Extrait de l'arrêt n° 10/2007 du 17 janvier 2007 Numéro du rôle : 3863 En cause : le recours en annulation des articles 4 à 8 de la loi du 20 juillet 2005 portant des dispositions diverses, introduit par l'A(...) La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. Martens, R.(...) | Uittreksel uit arrest nr. 10/2007 van 17 januari 2007 Rolnummer 3863 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 4 tot 8 van de wet van 20 juli 2005 houdende diverse bepalingen, ingeste(...) Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters P. Mart(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 10/2007 du 17 janvier 2007 | Uittreksel uit arrest nr. 10/2007 van 17 januari 2007 |
Numéro du rôle : 3863 | Rolnummer 3863 |
En cause : le recours en annulation des articles 4 à 8 (publication au | In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 4 tot 8 |
Moniteur belge ) de la loi du 20 juillet 2005 portant des dispositions | (bekendmaking in het Belgisch Staatsblad ) van de wet van 20 juli 2005 |
diverses, introduit par l'ASBL « GERFA » et autres. | houdende diverse bepalingen, ingesteld door de VZW « GERFA » en anderen. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters |
Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, | P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du | Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 25 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 25 januari |
janvier 2006 et parvenue au greffe le 26 janvier 2006, un recours en | 2006 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 26 |
januari 2006, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 4 | |
annulation des articles 4 à 8 de la loi du 20 juillet 2005 portant des | tot 8 van de wet van 20 juli 2005 houdende diverse bepalingen |
dispositions diverses (publiée au Moniteur belge du 29 juillet 2005, | (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 29 juli 2005, derde |
troisième édition) a été introduit par l'ASBL « Groupe d'Etude et de | editie), door de VZW « Groupe d'Etude et de Réforme de la Fonction |
Réforme de la Fonction administrative (GERFA) », dont le siège social | |
est établi à 1190 Bruxelles, avenue du Pont de Luttre 137, et M. | administrative (GERFA) », met maatschappelijke zetel te 1190 Brussel, |
Bouveroux, demeurant à 7911 Frasnes-lez-Buissenal, chemin d'Ellignies | Luttrebruglaan 137, en M. Bouveroux, wonende te 7911 |
24. | Frasnes-lez-Buissenal, chemin d'Ellignies 24. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
En ce qui concerne le fond | Ten gronde |
B.1. Les articles 4 à 8 de la loi du 20 juillet 2005 portant des | B.1. De artikelen 4 tot 8 van de wet van 20 juli 2005 houdende diverse |
dispositions diverses énoncent : | bepalingen luiden : |
« CHAPITRE II. - Modifications de la loi-programme (I) du 24 décembre | « HOOFDSTUK II. - Wijzigingen van de programmawet (I) van 24 december |
2002 | 2002 |
Art. 4.L'article 474 de la loi-programme (I) du 24 décembre 2002, |
Art. 4.Artikel 474 van de programmawet (I) van 24 december 2002, |
annulé par l'arrêt de la Cour d'arbitrage n° 106/2004 du 16 juin 2004, | vernietigd bij arrest nr. 106/2004 van het Arbitragehof van 16 juni |
est remplacé par la disposition suivante : | 2004, wordt vervangen als volgt : |
' Art. 474.La publication au Moniteur belge par la Direction du |
' Art. 474.De bekendmaking in het Belgisch Staatsblad door het Bestuur |
Moniteur belge se fait en quatre exemplaires imprimés sur papier. | van het Belgisch Staatsblad gebeurt in vier exemplaren die op papier |
gedrukt worden. | |
Un exemplaire est déposé en exécution de la loi du 8 avril 1965 | Eén exemplaar wordt gedeponeerd in uitvoering van de wet van 8 april |
instituant le dépôt légal à la Bibliothèque royale de Belgique, un | 1965 tot instelling van het wettelijk depot bij de Koninklijke |
exemplaire est conservé auprès du Ministre de la Justice en tant que | Bibliotheek van België één exemplaar wordt in bewaring gegeven bij de |
gardien du sceau de l'Etat, un exemplaire est transmis aux Archives | Minister van Justitie als bewaarder van 's Lands zegel, één exemplaar |
générales du Royaume et un exemplaire est disponible pour consultation | wordt toegezonden aan het Algemeen Rijksarchief en één exemplaar ligt |
auprès de la Direction du Moniteur belge . | ter inzage bij het Bestuur van het Belgisch Staatsblad. |
Un exemplaire est conservé sur microfilm. | Eén exemplaar wordt bewaard op microfilm. |
En cas de contestation relative à l'exactitude d'une mention contenue | In geval van betwisting omtrent de juistheid van een vermelding in het |
dans le Moniteur belge , l'exemplaire qui est conservé auprès du | Belgisch Staatsblad mag het exemplaar dat in bewaring wordt gegeven |
