← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 198/2005 du 21 décembre 2005 Numéro du rôle : 3698 En cause
: la question préjudicielle relative à l'article 48, § 3, alinéa 3, de la loi du 4 mai 1999 portant
des dispositions fiscales diverses, posée par le Trib La Cour
d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. Lavrysen, A(...)"
| Extrait de l'arrêt n° 198/2005 du 21 décembre 2005 Numéro du rôle : 3698 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 48, § 3, alinéa 3, de la loi du 4 mai 1999 portant des dispositions fiscales diverses, posée par le Trib La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. Lavrysen, A(...) | Uittreksel uit arrest nr. 198/2005 van 21 december 2005 Rolnummer 3698 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 48, § 3, derde lid, van de wet van 4 mei 1999 houdende diverse fiscale bepalingen, gesteld door de Rechtbank van Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters L. Lavr(...) |
|---|---|
| COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
| Extrait de l'arrêt n° 198/2005 du 21 décembre 2005 | Uittreksel uit arrest nr. 198/2005 van 21 december 2005 |
| Numéro du rôle : 3698 | Rolnummer 3698 |
| En cause : la question préjudicielle relative à l'article 48, § 3, | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 48, § 3, derde |
| alinéa 3, de la loi du 4 mai 1999 portant des dispositions fiscales | lid, van de wet van 4 mei 1999 houdende diverse fiscale bepalingen, |
| diverses, posée par le Tribunal de première instance de Gand. | gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Gent. |
| La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
| composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters |
| Lavrysen, A. Alen, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée | L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, |
| du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. Arts, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, |
| après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
| I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
| Par jugement du 14 avril 2005 en cause de J. Ganshof van der Meersch | Bij vonnis van 14 april 2005 in zake J. Ganshof van der Meersch en |
| et autres contre le ministère public, dont l'expédition est parvenue | anderen tegen het openbaar ministerie, waarvan de expeditie ter |
| au greffe de la Cour d'arbitrage le 9 mai 2005, le Tribunal de | griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 9 mei 2005, heeft de |
| première instance de Gand a posé la question préjudicielle suivante : | Rechtbank van eerste aanleg te Gent de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
| « L'article 48, § 3, alinéa 3, de la loi du 4 mai 1999 portant des | « Schendt artikel 48, § 3, derde lid, van de wet van 4 mei 1999 |
| dispositions fiscales diverses (Moniteur belge du 12 juin 1999) | houdende diverse fiscale bepalingen (Belgisch Staatsblad van 12 juni |
| viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'aucun | 1999) de artikelen 10 en 11 van de Grondwet doordat geen |
| intérêt moratoire n'est alloué en cas de restitution d'impôt accordée | moratoriumintresten worden toegekend ingeval van teruggave van |
| à la suite du dégrèvement des impositions établies en contradiction | belasting verleend ingevolge de ontheffing van de aanslagen gevestigd |
| avec les dispositions de l'article 6 de cette loi ? ». | in strijd met de bepalingen van artikel 6 van deze wet ? ». |
| (...) | (...) |
| III. En droit | III. In rechte |
| (...) | (...) |
| B.1. L'article 80 du Code des impôts sur les revenus 1992 (C.I.R. | B.1. Artikel 80 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 |
| 1992), tel qu'il était applicable avant l'exercice d'imposition 1999, | (W.I.B. 1992), zoals van toepassing vóór het aanslagjaar 1999, |
| disposait : | bepaalde : |
| « Les pertes professionnelles de sociétés ou associations visées à | « Beroepsverliezen van burgerlijke vennootschappen en verenigingen |
| l'article 29, à l'exception des groupements européens d'intérêt | zonder rechtspersoonlijkheid als vermeld in artikel 29, met |
| économique et des groupements d'intérêt économique, ne peuvent être | uitzondering van de Europese economische samenwerkingsverbanden en de |
| déduites des revenus professionnels des associés ou membres de ces | economische samenwerkingsverbanden, worden niet afgetrokken van de |
| sociétés ou associations à moins que et dans la mesure où ces associés | beroepsinkomsten van de vennoten of leden van die vennootschappen en |
| ou membres recueillent des bénéfices ou profits et que les pertes | verenigingen, tenzij en in zover die vennoten of leden winst of baten |
| professionnelles à imputer sur ceux-ci résultent d'une activité | hebben en de daarop aan te rekenen beroepsverliezen uit een |
| professionnelle de même nature ». | beroepswerkzaamheid van dezelfde aard voortspruiten ». |
| Cette disposition créait une différence de traitement en ce que, pour | Die bepaling deed een verschil in behandeling ontstaan doordat zij, |
| ce qui concerne la déduction des pertes professionnelles, elle | wat de aftrek van beroepsverliezen betreft, aan een bepaalde categorie |
| imposait à une catégorie déterminée de contribuables une restriction | van belastingplichtigen een beperking oplegde die niet gold voor |
| qui ne s'appliquait pas à d'autres catégories de contribuables. Plus | andere categorieën van belastingplichtigen. Meer bepaald konden de |
| précisément, les associés d'une société civile et les membres d'une | vennoten van een burgerlijke vennootschap en de leden van een |
| association sans personnalité juridique ne pouvaient déduire des | vereniging zonder rechtspersoonlijkheid slechts beroepsverliezen |
| pertes professionnelles de leurs revenus professionnels que si elles | aftrekken van hun beroepsinkomsten in zoverre zij uit een |
| résultaient d'une activité professionnelle de même nature. | beroepswerkzaamheid van dezelfde aard voortsproten. |
| B.2. L'article 6 de la loi du 4 mai 1999 portant des dispositions | B.2. Artikel 6 van de wet van 4 mei 1999 houdende diverse fiscale |
| fiscales diverses a complété la disposition litigieuse par ce qui suit | bepalingen heeft de in het geding zijnde bepaling aangevuld als volgt |
| : | : |
| « ou [à moins] que ces associés ou membres établissent que les pertes | « of tenzij de vennoten of leden bewijzen dat die beroepsverliezen |
| professionnelles résultent d'opérations qui répondent à des besoins | voortspruiten uit verrichtingen die beantwoorden aan rechtmatige |
| légitimes de caractère financier ou économique ». | financiële of economische behoeften ». |
| Cette disposition tend à « annuler les effets non souhaités de | Die bepaling beoogt « de ongewenste gevolgen op te heffen van het |
| l'article 80, CIR 92, actuel, qui ne correspondent pas à la volonté | huidige artikel 80, van het WIB 1992, daar die niet overeenstemmen met |
| initiale du législateur, lorsqu'il a introduit le principe de la | de oorspronkelijke wil van de wetgever toen hij het principe van de |
| limitation de la déduction des pertes professionnelles » (Doc. parl., | beperking van de aftrek van de beroepsverliezen heeft ingevoerd » |
| Chambre, 1998-1999, n° 1949/8, p. 24). | (Parl. St., Kamer, 1998-1999, nr. 1949/8, p. 24). |
| B.3. En vertu de l'article 48, § 3, alinéas 1er et 2, de la loi du 4 | B.3. Krachtens artikel 48, § 3, eerste en tweede lid, van de wet van 4 |
| mai 1999, cet ajout est entré en vigueur à partir de l'exercice | mei 1999 is die aanvulling in werking getreden vanaf het aanslagjaar |
| d'imposition 1999, mais il s'applique également aux cotisations | 1999, maar is zij eveneens van toepassing op de aanslagen betreffende |
| portant sur les exercices d'imposition 1991 à 1998 qui font l'objet | de aanslagjaren 1991 tot 1998, die het voorwerp uitmaken van een |
| d'une réclamation motivée introduite dans un délai de six mois à | gemotiveerd bezwaarschrift ingediend binnen een termijn van zes |
| compter du jour de la publication de la loi du 4 mai 1999 au Moniteur | maanden te rekenen vanaf de dag van bekendmaking van de wet van 4 mei |
| belge . | 1999 in het Belgisch Staatsblad . |
| En vertu de l'article 48, § 3, alinéa 3, de la même loi, aucun intérêt | Krachtens artikel 48, § 3, derde lid, van dezelfde wet wordt evenwel |
| moratoire n'est toutefois alloué en cas de restitution d'impôt | geen enkele moratoriumintrest toegekend in geval van teruggave van de |
| accordée à la suite du dégrèvement des impositions établies en | belasting verleend ten gevolge van de ontheffing van de aanslagen |
| contradiction avec les dispositions de l'article 6. La Cour est | gevestigd in strijd met de bepalingen van artikel 6. De prejudiciële |
| interrogée sur la question de savoir si cette disposition est | vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of die bepaling |
| discriminatoire à l'égard de la catégorie de contribuables concernée. | discriminerend is ten aanzien van de betrokken categorie van belastingplichtigen. |
| B.4. L'allocation d'intérêts moratoires en cas de restitution d'impôts | B.4. Het toekennen van moratoriumintresten in geval van terugbetaling |
| (article 418, alinéa 1er, du C.I.R. 1992, anciennement article 308, | van belastingen (artikel 418, eerste lid, van het W.I.B. 1992, het |
| alinéa 1er, du C.I.R. 1964) a été motivée par un souci d'équité : | vroegere artikel 308, eerste lid, van het W.I.B. 1964) werd om billijkheidsredenen verantwoord : |
| « La perception des intérêts de retard repose sur la considération | « De inning van de nalatigheidsinteresten steunt op de overweging dat |
| qu'il est équitable d'exiger une réparation civile, consistant en la | het billijk is een civielrechtelijke schadevergoeding te eisen in de |
| récupération d'un profit que le redevable retire de la détention de | vorm van de recuperatie van een baat die de belastingplichtige behaalt |
| fonds revenant de droit à l'Etat. [...] | uit de inhouding van fondsen die in rechte aan de Staat toekomen. |
| Par identité de motifs, il n'est que juste d'accorder des intérêts | [...] Om dezelfde redenen is het dan ook billijk moratoire interesten aan de |
| moratoires aux contribuables, chaque fois que l'Etat restitue un impôt | belastingplichtigen toe te kennen telkens de Staat een gekweten |
| payé, même dans le cas où la restitution est la conséquence d'une | belasting terugbetaalt, zelfs indien de terugbetaling het gevolg is |
| erreur imputable au contribuable » (Doc. parl., Chambre, 1952-1953, n° | van een aan de belastingplichtige toe te schrijven vergissing » (Parl. |
| 277, pp. 9 et 10). | St., Kamer, 1952-1953, nr. 277, pp. 9 en 10). |
| B.5. La dérogation, par la disposition en cause, à la règle selon | B.5. Het afwijken, door de in het geding zijnde bepaling, van de regel |
| laquelle des intérêts moratoires sont accordés en cas de restitution | dat in geval van terugbetaling van belastingen moratoriumintresten |
| d'impôts, se justifie, selon le Conseil des ministres, par la volonté | worden toegekend, wordt volgens de Ministerraad verantwoord door het |
| du législateur de trouver un équilibre entre les intérêts des | streven van de wetgever naar een evenwicht tussen de belangen van de |
| contribuables concernés et l'intérêt général. | betrokken belastingplichtigen en het algemeen belang. |
| B.6. Lorsque, comme en l'espèce, le législateur accorde avec effet | B.6. Wanneer de wetgever, zoals te dezen, aan een categorie van |
| rétroactif à une catégorie de contribuables un avantage qu'il accorde | belastingplichtigen met terugwerkende kracht een voordeel toekent dat |
| depuis longtemps déjà à une autre catégorie de contribuables, mettant | hij reeds geruime tijd aan een andere categorie van |
| ainsi, selon ses propres dires, la disposition modifiée en conformité | belastingplichtigen toekent, waarmee hij naar eigen zeggen de |
| avec son objectif initial, des considérations de nature purement | gewijzigde bepaling in overeenstemming brengt met de oorspronkelijke |
| budgétaire ne peuvent suffire à écarter, à titre exceptionnel, les | bedoeling ervan, kunnen overwegingen van louter budgettaire aard niet |
| motifs d'équité qui fondent la règle générale de l'octroi d'intérêts | volstaan om bij wijze van uitzondering de billijkheidsredenen terzijde |
| moratoires en cas de restitution d'impôts. | te schuiven waarop de algemene regel van toekenning van |
| moratoriumintresten bij terugbetaling van belastingen is gebaseerd. | |
| Certes, l'octroi d'intérêts moratoires lors de la restitution d'impôts | Weliswaar kan de toekenning van moratoriumintresten bij terugbetaling |
| relatifs aux exercices d'imposition 1991 à 1998, résultant des | van belastingen voor de aanslagjaren 1991 tot 1998, ten gevolge van de |
| articles 6 et 48, § 3, alinéa 2, de la loi du 4 mai 1999 portant des | artikelen 6 en 48, § 3, tweede lid, van de wet van 4 mei 1999 houdende |
| dispositions fiscales diverses, peut avoir des conséquences | diverse fiscale bepalingen, aanzienlijke financiële gevolgen hebben |
| financières considérables pour le Trésor, mais il ne peut être | voor de Schatkist, maar het kan niet bij voorbaat worden aangenomen |
| considéré a priori que ces conséquences l'emportent sur les | dat die gevolgen zwaarder wegen dan de financiële gevolgen die de |
| conséquences financières que les associés d'une société civile et les | vennoten van een burgerlijke vennootschap en de leden van een |
| membres d'une association sans personnalité juridique ont à supporter | vereniging zonder rechtspersoonlijkheid dienen te dragen wanneer hun |
| lorsque l'octroi d'intérêts moratoires leur est refusé. | de toekenning van moratoriumintresten wordt ontzegd. |
| B.7. La question préjudicielle appelle une réponse affirmative. | B.7. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord. |
| Par ces motifs, | Om die redenen, |
| la Cour | het Hof |
| dit pour droit : | zegt voor recht : |
| L'article 48, § 3, alinéa 3, de la loi du 4 mai 1999 portant des | Artikel 48, § 3, derde lid, van de wet van 4 mei 1999 houdende diverse |
| dispositions fiscales diverses viole les articles 10 et 11 de la | fiscale bepalingen schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. |
| Constitution. Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
| conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
| la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 21 décembre 2005. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 21 december 2005. |
| Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
| P.-Y. Dutilleux. A. Arts. | P.-Y. Dutilleux. A. Arts. |