Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 108/2006 du 28 juin 2006 Numéro du rôle : 3741 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 203, § 1 er , du Code civil, posées par la Cour d'appel de Mons. La Cour d'arbitrage, com après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet des questions préjudicielles et procédu(...)"
Extrait de l'arrêt n° 108/2006 du 28 juin 2006 Numéro du rôle : 3741 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 203, § 1 er , du Code civil, posées par la Cour d'appel de Mons. La Cour d'arbitrage, com après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet des questions préjudicielles et procédu(...) Uittreksel uit arrest nr. 108/2006 van 28 juni 2006 Rolnummer 3741 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen. Het Arbitragehof, samengeste wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Extrait de l'arrêt n° 108/2006 du 28 juin 2006 Uittreksel uit arrest nr. 108/2006 van 28 juni 2006
Numéro du rôle : 3741 Rolnummer 3741
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 203, § 1er, In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 203, § 1, van het
du Code civil, posées par la Cour d'appel de Mons. Burgerlijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Bergen.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters
Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, L. Lavrysen, A.
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels,
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet des questions préjudicielles et procédure I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging
Par arrêt du 28 juin 2005 en cause de A. Morano contre C. Aleo, dont Bij arrest van 28 juni 2005 in zake A. Morano tegen C. Aleo, waarvan
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 30 juin de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 30 juni
2005, la Cour d'appel de Mons a posé les questions préjudicielles 2005, heeft het Hof van Beroep te Bergen de volgende prejudiciële
suivantes : vragen gesteld :
« 1°) L'article 203, § 1er, du Code civil, tel qu'il est interprété « 1°) Schendt artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek, zoals het
wordt geïnterpreteerd door het Hof van Cassatie in zijn [...] arresten
par la Cour de cassation dans ses arrêts des 16 avril 2004 et 2 mai van 16 april 2004 en 2 mei 2005, de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet, in zoverre die burgerrechtelijke bepaling van openbare orde
2005 [...], viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce een discriminatie in het leven roept tussen de kinderen wier vader en
que cette disposition civile d'ordre public crée une discrimination moeder gescheiden zijn en diegenen die samenleven met hun niet
entre les enfants dont les père et mère sont séparés et ceux qui gescheiden vader en moeder, doordat - teneinde de middelen van de
vivent avec leurs père et mère non séparés, du fait que - pour vader en de moeder vast te stellen naar evenredigheid waarvan een
déterminer les facultés des père et mère à proportion desquelles le raming wordt gemaakt van de kosten voor de eerstgenoemden, en van het
coût des premiers et la contribution alimentaire due pour eux par l'un voor hen door één van hun gescheiden ouders, vader of moeder,
de leurs père et mère séparés sont évalués - le juge devrait ' tenir verschuldigde onderhoudsgeld - de rechter ' rekening [zou moeten]
compte des charges qui pèsent sur l'un (des) deux ', même si ces houden met de lasten die op een van hen rusten ', ook al zijn die
charges ne sont ni fiscales, ni sociales, ni professionnelles, ni lasten niet van fiscale, sociale, professionele of uitzonderlijke
exceptionnelles, d'une part, et du fait que - par la cohabitation des aard, enerzijds, en doordat - door de samenwoning van de
seconds avec leur père et mère non séparés - le coût de ces enfants laatstgenoemden met hun niet gescheiden vader en moeder - de kosten
comprend toujours une proportion de toutes les charges de leurs père voor die kinderen steeds een aandeel in alle lasten van hun vader en
et mère qui ne sont ni fiscales, ni sociales, ni professionnelles, ni moeder omvatten die niet van fiscale, sociale, professionele of
exceptionnelles, d'autre part, ce qui revient à privilégier les uitzonderlijke aard zijn, anderzijds, wat erop neerkomt dat de lasten
charges des parents séparés qui ne sont ni fiscales, ni sociales, ni van de gescheiden ouders die niet van fiscale, sociale, professionele
professionnelles, ni exceptionnelles, par rapport aux dépenses of uitzonderlijke aard zijn, worden bevoorrecht ten aanzien van de
relatives à l'hébergement, l'entretien, la surveillance, l'éducation uitgaven in verband met de huisvesting, het levensonderhoud, het
et la formation de leurs enfants, alors que ce privilège n'existe pas toezicht, de opvoeding en de opleiding van hun kinderen, terwijl dat
dans les cas de cohabitation des enfants avec leurs père et mère non voorrecht niet bestaat in de gevallen waarin de kinderen met hun niet
séparés ? gescheiden vader en moeder samenwonen ?
2°) L'article 203, § 1er, du Code civil, tel qu'il est interprété par 2°) Schendt artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek, zoals het
la Cour de cassation dans ses arrêts des 16 avril 2004 et 2 mai 2005 wordt geïnterpreteerd door het Hof van Cassatie in zijn [...] arresten
[...], viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, en ce que van 16 april 2004 en 2 mei 2005, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet
- à supposer que pour déterminer les facultés des père et mère à in zoverre - in de veronderstelling dat teneinde de middelen van de
proportion desquelles le coût de l'enfant doit être évalué, le juge vader en de moeder vast te stellen naar evenredigheid waarvan de
doive effectivement ' tenir compte des charges qui pèsent sur l'un kosten voor het kind moeten worden geraamd, de rechter daadwerkelijk '
(des) deux ', même si ces charges ne sont ni fiscales, ni sociales, ni professionnelles, ni exceptionnelles - cette disposition civile crée une discrimination entre différents pères et mères disposant de mêmes ressources nettes, du fait d'une absence de définition du concept de ' charges ' et de l'expression ' tenir compte ', ce qui, par le seul pouvoir d'appréciation du juge quant à la définition d'une charge et à la manière d'en tenir compte dans une matière d'ordre public, a pour conséquence que le sort qui sera réservé à une action introduite par rekening moet houden met de lasten die op een van hen rusten ', ook al zijn die lasten niet van fiscale, sociale, professionele of uitzonderlijke aard - die burgerrechtelijke bepaling een discriminatie in het leven roept tussen verschillende vaders en moeders die over dezelfde nettomiddelen beschikken, doordat het begrip ' lasten ' en de uitdrukking ' rekening houden met ' niet zijn gedefinieerd, hetgeen, doordat enkel de rechter beoordelingsbevoegdheid heeft in verband met de definitie van een last en de wijze waarop daarmee rekening dient te worden gehouden in een aangelegenheid van openbare orde, tot gevolg heeft dat het lot dat zal worden voorbehouden aan een vordering die door een vader of een moeder wordt ingesteld op grond van artikel
un des père ou mère sur la base de l'article 203bis du Code civil 203bis van het Burgerlijk Wetboek, door die schending, een verbreking
peut, du fait de cette violation, être constitutif d'une rupture van de gelijkheid kan vormen in vergelijking met het lot dat wordt
d'égalité par rapport au sort réservé à une action introduite sur la voorbehouden aan een vordering die op dezelfde grond wordt ingesteld
même base, par un autre des père ou mère ? door een andere vader of moeder ?
