Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 184/2006 du 29 novembre 2006 Numéro du rôle : 3930 En cause : le recours en annulation partielle de l'article 365ter, § 5, du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par la loi du 10 août 2005, introduit par N. La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...)"
Extrait de l'arrêt n° 184/2006 du 29 novembre 2006 Numéro du rôle : 3930 En cause : le recours en annulation partielle de l'article 365ter, § 5, du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par la loi du 10 août 2005, introduit par N. La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...) Uittreksel uit arrest nr. 184/2006 van 29 november 2006 Rolnummer 3930 In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel 365ter, § 5, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij de wet van 10 augustus 2005, ingestel Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...)
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Extrait de l'arrêt n° 184/2006 du 29 novembre 2006 Uittreksel uit arrest nr. 184/2006 van 29 november 2006
Numéro du rôle : 3930 Rolnummer 3930
In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van artikel
En cause : le recours en annulation partielle de l'article 365ter, § 365ter, § 5, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij de wet
5, du Code judiciaire, tel qu'il a été remplacé par la loi du 10 août van 10 augustus 2005, ingesteld door N. Arbib en anderen.
2005, introduit par N. Arbib et autres.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters
Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot et J.-P. Snappe, P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot en J.-P. Snappe,
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van
Arts, voorzitter A. Arts,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 24 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 24 februari
février 2006 et parvenue au greffe le 27 février 2006, un recours en 2006 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 27
februari 2006, is beroep tot gedeeltelijke vernietiging ingesteld van
annulation partielle de l'article 365ter, § 5, du Code judiciaire, tel artikel 365ter, § 5, van het Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij
qu'il a été remplacé par l'article 4 de la loi du 10 août 2005 artikel 4 van de wet van 10 augustus 2005 tot wijziging van het
modifiant le Code judiciaire en ce qui concerne les traitements des Gerechtelijk Wetboek wat betreft de wedden van de referendarissen en
référendaires et juristes de parquet près les cours et les tribunaux de parketjuristen bij de hoven van beroep en bij de rechtbanken van
de première instance, des greffiers et des secrétaires de parquet et eerste aanleg, van de griffiers en de secretarissen van het parket en
modifiant les articles 259duodecies et 285bis du même Code (publiée au tot wijziging van de artikelen 259duodecies en 285bis van hetzelfde
Moniteur belge du 2 septembre 2005), a été introduit par N. Arbib, Wetboek (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 2 september
demeurant à 6717 Nothomb, rue de l'Or 298, C. Baudenelle, demeurant à 2005) door N. Arbib, wonende te 6717 Nothomb, rue de l'Or 298, C.
4801 Verviers, avenue Jules Destrée 62, C. Bayart, demeurant à 1080 Baudenelle, wonende te 4801 Verviers, avenue Jules Destrée 62, C.
Bruxelles, avenue de la Liberté 155, C. Biebuyck, demeurant à 5000 Bayart, wonende te 1080 Brussel, Vrijheidslaan 155, C. Biebuyck,
Namur, rue Laenne 7, K. Blomme, demeurant à 2930 Brasschaat, Max wonende te 5000 Namen, rue Laenne 7, K. Blomme, wonende te 2930
Hermanlei 37, M. Borguet, demeurant à 1180 Bruxelles, rue Langeveld Brasschaat, Max Hermanlei 37, M. Borguet, wonende te 1180 Brussel,
133, S. Bosmans, demeurant à 7134 Epinois, Chemin de l'Indicateur 13, Langeveldstraat 133, S. Bosmans, wonende te 7134 Epinois, chemin de
A. Bouflette, demeurant à 3700 Tongres, Luikersteenweg 661, K. l'Indicateur 13, A. Bouflette, wonende te 3700 Tongeren,
Castermans, demeurant à 3700 Tongres, Plein 21, F. Claessens, Luikersteenweg 661, K. Castermans, wonende te 3700 Tongeren, Plein 21,
demeurant à 4367 Crisnée, rue Joseph Wauters 12, V. Collignon, F. Claessens, wonende te 4367 Crisnée, rue Joseph Wauters 12, V.
demeurant à 1640 Rhode-Saint-Genèse, avenue des Mouettes 9, E. Crampe, Collignon, wonende te 1640 Sint-Genesius-Rode, Meeuwenlaan 9, E.
demeurant à 2500 Lierre, Plashoevestraat 9D 46, M.-A. Dagnely, Crampe, wonende te 2500 Lier, Plashoevestraat 9 D 46, M.-A. Dagnely,
demeurant à 1060 Bruxelles, chaussée de Forest 2, P. Dascotte, wonende te 1060 Brussel, Vorstsesteenweg 2, P. Dascotte, wonende te
demeurant à 7000 Mons, boulevard Sainctelette 17, G. Decoster, 7000 Bergen, boulevard Sainctelette 17, G. Decoster, wonende te 9030
demeurant à 9030 Mariakerke, Mahoniestraat 2, C. Defraigne, demeurant
à 1325 Corroy-le-Grand, Sentier du Berger 45, G. De Poortere, Mariakerke, Mahoniestraat 2, C. Defraigne, wonende te 1325
demeurant à 2547 Lint, Duffelsesteenweg 59, D. Desaive, demeurant à Corroy-le-Grand, Sentier du Berger 45, G. De Poortere, wonende te 2547
Lint, Duffelsesteenweg 59, D. Desaive, wonende te 4000 Luik, rue
4000 Liège, rue Grandgagnage 18/32, S. Dombret, demeurant à 4000 Grandgagnage 18/32, S. Dombret, wonende te 4000 Luik, rue Louvrex
Liège, rue Louvrex 67A/053, M. Dumarey, demeurant à 8211 Aartrijke, 67A/053, M. Dumarey, wonende te 8211 Aartrijke, Brugse Heirweg 71, J.
Brugse Heirweg 71, J. Goransson, demeurant à 1180 Bruxelles, rue de la Goransson, wonende te 1180 Brussel, Zijdeteeltstraat 25, P.
Magnanerie 25, P. Gryspeerdt, demeurant à 8755 Ruiselede, Gryspeerdt, wonende te 8755 Ruiselede, Planterijstraat 18, F. Heenen,
Planterijstraat 18, F. Heenen, demeurant à 1410 Waterloo, avenue wonende te 1410 Waterloo, avenue Wellington 34, P.-H. Koemoth, wonende
Wellington 34, P.-H. Koemoth, demeurant à 4800 Verviers, avenue du
Chêne 173, V. Lafarque, demeurant à 5000 Namur, rue Henri Blès 96A, Y. te 4800 Verviers, avenue du Chêne 173, V. Lafarque, wonende te 5000
Lachman, demeurant à 1180 Bruxelles, rue Robert Jones 28, F. Lams, Namen, rue Henri Blès 96A, Y. Lachman, wonende te 1180 Brussel, Robert
demeurant à 4000 Liège, rue Bassenge 37, B. Legros, demeurant à 5000 Jonesstraat 28, F. Lams, wonende te 4000 Luik, rue Bassenge 37, B.
Namur, avenue de la Plante 11, F. Lejeune, demeurant à 4190 Ferrières, Legros, wonende te 5000 Namen, avenue de la Plante 11, F. Lejeune,
Le Houpet 4A, F. Malengreau, demeurant à 1060 Bruxelles, rue Jean wonende te 4190 Ferrières, Le Houpet 4A, F. Malengreau, wonende te
Volders 9A/6, A. Mannaert, demeurant à 1190 Bruxelles, avenue Jupiter 1060 Brussel, Jean Volderslaan 9A/6, A. Mannaert, wonende te 1190
95, V. Marchand, demeurant à 1460 Ittre, Ferme Barnage 1B, L. Brussel, Jupiterlaan 95, V. Marchand, wonende te 1460 Itter, Ferme
Moereels, demeurant à 9420 Erpe-Mere, Biezenstraat 46, F. Morez, Barnage 1 B, L. Moereels, wonende te 9420 Erpe-Mere, Biezenstraat 46,
demeurant à 4000 Liège, rue Simenon 2, S. Naudts, demeurant à 9820 F. Morez, wonende te 4000 Luik, rue Simenon 2, S. Naudts, wonende te
Melsen, Gaverse Steenweg 624B, E. Pieters, demeurant à 1000 Bruxelles, 9820 Melsen, Gaverse Steenweg 624B, E. Pieters, wonende te 1000
avenue Air Marshal Coningham 4/15, R. Pirson, demeurant à 5500 Brussel, Air Marshal Coninghamlaan 4/15, R. Pirson, wonende te 5500
Drehance, rue de Walzin 111A, C. Popeye, demeurant à 8630 Furnes, Drehance, rue de Walzin 111 A, C. Popeye, wonende te 8630 Veurne,
Knollestraat 31, J. Trokay, demeurant à 5300 Bonneville, rue de Knollestraat 31, J. Trokay, wonende te 5300 Bonneville, rue de Bruyère
Bruyère 85, A. Van Boxstael, demeurant à 1790 Affligem, Langestraat 7, 85, A. Van Boxstael, wonende te 1790 Affligem, Langestraat 7, A. van
A. van der Linden d'Hooghvorst, demeurant à 1470 Bousval, rue Bois des der Linden d'Hooghvorst, wonende te 1470 Bousval, rue Bois des Conins
Conins 17, M. Vanderseypen, demeurant à 1210 Bruxelles, rue Wauwermans 17, M. Vanderseypen, wonende te 1210 Brussel, Wauwermansstraat 7, H.
7, H. Van Driessche, demeurant à 9600 Renaix, boulevard Fostier 36, L. Van Driessche, wonende te 9600 Ronse, Fostierlaan 36, L. Van
Van Keirsbilck, demeurant à 9000 Gand, Cyriel Buyssestraat 16, M.-A. Keirsbilck, wonende te 9000 Gent, Cyriel Buyssestraat 16, M.-A.
Witvrouw, demeurant à 4550 Nandrin, rue Croix-André 112, P. Herbots, Witvrouw, wonende te 4550 Nandrin, rue Croix-André 112, P. Herbots,
demeurant à 2020 Anvers, Jan van Rijswijcklaan 116a, R. De Craen, wonende te 2020 Antwerpen, Jan van Rijswijcklaan 116a, R. De Craen,
demeurant à 1700 Dilbeek, Kloosterstraat 161, et F. Vermeersch, wonende te 1700 Dilbeek, Kloosterstraat 161, en F. Vermeersch, wonende
demeurant à 9880 Aalter, Steenweg op Deinze 208. te 9880 Aalter, Steenweg op Deinze 208.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
Quant à la disposition attaquée Ten aanzien van de bestreden bepaling
B.1. Le recours est dirigé contre l'article 365ter, § 5, du Code B.1. Het beroep is gericht tegen artikel 365ter, § 5, van het
judiciaire, tel qu'il a été remplacé par l'article 4 de la loi du 10 Gerechtelijk Wetboek, zoals vervangen bij artikel 4 van de wet van 10
août 2005 modifiant le Code judiciaire en ce qui concerne les augustus 2005 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek wat betreft
traitements des référendaires et juristes de parquet près les cours et de wedden van de referendarissen en de parketjuristen bij de hoven van
les tribunaux de première instance, des greffiers et des secrétaires beroep en bij de rechtbanken van eerste aanleg, van de griffiers en de
de parquet et modifiant les articles 259duodecies et 285bis du même Code. secretarissen van het parket en tot wijziging van de artikelen 259duodecies en 285bis van hetzelfde Wetboek.
Cette disposition énonce comme suit : Die bepaling luidt als volgt :
« § 5. Les articles 362, 363, 365, § 1er, 367, alinéas 2 à 5, et 377 « § 5. De artikelen 362, 363, 365, § 1, 367, tweede tot vijfde lid, en
sont applicables par analogie aux référendaires et aux juristes de 377 zijn van overeenkomstige toepassing op de referendarissen en de
parquet près les cours d'appel et les tribunaux de première instance parketjuristen bij de hoven van beroep en bij de rechtbanken van
». eerste aanleg ».
B.2.1. La requête fait apparaître que cette disposition est attaquée B.2.1. Uit het verzoekschrift blijkt dat die bepaling wordt bestreden,
en tant qu'elle déclare l'article 367, alinéa 2, 2°, du Code in zoverre ze artikel 367, tweede lid, 2°, van het Gerechtelijk
judiciaire applicable aux référendaires et juristes de parquet près Wetboek van toepassing verklaart op de referendarissen en de
les cours d'appel et les tribunaux de première instance. parketjuristen bij de hoven van beroep en bij de rechtbanken van
eerste aanleg.
Ledit article 367, alinéa 2, 2°, du Code judiciaire dispose : Dit artikel 367, tweede lid, 2°, van het Gerechtelijk Wetboek luidt
« Pour la fixation de l'ancienneté utile sont prises en considération als volgt : « Voor het vaststellen van de nuttige anciënniteit worden in
: aanmerking genomen :
1° [...]; 1° [...];
2° les prestations visées à l'article 371, § 2 ». 2° de prestaties bedoeld in artikel 371, § 2 ».
B.2.2. L'article 371, § 2, du Code judiciaire dispose : B.2.2. Artikel 371, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek luidt als volgt :
« Entrent en compte pour le calcul de l'ancienneté : « Voor de berekening van de anciënniteit komen in aanmerking :
a) le temps de l'inscription au barreau excédant quatre années au a) de tijd van inschrijving bij de balie, die op het tijdstip van de
moment de la nomination, ainsi que l'exercice excédant quatre années benoeming vier jaar te boven gaat, evenals de uitoefening van het ambt
de la charge de notaire par un docteur ou un licencié en droit; van notaris door een doctor of een licentiaat in de rechten, boven vier jaar;
[...] ». [...] ».
B.3. Il ressort de ce qui précède et de la requête que les parties B.3. Uit hetgeen voorafgaat en uit het verzoekschrift blijkt dat de
requérantes attaquent l'article 365ter, § 5, du Code judiciaire en verzoekende partijen artikel 365ter, § 5, van het Gerechtelijk Wetboek
tant qu'il implique que, pour le calcul de l'ancienneté des bestrijden, in zoverre het inhoudt dat bij de berekening van de
référendaires et juristes de parquet près les cours d'appel et les anciënniteit van de referendarissen en de parketjuristen bij de hoven
tribunaux de première instance, il n'est tenu compte de la durée van beroep en bij de rechtbanken van eerste aanleg de tijd van
d'inscription au barreau que lorsque celle-ci excède quatre années au inschrijving bij de balie slechts in aanmerking wordt genomen wanneer
moment de la nomination. die op het tijdstip van de benoeming vier jaar te boven gaat.
Quant à la recevabilité du recours Ten aanzien van de ontvankelijkheid van het beroep
B.4. Le Conseil des ministres soutient que le recours est irrecevable B.4. De Ministerraad voert aan dat het beroep niet ontvankelijk is
ratione temporis, étant donné que la règle inscrite à l'article ratione temporis, vermits de in artikel 365ter, § 5, van het
365ter, § 5, du Code judiciaire a été insérée dans ce Code par Gerechtelijk Wetboek vervatte regel in dat Wetboek werd ingevoerd bij
l'article 19 de la loi du 24 mars 1999 « relative aux juristes de artikel 19 van de wet van 24 maart 1999 « met betrekking tot de
parquet et aux référendaires et complétant et modifiant certaines parketjuristen en de referendarissen en tot aanvulling en wijziging
dispositions du Code judiciaire et de la loi du 22 décembre 1998 van sommige bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek en van de wet tot
modifiant certaines dispositions de la deuxième partie du Code wijziging van sommige bepalingen van deel II van het Gerechtelijk
judiciaire concernant le Conseil supérieur de la Justice, la Wetboek met betrekking tot de Hoge Raad voor de Justitie, de benoeming
nomination et la désignation de magistrats et instaurant un système en aanwijzing van magistraten en tot invoering van een
d'évaluation pour les magistrats », publiée au Moniteur belge du 7 evaluatiesysteem van magistraten », bekendgemaakt in het Belgisch
avril 1999. Il est vrai que le législateur, par l'article 4 de la loi Staatsblad van 7 april 1999. De wetgever heeft bij artikel 4 van de
du 10 août 2005, a remplacé la totalité de l'article 365ter du Code wet van 10 augustus 2005 het volledige artikel 365ter van het
judiciaire, mais ce procédé n'aurait été inspiré que par des motifs de Gerechtelijk Wetboek weliswaar vervangen, maar die handelwijze zou
nature légistique et non par l'intention de légiférer. enkel zijn ingegeven door motieven van wetgevingstechnische aard en
Le recours n'aurait de ce fait pas été introduit dans le délai de six niet door de bedoeling om normerend op te treden.
mois après la publication de la norme attaquée, prévu par l'article 3, Het beroep zou daardoor niet zijn ingesteld binnen de bij artikel 3, §
§ 1er, de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof
bepaalde termijn van zes maanden na de bekendmaking van de bestreden
B.5.1. Lorsque, dans une législation nouvelle, le législateur reprend norm. B.5.1. Wanneer de wetgever in een nieuwe wetgeving een oude bepaling
une disposition ancienne et s'approprie de cette manière son contenu, overneemt en zich op die wijze de inhoud ervan toe-eigent, kan tegen
un recours peut être introduit contre la disposition reprise, dans les de overgenomen bepaling een beroep worden ingesteld binnen zes maanden
six mois de sa publication. na de bekendmaking ervan.
B.5.2. Par l'article 4 de la loi du 10 août 2005, publiée au Moniteur B.5.2. Bij artikel 4 van de wet van 10 augustus 2005, bekendgemaakt in
belge du 2 septembre 2005, le législateur a repris la totalité de het Belgisch Staatblad van 2 september 2005, heeft de wetgever het
l'article 365ter du Code judiciaire. volledige artikel 365ter van het Gerechtelijk Wetboek vervangen.
Même si ce procédé n'a été inspiré que par des motifs de nature Zelfs wanneer die handelwijze enkel zou zijn ingegeven door motieven
légistique, le législateur a légiféré à nouveau dans les matières van wetgevingstechnische aard, is de wetgever opnieuw normerend
contenues dans cette disposition. opgetreden in de erin vervatte aangelegenheden.
L'exception est rejetée. De exceptie wordt verworpen.
Quant au fond Ten gronde
B.6. Le moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 de la B.6. Het middel is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11
van de Grondwet, doordat de bestreden bepaling bij de berekening van
Constitution, en ce que la disposition attaquée, pour le calcul de de geldelijke anciënniteit van referendarissen en parketjuristen bij
l'ancienneté pécuniaire des référendaires et juristes de parquet près de hoven van beroep en bij de rechtbanken van eerste aanleg de in
les cours d'appel et les tribunaux de première instance, réduit de aanmerking te nemen ervaring aan de balie vermindert met vier jaren,
quatre années l'expérience du barreau prise en considération, ce qui waardoor een verschil in het behandeling in het leven wordt geroepen
crée une différence de traitement entre les personnes qui ont acquis tussen de personen die hun balie-ervaring als stagiair, dan wel als
leur expérience du barreau comme stagiaire ou comme stagiaire et stagiair en vervolgens als advocaat ingeschreven op het tableau,
ensuite comme avocat inscrit au tableau (première branche), entre les hebben opgebouwd (eerste onderdeel), tussen referendarissen en
référendaires et juristes de parquet, d'une part, et les magistrats, parketjuristen, enerzijds, en magistraten, anderzijds (tweede
d'autre part (deuxième branche), et entre les référendaires et onderdeel), en tussen referendarissen en parketjuristen, naargelang
juristes de parquet, selon qu'ils ont acquis de l'expérience dans un zij ervaring hebben opgebouwd in een Rijksdienst, dan wel aan de balie
(derde onderdeel).
service de l'Etat ou au barreau (troisième branche). B.7. Zoals de verzoekende partijen aangeven, roept de bestreden
B.7. Comme l'indiquent les parties requérantes, la disposition bepaling een verschil in behandeling in het leven tussen
attaquée crée une différence de traitement entre les référendaires et referendarissen en parketjuristen, naargelang de opgedane ervaring aan
juristes de parquet, selon que l'expérience acquise au barreau s'élève de balie meer of minder dan vier jaar bedraagt.
à plus ou à moins de quatre années. Vermits bij de berekening van de anciënniteit van magistraten rekening
Le calcul de l'ancienneté des magistrats tenant compte des premières wordt gehouden met de eerste jaren van inschrijving aan de balie
années d'inscription au barreau (article 365, § 2, du Code (artikel 365, § 2, van het Gerechtelijk Wetboek), roept de bestreden
judiciaire), la disposition attaquée crée également une différence de bepaling eveneens een verschil in behandeling in het leven tussen,
traitement entre, d'une part, les référendaires et juristes de parquet enerzijds, de referendarissen en parketjuristen, en, anderzijds, de
et, d'autre part, les magistrats. magistraten.
Etant donné que, selon l'article 371, § 2, d), du Code judiciaire, le Vermits volgens artikel 371, § 2, d), van het Gerechtelijk Wetboek bij
calcul de l'ancienneté des référendaires et juristes de parquet tient de berekening van de anciënniteit van referendarissen en
compte de l'expérience acquise dans un service de l'Etat, même si parketjuristen rekening wordt gehouden met de ervaring die werd
cette expérience n'excède pas quatre années, la disposition attaquée opgebouwd in een Rijksdienst, ook wanneer die vier jaar niet te boven
crée enfin une dernière différence de traitement entre référendaires gaat, creëert de bestreden bepaling ten slotte ook een verschil in
et juristes de parquet, selon la nature de l'expérience acquise. behandeling tussen referendarissen en parketjuristen, naar gelang van de aard van de opgebouwde ervaring.
B.8. Bien que les différences de traitement ainsi créées reposent sur B.8. Ofschoon de aldus in het leven geroepen verschillen in
des critères objectifs, il convient d'examiner si elles sont behandeling steunen op objectieve criteria, dient te worden onderzocht
raisonnablement justifiées eu égard à l'objectif poursuivi par le of ze redelijk zijn verantwoord in het licht van de door de wetgever
législateur. nagestreefde doelstelling.
B.9. La règle reprise dans la disposition entreprise se fonde sur B.9. De in de bestreden bepaling vervatte regel gaat terug op artikel
l'article 61 de la loi du 6 août 1993 « portant des dispositions 61 van de wet van 6 augustus 1993 « houdende sociale en diverse
sociales et diverses », selon lequel l'ancienneté au barreau qui bepalingen », naar luid waarvan de balieanciënniteit die vier jaar te
excède quatre années entre en compte pour le calcul de l'ancienneté de boven gaat, werd verrekend bij de weddeanciënniteit van magistraten.
traitement des magistrats. Les quatre premières années sont donc exclues de l'expérience à prendre en compte. De eerste vier jaren werden bijgevolg uitgesloten van de te verrekenen ervaring.
B.10. Par cette disposition, le législateur visait à prendre B.10. Met die bepaling beoogde de wetgever de balieanciënniteit
intégralement en considération l'ancienneté au barreau « à partir de integraal te verrekenen « vanaf de inschrijving op het tableau, welke
l'inscription au tableau, qui se situe généralement entre la troisième zich over het algemeen situeert tussen het 3e en het 4e jaar na de
et [la] quatrième année après l'inscription comme stagiaire ». Car « inschrijving als stagiair ». Daardoor « wordt het objectief bereikt om
ainsi l'objectif de valoriser l'expérience comme avocat effectif est de ervaring als effectief advokaat te valoriseren » (Parl. St., Kamer,
atteint » (Doc. parl., Chambre, 1992-1993, n° 1040/1, p. 25). 1992-1993, nr. 1040/1, p. 25). De uitsluiting van de eerste vier jaar
L'exclusion des quatre premières années au barreau a également été
justifiée par des motifs d'ordre budgétaire (ibid. ). aan de balie werd ook door begrotingsmotieven verantwoord (ibid. ).
B.11. L'expérience du barreau présente des caractéristiques B.11. De ervaring aan de balie heeft specifieke kenmerken die
spécifiques que ne revêt aucune expérience acquise dans d'autres verschillen van de ervaring opgedaan in andere juridische beroepen.
professions juridiques. Cette spécificité tient au fait que Die specifieke kenmerken houden verband met het feit dat ervaring aan
l'expérience du barreau apporte par excellence la connaissance d'une de balie bij uitstek de kennis meebrengt van een aantal werkelijkheden
série de réalités auxquelles est également confronté un référendaire waarmee ook een parketjurist of een referendaris in zijn
ou un juriste de parquet dans l'exercice de ses fonctions, ce qui lui ambtsuitoefening wordt geconfronteerd, wat hem onder meer een beter
donne notamment une meilleure compréhension du déroulement de la inzicht verleent in het verloop van de gerechtelijke procedure en in
procédure judiciaire et du rôle des collaborateurs de la justice, une de rol van de medewerkers van het gerecht, een betere kennis van de
meilleure connaissance des justiciables ainsi qu'une meilleure rechtsonderhorigen, een beter aanvoelen van het begrip van het
perception de la notion de débat contradictoire et du principe des contradictoir debat en van het beginsel van de rechten van de
droits de la défense. La pratique du barreau permet dès lors verdediging. De praktijk aan de balie maakt het dan ook mogelijk de
d'acquérir les qualités psychologiques, humaines et juridiques que psychologische, menselijke en juridische kwaliteiten te verwerven die
doivent posséder les juristes de parquet et les référendaires. de parketjuristen en referendarissen moeten bezitten.
Sans doute le Code judiciaire impose-t-il certaines obligations aux Weliswaar legt het Gerechtelijk Wetboek bepaalde verplichtingen op aan
stagiaires, mais il ne fait aucune distinction à leur détriment sur le de stagiairs, maar het maakt geen onderscheid in hun nadeel op het
plan de l'exercice de la profession, « sans préjudice des dispositions stuk van de uitoefening van het beroep, « onverminderd de bijzondere
particulières concernant la Cour de cassation » (article 439 du Code bepalingen betreffende het Hof van Cassatie » (artikel 439 van het
judiciaire). Gerechtelijk Wetboek).
Dès lors que les caractéristiques spécifiques mentionnées de Nu de vermelde specifieke kenmerken van ervaring aan de balie ook
l'expérience du barreau existent aussi pendant les quatre premières
années au barreau, la différence de traitement n'est pas gelden tijdens de eerste vier jaar aan de balie, is het verschil in
raisonnablement justifiée. behandeling niet redelijk verantwoord.
B.12. Le moyen est fondé. B.12. Het middel is gegrond.
B.13. Etant donné que la règle critiquée est inscrite dans la B.13. Vermits de bekritiseerde regel in de bestreden bepaling vervat
disposition attaquée par renvoi à d'autres articles du Code is door verwijzing naar andere artikelen van het Gerechtelijk Wetboek,
judiciaire, cette disposition doit être annulée en ce qu'elle déclare dient die bepaling te worden vernietigd, in zoverre ze artikel 371, §
l'article 371, § 2, a), du Code judiciaire applicable aux 2, a), van het Gerechtelijk Wetboek van toepassing verklaart op de
référendaires et juristes de parquet près les cours d'appel et les referendarissen en parketjuristen bij de hoven van beroep en bij de
tribunaux de première instance. rechtbanken van eerste aanleg.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
annule l'article 365ter, § 5, du Code judiciaire en ce que cette vernietigt artikel 365ter, § 5, van het Gerechtelijk Wetboek, in
disposition déclare l'article 371, § 2, a), du Code judiciaire applicable aux référendaires et juristes de parquet près les cours d'appel et les tribunaux de première instance. Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 29 novembre 2006. Le greffier, P.-Y. Dutilleux. Le président, zoverre die bepaling artikel 371, § 2, a), van het Gerechtelijk Wetboek van toepassing verklaart op de referendarissen en parketjuristen bij de hoven van beroep en bij de rechtbanken van eerste aanleg. Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 29 november 2006. De griffier, P.-Y. Dutilleux. De voorzitter,
A. Arts. A. Arts.
^