Extrait de l'arrêt n° 176/2006 du 22 novembre 2006 Numéro du rôle : 3862 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 215, alinéa 3, 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par la Cour d'appel de Liège. La Cour d' composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E(...) | Uittreksel uit arrest nr. 176/2006 van 22 november 2006 Rolnummer 3862 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 215, derde lid, 4°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. Het samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Martens, R. Henneuse, M. (...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 176/2006 du 22 novembre 2006 | Uittreksel uit arrest nr. 176/2006 van 22 november 2006 |
Numéro du rôle : 3862 | Rolnummer 3862 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 215, alinéa | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 215, derde lid, |
3, 4°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posée par la Cour | 4°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door het |
d'appel de Liège. | Hof van Beroep te Luik. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters |
Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, | P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du | Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 13 janvier 2006 en cause de la SA « Bureau d'études | Bij arrest van 13 januari 2006 in zake de nv « Bureau d'études Pierre |
Pierre Berger » contre l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au | Berger » tegen de Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie |
greffe de la Cour d'arbitrage le 25 janvier 2006, la Cour d'appel de | van het Arbitragehof is ingekomen op 25 januari 2006, heeft het Hof |
Liège a posé la question préjudicielle suivante : | van Beroep te Luik de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« Dans l'interprétation selon laquelle l'article 215, alinéa 3, 4°, du | « Schendt artikel 215, derde lid, 4°, van het WIB 1992, in de |
CIR/92, ne viserait que les rémunérations d'administrateurs ou | interpretatie volgens welke het alleen betrekking zou hebben op de |
associés actifs au sens strict du terme, cette disposition | bezoldigingen van bestuurders of werkende vennoten in de strikte zin |
viole-t-elle les articles 10, 11 et 172 de la Constitution coordonnée, | van het woord, de artikelen 10, 11 en 172 van de gecoördineerde |
dès lors qu'elle crée une discrimination entre, d'une part, les | Grondwet in zoverre het aanleiding geeft tot discriminatie tussen, |
sociétés allouant la somme prévue à l'article 215 à un administrateur | enerzijds, de vennootschappen die het in artikel 215 bepaalde bedrag |
ou associé actif, au titre de rémunération, que ce soit au titre de | toekennen aan een bestuurder of werkend vennoot als bezoldiging, |
l'article 32 du Code des impôts sur les revenus 1992 ou encore de | ongeacht of dat op grond van artikel 32 van het Wetboek van de |
l'article 31 du Code des impôts sur les revenus 1992, rémunération | inkomstenbelastingen 1992 gebeurt dan wel op grond van artikel 31 van |
imposée au tarif progressif de l'impôt des personnes physiques et | datzelfde Wetboek, bezoldiging die wordt belast tegen het progressieve |
soumise aux cotisations sociales et, | tarief van de personenbelasting en die onderworpen is aan sociale |
d'autre part, les sociétés allouant la somme prévue à l'article 215 à | bijdragen, en, anderzijds, de vennootschappen die het in artikel 215 |
un administrateur ou à un associé actif, mais à un autre titre encore | bepaalde bedrag toekennen aan een bestuurder of werkend vennoot, maar |
tel que des profits, alors que ces sommes seraient également imposées | in een andere vorm, zoals bijvoorbeeld baten, terwijl die bedragen |
au tarif progressif de l'impôt des personnes physiques et soumises aux | eveneens zouden worden belast tegen het progressieve tarief van de |
cotisations sociales et que l'objectif de la disposition serait | personenbelasting en eveneens zouden zijn onderworpen aan sociale |
adéquatement rencontré tant dans la première hypothèse que dans la | bijdragen, en terwijl het doel van de bepaling op adequate wijze zou |
seconde ? ». | worden verwezenlijkt, zowel in het eerste als in het tweede geval ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 215, alinéa 3, 4°, | B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 215, derde lid, |
du Code des impôts sur les revenus 1992 (ci-après : C.I.R. 1992). | 4°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (hierna :WIB |
La formulation de la question préjudicielle ainsi que les mémoires | 1992). Uit de formulering van de prejudiciële vraag en uit de ingediende |
déposés font apparaître que la Cour est invitée à contrôler cette | memories blijkt dat het Hof wordt verzocht die bepaling te toetsen in |
disposition dans sa version applicable avant sa modification par | de versie die van toepassing was vóór de wijziging ervan bij het |
l'arrêté royal du 20 décembre 1996 et par la loi du 22 décembre 1998. | koninklijk besluit van 20 december 1996 en bij de wet van 22 december |
En vertu de cette disposition, le taux réduit de l'impôt des sociétés | 1998. Krachtens die bepaling is het verlaagde tarief van de |
n'est pas applicable : | vennootschapsbelasting niet van toepassing : |
« aux sociétés, autres que les sociétés coopératives agréées par le | « op vennootschappen, andere dan door de Nationale Raad van de |
Conseil national de la coopération, qui n'allouent pas à au moins un | coöperatie erkende coöperatieve vennootschappen, die ten laste van het |
administrateur ou un associé actif, une rémunération d'au moins | resultaat van het belastbare tijdperk niet aan ten minste één |
1.000.000 francs à charge du résultat de la période imposable; ». | bestuurder of werkend vennoot een bezoldiging van ten minste 1.000.000 |
frank hebben toegekend; ». | |
B.2.1. Le juge a quo demande à la Cour si cette disposition viole les | B.2.1. De verwijzende rechter vraagt het Hof of die bepaling de |
articles 10, 11 et 172 de la Constitution lorsqu'elle est interprétée | artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet schendt wanneer zij in die zin |
comme ne visant, par le terme « rémunération », que les rémunérations d'administrateur ou associé actif au sens strict du terme. Dans cette interprétation, la disposition en cause créerait une différence de traitement, quant au bénéfice du taux réduit de l'imposition, entre les sociétés, selon qu'elles attribuent la somme prévue par la disposition en cause à un administrateur ou associé actif au titre de rémunérations visées aux articles 32 et 33 ou à l'article 31 du C.I.R. 1992, ou qu'elles attribuent cette somme à un administrateur ou associé actif à un autre titre, en l'espèce des | wordt geïnterpreteerd dat zij, met de term « bezoldiging », alleen de bezoldigingen van bestuurders of werkende vennoten in de strikte zin van het woord beoogt. In die interpretatie zou de in het geding zijnde bepaling aanleiding geven tot een verschil in behandeling, wat het voordeel van het verlaagde belastingtarief betreft, tussen de vennootschappen naargelang zij het bedrag waarin de in het geding zijnde bepaling voorziet, aan een bestuurder of werkend vennoot toekennen als bezoldigingen bedoeld in de artikelen 32 en 33 of in artikel 31 van het WIB 1992, of dat bedrag aan een bestuurder of werkend vennoot toekennen in een andere vorm, te dezen baten uit een vrij beroep |
profits de profession libérale visés à l'article 27 du C.I.R. 1992. | bedoeld in artikel 27 van het WIB 1992. |
B.2.2. Il ressort des mémoires et des faits de la cause que le litige | B.2.2. Uit de memories en de feiten van de zaak blijkt dat het geschil |
devant le juge a quo concerne le versement d'honoraires | voor de verwijzende rechter betrekking heeft op de storting van |
d'ingénieur-conseil par une société anonyme à son administrateur qui | honoraria van ingenieur-consultant door een naamloze vennootschap, aan |
exerce également à titre personnel la profession d'ingénieur-conseil. | haar bestuurder die eveneens ten persoonlijke titel het beroep van |
ingenieur-consultant uitoefent. | |
Ces sommes ayant été déclarées par l'administrateur au titre de « | Aangezien die bedragen door de bestuurder werden aangegeven als « |
profits de profession libérale », l'administration a refusé à la | baten uit een vrij beroep », heeft de administratie de vennootschap |
société le bénéfice du taux d'imposition réduit, au motif que ces | het voordeel van het verlaagde belastingtarief geweigerd om reden dat |
sommes n'ont pas été soumises au régime des rémunérations | die bedragen niet werden onderworpen aan het stelsel van de |
d'administrateur, mais à l'impôt des personnes physiques à titre de | bezoldigingen van bestuurder, maar aan de personenbelasting, ten titel |
profits de profession libérale. | van baten uit een vrij beroep. |
La Cour limite son examen à cette situation. | Het Hof beperkt zijn onderzoek tot die situatie. |
B.3. Dans leur version appliquée au litige devant le juge a quo, les | B.3. In de versie die van toepassing is op het geschil voor de |
articles 23, 27, 31, 32 et 33 du C.I.R. 1992 définissaient les revenus | verwijzende rechter, definieerden de artikelen 23, 27, 31, 32 en 33 |
professionnels, les profits et les rémunérations comme suit : | van het WIB 1992 de beroepsinkomsten, de baten en de bezoldigingen als volgt : |
« Art. 23.§ 1er. Les revenus professionnels sont les revenus qui |
« Art. 23.§ 1. Beroepsinkomsten zijn inkomsten die rechtstreeks of |
proviennent, directement ou indirectement, d'activités de toute nature, à savoir : | onrechtstreeks voortkomen uit werkzaamheden van alle aard, met name : |
1° les bénéfices; | 1° winst; |
2° les profits; | 2° baten; |
3° les bénéfices ou profits d'une activité professionnelle antérieure; | 3° winst en baten van een vorige beroepswerkzaamheid; |
4° les rémunérations; | 4° bezoldigingen; |
5° les pensions, rentes et allocations en tenant lieu. | 5° pensioenen, renten en als zodanig geldende toelagen. |
[...] ». | [...] ». |
« Art. 27.Les profits sont tous les revenus d'une profession |
« Art. 27.Baten zijn alle inkomsten uit een vrij beroep, een ambt of |
libérale, charge ou office et tous les revenus d'une occupation | post en alle niet als winst of als bezoldigingen aan te merken |
lucrative qui ne sont pas considérés comme des bénéfices ou des | inkomsten uit een winstgevende bezigheid. |
rémunérations. | |
Ils comprennent : | Zij omvatten : |
1° les recettes; | 1° de ontvangsten; |
2° les avantages de toute nature obtenus en raison ou à l'occasion de | 2° de voordelen van alle aard verkregen uit hoofde of naar aanleiding |
l'exercice de l'activité professionnelle; | van het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid; |
3° toutes les plus-values réalisées sur des éléments de l'actif | 3° alle verwezenlijkte meerwaarden op activa die voor het uitoefenen |
affectés à l'exercice de la profession; | van de beroepswerkzaamheid worden gebruikt; |
4° les indemnités de toute nature obtenues au cours de l'exercice de | 4° de vergoedingen van alle aard die gedurende het uitoefenen van de |
l'activité professionnelle : | beroepswerkzaamheid zijn verkregen : |
a) en compensation ou à l'occasion de tout acte quelconque susceptible | a) ter compensatie of naar aanleiding van enige handeling die een |
d'entraîner une réduction de l'activité professionnelle ou des profits | vermindering van de beroepswerkzaamheid of van de baten daarvan tot |
de celle-ci; | gevolg kan hebben; |
b) en réparation totale ou partielle d'une perte temporaire de | b) tot volledig of gedeeltelijk herstel van een tijdelijke derving van |
profits. | baten. |
Les plus-values sur des véhicules visés à l'article 66 ne sont prises | Meerwaarden op de in artikel 66 vermelde voertuigen worden slechts tot |
en considération qu'à concurrence de 75 p.c. ». | 75 pct. in aanmerking genomen. [...] » |
« Art. 31.Les rémunérations des travailleurs sont toutes rétributions |
« Art. 31.Bezoldigingen van werknemers zijn alle beloningen die voor |
qui constituent, pour le travailleur, le produit du travail au service | de werknemer de opbrengst zijn van arbeid in dienst van een werkgever. |
d'un employeur. | |
Elles comprennent notamment : | Daartoe behoren inzonderheid : |
1° les traitements, salaires, commissions, gratifications, primes, | 1° wedden, lonen, commissies, gratificaties, premies, vergoedingen en |
indemnités et toutes autres rétributions analogues, y compris les | alle andere soortgelijke beloningen, met inbegrip van fooien en |
pourboires et autres allocations même accidentelles, obtenues en | toelagen die, zelfs toevallig, uit hoofde of naar aanleiding van het |
raison ou à l'occasion de l'exercice de l'activité professionnelle à | uitoefenen van de beroepswerkzaamheid op enige andere wijze worden |
un titre quelconque, sauf en remboursement de dépenses propres à | verkregen dan als terugbetaling van eigen kosten van de werkgever; |
l'employeur; 2° les avantages de toute nature obtenus en raison ou à l'occasion de | 2° voordelen van alle aard verkregen uit hoofde of naar aanleiding van |
l'exercice de l'activité professionnelle; | het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid; |
3° les indemnités obtenues en raison ou à l'occasion de la cessation de travail ou de la rupture d'un contrat de travail; 4° les indemnités obtenues en réparation totale ou partielle d'une perte temporaire de rémunérations; 5° les rémunérations acquises par un travailleur même si elles sont payées ou attribuées à ses ayants cause. Sont considérées comme des indemnités visées à l'alinéa 2, 4°, les indemnités payées par des agences locales pour l'emploi à concurrence du montant maximum fixé par la réglementation applicable en la matière. | 3° vergoedingen verkregen uit hoofde of naar aanleiding van het stopzetten van de arbeid of het beëindigen van een arbeidsovereenkomst; 4° vergoedingen verkregen tot volledig of gedeeltelijk herstel van een tijdelijke derving van bezoldigingen; 5° bezoldigingen die door een werknemer zijn verkregen, zelfs indien ze zijn betaald of toegekend aan zijn rechtverkrijgenden. Als vergoedingen vermeld in het tweede lid, 4°, worden beschouwd, de door plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen betaalde vergoedingen tot het beloop van het maximumbedrag vastgesteld in de ter zake geldende regeling. |
Lorsque les actions ou parts visées à l'article 145.1., 4°, font | Wanneer de in artikel 145.1., 4°, vermelde aandelen anders dan bij |
l'objet d'une mutation, autre qu'une mutation par décès, au cours des | overlijden worden overgedragen binnen vijf jaar na de aanschaffing |
cinq ans suivant leur acquisition, un montant correspondant à autant | ervan, wordt als bezoldiging van werknemer aangemerkt een bedrag dat |
de fois un soixantième des sommes prises en considération pour la | gelijk is aan zoveel maal één zestigste van de bedragen die voor |
réduction d'impôt qu'il reste de mois jusqu'à l'expiration du délai de | belastingvermindering in aanmerking zijn gekomen, als er volle maanden |
cinq ans est considéré comme la rémunération d'un travailleur. | overblijven tot het einde van de termijn van vijf jaar. |
Le Roi détermine le minimum des rémunérations imposables dans le chef | De Koning bepaalt minimumbedragen voor bezoldigingen die belastbaar |
des travailleurs rémunérés totalement, principalement ou | zijn ten name van werknemers die volledig, hoofdzakelijk of bijkomend |
accessoirement au pourboire. | met fooien bezoldigd worden. |
Art. 32.Les rémunérations des administrateurs sont toutes les |
Art. 32.Bezoldigingen van bestuurders zijn alle beloningen die voor |
rétributions qui constituent, pour le bénéficiaire, le produit de | |
l'exercice de son mandat ou de ses fonctions d'administrateur ou de | de verkrijger de opbrengst zijn van zijn opdracht of taak als |
liquidateur ou de fonctions analogues. | bestuurder of vereffenaar of van een gelijksoortige functie. |
Elles comprennent notamment : | Daartoe behoren inzonderheid : |
1° les rémunérations fixes ou variables, y compris les tantièmes, | 1° vaste of veranderlijke bezoldigingen, met inbegrip van tantièmes, |
allouées par les sociétés de capitaux à un titre autre que le | die kapitaalvennootschappen anders toekennen dan als terugbetaling van |
remboursement de dépenses propres à la société; | eigen kosten van de vennootschap; |
2° les avantages, indemnités et rémunérations d'une nature analogue à | 2° voordelen, vergoedingen en bezoldigingen die in wezen gelijkaardig |
celles qui sont visées à l'article 31, alinéa 2, 2° à 5°. | zijn aan die vermeld in artikel 31, tweede lid, 2° tot 5°. |
Lorsqu'un administrateur d'une société donne un bien immobilier bâti en location à celle-ci, le loyer et les avantages locatifs sont, par dérogation à l'article 7, considérés comme des rémunérations d'administrateur, dans la mesure où ils excèdent les cinq tiers du revenu cadastral revalorisé en fonction du coefficient visé à l'article 13. De ces rémunérations ne sont pas déduits les frais relatifs au bien immobilier donné en location. Art. 33.Les rémunérations des associés actifs sont toutes les rétributions qui constituent, pour le bénéficiaire, le produit de l'activité professionnelle exercée en qualité d'associé dans une société de personnes. |
Wanneer een bestuurder van een vennootschap aan deze laatste een gebouwd onroerend goed verhuurt, worden, in afwijking van artikel 7, de huurprijs en de huurvoordelen als bezoldigingen van bestuurder aangemerkt, in zover zij meer bedragen dan vijf derden van het kadastraal inkomen gerevaloriseerd met de in artikel 13 vermelde coëfficiënt. Van deze bezoldigingen worden de kosten in verband met het verhuurde onroerend goed niet in aftrek gebracht. Art. 33.Bezoldigingen van werkende vennoten zijn alle beloningen die voor de verkrijger de opbrengst zijn van zijn beroepswerkzaamheid als vennoot in een personenvennootschap. |
Elles comprennent notamment : | Daartoe behoren inzonderheid : |
1° toutes les sommes allouées par une société de personnes, autres que | 1° alle sommen die een personenvennootschap toekent, doch niet als |
des dividendes ou des remboursements de dépenses propres à la société; | dividenden worden aangemerkt of niet de terugbetaling zijn van eigen |
kosten van de vennootschap; | |
2° les avantages, indemnités et rémunérations d'une nature analogue à | 2° voordelen, vergoedingen en bezoldigingen die in wezen gelijkaardig |
celles qui sont visées à l'article 31, alinéa 2, 2° à 5°. | zijn aan die vermeld in artikel 31, tweede lid, 2° tot 5°. |
Lorsqu'un associé actif d'une société donne un bien immobilier bâti en | Wanneer een werkend vennoot van een vennootschap aan deze laatste een |
location à celle-ci, le loyer et les avantages locatifs sont, par | gebouwd onroerend goed verhuurt, worden, in afwijking van artikel 7, |
dérogation à l'article 7, considérés comme des rémunérations d'associé | de huurprijs en de huurvoordelen als bezoldigingen van werkend vennoot |
actif, dans la mesure où ils excèdent les cinq tiers du revenu | aangemerkt, in zover zij meer bedragen dan vijf derden van het |
cadastral revalorisé en fonction du coefficient visé à l'article 13. | kadastraal inkomen gerevaloriseerd met de in artikel 13 vermelde |
De ces rémunérations ne sont pas déduits les frais relatifs au bien | coëfficiënt. Van deze bezoldigingen worden de kosten in verband met |
immobilier donné en location ». | het verhuurde onroerende goed niet in aftrek gebracht ». |
B.4. En complétant, par l'article 10 de la loi du 28 décembre 1992, | B.4. Door via artikel 10 van de wet van 28 december 1992 artikel 215 |
l'article 215 du C.I.R. 1992 d'un alinéa 3, 4°, le législateur a voulu | van het WIB 1992 aan te vullen met een derde lid, 4°, heeft de |
réduire l'incitant fiscal à la constitution de sociétés ou à la | wetgever de fiscale aansporing tot het oprichten van vennootschappen |
transformation d'entreprises individuelles en sociétés (Doc. parl., | of het omvormen van eenmanszaken in vennootschappen willen afzwakken |
Chambre, 1992-1993, n° 717/1, pp. 4-5). Il a voulu éviter que, par la | (Parl. St., Kamer, 1992-1993, nr. 717/1, pp. 4 en 5). Hij heeft willen |
création de sociétés, l'impôt ou les cotisations de sécurité sociale | vermijden dat door de oprichting van vennootschappen belastingen of |
socialezekerheidsbijdragen worden ontweken (Parl. St., Kamer, | |
soient éludés (Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 717/5, p. 75). A | 1992-1993, nr. 717/5, p. 75). Te dien einde heeft hij een adequate |
cette fin, il a pris une mesure adéquate en exigeant que les sociétés qui bénéficient du taux réduit de l'impôt des sociétés allouent à leurs dirigeants des rémunérations d'un montant suffisant pour entraîner le paiement d'impôts et de cotisations de sécurité sociale que la constitution en société d'une activité professionnelle indépendante aboutit à faire disparaître. B.5.1. Dans le cas d'un administrateur exerçant sa charge à titre gratuit, mais rémunéré en tant que salarié, la Cour a considéré, dans l'arrêt n° 37/2005, qu'au regard de l'objectif poursuivi par la | maatregel genomen door te eisen dat de vennootschappen die het verlaagde tarief van de vennootschapsbelasting genieten, aan hun bedrijfsleiders bezoldigingen toekennen van een voldoende hoog bedrag om de betaling mee te brengen van belastingen en socialezekerheidsbijdragen die, ten gevolge van het in vennootschapsvorm onderbrengen van een zelfstandige beroepsactiviteit, verloren gaan. B.5.1. In het geval van een bestuurder die zijn mandaat onbezoldigd uitoefent, maar die als loontrekkende wordt bezoldigd, heeft het Hof, in het arrest nr. 37/2005, geoordeeld dat in het licht van de doelstelling die met de in het geding zijnde bepaling wordt |
disposition en cause, le terme « rémunération » visé à l'article 215, | nagestreefd, het woord « bezoldiging » bedoeld in artikel 215, derde |
alinéa 3, 4°, pouvait être interprété comme comprenant l'ensemble des | lid, 4°, in die zin kon worden geïnterpreteerd dat het alle door de |
rémunérations à charge d'une société perçues par les dirigeants | bedrijfsleiders ten laste van de vennootschap ontvangen bezoldigingen |
d'entreprise, qu'il s'agisse de rémunérations de dirigeant | omvat, ongeacht of het gaat om bezoldigingen van bedrijfsleider in de |
d'entreprise au sens de l'article 32 du C.I.R. 1992 ou de | zin van artikel 32 van het WIB 1992 of om door de bedrijfsleider |
rémunérations de travailleur au sens de l'article 31 du C.I.R. 1992, | ontvangen bezoldigingen van werknemer in de zin van artikel 31 van het |
perçues par le dirigeant. Dans cette interprétation, la disposition en | WIB 1992. In die interpretatie schendt de in het geding zijnde |
cause ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. | bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
B.5.2. En l'espèce, dans l'interprétation du juge a quo, les sociétés | B.5.2. Te dezen worden, in de interpretatie van de verwijzende |
qui attribuent à un administrateur ou associé actif des profits de | rechter, de vennootschappen die aan een bestuurder of werkend vennoot |
profession libérale au sens de l'article 27 du C.I.R. 1992 sont | baten uit een vrij beroep toekennen in de zin van artikel 27 van het |
exclues du taux d'imposition réduit, même si cette rémunération | WIB 1992, uitgesloten van het verlaagde belastingtarief, zelfs indien |
atteint le montant requis par l'article 215, alinéa 3, 4°, précité, | die bezoldiging gelijk is aan het bedrag dat vereist is bij het |
alors que les sociétés qui attribuent à un administrateur ou associé | voormelde artikel 215, derde lid, 4°, terwijl de vennootschappen die |
actif des rémunérations d'administrateur ou d'associé actif au sens | aan een bestuurder of werkend vennoot bezoldigingen van bestuurder of |
des articles 32 et 33 du C.I.R. 1992 ou des rémunérations de | van werkend vennoot toekennen in de zin van de artikelen 32 en 33 van |
travailleur au sens de l'article 31 du C.I.R. 1992 peuvent en bénéficier. B.6.1. Lorsque, comme c'est le cas en l'espèce, une personne a perçu des honoraires en contrepartie de prestations effectuées pour le compte de la société dont elle est administrateur, sa situation n'est pas, au regard de la disposition en cause, essentiellement différente de celle qui reçoit des rémunérations d'administrateur ou d'associé actif ou des rémunérations de travailleur. B.6.2. L'administrateur ou l'associé actif qui perçoit des honoraires de la société dont il est l'administrateur ou l'associé actif est | het WIB 1992, of bezoldigingen van werknemer in de zin van artikel 31 van het WIB 1992, dat wel kunnen genieten. B.6.1. Wanneer een persoon, zoals te dezen het geval is, honoraria heeft verkregen als tegenprestatie voor prestaties die werden geleverd voor rekening van de vennootschap waarvan hij bestuurder is, is zijn situatie, ten opzichte van de in het geding zijnde bepaling, niet wezenlijk verschillend van die van een persoon die bezoldigingen van bestuurder of van werkend vennoot, dan wel bezoldigingen van werknemer ontvangt. B.6.2. De bestuurder of werkend vennoot die honoraria ontvangt van de vennootschap waarvan hij de bestuurder of werkend vennoot is, is zelf |
soumis lui-même au tarif progressif de l'impôt des personnes physiques | onderworpen aan het progressieve tarief van de personenbelasting op |
sur ces profits et doit verser sur ces sommes des cotisations sociales | die baten, en moet op die bedragen sociale bijdragen als zelfstandige |
d'indépendant. | betalen. |
B.6.3. Au regard de l'objectif poursuivi par l'article 215, alinéa 3, | B.6.3. In het licht van het doel dat door artikel 215, derde lid, 4°, |
4°, il n'est dès lors pas justifié de distinguer, en ce qui concerne | wordt nagestreefd, is het bijgevolg niet verantwoord, om, wat het |
le bénéfice du taux d'imposition réduit, les sociétés selon qu'elles | voordeel van het verlaagde belastingtarief betreft, een onderscheid te |
distribuent à leur administrateur ou associé actif une rémunération au | maken tussen vennootschappen naargelang zij hun bestuurder of werkend |
sens des articles 32 et 33 ainsi que 31 du même Code ou des profits de | vennoot een bezoldiging toekennen in de zin van de artikelen 32 en 33 |
profession libérale. | alsook artikel 31 van hetzelfde Wetboek, of baten uit een vrij beroep. |
B.7. Dans cette interprétation, la question préjudicielle appelle une | B.7. In die interpretatie dient de prejudiciële vraag bevestigend te |
réponse positive. | worden beantwoord. |
B.8.1. La Cour observe toutefois que le terme « rémunération » contenu | B.8.1. Het Hof merkt echter op dat het woord « bezoldiging » dat |
dans l'article 215, alinéa 3, 4°, du C.I.R. 1992 concerne des sommes versées par une société à un administrateur ou associé actif, de sorte que ce terme « rémunération » peut être interprété en tenant compte du principe d'attraction applicable aux rémunérations d'administrateur et d'associé actif. B.8.2. En vertu de ce principe, tous les revenus professionnels qu'un administrateur ou un associé actif perçoit de sa société peuvent être considérés comme des rémunérations d'administrateur ou des rémunérations d'associé actif, même si ces sommes rémunèrent des tâches, effectuées dans l'exercice d'une activité indépendante, pour | voorkomt in artikel 215, derde lid, 4°, van het WIB 1992, betrekking heeft op bedragen die door een vennootschap worden gestort aan een bestuurder of werkend vennoot, zodat dit woord « bezoldiging » kan worden geïnterpreteerd rekening houdend met het attractiebeginsel dat van toepassing is op de bezoldigingen van bestuurder en van werkend vennoot. B.8.2. Krachtens dat beginsel kunnen alle beroepsinkomsten die een bestuurder of werkend vennoot van zijn vennootschap ontvangt, worden beschouwd als bezoldigingen van bestuurder of bezoldigingen van werkend vennoot, zelfs wanneer die bedragen opdrachten bezoldigen die zijn uitgevoerd in het kader van een zelfstandige activiteit, voor |
le compte de la société. | rekening van de vennootschap. |
B.8.3. Cette interprétation trouve un appui dans les travaux | B.8.3. Die interpretatie vindt steun in de parlementaire voorbereiding |
préparatoires de la loi du 13 juin 1997 confirmant l'arrêté royal du | van de wet van 13 juni 1997 tot bekrachtiging van het koninklijk |
20 décembre 1996 « portant des mesures fiscales diverses en | besluit van 20 december 1996 « houdende diverse fiscale maatregelen, |
application des articles 2, § 1er, et 3, § 1er, 2° et 3° de la loi du | met toepassing van de artikelen 2, § 1, en 3, § 1, 2° en 3°, van de |
26 juillet 1996 visant à réaliser les conditions budgétaires de la | wet van 26 juli 1996 strekkende tot realisatie van de budgettaire |
participation de la Belgique à l'Union économique et monétaire | voorwaarden tot deelname van België aan de Europese Economische en |
européenne », qui a supprimé les notions de « rémunération | Monetaire Unie », waarbij de begrippen « bezoldiging van bestuurder » |
d'administrateur » et « rémunération d'associé actif » en les | en « bezoldiging van werkend vennoot » werden geschrapt en vervangen |
remplaçant par la notion de « rémunération de dirigeant d'entreprise | door het begrip « bezoldiging van bedrijfsleider », en waarin het |
», dans lesquels on peut lire : | volgende te lezen staat : |
« Le principe d'attraction signifie que doivent être qualifiées de | « Het attractiebeginsel betekent dat als bezoldigingen moeten worden |
rémunérations, non seulement les sommes et avantages qui rémunèrent | gekwalificeerd, niet alleen de sommen en voordelen die een bezoldiging |
l'exercice proprement dit d'un mandat d'administrateur, mais toutes | zijn voor de eigenlijke uitoefening van een opdracht van bestuurder, |
les rétributions quelconques, par exemple des honoraires pour | maar ook alle om het even welke beloningen, bijvoorbeeld honoraria |
l'exercice de leur profession libérale au sein de la société, qui | voor de uitoefening van hun vrij beroep binnen de vennootschap, die |
rémunèrent toute activité professionnelle quelconque effectuée au sein | bezoldigingen zijn voor om het even welke beroepsactiviteit die binnen |
de l'entreprise » (Doc. parl., Sénat, 1996-1997, n° 1-612/7, p. 7). | de vennootschap wordt verricht » (Parl. St., Senaat, 1996-1997, nr. 1-612/7, p. 7). |
B.9.1. Il résulte de ce qui précède que l'article 215, alinéa 3, 4°, | B.9.1. Uit hetgeen voorafgaat volgt dat artikel 215, derde lid, 4°, in |
peut être interprété en ce sens que le terme « rémunération » qu'il | die zin kan worden geïnterpreteerd dat de term « bezoldiging » die |
contient comprend l'ensemble des revenus professionnels à charge d'une | erin voorkomt, het geheel omvat van de beroepsinkomsten die de |
société perçus par les administrateurs ou associés actifs, quelle que | bestuurders of werkende vennoten ten laste van de vennootschap hebben |
soit la qualification donnée à ces sommes, qu'il s'agisse de | ontvangen, ongeacht de kwalificatie die aan die bedragen is gegeven, |
rémunérations d'administrateur ou d'associé actif au sens des articles | dit wil zeggen ongeacht of het gaat om bezoldigingen van bestuurder of |
32 et 33 du C.I.R. 1992, de rémunérations de travailleur au sens de | van werkend vennoot in de zin van de artikelen 32 en 33 van het WIB |
l'article 31 du C.I.R. 1992, ou de profits qui sont la contrepartie de | 1992, om bezoldigingen van werknemer in de zin van artikel 31 van het |
WIB 1992, of om baten die de tegenprestatie zijn van opdrachten die | |
tâches effectuées pour le compte de la société dans l'exercice d'une | voor rekening van de vennootschap zijn uitgevoerd in het kader van de |
profession libérale. | uitoefening van een vrij beroep. |
B.9.2. Dans cette interprétation, la disposition en cause n'exclut pas | B.9.2. In die interpretatie sluit de in het geding zijnde bepaling de |
du bénéfice de l'imposition au taux réduit les sociétés qui allouent | vennootschappen die voldoende baten toekennen aan hun bestuurder of |
des profits suffisants à leur administrateur ou associé actif qui | werkend vennoot die eveneens een zelfstandig beroep uitoefent, niet |
exerce également une profession indépendante, de sorte que la | uit van het voordeel van het verlaagde belastingtarief, zodat het in |
différence de traitement visée par la question préjudicielle disparaît. | de prejudiciële vraag bedoelde verschil in behandeling verdwijnt. |
B.10. Dans cette interprétation, la question préjudicielle appelle une | B.10. In die interpretatie dient de prejudiciële vraag ontkennend te |
réponse négative. | worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
- L'article 215, alinéa 3, 4°, du Code des impôts sur les revenus | - Artikel 215, derde lid, 4°, van het Wetboek van de |
1992, dans sa version applicable avant sa modification par l'arrêté | inkomstenbelastingen 1992, in de versie die van toepassing was vóór de |
royal du 20 décembre 1996 et par la loi du 22 décembre 1998, viole les | wijziging ervan bij het koninklijk besluit van 20 december 1996 en bij |
articles 10, 11 et 172 de la Constitution si le terme « rémunération » | de wet van 22 december 1998, schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de |
qu'il contient est interprété comme se rapportant exclusivement aux | Grondwet indien het woord « bezoldiging » dat erin voorkomt, wordt |
rémunérations d'administrateur ou d'associé actif, visées aux articles | geïnterpreteerd in die zin dat het uitsluitend betrekking heeft op de |
bezoldigingen van bestuurder of werkend vennoot bedoeld in de | |
32 et 33 du même Code. | artikelen 32 en 33 van hetzelfde Wetboek. |
- L'article 215, alinéa 3, 4°, du Code des impôts sur les revenus | - Artikel 215, derde lid, 4°, van het Wetboek van de |
1992, dans sa version applicable avant sa modification par l'arrêté | inkomstenbelastingen 1992, in de versie die van toepassing was vóór de |
royal du 20 décembre 1996 et par la loi du 22 décembre 1998, ne viole | wijziging ervan bij het koninklijk besluit van 20 december 1996 en bij |
pas les articles 10, 11 et 172 de la Constitution si le terme « | de wet van 22 december 1998, schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de |
rémunération » qu'il contient est interprété comme se rapportant aussi | Grondwet niet indien het woord « bezoldiging » dat erin voorkomt, |
wordt geïnterpreteerd in die zin dat het betrekking heeft op zowel de | |
bien aux rémunérations visées aux articles 32 et 33 et à l'article 31 | bezoldigingen bedoeld in de artikelen 32 en 33 en in artikel 31 van |
du Code des impôts sur les revenus 1992 qu'aux profits de profession | het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, als de baten uit een |
libérale visés à l'article 27 du même Code. | vrij beroep bedoeld in artikel 27 van hetzelfde Wetboek. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 22 novembre 2006. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 22 november 2006. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |