Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 76/2008 du 8 mai 2008 Numéro du rôle : 4203 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 203ter du Code civil et aux articles 32, 2°, et 1253quater du Code judiciaire, posées par le Tribunal de premi La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De(...)"
Extrait de l'arrêt n° 76/2008 du 8 mai 2008 Numéro du rôle : 4203 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 203ter du Code civil et aux articles 32, 2°, et 1253quater du Code judiciaire, posées par le Tribunal de premi La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De(...) Uittreksel uit arrest nr. 76/2008 van 8 mei 2008 Rolnummer 4203 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 203ter van het Burgerlijk Wetboek en de artikelen 32, 2°, en 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rec Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 76/2008 du 8 mai 2008 Uittreksel uit arrest nr. 76/2008 van 8 mei 2008
Numéro du rôle : 4203 Rolnummer 4203
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 203ter In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 203ter van het
du Code civil et aux articles 32, 2°, et 1253quater du Code Burgerlijk Wetboek en de artikelen 32, 2°, en 1253quater van het
judiciaire, posées par le Tribunal de première instance de Liège. Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te
La Cour constitutionnelle, Luik. Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de
Groot, A. Alen, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du rechters E. De Groot, A. Alen, J.-P. Moerman, E. Derycke en J.
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, Spreutels, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par jugement du 3 mai 2007 en cause de A.J. contre F.K., dont Bij vonnis van 3 mei 2007 in zake A.J. tegen F.K., waarvan de
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 10 mai 2007, le expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 10 mei 2007, heeft
Tribunal de première instance de Liège a posé les questions de Rechtbank van eerste aanleg te Luik de volgende prejudiciële vragen
préjudicielles suivantes : gesteld : 1. « Schenden artikel 203ter van het Burgerlijk Wetboek en de
1. « Les articles 203ter du Code civil, 32, 2°, et 1253quater du Code artikelen 32, 2°, en 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek,
judiciaire en combiné avec l'article 46, § 2, et 792 du Code gecombineerd met de artikelen 46, § 2, en 792 van het Gerechtelijk
judiciaire violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution en ce Wetboek, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre zij voor de
qu'ils fixent pour règle la notification par pli simple pour la prise aanvang van de termijn van beroep of verzet de kennisgeving bij gewone
de cours d'appel ou d'opposition alors que les autres contestations de brief als regel aannemen, terwijl voor de andere betwistingen van
nature comparable ont pour règle la notification par pli judiciaire ? vergelijkbare aard de kennisgeving bij gerechtsbrief de regel is ? »;
»; 2. « Schenden artikel 203ter van het Burgerlijk Wetboek en de
2. « Les articles 203ter du Code civil, 32, 2°, et 1253quater du Code artikelen 32, 2°, en 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek de
judiciaire violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution en ce artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre zij voor de aanvang van
qu'ils fixent pour règle la notification de la décision par pli simple de termijn van verzet of beroep de kennisgeving van de beslissing bij
pour la prise de cours du délai d'opposition ou d'appel alors que les
articles 203 et 203bis du Code civil impliquent une signification pour gewone brief als regel aannemen, terwijl de artikelen 203 en 203bis
van het Burgerlijk Wetboek een betekening vereisen voor de aanvang van
la prise de cours du délai d'opposition ou d'appel ? ». de termijn van verzet of beroep ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1.1. Les questions préjudicielles portent sur les articles 32, 2°, B.1.1. De prejudiciële vragen hebben betrekking op de artikelen 32,
et 1253quater du Code judiciaire et 203ter du Code civil, combinés, en 2°, en 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek en 203ter van het
ce qui concerne la première question, avec les articles 46, § 2, et Burgerlijk Wetboek, in samenhang gelezen, wat de eerste vraag betreft,
792 de ce dernier Code. met de artikelen 46, § 2, en 792 van dat laatste Wetboek.
B.1.2. L'article 203ter du Code civil - dont seule la dernière phrase B.1.2. Artikel 203ter van het Burgerlijk Wetboek - waarvan enkel de
de l'alinéa 1er est en cause - dispose : laatste zin van het eerste lid in het geding is - bepaalt :
« A défaut par le débiteur de satisfaire à l'une des obligations « Indien de schuldenaar een van de verplichtingen opgelegd bij de
régies par les articles 203, 203bis, 205, 207, 303 ou 336 du présent artikelen 203, 203bis, 205, 207, 303 of 336 van dit Wetboek of de
Code ou à l'engagement pris en vertu de l'article 1288, 3°, du Code judiciaire, le créancier peut, sans préjudice du droit des tiers, se faire autoriser à percevoir, a l'exclusion dudit débiteur, dans les conditions et les limites que le jugement fixe, les revenus de celui-ci ou toute autre somme à lui due par un tiers. La procédure et les pouvoirs du juge sont réglés selon les articles 1253bis à 1253quinquies du Code judiciaire. Le jugement est opposable à tous tiers débiteurs actuels ou futurs sur la notification que leur en fait le greffier à la requête du demandeur. Lorsque le jugement cesse de produire ses effets, les tiers débiteurs en sont informés par le greffier. krachtens artikel 1288, 3°, van het Gerechtelijk Wetboek aangegane verbintenis niet nakomt, kan de schuldeiser, onverminderd het recht van derden, zich doen machtigen om, met uitsluiting van voornoemde schuldenaar, onder de voorwaarden en binnen de grenzen door het vonnis gesteld, de inkomsten van deze laatste of iedere andere hem door een derde verschuldigde geldsom te ontvangen. De rechtspleging en de bevoegdheden van de rechter worden geregeld volgens de artikelen 1253bis tot 1253quinquies van het Gerechtelijk Wetboek. Het vonnis kan worden tegengeworpen aan alle tegenwoordige of toekomstige derden-schuldenaars, na kennisgeving door de griffier op verzoek van de eiser. Wanneer het vonnis ophoudt gevolg te hebben, geeft de griffier daarvan bericht aan de derden-schuldenaars.
La notification faite par le greffier indique ce que le tiers débiteur De griffier vermeldt in zijn kennisgeving wat de derde-schuldenaar
doit payer ou cesser de payer ». moet betalen of ophouden te betalen ».
B.1.3. Les articles 32, 46, § 2, 792 et 1253quater du Code judiciaire B.1.3. De artikelen 32, 46, § 2, 792 en 1253quater van het
disposent : Gerechtelijk Wetboek bepalen :
«

Art. 32.Au sens du présent code, il faut entendre :

«

Art. 32.In dit wetboek wordt verstaan :

1° par signification : la remise d'une copie de l'acte; elle a lieu 1° onder betekening : de afgifte van een afschrift van de akte; zij
par exploit d'huissier; geschiedt bij deurwaardersexploot;
2° par notification : l'envoi d'un acte de procédure en original ou en 2° onder kennisgeving : de toezending van een akte van rechtspleging
copie; elle a lieu par la poste, par télécopie ou par courrier
électronique ou, dans les cas déterminés par la loi, suivant les in origineel of in afschrift; zij geschiedt langs de post of, in de
formes que celle-ci prescrit ». gevallen die de wet bepaalt, in de vormen die deze voorschrijft ».
«

Art. 46.[...]

«

Art. 46.[...]

§ 2. Dans les cas prévus par la loi, le greffier fait procéder à la § 2. In de gevallen die de wet bepaalt, zorgt de griffier ervoor dat
notification par pli judiciaire. de kennisgeving bij gerechtsbrief geschiedt.
Le pli judiciaire est remis par les services de la poste à la personne De gerechtsbrief wordt door de postdienst ter hand gesteld aan de
du destinataire ou à son domicile ainsi qu'il est prévu aux articles geadresseerde in persoon of aan diens woonplaats zoals bepaald in de
33, 35 et 39. La personne à qui le pli est remis signe l'accusé de artikelen 33, 35 en 39. De persoon aan wie de brief wordt ter hand
réception, qui est renvoyé par la poste à l'expéditeur; le refus de signer est relaté par le préposé de la poste au bas de l'accusé de réception. Lorsque le pli judiciaire ne peut être remis à la personne du destinataire ou à son domicile, le préposé de la poste laisse un avis de passage. Le pli est tenu en dépôt au bureau des postes pendant huit jours. Il peut être retiré pendant ce délai par le destinataire en personne ou par le porteur d'une procuration écrite. Toutefois, lorsque le destinataire du pli judiciaire a demandé la réexpédition de sa correspondance ou lorsqu'il en a demandé la conservation au bureau des postes, le pli est, pendant la période couverte par la demande, renvoyé ou conservé à l'adresse que le destinataire a désignée. Le pli adressé à un failli est remis au curateur. gesteld, tekent het ontvangstbewijs, dat door de post aan de afzender wordt teruggezonden. Weigert die persoon te tekenen, dan maakt de postbeambte van die weigering melding onderaan op het ontvangstbewijs. Ingeval de gerechtsbrief noch aan de geadresseerde in persoon noch aan diens woonplaats ter hand kan worden gesteld, laat de postbeambte een bericht achter dat hij is langsgekomen. De brief wordt gedurende acht dagen op het postkantoor in bewaring gehouden. Hij kan tijdens die termijn afgehaald worden door de geadresseerde in persoon of door de houder van een schriftelijke volmacht. Wanneer evenwel de geadresseerde van de gerechtsbrief om de terugzending van zijn briefwisseling heeft verzocht of hij de bewaring ervan op het postkantoor heeft gevraagd, wordt de brief tijdens de periode die door het verzoek wordt gedekt, terug gezonden naar of bewaard op het adres dat de geadresseerde heeft aangewezen. De aan een gefailleerde geadresseerde brief wordt aan de curator ter hand gesteld.
Le Roi règle les modalités d'application des alinéas 3 à 5 ». De Koning regelt de wijze waarop de leden 3 tot 5 worden toegepast ».
«

Art. 792.Dans les huit jours de la prononciation du jugement, le

«

Art. 792.Binnen acht dagen na de uitspraak van het vonnis zendt de

greffier adresse, sous simple lettre, à chacune des parties ou, le cas griffier bij gewone brief een niet- ondertekend afschrift van het
échéant, à leurs avocats, une copie non signée du jugement. vonnis, aan elke partij, of, in voorkomend geval, aan hun advocaten.
Par dérogation à l'alinéa précédent, dans les matières énumérées à In afwijking van het vorige lid, voor de zaken opgesomd in artikel
l'article 704, § 2, ainsi qu'en matière d'adoption, le greffier 704, § 2, alsook inzake adoptie brengt de griffier binnen de acht
notifie le jugement aux parties par pli judiciaire adressé dans les huit jours. dagen bij gerechtsbrief het vonnis ter kennis van de partijen.
A peine de nullité, cette notification fait mention des voies de Op straffe van nietigheid vermeldt deze kennisgeving de
recours, du délai dans lequel ce ou ces recours, doivent être rechtsmiddelen, de termijn binnen welke dit verhaal moet worden
introduits ainsi que de la dénomination et de l'adresse de la ingesteld evenals de benaming en het adres van de rechtsmacht die
juridiction compétente pour en connaître. bevoegd is om er kennis van te nemen.
Dans les cas visés au deuxième alinéa, le greffier adresse, le cas In de gevallen, bepaald in het tweede lid, zendt de griffier een
niet-ondertekend afschrift van het vonnis, in voorkomend geval, aan de
échéant, une copie non signée du jugement aux avocats des parties ou advocaten van de partijen of aan de afgevaardigden bedoeld in artikel
aux délégués visés à l'article 728, § 3 ». 728, § 3 ».
«

Art. 1253quater.Lorsque les demandes sont fondées sur les articles

«

Art. 1253quater.Wanneer de vorderingen gegrond zijn op de artikelen

214, 215, 216, 221, 223, 1420, 1421, 1426, 1442, 1463 et 1469 du Code 214, 215, 216, 221, 223, 1420, 1421, 1426, 1442, 1463 en 1469 van het
civil : Burgerlijk Wetboek :
a) le juge fait convoquer les parties en chambre du conseil et tente a) doet de rechter de partijen oproepen in raadkamer en poogt ze te
de les concilier; verzoenen;
b) l'ordonnance est rendue dans les quinze jours du dépôt de la b) wordt de beschikking gewezen binnen 15 dagen na de indiening van
requête; elle est notifiée aux deux époux par le greffier; het verzoek; de griffier geeft ervan kennis aan beide echtgenoten;
c) si l'ordonnance est rendue par défaut, le défaillant peut dans le c) kan, indien de beschikking bij verstek is gewezen, de partij die
mois de la notification former opposition par requête déposée au niet verschenen is, binnen een maand na de kennisgeving verzet doen
greffe du tribunal; bij verzoekschrift ingediend ter griffie van de rechtbank;
d) l'ordonnance est susceptible d'appel quel que soit le montant de la d) is de beschikking vatbaar voor hoger beroep ongeacht het bedrag van
demande : l'appel est interjeté dans le mois de la notification; e) chacun des époux peut à tout moment demander, dans les mêmes formes, la modification ou la rétraction de l'ordonnance ou de l'arrêt ». B.2. Dans la première question préjudicielle, la différence de traitement soumise à la Cour par le juge a quo est celle qui est faite entre les justiciables qui font appel d'une décision suivant qu'il s'agit d'une décision fondée sur l'article 203ter du Code civil et devant, selon le juge a quo se référant à cet égard à un arrêt de la de eis : hoger beroep wordt ingesteld binnen een maand na de kennisgeving; e) kan elk der echtgenoten te allen tijde in dezelfde vorm wijziging of intrekking vorderen van de beschikking of het arrest ». B.2. In de eerste prejudiciële vraag betreft het verschil in behandeling dat de verwijzende rechter aan het Hof voorlegt het onderscheid tussen de rechtzoekenden die tegen een beslissing hoger beroep instellen, naargelang het een beslissing betreft die steunt op artikel 203ter van het Burgerlijk Wetboek en, volgens de verwijzende rechter die in dat verband refereert aan een arrest van het Hof van
Cour de cassation du 23 septembre 1996 (Pas. 1996, I, p. 843), faire Cassatie van 23 september 1996 (Pas. 1996, I, p. 843), het voorwerp
l'objet d'une notification par pli simple, ou d'une décision devant moet uitmaken van een kennisgeving bij gewone brief, dan wel een
faire l'objet d'une notification par pli judiciaire. Contrairement à beslissing die het voorwerp moet uitmaken van een kennisgeving bij
ce que soutient le Conseil des ministres, les catégories de gerechtsbrief. In tegenstelling tot wat de Ministerraad aanvoert, zijn
justiciables ainsi décrites sont suffisamment identifiées. de aldus omschreven categorieën van rechtzoekenden voldoende
B.3.1. Dans la seconde question préjudicielle, la différence de geïdentificeerd. B.3.1. In de tweede prejudiciële vraag betreft het verschil in
traitement soumise à la Cour par le juge a quo est celle qui est faite behandeling dat de verwijzende rechter aan het Hof voorlegt, het
entre les justiciables qui font appel d'une décision du juge de paix, onderscheid onder de rechtzoekenden die hoger beroep instellen tegen
een beslissing van de vrederechter, naargelang die steunt op de
selon que celle-ci est fondée sur les articles 203 et 203bis ou sur artikelen 203 en 203bis dan wel op artikel 203ter van het Burgerlijk
l'article 203ter du Code civil. Dans le premier cas, en vertu de Wetboek. In het eerste geval moet het vonnis, op grond van artikel
l'article 1051 du Code judiciaire, le jugement doit être signifié par 1051 van het Gerechtelijk Wetboek, worden betekend bij
deurwaardersexploot. In het tweede geval moet de beschikking, op grond
exploit d'huissier. Dans le second cas, en vertu de l'article 203ter van artikel 203ter van het Burgerlijk Wetboek en artikel 1253quater,
du Code civil et de l'article 1253quater, b), du Code judiciaire, b), van het Gerechtelijk Wetboek, het voorwerp uitmaken van een
kennisgeving bij gewone brief, waarbij de verwijzende rechter in dat
l'ordonnance doit être notifiée par pli simple, le juge a quo se opzicht refereert aan het voormelde arrest van het Hof van Cassatie
référant à cet égard à l'arrêt précité de la Cour de cassation du 23 van 23 september 1996.
septembre 1996. B.3.2. L'article 203ter du Code civil autorise le créancier de B.3.2. Artikel 203ter van het Burgerlijk Wetboek staat de schuldeiser
van de uitvoering van een verplichting, gegrond op een van de
l'exécution d'une obligation, fondée sur une des dispositions du Code bepalingen van het Burgerlijk Wetboek of het Gerechtelijk Wetboek
civil ou du Code judiciaire auxquelles se réfère ledit article, à se waarnaar het genoemde artikel verwijst, toe zich door de rechter te
faire autoriser par le juge à percevoir, dans les conditions et doen machtigen om, onder de voorwaarden en binnen de grenzen gesteld
limites que détermine le même article, les revenus du débiteur ou in hetzelfde artikel, de inkomsten van de schuldenaar of iedere andere
toute autre somme qui lui serait due par un tiers. hem door een derde verschuldigde geldsom te ontvangen.
Lors des travaux préparatoires, il a été relevé que cette disposition Tijdens de parlementaire voorbereiding is opgemerkt dat die bepaling
était dictée « par le souci de rendre plus rapide, plus efficace et werd ingegeven « door de wens om de gedwongen tenuitvoerlegging van de
moins coûteuse l'exécution forcée des dettes alimentaires » (Doc. alimentatieregeling te bespoedigen, doeltreffender en minder duur te
parl., Sénat, 1984-1985, 904, n° 2, p. 36). maken » (Parl. St., Senaat, 1984-1985, 904, nr. 2, p. 36).
B.3.3. L'article 203ter, alinéa 1er, dernière phrase, en ce qui B.3.3. Artikel 203ter, eerste lid, laatste zin, met betrekking tot de
concerne la procédure et les pouvoirs du juge dans le cadre de la rechtspleging en de bevoegdheden van de rechter in het kader van de
délégation de somme qu'il prévoit, déclare applicables les articles sommendelegatie waarin het voorziet, verklaart de artikelen 1253ter
1253ter à 1253quinquies du Code judiciaire, et, notamment, l'article tot 1253quinquies van het Gerechtelijk Wetboek van toepassing en, met
1253quater. Le b) de cet article prévoit que l'ordonnance est notifiée name, artikel 1253quater. Littera b) van dat artikel bepaalt dat van
de beschikking aan beide echtgenoten kennis wordt gegeven door de
aux deux époux par le greffier; le d) du même article prévoit un délai griffier; littera d) van hetzelfde artikel voorziet in een termijn
d'appel d'un mois à dater de cette notification. voor hoger beroep van één maand na die kennisgeving.
Cet article 203ter prévoit également la notification aux tiers débiteurs. B.4.1. Dans les affaires qui ont donné lieu aux arrêts nos 142/2002 et 118/2004, concernant aussi l'application des articles 203ter du Code civil et 1253quater du Code judiciaire dans des litiges analogues à celui dont le juge a quo est saisi, les juges a quo ont demandé à la Cour de contrôler la différence de traitement entre justiciables suivant que des décisions judiciaires leur sont signifiées par exploit d'huissier ou notifiées par pli judiciaire, en considérant que les décisions prises dans ces litiges devaient être notifiées par pli judiciaire en application des deux dispositions précitées du Code civil et du Code judiciaire. La Cour a répondu à ces questions dans cette interprétation, en ne constatant pas de violation des dispositions constitutionnelles qu'elle est habilitée à faire respecter. B.4.2. Dans la présente affaire, le juge a quo estime que dans le litige dont il est saisi, la décision doit être notifiée par pli simple et non par pli judiciaire comme le considéraient les juges a quo dans les affaires précitées. Il n'appartient pas, en règle, à la Cour - qui constate par ailleurs que l'une des parties intervenantes Dat artikel 203ter vermeldt tevens de kennisgeving aan de derden-schuldenaars. B.4.1. In de zaken die aanleiding hebben gegeven tot de arresten nrs. 142/2002 en 118/2004 en die eveneens betrekking hebben op de toepassing van de artikelen 203ter van het Burgerlijk Wetboek en 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek in geschillen die analoog zijn aan datgene dat bij de verwijzende rechter aanhangig is, hadden de verwijzende rechters aan het Hof gevraagd het verschil in behandeling onder rechtzoekenden te toetsen naargelang rechterlijke beslissingen hun bij deurwaardersexploot worden betekend of hun daarvan bij gerechtsbrief wordt kennisgegeven, overwegende dat de in die geschillen genomen beslissingen het voorwerp moesten uitmaken van een kennisgeving bij gerechtsbrief met toepassing van de twee voormelde bepalingen van het Burgerlijk Wetboek en het Gerechtelijk Wetboek. Het Hof heeft die vragen in die interpretatie beantwoord, waarbij het geen schending heeft vastgesteld van de grondwetsbepalingen die het kan doen naleven. B.4.2. In de onderhavige zaak is de verwijzende rechter van mening dat, in het aan hem voorgelegde geschil, de beslissing het voorwerp moet uitmaken van een kennisgeving bij gewone brief en niet bij gerechtsbrief, zoals de verwijzende rechters in de voormelde zaken oordeelden. Het staat in de regel niet aan het Hof - dat overigens