3°) L'article 203, § 1er, du Code civil viole-t-il l'article 22 de la 3°) Schendt artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek artikel 22
Constitution, en ce que cette disposition civile, telle qu'elle est van de Grondwet, in zoverre die burgerrechtelijke bepaling, zoals ze
door het Hof van Cassatie wordt geïnterpreteerd in zijn [...] arresten
interprétée par la Cour de cassation dans ses arrêts des 16 avril 2004 van 16 april 2004 en 2 mei 2005, doordat ze aan de rechter de
et 2 mai 2005 [...], en imposant au juge de tenir compte de certaines verplichting oplegt om rekening te houden met bepaalde lasten van de
charges des père et mère pour déterminer leurs facultés respectives - vader en moeder teneinde hun respectieve middelen vast te stellen -
même si ces charges ne sont ni fiscales, ni sociales, ni ook al zijn die lasten niet van fiscale, sociale, professionele of
professionnelles, ni exceptionnelles - lui impose, en même temps, de uitzonderlijke aard - hem tegelijkertijd de verplichting oplegt zich
s'immiscer dans la vie privée de chacun des père et mère, en in het privé-leven van zowel de vader als de moeder te mengen, door -
appréciant - selon des critères non objectivement définis - le op grond van niet objectief gedefinieerde criteria - te oordelen over
caractère convenable ou non des dépenses qu'il convient d'accepter ou het al dan niet gepaste karakter van de uitgaven die, als lasten,
de rejeter, à titre de charges, pour diminuer le coût proportionnel de moeten worden aangenomen of verworpen, teneinde de proportionele
kosten voor het kind te verminderen, met miskenning van de vrijheid
l'enfant, au mépris de la liberté de mener la vie que les père et mère van de vader en de moeder om het leven te leiden waarvoor zij hebben
ont choisie, alors que cette ingérence du juge n'est nécessaire ni gekozen, terwijl die inmenging van de rechter niet noodzakelijk is om
pour calculer le coût de l'enfant ni pour fixer la contribution de kosten voor het kind te berekenen noch om het voor hem
alimentaire pour lui ? ». verschuldigde onderhoudsgeld vast te stellen ? ».
(...) (...)
III. En droit III. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 203, § 1er, du Code civil dispose : B.1. Artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek bepaalt :
« Les père et mère sont tenus d'assumer, à proportion de leurs « De ouders dienen naar evenredigheid van hun middelen te zorgen voor
facultés, l'hébergement, l'entretien, la surveillance, l'éducation et de huisvesting, het levensonderhoud, het toezicht, de opvoeding en de
la formation de leurs enfants ». opleiding van hun kinderen ».
B.2. Dans une première question préjudicielle, le juge a quo interroge B.2. In een eerste prejudiciële vraag verzoekt de verwijzende rechter
het Hof zich uit te spreken over de bestaanbaarheid, met de artikelen
la Cour sur la compatibilité avec les articles 10 et 11 de la 10 en 11 van de Grondwet, van de voormelde bepaling, zoals ze door het
Constitution de la disposition précitée, telle qu'elle est interprétée Hof van Cassatie wordt geïnterpreteerd in zijn arresten van 16 april
par la Cour de cassation dans ses arrêts des 16 avril 2004 et 2 mai 2004 en 2 mei 2005, in zoverre zij een discriminerend verschil in
2005, en ce qu'elle créerait une différence de traitement behandeling in het leven zou roepen ten aanzien van de kinderen die
discriminatoire à l'égard des enfants qui vivent avec leurs père et samenleven met hun niet gescheiden vader en moeder en voor wie door de
mère non séparés et pour lesquels il n'est jamais tenu compte, du fait samenwoning nooit rekening is gehouden met de kostprijs van de lasten
de la cohabitation, du coût des charges qui pèsent sur l'un des die op een van de ouders wegen, ook al zijn die lasten niet van
parents, même si ces charges ne sont ni fiscales, ni sociales, ni fiscale, sociale, professionele of uitzonderlijke aard, terwijl de
professionnelles, ni exceptionnelles, alors que de telles charges rechter met dergelijke lasten wel rekening zou houden wanneer hij de
seraient prises en compte par le juge lorsqu'il évalue les facultés de middelen van de gescheiden vader en moeder inschat en de verhouding
pères et mères séparés et la proportion dans laquelle ils
interviennent respectivement dans le financement des contributions waarin zij respectievelijk bijdragen in de financiering van het
alimentaires. onderhoudsgeld.
B.3.1. D'après le Conseil des Ministres, la première question B.3.1. Volgens de Ministerraad zou de eerste prejudiciële vraag zonder
préjudicielle serait sans objet au motif qu'il n'existe pas de voorwerp zijn omdat er geen verschil in behandeling zou bestaan tussen
différence de traitement entre les deux catégories d'enfants qu'elle de beide erin beoogde categorieën van kinderen. Het Hof van Cassatie
vise. La Cour de cassation n'aurait, en effet, pas établi de zou immers geen onderscheid hebben ingesteld naargelang de ouders al
distinction selon que les parents sont séparés ou non. dan niet feitelijk gescheiden zijn.
B.3.2. Dans son arrêt du 16 avril 2004, la Cour de cassation a dit B.3.2. In zijn arrest van 16 april 2004 heeft het Hof van Cassatie
pour droit : voor recht gezegd :
« Attendu qu'aux termes de l'article 203, § 1er, du Code civil, les « Overwegende dat de ouders, luidens artikel 203, § 1, van het
père et mère sont tenus d'assumer, à proportion de leurs facultés, Burgerlijk Wetboek, naar evenredigheid van hun middelen dienen te
l'hébergement, l'entretien, la surveillance, l'éducation et la zorgen voor de huisvesting, het levensonderhoud, het toezicht, de
formation de leurs enfants; opvoeding en de opleiding van hun kinderen;
Que, pour déterminer les facultés respectives des père et mère, le Dat de rechter, om de respectieve middelen van de ouders te bepalen,
juge doit tenir compte notamment des charges qui pèsent sur l'un onder meer rekening moet houden met de lasten die op een van hen
d'eux; rusten;
Attendu qu'en conclusions la demanderesse faisait valoir que Overwegende dat eiseres in haar conclusie aanvoerde dat zij door de
l'aggravation constante de sa santé la contraignait à des dépenses voortdurende verergering van haar gezondheidstoestand genoodzaakt werd
d'ordre médical et pharmaceutique; dokters- en apothekerskosten te maken;
Attendu que l'arrêt du 24 avril 2002, qui considère que, pour Overwegende dat het arrest van 24 april 2002, dat van oordeel is dat,
bij de vaststelling van de voor een kind verschuldigde
apprécier la contribution alimentaire due pour un enfant, ' il n'y a onderhoudsbijdrage ' de bedragen van de lasten van het dagelijks leven
pas lieu de diminuer les revenus nets du montant des charges de la vie van de ouders niet van de netto-inkomsten afgetrokken dienen te worden
courante des parents ', car ' déduire des revenus d'un des parents ses ', aangezien ' lasten van het dagelijks leven aftrekken van de
charges de la vie courante reviendrait en réalité à effacer une partie inkomsten van een van de ouders, in werkelijkheid erop zou neerkomen
een gedeelte van die inkomsten uit te wissen, dat wil zeggen een
desdits revenus, c'est-à-dire un élément essentiel du coût de l'enfant wezenlijk gegeven van de kosten van het kind die men nu net aan de
que l'on cherche précisément à déterminer par la méthode indiquée hand van de hierboven vermelde methode wil berekenen ', zijn
ci-avant ', ne justifie pas légalement sa décision; » (Cass., 16 avril beslissing niet naar recht verantwoordt; » (Cass., 16 april 2004,
2004, Pas. 2004, p. 628). Pas., 2004, p. 628).
Dans son arrêt du 2 mai 2005 (C.04.0375.F), la Cour de cassation a In zijn arrest van 2 mei 2005 (C.04.0375.F) heeft het Hof van
également jugé, relativement à l'existence de frais et charges Cassatie, in verband met het bestaan van onreduceerbare, met name
incompressibles, notamment hypothécaires, qu'« en décidant ' qu'il n'y hypothecaire kosten en lasten eveneens geoordeeld dat « door te
a pas lieu de diminuer les revenus nets du montant des charges de la vie courante des parents ', car ' déduire des revenus d'un des parents ses charges de la vie courante reviendrait en réalité à effacer une partie desdits revenus, c'est à dire un élément essentiel du coût de l'enfant que l'on cherche précisément à déterminer par la méthode [Renard] ', l'arrêt de la Cour d'appel ne justifie pas légalement sa décision ». Il ressort de ces deux arrêts que le juge rendrait une décision illégale s'il ne tenait pas compte, pour évaluer les facultés contributives des père et mère, des charges d'ordre médical et pharmaceutique ainsi que des charges incompressibles, notamment hypothécaires, qui pèsent sur l'un d'eux. B.3.3. L'article 203, § 1er, du Code civil ne fait aucune distinction entre les enfants qui vivent avec leurs parents réunis et ceux dont les père et mère sont séparés. La question préjudicielle repose donc beslissen ' dat de bedragen van de lasten van het dagelijks leven van de ouders niet van de netto-inkomsten afgetrokken dienen te worden ' aangezien ' lasten van het dagelijks leven aftrekken van de inkomsten van een van de ouders, in werkelijkheid erop zou neerkomen een gedeelte van die inkomsten uit te wissen, dat wil zeggen een wezenlijk gegeven van de kosten van het kind die men nu net aan de hand van de methode [Renard] wil berekenen ', het arrest van het Hof van Beroep zijn beslissing niet naar recht verantwoordt » (eigen vertaling). Uit die beide arresten blijkt dat de rechter een onwettige beslissing zou wijzen, indien hij, teneinde de draagkracht van de vader en de moeder te ramen, geen rekening zou houden met de lasten van medische en farmaceutische aard alsmede met de onreduceerbare, met name hypothecaire, lasten die op één van hen wegen. B.3.3. Artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek maakt geen enkel onderscheid tussen de kinderen die samenleven met hun beide ouders en diegenen wier vader en moeder feitelijk gescheiden zijn. De
sur une interprétation qui ne trouve aucun fondement dans la loi. prejudiciële vraag gaat dus uit van een interpretatie die geen steun
kan vinden in de wet.
La circonstance que les arrêts de la Cour de cassation ont été rendus De omstandigheid dat de arresten van het Hof van Cassatie zijn gewezen
à l'occasion de litiges impliquant des pères et mères séparés ne naar aanleiding van geschillen waarbij gescheiden vaders en moeders
permet pas de conclure que l'interprétation qu'elle fait de l'article betrokken waren, maakt het niet mogelijk te besluiten dat de erin
203, § 1er, du Code civil serait différente dans l'hypothèse de pères aangenomen interpretatie van artikel 203, § 1, van het Burgerlijk
et mères non séparés. Wetboek verschillend zou zijn in het geval van niet-gescheiden ouders.
B.4. Dès lors que l'article 203, § 1er, du Code civil, tel qu'il est B.4. Aangezien artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek, zoals het
interprété par la Cour de cassation dans ses arrêts des 16 avril 2004 wordt geïnterpreteerd door het Hof van Cassatie in zijn arresten van
et 2 mai 2005, n'établit aucune différence de traitement entre les 16 april 2004 en 2 mei 2005, geen enkel verschil in behandeling
enfants selon que leurs père et mère sont ou non séparés, la première invoert onder de kinderen naargelang hun ouders al dan niet gescheiden
question préjudicielle appelle une réponse négative. zijn, dient de eerste prejudiciële vraag ontkennend te worden
B.5. La deuxième question préjudicielle invite la Cour à se prononcer beantwoord. B.5. In de tweede prejudiciële vraag wordt het Hof verzocht zich uit
sur l'absence de définition du concept de « charges » et de te spreken over de ontstentenis van definitie van het begrip « lasten
l'expression « tenir compte » dans l'article 203, § 1er, du Code » en de uitdrukking « rekening houden met » in artikel 203, § 1, van
civil, ce qui, en raison du pouvoir d'appréciation laissé au juge, het Burgerlijk Wetboek wat, omwille van de aan de rechter gelaten
aurait pour conséquence de rendre possible une discrimination entre beoordelingsbevoegdheid, tot gevolg zou hebben dat een discriminatie
pères et mères qui disposent de mêmes ressources nettes et mogelijk wordt tussen vaders en moeders die over dezelfde
nettomiddelen beschikken en een vordering zouden instellen op grond
intenteraient une action sur la base de l'article 203bis du Code van artikel 203bis van het Burgerlijk Wetboek.
