← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 33/2006 du 1 er mars 2006 Numéro du rôle : 3682 En
cause : la question préjudicielle relative à l'article 48 de la loi du 5 août 1992 sur la fonction de
police, tel qu'il a été modifié par l'article 194 de la La
Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges R. Henneuse,
(...)"
Extrait de l'arrêt n° 33/2006 du 1 er mars 2006 Numéro du rôle : 3682 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 48 de la loi du 5 août 1992 sur la fonction de police, tel qu'il a été modifié par l'article 194 de la La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges R. Henneuse, (...) | Uittreksel uit arrest nr. 33/2006 van 1 maart 2006 Rolnummer 3682 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 48 van de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt, zoals gewijzigd bij artikel 194 van de wet van 7 december 1998 tot o Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters R. Henn(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 33/2006 du 1er mars 2006 | Uittreksel uit arrest nr. 33/2006 van 1 maart 2006 |
Numéro du rôle : 3682 | Rolnummer 3682 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 48 de la loi | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 48 van de wet van |
du 5 août 1992 sur la fonction de police, tel qu'il a été modifié par | 5 augustus 1992 op het politieambt, zoals gewijzigd bij artikel 194 |
l'article 194 de la loi du 7 décembre 1998 organisant un service de | van de wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde |
police intégré, structuré à deux niveaux, posée par le Tribunal | politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, gesteld door de |
correctionnel de Charleroi. | Correctionele Rechtbank te Charleroi. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges R. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters |
Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, J.-P. Snappe et E. Derycke, | R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot, J.-P. Snappe en E. Derycke, |
assistée du greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior, | bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 30 mars 2004 en cause du ministère public et de la | Bij vonnis van 30 maart 2004 in zake het openbaar ministerie en de |
s.c.r.l. « P&V Caisse commune contre les accidents du travail » et | c.v.b.a. P&V Gemeenschappelijke Verzekeringskas tegen de |
autres contre F. Pire et autres, dont l'expédition est parvenue au | Arbeidsongevallen en anderen tegen F. Pire en anderen, waarvan de |
greffe de la Cour d'arbitrage le 5 avril 2005, le Tribunal | expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 5 april |
correctionnel de Charleroi a posé la question préjudicielle suivante : | 2005, heeft de Correctionele Rechtbank te Charleroi de volgende |
« L'article 48 de la loi du 5 août 1992 sur la fonction de police tel | prejudiciële vraag gesteld : « Schendt artikel 48 van de wet van 5 augustus 1992 op het |
que modifié par l'article 194 de la loi du 7 décembre 1998 viole-t-il | politieambt, zoals gewijzigd bij artikel 194 van de wet van 7 december |
les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il n'autorise pas le | 1998, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het de |
mandataire, préposé ou organe de l'Etat, d'une commune ou d'une zone | lasthebber, aangestelde of orgaan van de Staat, een gemeente of een |
pluricommunale, victime d'un accident de travail causé par un | meergemeentezone die het slachtoffer is van een arbeidsongeval, |
fonctionnaire de Police, à intenter une action en justice en | veroorzaakt door een politieambtenaar, niet toestaat een |
responsabilité civile contre ce dernier, lorsque ledit accident est | rechtsvordering inzake burgerlijke aansprakelijkheid tegen die |
laatstgenoemde in te stellen wanneer dat ongeval ook een | |
également un accident de roulage ? ». | verkeersongeval is ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. L'article 48 de la loi du 5 août 1992 sur la fonction de police, | B.1. Artikel 48 van de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt, |
tel qu'il a été modifié par la loi du 7 décembre 1998, dispose : | zoals gewijzigd bij de wet van 7 december 1998 bepaalt : |
« Les fonctionnaires de police visés à l'article 47, qui dans leurs | « De in artikel 47 bedoelde politieambtenaren, die in hun functies aan |
fonctions causent un dommage à l'Etat, à la commune, à la zone | de Staat, aan de gemeente, aan de meergemeentezone of aan derden |
pluricommunale ou à des tiers, ne doivent le réparer que s'ils | schade berokkenen, moeten deze slechts vergoeden, wanneer zij een |
commettent une faute intentionnelle, une faute lourde, ou une faute | opzettelijke fout, een zware fout, of een lichte fout die bij hen |
légère qui présente dans leur chef un caractère habituel. | gewoonlijk voorkomt, begaan. |
Un mandataire, un préposé ou un organe de l'Etat, de la commune ou de | Een lasthebber, aangestelde of orgaan van de Staat, de gemeente of de |
la zone pluricommunale, victime d'un accident de travail causé par un | meergemeentezone die het slachtoffer is van een arbeidsongeval |
des fonctionnaires de police visés à l'article 47, ne peut intenter | veroorzaakt door één van de in artikel 47 bedoelde politieambtenaren, |
une action en justice en responsabilité civile contre ce fonctionnaire | kan slechts een rechtsvordering inzake burgerlijke aansprakelijkheid |
de police que pour autant que celui-ci ait intentionnellement causé | tegen die politieambtenaar instellen voor zover die het arbeidsongeval |
l'accident de travail. | opzettelijk heeft veroorzaakt. |
En outre, le Roi peut, par arrêté délibéré en Conseil des ministres, | Bovendien kan de Koning bij een in Ministerraad overlegd besluit de |
exonérer en tout ou en partie les fonctionnaires de police de | politieambtenaren, wat de aansprakelijkheid tegenover de staat |
l'obligation de réparer le dommage conformément à l'alinéa 1 en ce qui | betreft, geheel of gedeeltelijk ontslaan van de verplichting de schade |
concerne la responsabilité à l'égard de l'Etat. » | overeenkomstig het eerste lid te vergoeden ». |
B.2. La Cour est interrogée sur le point de savoir si l'article 48 de | B.2. Aan het Hof wordt gevraagd of artikel 48 van de in het geding |
la loi en cause viole les articles 10 et 11 de la Constitution en ce | zijnde wet de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt in zoverre |
que, à la différence du régime applicable dans le secteur privé, il ne | het, in tegenstelling tot de regeling die van toepassing is in de |
permet pas au mandataire, préposé ou organe de l'Etat, de la commune | privé-sector, de lasthebber, aangestelde of orgaan van de Staat, de |
ou de la zone pluricommunale, victime d'un accident du travail causé | gemeente of de meergemeentezone die het slachtoffer is van een |
par un fonctionnaire de police, d'obtenir de ce dernier la réparation | arbeidsongeval veroorzaakt door een politieambtenaar, niet in staat |
stelt van laatstgenoemde het herstel van zijn schade te verkrijgen | |
de son dommage selon les règles de droit commun de la responsabilité | volgens de gemeenrechtelijke regels van de burgerlijke |
civile, lorsque cet accident est un accident de circulation. | aansprakelijkheid, wanneer dat ongeval een verkeersongeval is. |
Il ressort des termes de la question préjudicielle et de l'objet du | Uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag en het onderwerp van het |
litige dont est saisi le juge du fond qu'est seul soumis au contrôle | aan de feitenrechter voorgelegde geschil blijkt dat enkel het tweede |
de la Cour l'alinéa 2 de cet article. La Cour limite donc son examen à | lid van dat artikel ter toetsing aan het Hof wordt voorgelegd. Het Hof |
cette seule disposition. | beperkt dus zijn onderzoek tot die enkele bepaling. |
B.3. La Cour constate, par ailleurs, que la disposition litigieuse | B.3. Het Hof stelt overigens vast dat de bestreden bepaling moet |
doit être lue à la lumière des dispositions de la loi du 3 juillet | worden gelezen in het licht van de bepalingen van de wet van 3 juli |
1967 « sur la prévention ou la réparation des dommages résultant des | 1967 « betreffende de preventie van of de schadevergoeding voor |
accidents du travail, des accidents survenus sur le chemin du travail | arbeidsongevallen, voor ongevallen op de weg naar en van het werk en |
et des maladies professionnelles dans le secteur public ». | voor beroepsziekten in de overheidssector ». |
En vertu de l'article 1er de cette loi, tel qu'il était applicable au | Krachtens artikel 1 van die wet, zoals dat van toepassing was op 18 |
18 mai 2001, le régime institué pour la réparation des dommages | mei 2001, is de vastgestelde regeling voor het herstel van schade ten |
résultant des accidents du travail, des accidents survenus sur le | gevolge van arbeidsongevallen, ongevallen op de weg naar en van het |
chemin du travail et des maladies professionnelles est, par arrêté | werk en ten gevolge van beroepsziekten door de Koning, bij in |
délibéré en Conseil des ministres, rendu applicable par le Roi, aux | Ministerraad overlegd besluit, onder de voorwaarden en binnen de |
conditions et dans les limites qu'Il fixe, aux membres du personnel | perken die Hij bepaalt, toepasselijk verklaard op de leden van het |
définitif, stagiaire, temporaire, auxiliaire ou engagés par contrat de | vast, stagedoend, tijdelijk, hulppersoneel of het personeel dat in |
travail, qui appartiennent notamment : | dienst wordt genomen door een arbeidsovereenkomst, die met name behoren tot : |
« 10° [à] la police fédérale et [à] l'inspection générale de la police | « 10° de federale politie en de algemene inspectie van de federale |
fédérale et de la police locale, y compris les militaires visés à | politie en de lokale politie inclusief de in artikel 4, § 2, van de |
l'article 4, § 2, de la loi du 27 décembre 2000 portant diverses | wet van 27 december 2000 houdende diverse bepalingen met betrekking |
dispositions relatives à la position juridique du personnel des | tot de rechtspositie van het personeel van de politiediensten, |
services de police, aussi longtemps qu'ils appartiennent au cadre | bedoelde militairen, zolang zij tot het administratief en logistiek |
administratif et logistique. | korps behoren. |
11° [aux] corps de police locale y compris les militaires visés à | 11° de korpsen van de lokale politie inclusief de in artikel 4, § 2, |
l'article 4, § 2, de la loi du 27 décembre 2000 portant diverses | van de wet van 27 december 2000 houdende diverse bepalingen met |
dispositions relatives à la position juridique du personnel des | betrekking tot de rechtspositie van het personeel van de |
services de police, aussi longtemps qu'ils appartiennent au cadre | politiediensten, bedoelde militairen, zolang zij tot het |
administratif et logistique ». | administratief en logistiek korps behoren ». |
Conformément à cette disposition, l'article X.III.2 de l'arrêté royal | Overeenkomstig die bepaling verklaart artikel X.III.2 van het |
du 30 mars 2001 portant la position juridique du personnel des | koninklijk besluit van 30 maart 2001 tot regeling van de rechtspositie |
services de police déclare applicable aux membres de ce personnel la | van het personeel van de politiediensten de regeling ingesteld bij de |
réglementation établie par la loi du 3 juillet 1967, à l'exception de | wet van 3 juli 1967, met uitsluiting van artikel 16 van die wet, |
l'article 16 de cette loi. | toepasselijk op die personeelsleden. |
B.4. Selon l'article 14, § 1er, 4°, de la loi du 3 juillet 1967, une | B.4. Volgens artikel 14, § 1, 4°, van de wet van 3 juli 1967 blijft de |
action en justice peut être intentée, conformément aux règles de la | rechtsvordering inzake burgerlijke aansprakelijkheid evenwel mogelijk |
responsabilité civile, par la victime ou ses ayants droit contre les | voor de getroffene of zijn rechthebbenden tegen de in artikel 1 van |
personnes morales ou les établissements visés à l'article 1er de | die wet bedoelde rechtspersonen of instellingen tot wier personeel het |
ladite loi au personnel desquels la victime appartient ou contre les | slachtoffer behoort of tegen de andere leden van dat personeel wanneer |
autres membres de ce personnel, lorsque l'accident est survenu sur le | het ongeval zich op de weg naar en van het werk heeft voorgedaan. |
chemin du travail. B.5. Par son arrêt n° 86/2001 du 21 juin 2001 (Moniteur belge , 17 | B.5. Bij zijn arrest nr. 86/2001 van 21 juni 2001 (Belgisch Staatsblad |
octobre 2001), la Cour a considéré, pour les motifs exposés en B.6.1 | , 17 oktober 2001), heeft het Hof, om de in B.6.1 en B.6.2 van het |
et B.6.2 dudit arrêt, que l'article 14, § 1er, 4°, de la loi du 3 | genoemde arrest uiteengezette redenen, geoordeeld dat artikel 14, § 1, |
juillet 1967 viole le principe d'égalité et de non-discrimination s'il | 4°, van de wet van 3 juli 1967 het beginsel van gelijkheid en |
est interprété comme établissant un régime d'indemnisation différent | niet-discriminatie schendt indien het zo wordt geïnterpreteerd dat het |
een verschillende regeling van schadeloosstelling vaststelt naargelang | |
selon que l'accident de circulation est un accident du travail ou un | het verkeersongeval een arbeidsongeval of een ongeval op de weg naar |
accident survenu sur le chemin du travail. | en van het werk is. |
Par contre, elle a considéré, pour les motifs exposés en B.7.1 et | Het heeft daarentegen, om de in B.7.1 en B.7.2 van hetzelfde arrest |
B.7.2 du même arrêt, que cette disposition ne viole pas les articles | uiteengezette redenen, geoordeeld dat die bepaling de artikelen 10 en |
10 et 11 de la Constitution si elle est interprétée comme accordant | 11 van de Grondwet niet schendt indien zij in die zin wordt uitgelegd |
une réparation intégrale de son préjudice, selon les règles du droit | dat zij, volgens de gemeenrechtelijke regels inzake burgerlijke |
commun relatives à la responsabilité civile, au membre du personnel | aansprakelijkheid, een volledige schadevergoeding toekent aan het |
victime d'un accident de roulage causé involontairement par une | personeelslid dat het slachtoffer is van een verkeersongeval dat |
personne morale ou un établissement visés à l'article 1er de la loi | onopzettelijk is veroorzaakt door de in artikel 1 van de voormelde wet |
précitée ou par un membre de leur personnel, même lorsque la victime | bedoelde publiekrechtelijke rechtspersonen of instellingen en de leden |
se trouve sous l'autorité de cette personne morale ou de cet | van hun personeel, zelfs terwijl het slachtoffer onder het gezag van |
établissement. | die rechtspersoon of instelling staat. |
B.6. Pour être constitutionnel, l'article 14, § 1er, 4°, de la loi du | B.6. Om grondwettig te zijn, moet artikel 14, § 1, 4°, van de wet van |
3 juillet 1967 doit donc permettre au mandataire, préposé ou organe de | 3 juli 1967 het de lasthebber, aangestelde of orgaan van de Staat, de |
l'Etat, de la commune ou de la zone pluricommunale, victime d'un | gemeente of de meergemeentezone die het slachtoffer is van een |
verkeersongeval dat onopzettelijk wordt veroorzaakt door een | |
accident de roulage causé involontairement par un fonctionnaire de | politieambtenaar, dus mogelijk maken een integraal herstel van zijn |
police, d'obtenir la réparation intégrale de son préjudice, même s'il | nadeel te verkrijgen, ook al bevond hij zich, op het ogenblik van het |
se trouvait, au moment de l'accident, sous l'autorité de l'Etat, de la | ongeval, onder het gezag van de Staat, de gemeente of de |
commune ou de la zone pluricommunale. | meergemeentezone. |
C'est toutefois au juge a quo qu'il appartient de décider si l'article | Het staat echter aan de verwijzende rechter om te beslissen of artikel |
14, § 1er, 4°, de la loi du 3 juillet 1967 s'applique au litige qui | 14, § 1, 4°, van de wet van 3 juli 1967 van toepassing is op het hem |
lui est soumis, par dérogation à la disposition contenue à l'article 48 de la loi sur la fonction de police. | voorgelegde geschil, in afwijking van de bepaling vervat in artikel 48 van de wet op het politieambt. |
B.7. Il convient donc d'inviter le juge a quo à examiner si la | B.7. De verwijzende rechter moet dus worden verzocht te onderzoeken of |
question qu'il a posée reste indispensable à la solution du litige. | de door hem gestelde vraag absoluut noodzakelijk blijft voor de |
oplossing van het geschil. | |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
renvoie la cause au juge a quo. | verwijst de zaak naar de verwijzende rechter. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 1er mars 2006. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 1 maart 2006. |
Le greffier, | De griffier, |
L. Potoms. | L. Potoms. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |