← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 71/2008 du 17 avril 2008 Numéro du rôle : 4407 En cause :
les questions préjudicielles relatives à l'article 31, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 concernant
la protection de la rémunération des travailleurs, posées La
Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. He(...)"
Extrait de l'arrêt n° 71/2008 du 17 avril 2008 Numéro du rôle : 4407 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 31, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 concernant la protection de la rémunération des travailleurs, posées La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. He(...) | Uittreksel uit arrest nr. 71/2008 van 17 april 2008 Rolnummer 4407 In zake : de prejudiciële vragen over artikel 31, tweede lid, van de wet van 12 april 1965 betreffende de bescherming van het loon der werknemers, gesteld door de Rechtbank Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 71/2008 du 17 avril 2008 | Uittreksel uit arrest nr. 71/2008 van 17 april 2008 |
Numéro du rôle : 4407 | Rolnummer 4407 |
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 31, | In zake : de prejudiciële vragen over artikel 31, tweede lid, van de |
alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 concernant la protection de la | wet van 12 april 1965 betreffende de bescherming van het loon der |
rémunération des travailleurs, posées par le Tribunal de première | werknemers, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Luik. |
instance de Liège. | |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de |
Henneuse, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe et J. Spreutels, assistée | rechters R. Henneuse, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe en J. |
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, | Spreutels, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet des questions préjudicielles et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging |
Par jugement du 2 janvier 2008 en cause de Cleidy Hublet contre la SA | Bij vonnis van 2 januari 2008 in zake Cleidy Hublet tegen de NV « |
« Centea » et Florent Meiresonne, dont l'expédition est parvenue au | Centea » en Florent Meiresonne, waarvan de expeditie ter griffie van |
greffe de la Cour le 8 janvier 2008, le Tribunal de première instance | het Hof is ingekomen op 8 januari 2008, heeft de Rechtbank van eerste |
de Liège a posé les questions préjudicielles suivantes : | aanleg te Luik de volgende prejudiciële vragen gesteld : |
« - L'article 31, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 [concernant la | « - Schendt artikel 31, tweede lid, van de wet van 12 april 1965 |
protection de la rémunération des travailleurs], interprété comme | [betreffende de bescherming van het loon der werknemers], zo |
ayant pour conséquence, lorsque le demandeur introduit la demande au | geïnterpreteerd dat het tot gevolg heeft dat, wanneer de eiser de |
fond et la demande de validation de cession de rémunération devant le | vordering ten gronde en de vordering tot bekrachtiging van de |
loonoverdracht, om reden van de samenhang bij eenzelfde akte instelt | |
juge de paix par un même acte, en raison de la connexité, de priver le | voor de vrederechter, de verweerder de mogelijkheid wordt ontzegd |
défendeur de la possibilité d'interjeter appel contre la décision | hoger beroep in te stellen tegen de ten gronde gewezen beslissing, de |
rendue sur le fond, viole-t-il les articles 10 et 11 de la | artikelen 10 en 11 van de Grondwet ten aanzien van het beginsel vervat |
Constitution au regard du principe inscrit à l'article 616 du Code | in artikel 616 van het Gerechtelijk Wetboek, terwijl de ten gronde |
judiciaire, alors que la décision rendue sur le fond est susceptible | gewezen beslissing vatbaar is voor hoger beroep indien de eiser de |
d'appel si le demandeur a introduit la demande au fond par acte | vordering ten gronde heeft ingesteld bij een afzonderlijke akte voor |
distinct devant le juge de paix ou si le demandeur a introduit la | de vrederechter of indien de eiser de vordering ten gronde en de |
demande au fond et la demande en validation de cession de rémunération | vordering tot bekrachtiging van de loonoverdracht heeft ingesteld bij |
par le même acte introductif devant le tribunal de première instance | dezelfde akte van rechtsingang voor de rechtbank van eerste aanleg op |
sur pied de sa compétence ordinaire ? | grond van haar gewone bevoegdheid ? |
- L'article 31, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965, interprété comme | - Is artikel 31, tweede lid, van de wet van 12 april 1965, zo |
n'ayant pas pour conséquence, lorsque le demandeur introduit la | geïnterpreteerd dat het niet tot gevolg heeft dat, wanneer de eiser de |
demande au fond et la demande en validation de la cession de | vordering ten gronde en de vordering tot bekrachtiging van de |
rémunération devant le juge de paix par un même acte en raison de la | loonoverdracht, om reden van de samenhang bij eenzelfde akte instelt |
connexité, de priver le défendeur de la possibilité d'interjeter appel | voor de vrederechter, de verweerder de mogelijkheid wordt ontzegd om |
contre la décision rendue sur le fond, est-il conforme aux articles 10 | hoger beroep in te stellen tegen de ten gronde gewezen beslissing, in |
et 11 de la Constitution au regard du principe inscrit à l'article 616 | overeenstemming met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet ten aanzien |
du Code judiciaire ? ». | van het beginsel vervat in artikel 616 van het Gerechtelijk Wetboek ? |
Le 23 janvier 2008, en application de l'article 72, alinéa 1er, de la | ». Op 23 januari 2008 hebben de rechters-verslaggevers J. Spreutels en E. |
De Groot, met toepassing van artikel 72, eerste lid, van de bijzondere | |
loi spéciale du 6 janvier 1989, les juges-rapporteurs J. Spreutels et | wet van 6 januari 1989, het Hof ervan in kennis gesteld dat zij ertoe |
E. De Groot ont informé la Cour qu'ils pourraient être amenés à | zouden kunnen worden gebracht voor te stellen een arrest van |
proposer de rendre un arrêt de réponse immédiate. | onmiddellijk antwoord te wijzen. |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. L'article 31 de la loi du 12 avril 1965 concernant la protection | B.1. Artikel 31 van de wet van 12 april 1965 betreffende de |
de la rémunération des travailleurs dispose : « En cas d'opposition, le cessionnaire convoque le cédant par lettre recommandée adressée par huissier, devant le juge de paix du canton du domicile du cédant aux fins d'entendre valider la cession. Le juge de paix statue en dernier ressort quel que soit le montant de la cession. En cas de validation la cession peut être exécutée par le débiteur cédé sur simple notification qui lui est faite par le greffier dans les cinq jours à partir du jugement ». Quant à la première question préjudicielle B.2. La Cour est interrogée sur l'éventuelle discrimination que créerait la disposition en cause si elle était interprétée comme privant le débiteur de la possibilité de faire appel de la décision rendue par le juge de paix lorsque le créancier-cessionnaire a introduit, par un seul acte, une demande en validation de la cession | bescherming van het loon der werknemers bepaalt : « In geval van verzet roept de overnemer de overdrager bij aangetekende brief, toegezonden door een deurwaarder, voor de vrederechter van het kanton van de woonplaats van de overdrager, ten einde de overdracht te horen bekrachtigen. De vrederechter beslist in laatste aanleg, ongeacht het bedrag van de overdracht. Bij bekrachtiging kan de overdracht door de gecedeerde schuldenaar worden uitgevoerd op eenvoudige kennisgeving die hem door de griffier wordt gedaan binnen vijf dagen te rekenen van het vonnis ». Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag B.2. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over de mogelijke discriminatie waartoe de in het geding zijnde bepaling aanleiding zou geven indien zij in die zin zou worden geïnterpreteerd dat de schuldenaar de mogelijkheid wordt ontzegd hoger beroep in te stellen tegen de beslissing van de vrederechter wanneer de schuldeiser-overnemer, bij eenzelfde akte, een vordering tot bekrachtiging van de te zijnen gunste toegekende loonoverdracht en een |
de rémunération consentie à son profit et une demande relative à la | vordering met betrekking tot de hoofdschuldvordering die is |
