Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 190/2005 du 14 décembre 2005 Numéros du rôle : 3205 En cause : le recours en annulation des articles 4, 5 et 12, alinéa 2, de l'ordonnance de la Commission communautaire commune du 13 mai 2004 « relative aux résidences La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges M. Bossuyt, A.(...)"
Extrait de l'arrêt n° 190/2005 du 14 décembre 2005 Numéros du rôle : 3205 En cause : le recours en annulation des articles 4, 5 et 12, alinéa 2, de l'ordonnance de la Commission communautaire commune du 13 mai 2004 « relative aux résidences La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges M. Bossuyt, A.(...) Uittreksel uit arrest nr. 190/2005 van 14 december 2005 Rolnummer 3205 In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 4, 5 en 12, tweede lid, van de ordonnantie van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van 13 mei 2004 « betr Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters M. Boss(...)
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Extrait de l'arrêt n° 190/2005 du 14 décembre 2005 Uittreksel uit arrest nr. 190/2005 van 14 december 2005
Numéros du rôle : 3205 Rolnummer 3205
En cause : le recours en annulation des articles 4, 5 et 12, alinéa 2, In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 4, 5 en 12,
tweede lid, van de ordonnantie van de Gemeenschappelijke
de l'ordonnance de la Commission communautaire commune du 13 mai 2004 Gemeenschapscommissie van 13 mei 2004 « betreffende de
« relative aux résidences-services et aux complexes résidentiels en serviceresidenties en woningcomplexen in het Brussels Hoofdstedelijk
Région de Bruxelles-Capitale régis par le régime de la copropriété Gewest, die beheerst worden door het regime van de gedwongen
forcée et qui proposent des services aux personnes âgées », introduit mede-eigendom en die diensten aan bejaarde personen aanbieden »,
par la s.a. Restel Residences et autres. ingesteld door de n.v. Restel Residences en anderen.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges M. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters
Bossuyt, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels, assistée M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels,
du greffier L. Potoms, présidée par le président M. Melchior, bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet du recours et procédure I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 15 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 15 december
décembre 2004 et parvenue au greffe le 17 décembre 2004, un recours en 2004 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 17
december 2004, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen
annulation des articles 4, 5 et 12, alinéa 2, de l'ordonnance de la 4, 5 en 12, tweede lid, van de ordonnantie van de Gemeenschappelijke
Commission communautaire commune du 13 mai 2004 « relative aux Gemeenschapscommissie van 13 mei 2004 « betreffende de
résidences-services et aux complexes résidentiels en Région de serviceresidenties en woningcomplexen in het Brussels Hoofdstedelijk
Bruxelles-Capitale régis par le régime de la copropriété forcée et qui Gewest, die beheerst worden door het regime van de gedwongen
proposent des services aux personnes âgées » (publiée au Moniteur mede-eigendom en die diensten aan bejaarde personen aanbieden »
belge du 16 juin 2004, deuxième édition) a été introduit par la s.a. (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 16 juni 2004, tweede
Restel Residences, dont le siège social est établi à 9051 editie) door de n.v. Restel Residences, met maatschappelijke zetel te
Sint-Denijs-Westrem, Derbystraat 40, l'a.s.b.l. Le Cercle Trianon, 9051 Sint-Denijs-Westrem, Derbystraat 40, de v.z.w. Le Cercle Trianon,
dont le siège social est établi à 1200 Bruxelles, avenue de met maatschappelijke zetel te 1200 Brussel, Sint-Lambrechts-Woluwelaan
Woluwe-Saint-Lambert 71, O. Bonbled, demeurant à 1050 Bruxelles, 71, O. Bonbled, wonende te 1050 Brussel, Bosvoordsesteenweg 15, P.
chaussée de Boitsfort 15, P. Meyers et D. van Caloen, demeurant à 1150 Meyers en D. van Caloen, wonende te 1150 Brussel, Herendal 32, M.-C.
Bruxelles, Val des Seigneurs 32, M.-C. Van Reeth, demeurant à 5101 Van Reeth, wonende te 5101 Namen, Allée des Mésanges 3, B. Van Reeth,
Namur, Allée des Mésanges 3, B. Van Reeth, demeurant à 1180 Bruxelles, wonende te 1180 Brussel, Hagedoornlaan 26A, D. Van Reeth, wonende te
avenue des Aubépines 26A, D. Van Reeth, demeurant à 6700 Arlon, Drève
de l'Arc-en-ciel 20, J.-M. Lebon, demeurant à 1180 Bruxelles, avenue 6700 Aarlen, Drève de l'Arc-en-ciel 20, J.-M. Lebon, wonende te 1180
J. et P. Carsoel 89, T. Flament, demeurant à 1860 Meise, Meidoornlaan Brussel, J. en P. Carsoellaan 89, T. Flament, wonende te 1860 Meise,
11, M. Caenen, demeurant à 9000 Gand, Franklin Rooseveltlaan 151, C. Meidoornlaan 11, M. Caenen, wonende te 9000 Gent, Franklin
Grisard, demeurant à 1180 Bruxelles, avenue de Messidor 207, A. Rooseveltlaan 151, C. Grisard, wonende te 1180 Brussel, Messidorlaan
Wittamer, demeurant à 1640 Rhode-Saint-Genèse, avenue Astrid 79, M. 207, A. Wittamer, wonende te 1640 Sint-Genesius-Rode, Astridlaan 79,
Delahaut et S. Van Mollekot, demeurant à 1640 Rhode-Saint-Genèse, M. Delahaut en S. Van Mollekot, wonende te 1640 Sint-Genesius-Rode,
avenue Jan Van Ruusbroec 3, M. Levin, demeurant à 1180 Bruxelles, Jan Van Ruusbroeclaan 3, M. Levin, wonende te 1180 Brussel, J. en P.
avenue J. et P. Carsoel 89, et B. de Haan, demeurant à 1370 Jodoigne, Carsoellaan 89, en B. de Haan, wonende te 1370 Geldenaken, rue
rue Sainte-Gertrude 1. Sainte-Gertrude 1.
(...) (...)
II. En droit II. In rechte
(...) (...)
Quant aux dispositions entreprises Ten aanzien van de bestreden bepalingen
B.1. Les parties requérantes introduisent un recours contre les B.1. De verzoekende partijen stellen een beroep in tegen de artikelen
articles 4, 5 et 12, alinéa 2, de l'ordonnance de la Commission 4, 5 en 12, tweede lid, van de ordonnantie van de Gemeenschappelijke
communautaire commune du 13 mai 2004 « relative aux Gemeenschapscommissie van 13 mei 2004 « betreffende de
résidences-services et aux complexes résidentiels en Région de serviceresidenties en de woningcomplexen in het Brusselse
Bruxelles-Capitale régis par le régime de la copropriété forcée et qui Hoofdstedelijke Gewest die beheerst worden door het regime van de
proposent des services aux personnes âgées ». gedwongen mede-eigendom en die diensten aan bejaarde personen aanbieden ».
Ces dispositions énoncent : Die bepalingen luiden :
«

Art. 4.Chaque gestionnaire-prestataire de services d'un

«

Art. 4.Iedere dienstverstrekker-beheerder van een in artikel 2, 2°

établissement visé à l'article 2, 2° est agréé par le Collège réuni, bedoelde voorziening wordt door het Verenigd College erkend, na advies
après avis de la section, pour une période renouvelable de six ans. van de afdeling, voor een hernieuwbare periode van zes jaar.
Pour être agréés, les services proposés dans les établissements Om erkend te worden, moet de aangeboden dienstverlening in de
doivent répondre aux normes arrêtées par le Collège réuni, après avis voorzieningen aan de door het Verenigd College vastgestelde normen
de la section. beantwoorden, na advies van de afdeling.
Ces normes se rapportent au moins aux éléments suivants : Deze normen hebben ten minste betrekking op de volgende elementen :
1° l'interdiction de toute discrimination sur la base de l'origine ou 1° het verbod van enigerlei discriminatie op grond van oorsprong of
de considérations politiques, culturelles, philosophiques, religieuses van politieke, culturele, filosofische of godsdienstige overwegingen
ou d'orientation sexuelle; of op grond van seksuele geaardheid;
2° le respect de la vie privée et des droits individuels de la 2° het respect voor de privacy en de individuele rechten van de
personne; persoon;
3° l'obligation de remplir ses missions au bénéfice des usagers 3° de verplichting haar opdrachten ten gunste van de gebruikers te
indépendamment de leur appartenance linguistique; vervullen ongeacht hun taalaanhorigheid;
4° les modalités de participation des usagers des services par le 4° de wijzen van participatie van de gebruikers van de diensten door
biais d'un conseil des habitants à créer dans chaque établissement; middel van een in elke voorziening op te richten bewonersraad;
5° les conditions de l'aide aux personnes; 5° de voorwaarden voor de hulp aan personen;
6° la qualité, à savoir l'ensemble des propriétés et caractéristiques 6° de kwaliteit, namelijk het geheel van eigenschappen en kenmerken
de l'aide ou des services nécessaires à la satisfaction des besoins van de hulp of dienstverlening die van belang zijn voor het voldoen
déterminés ou évidents de l'usager; aan vastgelegde of vanzelfsprekende behoeften van de gebruiker;
7° la qualification du directeur et du personnel chargés de l'ensemble 7° de kwalificatie van de directeur en van het personeel dat instaat
des services proposés ainsi que leur obligation de respecter le secret voor het geheel van aangeboden diensten, alsmede hun verplichting om
professionnel; het beroepsgeheim na te leven,
8° le contrat spécifique qui est conclu dans les établissements, visés 8° het specifieke contract dat in de voorzieningen, bedoeld in artikel
à l'article 2, 2°, après avis du conseil des habitants, entre les 2, 2°, en na advies van de bewonersraad wordt gesloten tussen de
copropriétaires ou leur mandataire et le candidat mede-eigenaars of hun mandataris en de kandidaat
gestionnaire-prestataire de services. beheerder-dienstverstrekker.
[...] [...]

Art. 5.Le Collège réuni accorde un agrément au

Art. 5.Het Verenigd College kent een erkenning toe aan de

gestionnaire-prestataire de services pour l'établissement visé à beheerder-dienstverstrekker voor de voorziening bedoeld in artikel 2,
l'article 2, 2° pour autant que cette demande réponde aux nonnes [lire 2°, voor zover die aanvraag aan de door dit College, na advies van de
afdeling, gestelde voorwaarden voldoet.
: normes] fixées par le Collège, après avis de la section. Bij de aanvraag tot het verkrijgen van deze erkenning, wordt een
A la demande d'agrément est joint un dossier descriptif, dont le beschrijvend dossier gevoegd, waarvan de inhoud wordt vastgesteld door
contenu est arrêté par le Collège réuni, après avis de la section. het Verenigd College, na advies van de afdeling.
L'agrément est accordé pour une période de six ans. Il est notifié au De erkenning wordt verleend voor een periode van zes jaar. Zij wordt
gestionnaire-prestataire de services et aux copropriétaires de aan de dienstverstrekker-beheerder en aan de mede-eigenaars van de
l'établissement ou à leur mandataire dans les soixante jours de voorziening of hun mandataris ter kennis gebracht binnen zestig dagen
l'introduction de la demande ». na het indienen van de aanvraag ».
«

Art. 12.[...]

«

Art. 12.[...]

Cette surveillance comporte notamment le droit de visiter, à tout Dit toezicht brengt onder meer het recht mee om op elk ogenblik de
moment, dans le respect de l'inviolabilité du domicile, les parties gemeenschappelijke delen van de voorzieningen ter beschikking gesteld
communes des établissements mis à la disposition du van de dienstverstrekker-beheerder, te bezoeken, met inachtneming van
gestionnaire-prestataire de services et de prendre connaissance, sans de onschendbaarheid van de woning, en ter plaatse zelf kennis te nemen
déplacement, de l'ensemble des pièces et documents ». van alle stukken en bescheiden ».
B.2. Selon les développements de la proposition d'ordonnance B.2. Volgens de toelichting bij het voorstel van de bestreden
entreprise, celle-ci s'applique seulement aux résidences-services ordonnantie is deze alleen van toepassing op de serviceresidenties die
régies par le régime de la copropriété forcée et qui proposent des vallen onder het stelsel van de gedwongen mede-eigendom en die
services, à l'exclusion du logement. C'est l'offre de ces services qui diensten aanbieden, met uitsluiting van huisvesting. Het is het aanbod
van die diensten dat het verblijf in dergelijke voorzieningen
rend le séjour dans de tels établissements attrayant. Il semblait dès aantrekkelijk maakt. Het leek dan ook gerechtvaardigd te waken over de
lors légitime de veiller à la qualité de ces services et d'imposer le kwaliteit van die diensten en de naleving van kwaliteitsnormen op te
respect de normes de qualité. Pour parvenir à ce résultat, leggen. Om tot dat resultaat te komen, bepaalt de bestreden
l'ordonnance entreprise prévoit notamment que le prestataire de ces ordonnantie met name dat de persoon die deze diensten verstrekt, moet
services doit répondre aux conditions d'agrément fixées par beantwoorden aan de erkenningsvoorwaarden die zijn vastgesteld bij de
l'ordonnance et par un arrêté d'exécution qui devra être pris par le ordonnantie en bij een uitvoeringsbesluit dat het Verenigd College zal
Collège réuni (Doc. parl., Assemblée réunie de la Commission moeten nemen (Parl. St., Verenigde Vergadering van de
communautaire commune, 2002-2003, B-97/1, pp. 1 à 4). Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, 2002-2003, B-97/1, pp. 1-4).
Quant au fond Ten gronde
En ce qui concerne le premier moyen Ten aanzien van het eerste middel
B.3.1. Le premier moyen est pris de la violation par les articles 4 et B.3.1. Het eerste middel is afgeleid uit de schending, door de
5 de l'ordonnance précitée des articles 1er, 10, 11, 23, 39, 134 et artikelen 4 en 5 van de voormelde ordonnantie, van de artikelen 1, 10,
135 de la Constitution, combinés avec les articles 60, 68 et 69 de la 23, 39, 134 en 135 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de
loi spéciale du 12 janvier 1989 relative aux institutions bruxelloises artikelen 60, 68 en 69 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met
et avec les articles 20 et 78 de la loi spéciale du 8 août 1980 de betrekking tot de Brusselse instellingen en met de artikelen 20 en 78
réformes institutionnelles. En accordant une délégation de compétence, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der
les dispositions entreprises violeraient les règles répartitrices de instellingen. Door een bevoegdheidsdelegatie toe te kennen, zouden de
compétences entre l'Assemblée réunie de la Commission communautaire bestreden bepalingen de regels schenden die de bevoegdheden verdelen
commune et son Collège réuni ainsi que le principe de légalité aux termes duquel les pouvoirs qui sont délégués par une assemblée législative à un organe exécutif doivent être suffisamment précisés dans la norme qui opère cette attribution de compétence. B.3.2. La Cour n'est pas compétente pour censurer une disposition qui violerait la répartition des compétences entre le pouvoir législatif et le pouvoir exécutif, sauf si cette violation méconnaît les règles répartitrices de compétences entre l'Etat, les communautés et les régions ou si un législateur, en imposant à une autorité administrative de prendre une mesure qui ne relève pas de la compétence de celle-ci, prive ainsi une catégorie de personnes de l'intervention d'une assemblée démocratiquement élue, prévue par la Constitution. B.3.3. En l'espèce, les parties requérantes n'invoquent pas une violation des règles répartitrices de compétences entre l'Etat, les communautés et les régions. En outre, la matière qui fait l'objet de l'ordonnance entreprise n'est pas de nature telle que la Constitution exige l'intervention d'une assemblée démocratiquement élue. tussen de Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en haar Verenigd College, alsook het legaliteitsbeginsel, volgens hetwelk de bevoegdheden die een wetgevende vergadering aan een uitvoerend orgaan overdraagt, voldoende moeten worden gepreciseerd in de norm die deze bevoegdheidstoekenning uitvoert. B.3.2. Het Hof is niet bevoegd een bepaling af te keuren die de bevoegdheidsverdeling tussen de wetgevende macht en de uitvoerende macht zou schenden, tenzij die schending indruist tegen de regels van de bevoegdheidsverdeling tussen de Staat, de gemeenschappen en de gewesten of tenzij een wetgever, door de administratieve overheid op te dragen een maatregel te nemen die niet onder haar bevoegdheid valt, aldus een categorie van personen uitsluit van het optreden van een democratisch verkozen vergadering, waarin de Grondwet voorziet. B.3.3. Te dezen voeren de verzoekende partijen geen schending aan van de regels die de bevoegdheden verdelen tussen de Staat, de gemeenschappen en de gewesten. Bovendien is de aangelegenheid die het voorwerp van de bestreden ordonnantie uitmaakt, niet van dien aard dat de Grondwet het optreden van een democratisch verkozen vergadering vereist.
B.3.4. Le moyen ne peut être accueilli. B.3.4. Het middel kan niet worden aangenomen.
En ce qui concerne le deuxième moyen Ten aanzien van het tweede middel
B.4.1. Le deuxième moyen est pris de la violation de l'article 577-7 B.4.1. Het tweede middel is afgeleid uit de schending van artikel
du Code civil dans la mesure où la matière réglée par les articles 4 577-7 van het Burgerlijk Wetboek, in zoverre de bij de artikelen 4 en
et 5 de l'ordonnance entreprise empiéterait sur les pouvoirs de l'Etat 5 van de bestreden ordonnantie geregelde aangelegenheid inbreuk zou
fédéral, à qui revient la compétence de légiférer en matière de maken op de bevoegdheden van de federale Staat, die bevoegd is om
copropriété. inzake mede-eigendom wetgevend op te treden.
B.4.2. Aux termes de l'article 1er de la loi spéciale du 6 janvier B.4.2. Luidens artikel 1 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op
1989 sur la Cour d'arbitrage, la Cour statue par voie d'arrêt sur les het Arbitragehof doet het Hof, bij wege van arrest, uitspraak op de
recours en annulation des lois, des décrets ou des ordonnances beroepen tot vernietiging van wetten, decreten of ordonnanties,
uniquement pour cause de violation des règles de compétences uitsluitend wegens schending van de regels voor het bepalen van de
respectives de l'Etat, des communautés et des régions ou des articles onderscheiden bevoegdheden van de Staat, de gemeenschappen en de
du titre II « Des Belges et de leurs droits » ainsi que des articles gewesten, of van de artikelen van Titel II « De Belgen en hun rechten
170, 172 et 191 de la Constitution. », alsook van de artikelen 170, 172 en 191 van de Grondwet.
B.4.3. L'article 577-7 du Code civil, tel qu'il a été inséré par B.4.3. Artikel 577-7 van het Burgerlijk Wetboek, zoals ingevoegd bij
l'article 2 de la loi du 30 juin 1994, dispose comme suit : artikel 2 van de wet van 30 juni 1994, bepaalt :
« § 1er. Sous réserve de conditions plus strictes fixées par le « § 1. Behoudens strengere bepalingen in het reglement van
règlement de copropriété, l'assemblée générale décide : medeëigendom, beslist de algemene vergadering :
1° à la majorité des trois quarts des voix : 1° bij meerderheid van drie vierden van de stemmen :
a) de toute modification aux statuts pour autant qu'elle ne concerne a) over iedere wijziging van de statuten voor zover zij slechts het
que la jouissance, l'usage ou l'administration des parties communes; genot, het gebruik of het beheer van de gemeenschappelijke gedeelten betreft;
b) de tous travaux affectant les parties communes, à l'exception de b) over alle werken betreffende de gemeenschappelijke gedeelten, met
ceux qui peuvent être décidés par le syndic; uitzondering van die waarover de syndicus kan beslissen;
c) de la création et de la composition d'un conseil de gérance qui a c) over de oprichting en de samenstelling van een raad van beheer die
pour mission d'assister le syndic et de contrôler sa gestion; tot taak heeft de syndicus bij te staan en toezicht te houden op zijn beheer;
2° à la majorité des quatre cinquième des voix : 2° bij meerderheid van vier vijfden van de stemmen :
a) de toute autre modification aux statuts, en ce compris la a) over iedere andere wijziging van de statuten, daarin begrepen de
modification de la répartition des charges de copropriété; wijziging van de verdeling van de lasten van de medeëigendom;
b) de la modification de la destination de l'immeuble ou d'une partie b) over de wijziging van de bestemming van het onroerend goed of van
de celui-ci; een deel daarvan;
c) de la reconstruction de l'immeuble ou de la remise en état de la partie endommagée en cas de destruction partielle; d) de toute acquisition des biens immobiliers destinés à devenir communs; e) de tous actes de disposition de biens immobiliers communs. § 2. En cas de destruction totale ou partielle, les indemnités représentatives de l'immeuble détruit sont affectées par priorités à la reconstruction lorsque celle-ci est décidée. Sans préjudice des actions exercées contre le propriétaire, l'occupant ou le tiers, responsable du sinistre, les copropriétaires sont tenus, en cas de reconstruction ou de remise en état, de participer aux frais en proportion de leur quote-part dans la copropriété. c) over de heropbouw van het onroerend goed of de herstelling van het beschadigd gedeelte in geval van gedeeltelijke vernietiging; d) over iedere verkrijging van nieuwe onroerende goederen bestemd om gemeenschappelijk te worden; e) over alle daden van beschikking van gemeenschappelijke onroerende goederen. § 2. In geval van gehele of gedeeltelijke vernietiging, worden de vergoedingen die in de plaats komen van het vernietigde onroerend goed bij voorrang aangewend voor de heropbouw ervan, indien daartoe beslist wordt. Onverminderd de vorderingen ingesteld tegen de medeëigenaar, de bewoner of de derde, die aansprakelijk is voor het schadegeval, zijn de medeëigenaars verplicht in geval van heropbouw of herstel bij te dragen in de kosten, naar evenredigheid van hun aandeel in de medeëigendom.
§ 3. Il est statué à l'unanimité des voix de tous les copropriétaires § 3. Er wordt met eenparigheid van stemmen van alle medeëigenaars
sur toute modification de la répartition des quotes-parts de beslist over elke wijziging van verdeling van de aandelen van de
copropriété, ainsi que sur toute décision de l'assemblée générale de medeëigendom, alsmede over elke beslissing van de algemene vergadering
reconstruction totale de l'immeuble ». betreffende de volledige heropbouw van het onroerend goed ».
B.4.4. En elle-même, la disposition précitée n'établit aucune règle de B.4.4. Op zich stelt de voormelde bepaling geen enkele regel vast met
répartition de compétences entre l'Etat fédéral, les communautés et betrekking tot de verdeling van bevoegdheden tussen de federale Staat,
les régions. Elle n'entre pas dans le champ des règles que la Cour est de gemeenschappen en de gewesten. Zij behoort niet tot de regels op de
habilitée à faire respecter. naleving waarvan het Hof vermag toe te zien.
B.4.5. Les parties requérantes reprochent cependant à l'ordonnance de B.4.5. De verzoekende partijen verwijten de ordonnantie evenwel dat
réglementer la copropriété et d'empiéter sur une compétence fédérale. zij de mede-eigendom reglementeert en inbreuk maakt op een federale bevoegdheid.
La matière de la copropriété forcée relève du pouvoir résiduaire de De aangelegenheid van de gedwongen mede-eigendom valt onder de
l'Etat fédéral. Les travaux préparatoires de l'ordonnance entreprise residuaire bevoegdheid van de federale Staat. De parlementaire
montrent toutefois qu'elle n'a nullement voulu empiéter sur cette voorbereiding van de bestreden ordonnantie toont evenwel aan dat zij
compétence. Ainsi, on peut lire, dans le rapport, qu'il est nécessaire geenszins inbreuk heeft willen maken op die bevoegdheid. Zoals in het
« d'opérer une distinction claire entre les compétences verslag te lezen staat, moet « een duidelijk onderscheid [worden]
bicommunautaires et fédérales, ce dernier niveau de pouvoir restant gemaakt tussen de bicommunautaire en de federale bevoegdheden. De
compétent pour l'ensemble des dispositions du Code civil relatives au federale overheid blijft immers bevoegd voor alle bepalingen van het
burgerlijk wetboek in verband met het eigendomsrecht » (Parl. St.,
droit de propriété » (Doc. parl., Assemblée réunie de la Commission Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie,
communautaire commune, 2003-2004, B-97/2, p. 9). 2003-2004, B-97/2, p. 9).
Il est cependant précisé : Er wordt evenwel gepreciseerd :
« [...] les contrats de prestations de services sont signés au même moment que le contrat de copropriété et sont modifiés selon les mêmes règles que celles régissant la copropriété, c'est-à-dire moyennant une décision prise lors d'une réunion avec un quorum requis des deux tiers. Cette situation pose souvent des problèmes, notamment lorsqu'un propriétaire décède et laisse plusieurs héritiers. Si les utilisateurs - qui ne sont pas nécessairement des propriétaires - se plaignent des services offerts dans l'établissement, il faudra convoquer l'assemblée des copropriétaires. Les héritiers qui viennent augmenter le nombre de « [...] de overeenkomsten in verband met de dienstverstrekking [worden] op hetzelfde ogenblik ondertekend als het mede-eigendomcontract en worden [...] gewijzigd volgens dezelfde regels die gelden voor de mede-eigendom, te weten door middel van een beslissing die wordt genomen tijdens een vergadering met het vereiste quorum van twee derde. Deze situatie doet vaak problemen rijzen, wanneer er een eigenaar overlijdt en meer dan een erfgenaam heeft. Als de gebruikers, die niet noodzakelijk eigenaars zijn, klagen over de dienstverlening in de inrichting, moet de vergadering van de mede-eigenaars bijeen worden geroepen. De erfgenamen die het aantal mede-eigenaars doen verhogen zouden andere belangen kunnen hebben en
copropriétaires pourraient avoir d'autres intérêts et le quorum risque de kans bestaat dus dat het quorum niet aanwezig is. Het is dus van
donc de ne pas être atteint. Il importe donc de ne plus appliquer le belang dat de huidige regeling van de mede-eigendom niet meer wordt
régime actuel de la copropriété aux contrats de prestations de toegepast op de overeenkomsten betreffende de dienstverstrekking »
services » (ibid., pp. 9-10). (ibid., pp. 9-10).
L'auteur de la proposition d'ordonnance rappelle que celle-ci « vise à De auteur van het voorstel van ordonnantie herinnert eraan dat die «
ertoe strekt een orgaan in het leven te roepen dat belast is met de
créer un organe chargé de contrôler la qualité des services offerts : controle van de kwaliteit van de dienstverlening : de bepalingen van
les dispositions du Code civil en matière de copropriété ne sont pas het Burgerlijk Wetboek inzake mede-eigendom worden niet gewijzigd »
modifiées » (ibid. ). (ibid. ).
Pour le surplus, il faut considérer qu'en déléguant au Collège réuni Bovendien moet worden geoordeeld dat, door aan het Verenigd College de
le pouvoir d'arrêter les normes d'agrément des bevoegdheid te delegeren om de normen inzake de erkenning van de
gestionnaires-prestataires de services (article 4), la Commission dienstverstrekkers-beheerders vast te stellen (artikel 4), de
communautaire commune ne pourrait pas habiliter cet organe à violer Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie dat orgaan niet ertoe zou
les règles répartitrices de compétences. Il appartient le cas échéant kunnen machtigen de bevoegdheidverdelende regels te schenden. Het
aux cours et tribunaux ou au Conseil d'Etat de contrôler le respect staat, in voorkomend geval, aan de hoven en de rechtbanken of aan de
par le Collège réuni de ces règles. Raad van State erop toe te zien dat het Verenigd College die regels in
B.4.6. Les parties requérantes reprochent enfin à l'ordonnance acht neemt. B.4.6. De verzoekende partijen verwijten de bestreden ordonnantie ten
entreprise de violer les articles 10 et 11 de la Constitution parce slotte dat zij de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, omdat de
que les gestionnaires et les copropriétaires de résidences-services beheerders en de mede-eigenaars van serviceresidenties anders zouden
seraient traités autrement que ceux des deux autres régions. worden behandeld dan die in de twee andere gewesten.
B.4.7. Une différence de traitement dans des matières où les B.4.7. Een verschillende behandeling in aangelegenheden waar de
communautés et les régions disposent de compétences propres est la gemeenschappen en de gewesten over eigen bevoegdheden beschikken, is
conséquence possible de politiques distinctes permises par l'autonomie het mogelijke gevolg van een onderscheiden beleid, wat is toegestaan
qui leur est accordée par la Constitution ou en vertu de celle-ci; une door de autonomie die hun door of krachtens de Grondwet is toegekend;
telle différence ne peut en soi être jugée contraire aux articles 10 een zodanig verschil kan op zich niet worden geacht strijdig te zijn
et 11 de la Constitution. Cette autonomie serait dépourvue de met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Die autonomie zou geen
signification si le seul fait qu'il existe des différences de betekenis hebben, indien een verschil in behandeling tussen adressaten
traitement entre les destinataires de règles s'appliquant à une même van regels die in eenzelfde aangelegenheid in de verschillende
matière dans les diverses communautés et régions était jugé contraire aux articles 10 et 11 de la Constitution. B.4.8. Le moyen ne peut être accueilli. En ce qui concerne le troisième moyen B.5.1. Le troisième moyen est pris de la violation par l'article 12, alinéa 2, de l'ordonnance du 13 mai 2004 des articles 15 et 22 de la Constitution, lus en combinaison avec ses articles 10 et 11 ainsi qu'avec l'article 8 de la Convention européenne des droits de l'homme. En accordant au Collège réuni un pouvoir d'enquête dans les parties communes des résidences-services mises à la disposition du gestionnaire-prestataire de services et de prendre connaissance, sans déplacement, de l'ensemble des pièces et documents, l'Assemblée réunie aurait violé la vie privée et le domicile des personnes privées qui y résident. B.5.2. Il résulte de l'article 12, alinéa 2, de l'ordonnance entreprise que le pouvoir d'enquête accordé aux fonctionnaires désignés par le Collège réuni ne peut s'exercer que dans les parties communes des résidences-services mises à la disposition du prestataire de services par l'association des copropriétaires. Ceci n'empêche pas l'application des dispositions constitutionnelles et conventionnelles invoquées par les parties requérantes, soit dans le chef des habitants des résidences-services ou des complexes résidentiels, soit dans le chef des gestionnaires-prestataires de services. B.5.3. La disposition entreprise précise cependant explicitement que le droit de visite - qui n'est pas qualifié par elle de droit de perquisition - ne peut s'exercer que « dans le respect de l'inviolabilité du domicile ». B.5.4. Pour le surplus, il y a lieu de constater que la disposition entreprise s'inscrit dans la compétence qu'ont les fonctionnaires désignés par le Collège réuni de surveiller l'application des dispositions de l'ordonnance et des arrêtés pris en exécution de celle-ci (article 12, alinéa 1er). L'ordonnance ayant pour objet de régler la qualité des services qui sont offerts dans les résidences à des personnes qui, par ailleurs et de manière distincte, sont propriétaires ou louent des logements privés, il est raisonnablement justifié de prévoir un droit de visite qui a pour seul objectif de contrôler cette qualité. B.5.5. Le moyen ne peut être accueilli. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 14 décembre 2005. Le greffier, L. Potoms. Le président, gemeenschappen en gewesten toepasselijk zijn, als zodanig zou worden geacht strijdig te zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. B.4.8. Het middel kan niet worden aangenomen. Ten aanzien van het derde middel B.5.1. Het derde middel is afgeleid uit de schending, door artikel 12, tweede lid, van de ordonnantie van 13 mei 2004, van de artikelen 15 en 22 van de Grondwet, in samenhang gelezen met de artikelen 10 en 11 ervan, alsook met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Door aan het Verenigd College een bevoegdheid toe te kennen om onderzoek in te stellen in de gemeenschappelijke delen van de serviceresidenties die ter beschikking van de dienstverstrekker-beheerder zijn gesteld, en om ter plaatse kennis te nemen van alle stukken en bescheiden, zou de Verenigde Vergadering inbreuk hebben gepleegd op het privé-leven en de onschendbaarheid van de woning van de privé-personen die er verblijven. B.5.2. Uit artikel 12, tweede lid, van de bestreden ordonnantie blijkt dat de onderzoeksbevoegdheid die is toegekend aan de door het Verenigd College aangewezen ambtenaren, alleen kan worden uitgeoefend in de gemeenschappelijke delen van de serviceresidenties die de vereniging van mede-eigenaars ter beschikking van de dienstverstrekker heeft gesteld. Zulks belet niet dat de door de verzoekende partij aangevoerde grondwettelijke en verdragsrechtelijke bepalingen worden toegepast, ofwel ten aanzien van de bewoners van de serviceresidenties of woningcomplexen, ofwel ten aanzien van de dienstverstrekkers-beheerders. B.5.3. De bestreden bepaling preciseert echter uitdrukkelijk dat het bezoekrecht - dat daarin niet als een huiszoekingsrecht wordt gekwalificeerd - alleen « met inachtneming van de onschendbaarheid van de woning » mag worden uitgeoefend. B.5.4. Voor het overige dient te worden vastgesteld dat de bestreden bepaling past in het kader van de bevoegdheid waarover de door het Verenigd College aangewezen ambtenaren beschikken om toe te zien op de toepassing van de bepalingen van de ordonnantie en van de krachtens die ordonnantie genomen besluiten (artikel 12, eerste lid). Aangezien de ordonnantie tot doel heeft de kwaliteit te regelen van de diensten die in de residenties worden aangeboden aan personen die, overigens en op onderscheiden wijze, eigenaar zijn of privé-huisvesting huren, is het redelijk verantwoord te voorzien in een bezoekrecht dat alleen tot doel heeft op die kwaliteit toe te zien. B.5.5. Het middel kan niet worden aangenomen. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 14 december 2005. De griffier, L. Potoms. De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^