civil. B.6.1. Par l'adoption de la loi du 13 avril 1995 relative à l'exercice B.6.1. Met de aanneming van de wet van 13 april 1995 betreffende de
conjoint de l'autorité parentale, le législateur entendait introduire gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag, heeft de wetgever
le principe du maintien des responsabilités parentales dans le chef het principe willen invoeren dat beide ouders na de echtscheiding de
des deux parents après le divorce, tandis que jusqu'alors celui qui verantwoordelijkheid voor hun kinderen blijven dragen, terwijl tot dan
avait la garde matérielle de l'enfant exerçait l'autorité à titre toe alleen de ouder die de materiële bewaring over het kind had, het
exclusif en cas de séparation (Doc. parl., Chambre, 1994-1995, n° ouderlijk gezag uitoefende in geval van scheiding (Parl. St., Kamer,
1430/4-93/94, p. 3). Dans cette perspective, le législateur a modifié 1994-1995, nr. 1430/4-93/94, p. 3). In die optiek heeft de wetgever
l'article 203 du Code civil afin de prévoir explicitement que les artikel 203 van het Burgerlijk Wetboek gewijzigd teneinde
parents contribuent à proportion de leurs facultés à l'hébergement, uitdrukkelijk te bepalen dat de ouders naar evenredigheid bijdragen in
l'entretien, l'éducation et la formation de leurs enfants (ibid., pp. de huisvesting, het onderhoud, de opvoeding en de opleiding van hun
9 et 10). kinderen (ibid., pp. 9 en 10).
B.6.2. En raison du principe même de la généralité des lois, il arrive B.6.2. Vanwege het beginsel zelf van de algemeenheid van de wetten
souvent que les termes de celles-ci ne présentent pas une précision kunnen de bewoordingen ervan vaak geen absolute precisie vertonen. Er
absolue. Il ne pourrait être reproché au législateur, au nom de la kan de wetgever, in naam van de rechtszekerheid, niet worden verweten
sécurité juridique, de ne pas avoir établi, en l'espèce, des critères dat hij te dezen geen criteria heeft vastgesteld die dermate precies
à ce point précis que le juge ne disposerait plus d'aucun pouvoir zijn dat de rechter over geen enkele beoordelingsbevoegdheid meer zou
d'appréciation dans une matière qui connaît une grande diversité de beschikken in een aangelegenheid die wordt gekenmerkt door zeer
situations. Ce n'est en effet que dans le cadre d'un examen concret de uiteenlopende situaties. Het is immers enkel in het raam van een
la situation des père et mère qu'il est possible d'établir la concreet onderzoek van de situatie van de ouders dat de verhouding kan
proportion dans laquelle ceux-ci doivent contribuer au coût de worden vastgesteld waarin zij zouden moeten bijdragen in de kosten
l'entretien de leurs enfants. Les éventuelles disparités voor levensonderhoud van hun kinderen. De mogelijke discrepanties in
jurisprudentielles qui pourraient résulter de l'absence de critères de rechtspraak die zouden kunnen voortvloeien uit de ontstentenis van
légaux peuvent être corrigées par les recours disponibles. wettelijke criteria, kunnen worden bijgestuurd door de beschikbare
B.7. Il en résulte que la deuxième question préjudicielle appelle une beroepen. B.7. Daaruit volgt dat de tweede prejudiciële vraag ontkennend dient
réponse négative. te worden beantwoord.
B.8. Par la troisième question préjudicielle, le juge a quo interroge B.8. Met de derde prejudiciële vraag ondervraagt de verwijzende
rechter het Hof over de mogelijke schending van artikel 22 van de
la Cour sur la violation éventuelle, par l'article 203, § 1er, du Code Grondwet door artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek, zoals het
civil, tel qu'il est interprété par la Cour de cassation dans ses wordt geïnterpreteerd door het Hof van Cassatie in zijn arresten van
arrêts des 16 avril 2004 et 2 mai 2005, de l'article 22 de la 16 april 2004 en 2 mei 2005, in zoverre het aan de rechter die het
Constitution en ce qu'il imposerait au juge tenu de fixer le montant bedrag van het onderhoudsgeld dient vast te stellen dat door de ouders
de la contribution alimentaire due par les parents à leurs enfants, de is verschuldigd aan hun kinderen, de verplichting zou opleggen zich in
s'immiscer dans la vie privée de chacun des père et mère pour het privé-leven van zowel de vader als de moeder te mengen, teneinde
déterminer leurs facultés respectives. hun respectieve middelen vast te stellen.
B.9.1. L'article 22 de la Constitution énonce : B.9.1. Artikel 22 van de Grondwet bepaalt :
« Chacun a droit au respect de sa vie privée et familiale, sauf dans « Ieder heeft recht op eerbiediging van zijn privé-leven en zijn
les cas et conditions fixés par la loi. gezinsleven, behoudens in de gevallen en onder de voorwaarden door de wet bepaald.
La loi, le décret ou la règle visée à l'article 134 garantissent la De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen de
protection de ce droit ». bescherming van dat recht ».
B.9.2. Les droits que garantit l'article 22 de la Constitution ne sont B.9.2. De rechten die bij artikel 22 van de Grondwet worden
pas absolus. Bien que l'article 22 de la Constitution reconnaisse à gewaarborgd, zijn niet absoluut. Hoewel artikel 22 van de Grondwet aan
chacun le droit au respect de sa vie privée et familiale, cette eenieder het recht op eerbiediging van zijn privé-leven en zijn
gezinsleven toekent, voegt die bepaling daaraan immers onmiddellijk
disposition ajoute en effet immédiatement : « sauf dans les cas et toe : « behoudens in de gevallen en onder de voorwaarden door de wet
conditions fixés par la loi ». bepaald ».
Les dispositions précitées exigent que toute ingérence des autorités De voormelde bepalingen vereisen dat elke overheidsinmenging in het
dans le droit au respect de la vie privée et familiale soit autorisée recht op eerbiediging van het privé-leven en het gezinsleven wordt
par une disposition législative, suffisamment précise, qu'elle toegelaten door een voldoende precieze wettelijke bepaling, dat zij
corresponde à un besoin social impérieux et qu'elle soit proportionnée beantwoordt aan een dwingende maatschappelijke behoefte en evenredig
à l'objectif légitime poursuivi. is met de nagestreefde wettige doelstelling.
B.9.3. Interprété comme permettant au juge de prendre en compte les B.9.3. In die zin geïnterpreteerd dat het de rechter toestaat rekening
charges de nature exceptionnelle et incompressible qui peuvent peser te houden met de lasten van uitzonderlijke en onreduceerbare aard die
sur les père et mère pour déterminer les facultés dont ils disposent op de ouders kunnen wegen teneinde de middelen vast te stellen
waarover zij beschikken om bij te dragen in de kosten van hun
pour contribuer au coût de leurs enfants, l'article 203 du Code civil kinderen, doet artikel 203 van het Burgerlijk Wetboek niet op
ne porte pas atteinte de manière injustifiée au droit au respect de la onverantwoorde wijze afbreuk aan het recht op de eerbiediging van het
vie privée des parents, compte tenu de l'objectif décrit en B.6.1. privé-leven van de ouders, rekening houdend met de in B.6.1 beschreven
B.10. La troisième question préjudicielle appelle une réponse doelstelling. B.10. De derde prejudiciële vraag dient ontkennend te worden
négative. beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 203, § 1er, du Code civil ne viole ni les articles 10 et 11, Artikel 203, § 1, van het Burgerlijk Wetboek schendt noch de artikelen
ni l'article 22 de la Constitution. 10 en 11, noch artikel 22 van de Grondwet.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 28 juin 2006. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 28 juni 2006.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^