créance principale garantie par l'acte de cession de rémunération et | gewaarborgd door de akte van loonoverdracht, heeft ingesteld, en |
que le juge de paix a statué sur ces deux demandes par un seul | wanneer de vrederechter over die twee vorderingen in eenzelfde vonnis |
jugement. | heeft beslist. |
B.3. Dans cette interprétation, le juge a quo compare, plus | B.3. In die interpretatie vergelijkt de verwijzende rechter meer |
précisément, la situation dans laquelle se trouve ce débiteur et celle | bepaald de situatie waarin die schuldenaar zich bevindt met die waarin |
qui eût été la sienne si le créancier-cessionnaire avait introduit ces | hij zich zou bevinden indien de schuldeiser-overnemer diezelfde |
mêmes demandes, soit devant le juge de paix, mais par deux actes | vorderingen zou hebben ingesteld, hetzij voor de vrederechter, maar |
distincts (première hypothèse), soit devant le tribunal de première | bij twee afzonderlijke akten (eerste hypothese), hetzij voor de |
instance par un seul et même acte, conformément aux articles 568 et | rechtbank van eerste aanleg, bij één en dezelfde akte, overeenkomstig |
701 du Code judiciaire (seconde hypothèse). | de artikelen 568 en 701 van het Gerechtelijk Wetboek (tweede |
B.4. Il n'appartient pas à la Cour, en règle, de substituer son | hypothese). B.4. Het staat in de regel niet aan het Hof om zijn eigen |
interprétation des normes applicables à celle du juge a quo. C'est | interpretatie van de toepasselijke normen in de plaats te stellen van |
donc dans cette interprétation que la Cour répond à la question | die van de verwijzende rechter. Het is dus in die interpretatie dat |
préjudicielle. | het Hof antwoordt op de prejudiciële vraag. |
B.5. Lorsque le débiteur, avant que la procédure visée aux articles 28 | B.5. Wanneer de schuldenaar, vooraleer de in de artikelen 28 en |
et suivants de la loi du 12 avril 1965 soit entamée, prend lui-même | volgende van de wet van 12 april 1965 bedoelde procedure is ingezet, |
l'initiative de contester la validité de la créance sous-jacente | zelf het initiatief neemt om de geldigheid van de door de akte van |
loonoverdracht gewaarborgde onderliggende schuldvordering te | |
garantie par l'acte de cession de rémunération, le jugement statuant | betwisten, zal tegen het vonnis dat over die vordering uitspraak doet |
sur cette demande sera susceptible d'appel pour autant que la valeur | hoger beroep kunnen worden ingesteld, voor zover de waarde van de |
de la demande déterminée conformément à l'article 617 du Code | vordering, bepaald overeenkomstig artikel 617 van het Gerechtelijk |
judiciaire excède, selon le cas, le montant de 1 240 euros ou de 1 860 | Wetboek, het bedrag van, naar gelang van het geval, 1 240 euro of 1 |
euros. | 860 euro overschrijdt. |
B.6. La différence de traitement entre les catégories de personnes à | B.6. Het verschil in behandeling tussen de met elkaar vergeleken |
comparer est fondée sur un critère objectif : le mode d'introduction | categorieën van personen is gebaseerd op een objectief criterium : de |
de la demande introductive d'instance. | wijze waarop de gedinginleidende vordering wordt ingesteld. |
Dans un cas, le créancier introduit devant le juge de paix, par un | In het ene geval stelt de schuldeiser voor de vrederechter, bij |
même acte, la demande de remboursement du prêt et la demande de | eenzelfde akte, de vordering tot terugbetaling van de lening en de |
validation de la cession de rémunération. Dans l'autre cas, il porte | vordering tot bekrachtiging van de loonoverdracht in. In het andere |
les mêmes demandes soit par acte distinct devant le juge de paix soit | geval brengt hij dezelfde vorderingen hetzij bij een afzonderlijke |
par un même acte devant le tribunal de première instance. | akte voor de vrederechter, hetzij bij eenzelfde akte voor de rechtbank |
van eerste aanleg. | |
B.7.1. L'article 31, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 figure au | B.7.1. Artikel 31, tweede lid, van de wet van 12 april 1965 maakt |
chapitre VI de cette loi, qui concerne la procédure relative à la | integrerend deel uit van hoofdstuk VI van die wet betreffende de |
cession de rémunération. Dans ce chapitre, le législateur a instauré | procedure inzake de overdracht van loon. De wetgever heeft in dat |
un système global pour lequel il a recherché un équilibre entre les | hoofdstuk een volledig systeem uitgebouwd waarbij hij op evenwichtige |
wijze de belangen van de schuldeisers en de belangen van de | |
intérêts des créanciers et ceux des débiteurs. | schuldenaars tegen elkaar heeft afgewogen. |
En vue de protéger les débiteurs, il a prévu à peine de nullité que la | Ter bescherming van de schuldenaars heeft hij op straffe van |
cession de rémunération doit se faire par un acte distinct de celui | nietigheid voorgeschreven dat de overdracht van loon moet gebeuren bij |
qui contient l'obligation principale et dont elle garantit | een akte, onderscheiden van die welke de hoofdverbintenis bevat en |
l'exécution, à établir en autant d'exemplaires qu'il y a de parties | waarvan zij de uitvoering waarborgt, op te maken in zoveel exemplaren |
ayant un intérêt distinct. Dans les cas d'application de la loi du 12 | als er partijen zijn met een onderscheiden belang. In de gevallen |
juin 1991 relative au crédit à la consommation, l'acte doit reproduire | waarin de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet toepasselijk |
les dispositions des articles 28 à 32 (article 27). Avant de procéder | is, moeten de bepalingen van de artikelen 28 tot 32 in de akte |
à la cession, le cessionnaire doit notifier au cédant son intention | voorkomen (artikel 27). Alvorens tot overdracht over te gaan moet de |
d'exécuter la cession (article 28). Dans les dix jours de l'envoi de | overnemer de overdrager kennis geven van zijn voornemen de overdracht |
la notification, le cédant peut s'opposer à l'intention d'exécution à | uit te voeren (artikel 28). De overdrager kan zich binnen de tien |
condition d'en aviser le débiteur cédé. Celui-ci doit à son tour en | daaropvolgende dagen verzetten tegen dat voornemen door daarvan kennis |
aviser le cessionnaire dans les cinq jours suivants et ne peut | te geven aan de gecedeerde schuldenaar. Die moet op zijn beurt de |
effectuer aucune retenue sur la rémunération tant que la cession de | overnemer daarvan in kennis stellen binnen de vijf daaropvolgende |
dagen en mag alsdan geen inhoudingen doen op het loon, zolang de | |
rémunération n'est pas validée (article 29). | overdracht van loon niet is bekrachtigd (artikel 29). |
En cas d'opposition, le cessionnaire doit prendre l'initiative | Het komt de overnemer toe om in geval van verzet het initiatief te |
d'entendre valider la cession par le juge de paix selon une procédure | nemen om de overdracht door de vrederechter te horen bekrachtigen |
simple et peu coûteuse (article 31, alinéa 1er). Avant de procéder à | volgens een eenvoudige en goedkope procedure (artikel 31, eerste lid). |
la validation, le juge de paix doit, selon l'interprétation du juge a | De vrederechter moet, in de interpretatie van de verwijzende rechter, |
alvorens tot bekrachtiging over te gaan, alle bezwaren die door de | |
quo, examiner tous les griefs exposés par le débiteur tant en ce qui | schuldenaar worden aangebracht, zowel met betrekking tot de vorm en de |
concerne la forme et l'objet de la cession qu'en ce qui concerne la | inhoud van de overdracht, als met betrekking tot de |
créance principale. | hoofdschuldvordering, beoordelen. |
En vue de protéger le créancier, la loi prévoit non seulement une | Ter bescherming van de schuldeiser bepaalt de wet niet enkel een |
procédure simple et peu coûteuse, mais également une procédure simple | eenvoudige en goedkope procedure, zij voorziet ook in een eenvoudige |
pour ce qui est de l'exécution de la validation de la cession (article | procedure wat betreft de uitvoering van de bekrachtiging van de |
overdracht (artikel 31, tweede lid) en in geval van wijziging van | |
31, alinéa 2) et lorsque le débiteur change d'emploi (articles 32 et 33). | dienstbetrekking van de schuldenaar (de artikelen 32 en 33). |
B.7.2. Le législateur, qui a élaboré au chapitre VI de la loi du 12 | B.7.2. De wetgever die in hoofdstuk VI van de wet van 12 april 1965 |
avril 1965 un système qui protège efficacement tant les intérêts des | een systeem heeft uitgewerkt dat zowel de belangen van de schuldenaar |
débiteurs que ceux des créanciers, a pu, sans violer le principe | als die van de schuldeiser op doeltreffende wijze beschermt, vermocht, |
d'égalité, décider que les jugements rendus dans ce cadre par le juge | zonder het gelijkheidsbeginsel te schenden, te beslissen dat de |
de paix ne devaient pas être susceptibles d'appel. | vonnissen die in dat verband door de vrederechter worden gewezen niet |
Par ailleurs, rien n'empêche, en tant que débiteur, le | vatbaar dienden te zijn voor hoger beroep. |
travailleur-cédant de contester d'initiative l'obligation principale | Bovendien belet immers niets de werknemer-cedent, als schuldenaar, op |
devant le juge compétent, avant que le créancier ne manifeste son | eigen initiatief de hoofdverbintenis voor de bevoegde rechter te |
betwisten, nog vóór de schuldeiser zijn bedoeling te kennen geeft om | |
intention de procéder devant le juge de paix à la validation de la | voor de vrederechter de bekrachtiging van de loonoverdracht en de |
cession de rémunération et de demander le remboursement du prêt. Dans | terugbetaling van de lening te vorderen. In die hypothese zou de |
cette hypothèse, le débiteur bénéficierait, le cas échéant, de toutes | schuldenaar, in voorkomend geval, alle beroepsmogelijkheden kunnen |
les possibilités de recours prévues par le Code judiciaire dont il | aanwenden waarin het Gerechtelijk Wetboek voorziet, waarvan hij, door |
accepte implicitement, par son inaction, d'être privé en exerçant | zijn stilzitten, impliciet aanvaardt dat ze hem worden ontzegd door |
seulement une action reconventionnelle devant le juge de paix lors de | enkel een tegenvordering in te stellen voor de vrederechter tijdens de |
la procédure de validation. | bekrachtigingsprocedure. |
Quant à la seconde question préjudicielle | Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag |
B.8. La Cour est également interrogée sur l'éventuelle discrimination | B.8. Het Hof wordt nog ondervraagd over de mogelijke discriminatie die |
qui résulterait de la disposition en cause si elle était interprétée | zou voortvloeien uit de in het geding zijnde bepaling indien zij zou |
comme n'ayant pas pour conséquence, lorsque le créancier-cessionnaire | worden geïnterpreteerd in die zin dat zij niet tot gevolg heeft dat, |
wanneer de schuldeiser-overnemer bij éénzelfde akte voor de | |
introduit devant le juge de paix, par un même acte, une demande en | vrederechter een vordering tot bekrachtiging van de loonoverdracht en |
validation de cession de rémunération et une demande relative à la | een vordering met betrekking tot de hoofdschuldvordering instelt, die |
créance principale, de priver cette partie de la possibilité de faire | partij de mogelijkheid wordt ontzegd om hoger beroep in te stellen |
appel de la décision rendue sur la créance garantie. | tegen de beslissing die werd gewezen over de gewaarborgde |
B.9. Dans cette interprétation, la différence de traitement litigieuse | schuldvordering. B.9. In die interpretatie bestaat het in het geding zijnde verschil in |
n'existe pas. | behandeling niet. |
B.10. Les questions préjudicielles appellent une réponse négative. | B.10. De prejudiciële vragen dienen ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 31, alinéa 2, de la loi du 12 avril 1965 concernant la | Artikel 31, tweede lid, van de wet van 12 april 1965 betreffende de |
protection de la rémunération des travailleurs ne viole pas les | |
articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il a pour effet qu'un | bescherming van het loon der werknemers schendt de artikelen 10 en 11 |
van de Grondwet niet in zoverre het tot gevolg heeft dat een | |
débiteur contre lequel a été introduite, par un seul et même acte, une | schuldenaar tegen wie, bij één en dezelfde akte, een vordering tot |
demande en validation de la cession de rémunération et une demande | bekrachtiging van de loonoverdracht en een vordering met betrekking |
relative à la créance principale, est privé de la possibilité | tot de hoofdschuldvordering is ingesteld, de mogelijkheid wordt |
d'interjeter appel du jugement du juge de paix. | ontzegd hoger beroep in te stellen tegen het vonnis van de |
vrederechter. | |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare |
l'audience publique du 17 avril 2008. | terechtzitting van 17 april 2008. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |