← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 69/2007 du 26 avril 2007 Numéro du rôle : 4047 En cause :
la question préjudicielle concernant l'article 53, § 2, du décret de la Région flamande relatif
à l'aménagement du territoire, coordonné le 22 octobre 199 La Cour d'arbitrage, composée
des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...)"
Extrait de l'arrêt n° 69/2007 du 26 avril 2007 Numéro du rôle : 4047 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 53, § 2, du décret de la Région flamande relatif à l'aménagement du territoire, coordonné le 22 octobre 199 La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...) | Uittreksel uit arrest nr. 69/2007 van 26 april 2007 Rolnummer 4047 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 53, § 2, van het decreet van het Vlaamse Gewest betreffende de ruimtelijke ordening, gecoördineerd op 22 oktober 1996, zoal Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 69/2007 du 26 avril 2007 | Uittreksel uit arrest nr. 69/2007 van 26 april 2007 |
Numéro du rôle : 4047 | Rolnummer 4047 |
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 53, § 2, du | In zake : de prejudiciële vraag over artikel 53, § 2, van het decreet |
décret de la Région flamande relatif à l'aménagement du territoire, | van het Vlaamse Gewest betreffende de ruimtelijke ordening, |
coordonné le 22 octobre 1996, tel qu'il était applicable avant sa | gecoördineerd op 22 oktober 1996, zoals van toepassing vóór de |
modification par le décret du 21 novembre 2003, posée par le Conseil | wijziging ervan bij het decreet van 21 november 2003, gesteld door de |
d'Etat. | Raad van State. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters |
Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, | P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. |
E. Derycke et J. Spreutels, assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, | Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, bijgestaan door de griffier P.-Y. |
présidée par le président A. Arts, | Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt n° 161.910 du 22 août 2006 en cause de Daniël Verbeke contre | Bij arrest nr. 161.910 van 22 augustus 2006 in zake Daniël Verbeke |
la Région flamande, dont l'expédition est parvenue au greffe de la | tegen het Vlaamse Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van het |
Cour d'arbitrage le 18 septembre 2006, le Conseil d'Etat a posé la | Arbitragehof is ingekomen op 18 september 2006, heeft de Raad van |
question préjudicielle suivante : | State de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 53, § 2, du décret relatif à l'aménagement du territoire, | « Schendt artikel 53, § 2, van het decreet betreffende de ruimtelijke |
coordonné le 22 octobre 1996, dans la version antérieure à sa | ordening, gecoördineerd op 22 oktober 1996, in de versie vóór de |
modification par le décret du 21 novembre 2003, viole-t-il les | wijziging ervan bij het decreet van 21 november 2003, de artikelen 10 |
articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que le demandeur, en cas | en 11 van de Grondwet, doordat de aanvrager in geval van beroep van de |
de recours du fonctionnaire délégué, a droit à une communication | gemachtigde ambtenaar recht heeft op een gelijktijdige mededeling van |
simultanée de toutes les annexes, c'est-à-dire non seulement les | alle bijlagen, d.w.z. niet enkel de stukken die betrekking hebben op |
pièces qui concernent des commentaires ou des motifs du recours, et | toelichtingen bij of motieven van het beroepschrift en die derhalve |
qui sont donc postérieures à la décision de la députation permanente, | dagtekenen van na de beslissing van de bestendige deputatie, waarin |
dans lesquelles sont formulés des arguments contre cette décision ou | argumenten tegen deze beslissing worden verwoord of waaruit zulke |
qui permettent de déduire ces arguments, mais également les pièces du | argumenten zijn af te leiden, maar ook de stukken van het |
dossier administratif, qui sont clairement et uniquement antérieures à | administratief dossier, die duidelijk en uitsluitend voorafgaan aan de |
la décision de la députation permanente et qui sont donc connues du | beslissing van de bestendige deputatie en derhalve aan de aanvrager |
demandeur, alors que le demandeur ne reçoit pas communication des | bekend zijn, terwijl de aanvrager geen mededeling ontvangt van |
mêmes pièces, même pas de celles qui sont postérieures à la décision | dezelfde stukken, zelfs niet van de stukken die dateren van na de |
de la députation permanente, lorsque le recours émane du collège des | beslissing van de bestendige deputatie, indien het beroep uitgaat van |
bourgmestre et échevins ou du demandeur lui-même ? ». | het college van burgemeester en schepenen of van de aanvrager zelf ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La question préjudicielle porte sur la compatibilité avec les | B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de bestaanbaarheid met |
articles 10 et 11 de la Constitution, de l'article 53, § 2, alinéa 1er, | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van artikel 53, § 2, eerste |
du décret de la Région flamande relatif à l'aménagement du territoire, | lid, van het decreet van het Vlaamse Gewest betreffende de ruimtelijke |
coordonné le 22 octobre 1996, dans sa rédaction antérieure à la | ordening, gecoördineerd op 22 oktober 1996, in de redactie vóór de |
modification apportée par le décret du 21 novembre 2003. | wijziging ervan bij het decreet van 21 november 2003. |
La disposition en cause énonce : | De in het geding zijnde bepaling luidt : |
« Le collège des bourgmestre et échevins ainsi que le fonctionnaire | « Het college van burgemeester en schepenen alsook de gemachtigde |
délégué peuvent introduire un recours auprès du Gouvernement flamand, | ambtenaar kunnen bij de Vlaamse Regering in beroep komen binnen dertig |
dans les trente jours qui suivent la réception de la décision de la | dagen na de ontvangst van de beslissing van de bestendige deputatie |
députation permanente octroyant un permis. Ce recours, de même que le | tot verlening van een vergunning. Dit beroep, evenals de termijn voor |
délai pour former recours, est suspensif. Il est adressé en même temps | instelling van het beroep, schorst de vergunning. Het wordt terzelfder |
au demandeur et au Gouvernement flamand. Lorsque le recours est | tijd ter kennis van de aanvrager en van de Vlaamse Regering gebracht. |
introduit par le fonctionnaire délégué, ce dernier avertit également | Komt de gemachtigde ambtenaar in beroep, dan geeft deze daarvan |
le collège ». | bovendien kennis aan het college ». |
B.2. Cette disposition fait partie de la réglementation des recours | B.2. Die bepaling maakt deel uit van de regeling van de |
administratifs en matière d'aménagement du territoire. | administratieve beroepen inzake ruimtelijke ordening. |
Le demandeur peut introduire un recours auprès de la députation | Tegen de beslissing van het college van burgemeester en schepenen of |
permanente contre la décision du collège des bourgmestre et échevins | van de gemachtigde ambtenaar houdende weigering van een bouwvergunning |
ou du fonctionnaire délégué portant refus d'un permis de bâtir. Le | kan de aanvrager beroep instellen bij de bestendige deputatie. Tegen |
collège des bourgmestre et échevins et le fonctionnaire délégué comme | de beslissing van de bestendige deputatie houdende verlening of |
le demandeur peuvent introduire un recours auprès du Gouvernement | weigering van de vergunning kunnen zowel de aanvrager als het college |
flamand contre la décision de la députation permanente octroyant ou | van burgemeester en schepenen en de gemachtigde ambtenaar beroep |
refusant le permis. | instellen bij de Vlaamse Regering. |
B.3. En vertu de la disposition en cause, le collège des bourgmestre et échevins et le fonctionnaire délégué qui introduisent un recours auprès du Gouvernement flamand contre la décision de la députation permanente doivent adresser en même temps ce recours au demandeur du permis. Cette notification implique, selon le Conseil d'Etat, que le demandeur soit également informé directement de l'intégralité du texte du recours, de sorte qu'il puisse vérifier si le recours a été introduit régulièrement et connaître les motifs qui le fondent. Le recours qui n'est pas notifié intégralement au demandeur du permis serait irrecevable pour cette raison. | B.3. Volgens de in het geding zijnde bepaling moeten het college van burgemeester en schepenen en de gemachtigde ambtenaar die bij de Vlaamse Regering tegen de beslissing van de bestendige deputatie beroep instellen, dat beroep tegelijk ter kennis brengen van de aanvrager van de vergunning. Die kennisgeving houdt, naar het oordeel van de Raad van State, in dat ook aan de aanvrager de integrale tekst van het beroep rechtstreeks wordt meegedeeld, zodat die kan nagaan of het beroep regelmatig is ingesteld en kan kennis nemen van de redenen waarop het is gebaseerd. Het beroep dat niet volledig ter kennis van de aanvrager van de vergunning is gebracht, zou om die reden onontvankelijk zijn. |
B.4. Il ressort de la question préjudicielle que la Cour est | B.4. Uit de prejudiciële vraag blijkt dat aan het Hof het verschil in |
interrogée sur la différence de traitement des demandeurs de permis, | behandeling wordt voorgelegd van de aanvragers van vergunningen, wat |
en ce qui concerne la communication de pièces, selon que le recours | de mededeling van stukken betreft, naargelang het beroep bij de |
auprès du Gouvernement flamand est formé par le fonctionnaire délégué | Vlaamse Regering wordt ingesteld door de gemachtigde ambtenaar zelf |
lui-même ou par le demandeur ou le collège des bourgmestre et | dan wel door de aanvrager of door het college van burgemeester en |
échevins. Le demandeur n'aurait droit à la communication de toutes les | schepenen. Enkel in het eerste geval zou de aanvrager recht hebben op |
annexes que dans le premier cas. | mededeling van alle bijlagen. |
A cet égard, le juge a quo fait une distinction entre différents types | In dat verband maakt de verwijzende rechter een onderscheid tussen |
de pièces qui, en fonction du stade de la procédure, devraient ou non | verschillende soorten van stukken die naar gelang van de stand van de |
procedure al dan niet zouden moeten worden meegedeeld. In de | |
être communiquées. Dans l'interprétation du juge a quo, le demandeur | interpretatie van de verwijzende rechter zou in het eerste geval |
aurait droit, dans le premier cas (recours formé par le fonctionnaire | (beroep door de gemachtigde ambtenaar), de aanvrager recht hebben op |
délégué), à la communication de toutes les pièces, c'est-à-dire non | mededeling van alle bijlagen, dit wil zeggen niet enkel de stukken die |
seulement les pièces qui concernent un commentaire ou des motifs du | betrekking hebben op toelichtingen bij of motieven van het |
recours et qui sont donc postérieures à la décision de la députation | beroepsschrift die bijgevolg dagtekenen van na de beslissing van de |
permanente, dans lesquelles sont formulés des arguments contre cette | bestendige deputatie, waarin argumenten tegen die beslissing worden |
décision ou qui permettent de déduire ces arguments, mais également | verwoord of waaruit zulke argumenten zijn af te leiden, maar tevens de |
les pièces du dossier administratif qui sont antérieures à la décision | stukken van het administratief dossier die voorafgaan aan de |
de la députation permanente. Dans le second cas en revanche (recours | beslissing van de bestendige deputatie. In het tweede geval |
introduit par le demandeur ou par le collège des bourgmestre et | daarentegen (beroep door de aanvrager of door het college van |
échevins), le demandeur ne recevrait pas communication des mêmes | burgemeester en schepenen) zou de aanvrager geen mededeling van |
pièces, pas même les pièces postérieures à la décision de la | dezelfde stukken ontvangen, zelfs niet van de stukken die van na de |
députation permanente. | beslissing van de bestendige deputatie dateren. |
B.5. Dans cette interprétation selon laquelle il y aurait une | B.5. In die interpretatie volgens welke er een onderscheid zou zijn |
distinction entre différents types de pièces dont le demandeur reçoit ou non communication, la disposition est discriminatoire, dès lors qu'il n'existe pas de justification raisonnable de la différence de traitement, concernant la communication ou non au demandeur des différents types de pièces précités, selon que le recours émane du fonctionnaire délégué ou qu'il émane du collège des bourgmestre et échevins ou du demandeur d'un permis. En effet, l'égalité des armes de toutes les parties impliquées dans le recours administratif en cause en matière d'aménagement du territoire emporte l'obligation que ces parties puissent disposer des mêmes pièces pertinentes. | tussen verschillende soorten van stukken waarvan de aanvrager al dan niet mededeling ontvangt, is de in het geding zijnde bepaling discriminerend, nu geen redelijke verantwoording bestaat voor het verschil in behandeling, wat het al dan niet mededelen aan de aanvrager van de voormelde verschillende soorten van stukken betreft, naargelang het beroep uitgaat van de gemachtigde ambtenaar dan wel van het college van burgemeester en schepenen of van de aanvrager van een vergunning. Immers, de wapengelijkheid van alle betrokken partijen in het in het geding zijnde administratieve beroep inzake ruimtelijke ordening houdt in dat die partijen over dezelfde relevante stukken moeten kunnen beschikken. |
Dans cette interprétation, la question préjudicielle appelle une | In die interpretatie dient de prejudiciële vraag bevestigend te worden |
réponse affirmative. | beantwoord. |
B.6. La Cour observe cependant que la disposition en cause peut être | B.6. Het Hof merkt echter op dat de in het geding zijnde bepaling in |
interprétée en ce sens qu'elle n'établit pas de distinction entre | die zin kan worden geïnterpreteerd dat zij geen onderscheid maakt |
différents types de pièces qui doivent ou non être notifiées au | tussen verschillende soorten van stukken waarvan al dan niet aan de |
demandeur. En effet, cette disposition ne parle que d'une notification | aanvrager moet worden kennisgegeven. Immers, in die bepaling is enkel |
du « recours », sans autre précision. Dans cette interprétation, la | sprake van een kennisgeving van het « beroep », zonder nadere |
différence de traitement dénoncée dans la question préjudicielle, | specificatie. In die interpretatie bestaat het in de prejudiciële |
inférée de la nature de ces pièces, n'existe pas. | vraag aangevoerde verschil in behandeling, afgeleid uit de aard van |
die stukken, niet. | |
Dans cette interprétation, la question préjudicielle appelle une | In die interpretatie dient de prejudiciële vraag ontkennend te worden |
réponse négative. | beantwoord. |
B.7. Pour autant que ce soit nécessaire, la Cour observe que, dans | B.7. Voor zoveel als nodig merkt het Hof op dat, in de in B.6 |
l'interprétation de la disposition en cause mentionnée en B.6, la | aangegeven interpretatie van de in het geding zijnde bepaling, de |
question préjudicielle est limitée à la différence de traitement des | prejudiciële vraag is beperkt tot het verschil in behandeling van de |
demandeurs de permis, en ce qui concerne la communication de pièces, | aanvragers van vergunningen, wat de mededeling van stukken betreft, |
selon que le recours auprès du Gouvernement flamand est formé par le | naargelang het beroep bij de Vlaamse Regering wordt ingesteld door de |
fonctionnaire délégué ou est formé par le demandeur ou le collège des | gemachtigde ambtenaar dan wel door de aanvrager of door het college |
bourgmestre et échevins. | van burgemeester en schepenen. |
Dans l'arrêt n° 101/2003 du 17 juillet 2003, la Cour a jugé cette | In het arrest nr. 101/2003 van 17 juli 2003 heeft het Hof dat verschil |
différence de traitement compatible avec les articles 10 et 11 de la | in behandeling bestaanbaar geacht met de artikelen 10 en 11 van de |
Constitution, sur la base des considérations suivantes : | Grondwet op grond van volgende overwegingen : |
« Il peut se justifier objectivement et raisonnablement que le | « Het kan objectief en redelijkerwijze worden verantwoord dat de |
fonctionnaire délégué soit seulement obligé de notifier son recours au | gemachtigde ambtenaar enkel verplicht is de aanvrager in kennis te |
demandeur, en ce compris le texte intégral de sa requête et toutes les | stellen van zijn beroep, hieronder begrepen zijnde de integrale tekst |
annexes, lorsque le recours émane de lui, afin que le demandeur puisse | van zijn beroepsschrift met alle bijlagen ervan wanneer het beroep |
vérifier si le recours a été régulièrement formé et puisse prendre | uitgaat van de gemachtigde ambtenaar zelf, opdat de aanvrager kan |
connaissance des motifs qui le fondent, apprécier s'il y a lieu de | nagaan of het beroep regelmatig is samengesteld, kennis kan nemen van |
demander au Gouvernement flamand d'être entendu et préparer sa | de motieven ervan en kan beoordelen of er reden is om aan de Vlaamse |
défense, et que cette formalité ne soit pas imposée lorsque le recours | Regering te vragen te worden gehoord en zijn verweer voor te bereiden, |
émane du demandeur lui-même. Dans ce dernier cas, c'est au demandeur | en dat zulks niet wordt opgelegd wanneer het beroep uitgaat van de |
du permis qu'il appartient de rédiger le recours, de motiver son | aanvrager zelf. In dit laatste geval komt het aan de aanvrager van de |
dossier et d'y adjoindre les pièces nécessaires. Il en va de même | vergunning toe zijn beroepsschrift op te stellen en zijn dossier te |
motiveren en de nodige stukken toe te voegen. Hetzelfde geldt indien | |
lorsque le recours émane du collège des bourgmestre et échevins ». | het beroep uitgaat van het college van burgemeester en schepenen ». |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
- L'article 53, § 2, alinéa 1er, du décret de la Région flamande | - Artikel 53, § 2, eerste lid, van het decreet van het Vlaamse Gewest |
relatif à l'aménagement du territoire, coordonné le 22 octobre 1996, | betreffende de ruimtelijke ordening, gecoördineerd op 22 oktober 1996, |
dans sa rédaction antérieure à la modification apportée par le décret | in de redactie vóór de wijziging ervan bij het decreet van 21 november |
du 21 novembre 2003, viole les articles 10 et 11 de la Constitution, | 2003, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, wanneer het in |
s'il est interprété en ce sens qu'il établit une distinction fondée | die zin wordt geïnterpreteerd dat het een onderscheid maakt op grond |
sur la nature des pièces qui doivent être notifiées au demandeur d'un | van de aard van de stukken waarvan aan de aanvrager van een vergunning |
permis, selon que le recours formé auprès du Gouvernement flamand | kennis moet worden gegeven naargelang het beroep bij de Vlaamse |
émane du fonctionnaire délégué ou émane du demandeur ou du collège des | Regering door de gemachtigde ambtenaar dan wel door de aanvrager of |
bourgmestre et échevins. | door het college van burgemeester en schepenen wordt ingesteld. |
- Cette même disposition ne viole pas les articles 10 et 11 de la | - Dezelfde bepaling schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet |
Constitution, si elle est interprétée en ce sens qu'elle n'établit pas | niet, wanneer zij in die zin wordt geïnterpreteerd dat zij geen |
de distinction fondée sur la nature des pièces qui doivent être | onderscheid maakt op grond van de aard van de stukken waarvan aan de |
notifiées au demandeur d'un permis, selon que le recours formé auprès | aanvrager van een vergunning kennis moet worden gegeven naargelang het |
du Gouvernement flamand émane du fonctionnaire délégué ou émane du | beroep bij de Vlaamse Regering door de gemachtigde ambtenaar dan wel |
demandeur ou du collège des bourgmestre et échevins. | door de aanvrager of door het college van burgemeester en schepenen |
wordt ingesteld. | |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 26 avril 2007. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 26 april 2007. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
A. Arts. | A. Arts. |