← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 77/2007 du 10 mai 2007 Numéro du rôle : 4075 En cause : la
question préjudicielle relative à l'article 807 du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première
instance de Bruxelles. La Cour constitutionnelle, c après en avoir délibéré,
rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procédu(...)"
Extrait de l'arrêt n° 77/2007 du 10 mai 2007 Numéro du rôle : 4075 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 807 du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Bruxelles. La Cour constitutionnelle, c après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procédu(...) | Uittreksel uit arrest nr. 77/2007 van 10 mei 2007 Rolnummer 4075 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. Het Grondwettelijk Hof, sam wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 77/2007 du 10 mai 2007 | Uittreksel uit arrest nr. 77/2007 van 10 mei 2007 |
Numéro du rôle : 4075 | Rolnummer 4075 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 807 du Code | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 807 van het |
judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Bruxelles. | Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te |
La Cour constitutionnelle, | Brussel. Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges M. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters |
Bossuyt, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels, | M. Bossuyt, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van |
Melchior, | voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 16 novembre 2006 en cause de Madeleine Meunier contre | Bij vonnis van 16 november 2006 in zake Madeleine Meunier tegen |
Josiane Hoflack, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour | Josiane Hoflack, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is |
le 24 novembre 2006, le Tribunal de première instance de Bruxelles a | ingekomen op 24 november 2006, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te |
posé la question préjudicielle suivante : | Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 807 du Code judiciaire viole-t-il les articles 10 et 11 de | « Schendt artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek de artikelen 10 en |
la Constitution dans la mesure où il ne permet au demandeur d'étendre | 11 van de Grondwet, in zoverre een eiser, krachtens die bepaling, zijn |
ou de modifier sa demande que dans les limites d'un fait ou d'un acte | vordering enkel kan uitbreiden of wijzigen binnen de perken van een |
invoqué dans la citation, alors que semblables limites n'existent pas | feit of akte in de dagvaarding aangevoerd, terwijl een dergelijke |
pour le demandeur sur reconvention ? ». | beperking niet bestaat voor de eiser op tegenvordering ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La juridiction a quo interroge la Cour sur le point de savoir si | B.1. De vraag van het verwijzende rechtscollege aan het Hof luidt of |
l'article 807 du Code judiciaire viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il ne permet au demandeur originaire d'étendre ou de modifier sa demande que dans les limites d'un fait ou d'un acte invoqué dans la citation alors que semblables limites n'existent pas dans le chef du demandeur sur reconvention. Il ressort des motifs de la décision de renvoi que la comparaison vise uniquement la situation du défendeur lorsqu'il souhaite introduire une demande reconventionnelle au premier degré de juridiction et non pas lorsqu'il veut étendre ou modifier la demande reconventionnelle en cours de procédure. B.2.1. Le Conseil des ministres considère que la réponse à la question n'est pas utile à la solution du litige parce que l'extension de la demande originaire se fonde en l'espèce sur un fait survenu en cours | artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek in strijd is met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het de oorspronkelijke eiser slechts binnen de perken van een feit dat of een handeling die in de dagvaarding wordt aangevoerd, toestaat zijn vordering uit te breiden of te wijzigen, terwijl een dergelijke beperking niet bestaat voor de eiser op tegenvordering. Uit de motieven van het verwijzingsvonnis blijkt dat de vergelijking enkel de situatie van de verweerder in eerste aanleg beoogt wanneer hij een tegenvordering wil instellen en niet wanneer hij zijn reeds ingestelde tegenvordering wil uitbreiden of wijzigen. B.2.1. De Ministerraad is van mening dat het antwoord op de vraag niet nuttig is om het geschil op te lossen omdat de uitbreiding van de oorspronkelijke vordering te dezen gegrond is op een in de loop van |
de procédure, ce qui ne serait pas considéré comme une nouvelle | het geding gebeurd feit, hetgeen in de rechtspraak en de rechtsleer |
demande par la jurisprudence et la doctrine. | niet als een nieuwe vordering zou worden beschouwd. |
B.2.2. L'exception étant liée à la portée de la disposition en cause, | B.2.2. Aangezien de exceptie verband houdt met de draagwijdte van de |
son examen se confond avec le fond de l'affaire. | in het geding zijnde bepaling, valt het onderzoek ervan samen met dat van de grond van de zaak. |
B.3.1. L'article 807 du Code judiciaire dispose : | B.3.1. Artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt : |
« La demande dont le juge est saisi peut être étendue ou modifiée, si | « Een vordering die voor de rechter aanhangig is, kan uitgebreid of |
les conclusions nouvelles, contradictoirement prises, sont fondées sur | gewijzigd worden, indien de nieuwe, op tegenspraak genomen conclusies, |
un fait ou un acte invoqué dans la citation, même si leur | berusten op een feit of akte in de dagvaarding aangevoerd, zelfs |
qualification juridique est différente ». | indien hun juridische omschrijving verschillend is ». |
B.3.2. L'article 807 précité du Code judiciaire requiert des liens | B.3.2. Het voormelde artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek vereist |
étroits entre la demande originaire et la demande étendue ou modifiée. | een nauwe band tussen de oorspronkelijke vordering en de uitgebreide |
of gewijzigde vordering. Die bepaling strekt immers ertoe het recht | |
Cette disposition tend, en effet, à garantir le droit de défense du | van verdediging van de oorspronkelijke verweerder te waarborgen en te |
défendeur originaire et à éviter qu'après avoir pris connaissance des | voorkomen dat die verweerder, die aan de hand van de gedinginleidende |
akte kennis heeft gekregen van de feiten of handelingen die aan de | |
faits ou actes fondant la demande originaire par l'acte introductif | oorspronkelijke vordering ten grondslag liggen, zou worden verrast |
d'instance, ce défendeur ne soit surpris par l'allégation de faits | door het aanvoeren van nieuwe feiten of handelingen die niet in de |
nouveaux ou d'actes non mentionnés dans l'acte introductif. | inleidende akte zijn vermeld. |
B.3.3. La demande reconventionnelle est, aux termes de l'article 14 du | B.3.3. De tegenvordering is, luidens artikel 14 van het Gerechtelijk |
Code judiciaire, la demande incidente par laquelle le défendeur tend à | Wetboek, een tussenvordering die de verweerder instelt om tegen de |
faire condamner le demandeur originaire. Lorsqu'elle est formée au | oorspronkelijke eiser een veroordeling te doen uitspreken. Wanneer zij |
premier degré de juridiction, elle ne doit pas nécessairement | in eerste aanleg wordt ingesteld, hoeft zij niet noodzakelijk een |
présenter un lien avec la demande originaire et est recevable jusqu'à | verband te vertonen met de oorspronkelijke vordering en is zij |
la clôture des débats. La demande reconventionnelle est donc autonome | ontvankelijk tot de sluiting van de debatten. De tegenvordering staat |
par rapport à la demande originaire, de sorte que l'article 807 du | dus los van de oorspronkelijke vordering, zodat artikel 807 van het |
Code judiciaire n'est pas applicable à son introduction. | Gerechtelijk Wetboek niet van toepassing is op het instellen ervan. |
B.3.4. Il en résulte une différence de traitement entre le demandeur | B.3.4. Hieruit vloeit een verschil in behandeling voort tussen de |
originaire qui souhaite modifier ou étendre la demande et le défendeur | oorspronkelijke eiser die de vordering wenst te wijzigen of uit te |
originaire qui introduit une demande reconventionnelle au premier | breiden en de oorspronkelijke verweerder die in eerste aanleg een |
degré de juridiction. | tegenvordering instelt. |
B.4.1. La disposition en cause poursuit un but légitime : en effet, le | B.4.1. De in het geding zijnde bepaling streeft een wettig doel na : |
législateur a pu accorder une protection particulière des droits du | de wetgever vermocht immers een bijzondere bescherming toe te kennen |
défendeur originaire confronté à une modification de la demande | aan de rechten van de oorspronkelijke verweerder die wordt |
originaire en exigeant, d'abord, que celle-ci fasse l'objet de | geconfronteerd met een wijziging van de oorspronkelijke vordering door |
conclusions contradictoires et, ensuite, qu'elle trouve un fondement | te vereisen, allereerst, dat zij het voorwerp uitmaakt van conclusies |
op tegenspraak en, vervolgens, dat zij een grondslag vindt in de | |
dans les faits ou les actes invoqués dans l'acte introductif | feiten of handelingen die in de gedinginleidende akte worden |
d'instance. | aangevoerd. |
B.4.2. La différence de traitement repose sur un critère objectif et | B.4.2. Het verschil in behandeling berust op een objectief en |
pertinent : le demandeur originaire qui souhaite étendre ou modifier | pertinent criterium : de oorspronkelijke eiser die zijn vordering |
sa demande a eu toute la latitude, par l'acte introductif d'instance, | wenst uit te breiden of te wijzigen, heeft met de gedinginleidende |
de définir les prétentions qu'il entendait faire valoir à l'encontre | akte alle vrijheid gehad om zijn aanspraken ten aanzien van de |
du défendeur et de circonscrire ainsi l'objet du litige. Le demandeur | verweerder te definiëren en het onderwerp van het geschil aldus te |
sur reconvention, lorsqu'il formule sa demande au premier degré de | omschrijven. De eiser op tegenvordering definieert, wanneer hij zijn |
juridiction, définit pour la première fois l'objet des prétentions | vordering in eerste aanleg instelt, voor het eerst het onderwerp van |
qu'il entend obtenir du demandeur originaire. Le demandeur sur | zijn aanspraken ten aanzien van de oorspronkelijke eiser. De eiser op |
reconvention se trouve à cet égard dans la situation du demandeur originaire, lorsque celui-ci introduit sa demande. B.4.3. Cette différence de traitement ne porte pas atteinte de manière disproportionnée aux droits du demandeur originaire. En effet, puisqu'il a intenté le procès, le demandeur originaire a eu toute la liberté d'en déterminer l'étendue dans l'acte introductif d'instance. Rien n'empêche par ailleurs le demandeur originaire, s'il n'est pas dans les conditions pour modifier la demande originaire, d'introduire par voie séparée une demande nouvelle et d'invoquer les faits ou les actes nouveaux au fondement de ses prétentions nouvelles. B.5. La question préjudicielle appelle une réponse négative. Par ces motifs, la Cour | tegenvordering bevindt zich in dat opzicht in de situatie van de oorspronkelijke eiser wanneer deze zijn vordering indient. B.4.3. Dat verschil in behandeling doet niet op onevenredige wijze afbreuk aan de rechten van de oorspronkelijke eiser. Vermits de oorspronkelijke eiser het geding heeft ingesteld, heeft hij immers alle vrijheid gehad de omvang ervan in de gedinginleidende akte te bepalen. Overigens belet niets de oorspronkelijke eiser, indien hij niet in de voorwaarden verkeert om de oorspronkelijke vordering te wijzigen, afzonderlijk een nieuwe vordering in te stellen en de nieuwe feiten of handelingen aan te voeren waarop zijn nieuwe aanspraken berusten. B.5. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. Om die redenen, het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 807 du Code judiciaire ne viole pas les articles 10 et 11 de | Artikel 807 van het Gerechtelijk Wetboek schendt de artikelen 10 en 11 |
la Constitution. | van de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare |
l'audience publique du 10 mai 2007. | terechtzitting van 10 mei 2007. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |