Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 100/2008 du 3 juillet 2008 Numéro du rôle : 4464 En cause : la demande de suspension de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 6 mars 2008 portant organisation des transports desservant des lieux d'intérêt La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...)"
Extrait de l'arrêt n° 100/2008 du 3 juillet 2008 Numéro du rôle : 4464 En cause : la demande de suspension de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 6 mars 2008 portant organisation des transports desservant des lieux d'intérêt La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...) Uittreksel uit arrest nr. 100/2008 van 3 juli 2008 Rolnummer 4464 In zake : de vordering tot schorsing van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 6 maart 2008 « houdende organisatie van openbaar vervoer tussen bezienswa Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 100/2008 du 3 juillet 2008 Uittreksel uit arrest nr. 100/2008 van 3 juli 2008
Numéro du rôle : 4464 Rolnummer 4464
En cause : la demande de suspension de l'ordonnance de la Région de In zake : de vordering tot schorsing van de ordonnantie van het
Bruxelles-Capitale du 6 mars 2008 portant organisation des transports Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 6 maart 2008 « houdende
organisatie van openbaar vervoer tussen bezienswaardigheden in het
desservant des lieux d'intérêt dans la Région de Bruxelles-Capitale, Brussels Hoofdstedelijk Gewest », ingesteld door de bvba « Nice
introduite par la SPRL « Nice Travelling ». Travelling ».
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de
Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen,
J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels et T. Merckx-Van Goey, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, J. Spreutels en T. Merckx-Van
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Goey, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder
Melchior, voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la demande et procédure I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 29 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 29 april 2008
ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 30 april
avril 2008 et parvenue au greffe le 30 avril 2008, la SPRL « Nice 2008, heeft de bvba « Nice Travelling », met maatschappelijke zetel te
Travelling », dont le siège social est situé à 1080 Bruxelles, rue 1080 Brussel, Martin Pfeifferstraat 7, een vordering tot schorsing
Martin Pfeiffer 7, a introduit une demande de suspension de ingesteld van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest
l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 6 mars 2008 portant van 6 maart 2008 « houdende organisatie van openbaar vervoer tussen
organisation des transports desservant des lieux d'intérêt dans la bezienswaardigheden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest »
Région de Bruxelles-Capitale (publiée au Moniteur belge du 1er avril (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 1 april 2008).
2008). La partie requérante demande également l'annulation de la même De verzoekende partij vordert eveneens de vernietiging van dezelfde
ordonnance. ordonnantie.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1. Il ressort de l'exposé des moyens de la requête que ceux-ci ne B.1. Uit de uiteenzetting van de middelen van het verzoekschrift
sont dirigés que contre les articles 2, 3, 4 et 7 de l'ordonnance du 6 blijkt dat de middelen enkel worden aangevoerd tegen de artikelen 2,
mars 2008 « portant organisation des transports desservant des lieux 3, 4 en 7 van de ordonnantie van 6 maart 2008 « houdende organisatie
d'intérêt dans la Région de Bruxelles-Capitale ». van openbaar vervoer tussen bezienswaardigheden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ».
La Cour limite dès lors son examen à ces dispositions. Het Hof beperkt dan ook zijn onderzoek tot die bepalingen.
B.2.1. Tel qu'il est applicable sur le territoire de la Région de B.2.1. Zoals het van toepassing is op het grondgebied van het
Bruxelles-Capitale, l'article 2 de l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 « Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, bepaalde artikel 2 van de besluitwet
relatif aux transports rémunérés de voyageurs par route effectués par van 30 december 1946 « betreffende het bezoldigd vervoer van personen
autobus et par autocars » - modifié par l'article 24 de la loi du 23 over de weg met autobussen en met autocars » - gewijzigd bij artikel
juin 1969 « relative aux services de taxis », puis par l'article 2 de 24 van de wet van 23 juni 1969 « betreffende de taxidiensten » en
la loi du 29 juin 1984 « modifiant l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 vervolgens bij artikel 2 van de wet van 29 juni 1984 « tot wijziging
portant révision et coordination de la législation relative au van de besluitwet van 30 december 1946 houdende herziening en
transport rémunéré de personnes par véhicules automobiles » - coördinatie van de wetgeving betreffende het bezoldigd vervoer van
disposait : personen door middel van automobielen » :
« Tombent sous l'application du présent arrêté-loi : « Vallen onder toepassing van deze besluitwet :
A. Les services réguliers; A. Het geregeld vervoer;
B. Les services réguliers spécialisés; B. De bijzondere vormen van geregeld vervoer;
C. Les services occasionnels; C. Het ongeregeld vervoer;
Echappent à l'empire de l'arrêté-loi : Vallen buiten de besluitwet :
1° Les transports organisés et exploités par un employeur, au moyen de 1° De vervoerdiensten, door een werkgever met eigen materieel en op
son propre matériel et sous sa propre responsabilité, à l'usage eigen verantwoordelijkheid uitsluitend ten behoeve van zijn personeel
exclusif de son personnel pour peu qu'il n'en résulte aucune charge ingericht en geëxploiteerd, voor zoover daar voor dit laatste geen
pécuniaire ou onéreuse pour ce dernier; geldelijke of bezwarende last uit voortvloeit;
2° Les transports de et vers les gares assurés par les hôtels, à 2° De vervoerdiensten van en naar de stations, door de hotels
l'usage exclusif de leur clientèle; les transports de et vers les uitsluitend ten behoeve van hun cliënteele verzekerd; de
aérogares, assurés par les entreprises de navigation aérienne, à vervoerdiensten van en naar de luchthavens, door de
l'usage exclusif de leur clientèle; les services d'ambulance des luchtvaartondernemingen uitsluitend ten behoeve van haar cliënteele
hôpitaux et cliniques, et, en général, tous les transports analogues ne comportant pas l'intervention d'un entrepreneur de transports terrestres. Toutefois le Roi peut imposer aux transports visés sub 1° et 2° ci-dessus, tout ou partie des obligations faisant l'objet des articles 28 et 29 incombant aux services soumis à autorisation, notamment celles relatives aux conditions techniques de sécurité du matériel utilisé, à la couverture de la responsabilité civile et à la sélection et la surveillance médicales des chauffeurs; 3° Les services organisés d'initiative, à l'occasion d'événements verzekerd; de ambulanciediensten der hospitalen en klinieken en, in 't algemeen alle dergelijke vervoerdiensten waarvoor de tusschenkomst van een ondernemer van vervoer te lande niet vereischt is. De Koning kan echter aan de onder 1° en 2° hiervoren bedoelde vervoerdiensten al of een gedeelte opleggen van de bij artikel 28 en 29 voorziene verplichtingen welke op de diensten, waarvoor een machtiging vereischt is, rusten, inzonderheid die betreffende de technische eischen in verband met de veiligheid voor het gebezigd materieel, het dekken van de burgerlijke aansprakelijkheid alsmede de geneeskundige schifting van en het geneeskundig toezicht op de autobestuurders. 3° De diensten ingericht op eigen initiatief, ter gelegenheid van
imprévus ou pour suppléer à l'insuffisance accidentelle ou à la onvoorziene gebeurtenissen of om in de toevallige ontoereikendheden of
suspension momentanée de services publics de transport. Dans ce cas, de momenteele schorsing van openbare vervoerdiensten te voorzien. In
il appartient à l'organisateur de ces services d'en informer le jour dit geval behoort de inrichter van die diensten daarvan den dag zelf
même et par lettre recommandée à la poste, le Ministre des en bij ter post aangeteekenden brief kennis te geven aan den Minister
Communications qui décidera de la suppression des services ou de van Verkeerswezen, die over de opheffing van de diensten of over het
l'octroi de l'autorisation temporaire visée à l'article 8 ». verleenen van de in artikel 8 bedoelde tijdelijke machtiging beslist ».
L'article 2 de l'ordonnance du 6 mars 2008 ajoute à l'alinéa 2 de Bij artikel 2 van de ordonnantie van 6 maart 2008 wordt aan het tweede
cette disposition un 4°, libellé comme suit : lid van die bepaling een 4° toegevoegd, dat luidt :
« Les services de transport régulier et les formes particulières de « De diensten van geregeld vervoer of de bijzondere vormen van
transport régulier par autobus ou autocar partiellement ou entièrement geregeld vervoer per autobus of autocar die geheel of gedeeltelijk
assurés en Région de Bruxelles-Capitale, et qui sont principalement uitgeoefend worden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en die door
destinés, par le choix du trajet et des arrêts ou par l'offre de de keuze van het traject en de stopplaatsen of door het aanbieden van
services supplémentaires, aux voyageurs souhaitant visiter des lieux aanvullende diensten in hoofdzaak gericht zijn op reizigers die
d'intérêt de la Région de Bruxelles-Capitale ou obtenir des bezienswaardigheden van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wensen te
informations à leur sujet. En ce qui concerne ces services, on entend bezichtigen of er informatie over wensen te verkrijgen. Voor deze
par ' lieux d'intérêt ' : les bâtiments ou monuments qui, de par leurs diensten wordt onder ' bezienswaardigheden ' verstaan : gebouwen of
caractéristiques extérieures, sont remarquables pour les visiteurs de monumenten die voor bezoekers van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
la Région de Bruxelles-Capitale ». omwille van hun uiterlijke kenmerken opvallend zijn ».
B.2.2. L'article 3, alinéa 1er, de l'ordonnance de la Région de B.2.2. Artikel 3, eerste lid, van de ordonnantie van het Brusselse
Bruxelles-Capitale du 22 novembre 1990 « relative à l'organisation des Hoofdstedelijke Gewest van 22 november 1990 « betreffende de
transports en commun dans la Région de Bruxelles-Capitale » - modifié organisatie van het openbaar vervoer in het Brusselse Hoofdstedelijk
par l'article 15 de l'ordonnance du 19 avril 2007 « portant des Gewest » - gewijzigd bij artikel 15 van de ordonnantie van 19 april
dispositions diverses en matière de service public de transport en 2007 « houdende diverse bepalingen inzake openbare dienst van openbaar
commun urbain dans la Région de Bruxelles-Capitale » - décrit les stadsvervoer in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest » - beschrijft de
matières que doit régler le contrat de gestion conclu entre le aangelegenheden die de beheersovereenkomst die wordt gesloten tussen
Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale et la « Société des de Brusselse Hoofdstedelijke Regering en de Maatschappij voor het
Transports Intercommunaux de Bruxelles » (STIB). Intercommunaal Vervoer te Brussel (MIVB) moet regelen.
Cette disposition était libellée comme suit : Die bepaling luidde :
« L'Exécutif et la Société concluent un contrat de gestion qui règle « De Executieve en de Maatschappij sluiten een beheersovereenkomst.
les matières suivantes : Deze regelt de volgende materies :
1° - Les objectifs assignés aux parties; ces objectifs traduisent la 1° - De doelstellingen opgelegd aan de partijen; deze doelstellingen
politique poursuivie en commun par la Société et l'Exécutif, tant pour zijn uitingen van het gezamenlijk beleid van de Maatschappij en de
ce qui concerne l'exploitation du service des transports en commun Executieve, zowel voor wat betreft de uitbating van de dienst van het
urbains qu'en ce qui concerne les méthodes de gestion et la structure stedelijk openbaar vervoer als voor wat betreft de beheersmethoden en
de la Société, en ce compris les rapports avec la clientèle et la de structuur van de Maatschappij, met inbegrip van de contacten met
politique commerciale de la Société. het kliënteel en het handelsbeleid van de Maatschappij.
2° - Les principes relatifs à l'établissement, la modification, 2° - De principes betreffende de aanleg, wijziging, uitbreiding en
l'extension, la suppression de lignes, par la Société ou par ses afschaffing van lijnen door de Maatschappij of door haar
filiales ou concessionnaires. dochtermaatschappijen of concessiehouders.
3° - Le plan des investissements nécessaires pour la réalisation de 3° - Het investeringsplan dat noodzakelijk is voor de realisatie van
ces objectifs par la Société ou ses filiales ou concessionnaires. deze doelstellingen door de Maatschappij of haar dochtermaatschappijen
of concessiehouders.
4° - Le régime financier de l'exploitation, et en particulier : 4° - Het financieel stelsel van de uitbating, en in het bijzonder :
a) les principes de détermination des tarifs; a) de principes voor de bepaling van de tarieven;
b) la fixation, le calcul et les modalités de paiement des dotations b) de bepaling, de berekening en de uitbetalingsmodaliteiten van de
éventuelles à charge du budget général des dépenses de la Région; eventuele dotaties ten laste van de algemene begroting van de uitgaven
van het Gewest;
c) les charges, intérêts et amortissements que la Région accepte de c) de lasten, intresten en afschrijvingen die het Gewest wil besteden
destiner à la couverture d'investissements, sous forme de dotations. aan de dekking van de investeringen, onder de vorm van dotaties.
5° - Le cas échéant, le calendrier de réalisation des objectifs visés 5° - Desgevallend, het tijdschema voor de realisatie van de
au 1° ci-dessus. doelstellingen waarover hierboven sprake in 1°.
6° - L'intéressement de la Société aux objectifs visés ci-dessus et 6° - De winstdeling van de Maatschappij ten voordele van
les sanctions en cas de non-respect par une partie de ses engagements. doelstellingen waarvan sprake hierboven en de sancties bij
niet-naleving van hun verbintenissen door een partij.
7° - Les éléments que le plan d'entreprise visé à l'article 4 de la 7° - De elementen die het bedrijfsplan, bedoeld in artikel 4 van deze
présente ordonnance doit contenir et les délais pour la communication ordonnantie, moet bevatten en de termijnen voor de mededeling en de
et l'approbation du plan. goedkeuring van het plan.
Le contrat de gestion aura préalablement été négocié avec les Over de beheersovereenkomst zal vooraf worden onderhandeld met de
partenaires sociaux dans le respect de l'article 14 de la présente sociale partners overeenkomstig artikel 14 van deze ordonnantie.
ordonnance. 8° - Les conditions de révision du contrat ». 8° - Voorwaarden tot herziening van de overeenkomst ».
L'article 3 de l'ordonnance du 6 mars 2008 insère dans cette Bij artikel 3 van de ordonnantie van 6 maart 2008 wordt in die
disposition un 2°bis, libellé comme suit : bepaling een 2°bis ingevoegd, dat luidt :
« les principes relatifs à l'exploitation des services visés à « de principes betreffende de uitbating van de diensten bedoeld in
l'article 2, deuxième alinéa, 4°, de l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 artikel 2, tweede lid, 4° van de besluitwet van 30 december 1946
relatif aux transports rémunérés de voyageurs par route effectués par betreffende het bezoldigd vervoer van personen over de weg met
autobus et par autocars ». autobussen en met autocars ».
B.2.3. L'article 15 de l'ordonnance du 22 novembre 1990 disposait : B.2.3. Artikel 15 van de ordonnantie van 22 november 1990 bepaalde :
« La Société peut, moyennant l'autorisation préalable de l'Exécutif et « De Maatschappij kan, mits voorafgaandelijke toelating van de
aux conditions fixées par celui-ci, participer à la constitution, au Executieve en tegen de voorwaarden die werden bepaald door deze
capital ou à la gestion de sociétés, associations, ou autres laatste, deelnemen aan de oprichting, of in het kapitaal van, of aan
organismes publics ou privés, dont l'objet se rattache directement ou het beheer van ondernemingen, verenigingen of andere openbare of
private instellingen waarvan het voorwerp rechtstreeks of
indirectement à celui de la Société. onrechtstreeks aansluit bij het voorwerp van de Maatschappij.
La Société peut, moyennant l'autorisation préalable de l'Exécutif et De Maatschappij mag, mits voorafgaande toelating van de Executieve en
aux conditions fixées par celui-ci, affermer des services réguliers et tegen de voorwaarden die door haar worden bepaald, regelmatige
des services réguliers spécialisés ». diensten en regelmatige gespecialiseerde diensten uitbesteden ».
L'article 4 de l'ordonnance du 6 mars 2008 ajoute à cette disposition Artikel 4 van de ordonnantie van 6 maart 2008 voegt aan die bepaling
quatre alinéas : vier leden toe, die luiden :
« La Société assure l'organisation des services, visés à l'article 2, « De Maatschappij verzekert de organisatie van de diensten bedoeld in
deuxième alinéa, 4°, de l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 relatif aux artikel 2, tweede lid, 4°, van de besluitwet van 30 december 1946
transports rémunérés de voyageurs par route effectués par autobus et betreffende het bezoldigd vervoer van personen over de weg met
par autocars. autobussen en met autocars.
Elle sous-traite ces services sous la forme et aux conditions qu'elle Zij besteedt deze diensten uit onder de vorm en tegen de voorwaarden
détermine. die zij bepaalt.
Dans le cadre de cette sous-traitance, la Société prend toutefois les Evenwel neemt de Maatschappij bij deze uitbesteding de volgende regels
règles suivantes en considération : in acht :
- les principes, en vertu de l'article 3, 1er alinéa, 2°bis, fixés - de principes, krachtens artikel 3, 1e lid, 2°bis, vastgelegd in de
dans le contrat de gestion; beheersovereenkomst;
- une publicité européenne préalable de l'intention de procéder à la - een voorafgaande Europese bekendmaking van de intentie over te gaan
sous-traitance de ces services; tot de uitbesteding van deze diensten;
- un examen objectif des candidats ainsi qu'un octroi motivé; - een objectieve beoordeling van de gegadigden en een gemotiveerde
- l'exploitant ne se voit pas imposer d'obligations financières qui ne toekenning; - aan de uitbater worden geen financiële verplichtingen opgelegd die
couvrent pas seulement les frais; niet louter kostendekkend zijn;
- une durée maximale de huit ans. - een maximale looptijd van acht jaar.
Au cas où la Société ne pourrait pas attirer des exploitants ou que Ingeval de Maatschappij geen uitbaters kan aantrekken of deze in
ceux-ci sont/restent en défaut, le Gouvernement peut toutefois gebreke zijn/blijven, kan de Regering evenwel de Maatschappij toelaten
autoriser la Société à assurer elle-même ces services ». zelf deze diensten waar te nemen ».
B.2.4. L'article 7 de l'ordonnance du 6 mars 2008 insère, dans B.2.4. Artikel 7 van de ordonnantie van 6 maart 2008 voegt in de
l'ordonnance du 22 novembre 1990, un article 18ter, qui dispose : ordonnantie van 22 november 1990 een artikel 18ter in, dat luidt :
« Les services visés à l'article 2, deuxième alinéa, 4° de « De diensten bedoeld in artikel 2, tweede lid, 4° van de besluitwet
l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 relatif aux transports rémunérés de van 30 december 1946 betreffende het bezoldigd vervoer van personen
voyageurs par route effectués par autobus et par autocars peuvent over de weg met autobussen en met autocars kunnen slechts aangeboden
uniquement être assurés ou accordés par la Société ou par l'entreprise of verleend worden door de Maatschappij of door de onderneming of de
ou les entreprises à qui la Société a sous-traité lesdits services ondernemingen aan wie de Maatschappij die diensten overeenkomstig
conformément à l'article 15 ». artikel 15 heeft uitbesteed ».
Quant à l'intérêt de la requérante Ten aanzien van het belang van de verzoekende partij
B.3. La demande de suspension étant subordonnée au recours en B.3. Daar de vordering tot schorsing ondergeschikt is aan het beroep
annulation, la question de l'existence de l'intérêt requis en vue de tot vernietiging, moet het vereiste belang reeds worden onderzocht bij
son introduction doit être abordée dès l'examen de la demande de de behandeling van de vordering tot schorsing.
suspension. B.4. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 imposent à B.4. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 vereisen dat
toute personne physique ou morale qui introduit un recours en elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot
annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de l'intérêt vernietiging instelt, doet blijken van een belang. Van het vereiste
requis que les personnes dont la situation pourrait être affectée belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de
directement et défavorablement par la norme attaquée. Il s'ensuit que bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt.
l'action populaire n'est pas admissible. Bijgevolg is de actio popularis niet toelaatbaar.
B.5.1. Il ressort des travaux préparatoires de l'ordonnance du 6 mars B.5.1. Uit de parlementaire voorbereiding van de ordonnantie van 6
2008 (Doc. parl ., Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale, maart 2008 (Parl. St., Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke
2007-2008, n° A-444/2, pp. 3 et 5), ainsi que des pièces Gewest, 2007-2008, nr. A-444/2, pp. 3 en 5) en uit de aanvullende
complémentaires déposées par la requérante, que cette dernière stukken die door de verzoekende partij werden ingediend blijkt dat die
exploite un service de transport régulier par autobus visé par laatste een dienst van geregeld vervoer per autobus uitbaat, die wordt
l'article 2, alinéa 2, 4°, de l'arrêté-loi du 30 décembre 1946. beoogd door artikel 2, tweede lid, 4°, van de besluitwet van 30
La situation de la requérante est dès lors susceptible d'être affectée december 1946. De situatie van de verzoekende partij kan bijgevolg rechtstreeks en
directement et défavorablement par les dispositions de l'ordonnance du ongunstig worden geraakt door de in B.2 geciteerde bepalingen van de
6 mars 2008 citées en B.2 qui modifient le cadre dans lequel ce type ordonnantie van 6 maart 2008, die het kader wijzigen waarin dat type
de service peut être exploité. van diensten kan worden uitgebaat.
B.5.2. L'examen limité de la recevabilité du recours en annulation B.5.2. Uit het beperkte onderzoek van de ontvankelijkheid van het
auquel la Cour a pu procéder dans le cadre de la demande de suspension beroep tot vernietiging waartoe het Hof in het kader van de vordering
tot schorsing is kunnen overgaan, blijkt dan ook, in het huidige
fait dès lors apparaître, au stade actuel de la procédure, que la stadium van de rechtspleging, dat de verzoekende partij doet blijken
requérante justifie de l'intérêt requis pour demander l'annulation des van het vereiste belang om de vernietiging te vorderen van de
articles 2, 3, 4 et 7 de l'ordonnance du 6 mars 2008. artikelen 2, 3, 4 en 7 van de ordonnantie van 6 maart 2008.
Quant aux conditions d'une suspension Ten aanzien van de voorwaarden van een schorsing
B.6. Aux termes de l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier B.6. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari
1989, deux conditions de fond doivent être remplies pour que la 1989 dient aan twee grondvoorwaarden te zijn voldaan opdat tot
suspension puisse être décidée : schorsing kan worden besloten :
- des moyens sérieux doivent être invoqués; - de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn;
- l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un préjudice grave difficilement réparable. Les deux conditions étant cumulatives, le constat que l'une de ces deux conditions n'est pas remplie conduit au rejet de la demande de suspension. Quant au risque de préjudice grave difficilement réparable B.7. La suspension par la Cour d'une disposition législative doit permettre d'éviter que, pour la partie requérante, un préjudice grave, qui ne pourrait pas ou qui pourrait difficilement être réparé par l'effet d'une annulation éventuelle, ne résulte de l'application immédiate des normes attaquées. B.8. Le préjudice allégué par la requérante - qui est une société - de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen. Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat één van die voorwaarden niet is vervuld tot verwerping van de vordering tot schorsing. Ten aanzien van het risico van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel B.7. De schorsing van een wetsbepaling door het Hof moet het mogelijk maken te vermijden dat, voor de verzoekende partij, een ernstig nadeel voortvloeit uit de onmiddellijke toepassing van de aangevochten normen, nadeel dat niet of moeilijk zou kunnen worden hersteld in geval van een eventuele vernietiging. B.8. Het nadeel dat wordt aangevoerd door de verzoekende partij - die
privée à responsabilité limitée - consiste en sa propre faillite qui een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid is - wordt
résulterait de la circonstance qu'elle ne sera pas la société de gevormd door het eigen faillissement dat zou voortvloeien uit de
transport que choisira la STIB pour assurer l'exploitation des omstandigheid dat zij niet de vervoermaatschappij zal zijn die de MIVB
services de transport réglés par l'ordonnance attaquée. zal kiezen om de uitbating te verzekeren van de door de bestreden
ordonnantie geregelde vervoerdiensten.
B.9. Il ressort de l'article 22 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 B.9. Uit artikel 22 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 blijkt
que, pour satisfaire à la deuxième condition de l'article 20, 1°, de dat, om te voldoen aan de tweede voorwaarde van artikel 20, 1°, van
cette loi, la personne qui forme une demande de suspension doit die wet, de persoon die een vordering tot schorsing instelt, in zijn
exposer à la Cour, dans sa requête, des faits concrets et précis qui verzoekschrift aan het Hof concrete en precieze feiten moet
prouvent à suffisance que l'application immédiate des dispositions uiteenzetten waaruit voldoende blijkt dat de onmiddellijke toepassing
dont elle demande l'annulation risque de lui causer un préjudice grave van de bepalingen waarvan hij de vernietiging vordert, hem een
difficilement réparable. moeilijk te herstellen ernstig nadeel kan berokkenen.
Cette personne doit notamment faire la démonstration de l'existence du Die persoon moet met name het bestaan van het risico van een nadeel,
risque de préjudice, de sa gravité et de son lien avec l'application de ernst ervan en het verband tussen dat risico en de toepassing van
des dispositions attaquées. de bestreden bepalingen aantonen.
B.10.1. L'article 5° des statuts de la requérante - publiés aux annexes du Moniteur belge du 30 octobre 2003 - décrit son objet social comme suit : « La société a pour objet principal toutes opérations se rapportant au transport de personnes par route en général, tant comme organisateur que comme intermédiaire et toutes opérations se rapportant directement ou indirectement à cette branche. A cet effet elle peut organiser des voyages individuels ou en groupe et agir en tant qu'intermédiaire pour tout moyen de transport terrestre. Elle peut, de façon générale, accomplir toutes opérations commerciales, industrielles, financières, mobilières et immobilières se rapportant directement ou indirectement à son objet social ou qui seraient de nature à en faciliter la réalisation. La société peut s'intéresser par toutes voies dans toutes affaires, entreprises ou sociétés existantes ou à créer, ayant un objet identique, analogue ou connexe ou qui sont de nature à favoriser le développement de son entreprise ou qui seraient utiles à la réalisation de tout ou partie de son objet social ». B.10.1. In artikel 5° van de statuten van de verzoekende partij - die werden bekendgemaakt in de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad van 30 oktober 2003 - wordt haar maatschappelijk doel als volgt omschreven : « De vennootschap heeft als hoofddoel alle verrichtingen die verband houden met personenvervoer over de weg in het algemeen, zowel als organisator als in de hoedanigheid van tussenpersoon, alsook alle verrichtingen die rechtstreeks of onrechtstreeks met die sector verband houden. Daartoe kan zij individuele of groepsreizen organiseren en optreden als tussenpersoon voor elk middel van vervoer over land. Zij kan over het algemeen alle commerciële, industriële, financiële, roerende en onroerende verrichtingen vervullen die rechtstreeks of onrechtstreeks betrekking hebben op haar maatschappelijk doel, of die de verwezenlijking ervan zouden kunnen vergemakkelijken. De vennootschap kan via alle middelen belang nemen in alle bestaande of op te richten zaken, ondernemingen of vennootschappen die een identiek, soortgelijk of samenhangend doel hebben of die de groei van haar onderneming kunnen bevorderen, of die nuttig zouden zijn voor de volledige of gedeeltelijke verwezenlijking van haar maatschappelijk doel ».
B.10.2. Il ressort des développements de la requête et des travaux B.10.2. Uit de toelichting van het verzoekschrift en uit de
préparatoires de l'ordonnance attaquée (Doc. parl., Parlement de la parlementaire voorbereiding van de bestreden ordonnantie (Parl. St.,
Région de Bruxelles-Capitale, 2007-2008, n° A-444/2, pp. 3 et 13), Brussels Hoofdstedelijk Parlement, 2007-2008, nr. A-444/2 pp. 3 en 13)
ainsi que des pièces complémentaires déposées par la requérante, que en uit de aanvullende stukken die door de verzoekende partij zijn
c'est sur la base de la dernière des autorisations temporaires ingediend, blijkt dat het op grond is van de laatste van de
successives du ministre du Gouvernement de la Région de opeenvolgende tijdelijke machtigingen vanwege de minister van de
Bruxelles-Capitale compétent pour le transport, valable pour une durée Brusselse Hoofdstedelijke Regering die bevoegd is voor vervoer, die
de six mois et délivrée en exécution de l'article 8, alinéa 2, de geldig is voor zes maanden en wordt verleend ter uitvoering van
l'arrêté-loi du 30 décembre 1946, que la requérante exerce artikel 8, tweede lid, van de besluitwet van 30 december 1946, dat de
actuellement, en concurrence avec deux autres entreprises, des verzoekende partij, thans in concurrentie met twee andere
activités de transport régulier visées par cette ordonnance. ondernemingen, activiteiten van geregeld vervoer uitoefent die door de
bestreden ordonnantie worden beoogd.
B.11.1. Toutes les dispositions attaquées ne sont pas encore entrées en vigueur. B.11.1. Niet alle bestreden bepalingen zijn reeds in werking getreden.
En effet, les articles 3 et 4 de l'ordonnance du 6 mars 2008 sont, De artikelen 3 en 4 van de ordonnantie van 6 maart 2008 zijn immers,
selon l'article 9, alinéa 1er, de la même ordonnance, entrés en volgens artikel 9, eerste lid, van dezelfde ordonnantie, in werking
vigueur « dix jours après [leur] publication au Moniteur belge », soit getreden « tien dagen na publicatie in het Belgisch Staatsblad »,
le 11 avril 2008. Les articles 2 et 7 de l'ordonnance du 6 mars 2008 namelijk op 11 april 2008. De artikelen 2 en 7 van de ordonnantie van
n'entreront en vigueur, quant à eux, qu'à la date qui sera fixée par 6 maart 2008 zullen op hun beurt pas in werking treden op de datum die
le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale (article 9, alinéa door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering zal worden bepaald (artikel
2, de la même ordonnance). 9, tweede lid, van dezelfde ordonnantie).
En outre, l'article 9, alinéa 3, de l'ordonnance du 6 mars 2008 Bovendien bepaalt artikel 9, derde lid, van de ordonnantie van 6 maart
dispose : 2008 :
« Les entreprises qui, à la date de l'entrée en vigueur de « De ondernemingen die, op datum van de inwerkingtreding van de
l'ordonnance, assurent les services visés à l'article 2, deuxième ordonnantie, de diensten bedoeld in artikel 2, tweede lid, 4°, van de
alinéa, 4°, de l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 relatif aux transports Besluitwet van 30 december 1946 betreffende het bezoldigd vervoer van
rémunérés de voyageurs par route effectués par autobus et par autocars personen over de weg met autobussen en autocars uitoefenen, en over
et qui disposent d'une autorisation peuvent poursuivre l'exploitation een machtiging beschikken, kunnen deze diensten overeenkomstig hun
de ces services, conformément à leur autorisation, jusqu'à la date de machtiging blijven uitoefenen tot de datum van inwerkingtreding van de
l'entrée en vigueur des articles 2, 7 et 8 de l'ordonnance. Si artikelen 2, 7 en 8 van ordonnantie. Indien de termijn van hun
l'échéance de leur autorisation arrive avant cette date, la durée de machtiging voor die datum verstrijkt, wordt de duur van hun machtiging
leur autorisation est censée être prolongée, sans préjudice de geacht te zijn verlengd onverminderd het bepaalde in artikel 22 van de
l'article 22 de l'arrêté-loi du 30 décembre 1946 relatif aux besluitwet van 30 december 1946 betreffende het bezoldigd vervoer van
transports rémunérés de voyageurs par route effectués par autobus et par autocars ». personen over de weg met autobussen en autocars ».
B.11.2. Il ressort de la lecture combinée de l'article 3, alinéa 1er, B.11.2. Uit de gecombineerde lezing van artikel 3, eerste lid, 2°bis,
2°bis, de l'ordonnance du 22 novembre 1990 - inséré par l'article 3 de van de ordonnantie van 22 november 1990 - ingevoegd bij artikel 3 van
l'ordonnance du 6 mars 2008 - et de l'article 15, alinéas 3 à 5, de de ordonnantie van 6 maart 2008 - en van artikel 15, derde tot vijfde
l'ordonnance du 22 novembre 1990 - inséré par l'article 4 de lid, van de ordonnantie van 22 november 1990 - ingevoegd bij artikel 4
l'ordonnance attaquée - et des travaux préparatoires de l'ordonnance van de bestreden ordonnantie - en uit de parlementaire voorbereiding
attaquée (Doc. parl., Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale, van de bestreden ordonnantie (Parl. St., Brussels Hoofdstedelijk
2007-2008, n° A-444/2, p. 8) que la procédure d'octroi de la Parlement, 2007-2008, nr. A-444/2, p. 8) blijkt dat de procedure van
sous-traitance visée à l'article 15, alinéas 4 et 5, de l'ordonnance toekenning van de uitbesteding bedoeld in artikel 15, vierde en vijfde
du 22 novembre 1990 doit être précédée de la conclusion d'un avenant lid, van de ordonnantie van 22 november 1990, moet worden voorafgegaan
au contrat de gestion qui lie la STIB au Gouvernement de la Région de door het sluiten van een bijakte bij de beheersovereenkomst tussen de
Bruxelles-Capitale. MIVB en de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.
Il ressort, en outre, des travaux préparatoires qu'il appartient à la Bovendien blijkt uit de parlementaire voorbereiding dat het de MIVB
STIB de rédiger le cahier des charges de la sous-traitance « sur la toekomt het bestek van de uitbesteding op te stellen « op basis van de
base des résultats d'une étude commerciale préalable » (ibid., n° resultaten van een voorafgaand commercieel onderzoek » (ibid., nr.
A-444/2, p. 11) et que ce cahier des charges pourrait être discuté au A-444/2, p. 11), en dat over dat bestek zou kunnen worden gedebatteerd
Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale (C.R.I., Parlement de la in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement (I.V., Brussels
Région de Bruxelles-Capitale, 22 février 2008, n° 18, p. 72). Hoofdstedelijk Parlement, 22 februari 2008, nr. 18, p. 72).
B.12. Il ressort du libellé de l'article 15, alinéa 6, de l'ordonnance B.12. Uit de formulering van artikel 15, zesde lid, van de ordonnantie
du 22 novembre 1990 - inséré par l'article 4 de l'ordonnance du 6 mars van 22 november 1990 - ingevoegd bij artikel 4 van de ordonnantie van
2008 - que la STIB pourrait désigner plusieurs exploitants pour 6 maart 2008 - blijkt immers dat de MIVB meerdere uitbaters zou kunnen
aanwijzen om de door de bestreden ordonnantie geregelde diensten te
assurer les services réglés par l'ordonnance attaquée, et du libellé verzekeren, en uit de formulering van artikel 18ter van de ordonnantie
de l'article 18ter de l'ordonnance du 22 novembre 1990 - inséré par van 22 november 1990 - ingevoegd bij artikel 7 van de ordonnantie van
l'article 7 de l'ordonnance du 6 mars 2008 - que la STIB peut 6 maart 2008 - blijkt dat de MIVB die diensten aan meerdere
sous-traiter ces services à plusieurs entreprises. ondernemingen kan uitbesteden.
Les travaux préparatoires des dispositions attaquées révèlent, de Uit de parlementaire voorbereiding van de bestreden bepalingen blijkt
surcroît, que l'ordonnance n'exclut pas la désignation de plusieurs bovendien dat de ordonnantie de aanwijzing van meerdere ondernemingen
entreprises (Doc. parl., Parlement de la Région de Bruxelles-Capitale, niet uitsluit (Parl. St., Brussels Hoofdstedelijk Parlement,
2007-2008, n° A-444/1, p. 7), la rédaction de plusieurs cahiers des 2007-2008, nr. A-444/1, p. 7), noch het opstellen van meerdere
charges, la conclusion de plusieurs conventions de concession, une « bestekken, het sluiten van meerdere concessieovereenkomsten, een «
répartition des tâches » entre « plusieurs sous-traitants » et la taakverdeling » tussen « meerdere onderaannemers » en het creëren van
création de trois lignes de bus (ibid., n° A-444/2, pp. 5, 6 et 13). drie buslijnen (ibid., nr. A-444/2, pp. 5, 6 en 13).
B.13. La partie requérante ne démontre pas que, si les services de B.13. De verzoekende partij toont niet aan dat, indien de beoogde
transport visés ne lui étaient pas attribués, il lui serait impossible vervoerdiensten niet aan haar zouden worden uitbesteed, het voor haar
de réorienter ses activités, comme le permet son objet social défini onmogelijk zou zijn haar activiteiten te heroriënteren, zoals haar
dans ses statuts. maatschappelijk doel, omschreven in haar statuten, het haar toelaten.
Enfin, le caractère temporaire de l'autorisation en vertu de laquelle Ten slotte kan de verzoekende partij, wegens het tijdelijke karakter
elle exerce actuellement les activités visées par l'ordonnance du 6 van de machtiging krachtens welke zij thans de door de ordonnantie van
mars 2008 ne permet pas à la requérante de prétendre avoir acquis un 6 maart 2008 beoogde activiteiten uitoefent, niet beweren dat zij een
droit définitif d'exercer ces activités. definitief recht heeft verworven om die activiteiten uit te oefenen.
B.14. Dès lors qu'il n'est pas satisfait à l'une des conditions B.14. Aangezien niet is voldaan aan één van de voorwaarden die zijn
requises par l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier 1989, vereist bij artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari 1989,
la demande de suspension doit être rejetée. dient de vordering tot schorsing te worden verworpen.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
rejette la demande de suspension. verwerpt de vordering tot schorsing.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare
l'audience publique du 3 juillet 2008. terechtzitting van 3 juli 2008.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^