Ministre de la Justice en tant que gardien du sceau de l'Etat, ne peut | bij de Minister van Justitie als bewaarder van 's Lands zegel in geen |
en aucun cas être soustrait à cette conservation. Dans le cas où, à la | geval worden onttrokken aan die bewaring. Ingeval op verzoek van een |
demande d'une juridiction, une partie du Moniteur belge doit être | rechtscollege een deel van het Belgisch Staatsblad moet worden |
présentée, une copie certifiée conforme par le Ministre de la Justice | overgelegd, wordt een door de Minister van Justitie voor eensluidend |
du ou des passages pertinents sera délivrée.' | verklaard afschrift van de relevante passage(s) afgegeven.' |
Art. 5.L'article 475 de la même loi, annulé par l'arrêt de la Cour |
Art. 5.Artikel 475 van dezelfde wet, vernietigd bij arrest nr. |
d'arbitrage n° 106/2004 du 16 juin 2004, est remplacé par la | 106/2004 van het Arbitragehof van 16 juni 2004, wordt vervangen als |
disposition suivante : | volgt : |
' Art. 475.Toute autre mise à disposition du public est réalisée par |
' Art. 475.Elke andere terbeschikkingstelling van het publiek gebeurt |
l'intermédiaire du site internet de la Direction du Moniteur belge . | via de internetsite van het Bestuur van het Belgisch Staatsblad . |
Les publications mises à disposition sur ce site internet sont les | De op deze internetsite ter beschikking gestelde publicaties zijn de |
reproductions exactes dans un format électronique des exemplaires sur | exacte reproducties in elektronisch formaat van de in artikel 474 |
papier prévus à l'article 474.' | vermelde exemplaren op papier.' |
Art. 6.Un article 475bis, rédigé comme suit, est inséré dans la même loi : |
Art. 6.In dezelfde wet wordt een artikel 475bis ingevoegd, luidende : |
' Art. 475bis.Tout citoyen peut obtenir à prix coûtant auprès des |
' Art. 475bis.Iedere burger kan bij de diensten van het Belgisch |
services du Moniteur belge , par le biais d'un service d'aide téléphonique gratuit, une copie des actes et documents publiés au Moniteur belge . Ce service est également chargé de fournir aux citoyens un service d'aide à la recherche de documents.' Art. 7.Un article 475ter, rédigé comme suit, est inséré dans la même loi : ' Art. 475ter.D'autres mesures d'accompagnement sont prises par arrêté royal délibéré en Conseil des Ministres afin d'assurer la diffusion et l'accès les plus larges possibles aux informations contenues dans le Moniteur belge .' |
Staatsblad , door middel van een gratis telefonische hulpdienst, een afschrift van de in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakte akten en documenten verkrijgen tegen kostprijs. Deze dienst is eveneens belast met het leveren van een hulpdienst aan de burgers bij het zoeken naar documenten.' Art. 7.In dezelfde wet wordt een artikel 475ter ingevoegd, luidende : ' Art. 475ter.Bij een koninklijk besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad worden andere begeleidende maatregelen genomen met het oog op een zo ruim mogelijke verspreiding van en toegang tot de in het Belgisch Staatsblad opgenomen informatie.' |
Art. 8.Le présent chapitre entre en vigueur le 31 juillet 2005 ». |
Art. 8.Dit hoofdstuk treedt in werking op 31 juli 2005 ». |
B.2. Dans un moyen unique, les parties requérantes soutiennent que les | B.2. In een enig middel voeren de verzoekende partijen aan dat de |
dispositions précitées violent les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elles créeraient une discrimination entre citoyens riches et initiés, d'une part, et citoyens moins riches et moins initiés, d'autre part, en rendant la consultation du Moniteur belge moins aisée et plus coûteuse puisqu'il faudrait disposer d'un matériel informatique et d'une imprimante performants pour permettre cette consultation. Les dispositions attaquées créeraient également une rupture d'égalité entre fonctionnaires dans l'exercice de leurs fonctions, dont quelques-uns seulement auraient accès à une connexion Internet et les autres pas. Les parties requérantes soutiennent encore qu'il serait porté atteinte au principe d'égalité et de non-discrimination au niveau de l'accès à l'information lui-même, dans la mesure où le site du Moniteur belge présente le sommaire du jour et requiert de l'usager qu'il clique sur chaque texte pour en prendre connaissance. | voormelde bepalingen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden, in zoverre zij een discriminatie in het leven zouden roepen tussen, enerzijds, rijke en ingewijde burgers, en, anderzijds, minder rijke en minder ingewijde burgers, door de raadpleging van het Belgisch Staatsblad moeizamer te laten verlopen en duurder te maken, vermits daarvoor degelijk informaticamateriaal en een degelijke printer noodzakelijk zouden zijn. De bestreden bepalingen zouden eveneens de gelijkheid onder de ambtenaren tijdens de uitoefening van hun ambt verbreken, daar slechts enkelen toegang zouden hebben tot een internetverbinding en de anderen niet. De verzoekende partijen voeren voorts aan dat afbreuk zou zijn gedaan aan het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie wat de toegang tot de informatie zelf betreft, in zoverre de internetsite van het Belgisch Staatsblad de inhoudstafel van de dag voorstelt en de gebruiker ertoe verplicht op elke tekst te klikken om daarvan kennis te nemen. |
B.3. Les articles 472 à 478 de la loi-programme (I) du 24 décembre | B.3. De artikelen 472 tot 478 van de programmawet (I) van 24 december |
2002 réglaient la publication électronique du Moniteur belge . Ces | 2002 regelden de elektronische bekendmaking van het Belgisch |
dispositions visaient, d'une part, à supprimer l'édition imprimée sur | Staatsblad . Die bepalingen strekten ertoe, enerzijds, de papieren |
papier, hormis trois exemplaires déposés ou conservés à la | uitgave af te schaffen, met uitzondering van drie exemplaren |
Bibliothèque royale de Belgique, au ministère de la Justice, ainsi | gedeponeerd of in bewaring gegeven bij de Koninklijke Bibliotheek van |
qu'à la Direction du Moniteur belge , et, d'autre part, à remplacer | België, bij het Ministerie van Justitie en bij het Bestuur van het |
l'édition imprimée sur papier par une mise à la disposition du public | Belgisch Staatsblad , en, anderzijds, de papieren uitgave te vervangen |
par l'intermédiaire du site Internet de la Direction du Moniteur | door de terbeschikkingstelling aan het publiek via de internetsite van |
belge. | het Bestuur van het Belgisch Staatsblad . |
B.4. Par son arrêt n° 106/2004 du 16 juin 2004, la Cour a annulé les | B.4. Bij zijn arrest nr. 106/2004 van 16 juni 2004 heeft het Hof de |
articles 474 et 475 de cette loi, considérant que, bien que le | artikelen 474 en 475 van die wet vernietigd, op grond van de |
remplacement de l'édition imprimée sur papier du Moniteur belge par | overweging dat, ofschoon de vervanging van de op papier gedrukte |
une version électronique fût en rapport avec l'objectif poursuivi par | uitgave van het Belgisch Staatsblad door een elektronische versie |
le législateur et s'inscrivît dans l'évolution de la société, faute | verband hield met de door de wetgever nagestreefde doelstelling en ze |
d'être accompagnée de mesures suffisantes qui garantissent un égal | paste in de evolutie van de samenleving, die maatregel, doordat hij |
accès aux textes officiels, cette mesure avait des effets | niet gepaard ging met voldoende begeleidende maatregelen die een |
disproportionnés au détriment de certaines catégories de personnes et | gelijke toegang tot de officiële teksten waarborgen, onevenredige |
gevolgen had ten nadele van bepaalde categorieën van personen en | |
n'était dès lors pas compatible avec les articles 10 et 11 de la | derhalve niet bestaanbaar was met de artikelen 10 en 11 van de |
Constitution. | Grondwet. |
B.5. Les dispositions attaquées entendent donner suite à l'arrêt | B.5. De bestreden bepalingen beogen gevolg te geven aan het voormelde |
précité. Selon l'exposé des motifs de la loi du 20 juillet 2005, elles | arrest. Volgens de memorie van toelichting van de wet van 20 juli 2005 |
« visent à garantir la sécurité juridique en confirmant la base légale | strekken zij ertoe « de rechtszekerheid te waarborgen door de |
wettelijke grondslag van het elektronische Staatsblad te bevestigen », | |
du Moniteur belge 'électronique' tout en apportant certaines mesures | en omvatten zij « een aantal corrigerende maatregelen, waarmee |
correctrices, qui permettront de rencontrer la critique de la Cour | tegemoet wordt gekomen aan de kritiek van het Arbitragehof » (Parl. |
d'arbitrage » (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. | St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 11). |
11). B.6. L'article 5 attaqué de la loi du 20 juillet 2005 maintient la | B.6. Het bestreden artikel 5 van de wet van 20 juli 2005 handhaaft de |
mise à la disposition du public du Moniteur belge par l'intermédiaire | terbeschikkingstelling aan het publiek van het Belgisch Staatsblad via |
du site Internet de la Direction du Moniteur belge . Cette disposition | de internetsite van het Bestuur van het Belgisch Staatsblad . Die |
est toutefois complétée par un article 6 créant un service d'aide | bepaling wordt evenwel aangevuld met een artikel 6 dat een gratis |
téléphonique gratuit. Le Roi est en outre chargé par l'article 7 de | telefonische hulpdienst opricht. Daarnaast wordt in artikel 7 de |
prendre « d'autres mesures d'accompagnement [...] afin d'assurer la | Koning opgedragen « andere begeleidende maatregelen » te nemen « met |
diffusion et l'accès les plus larges possible aux informations | het oog op een zo ruim mogelijke verspreiding van en toegang tot de in |
contenues dans le Moniteur belge ». | het Belgisch Staatsblad opgenomen informatie ». |
B.7.1. L'article 6 de l'avant-projet de loi disposait : | B.7.1. Artikel 6 van het voorontwerp van wet bepaalde : |
« Un article 475bis est inséré dans [la loi-programme du 24 décembre | « In [de wet van 24 december 2002] wordt een artikel 475bis ingevoegd, |
2002], libellé comme suit : | luidende : |
' Art. 475bis.Tout citoyen peut obtenir à prix coûtant auprès des |
'Art. 475bis - Iedere burger kan bij de diensten van het Belgisch |
services du Moniteur belge, par le biais d'un service d'aide | Staatsblad , door middel van een gratis telefonische hulpdienst, een |
téléphonique gratuit, une copie des actes et documents publiés au | afschrift van de in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakte akten en |
Moniteur belge ' » (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/001, | documenten verkrijgen tegen de kostprijs' » (Parl. St., Kamer, |
p. 104). | 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 104). |
B.7.2. Au sujet de cette disposition, la section de législation du | B.7.2. De afdeling wetgeving van de Raad van State heeft omtrent die |
Conseil d'Etat avait relevé qu'une telle mesure ne suffisait pas à | bepaling opgemerkt dat zulk een maatregel op zich niet voldoende is om |
elle seule à assurer un égal accès aux textes officiels publiés au | een gelijke toegang te verzekeren tot de officiële teksten die in het |
Moniteur belge (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. | Belgisch Staatsblad worden bekendgemaakt (Parl. St., Kamer, 2004-2005, |
184). | DOC 51-1845/001, p. 184). |
Le Conseil d'Etat poursuivait : « Conscients, sans doute, de la difficulté, les auteurs de l'avant-projet précisent ce qui suit dans l'exposé des motifs, à propos du service prévu par l'article 475bis, en projet : 'Par ailleurs, ce service pourra également offrir au citoyen une aide dans la recherche d'un document particulier. Il s'agit déjà en soi d'une mesure d'accompagnement'. Force est toutefois de constater que le dispositif en projet ne fait pas écho à l'organisation d'une telle aide dans la recherche d'un document déterminé, aide que l'exposé des motifs présente, du reste, comme étant une simple faculté laissée à l'appréciation des services du Moniteur belge, et non pas une obligation. En l'état, l'article 475bis, en projet, ne peut donc être considéré comme fournissant l'une des mesures d'accompagnement prescrites par la | De Raad van State vervolgde : « De stellers van het voorontwerp zijn zich ongetwijfeld bewust van dit probleem en hebben in de memorie van toelichting dan ook het volgende gesteld met betrekking tot de dienst waarin voorzien wordt door het ontworpen artikel 475bis : 'Bovendien zal deze dienst ook hulp kunnen bieden aan de burger om een bepaald document op te zoeken. Dit is op zich al reeds een begeleidende maatregel'. Op te merken valt echter dat in het ontworpen dispositief niet wordt ingehaakt op het aanbieden van zulk een hulp bij het zoeken naar een welbepaald document, welke hulp in de memorie van toelichting overigens wordt voorgesteld als een loutere mogelijkheid waarover de diensten van het Belgisch Staatsblad kunnen oordelen, en niet als een verplichting. Zoals het ontworpen artikel 475bis thans geredigeerd is, kan het niet geacht worden te voorzien in een van de begeleidende maatregelen die |
Cour d'arbitrage ». (ibid., p. 185). | voorgeschreven worden door het Arbitragehof » (ibid., p. 185). |
B.7.3. Afin de tenir compte de cette observation du Conseil d'Etat, le | B.7.3. Teneinde rekening te houden met die opmerking van de Raad van |
projet de loi ajoute à l'article 6 que les services du Moniteur belge | State, werd in het ontwerp van wet aan artikel 6 toegevoegd dat de |
sont en outre chargés d'offrir un service d'aide aux citoyens à la | diensten van het Belgisch Staatsblad tevens, door middel van een |
recherche de documents, par le biais d'un service d'aide téléphonique | gratis telefonische hulpdienst, bijstand dienen te leveren aan de |
gratuit (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 12). | burgers bij het zoeken naar documenten (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 12). |
B.8.1. En ce qui concerne l'article 7 de l'avant-projet de loi, la | B.8.1. Met betrekking tot artikel 7 van het voorontwerp van wet heeft |
section de législation du Conseil d'Etat avait notamment observé : | de afdeling wetgeving van de Raad van State onder meer het volgende opgemerkt : |
« L'exposé des motifs justifie l'habilitation donnée au Roi par | « In de memorie van toelichting wordt de machtiging die aan de Koning |
l'article 475ter, en projet, par la circonstance que 'de telles | wordt verleend door het ontworpen artikel 475ter, gerechtvaardigd door |
mesures sont (...) susceptibles de devoir être modifiées en fonction | te stellen ' dat dergelijke maatregelen (...) moeten (kunnen) worden |
de l'évolution technologique et des possibilités offertes par des | gewijzigd naar gelang van de technologische ontwikkeling en van de |
mogelijkheden aangeboden door particuliere of openbare ondernemingen, | |
entreprises privées ou publiques, de même que par le biais de certains | evenals door middel van bepaalde openbare diensten '. Hoewel deze |
services publics'. Si, de prime abord, cette justification de | rechtvaardiging van de beoogde machtiging op het eerste gezicht kan |
l'habilitation envisagée peut être admise, l'attention est toutefois | worden aanvaard, wordt de aandacht evenwel gevestigd op het feit dat |
attirée sur le fait que c'est au législateur lui-même qu'il | het de wetgever zelf toekomt om - al was het maar door enkel te |
appartiendrait d'imposer des obligations - fût-ce en prévoyant | voorzien in het beginsel ervan - aan andere overheden of personen dan |
seulement leur principe - à des autorités ou des personnes autres que | de Staat zelf verplichtingen op te leggen » (Parl. St., Kamer, |
l'Etat lui-même » (Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. | 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 185). |
185). B.8.2. Dans l'exposé des motifs relatif à l'article 7 du projet de | B.8.2. In de memorie van toelichting bij artikel 7 van het ontwerp van |
loi, il fut répondu comme suit à cette observation du Conseil d'Etat : | wet werd op deze opmerking van de Raad van State als volgt geantwoord : |
« Cependant, et en réponse à l'avis du Conseil d'Etat, il n'est pas | « Niettemin [is] niet voorzien om verplichtingen op te leggen aan |
envisagé d'imposer des obligations à des autorités ou des personnes | overheden of personen, andere dan de Staat zelf, om deze doelstelling |
autres que l'Etat lui-même en vue de réaliser cet objectif. Les | te realiseren. De genomen maatregelen zullen door de Staat zelf |
mesures prises seront exécutées par l'Etat lui-même, ou dans le cadre | uitgevoerd worden of in het kader van contracten of overeenkomsten die |
de contrats ou accords passés avec des acteurs publics ou privés » | zullen worden afgesloten met publieke of private actoren » (Parl. St., |
(Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 12). | Kamer, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 12). |
B.9. La loi du 31 mai 1961 relative à l'emploi des langues en matière | B.9. De wet van 31 mei 1961 betreffende het gebruik der talen in |
législative, à la présentation, à la publication et à l'entrée en | wetgevingszaken, het opmaken, bekendmaken en inwerkingtreden van |
vigueur des textes légaux et réglementaires a imposé l'obligation de | wetten en verordeningen heeft de verplichting opgelegd om de teksten |
publier les textes du pouvoir fédéral au Moniteur belge . | van de federale overheid in het Belgisch Staatsblad bekend te maken. |
Pour les décrets communautaires et régionaux, la même obligation est | Voor de decreten van de gemeenschappen en de gewesten geldt dezelfde |
imposée par les articles 22 et 54 à 56 de la loi spéciale du 8 août | verplichting krachtens de artikelen 22 en 54 tot 56 van de bijzondere |
1980 de réformes institutionnelles et par les articles 46 à 48 de la | wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en de |
loi du 31 décembre 1983 de réformes institutionnelles pour la | artikelen 46 tot 48 van de wet van 31 december 1983 tot hervorming der |
Communauté germanophone. Les articles 8, 32, 33, 69 et 73 de la loi | instellingen voor de Duitstalige Gemeenschap. De artikelen 8, 32, 33, |
spéciale du 12 janvier 1989 relative aux institutions bruxelloises | 69 en 73 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot |
contiennent des dispositions analogues pour les ordonnances de la | de Brusselse instellingen bevatten analoge bepalingen voor de |
Région de Bruxelles-Capitale et de la Commission communautaire | ordonnanties van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en van de |
commune, de même que les décrets portant transfert de l'exercice de | Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, en ook de decreten houdende |
certaines compétences de la Communauté française à la Région wallonne | overdracht van de uitoefening van sommige bevoegdheden van de Franse |
et à la Commission communautaire française organisent cette | Gemeenschap aan het Waalse Gewest en aan de Franse |
publication pour les décrets qui émanent de la Commission | Gemeenschapscommissie organiseren die bekendmaking voor de decreten |
communautaire française. | die uitgaan van de Franse Gemeenschapscommissie. |
D'autres dispositions des lois précitées traitent de la publication | Andere bepalingen van de voormelde wetten handelen over de |
des actes administratifs de ces diverses autorités. | bekendmaking van de administratieve akten van die verschillende |
B.10. Selon l'ensemble de ces textes, les actes législatifs, ainsi que | overheden. B.10. Volgens al die teksten zijn de wetgevende akten, alsook de |
les actes administratifs qui intéressent « la généralité des citoyens | administratieve akten die belang hebben « voor de meerderheid van de |
» (article 56, § 1er, des lois sur l'emploi des langues en matière | burgers » (artikel 56, § 1, van de wetten op het gebruik van de talen |
administrative, coordonnées par l'arrêté royal du 18 juillet 1966 et | in bestuurszaken, gecoördineerd bij het koninklijk besluit van 18 juli |
article 84 de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes | 1966, en artikel 84 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot |
institutionnelles), sont obligatoires à compter du dixième jour qui | hervorming der instellingen), verbindend de tiende dag na die van hun |
suit cette publication, sauf s'ils fixent un autre délai. | bekendmaking, tenzij zij een andere termijn bepalen. |
L'effet attaché à la publication suppose que le mode de publication | Het aan de bekendmaking verbonden gevolg veronderstelt dat de wijze |
pour lequel opte le législateur garantisse l'accessibilité des textes | van bekendmaking waarvoor de wetgever opteert, zonder discriminatie de |
officiels sans discrimination, afin que l'ensemble des destinataires | toegankelijkheid van de officiële teksten waarborgt, zodat alle |
de ces textes soient en mesure de connaître les obligations qui leur sont imposées par ces textes et les droits qui leur sont reconnus par ceux-ci. B.11. La Cour doit dès lors vérifier si les dispositions attaquées garantissent l'accessibilité des textes officiels à leurs destinataires sans discrimination et en particulier si le législateur, conformément à l'objectif mentionné en B.5, a pris les mesures d'accompagnement nécessaires en prévoyant pour une catégorie de personnes déterminée un autre mode d'accès, adapté à leur situation, aux textes qui produisent à leur égard des effets de droit. | adressaten van die teksten in staat zijn kennis te nemen van de hun bij die teksten opgelegde verplichtingen en toegekende rechten. B.11. Het Hof dient bijgevolg na te gaan of de bestreden bepalingen de toegankelijkheid van de officiële teksten zonder discriminatie waarborgen aan de personen voor wie ze bestemd zijn, en inzonderheid of de wetgever, overeenkomstig zijn in B.5 vermelde doelstelling, de nodige begeleidende maatregelen heeft genomen door voor een bepaalde categorie van personen te voorzien in een andere, aan hun situatie aangepaste wijze van toegang tot de teksten die voor hen rechtsgevolgen hebben. |
B.12.1. A cet égard, l'article 6 attaqué dispose que les services du | B.12.1. Te dien aanzien bepaalt het bestreden artikel 6 dat de |
Moniteur belge , par le biais d'un service d'aide téléphonique | diensten van het Belgisch Staatsblad , door middel van een gratis |
gratuit, doivent, d'une part, à prix coûtant, procurer à tout citoyen, | telefonische hulpdienst, enerzijds, tegen kostprijs iedere burger op |
à sa demande, une copie des actes et documents publiés au Moniteur | zijn verzoek een afschrift van de in het Belgisch Staatsblad |
bekendgemaakte akten en documenten dienen te bezorgen, en, anderzijds, | |
belge et, d'autre part, assister les citoyens dans la recherche de documents. | de burgers bijstand dienen te verlenen bij het zoeken naar documenten. |
B.12.2. Dans les travaux préparatoires de la loi-programme (I) du 24 | B.12.2. In de parlementaire voorbereiding van de programmawet (I) van |
décembre 2002, la possibilité avait déjà été envisagée, pour les | 24 december 2002 werd reeds gewag gemaakt van de mogelijkheid voor |
personnes qui ne disposent pas d'outils informatiques, de se faire | personen die geen informaticamaterieel ter beschikking hebben, om zich |
procurer, par les services du Moniteur belge , dans les 24 heures de | door de diensten van het Belgisch Staatsblad , binnen 24 uur volgend |
leur demande, une copie certifiée conforme de l'acte ou du document | op hun verzoek, een gewaarmerkte kopie van de akte die of het document |
souhaité (Doc. parl., Sénat, 2002-2003, n° 2-1391/5, p. 10). Dans son | dat zij wensen te verkrijgen, te laten overleggen (Parl. St., Senaat, |
arrêt n° 106/2004 du 16 juin 2004, la Cour a considéré ce qui suit à ce sujet : « B.18. Cette dernière mesure permettant d'obtenir une copie d'un acte ou d'un document du Moniteur belge n'est pas de nature à remédier aux effets négatifs des dispositions entreprises. Ceux qui ne disposent pas de matériel informatique ne pouvant consulter eux-mêmes le Moniteur belge , il sera en effet particulièrement malaisé à qui recherche un texte de pouvoir identifier l'exemplaire où le texte en question est publié. Cette mesure introduit ainsi une différence de traitement entre celui qui, ayant accès à un matériel informatique, peut consulter aisément tous les numéros du Moniteur belge édités depuis la mise en vigueur des dispositions attaquées et y trouver le texte qui l'intéresse, et celui qui, n'ayant pas accès à l'informatique, ne peut identifier le numéro dans lequel ce texte est publié. | 2002-2003, nr. 2-1390/5, p. 10). In zijn arrest nr. 106/2004 van 16 juni 2004 heeft het Hof hieromtrent het volgende gesteld : « B.18. Deze laatste maatregel, waarbij het mogelijk is een kopie van een akte of een document uit het Belgisch Staatsblad te verkrijgen, is niet van dien aard dat daardoor de negatieve gevolgen van de bestreden bepalingen worden verholpen. Aangezien personen die geen informaticamaterieel ter beschikking hebben het Belgisch Staatsblad zelf niet kunnen raadplegen, zal het voor diegene die een tekst zoekt immers uiterst moeilijk zijn om het exemplaar waarin de desbetreffende tekst is bekendgemaakt te identificeren. Die maatregel voert aldus een verschil in behandeling in tussen diegene die, aangezien hij toegang heeft tot informaticamaterieel, op eenvoudige wijze alle nummers kan raadplegen van het Belgisch Staatsblad die zijn uitgegeven sinds de inwerkingtreding van de aangevochten bepalingen en daaronder de tekst kan vinden die hem interesseert, en diegene die, aangezien hij geen toegang heeft tot de informatica, het nummer waarin die tekst is bekendgemaakt niet kan identificeren ». |
B.12.3. L'article 6 attaqué vise toutefois non seulement « | B.12.3. Het bestreden artikel 6 strekt er echter niet alleen toe « de |
l'institutionnalisation du 'help desk' du Moniteur belge », en | ' help desk ' van het Belgisch Staatsblad tot een instelling [te] |
prévoyant en outre « la gratuité de son numéro d'appel » (Doc. parl., | verheffen » en « te bepalen dat het oproepnummer ervan gratis is » |
Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/018, p. 4), mais charge aussi le service d'aide téléphonique gratuit d'assister les citoyens dans la recherche de documents. Eu égard à l'ajout de cette deuxième mission, dont la genèse est décrite en B.7, il apparaît que la tâche du service d'aide téléphonique gratuit fourni par les services du Moniteur belge ne se limite pas à fournir une copie d'un document ou acte identifié par le citoyen. Par ailleurs, ce même service doit également aider activement le citoyen à trouver l'acte ou le document qu'il recherche. Par conséquent, ce service d'aide permet que des personnes qui ne disposent pas d'outils informatiques et qui ne peuvent pas elles-mêmes consulter le Moniteur belge reçoivent un texte sans devoir elles-mêmes identifier l'exemplaire où est publié le texte en question, de sorte qu'il est mis fin à cette différence de traitement. En outre, il apparaît de ce qui précède qu'il doit être donné suite à une demande d'information des citoyens dans un bref délai. B.13.1. Enfin, conformément à l'article 7 attaqué, le Roi doit prendre « d'autres mesures d'accompagnement [...] afin d'assurer la diffusion et l'accès les plus larges possible aux informations contenues dans le Moniteur belge ». | (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1845/018, p. 4), maar legt de gratis telefonische hulpdienst tevens de taak op om de burgers bijstand te verlenen bij het zoeken naar documenten. Uit de toevoeging van die tweede opdracht, waarvan de totstandkoming in B.7 is beschreven, blijkt dat de taak van de door de diensten van het Belgisch Staatsblad verstrekte gratis telefonische hulpdienst niet is beperkt tot het leveren van een afschrift van een door de burger geïdentificeerde akte of document. Diezelfde dienst dient de burger ook actief bij te staan om een door hem gezochte akte of document te vinden. Die hulpdienst maakt het bijgevolg mogelijk dat personen die geen informaticamaterieel ter beschikking hebben en die het Belgisch Staatsblad zelf niet kunnen raadplegen, een tekst kunnen verkrijgen zonder zelf het exemplaar te moeten identificeren waarin de desbetreffende tekst is bekendgemaakt, zodat aan het voormelde verschil in behandeling een einde wordt gemaakt. Bovendien blijkt uit het voorgaande dat aan een vraag om informatie van de burgers binnen een korte termijn gevolg dient te worden gegeven. B.13.1. Ten slotte dient de Koning, overeenkomstig het bestreden artikel 7, « andere begeleidende maatregelen » te nemen « met het oog op een zo ruim mogelijke verspreiding van en toegang tot de in het Belgisch Staatsblad opgenomen informatie ». |
B.13.2. Comme l'a observé la section de législation du Conseil d'Etat | B.13.2. Zoals de afdeling wetgeving van de Raad van State heeft |
(Doc. parl., Chambre, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 185), il découle | opgemerkt (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 185), |
de la précision selon laquelle il s'agit d'« autres » mesures | vloeit uit de precisering dat het om « andere » begeleidende |
d'accompagnement que sont visées ici des mesures autres que la | maatregelen gaat, voort dat hiermee andere maatregelen worden bedoeld |
possibilité dont dispose chaque citoyen d'obtenir de la part des | dan de mogelijkheid voor iedere burger om bij de diensten van het |
services du Moniteur belge une copie des actes et documents publiés au | Belgisch Staatsblad een afschrift te verkrijgen van de in het Belgisch |
Moniteur belge et de demander à ces services une assistance dans leur | Staatsblad bekendgemaakte akten en documenten en om aan die diensten |
recherche de documents. | bijstand te vragen bij het zoeken naar documenten. |
B.13.3. Dans les travaux préparatoires, il fut déclaré ce qui suit à | B.13.3. In de parlementaire voorbereiding werd hieromtrent het |
ce sujet : | volgende verklaard : |
« L'objectif de ces mesures est d'offrir gratuitement aux citoyens, ou | « De bedoeling van de begeleidende maatregelen bestaat erin om burgers |
à un coût le plus bas possible, un accès le plus large possible aux | gratis of tegen een zo lage mogelijke kostprijs een zo ruim mogelijke |
informations contenues dans le Moniteur belge , en veillant à une | toegang te bieden tot de informatie in het Belgisch Staatsblad , door |
couverture optimale du territoire. | toe te zien op een optimale spreiding over het grondgebied. |
Zo kan worden gedacht aan de terbeschikkingstelling van de | |
Notamment, on peut penser à la mise à disposition des sommaires du | samenvattingen van het Belgisch Staatsblad in voor het publiek |
Moniteur belge dans des lieux accessibles au public ou sur demande. | toegankelijke plaatsen of op verzoek. Op grond van die samenvattingen |
Sur la base de ceux-ci, le citoyen pourra alors au choix consulter le | kan de burger dan naar keuze de internetsite van het Belgisch |
site internet du Moniteur belge ou s'adresser directement à lui pour | Staatsblad raadplegen of er zich rechtstreeks tot wenden om een |
obtenir un exemplaire du document recherché. Mais ceci ne constitue | exemplaar van het gezochte document te verkrijgen. Dat is slechts één |
qu'une des mesures possibles. Il est certain que dans l'avenir, de | van de mogelijke maatregelen. In de toekomst kunnen ongetwijfeld |
nouveaux moyens d'assurer une diffusion la plus large des informations | nieuwe middelen om te zorgen voor een zo ruim mogelijke verspreiding |
du Moniteur belge pourront être dégagés » (Doc. parl., Chambre, | van de informatie van het Belgisch Staatsblad worden ontwikkeld » |
2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 12). | (Parl. St., Kamer, 2004-2005, DOC 51-1845/001, p. 12). |
B.14.1. Uit wat voorafgaat, in het bijzonder wat in B.12.3 is vermeld, | |
B.14.1. Il découle de ce qui précède, en particulier de ce qui est dit | vloeit voort dat de maatregelen die het voorwerp uitmaken van de |
en B.12.3, que les mesures qui font l'objet des articles 6 et 7 de la | artikelen 6 en 7 van de wet van 20 juli 2005 van dien aard zijn dat |
loi du 20 juillet 2005 sont de nature à éviter que les citoyens soient | zij vermijden dat de burgers het slachtoffer zouden zijn van een |
victimes d'une discrimination dans l'accès aux textes officiels | discriminatie bij de toegang tot de in het Belgisch Staatsblad |
publiés au Moniteur belge . Par conséquent, les dispositions attaquées | bekendgemaakte officiële teksten. Bijgevolg schenden de bestreden |
ne violent pas les articles 10 et 11 de la Constitution. B.14.2. Le moyen unique n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 17 janvier 2007. Le greffier, P.-Y. Dutilleux. Le président, | bepalingen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. B.14.2. Het enige middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 17 januari 2007. De griffier, P.-Y. Dutilleux. De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |