← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 23/2008 du 21 février 2008 Numéro du rôle : 4167 En cause
: la question préjudicielle concernant l'article 42, § 1 er , des lois relatives
aux allocations familiales pour travailleurs salariés, coordonnée La Cour constitutionnelle, composée
des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...)"
| Extrait de l'arrêt n° 23/2008 du 21 février 2008 Numéro du rôle : 4167 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 42, § 1 er , des lois relatives aux allocations familiales pour travailleurs salariés, coordonnée La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. Ma(...) | Uittreksel uit arrest nr. 23/2008 van 21 februari 2008 Rolnummers 4167 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 42, § 1, van de wetten betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 19 dec Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechter(...) |
|---|---|
| COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
| Extrait de l'arrêt n° 23/2008 du 21 février 2008 | Uittreksel uit arrest nr. 23/2008 van 21 februari 2008 |
| Numéro du rôle : 4167 | Rolnummers 4167 |
| En cause : la question préjudicielle concernant l'article 42, § 1er, | In zake : de prejudiciële vraag over artikel 42, § 1, van de wetten |
| des lois relatives aux allocations familiales pour travailleurs | betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders, gecoördineerd bij |
| salariés, coordonnées par arrêté royal du 19 décembre 1939, posée par | koninklijk besluit van 19 december 1939, gesteld door de |
| le Tribunal du travail de Bruxelles. | Arbeidsrechtbank te Brussel. |
| La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
| composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de |
| Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, | rechters P. Martens, R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, |
| E. Derycke et J. Spreutels, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, | J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, bijgestaan door de griffier |
| présidée par le président M. Melchior, | P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
| après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
| I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
| Par jugement du 6 février 2007 en cause de Vincent Colassin et | Bij vonnis van 6 februari 2007 in zake Vincent Colassin en Caroline |
| Caroline Giraud contre l'ASBL « Caisse d'allocations familiales UCM », | Giraud tegen de VZW « Caisse d'allocations familiales UCM », waarvan |
| dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le 9 mars 2007, le | de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 9 maart 2007, |
| Tribunal du travail de Bruxelles a posé la question préjudicielle | heeft de Arbeidsrechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vraag |
| suivante : | gesteld : |
| « L'article 42, § 1er, des lois coordonnées du 19 décembre 1939 | « Schendt artikel 42, § 1, van de samengeordende wetten van 19 |
| relatives aux allocations familiales pour travailleurs salariés | december 1939 betreffende de kinderbijslag voor loonarbeiders de |
| viole-t-il les articles 10, 11 et 22 de la Constitution, lus seuls ou en combinaison les uns avec les autres, en ce qu'il oblige à opérer un choix entre les allocataires et impose, lorsqu'il y a plusieurs allocataires, que ceux-ci aient la même résidence principale et soient des conjoints ou des personnes formant un ménage de fait, et en ce que, dès lors, pour la détermination du rang de l'enfant né de la seconde union d'un parent attributaire mais non allocataire à l'égard des enfants issus d'une précédente union et qu'il héberge de manière égalitaire avec l'autre parent, il n'est pas tenu compte de ceux-ci, alors que pour la détermination du rang de l'enfant né d'une seconde | artikelen 10, 11 en 22 van de Grondwet, al dan niet in samenhang met elkaar gelezen, doordat het verplicht onder de bijslagtrekkenden een keuze te maken en het, wanneer er verschillende bijslagtrekkenden zijn, oplegt dat die laatstgenoemden dezelfde hoofdverblijfplaats hebben en echtgenoten zijn of een feitelijk gezin vormen, en doordat, voor de bepaling van de rang van het kind dat is geboren uit het tweede huwelijk van een ouder die rechthebbend is, maar niet bijslagtrekkend ten aanzien van de kinderen uit een vorig huwelijk die hij op gelijkmatig verdeelde wijze met de andere ouder huisvest, bijgevolg met hen geen rekening wordt gehouden, terwijl, voor de bepaling van de rang van het kind dat is geboren uit een tweede huwelijk van de andere ouder, die bijslagtrekkend is ten |
