Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 117/2007 du 19 septembre 2007 Numéro du rôle : 4058 En cause : le recours en annulation partielle de l'article 49, § 1 er , de la loi du 26 juin 1963 créant un Ordre des architectes, tel qu'il a été rempl La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges M. Bossu(...)"
Extrait de l'arrêt n° 117/2007 du 19 septembre 2007 Numéro du rôle : 4058 En cause : le recours en annulation partielle de l'article 49, § 1 er , de la loi du 26 juin 1963 créant un Ordre des architectes, tel qu'il a été rempl La Cour constitutionnelle, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges M. Bossu(...) Uittreksel uit arrest nr. 117/2007 van 19 september 2007 Rolnummer 4058 In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel 49, § 1, van de wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde van architecten, zoals vervangen b Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters M(...)
COUR CONSTITUTIONNELLE GRONDWETTELIJK HOF
Extrait de l'arrêt n° 117/2007 du 19 septembre 2007 Uittreksel uit arrest nr. 117/2007 van 19 september 2007
Numéro du rôle : 4058 Rolnummer 4058
En cause : le recours en annulation partielle de l'article 49, § 1er, In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel 49, §
de la loi du 26 juin 1963 créant un Ordre des architectes, tel qu'il a 1, van de wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde van
été remplacé par l'article 14 de la loi du 15 février 2006 relative à architecten, zoals vervangen bij artikel 14 van de wet van 15 februari
l'exercice de la profession d'architecte dans le cadre d'une personne 2006 betreffende de uitoefening van het beroep van architect in het
morale, introduit par l'Ordre des architectes. kader van een rechtspersoon, ingesteld door de Orde van architecten.
La Cour constitutionnelle, Het Grondwettelijk Hof,
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges M. samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters
Bossuyt, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Moerman et J. Spreutels, assistée M. Bossuyt, E. De Groot, A. Alen, J.-P. Moerman en J. Spreutels,
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Arts, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 24 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 24 oktober
octobre 2006 et parvenue au greffe le 25 octobre 2006, l'Ordre des 2006 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 25
architectes, dont les bureaux sont établis à 1000 Bruxelles, rue de oktober 2006, heeft de Orde van architecten, met kantoren te 1000
Livourne 160/2, a introduit un recours en annulation des mots « qu'il Brussel, Livornostraat 160/2, beroep tot vernietiging ingesteld van de
soumet à l'approbation du ministre qui a les Classes moyennes dans ses woorden « , dat hij aan de goedkeuring van de minister bevoegd voor
attributions », dans l'alinéa 1er, et des alinéas 2 à 9 de l'article Middenstand onderwerpt » in het eerste lid en van het tweede tot
49, § 1er, de la loi du 26 juin 1963 créant un Ordre des architectes, negende lid van artikel 49, § 1, van de wet van 26 juni 1963 tot
instelling van een Orde van architecten, zoals vervangen bij artikel
tel qu'il a été remplacé par l'article 14 de la loi du 15 février 2006 14 van de wet van 15 februari 2006 betreffende de uitoefening van het
relative à l'exercice de la profession d'architecte dans le cadre beroep van architect in het kader van een rechtspersoon (bekendgemaakt
d'une personne morale (publiée au Moniteur belge du 25 avril 2006). in het Belgisch Staatsblad van 25 april 2006).
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
B.1. Le recours en annulation est dirigé contre les mots « qu'il B.1. Het beroep tot vernietiging is gericht tegen de woorden « , dat
soumet à l'approbation du ministre qui a les Classes moyennes dans ses hij aan de goedkeuring van de minister bevoegd voor Middenstand
attributions » figurant à l'alinéa 1er et contre les alinéas 2 à 9 du onderwerpt » in het eerste lid en tegen het tweede tot en met het
paragraphe 1er de l'article 49 de la loi du 26 juin 1963 créant un negende lid van paragraaf 1 van artikel 49 van de wet van 26 juni 1963
Ordre des architectes, tel qu'il a été remplacé par l'article 14 de la tot instelling van een Orde van architecten, zoals vervangen bij
loi du 15 février 2006 relative à l'exercice de la profession artikel 14 van de wet van 15 februari 2006 betreffende de uitoefening
d'architecte dans le cadre d'une personne morale. Ces dispositions van het beroep van architect in het kader van een rechtspersoon. Die
prévoient, d'une part, une tutelle d'approbation du ministre compétent bepalingen voorzien enerzijds, in een goedkeuringstoezicht van de
pour les Classes moyennes, en ce qui concerne la fixation de la cotisation et du budget de l'Ordre des architectes et, d'autre part, un contrôle exercé par un commissaire du Gouvernement sur les décisions du conseil national de l'Ordre. B.2. En ordre principal, le Conseil des Ministres soulève l'irrecevabilité du recours en annulation au motif que la partie requérante omet de fournir la preuve de la décision du conseil national de l'Ordre des architectes d'introduire le recours. Dans son mémoire en réponse, la partie requérante ne répond pas à cet argument. minister bevoegd voor Middenstand, met betrekking tot de vaststelling van de bijdrage van de leden en van de begroting van de Orde van architecten, en, anderzijds, in een toezicht van een regeringscommissaris op de beslissingen van de nationale raad van de Orde. B.2. In hoofdorde werpt de Ministerraad de onontvankelijkheid van het beroep tot vernietiging op omdat de verzoekende partij nalaat het bewijs voor te leggen van de beslissing van de nationale raad van de Orde van architecten om het beroep in te stellen. In haar memorie van antwoord gaat de verzoekende partij hierop niet in.
B.3. En vertu de l'article 37, alinéas 1er et 2, de la loi du 26 juin B.3. Op grond van artikel 37, eerste en tweede lid, van de wet van 26
1963 créant un Ordre des architectes, le conseil national représente juni 1963 tot instelling van een Orde van architecten vertegenwoordigt
l'Ordre et agit pour l'Ordre, tant en justice que pour stipuler ou de nationale raad de Orde en treedt hij voor de Orde op, zowel in
s'obliger. rechte als om te bedingen of zich te verbinden.
B.4. En réponse à la demande du greffier de la Cour du 26 octobre 2006 B.4. Als antwoord op het verzoek van de griffier van het Hof van 26
« de lui faire parvenir la preuve de la décision de l'Ordre des oktober 2006 « om [hem] het bewijs te laten toekomen van de beslissing
architectes d'introduire le recours en annulation », le conseil de la van de Orde van architecten om dit beroep tot vernietiging in te
partie requérante lui a notifié, par lettre du 4 janvier 2007, une stellen », heeft de raadsman van de verzoekende partij bij brief van 4
januari 2007 hem in kennis gesteld van een beslissing van het bureau
décision du bureau du conseil national de l'Ordre des architectes du 6 van de nationale raad van de Orde van architecten van 6 oktober 2006,
octobre 2006, énonçant : luidend als volgt :
« A l'unanimité des membres présents, le Bureau décide d'ajouter les « Bij unanimiteit van de aanwezige Leden, beslist het Bureau om aan
dispositions suivantes au recours en annulation, dont est chargé Me verzoek tot annulatie, waarmee Mr Uytterhoeven belast is, de volgende
Uytterhoeven; d'une part, le contrôle budgétaire de l'Ordre par le bepalingen toe te voegen; enerzijds de budgetcontrole van de Orde door
ministre et, d'autre part, la désignation d'un commissaire du de Minister en anderzijds, de aanstelling van een
Gouvernement. L. Heyvaert est chargé de vérifier si une telle regeringscommissaris. L. Heyvaert is belast met het nagaan of zulke
procédure peut être appliquée devant la Cour d'arbitrage et de procedure voor het Arbitragehof kan toegepast worden, evenals bij Mr
s'informer auprès de Me Uytterhoeven si le recours a des chances Uytterhoeven na te vragen welke kans op slagen er bestaat ».
d'aboutir ». Invitée expressément par la Cour, par ordonnance du 7 juin 2007, « à Ertoe uitdrukkelijk uitgenodigd door het Hof, bij beschikking van 7
juni 2007, « om, ten laatste ter terechtzitting, aan het Hof het
fournir à la Cour, au plus tard à l'audience, la preuve de la décision bewijs te laten toekomen van de eventuele beslissing van de Nationale
éventuelle du conseil national de l'Ordre par laquelle la décision du Raad van de Orde waarbij de beslissing van het Bureau van de Nationale
bureau du conseil national de l'Ordre du 6 octobre 2006 d'introduire Raad van de Orde van 6 oktober 2006 tot het instellen van het beroep
le recours en annulation dans l'affaire mentionnée sous rubrique tot vernietiging in de onder rubriek vermelde zaak zou zijn bevestigd,
aurait été confirmée ou par laquelle la partie requérante se serait of in dezelfde zaak afstand van het ingestelde beroep zou zijn gedaan
désistée du recours introduit dans la même affaire », la partie
requérante a produit à l'audience du 27 juin 2007 une copie certifiée », heeft de verzoekende partij ter terechtzitting van 27 juni 2007 een
conforme : eensluidend verklaard afschrift voorgelegd van een uittreksel uit :
- d'un extrait du rapport de la réunion du bureau du 15 décembre 2006, - het verslag van de vergadering van het bureau van 15 december 2006,
dont il ressort que ce dernier a marqué unanimement son accord sur la waaruit blijkt dat het bureau unaniem akkoord ging met het voorstel om
proposition d'introduire devant le Conseil d'Etat une requête en een verzoekschrift tot nietigverklaring van het « koninklijk besluit
annulation de l'arrêté royal du 10 novembre 2006 fixant le montant de van 10 november 2006 houdende vaststelling van het bedrag van de
l'indemnité de fonction du commissaire du Gouvernement et de son functievergoeding van een regeringscommissaris en zijn plaatsvervanger
suppléant auprès du conseil national de l'Ordre des architectes, mais bij de nationale raad van de Orde van architecten » in te dienen bij
dans lequel il est aussi expressément mentionné, dans les motifs de la de Raad van State, maar waar, in het overwegend gedeelte van deze
décision, que : beslissing, eveneens uitdrukkelijk wordt vermeld :
« Le président rappelle que le conseil national n'a pas suivi le « De Voorzitter herinnert aan het feit dat de Nationale Raad het
bureau qui avait unanimement décidé d'introduire une requête en Bureau niet heeft gevolgd, dat unaniem beslist had om een
annulation auprès de la Cour d'arbitrage en ce qui concerne la verzoekschrift tot nietigverklaring in te dienen bij het Arbitragehof
désignation d'un commissaire du Gouvernement »; wat betreft de aanduiding van een Regeringscommissaris »;
- d'un extrait du procès-verbal de la séance du conseil national du 22 - het proces-verbaal van de zitting van de nationale raad van 22
décembre 2006, dont il ressort que le conseil national a décidé « le december 2006, waaruit blijkt dat de nationale raad beslist « voor het
maintien du recours devant la Cour d'arbitrage contre la désignation behoud van het beroep bij het Arbitragehof tegen de aanduiding van de
du commissaire du Gouvernement et le contrôle du budget de l'Ordre ». Regeringscommissaris en de controle van het budget van de Orde ».
B.5. L'article 37 de la loi précitée du 26 juin 1963 énonce : B.5. Artikel 37 van de voormelde wet van 26 juni 1963 bepaalt :
« Le conseil national représente l'Ordre. « De nationale raad vertegenwoordigt de Orde.
Tant en justice que pour stipuler ou s'obliger, l'Ordre agit par le Zowel in rechte als om te bedingen of zich te verbinden, treedt de
conseil national. Celui-ci est représenté par son président ou par son nationale raad voor de Orde op. Hij wordt vertegenwoordigd door zijn
président suppléant. voorzitter of zijn plaatsvervangend voorzitter.
Dans les autres circonstances, le conseil national peut se faire In andere omstandigheden mag de nationale raad zich door een van zijn
représenter par un de ses membres ». leden laten vertegenwoordigen ».
L'article 38, 8°, de la même loi dispose ensuite que le conseil Verder bepaalt artikel 38 van dezelfde wet dat de nationale raad onder
national a notamment pour mission « de prendre toute mesure nécessaire meer tot opdracht heeft « 8° alle maatregelen te treffen die nodig
à la réalisation de l'objet de l'Ordre ». zijn voor de verwezenlijking van het doel van de Orde ».
Il découle des dispositions précitées que seul le conseil national de Uit de voormelde bepalingen vloeit voort dat uitsluitend de nationale
l'Ordre des architectes est compétent pour introduire un recours en raad van de Orde van architecten bevoegd is om een beroep tot
annulation auprès de la Cour constitutionnelle. vernietiging bij het Grondwettelijk Hof in te stellen.
B.6. La partie requérante a produit une décision du bureau du conseil B.6. Door de verzoekende partij werd een beslissing van het bureau van
national de l'Ordre des architectes du 6 octobre 2006 d'introduire le de nationale raad van de Orde van architecten van 6 oktober 2006 tot
recours en question. instelling van onderhavig beroep voorgelegd.
En vertu de l'article 89 du règlement d'ordre intérieur de l'Ordre des Op grond van artikel 89 van het huishoudelijk reglement van de Orde
architectes, adopté par le conseil national le 18 septembre 1981, le van architecten, aangenomen door de nationale raad op 18 september
bureau du conseil national, qui est composé du président, du président 1981, staat het bureau van de nationale raad, dat bestaat uit de
suppléant, du secrétaire, du secrétaire adjoint et de l'assesseur voorzitter, de plaatsvervangend voorzitter, de secretaris, de
juridique, a pour mission d'assister le président dans l'exercice de sa fonction. adjunct-secretaris en de rechtskundig assessor, de voorzitter bij in
Cette compétence n'implique nullement celle d'introduire un recours en de uitoefening van zijn functie.
annulation auprès de la Cour constitutionnelle, ni celle d'étendre le Die bevoegdheid houdt geenszins de bevoegdheid in om een beroep tot
recours contre une autre disposition de la loi attaquée, que le vernietiging bij het Grondwettelijk Hof in te stellen, noch om het
conseil national de l'Ordre des architectes a décidé d'introduire en beroep tegen een andere bepaling van de bestreden wet, waartoe de
sa réunion du 22 septembre 2006, recours qui est inscrit sous le nationale raad van de Orde van architecten in zijn vergadering van 22
numéro 4059 du rôle de la Cour. september 2006 had besloten en dat bij het Hof bekend staat als de
zaak nr. 4059, uit te breiden.
Il ressort en outre des pièces produites à l'audience, et en Bovendien blijkt uit de ter zitting overgelegde stukken, in het
bijzonder het uittreksel uit het verslag van de vergadering van het
particulier de l'extrait du rapport de la réunion du bureau du 15 bureau van 15 december 2006, dat de nationale raad het oneens is
décembre 2006, que le conseil national n'était pas d'accord avec la
décision du bureau du 6 octobre 2006 d'introduire le recours en geweest met de beslissing van het bureau van 6 oktober 2006 tot
annulation. La circonstance que le conseil national a décidé, le 22 instelling van het beroep tot vernietiging. De omstandigheid dat de
décembre 2006, « le maintien du recours devant la Cour d'arbitrage nationale raad op 22 december 2006 besliste « voor het behoud van het
contre la désignation du commissaire du Gouvernement et le contrôle du beroep bij het Arbitragehof tegen de aanduiding van de
budget de l'Ordre » ne saurait remédier au fait que le recours en Regeringscommissaris en de controle van het budget van de Orde » kan
niet verhelpen dat het beroep tot vernietiging niet binnen de
annulation n'a pas été introduit dans le délai légalement prescrit, wettelijk voorgeschreven termijn werd ingediend op grond van een
sur la base d'une décision de l'organe de l'Ordre compétent à cette beslissing van het ter zake bevoegde orgaan van de Orde.
fin. B.7. L'exception soulevée par le Conseil des ministres est fondée. B.7. De exceptie van de Ministerraad is gegrond.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
rejette le recours. verwerpt het beroep.
Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits,
langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op
janvier 1989, à l'audience publique du 19 septembre 2007. de openbare terechtzitting van 19 september 2007.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
A. Arts. A. Arts.
^