relève que la pratique n'est pas uniforme dans les justices de paix - vaststelt dat één van de tussenkomende partijen opmerkt dat de
de contester l'interprétation ou l'application des dispositions que le praktijk in de vredegerechten niet uniform is - de interpretatie of de
juge a quo soumet à son contrôle. En l'espèce, l'interprétation du toepassing te betwisten van de bepalingen die de verwijzende rechter
juge a quo peut d'ailleurs se prévaloir de ce que, contrairement à aan zijn toetsing voorlegt. Te dezen kan de interpretatie van de
d'autres dispositions du Code civil ou du Code judiciaire, les verwijzende rechter overigens steunen op het feit dat, in
dispositions en cause ne requièrent pas formellement l'envoi par pli judiciaire et de ce que l'arrêt précité de la Cour de cassation du 23 septembre 1996 a décidé que cette modalité de notification ne s'imposait pas en ce qui concerne les demandes visées à l'article 1253quater du Code judiciaire. La Cour répond aux questions préjudicielles dans cette interprétation. B.5. Dans l'interprétation du juge a quo, l'article 203ter, en retenant comme mode de communication la notification par pli simple, déroge ainsi aux règles du droit judiciaire privé en vertu desquelles les jugements sont soit notifiés par pli judiciaire (première question préjudicielle), soit signifiés (seconde question préjudicielle), cette dernière règle étant applicable notamment à la communication des tegenstelling tot andere bepalingen van het Burgerlijk Wetboek of van het Gerechtelijk Wetboek, de in het geding zijnde bepalingen de verzending bij gerechtsbrief niet uitdrukkelijk vereisen en dat het Hof van Cassatie in het voormelde arrest van 23 september 1996 heeft beslist dat die wijze van kennisgeving niet was verplicht voor de vorderingen bedoeld in artikel 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek. Het Hof beantwoordt de prejudiciële vragen in die interpretatie. B.5. In de interpretatie van de verwijzende rechter wijkt artikel 203ter, doordat het de kennisgeving bij gewone brief in aanmerking neemt als wijze van mededeling, aldus af van de regels van het gerechtelijk privaatrecht volgens welke de vonnissen het voorwerp uitmaken van een kennisgeving bij gerechtsbrief (eerste prejudiciële vraag), dan wel worden betekend (tweede prejudiciële vraag), waarbij die laatste regel met name geldt voor de mededeling van de vonnissen
jugements rendus sur des demandes fondées sur les articles 203 et die worden gewezen op vorderingen die zijn gegrond op de artikelen 203
203bis du Code civil. en 203bis van het Burgerlijk Wetboek.
B.6. Il appartient au législateur de déterminer de quelle manière est B.6. Het staat aan de wetgever te bepalen op welke wijze de mededeling
van akten van rechtspleging wordt geregeld.
réglée la communication des actes de procédure. De keuze voor de gewone brief in deze aangelegenheid is onder meer
Le choix du pli simple peut en la matière se justifier par le souci de verantwoord door de zorg om de kosten van de rechtspleging te drukken
réduire les frais de la procédure ou d'accélérer l'exécution de la en de uitvoering van de beslissing te bespoedigen.
décision. B.7. La délégation de somme qu'organise l'article 203ter du Code civil B.7. De sommendelegatie die in artikel 203ter van het Burgerlijk
se distingue objectivement des différentes mesures qui font l'objet Wetboek wordt geregeld, onderscheidt zich op objectieve wijze van de
d'une notification par pli judiciaire (première question verschillende maatregelen die het voorwerp uitmaken van een
kennisgeving bij gerechtsbrief (eerste prejudiciële vraag) en van de
préjudicielle) et des mesures fondées sur les articles 203 et 203bis maatregelen die steunen op de artikelen 203 en 203bis van het
du Code civil qui font l'objet d'une signification par exploit Burgerlijk Wetboek en het voorwerp uitmaken van een betekening bij
d'huissier (seconde question préjudicielle). deurwaardersexploot (tweede prejudiciële vraag).
En effet, la délégation de somme a pour objet un mode d'exécution De sommendelegatie betreft immers een manier om een op een familieband
d'une obligation fondée sur un lien familial que le juge impose à un berustende verplichting die de rechter oplegt aan een schuldenaar die
débiteur défaillant en la faisant exécuter directement par les tiers in gebreke blijft, rechtstreeks te doen uitvoeren door
débiteurs. derden-schuldenaars.
La situation du créancier d'une obligation alimentaire non exécutée De situatie van de schuldeiser van een niet nagekomen
requiert qu'il puisse être paré sans délai au défaut de paiement de la onderhoudsverplichting vereist dat de niet-betaling van de
créance d'aliments. alimentatievergoeding zonder verwijl wordt verholpen.
B.8. Le souci exprimé en B.7 ne peut pour autant aboutir à porter une B.8. De in B.7 uitgedrukte zorg mag evenwel niet ertoe leiden dat de
atteinte discriminatoire aux droits du débiteur. En l'espèce, la rechten van de schuldenaar op discriminerende wijze worden aangetast.
volonté de réduire les frais de la procédure ou d'accélérer le Te dezen verantwoordt de wil om de kosten van de rechtspleging te
déroulement de celle-ci ne justifie pas que le débiteur, confronté à beperken of het verloop ervan te versnellen, niet dat de schuldenaar,
une décision contre laquelle un recours lui est ouvert, puisse être die wordt geconfronteerd met een beslissing waartegen hij beroep kan
privé de ce recours ou voie son exercice limité lorsque la décision aantekenen, dat beroep zou kunnen worden ontnomen of dat de
lui est communiquée par un simple pli dont l'acheminement ne fait pas uitoefening daarvan zou worden beperkt wanneer de beslissing hem wordt
l'objet de garanties particulières et lorsque, de surcroît, le délai meegedeeld bij gewone brief waarvan de afhandeling niet gepaard gaat
de recours a, comme en l'espèce, commencé à courir dès l'expédition du met bijzondere waarborgen, en wanneer de beroepstermijn bovendien,
pli. zoals te dezen, is beginnen te lopen vanaf de verzending van de brief.
B.9. Il est vrai que la loi du 13 décembre 2005 a inséré dans le Code B.9. Weliswaar heeft de wet van 13 december 2005 een artikel 53bis in
judiciaire un article 53bis qui dispose : het Gerechtelijk Wetboek ingevoegd, dat bepaalt :
« A l'égard du destinataire, et sauf si la loi en dispose autrement, « Ten aanzien van de geadresseerde, en tenzij de wet anders bepaalt,
les délais qui commencent à courir à partir d'une notification sur worden de termijnen die beginnen te lopen vanaf een kennisgeving op
support papier sont calculés depuis : een papieren drager berekend :
1° lorsque la notification est effectuée par pli judiciaire ou par 1° wanneer de kennisgeving is gebeurd bij gerechtsbrief of bij een ter
courrier recommandé avec accusé de réception, le premier jour qui suit post aangetekende brief met ontvangstbewijs, vanaf de eerste dag die
celui où le pli a été présenté au domicile du destinataire, ou, le cas volgt op deze waarop de brief aangeboden werd op de woonplaats van de
échéant, à sa résidence ou à son domicile élu; geadresseerde of, in voorkomend geval, op zijn verblijfplaats of
gekozen woonplaats;
2° lorsque la notification est effectuée par pli recommandé ou par pli 2° wanneer de kennisgeving is gebeurd bij aangetekende brief of bij
simple, depuis le troisième jour ouvrable qui suit celui où le pli a gewone brief, vanaf de derde werkdag die volgt op die waarop de brief
été remis aux services de la poste, sauf preuve contraire du aan de postdiensten overhandigd werd, tenzij de geadresseerde het
destinataire ». tegendeel bewijst ».
Si la double garantie inscrite au 2° de cette disposition est de Hoewel de dubbele waarborg vervat in het 2° van die bepaling de in B.8
nature à remédier aux atteintes aux droits des justiciables qui ont aangegeven aantastingen van de rechten van de rechtzoekenden kan
été exposées en B.8, elle ne peut en revanche y remédier dans les verhelpen, kan hij die daarentegen niet verhelpen in de geschillen
litiges où, comme en l'espèce, le délai en cause est expiré, de sorte waar, zoals te dezen, de in het geding zijnde termijn is verstreken,
qu'il ne pourrait être fait application de cette disposition. zodat die bepaling niet zou kunnen worden toegepast.
B.10. Les questions préjudicielles appellent une réponse positive. B.10. De prejudiciële vragen dienen bevestigend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
Sans préjudice de ce qui est dit en B.9, les articles 203ter du Code Onverminderd hetgeen in B.9 is gezegd, schenden de artikelen 203ter
civil et 32, 2°, et 1253quater du Code judiciaire violent les articles van het Burgerlijk Wetboek en 32, 2°, en 1253quater van het
10 et 11 de la Constitution. Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare
l'audience publique du 8 mai 2008. terechtzitting van 8 mei 2008.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^