| union de l'autre parent, allocataire à l'égard des enfants communs | aanzien van de gemeenschappelijke kinderen die hij op gedeelde wijze |
| dont il partage la garde, il en est tenu compte, | onder zijn bewaring heeft, wel met hen rekening wordt gehouden, |
| et ce alors précisément que la loi du 18 juillet 2006 a voulu | en terwijl de wet van 18 juli 2006 de gelijkmatig verdeelde |
| privilégier l'hébergement égalitaire des enfants dont les parents sont | huisvesting van de kinderen wier ouders zijn gescheiden, precies wilde |
| séparés ? ». | bevoorrechten ? ». |
| (...) | (...) |
| III. En droit | III. In rechte |
| (...) | (...) |
| B.1.1. Conformément aux articles 40 et 42 des lois relatives aux | B.1.1. Volgens de artikelen 40 en 42 van de wetten betreffende de |
| allocations familiales pour travailleurs salariés, coordonnées par | kinderbijslag voor loonarbeiders, gecoördineerd bij koninklijk besluit |
| l'arrêté royal du 19 décembre 1939 (ci-après : lois coordonnées), le | van 19 december 1939 (hierna : de gecoördineerde wetten), varieert het |
| montant des allocations familiales accordées par enfant varie en | bedrag van de kinderbijslag die per kind wordt uitgekeerd, naar gelang |
| fonction du rang qu'occupe cet enfant au sein du ménage, ce rang étant | van de rang die het kind inneemt in het gezin en die wordt bepaald |
| déterminé en tenant compte de la chronologie des naissances des | door de volgorde van de geboorte van de kinderen. De kinderbijslag |
| enfants. L'allocation est la moins élevée pour le premier enfant et la | bedraagt het minst voor het eerste kind en het meest vanaf het derde |
| plus élevée à partir du troisième enfant et pour chacun des suivants. | of volgende kind. |
| B.1.2. La question préjudicielle porte sur l'article 42, § 1er, des | B.1.2. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 42, § 1, van |
| lois coordonnées, qui dispose : | de gecoördineerde wetten dat bepaalt : |
| « § 1er. Pour la détermination du rang visé aux articles 40, 42bis, | « § 1. Voor de bepaling van de rang, bedoeld bij de artikelen 40, |
| 44, 44bis et 50ter, il est tenu compte de la chronologie des | 42bis, 44, 44bis en 50ter wordt rekening gehouden met de volgorde van |
| naissances des enfants bénéficiaires en vertu des présentes lois, de | geboorten van de kinderen, die rechtgevend zijn krachtens deze wetten, |
| l'arrêté royal du 8 avril 1976 établissant le régime des prestations | het koninklijk besluit van 8 april 1976 houdende regeling van de |
| familiales en faveur des travailleurs indépendants, de l'arrêté royal | gezinsbijslag ten voordele van de zelfstandigen, het koninklijk |
| du 26 mars 1965 relatif aux allocations familiales allouées à | besluit van 26 maart 1965 betreffende de kinderbijslag voor bepaalde |
| certaines catégories du personnel rétribué par l'Etat, de la loi du 20 | categorieën van het door de Staat bezoldigd personeel, de wet van 20 |
| juillet 1971 instituant des prestations familiales garanties et des | juli 1971 tot instelling van gewaarborgde gezinsbijslag en de |
| conventions internationales de sécurité sociale en vigueur en | internationale overeenkomsten van de sociale zekerheid van kracht in |
| Belgique. | België. |
| Les allocations familiales sont accordées compte tenu du nombre | De kinderbijslag die betaald wordt aan een enkele bijslagtrekkende |
| d'enfants bénéficiaires, lorsqu'elles sont payées à un seul allocataire. | wordt verleend rekening houdend met het aantal rechtgevende kinderen. |
| Lorsqu'il y a plusieurs allocataires, pour la détermination du rang | Indien er verschillende bijslagtrekkenden zijn wordt voor de |
| visée à l'alinéa 1er, il est tenu compte de l'ensemble des enfants | rangbepaling bedoeld in het eerste lid rekening gehouden met het |
| bénéficiaires aux conditions suivantes : | geheel van de rechtgevende kinderen onder de volgende voorwaarden : |
| 1° les allocataires doivent avoir la même résidence principale au sens | 1° de bijslagtrekkenden moeten dezelfde hoofdverblijfplaats hebben in |
| de l'article 3, alinéa 1er, 5°, de la loi du 8 août 1983 organisant un Registre national des personnes physiques, exception faite des cas dans lesquels il ressort d'autres documents officiels produits à cet effet, que la cohabitation des allocataires est effective bien qu'elle ne corresponde pas ou plus avec l'information obtenue auprès du Registre national; 2° les allocataires doivent être, soit conjoints, soit parents ou alliés au premier, au deuxième ou au troisième degré, soit des personnes déclarant former un ménage de fait. Cette déclaration vaut jusqu'à preuve du contraire. La parenté acquise par adoption est prise en considération. | de zin van artikel 3, eerste lid, 5°, van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen, behalve wanneer uit andere daartoe overgelegde officiële documenten blijkt dat de bijslagtrekkenden wel degelijk samenwonen, ook al stemt dat niet of niet meer overeen met de informatie verkregen van het Rijksregister; 2° de bijslagtrekkenden moeten ofwel echtgenoten zijn ofwel bloed- of aanverwanten in de eerste, tweede of derde graad, ofwel personen die verklaren een feitelijk gezin te vormen. Die verklaring geldt tot bewijs van het tegendeel. Het ouderschap dat is verworven door adoptie wordt in aanmerking genomen. |
| [...] ». | [...] ». |
| B.2. Il ressort des faits et de la motivation du jugement de renvoi | B.2. Uit de feiten en uit de motivering van het verwijzingsvonnis |
| que la Cour est interrogée sur la différence de traitement entre | blijkt dat het Hof wordt ondervraagd over het verschil in behandeling |
| enfants bénéficiaires d'allocations familiales, en ce qui concerne la | tussen kinderen die recht geven op kinderbijslag, wat betreft het |
| détermination du rang à prendre en considération pour le calcul du | bepalen van de rang die in aanmerking moet worden genomen voor de |
| berekening van het bedrag aan kinderbijslag, naargelang één van hun | |
| montant des allocations, selon que l'un de leurs parents est ou non | ouders al dan niet bijslagtrekkend is tegenover oudere kinderen uit |
| allocataire à l'égard d'enfants plus âgés nés d'une union précédente | een vorig huwelijk wiens last op een gelijkmatig verdeelde wijze wordt |
| et dont la charge est assumée de manière égalitaire par les parents séparés. | gedragen door de gescheiden ouders. |
| B.3. La réglementation, telle qu'elle est soumise à la Cour, a été | B.3. De regeling, zoals ze aan het Hof wordt voorgelegd, werd |
| instaurée par l'arrêté royal du 21 avril 1997 « portant certaines | ingevoerd door het koninklijk besluit van 21 april 1997 « houdende |
| dispositions relatives aux prestations familiales en exécution de | sommige bepalingen betreffende de gezinsbijslag ter uitvoering van |
| l'article 21 de la loi du 26 juillet 1996 portant modernisation de la | artikel 21 van de wet van 26 juli 1996 tot modernisering van de |
| sécurité sociale et assurant la viabilité des régimes légaux des | sociale zekerheid en tot vrijwaring van de leefbaarheid van de |
| pensions », confirmé par la loi du 12 décembre 1997. | wettelijke pensioenstelsels », bekrachtigd bij wet van 12 december |
| Selon le rapport au Roi, l'arrêté royal précité entend « adapter le | 1997. Volgens het verslag aan de Koning beoogt vermeld koninklijk besluit « |
| régime des allocations familiales pour travailleurs salariés aux | de regeling van de kinderbijslag voor werknemers aan te passen aan de |
| modifications des conditions sociales et, plus particulièrement, aux | gewijzigde maatschappelijke omstandigheden en, meer in het bijzonder, |
| différentes formes de ménage. La manière dont le groupement des | de verschillende gezinsvormen. De wijze waarop de groepering van de |
| enfants doit être opéré pour le calcul du rang de l'enfant a fait | kinderen dient te geschieden voor de berekening van de rang van het |
| l'objet d'une nouvelle approche. La notion de rang de l'enfant part du | kind maakt het voorwerp uit van een nieuwe benadering. Het begrip rang |
| postulat que la charge à supporter par la famille augmente en fonction | van het kind gaat uit van het beginsel dat de te dragen last door het |
| de sa taille. [...] le groupement doit se faire [désormais] autour de | gezin vergroot volgens de omvang. [...] [Voortaan gebeurt] een |
| l'allocataire, c'est-à-dire la personne qui élève l'enfant et à qui | groepering rond de bijslagtrekkende, m.a.w. de persoon die het kind |
| les allocations familiales sont payées, ou autour des allocataires | opvoedt en aan wie kinderbijslag wordt betaald, of rond meerdere |
| dans le même ménage » (Moniteur belge du 30 avril 1997, pp. | bijslagtrekkenden in hetzelfde gezin » (Belgisch Staatsblad , 30 april |
| 10514-10515). | 1997, pp. 10514-10515). |
| B.4.1. L'octroi d'allocations familiales vise à contribuer aux frais | B.4.1. De toekenning van kinderbijslag strekt ertoe bij te dragen in |
| d'entretien et d'éducation des enfants. Il offre une compensation | de kosten van onderhoud en opvoeding van de kinderen. Zij biedt een |
| partielle à l'augmentation des charges supportées par le ménage lors | gedeeltelijke compensatie voor de toegenomen lasten die door het gezin |
| de l'extension de celui-ci. Ce sont les enfants concernés qui sont bénéficiaires des allocations. La notion de rang au sein du ménage et la progressivité correspondante des montants des allocations servies partent de la charge de l'enfant dans sa famille. B.4.2. Le principe pour la détermination du rang est que le groupement des enfants bénéficiaires doit se faire autour de l'allocataire lorsque les allocations sont payées à un seul allocataire, ou autour de plusieurs allocataires lorsqu'ils ont la même résidence principale et ont un lien de parenté ou forment un ménage de fait. Ce groupement tend à prendre en considération la charge de l'enfant | worden gedragen wanneer het uitbreidt. Het zijn de betrokken kinderen die recht geven op bijslag. Het begrip rang binnen het gezin en het overeenkomstige progressieve karakter van de bedragen van de uitgekeerde bijslag gaan uit van de last van het kind binnen het gezin. B.4.2. Het beginsel voor het bepalen van de rang is dat de groepering van de rechtgevende kinderen gebeurt rond de bijslagtrekkende wanneer de kinderbijslag aan een enkele bijslagtrekkende wordt uitbetaald, of rond meerdere bijslagtrekkenden wanneer zij dezelfde hoofdverblijfplaats hebben en bloed- of aanverwanten zijn of een feitelijk gezin vormen. Die groepering strekt ertoe de last van het kind binnen het gezin in |
| dans la famille, tout en évitant, en cas de séparation des parents, de | aanmerking te nemen en daarbij te vermijden, in geval van scheiding |
| cumuler le rang des enfants qui pourraient naître d'unions | van de ouders, de rang te cumuleren van de kinderen die eventueel uit |
| postérieures. | een later huwelijk zouden worden geboren. |
| B.5.1. L'article 69 des lois coordonnées, modifié par l'arrêté royal | B.5.1. Artikel 69 van de gecoördineerde wetten, gewijzigd bij het |
| précité du 21 avril 1997, dispose : | voormelde koninklijk besluit van 21 april 1997, bepaalt : |
| « § 1er. Les allocations familiales et de naissance sont payées à la | « § 1. De kinderbijslag en het kraamgeld worden uitgekeerd aan de |
| mère. | moeder. |
| Si la mère n'élève pas effectivement l'enfant, les allocations | Als de moeder het kind niet daadwerkelijk opvoedt, wordt de |
| familiales sont payées à la personne physique ou morale qui remplit ce | kinderbijslag betaald aan de natuurlijke of rechtspersoon die deze rol |
| rôle. | vervult. |
| Lorsque les deux parents qui ne cohabitent pas exercent conjointement | Wanneer de twee ouders die niet samenwonen het ouderlijk gezag |
| l'autorité parentale au sens de l'article 374 du Code civil et que | gezamenlijk uitoefenen in de zin van artikel 374 van het Burgerlijk |
| l'enfant n'est pas élevé exclusivement ou principalement par un autre | Wetboek en het kind niet uitsluitend of hoofdzakelijk door een andere |
| allocataire, les allocations sont payées intégralement à la mère. | bijslagtrekkende wordt opgevoed, wordt de kinderbijslag integraal aan |
| Toutefois, les allocations familiales sont payées intégralement au | de moeder uitbetaald. Toch wordt de kinderbijslag op zijn vraag |
| père, à sa demande, lorsque l'enfant et lui-même ont la même résidence | integraal aan de vader uitbetaald, wanneer het kind en hijzelf |
| principale au sens de l'article 3, alinéa 1er, 5°, de la loi du 8 août | dezelfde hoofdverblijfplaats hebben in de zin van artikel 3, eerste |
| 1983 organisant un Registre national des personnes physiques. A la | lid, 5°, van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een |
| demande des deux parents, le versement peut être effectué sur un | Rijksregister van de natuurlijke personen. Op verzoek van de beide |
| compte auquel ils ont l'un et l'autre accès. Lorsque les parents ne | ouders kan de uitbetaling gebeuren op een rekening waartoe zij beiden |
| s'accordent pas sur l'attribution des allocations familiales, ils | toegang hebben. Wanneer de ouders niet overeenkomen over de toekenning |
| peuvent demander au Tribunal du travail de désigner l'allocataire et | van de kinderbijslag, kunnen zij de arbeidsrechtbank vragen om de |
| ce dans l'intérêt de l'enfant. | bijslagtrekkende aan te duiden en dit in het belang van het kind. |
| La prime d'adoption est payée à l'adoptant. | De adoptiepremie wordt betaald aan de adoptant. |
| Si les époux ou les cohabitants, au sens de l'article 343 du Code | Als echtgenoten of samenwonenden in de zin van artikel 343 van het |
| civil, ont adopté ensemble l'enfant, ils désignent celui d'entre eux à | Burgerlijk Wetboek het kind samen geadopteerd hebben, bepalen zij aan |
| qui la prime d'adoption est payée. En cas de contestation ou de | wie van beiden de adoptiepremie betaald wordt. In geval van betwisting |
| non-désignation, la prime est payée à l'adoptante si les époux ou les | of van niet-aanwijzing, wordt de premie uitbetaald aan de vrouwelijke |
| cohabitants sont de sexe différent, ou au plus âgé des époux ou des | adoptant indien de echtgenoten of samenwonenden van verschillend |
| cohabitants lorsque ceux-ci sont de même sexe. | geslacht zijn of aan de oudste van de echtgenoten of de samenwonenden |
| indien deze van hetzelfde geslacht zijn. | |
| [...] ». | [...] ». |
| B.5.2. L'article 69 des lois coordonnées concerne la désignation de | B.5.2. Artikel 69 van de gecoördineerde wetten betreft de aanwijzing |
| l'allocataire, à savoir la personne à laquelle sont versées les | van de bijslagtrekkende, namelijk de persoon aan wie de kinderbijslag |
| allocations familiales. | wordt uitbetaald. |
| Le principe est, selon le rapport au Roi précédant l'arrêté royal | Het beginsel is, volgens het verslag aan de Koning dat voorafging aan |
| précité du 21 avril 1997, que « les allocations familiales sont payées | het voormelde koninklijk besluit van 21 april 1997, dat « de |
| kinderbijslag wordt betaald aan de persoon die het kind daadwerkelijk | |
| à la personne qui élève effectivement l'enfant » (Moniteur belge du 30 | opvoedt » (Belgisch Staatsblad van 30 april 1997, p. 10515). |
| avril 1997, p. 10515). | |
| La mère, qui « est réputée élever l'enfant » (ibid. ), se voit | Aan de moeder, die « wordt geacht het kind op te voeden » (ibid. ), |
| reconnaître la qualité d'allocataire de principe, y compris lorsque | wordt in principe de hoedanigheid van bijslagtrekkende toegekend, ook |
| les parents séparés exercent l'autorité parentale conjointe. | wanneer de gescheiden ouders het ouderlijk gezag gezamenlijk |
| L'article 69 des lois coordonnées prévoit toutefois qu'« à la demande | uitoefenen. Artikel 69 van de gecoördineerde wetten bepaalt niettemin dat « op |
| des deux parents, le versement peut être effectué sur un compte auquel | verzoek van de beide ouders [...] de uitbetaling [kan] gebeuren op een |
| ils ont l'un et l'autre accès ». | rekening waartoe zij beiden toegang hebben ». |
| B.5.3. C'est par conséquent l'article 69 des lois coordonnées qui | B.5.3. Het is bijgevolg artikel 69 van de gecoördineerde wetten dat de |
| règle la désignation de l'allocataire, notamment lorsque l'autorité | aanwijzing van de bijslagtrekkende regelt, onder meer wanneer het |
| parentale est exercée conjointement, ce qui est en principe le cas | ouderlijk gezag gezamenlijk wordt uitgeoefend, hetgeen in principe het |
| puisque la loi du 13 avril 1995 a introduit dans l'article 374 du Code | geval is aangezien de wet van 13 april 1995 in artikel 374 van het |
| civil le principe de l'exercice conjoint de l'autorité parentale. | Burgerlijk Wetboek het beginsel heeft ingevoerd van de gezamenlijke |
| uitoefening van het ouderlijk gezag. | |
| L'exercice conjoint de l'autorité parentale, qui suppose que les | De gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag, die veronderstelt |
| parents assument conjointement la charge financière des enfants, | dat de ouders gezamenlijk de financiële last van de kinderen op zich |
| n'implique toutefois pas nécessairement l'hébergement égalitaire par | nemen, impliceert echter niet noodzakelijk een gelijkmatig verdeelde |
| les parents séparés, cette forme d'hébergement n'ayant été privilégiée | huisvesting door de gescheiden ouders, doordat die vorm van |
| par le législateur que depuis l'entrée en vigueur de la loi du 18 | huisvesting pas door de wetgever werd bevoorrecht vanaf de |
| juillet 2006 « tendant à privilégier l'hébergement égalitaire de | inwerkingtreding van de wet van 18 juli 2006 « tot het bevoorrechten |
| l'enfant dont les parents sont séparés et réglementant l'exécution | van een gelijkmatig verdeelde huisvesting van het kind van wie de |
| ouders gescheiden zijn en tot regeling van de gedwongen | |
| forcée en matière d'hébergement d'enfant », qui a notamment modifié | tenuitvoerlegging inzake huisvesting van het kind », die onder meer |
| l'article 374 du Code civil. | artikel 374 van het Burgerlijk Wetboek heeft gewijzigd. |
| B.5.4. Lorsque, toutefois, les enfants sont hébergés de manière | B.5.4. Wanneer niettemin de kinderen op een gelijkmatig verdeelde |
| égalitaire par les parents séparés, ce que le législateur souhaite | wijze door de gescheiden ouders worden gehuisvest, hetgeen de wetgever |
| privilégier depuis la loi du 18 juillet 2006, leur charge est | sedert de wet van 18 juli 2006 wenst te bevoorrechten, wordt hun last |
| effectivement assumée par les parents de manière égalitaire, et cette répartition de la charge effective de l'enfant entre les parents séparés devrait en principe être prise en compte dans le système d'octroi des allocations familiales, dès lors que celui-ci tend à compenser la charge réelle de l'enfant dans la famille. B.6.1. La différence de traitement critiquée concerne non pas les enfants hébergés de manière égalitaire par des parents séparés, mais les enfants nés d'une seconde union de chacun des deux parents séparés avec une tierce personne. En pareille hypothèse de recomposition des familles, la détermination du rang de l'enfant par la prise en compte des autres enfants bénéficiaires d'une union précédente d'un de ses parents dépend de la qualité d'allocataire dudit parent. B.6.2. L'article 42, § 1er, alinéas 2 et 3, des lois coordonnées a en effet pour conséquence que les enfants bénéficiaires ne sont pris en compte, pour la détermination du rang à prendre en considération pour | daadwerkelijk op een gelijkmatig verdeelde wijze door de ouders gedragen, en die verdeling van de daadwerkelijke last van het kind over de gescheiden ouders zou in principe in aanmerking moeten worden genomen in het stelsel van toekenning van de kinderbijslag omdat dit stelsel ertoe strekt de werkelijke last van het kind binnen het gezin te compenseren. B.6.1. Het bekritiseerde verschil in behandeling heeft geen betrekking op de kinderen die op een gelijkmatig verdeelde wijze door hun gescheiden ouders worden gehuisvest, maar wel op de kinderen uit een tweede huwelijk van elk van de gescheiden ouders met een derde persoon. In zulk een geval van nieuwe samenstelling van gezinnen, is het bepalen van de rang van het kind door het in aanmerking nemen van de andere rechtgevende kinderen uit een vorig huwelijk van een van zijn ouders, afhankelijk van de hoedanigheid van bijslagtrekkende van de genoemde ouder. B.6.2. Artikel 42, § 1, tweede en derde lid, van de gecoördineerde wetten heeft immers tot gevolg dat de rechtgevende kinderen, voor het bepalen van de rang die in aanmerking moet worden genomen voor de berekening van het bedrag aan kinderbijslag voor een kind uit een |
| le calcul du montant des allocations de l'enfant né d'une seconde | tweede huwelijk, alleen in aanmerking worden genomen wanneer de |
| union, que lorsque les allocations familiales sont payées soit à un | kinderbijslag wordt uitbetaald hetzij aan één enkele bijslagtrekkende, |
| seul allocataire, soit à des parents allocataires qui ne sont pas | hetzij aan bijslagtrekkende ouders die niet zijn gescheiden. |
| séparés. L'article 42, § 1er, alinéa 3, des lois coordonnées empêche par contre | Artikel 42, § 1, derde lid, van de gecoördineerde wetten, verhindert |
| de prendre en compte, à l'égard de l'enfant du parent non allocataire, | echter dat, tegenover het kind van de ouder die niet bijslagtrekkend |
| pour la détermination du rang à prendre en considération pour le | is, voor het bepalen van de rang die in aanmerking moet worden genomen |
| calcul du montant des allocations, les enfants bénéficiaires d'une | voor de berekening van het bedrag aan kinderbijslag, de rechtgevende |
| union précédente, même si les parents séparés hébergent leurs enfants | kinderen uit een vorig huwelijk in aanmerking worden genomen, zelfs |
| de manière égalitaire. | wanneer de gescheiden ouders hun kinderen op een gelijkmatig verdeelde |
| wijze huisvesten. | |
| B.7.1. En empêchant que des parents séparés qui hébergent leurs | B.7.1. Door te verhinderen dat de hoedanigheid van bijslagtrekkende |
| enfants de manière égalitaire se voient reconnaître chacun la qualité | wordt toegekend aan elk van de gescheiden ouders die hun kinderen op |
| d'allocataire, l'article 42, § 1er, alinéa 3, des lois coordonnées a | een gelijkmatig verdeelde wijze huisvesten, heeft artikel 42, § 1, |
| pour conséquence qu'un seul des parents pourra bénéficier de la prise | derde lid, van de gecoördineerde wetten tot gevolg dat voor slechts |
| en compte des enfants nés de l'union précédente, pour la détermination | één van beide ouders de kinderen uit een vorig huwelijk in aanmerking |
| du rang des enfants nés d'une seconde union. Cette disposition est justifiée par l'objectif légitime que des enfants ne soient pas deux fois pris en compte pour la détermination du montant des allocations des autres enfants de chacun de leurs parents. B.7.2. La circonstance que la qualité d'allocataire ait été attribuée à un des parents dans la convention de divorce est donc indifférente, puisque la disposition en cause empêche en toute hypothèse que la qualité d'allocataire soit reconnue à chaque parent séparé. Bien qu'un de leurs parents assume partiellement la charge des enfants nés d'une précédente union, le rang de certains enfants ne pourra donc pas être déterminé en prenant en compte cette charge effectivement assumée. Cette différence de traitement entre enfants bénéficiaires quant à la détermination du rang qu'ils occupent dans le ménage, en fonction du groupement autour du seul parent allocataire, n'est pas | kunnen worden genomen voor het bepalen van de rang van de kinderen uit een tweede huwelijk. Die bepaling wordt verantwoord door de legitieme doelstelling dat kinderen niet tweemaal in aanmerking worden genomen voor het bepalen van het bedrag aan kinderbijslag voor de andere kinderen van elk van hun ouders. B.7.2. De omstandigheid dat de hoedanigheid van bijslagtrekkende aan een van de ouders werd toegekend in de echtscheidingsovereenkomst, is dus onbelangrijk omdat de in het geding zijnde bepaling alleszins verhindert dat de hoedanigheid van bijslagtrekkende aan elk van de gescheiden ouders wordt toegekend. Hoewel een van hun ouders gedeeltelijk de last op zich neemt van de kinderen uit een vorig huwelijk, kan de rang van sommige kinderen dus niet worden bepaald op grond van die daadwerkelijk gedragen last. Dat verschil in behandeling tussen rechtgevende kinderen wat het bepalen betreft van de rang die zij binnen het gezin innemen, op grond van de groepering rond alleen de bijslagtrekkende ouder, is niet |
| raisonnablement justifiée par rapport à l'objectif du législateur de | redelijk verantwoord ten aanzien van de doelstelling van de wetgever, |
| tenir compte de l'augmentation des charges corrélatives à | die erin bestaat rekening te houden met de toename van de te dragen |
| l'augmentation de la taille de la famille et de la situation effective | last naarmate de omvang van het gezin toeneemt en met de effectieve |
| de l'éducation des enfants dans le contexte familial concret. | situatie van de opvoeding van de kinderen in een concreet |
| B.7.3. S'il est légitime que le législateur souhaite éviter que tous les enfants de parents séparés cumulent des montants d'allocations familiales élevés, en bénéficiant de la prise en compte des enfants nés d'une union précédente, qui interviendraient donc deux fois dans un groupement pour la détermination du rang, il est toutefois disproportionné d'admettre, d'une part, qu'il faut privilégier l'hébergement égalitaire et par conséquent la répartition de la charge des enfants entre les parents séparés, tout en refusant, d'autre part, que la qualité d'allocataire soit prise en compte, à tout le moins partiellement, pour les enfants nés d'une seconde union. Cette différence de traitement injustifiée ne trouve toutefois pas sa source dans la disposition en cause, mais dans l'absence de disposition législative qui permette de prendre en compte, pour déterminer le rang des enfants, la charge effectivement assumée par chaque parent dans l'hébergement et l'éducation de leurs enfants nés d'une précédente union, lorsque ces enfants sont hébergés de manière égalitaire par les parents. C'est au législateur qu'il appartient d'apprécier, dans le respect des | gezinsverband. B.7.3. Ook al is het gewettigd dat de wetgever wil vermijden dat alle kinderen van gescheiden ouders hoge bedragen aan kinderbijslag cumuleren doordat zij het voordeel genieten van het in aanmerking nemen van de kinderen uit een vorig huwelijk, die dus tweemaal zouden worden gegroepeerd voor het bepalen van de rang, is het niettemin onevenredig te erkennen, enerzijds, dat men een gelijkmatig verdeelde huisvesting en bijgevolg een verdeling van de last van de kinderen tussen de gescheiden ouders moet bevoorrechten, maar daarbij te weigeren, anderzijds, dat de hoedanigheid van bijslagtrekkende in aanmerking wordt genomen, althans gedeeltelijk, voor de kinderen uit een tweede huwelijk. Dat onverantwoorde verschil in behandeling vindt echter niet zijn oorsprong in de in het geding zijnde bepaling, maar in het ontbreken van een wetgevende bepaling die toelaat, voor het bepalen van de rang van kinderen, de last in aanmerking te nemen die daadwerkelijk door elke ouder wordt gedragen voor de huisvesting en de opvoeding van hun kinderen uit een vorig huwelijk, wanneer die kinderen op een gelijkmatig verdeelde wijze door de ouders worden gehuisvest. Het staat aan de wetgever om te oordelen, met inachtneming van de |
| articles 10 et 11 de la Constitution, de quelle manière et dans quelle | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, hoe en in welke mate de last die |
| mesure la charge effectivement assumée par les parents pour leurs | daadwerkelijk door de ouders wordt gedragen voor hun kinderen, in |
| enfants doit être prise en compte, dans le cas de familles dites « | aanmerking moet worden genomen in het geval van de zogenoemde « nieuw |
| recomposées ». | samengestelde » gezinnen. |
| B.7.4. Pour le surplus, l'article 22 de la Constitution invoqué n'est | B.7.4. Voor het overige kan het aangevoerde artikel 22 van de Grondwet |
| pas de nature à conduire à une autre conclusion. | niet tot een andere conclusie leiden. |
| B.8. Il découle de ce qui précède que la différence de traitement | B.8. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat het aangeklaagde verschil in |
| dénoncée n'a pas son siège dans l'article 42 des lois coordonnées, de | behandeling zijn oorsprong niet vindt in artikel 42 van de |
| telle sorte que la question préjudicielle appelle une réponse | gecoördineerde wetten, zodat de prejudiciële vraag ontkennend dient te |
| négative. | worden beantwoord. |
| Par ces motifs, | Om die redenen, |
| la Cour | het Hof |
| dit pour droit : | zegt voor recht : |
| - L'article 42, § 1er, des lois relatives aux allocations familiales | - Artikel 42, § 1, van de wetten betreffende de kinderbijslag voor |
| pour travailleurs salariés, coordonnées par arrêté royal du 19 | loonarbeiders, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 19 december |
| décembre 1939, ne viole pas les articles 10, 11 et 22 de la Constitution. | 1939, schendt de artikelen 10, 11 en 22 van de Grondwet niet. |
| - L'absence de disposition législative qui permette de prendre en | - Het ontbreken van een wetgevende bepaling die toelaat, voor het |
| compte, pour déterminer le rang des enfants, la charge effectivement | bepalen van de rang van kinderen, de last in aanmerking te nemen die |
| assumée par chacun des parents dans l'hébergement et l'éducation de | daadwerkelijk door elk van de ouders wordt gedragen voor de |
| leurs enfants nés d'une précédente union, lorsque ces enfants sont | huisvesting en de opvoeding van hun kinderen uit een vorig huwelijk, |
| hébergés de manière égalitaire par les parents, viole les articles 10 | wanneer die kinderen op een gelijkmatig verdeelde wijze door de ouders |
| et 11 de la Constitution. | worden gehuisvest, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
| Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
| conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare |
| l'audience publique du 21 février 2008. | terechtzitting van 21 februari 2008. |
| Le greffier, | De griffier, |
| P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
| Le président, | De voorzitter, |
| M. Melchior. | M. Melchior. |