaarden. B.20.2. Ten aanzien van de gerechtelijk stagiairs bestaat er geen enkele wettelijke vereiste volgens welke een deel van hen de kennis van meer dan één taal zou moeten aantonen om hun stage uit te voeren in een rechtscollege waar die kennis is vereist voor sommige magistraten. De stagiairs zullen overigens niet noodzakelijk worden benoemd in het rechtscollege waar zij hun stage uitvoeren. Het is bijgevolg verantwoord om aan de gerechtelijk stagiairs de taalpremie niet toe te kennen die aan de magistraten alleen wordt toegekend onder de in B.18 in herinnering gebrachte voorwaarden.
B.20.3. Le troisième moyen n'est pas fondé. B.20.3. Het derde middel is niet gegrond.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
- annule l'article 259octies, § 8, alinéa 1er, 3°, du Code judiciaire, - vernietigt artikel 259octies, § 8, eerste lid, 3°, van het
tel qu'il a été remplacé par l'article 47, 14°, de la loi du 31 Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel 47, 14°, van de wet
janvier 2007 sur la formation judiciaire et portant création de van 31 januari 2007 inzake de gerechtelijke opleiding en tot
oprichting van het Instituut voor gerechtelijke opleiding, in zoverre
l'Institut de formation judiciaire, en ce que cette disposition prive die bepaling aan de gerechtelijk stagiairs het voordeel van artikel
les stagiaires judiciaires du bénéfice de l'article 357, § 2, du Code judiciaire; 357, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek ontzegt;
- rejette le recours pour le surplus. - verwerpt het beroep voor het overige.
Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits,
langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op
janvier 1989, à l'audience publique du 1er septembre 2008. de openbare terechtzitting van 1 september 2008.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Bossuyt. M. Bossuyt.
^