← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 130/2005 du 19 juillet 2005 Numéro du rôle : 3020 En cause
: les questions préjudicielles relatives à l'article 198, alinéa 1 er , 7° et 10°, du
Code des impôts sur les revenus 1992, posées par le Tribunal de La
Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges A. Alen, J.-P.(...)"
Extrait de l'arrêt n° 130/2005 du 19 juillet 2005 Numéro du rôle : 3020 En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 198, alinéa 1 er , 7° et 10°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posées par le Tribunal de La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges A. Alen, J.-P.(...) | Uittreksel uit arrest nr. 130/2005 van 19 juli 2005 Rolnummer 3020 In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 198, eerste lid, 7° en 10°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld door de Rechtbank van eerste aanle Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters A. Alen(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 130/2005 du 19 juillet 2005 | Uittreksel uit arrest nr. 130/2005 van 19 juli 2005 |
Numéro du rôle : 3020 | Rolnummer 3020 |
En cause : les questions préjudicielles relatives à l'article 198, | In zake : de prejudiciële vragen betreffende artikel 198, eerste lid, |
alinéa 1er, 7° et 10°, du Code des impôts sur les revenus 1992, posées | 7° en 10°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, gesteld |
par le Tribunal de première instance de Bruxelles. | door de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges A. Alen, | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters |
J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du | A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke en J. Spreutels, |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet des questions préjudicielles et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vragen en rechtspleging |
Par jugement du 4 juin 2004 en cause de la s.a. Banque Dewaay contre | Bij vonnis van 4 juni 2004 in zake de n.v. Bank Dewaay tegen de |
l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour | Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof |
d'arbitrage le 11 juin 2004, le Tribunal de première instance de | is ingekomen op 11 juni 2004, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te |
Bruxelles a posé les questions préjudicielles suivantes : | Brussel de volgende prejudiciële vragen gesteld : |
1. « L'article 198, alinéa 1er, 7°, du Code des impôts sur les revenus | 1. « Schendt artikel 198, eerste lid, 7°, van het Wetboek van de |
1992 viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, pris | inkomstenbelastingen 1992 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, |
isolément ou lus en combinaison avec les articles 56 (1) et 58 du | afzonderlijk of in samenhang gelezen met de artikelen 56 (1) en 58 van |
Traité instituant la Communauté européenne (anciens articles 73B (1) | het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (vroegere |
et 73D), en tant qu'il interdit (hors le cas particulier du partage | artikelen 73B (1) en 73D), in zoverre het (behoudens het bijzondere |
total de l'avoir de la société émettrice des actions ou parts) de | geval van de gehele verdeling van het vermogen van de vennootschap die |
déduire de la base imposable à l'impôt des sociétés les moins-values | de aandelen heeft uitgegeven) verbiedt om de gerealiseerde |
réalisées sur les actions ou parts émises par des sociétés qui ne | minderwaarden op de aandelen uitgegeven door vennootschappen die niet |
satisfont pas à la ' condition de taxation ' prévue par l'article 203 | voldoen aan de ' aanslagvoorwaarde ' bepaald in artikel 203 van |
du même Code et pour lesquelles les plus-values ne sont pas exonérées | hetzelfde Wetboek en waarvoor de meerwaarden niet van de |
d'impôt des sociétés en vertu de l'article 192, § 1er, du même Code, | vennootschapsbelasting zijn vrijgesteld op grond van artikel 192, § 1, |
van hetzelfde Wetboek, af te trekken van de belastbare grondslag van | |
ce qui a pour effet : | de vennootschapsbelasting, wat tot gevolg heeft dat : |
- qu'une société belge qui investit dans de telles actions ou parts | - een Belgische vennootschap die in dergelijke aandelen investeert, |
subit une charge fiscale si elle les cède avec plus-value mais ne | een fiscale last moet dragen indien zij die met een meerwaarde |
bénéficie d'aucune déduction fiscale si elle les cède avec | afstaat, maar geen enkele fiscale aftrek geniet indien zij die met een |
moins-value, tandis qu'une société qui investit dans d'autres actions | minderwaarde afstaat, terwijl een vennootschap die in andere aandelen |
ou parts ne connaît ni charge ni avantage fiscal lorsqu'elle cède ces actions ou parts puisque la plus-value n'est pas imposée et la moins-value n'est pas déductible; - qu'une société belge qui se livre au négoce de telles actions ou parts subit une charge fiscale lorsque le résultat net avant impôt de ses achats et ventes de telles actions ou parts est nul, les ventes ayant dégagé une plus-value donnant lieu à une imposition et les ventes ayant dégagé une moins-value ne donnant droit à aucune déduction fiscale, tandis qu'une société qui se livre au négoce d'autres actions ou parts ne subit aucune charge fiscale lorsque le | investeert, geen fiscale last moet dragen, noch een fiscaal voordeel geniet wanneer zij die aandelen afstaat, vermits de meerwaarde niet wordt belast en de minderwaarde niet aftrekbaar is; - een Belgische vennootschap die dergelijke aandelen verhandelt, een fiscale last moet dragen wanneer het nettoresultaat vóór belasting van haar aankopen en verkopen van dergelijke aandelen nul bedraagt, waarbij de verkopen die een meerwaarde hebben opgeleverd aanleiding geven tot een belasting en de verkopen die een minderwaarde hebben teweeggebracht, op geen enkele belastingaftrek recht geven, terwijl een vennootschap die andere aandelen verhandelt, geen enkele fiscale last moet dragen wanneer het nettoresultaat vóór belasting van haar |
résultat net avant impôt de ses achats et ventes d'actions ou parts | aankopen en verkopen van aandelen nul bedraagt, waarbij de verkopen |
est nul, les ventes avec moins-values ne donnant droit à aucune | met een minderwaarde geen aanleiding geven tot een belastingaftrek, |
déduction fiscale mais les ventes avec plus-values ne donnant lieu à | maar waarbij de verkopen met een meerwaarde geen aanleiding geven tot |
aucune imposition ? »; | een belasting ? »; |
2. « Interprété comme empêchant la déduction des intérêts à | 2. « Schendt artikel 198, eerste lid, 10°, van het Wetboek van de |
concurrence des dividendes susceptibles d'être déduits au titre de | inkomstenbelastingen 1992, in die zin geïnterpreteerd dat het belet de |
revenus définitivement taxés (RDT) mais non effectivement déduits en | interesten af te trekken ten belope van het bedrag van de dividenden |
raison de l'existence de pertes, l'article 198, alinéa 1er, 10°, du | die als definitief belaste inkomsten (DBI) aftrekbaar zijn, maar |
Code des impôts sur les revenus 1992 viole-t-il les articles 10 et 11 | wegens het bestaan van verliezen niet daadwerkelijk zijn afgetrokken, |
de la Constitution en ce qu'il a pour effet de soumettre une société | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in zoverre het tot gevolg heeft |
en pertes à une double imposition à laquelle n'est pas soumise une | dat een verliesgevende vennootschap wordt onderworpen aan een dubbele |
société en bénéfices ayant contracté des emprunts mais recueillant des | belasting waaraan een winstgevende vennootschap die leningen heeft |
dividendes qui ne sont pas susceptibles d'être déduits au titre de RDT | aangegaan, maar dividenden ontvangt die niet als DBI's aftrekbaar |
: imposition sur les dividendes recueillis par la société en pertes en | zijn, niet is onderworpen : belasting op de dividenden ontvangen door |
raison du fait qu'ils ne bénéficient pas de la déduction RDT et sur | de verliesgevende vennootschap omdat zij de DBI-aftrek niet genieten |
les intérêts recueillis par cette société à concurrence du montant des | en op de interesten die deze vennootschap heeft ontvangen ten belope |
dividendes susceptibles d'être déduits au titre de RDT ? ». | van het bedrag van de als DBI's aftrekbare dividenden ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. Les deux questions préjudicielles concernent le régime dit des | B.1. De twee prejudiciële vragen betreffen het zogenaamde stelsel van |
revenus définitivement taxés (R.D.T.), tel qu'il est organisé par les | de definitief belaste inkomsten (D.B.I.), zoals het is geregeld bij de |
articles 202 à 205 du Code des impôts sur les revenus, dans leur | artikelen 202 tot 205 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen, in |
version applicable aux exercices d'imposition 1998 et 1999. | de versie ervan die op de aanslagjaren 1998 en 1999 van toepassing |
B.2.1. L'article 202 du Code des impôts sur les revenus 1992, tel | was. B.2.1. Artikel 202 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, |
qu'il a été successivement modifié par l'article 19 de la loi du 28 | achtereenvolgens gewijzigd bij artikel 19 van de wet van 28 juli 1992 |
juillet 1992 « portant des dispositions fiscales et financières », par | « houdende fiscale en financiële bepalingen », bij artikel 3 van de |
l'article 3 de la loi du 22 mars 1995 « entérinant la convention du 1er | wet van 22 maart 1995 « tot bekrachtiging van de overeenkomst van 1 |
juin 1994 entre le Gouvernement fédéral, le Gouvernement flamand, le | juni 1994 tussen de federale Regering, de Vlaamse regering, de Waalse |
Gouvernement régional wallon et le Gouvernement de la Région de | Gewestregering en de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest |
Bruxelles-Capitale relative au règlement des dettes du passé et | betreffende de regeling van de schulden van het verleden en de ermede |
charges s'y rapportant en matière de logement social, et contenant | verband houdende lasten inzake sociale huisvesting, en houdende |
certaines dispositions fiscales et financières en vue de l'application | sommige fiscale en financiële bepalingen ten einde de genoemde |
de ladite convention », et par l'article 25 de l'arrêté royal du 20 | overeenkomst te kunnen toepassen » en bij artikel 25 van het |
décembre 1996 « portant des mesures fiscales diverses en application | koninklijk besluit van 20 december 1996 « houdende diverse fiscale |
des articles 2, § 1er, et 3, § 1er, 2° et 3° de la loi du 26 juillet | maatregelen, met toepassing van de artikelen 2, § 1, en 3, § 1, 2° en |
1996 visant à réaliser les conditions budgétaires de la participation | 3°, van de wet van 26 juli 1996 strekkende tot realisatie van de |
de la Belgique à l'Union économique et monétaire européenne », | budgettaire voorwaarden tot deelname van België aan de Europese |
disposait : | Economische en Monetaire Unie », bepaalde : |
« § 1er. Des bénéfices de la période imposable sont également déduits, | « § 1. Van de winst van het belastbare tijdperk worden mede |
dans la mesure où ils s'y retrouvent : | afgetrokken, in zover zij erin voorkomen : |
1° les dividendes, à l'exception des revenus qui sont obtenus à | 1° dividenden met uitzondering van inkomsten die zijn verkregen naar |
l'occasion de la cession à une société de ses propres actions ou parts | aanleiding van de afstand aan een vennootschap van haar eigen aandelen |
ou lors du partage total ou partiel de l'avoir social d'une société; | of naar aanleiding van de gehele of gedeeltelijke verdeling van het |
vermogen van een vennootschap; | |
2° dans la mesure où il constitue un dividende auquel les articles | 2° in zover het een dividend betreft waarop de artikelen 186, 187 of |
186, 187 ou 209 ou des dispositions analogues de droit étranger ont | 209 of gelijkaardige bepalingen naar buitenlands recht zijn toegepast, |
été appliquées, l'excédent que présentent les sommes obtenues ou la | het positieve verschil tussen de verkregen sommen of de waarde van de |
valeur des éléments reçus, sur la valeur d'investissement ou de | ontvangen bestanddelen en de aanschaffings- of beleggingsprijs van de |
revient des actions ou parts acquises, remboursées ou échangées par la | aandelen die worden verkregen, terugbetaald of geruild door de |
société qui les avait émises, éventuellement majorée des plus-values y | vennootschap die ze had uitgegeven, eventueel verhoogd met de |
afférentes, antérieurement exprimées et non exonérées; | desbetreffende voorheen uitgedrukte en niet vrijgestelde meerwaarden; |
[...] | [...] |
§ 2. Les revenus visés au § 1er, 1° et 2°, ne sont déductibles que | § 2. De in § 1, 1° en 2°, vermelde inkomsten zijn slechts aftrekbaar |
pour autant qu'à la date d'attribution ou de mise en paiement de | in zoverre op de datum van toekenning of betaalbaarstelling van deze |
ceux-ci, la société qui en bénéficie détienne dans le capital de la | inkomsten, de vennootschap die de inkomsten verkrijgt in het kapitaal |
société qui les distribue une participation de 5 p.c. au moins ou dont | van de vennootschap die ze uitkeert, een deelneming bezit van ten |
la valeur d'investissement atteint au moins 50 millions de francs. | minste 5 pct. of met een aanschaffingswaarde van ten minste 50 miljoen frank. |
Cette condition ne s'applique toutefois pas aux revenus : | Deze voorwaarde is evenwel niet van toepassing op de inkomsten : |
1° recueillis par des établissements de crédit visés à l'article 56, § | 1° die worden verkregen door kredietinstellingen vermeld in artikel |
1er; | 56, § 1; |
2° recueillis par des entreprises d'assurances visées à l'article 56, | 2° die worden verkregen door verzekeringsondernemingen vermeld in |
§ 2, 2°, h; | artikel 56, § 2, 2°, h; |
3° recueillis par des sociétés de bourse visées à l'article 47 de la | 3° die worden verkregen door beursvennootschappen vermeld in artikel |
loi du 6 avril 1995 relative aux marchés secondaires, au statut des | 47 van de wet van 6 april 1995 inzake de secundaire markten, het |
entreprises d'investissement et à leur contrôle, aux intermédiaires et | statuut van en het toezicht op de beleggingsondernemingen, de |
conseillers en placements; | bemiddelaars en beleggingsadviseurs; |
4° recueillis par des sociétés d'investissement; | 4° die worden verkregen door beleggingsvennootschappen; |
5° alloués ou attribués par les intercommunales régies par la loi du | 5° die worden verleend of toegekend door intercommunales beheerst door |
22 décembre 1986; | de wet van 22 december 1986; |
6° alloués ou attribués par des sociétés d'investissement ». | 6° die worden verleend of toegekend door beleggingsvennootschappen ». |
B.2.2. L'article 203 du même Code, tel qu'il a été remplacé par | B.2.2. Artikel 203 van hetzelfde Wetboek, vervangen bij artikel 26 van |
l'article 26 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 précité, puis | het voormelde koninklijk besluit van 20 december 1996 en |
modifié par l'article 25 de la loi du 22 décembre 1998 « portant des | achtereenvolgens gewijzigd bij artikel 25, 2°, van de wet van 22 |
dispositions fiscales et autres », par l'article 51 de la loi du 10 | december 1998 « houdende fiscale en andere bepalingen », bij artikel |
mars 1999 « modifiant la loi du 6 avril 1995 relative aux marchés | 51 van de wet van 10 maart 1999 « tot wijziging van de wet van 6 april |
secondaires, au statut des entreprises d'investissement et à leur | 1995 inzake de secundaire markten, het statuut van en het toezicht op |
contrôle, aux intermédiaires et conseillers en placements, fixant le | de beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs, |
régime fiscal des opérations de prêt d'actions et portant diverses | tot fiscale regeling van de verrichtingen van lening van aandelen en |
autres dispositions » et par l'article 17 de la loi du 4 mai 1999 « | houdende diverse andere bepalingen » en bij artikel 17 van de wet van |
portant des dispositions fiscales diverses », disposait : | 4 mei 1999 « houdende diverse fiscale bepalingen », luidde : |
« § 1er. Les revenus visés à l'article 202, § 1er, 1° et 2°, ne sont en outre pas déductibles lorsqu'ils sont alloués ou attribués par : 1° une société qui n'est pas assujettie à l'impôt des sociétés ou à un impôt étranger analogue à cet impôt ou qui est établie dans un pays dont les dispositions du droit commun en matière d'impôts sont notablement plus avantageuses qu'en Belgique; 2° une société de financement, une société de trésorerie ou une société d'investissement qui, bien qu'assujettie, dans le pays de son domicile fiscal, à un impôt visé au 1°, bénéficie dans celui-ci d'un régime fiscal exorbitant du droit commun; 3° une société dans la mesure où les revenus qu'elle recueille, autres que des dividendes, trouvent leur source en dehors du pays de son domicile fiscal et bénéficient dans le pays du domicile fiscal d'un régime d'imposition distinct exorbitant du droit commun; 4° une société dans la mesure où elle réalise des bénéfices par l'intermédiaire d'un ou de plusieurs établissements étrangers qui sont assujettis à un régime de taxation notablement plus avantageux que celui auquel ces bénéfices auraient été soumis en Belgique; | « § 1. De in artikel 202, § 1, 1° en 2°, vermelde inkomsten zijn bovendien niet aftrekbaar wanneer ze worden verleend of toegekend door : 1° een vennootschap die niet aan de vennootschapsbelasting of aan een buitenlandse belasting van gelijke aard als die belasting is onderworpen of die gevestigd is in een land waar de gemeenrechtelijke bepalingen inzake belastingen aanzienlijk gunstiger zijn dan in België; 2° een financieringsvennootschap, een thesaurievennootschap of een beleggingsvennootschap die, alhoewel ze in het land van haar fiscale woonplaats onderworpen is aan een in 1° vermelde belasting, in dat land een belastingregeling geniet die afwijkt van het gemeen recht; 3° een vennootschap voor zover de inkomsten die ze verkrijgt, niet zijnde dividenden, hun oorsprong vinden buiten het land van haar fiscale woonplaats en ze in het land van de fiscale woonplaats een afzonderlijke belastingregeling genieten die afwijkt van het gemeen recht; 4° een vennootschap voor zover ze winsten verwezenlijkt door tussenkomst van een of meer buitenlandse inrichtingen die aan een aanslagregeling zijn onderworpen die aanzienlijk gunstiger is dan deze waaraan die winsten in België zouden zijn onderworpen; |
5° une société, autre qu'une société d'investissement, qui redistribue | 5° een vennootschap, andere dan een beleggingsvennootschap, die |
des dividendes qui, en application du 1° à 4°, ne pourraient pas | dividenden wederuitkeert die in toepassing van het 1° tot 4°, zelf |
eux-mêmes être déduits à concurrence d'au moins 90 p.c. | niet zouden kunnen worden afgetrokken ten belope van ten minst 90 pct. |
Les revenus visés à l'article 202, § 1er, alinéa 1er, 1° et 2°, qui | De in artikel 202, § 1, eerste lid, 1° en 2°, vermelde inkomsten die |
représentent des indemnités pour coupon manquant visées à l'article | vergoedingen voor ontbrekende coupon vertegenwoordigen als vermeld in |
18, alinéa 1er, 3°, ne sont pas non plus déductibles. | artikel 18, eerste lid, 3°, zijn eveneens niet aftrekbaar. |
§ 2. Le § 1er, 1°, ne s'applique pas aux dividendes alloués ou | § 2. Paragraaf 1, 1°, is niet van toepassing op dividenden die worden |
attribués par les intercommunales régies par la loi du 22 décembre | verleend of toegekend door intercommunales beheerst door de wet van 22 |
1986. | december 1986. |
Le § 1er, 2°, ne s'applique pas aux sociétés d'investissement dont les | Paragraaf 1, 2°, is niet van toepassing op de beleggingsvennootschappen waarvan de statuten de jaarlijkse uitkering |
statuts prévoient la distribution annuelle d'au moins 90 p.c. des | voorzien van ten minste 90 pct. van de inkomsten die ze hebben |
revenus qu'elles ont recueillis, déduction faite des rémunérations, | verkregen, na aftrek van de bezoldigingen, commissies en kosten, voor |
commissions et frais, pour autant et dans la mesure où ces revenus | |
proviennent de dividendes qui répondent eux-mêmes aux conditions de | zover en in de mate dat die inkomsten voortkomen uit dividenden die |
déduction visées au § 1er, 1° à 4°, ou de plus-values qu'elles ont | zelf beantwoorden aan de in § 1, 1° tot 4°, vermelde aftrekvoorwaarden |
réalisées sur des actions ou parts susceptibles d'être exonérées en | of uit meerwaarden die ze hebben verwezenlijkt op aandelen die |
vertu de l'article 192, § 1er. | krachtens artikel 192, § 1 voor vrijstelling in aanmerking komen. |
Le § 1er, 2° et 5°, ne s'applique pas aux dividendes recueillis en | Paragraaf 1, 2° en 5°, is niet van toepassing op verkregen dividenden |
raison d'une participation directe ou indirecte dans une société de | wegens een rechtstreekse of onrechtstreekse deelneming in een |
financement résidente d'un Etat membre de l'Union européenne qui | financieringsvennootschap gelegen in een Lidstaat van de Europese Unie |
répond, pour l'actionnaire à des besoins légitimes de caractère | die, voor de aandeelhouder, beantwoordt aan rechtmatige financiële of |
économique ou financier, pour autant et dans la mesure où la somme des | economische behoeften, voor zover en in de mate dat de som van de |
réserves taxées au début de la période imposable et du capital libéré | belaste reserves bij het begin van het belastbare tijdperk en het |
à la fin de cette période, de la société de financement n'excède pas | gestort kapitaal bij het einde van dit tijdperk van de |
33 p.c. des dettes. | financieringsvennootschap niet hoger is dan 33 pct. van de schulden. |
Le § 1er, 4°, ne s'applique pas dans la mesure où les bénéfices | Paragraaf 1, 4°, is niet van toepassing in de mate dat de winsten |
proviennent d'un établissement étranger d'une société résidente, | voortkomen uit een buitenlandse inrichting van een binnenlandse |
établi dans un pays avec lequel la Belgique a conclu une convention | vennootschap die is gevestigd in een land waarmee België een |
préventive de la double imposition ou si l'impôt effectivement | overeenkomst ter voorkoming van dubbele belasting heeft gesloten of |
appliqué à l'étranger sur les bénéfices de l'établissement atteint au | indien de daadwerkelijk in het buitenland geheven belasting op de |
moins 15 p.c. Le § 1er, 5°, ne s'applique pas quand la société qui redistribue : 1° est une société résidente ou une société étrangère établie dans un pays avec lequel la Belgique a signé une convention préventive de la double imposition et qui y est soumise à un impôt analogue à l'impôt des sociétés sans bénéficier d'un régime fiscal exorbitant du droit commun, et dont les actions sont inscrites à la cote d'une bourse de valeurs mobilières d'un Etat membre de l'Union européenne suivant les conditions de la directive du Conseil des Communautés européennes du 5 mars 1979 (79/279/CEE) portant coordination des conditions d'admission | winsten van de inrichting ten minste 15 pct. bedraagt. Paragraaf 1, 5°, is niet van toepassing wanneer de vennootschap die wederuitkeert : 1° een binnenlandse vennootschap is of een buitenlandse vennootschap, gevestigd in een land waarmee België een overeenkomst ter voorkoming van dubbele belasting heeft ondertekend en die er is onderworpen aan een gelijksoortige belasting als de vennootschapsbelasting zonder te genieten van een belastingstelsel dat afwijkt van het gemeen recht, en waarvan de aandelen zijn opgenomen in de notering aan een effectenbeurs van een Lidstaat van de Europese Unie onder de voorwaarden van de richtlijn van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 5 maart 1979 (79/279/EEG) tot coördinatie van de |
de valeurs mobilières à la cote officielle d'une bourse de valeurs, ou | voorwaarden voor de toelating van effecten tot de officiële notering |
d'un Etat tiers dont la législation prévoit des conditions d'admission | aan een effectenbeurs, of van een derde Staat waarvan de wetgeving |
au moins équivalentes; | minstens gelijkwaardige toelatingsvoorwaarden voorziet; |
2° est une société dont les revenus recueillis ont été exclus du droit | 2° een vennootschap is waarvan de verkregen inkomsten uitgesloten |
à la déduction organisé par le présent article en Belgique ou par une | werden van het recht op aftrek dat door dit artikel in België wordt |
mesure d'effet équivalent de droit étranger. | geregeld of door een maatregel met gelijkwaardige uitwerking naar |
buitenlands recht. | |
Le § 1er alinéa 2 ne s'applique pas : | § 1, tweede lid, is niet van toepassing : |
1° soit lorsque le débiteur de l'indemnité pour coupon manquant est : | 1° hetzij wanneer de schuldenaar van de ontbrekende coupon : |
- une société résidente, une personne morale visée à l'article 220, 2° | - een binnenlandse vennootschap is, een rechtspersoon is vermeld in |
ou 3°, ou un contribuable visé à l'article 227, 2° ou 3°, auquel les | artikel 220, 2° of 3°, of een belastingplichtige is vermeld in artikel |
dispositions respectivement de l'article 240, alinéa 2, ou de | 227, 2° of 3° waarop de bepalingen van respectievelijk artikel 240, |
l'article 234, 5°, sont applicables; - une société étrangère qui, en ce qui concerne ladite indemnité, est soumise à un impôt analogue à l'impôt des sociétés sans bénéficier d'un régime fiscal exorbitant du droit commun; 2° soit lorsque l'opération qui a donné lieu à cette indemnité est intégralement liquidée par le biais d'un système de paiement et de règlement des opérations sur titres réglementé par l'autorité compétente d'un marché réglementé au sens de la directive 93/22/CEE du 10 mai 1993 relative à la prestation de services d'investissement dans le domaine des valeurs mobilières ou un système d'un Etat non-membre de l'Union européenne dont la législation prévoit des conditions de | tweede lid, of 234, 5°, van toepassing zijn; - een buitenlandse vennootschap is die wat deze vergoeding betreft, onderworpen is aan een gelijksoortige belasting als de vennootschapsbelasting zonder een belastingstelsel te genieten dat afwijkt van het gemeen recht; 2° hetzij wanneer de transactie die aanleiding heeft gegeven tot deze vergoeding, integraal wordt afgewikkeld door middel van een betalings- en afwikkelingssysteem gereglementeerd door de bevoegde autoriteit van een gereglementeerde markt zoals bedoeld in de richtlijn 93/22/EEG betreffende het verrichten van diensten op het gebied van beleggingen in effecten of een systeem van een niet-lidstaat van de Europese Gemeenschap waarvan de wetgeving minstens in gelijkwaardige |
fonctionnement au moins équivalentes, agréé par le ministre des | werkingsvoorwaarden voorziet en door de Minister van Financiën is |
Finances. En ce qui concerne cette indemnité, le Roi détermine les | erkend. De Koning bepaalt met betrekking tot deze vergoeding, de |
conditions d'agrément auxquelles le système doit satisfaire et la | erkenningsvoorwaarden waaraan dit systeem moet voldoen en de periode |
période durant laquelle l'agrément peut être octroyé. | gedurende dewelke de erkenning kan worden verleend. |
§ 3. Pour l'application du § 1er, 5°, et sans préjudice du § 2, les | § 3. Voor de toepassing van § 1, 5°, en onverminderd § 2, worden de |
dividendes alloués ou attribués directement ou indirectement par des | dividenden die rechtstreeks of onrechtstreeks worden verleend of |
sociétés visées au § 1er, 1° et 2°, sont considérés comme ne répondant | toegekend door de in § 1, 1° en 2°, bedoelde vennootschappen, geacht |
pas aux conditions de déduction ». | niet aan de aftrekvoorwaarden te beantwoorden ». |
B.2.3. L'article 204 du même Code, tel qu'il a été remplacé par | B.2.3. Artikel 204 van hetzelfde Wetboek, vervangen bij artikel 27 van |
l'article 27 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 précité, dispose : | het voormelde koninklijk besluit van 20 december 1996, bepaalt : |
« Les revenus déductibles conformément à l'article 202, § 1er, 1°, | « De ingevolge artikel 202, § 1, 1°, [...], aftrekbare inkomsten |
[...], sont censés se retrouver dans les bénéfices de la période | worden geacht in de winst van het belastbare tijdperk voor te komen |
imposable à concurrence de 95 p.c. du montant encaissé ou recueilli | tot 95 pct. van het geïnde of verkregen bedrag eventueel vermeerderd |
éventuellement majoré des précomptes mobiliers réels ou fictifs [...]. | met de roerende voorheffing of de fictieve roerende voorheffing [...]. |
L'excédent visé à l'article 202, § 1er, 2°, est censé se retrouver | Het in artikel 202, § 1, 2°, vermelde bedrag wordt geacht in de winst |
dans les bénéfices de la période imposable à concurrence de 95 p.c. de | van het belastbare tijdperk voor te komen tot 95 pct. van dat bedrag |
son montant ». | ». |
B.2.4. L'article 205 du même Code, dont le paragraphe 2 a été remplacé | B.2.4. Artikel 205 van hetzelfde Wetboek, waarvan paragraaf 2 is |
par l'article 28 de l'arrêté royal du 20 décembre 1996 précité, | vervangen bij artikel 28 van het voormelde koninklijk besluit van 20 |
disposait : | december 1996, bepaalde : |
« § 1er. Aucune déduction n'est accordée en vertu de l'article 202 à | « § 1. Geen aftrek ingevolge artikel 202 wordt verleend ter zake van |
raison des revenus provenant d'avoirs affectés à l'exercice de | inkomsten uit activa die voor het uitoefenen van de |
l'activité professionnelle dans des établissements dont le | beroepswerkzaamheid worden gebruikt in inrichtingen waarover de |
contribuable dispose à l'étranger et dont les bénéfices sont exonérés | belastingplichtige in het buitenland beschikt en waarvan de winst |
en vertu de conventions internationales préventives de la double | krachtens internationale overeenkomsten tot het vermijden van dubbele |
imposition. | belasting is vrijgesteld. |
§ 2. La déduction prévue à l'article 202 est limitée au montant des | § 2. De aftrek ingevolge artikel 202 wordt beperkt tot het bedrag van |
bénéfices de la période imposable, tel qu'il subsiste après | de winst van het belastbare tijdperk dat overblijft na toepassing van |
application de l'article 199, diminué; | artikel 199, verminderd met : |
1° des libéralités non déductibles à titre de frais professionnels, à | 1° de niet als beroepskosten aftrekbare giften, met uitzondering van |
l'exception des libéralités déduites des bénéfices en application des | de giften die in toepassing van de artikelen 199 en 200 van de winst |
articles 199 et 200; | worden afgetrokken; |
2° des frais visés à l'article 53, 6° à 11° et 14°; | 2° de in artikel 53, 6° tot 11° en 14°, vermelde kosten; |
3° des intérêts, redevances et rémunérations visés à l'article 54; | 3° de interesten, retributies en bezoldigingen als bedoeld in artikel 54; |
4° des intérêts non déductibles visés à l'article 55; | 4° de niet-aftrekbare interesten als bedoeld in artikel 55; |
5° des cotisations patronales d'assurance complémentaire contre la | 5° de werkgeversbijdragen voor aanvullende verzekering tegen ouderdom |
vieillesse et le décès prématuré et les primes y assimilées de | en vroegtijdige dood en de ermede gelijkgestelde premies van bepaalde |
certaines assurances-vie, dans la mesure où ces cotisations et primes | levensverzekeringen, in zoverre die bijdragen en premies niet voldoen |
ne satisfont pas aux conditions et limite fixées par les articles 59 | aan de voorwaarden en de grens gesteld in de artikelen 59 en 195, |
et 195, ainsi que les pensions, rentes et autres allocations en tenant | alsmede de pensioenen, renten of als zodanig geldende toelagen voor |
lieu dans la mesure où ces sommes ne satisfont pas aux conditions et à | zover die sommen niet voldoen aan de voorwaarden en de grens gesteld |
la limite fixées par l'article 60; | in artikel 60; |
6° de 25 p.c. des frais et moins-values afférents à l'utilisation des | 6° 25 pct. van de kosten en de minderwaarden met betrekking tot het |
voitures, voitures mixtes et minibus visés à l'article 66, à | gebruik van in artikel 66 vermelde personenauto's, auto's voor dubbel |
l'exception des frais de carburant; | gebruik en minibussen, met uitzondering van de brandstofkosten; |
7° des ristournes considérées comme des bénéfices, visées à l'article | 7° de als winst aan te merken restorno's zoals bedoeld in artikel 189, |
189, § 1er; | § 1; |
8° des taxes visées à l'article 198, alinéa 1er, 4°, 8° et 9° ». | 8° de taksen als bedoeld in artikel 198, eerste lid, 4°, 8° en 9° ». |
En ce qui concerne la première question préjudicielle | Ten aanzien van de eerste prejudiciële vraag |
B.3. La première question préjudicielle porte sur l'article 198, | B.3. De eerste prejudiciële vraag betreft artikel 198, eerste lid, 7°, |
alinéa 1er, 7°, du Code des impôts sur les revenus 1992, modifié par | van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, zoals het is |
l'article 28 de la loi du 6 juillet 1994 portant des dispositions | gewijzigd bij artikel 28 van de wet van 6 juli 1994 houdende fiscale |
fiscales, qui dispose : | bepalingen. Het bepaalt : |
« Ne sont pas considérés comme des frais professionnels : | « Als beroepskosten worden niet aangemerkt : |
[...] | [...] |
7° les réductions de valeur et les moins-values sur les actions ou | 7° waardeverminderingen en minderwaarden op aandelen, behoudens |
parts, à l'exception des moins-values actées à l'occasion du partage | minderwaarden op aandelen geleden naar aanleiding van de gehele |
total de l'avoir social d'une société jusqu'à concurrence de la perte | verdeling van het maatschappelijk vermogen van een vennootschap tot |
du capital libéré représenté par ces actions ou parts; | ten hoogste het verlies aan gestorte kapitaal dat door die aandelen |
wordt vertegenwoordigd; | |
[...] ». | [...] ». |
B.4. L'article 192, § 1er, du même Code, modifié par l'article 8 de la | B.4. Artikel 192, § 1, van hetzelfde Wetboek, achtereenvolgens |
loi du 28 décembre 1992 « portant des dispositions fiscales, | gewijzigd bij artikel 8 van de wet van 28 december 1992 « houdende |
financières et diverses », par l'article 21 de l'arrêté royal du 20 | fiscale, financiële en diverse bepalingen », bij artikel 21 van het |
décembre 1996 précité, par l'article 22, 1°, de la loi du 22 décembre | voormelde koninklijk besluit van 20 december 1996, bij artikel 22, 1°, |
1998 précitée et par l'article 48 de la loi du 10 mars 1999 précitée, | van de voormelde wet van 22 december 1998 en bij artikel 48 van de |
dispose : | voormelde wet van 10 maart 1999, bepaalt : |
« Sont aussi intégralement exonérées les plus-values non visées à | « Volledig vrijgesteld zijn eveneens de niet in artikel 45, § 1, |
l'article 45, § 1er, alinéa 1er, et § 2, alinéa 1er, réalisées sur des | eerste lid, en § 2, eerste lid, bedoelde meerwaarden verwezenlijkt op |
actions ou parts dont les revenus éventuels sont susceptibles d'être | aandelen waarvan de eventuele inkomsten in aanmerking komen om |
déduits des bénéfices en vertu des articles 202, § 1er, et 203. L'exonération n'est applicable que dans la mesure où le montant imposable des plus-values dépasse le total des réductions de valeur antérieurement admises sur les actions ou parts réalisées, diminué du total des plus-values qui ont été imposées en vertu de l'article 24, alinéa 1er, 3° ». B.5. Il ressort des faits de la cause et des motifs de la décision de renvoi que la Cour est invitée à examiner la compatibilité avec les | krachtens de artikelen 202, § 1, en 203 van de winst te worden afgetrokken. De vrijstelling is slechts van toepassing in zover het belastbare bedrag van de meerwaarden hoger is dan het totaal van de vroeger op de overgedragen aandelen aangenomen waardeverminderingen, verminderd met het totaal van de meerwaarden die overeenkomstig artikel 24, eerste lid, 3°, werden belast ». B.5. Uit de gegevens van de zaak en de motieven van de verwijzingsbeslissing blijkt dat het Hof wordt verzocht na te gaan of het voormelde artikel 198, eerste lid, 7°, in zoverre het met name alle aan de Belgische vennootschapsbelasting onderworpen vennootschappen die aandelen verhandelen en bij de verkoop van een aandeel een minderwaarde realiseren, gelijk behandelt, bestaanbaar is |
articles 10 et 11 de la Constitution, lus isolément ou en combinaison | met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang |
avec les articles 56, paragraphe 1, et 58 du Traité instituant la Communauté européenne, de l'article 198, alinéa 1er, 7° précité, en ce qu'il traite de manière identique notamment toutes les sociétés soumises à l'impôt belge des sociétés qui se livrent au négoce d'actions et qui réalisent une moins-value à l'occasion de la vente d'une action. Il est reproché à la disposition en cause de ne pas faire, parmi ces sociétés, une différence entre, d'une part, celles qui réalisent une moins-value sur une action émise par l'une des sociétés étrangères visées à l'article 203 précité et, d'autre part, celles qui réalisent une moins-value sur une action qui n'est pas émise par l'une de ces sociétés. B.6. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination s'opposent à ce que soient traitées de manière identique, sans qu'apparaisse une justification raisonnable, des catégories de personnes se trouvant dans des situations qui, au regard de la mesure considérée, sont essentiellement différentes. | gelezen met de artikelen 56, lid 1, en 58 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap. De in het geding zijnde bepaling wordt verweten dat zij, onder die vennootschappen, geen onderscheid maakt tussen, enerzijds, diegene die een minderwaarde realiseren op een aandeel uitgegeven door een buitenlandse vennootschap bedoeld in het voormelde artikel 203, en, anderzijds, diegene die een minderwaarde realiseren op een aandeel dat niet door een van die vennootschappen is uitgegeven. B.6. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie verzetten zich ertegen dat categorieën van personen die zich ten aanzien van de aangevochten maatregel in wezenlijk verschillende situaties bevinden, op identieke wijze worden behandeld, zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording bestaat. |
B.7. La disposition en cause interdit aux sociétés visées en B.5 de | B.7. De in het geding zijnde bepaling verbiedt de in B.5 bedoelde |
déduire de leur revenu imposable, à titre de frais professionnels, les | vennootschappen de door hen op aandelen gerealiseerde minderwaarden |
moins-values sur actions qu'elles réalisent. | als beroepskosten van hun belastbaar inkomen af te trekken. |
B.8. Les plus-values sur actions que réalise, à l'occasion de leur | B.8. De meerwaarden die de in B.5 bedoelde tweede categorie van |
vente, la seconde catégorie de sociétés visée en B.5 constituent, en | vennootschappen op aandelen realiseert bij de verkoop ervan, vormen in |
principe, des revenus exonérés d'impôt, en vertu de l'article 192 | beginsel, op grond van het voormelde artikel 192, belastingvrije |
précité, alors que tel n'est pas le cas des plus-values que réalisent | inkomsten, terwijl dat niet het geval is voor de meerwaarden die |
les sociétés relevant de la première catégorie de sociétés visée en | worden gerealiseerd door de vennootschappen die onder de in B.5 |
B.5, puisque les revenus de leurs actions ne sont pas déductibles de | bedoelde eerste categorie van vennootschappen vallen, vermits de |
leur bénéfice en vertu de l'article 203 précité. | inkomsten van hun aandelen op grond van het voormelde artikel 203 niet |
van hun winst aftrekbaar zijn. | |
B.9. La disposition en cause, mentionnée en B.3, a été, au cours des | B.9. Tijdens de parlementaire voorbereiding van de in het geding |
zijnde bepaling, vermeld in B.3, is die bepaling voorgesteld als een | |
travaux préparatoires, présentée comme le « corollaire » de la règle | bepaling die « samengaat » met de regel van de vrijstelling van de |
de l'exonération des plus-values sur les actions dont les revenus | meerwaarden op de aandelen waarvan de inkomsten voldoen aan de |
remplissent la condition dite « de taxation » du régime des revenus | zogeheten « aanslagvoorwaarde » van het stelsel van de definitief |
définitivement taxés (R.D.T.) (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° | belaste inkomsten (D.B.I.) (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 1784/1, |
1784/1, p. 6), ou comme une disposition parallèle à cette dernière | p. 6), of als een bepaling die daarmee gelijkloopt (ibid., nr. 1784/1, |
(ibid., n° 1784/1, p. 8; Doc. parl., Sénat, 1991-1992, n° 1454/2, p. | p. 8; Parl. St., Senaat, 1991-1992, nr. 1454/2, p. 4). |
4). B.10. Dans ces circonstances, les deux catégories de sociétés | B.10. In die omstandigheden kan worden beschouwd dat beide voormelde |
précitées peuvent être considérées comme essentiellement différentes | categorieën van vennootschappen wezenlijk verschillend zijn ten |
au regard de la mesure en cause. | aanzien van de in het geding zijnde maatregel. |
Quant au respect des articles 10 et 11 de la Constitution, lus | Ten aanzien van de naleving van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, |
isolément | afzonderlijk gelezen |
B.11. La disposition en cause vise à « appliquer de manière | B.11. De in het geding zijnde bepaling strekt ertoe « op consequente |
conséquente le principe non bis in idem » aux « moins-values encourues | wijze het beginsel non bis in idem toe te passen » op de « |
minderwaarden die de moedermaatschappij geleden heeft op deelnemingen | |
par la société mère sur des participations dans des filiales », le | in de dochterondernemingen », waarbij de wetgever vaststelde dat « een |
législateur constatant qu'« une moins-value est le reflet d'une | minderwaarde [...] de weerspiegeling [is] van een verslechtering van |
détérioration du résultat de la filiale et donc, généralement, de | het resultaat van de dochteronderneming; in het algemeen is het dus |
pertes [qui] sont récupérables dans le chef de la filiale lorsque sa | een verlies [dat kan] worden gerecupereerd bij de dochteronderneming |
situation s'améliore ». Le législateur a estimé que la « perte ne doit | als de toestand verbetert ». De wetgever was van mening dat het « |
dès lors pas être prise en charge deux fois : au niveau de la filiale | verlies [...] [dan] niet tweemaal ten laste [moet] worden genomen : op |
et au niveau de la société mère » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° | het vlak van de dochteronderneming en op het vlak van de |
1784/3, p. 5). | moedermaatschappij » (Parl. St., Kamer, 1991-1992, nr. 1784/3, p. 5). |
Die bepaling is, samen met de regel van de vrijstelling van de | |
Cette disposition est, avec la règle d'immunité des plus-values | meerwaarden gerealiseerd op aandelen waarvan de inkomsten als |
réalisées sur des actions dont les revenus sont déductibles à titre de | definitief belaste inkomsten aftrekbaar zijn, een van de maatregelen |
revenus définitivement taxés, l'une des mesures qui visent à « | die ertoe strekken « op een algemene en symmetrische wijze [te |
introdui[re] de manière générale et symétrique une défiscalisation du | voorzien] in een defiscalisatie voor het risico dat verbonden is aan |
risque couru sur les actions ou parts », la « défiscalisation par | aandelen of delen », waarbij de « defiscalisatie [...] door |
non-déduction des [...] moins-values » étant présentée comme la | niet-aftrek van de [...] minderwaarden » wordt voorgesteld als de |
correspondance logique de la « défiscalisation des plus-values par | logische tegenhanger van de « defiscalisatie van de meerwaarden door |
non-taxation » (ibid., pp. 12, 18). | niet-heffing » (ibid., pp. 12 en 18). |
Elle est, plus généralement, l'une des mesures adoptées afin d'assurer | Meer in het algemeen is zij een van de maatregelen die zijn aangenomen |
la neutralité budgétaire de l'opération de transposition de la | om de budgettaire neutraliteit te verzekeren bij de omzetting van de |
directive 90/435/CEE du Conseil du 23 juillet 1990 « concernant le | richtlijn 90/435/EEG van de Raad van 23 juli 1990 « betreffende de |
régime fiscal commun applicable aux sociétés mères et filiales d'Etats | gemeenschappelijke fiscale regeling voor moedermaatschappijen en |
membres différents » (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 1784/1, pp. | dochterondernemingen uit verschillende lid-Staten » (Parl. St., Kamer, |
1-2; ibid., n° 1784/3, p. 12). | 1991-1992, nr. 1784/1, pp. 1-2; ibid., nr. 1784/3, p. 12). |
Ook al wordt zij voorgesteld als een bepaling die samengaat met de | |
Même si elle est présentée comme le corollaire de la règle précitée | voormelde regel van de vrijstelling van de meerwaarden (ibid., nr. |
d'exonération des plus-values (ibid., n° 1784/1, p. 6) et mise en « | 1784/1, p. 6) en die met die vrijstellingsregel « gelijkloopt » (Parl. |
parallèle » avec cette règle d'immunité (Doc. parl., Sénat, 1991-1992, | St., Senaat, 1991-1992, nr. 1454/2, p. 4), toch bestaat ter zake geen |
n° 1454/2, p. 4), il n'existe, en la matière, aucun principe selon | enkel beginsel volgens hetwelk de wetgever in de regel de belasting |
lequel le législateur doit, en règle, lier l'imposition des | van de meerwaarden die worden gerealiseerd bij de verkoop van de |
plus-values réalisées lors de la vente des actions à la déductibilité | aandelen moet koppelen aan de aftrekbaarheid van de minderwaarden die |
des moins-values réalisées lors de la vente de ces mêmes actions. | bij de verkoop van diezelfde aandelen worden gerealiseerd. |
B.12.1. Le législateur considère que la détention d'actions émises par | B.12.1. De wetgever is van mening dat het bezit van aandelen die zijn |
les sociétés visées à l'article 203 précité est susceptible de | uitgegeven door de in het voormelde artikel 203 bedoelde |
provoquer un recours abusif au régime des R.D.T. que cette disposition | vennootschappen een oneigenlijk gebruik van het D.B.I.-stelsel in de |
a précisément pour objet de prévenir. | hand kan werken, gebruik dat die bepaling precies moet voorkomen. |
La « condition de taxation » qu'elle énonce a d'ailleurs été renforcée | De daarin vervatte « aanslagvoorwaarde » is overigens strenger gemaakt |
à l'occasion de la réforme du régime des R.D.T. lors de laquelle a été | tijdens de hervorming van het D.B.I.-stelsel, in het kader waarvan de |
adoptée la mesure en cause (Doc. parl., Chambre, 1991-1992, n° 1784/3, | in het geding zijnde maatregel is aangenomen (Parl. St., Kamer, |
p. 13). | 1991-1992, nr. 1784/3, p. 13). |
B.12.2. Il n'apparaît pas, au surplus, que les actions émises par les | B.12.2. Bovendien blijkt niet dat de aandelen die zijn uitgegeven door |
sociétés qui ne satisfont pas à cette « condition de taxation » soient | de vennootschappen die niet aan die « aanslagvoorwaarde » voldoen, in |
plus exposées à la réalisation de moins-values que celles qui y | grotere mate aan de realisatie van minderwaarden zijn blootgesteld dan |
satisfont. | die welke daaraan voldoen. |
B.12.3. Les conséquences fiscales évoquées dans la question | B.12.3. De fiscale gevolgen waarop in de prejudiciële vraag wordt |
préjudicielle ne peuvent dès lors être considérées comme des effets | gewezen, kunnen derhalve niet worden beschouwd als onevenredige |
disproportionnés de l'identité de traitement critiquée, dans la mesure | effecten van de aangeklaagde gelijke behandeling, daar de |
où c'est en connaissance de cause que les sociétés qui font du négoce | vennootschappen die aandelen verhandelen, met kennis van zaken |
d'actions acquièrent des actions émises par des sociétés visées à | aandelen verwerven die zijn uitgegeven door in het voormelde artikel |
l'article 203 précité, après avoir évalué les avantages et | 203 bedoelde vennootschappen, na de fiscale voor- en nadelen van een |
inconvénients fiscaux d'une telle opération commerciale. | dergelijke commerciële verrichting te hebben afgewogen. |
B.13. Le traitement identique des deux catégories de sociétés visées | B.13. De gelijke behandeling van beide in B.5 bedoelde categorieën van |
en B.5 n'apparaît dès lors pas dénué de justification raisonnable. | vennootschappen blijkt derhalve redelijk verantwoord. |
B.14. La question appelle sur ce point une réponse négative. | B.14. De vraag dient op dit punt ontkennend te worden beantwoord. |
Quant au respect des articles 10 et 11 de la Constitution, lus en | Ten aanzien van de naleving van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, |
combinaison avec les articles 56, paragraphe 1, et 58 du Traité | in samenhang gelezen met de artikelen 56, lid 1, en 58 van het Verdrag |
instituant la Communauté européenne | tot oprichting van de Europese Gemeenschap |
B.15. Les articles 56, paragraphe 1, et 58 du Traité instituant la | B.15. De artikelen 56, lid 1, en 58 van het Verdrag tot oprichting van |
Communauté européenne, qui font partie d'un chapitre du Traité relatif | de Europese Gemeenschap, die deel uitmaken van een hoofdstuk van het |
à la libre circulation des capitaux, énoncent : | Verdrag betreffende het vrije verkeer van kapitaal, luiden : |
« Article 56 | « Artikel 56 |
1. Dans le cadre des dispositions du présent chapitre, toutes les | 1. In het kader van de bepalingen van dit hoofdstuk zijn alle |
restrictions aux mouvements de capitaux entre les Etats membres et | beperkingen van het kapitaalverkeer tussen lid-Staten onderling en |
entre les Etats membres et les pays tiers sont interdites. | tussen lidstaten en derde landen verboden. |
[...] | [...] |
Article 58 | Artikel 58 |
1. L'article 56 ne porte pas atteinte au droit qu'ont les Etats | 1. Het bepaalde in artikel 56 doet niets af aan het recht van de |
membres : | lidstaten : |
a) d'appliquer les dispositions pertinentes de leur législation | a) de terzake dienende bepalingen van hun belastingwetgeving toe te |
fiscale qui établissent une distinction entre les contribuables qui ne | passen die onderscheid maken tussen belastingplichtigen die niet in |
se trouvent pas dans la même situation en ce qui concerne leur | dezelfde situatie verkeren met betrekking tot hun vestigingsplaats of |
résidence ou le lieu où leurs capitaux sont investis; | de plaats waar hun kapitaal is belegd; |
b) de prendre toutes les mesures indispensables pour faire échec aux | b) alle nodige maatregelen te nemen om overtredingen van de nationale |
infractions à leurs lois et règlements, notamment en matière fiscale | wetten en voorschriften tegen te gaan, met name op fiscaal gebied en |
ou en matière de contrôle prudentiel des établissements financiers, de | met betrekking tot het bedrijfseconomisch toezicht op financiële |
prévoir des procédures de déclaration des mouvements de capitaux à des | instellingen, of te voorzien in procedures voor de kennisgeving van |
fins d'information administrative ou statistique ou de prendre des | kapitaalbewegingen ter informatie van de overheid of voor statistische |
mesures justifiées par des motifs liés à l'ordre public ou à la | doeleinden, dan wel maatregelen te nemen die op grond van de openbare |
sécurité publique. | orde of de openbare veiligheid gerechtvaardigd zijn. |
2. Le présent chapitre ne préjuge pas la possibilité d'appliquer des | 2. De bepalingen van dit hoofdstuk doen geen afbreuk aan de |
restrictions en matière de droit d'établissement qui sont compatibles | toepasbaarheid van beperkingen inzake het recht van vestiging welke |
avec le présent traité. | verenigbaar zijn met dit Verdrag. |
3. Les mesures et procédures visées aux paragraphes 1 et 2 ne doivent | 3. De in de leden 1 en 2 bedoelde maatregelen en procedures mogen geen |
constituer ni un moyen de discrimination arbitraire ni une restriction | middel tot willekeurige discriminatie vormen, noch een verkapte |
déguisée à la libre circulation des capitaux et des paiements telle | beperking van het vrije kapitaalverkeer en betalingsverkeer als |
que définie à l'article 56 ». | omschreven in artikel 56 ». |
B.16. Il ne ressort pas à suffisance de la question préjudicielle, des | B.16. Uit de prejudiciële vraag, de motieven van de verwijzende |
motifs du juge a quo et des pièces de la procédure en quoi le | rechter en de procedurestukken blijkt onvoldoende hoe de aangeklaagde |
traitement identique dénoncé porterait atteinte de manière | gelijke behandeling op discriminerende wijze afbreuk zou doen aan de |
discriminatoire aux droits des sociétés qui font du négoce d'actions | rechten van de vennootschappen die aandelen verhandelen die door de in |
émises par les sociétés visées à l'article 203 précité, tels qu'ils | het voormelde artikel 203 bedoelde vennootschappen zijn uitgegeven, |
seraient, en l'espèce, garantis par les dispositions précitées aux | zoals die, te dezen, bij de voormelde bepalingen aan de |
sociétés. | vennootschappen zouden zijn gewaarborgd. |
B.17. La question n'appelle pas de réponse sur ce point. | B.17. De vraag behoeft op dit punt geen antwoord. |
En ce qui concerne la seconde question préjudicielle | Ten aanzien van de tweede prejudiciële vraag |
B.18. La seconde question préjudicielle porte sur l'article 198, | B.18. De tweede prejudiciële vraag betreft artikel 198, eerste lid, |
alinéa 1er, 10°, du Code des impôts sur les revenus 1992, inséré par | 10°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, ingevoegd bij |
l'article 11 de la loi du 20 décembre 1995 portant des dispositions | artikel 11 van de wet van 20 december 1995 houdende fiscale, |
fiscales, financières et diverses. | financiële en diverse bepalingen. |
Il disposait, avant son abrogation par l'article 8, 2°, de la loi du | Vóór de opheffing ervan bij artikel 8, 2°, van de wet van 24 december |
24 décembre 2002 « modifiant le régime des sociétés en matière | 2002 « tot wijziging van de vennootschapsregeling inzake |
d'impôts sur les revenus et instituant un système de décision | inkomstenbelastingen en tot instelling van een systeem van |
anticipée en matière fiscale » : | voorafgaande beslissingen in fiscale zaken » luidde dat artikel : |
« Ne sont pas considérés comme des frais professionnels : | « Als beroepskosten worden niet aangemerkt : |
[...] | [...] |
10° sans préjudice de l'application de l'article 55, les intérêts, | 10° onverminderd de toepassing van artikel 55, de interest, tot een |
jusqu'à concurrence d'un montant égal à celui des revenus déductibles | bedrag gelijk aan dat van de krachtens de artikelen 202 tot 204 |
en vertu des articles 202 à 204, d'actions ou parts acquises par une | aftrekbare dividenden verkregen uit aandelen door een vennootschap |
société qui ne les a pas détenues pendant une période ininterrompue | welke die aandelen, op het ogenblik van hun overdracht, niet gedurende |
d'au moins un an, au moment de leur cession ». | een ononderbroken periode van minstens een jaar heeft behouden ». |
B.19. La Cour est interrogée, par la décision de renvoi, sur la | B.19. In de verwijzingsbeslissing wordt het Hof ondervraagd over het |
différence de traitement que ferait l'article 198, alinéa 1er, 10°, | verschil in behandeling dat het voormelde artikel 198, eerste lid, |
précité entre deux catégories de sociétés qui, d'une part, recueillent | 10°, zou invoeren tussen twee categorieën van vennootschappen die, |
des dividendes qui ne seront pas déduits à titre de revenus | enerzijds, dividenden ontvangen die - met toepassing van de artikelen |
définitivement taxés - en application des articles 202 à 205 du Code | 202 tot 205 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen - niet als |
definitief belaste inkomsten zullen worden afgetrokken en die | |
des impôts sur les revenus - et qui proviennent d'actions qu'elles | voortkomen uit aandelen die zij niet gedurende een ononderbroken |
n'ont pas détenues pendant une période ininterrompue d'au moins un an, | periode van minstens een jaar hebben behouden, en die, anderzijds, |
et qui, d'autre part, sont redevables d'intérêts d'emprunts qu'elles | leningsinteresten moeten betalen die zij als beroepskosten wensen af te trekken. |
souhaitent déduire à titre de frais professionnels. | De interesten betaald door een vennootschap waarvan de balans een |
Les intérêts payés par une société dont le bilan affiche une perte et | verlies vertoont en waarvan de ontvangen dividenden op grond van de |
dont les dividendes recueillis sont, selon les articles 202 à 204 | voormelde artikelen 202 tot 204 als definitief belaste inkomsten |
précités, déductibles à titre de revenus définitivement taxés, mais | aftrekbaar zijn, maar door dat verlies niet daadwerkelijk worden |
non effectivement déduits en raison de cette perte, ne seront pas | afgetrokken, zullen door de belastingadministratie niet op dezelfde |
considérés par l'administration fiscale de la même manière que les | manier worden behandeld als de interesten betaald door een |
intérêts payés par une société dont le bilan affiche un bénéfice et | vennootschap waarvan de balans een winst vertoont en waarvan de |
dont les dividendes recueillis ne sont pas susceptibles d'être déduits | ontvangen dividenden niet als definitief belaste inkomsten kunnen |
à titre de revenus définitivement taxés. | worden afgetrokken. |
Les intérêts payés par la première catégorie de sociétés précitée ne | De door de eerste voormelde categorie van vennootschappen betaalde |
pourront, en vertu de la disposition litigieuse, être considérés comme | interesten zullen, op grond van de betwiste bepaling, niet kunnen |
des frais professionnels et seront, dès lors, à concurrence du montant | worden beschouwd als beroepskosten en zullen bijgevolg, ten belope van |
des dividendes perçus, traités comme une « dépense non admise » au | het bedrag van de ontvangen dividenden, worden behandeld als « |
sens de l'article 74 de l'arrêté royal d'exécution du Code des impôts | verworpen uitgaven » in de zin van artikel 74 van het koninklijk |
sur les revenus 1992. Les intérêts payés par la société en bénéfice | besluit tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelastingen |
précitée ne seront, eux, pas considérés comme de telles dépenses non | 1992. De interesten betaald door de voormelde winstgevende |
vennootschap zullen daarentegen niet als dergelijke verworpen uitgaven | |
admises. | worden beschouwd. |
B.20. Cette différence de traitement découle de ce que la disposition | B.20. Dat verschil in behandeling vloeit voort uit het feit dat de in |
het geding zijnde bepaling niet van toepassing is op de | |
en cause ne s'applique pas aux sociétés qui perçoivent des dividendes | vennootschappen die dividenden ontvangen die op grond van de voormelde |
non déductibles à titre de R.D.T. en vertu des articles 202 à 204 | artikelen 202 tot 204 niet als D.B.I.'s aftrekbaar zijn. |
précités. B.21. L'objectif poursuivi par cette disposition est de mettre fin à | B.21. Die bepaling heeft tot doel een einde te maken aan een |
un mécanisme permettant aux sociétés d'effectuer une double déduction | mechanisme dat voor vennootschappen een dubbele fiscale aftrek |
fiscale : | mogelijk maakt : |
« L'opération fiscale qui consiste à financer l'acquisition temporaire | « De fiscale operatie die erin bestaat de tijdelijke verkrijging van |
aandelen van Belgische of buitenlandse vennootschappen te financieren | |
d'actions ou parts de sociétés belges ou étrangères par un emprunt | door een lening waarvan de interest in hoogte gelijk is aan de |
dont les intérêts sont d'un niveau équivalent à celui des dividendes | ontvangen dividenden, laat toe andere door de vennootschap |
perçus, permet d'éponger fiscalement d'autres bénéfices réalisés par | verwezenlijkte winst fiscaal weg te werken. Deze operatie doet |
la société. Cette opération génère en effet une double déduction, les | inderdaad een dubbele aftrek ontstaan, enerzijds de interest van |
intérêts d'emprunt d'une part et, d'autre part, à concurrence de 95 | leningen en anderzijds, ten belope van 95 %, de als definitief belaste |
p.c. les dividendes déductibles à titre de revenus définitivement | inkomsten (DBI) aftrekbare dividenden. Teneinde dit oneigenlijk |
taxés (R.D.T.). Afin d'empêcher cette utilisation abusive du régime | gebruik van het stelsel van de DBI's te verhinderen, wordt voorgesteld |
des R.D.T., il est proposé de rejeter comme dépenses non admises les | de in principe als beroepskosten aftrekbare interest van leningen als |
intérêts d'emprunts déductibles en principe comme charges | verworpen uitgaven aan te merken tot het bedrag van de DBI die |
professionnelles, à concurrence du montant des revenus définitivement | betrekking hebben op aandelen verworven door een vennootschap die ze, |
taxés se rapportant à des actions ou parts détenues par la société | op het ogenblik van hun overdracht, gedurende een ononderbroken |
pendant une période ininterrompue de moins d'un an au moment de leur | periode van minder dan een jaar heeft behouden » (Parl. St., Kamer, |
cession » (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 208/1, p. 7). | 1995-1996, nr. 208/1, p. 7). |
Le législateur a entendu viser des opérations dont « le seul but | De wetgever heeft verrichtingen willen treffen waarbij « enkel een |
recherché est fiscal hors toute volonté réelle de devenir actionnaire | fiscaal doel [wordt] nagestreefd en de werkelijke wil om aandeelhouder |
» (Doc. parl., Chambre, 1995-1996, n° 208/8, p. 4). | te worden ontbreekt » (Parl. St., Kamer, 1995-1996, nr. 208/8, p. 4). |
B.22. C'est au législateur qu'il appartient de déterminer les | B.22. Aan de wetgever komt het toe te bepalen welke doelstellingen hij |
objectifs qu'il entend poursuivre en matière fiscale. Il peut se | op fiscaal vlak wil nastreven. Hij vermag zich erom te bekommeren een |
soucier de lutter contre un usage anormal qui pourrait être fait de la déduction des revenus définitivement taxés. Ainsi, il est légitime que le législateur refuse que des sociétés puissent bénéficier d'une double déduction à l'impôt des sociétés pour des opérations qui ne seraient menées que pour l'avantage fiscal qu'elles procurent. B.23. La différence de traitement précitée, qui résulte de l'application d'une mesure visant à lutter contre une utilisation abusive des règles relatives au régime des revenus définitivement taxés, n'est pas dénuée de justification raisonnable. B.24. La seconde question préjudicielle appelle une réponse négative. | abnormaal gebruik te bestrijden dat zou kunnen worden gemaakt van de aftrek van de definitief belaste inkomsten. Aldus is het legitiem dat de wetgever weigert dat vennootschappen een dubbele aftrek kunnen genieten bij de vennootschapsbelasting voor verrichtingen die enkel zouden worden uitgevoerd wegens het fiscaal voordeel dat ze opleveren. B.23. Het voormelde verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van een maatregel die ertoe strekt een oneigenlijk gebruik van de regels betreffende het stelsel van definitief belaste inkomsten tegen te gaan, is redelijk verantwoord. B.24. De tweede prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 198, alinéa 1er, 7° et 10°, du Code des impôts sur les | Artikel 198, eerste lid, 7° en 10°, van het Wetboek van de |
revenus 1992, tel qu'il était applicable aux exercices d'imposition | inkomstenbelastingen 1992, zoals het van toepassing was op de |
1998 et 1999, ne viole pas les articles 10 et 11 de la Constitution. | aanslagjaren 1998 en 1999, schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 19 juillet 2005. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 19 juli 2005. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |