← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 55/2005 du 8 mars 2005 Numéro du rôle : 2953 En cause : la
question préjudicielle relative à l'article 257, § 2, 3°, du Code des impôts sur les revenus 1992
, posée par le Tr(...) La
Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges R. Henneuse,
(...)"
Extrait de l'arrêt n° 55/2005 du 8 mars 2005 Numéro du rôle : 2953 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 257, § 2, 3°, du Code des impôts sur les revenus 1992 , posée par le Tr(...) La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges R. Henneuse, (...) | Uittreksel uit arrest nr. 55/2005 van 8 maart 2005 Rolnummer 2953 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 257, § 2, 3°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 , gesteld door de Rech(...) Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters R. Henn(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 55/2005 du 8 mars 2005 | Uittreksel uit arrest nr. 55/2005 van 8 maart 2005 |
Numéro du rôle : 2953 | Rolnummer 2953 |
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 257, § 2, | In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 257, § 2, 3°, van |
3°, du Code des impôts sur les revenus 1992 (en ce qui concerne la | het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (wat het Vlaamse Gewest |
Région flamande), posée par le Tribunal de première instance de Gand. | betreft), gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Gent. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges R. | samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters |
Henneuse, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels, | R. Henneuse, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van |
Arts, | voorzitter A. Arts, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 10 mars 2004 en cause de la s.a. Groep Immo Dobbelaere | Bij vonnis van 10 maart 2004 in zake de n.v. Groep Immo Dobbelaere |
contre la Région flamande, dont l'expédition est parvenue au greffe de | tegen het Vlaamse Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van het |
la Cour d'arbitrage le 19 mars 2004, le Tribunal de première instance | Arbitragehof is ingekomen op 19 maart 2004, heeft de Rechtbank van |
de Gand a posé la question préjudicielle suivante : | eerste aanleg te Gent de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« L'article 257, § 2, 3°, du Code des impôts sur les revenus 1992 | « Schendt artikel 257, § 2, 3°, van het Wetboek van de |
viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'il exclut | inkomstenbelastingen 1992 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet |
la remise ou réduction proportionnelle du précompte immobilier lorsque | doordat het de kwijtschelding of proportionele vermindering van |
l'immeuble est resté inoccupé en dehors de la volonté du propriétaire | onroerende voorheffing uitsluit wanneer het onroerend goed langer dan |
pendant plus de douze mois, compte tenu de l'exercice d'imposition | twaalf maanden, rekening houdend met het vorige aanslagjaar, buiten de |
précédent, dans la mesure où il s'agit d'un bâtiment démoli en vue | wil van de eigenaar niet in gebruik is genomen, in de mate dat het |
d'une nouvelle construction ? » | gaat om een afgebroken gebouw met het oog op een nieuwbouw ? » |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
Quant à la disposition en cause | Over de in het geding zijnde bepaling |
B.1. La question préjudicielle porte sur l'article 257, § 2, 3°, du | B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op artikel 257, § 2, 3°, |
Code des impôts sur les revenus 1992, tel qu'il a été remplacé par | van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, zoals vervangen bij |
l'article 3 du décret de la Région flamande du 9 juin 1998 « contenant | artikel 3 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 9 juni 1998 « |
des dispositions modifiant le Code des impôts sur les revenus, pour ce | houdende bepalingen tot wijziging van het Wetboek van de |
qui concerne le précompte immobilier », avant sa modification par | inkomstenbelastingen voor wat betreft de onroerende voorheffing », |
l'article 2 du décret du 13 juillet 2001 « modifiant l'article 257 du | vóór de wijziging ervan bij artikel 2 van het decreet van 13 juli 2001 |
Code des impôts sur les revenus 1992, pour ce qui concerne le | « houdende wijziging van artikel 257 van het Wetboek van de |
précompte immobilier ». | inkomstenbelastingen 1992, wat de onroerende voorheffing betreft ». |
Cette disposition concerne l'obtention éventuelle de la remise ou de | Die bepaling betreft de mogelijkheid om kwijtschelding of |
la modération proportionnelle du précompte immobilier. | proportionele vermindering van onroerende voorheffing te krijgen. |
B.2. Initialement, l'article 50 du décret du 25 juin 1992 contenant | B.2. Oorspronkelijk schafte artikel 50 van het decreet van 25 juni |
diverses mesures d'accompagnement du budget 1992 avait supprimé la | 1992 houdende diverse bepalingen tot begeleiding van de begroting 1992 |
remise et la modération proportionnelle du précompte immobilier pour | de kwijtschelding of de proportionele vermindering van de onroerende |
voorheffing af voor niet gemeubileerde onroerende goederen die in de | |
les immeubles bâtis, non meublés, restés totalement inoccupés et | loop van het aanslagjaar ten minste negentig dagen volstrekt niet in |
improductifs de revenus pendant au moins nonante jours dans le courant de l'année. | gebruik zijn genomen of volstrekt geen inkomsten hebben opgebracht. |
B.3. L'article 50 du décret du 25 juin 1992 a été abrogé par l'article | B.3. Artikel 50 van het decreet van 25 juni 1992 werd opgeheven door |
60, alinéa 2, du décret du 22 décembre 1993 contenant diverses mesures | artikel 60, tweede lid, van het decreet van 22 december 1993 houdende |
d'accompagnement du budget 1994, qui disposait : | bepalingen tot begeleiding van de begroting 1994, dat bepaalde : |
« L'article 50 du décret du 25 juin 1992 contenant diverses mesures | « Artikel 50 van het decreet van 25 juni 1992 houdende diverse |
d'accompagnement du budget 1992 est abrogé. Pour ce qui concerne la Région flamande, aucune remise ou modération | bepalingen tot begeleiding van de begroting 1992 wordt opgeheven. |
proportionnelle n'est accordée par dérogation à l'article 257, 4° du | Wat het Vlaamse Gewest betreft, wordt, in afwijking van artikel 257, |
code des impôts sur les revenus 1992, dans la mesure où le revenu | 4°, van het wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, voor zover het |
cadastral imposable peut être réduit en vertu de l'article 15, § 1er, | belastbare kadastraal inkomen ingevolge artikel 15, § 1, 1°, kan |
worden verminderd, geen kwijtschelding of proportionele vermindering | |
1°, lorsque l'immeuble n'a pas été occupé pendant plus de 12 mois, | verleend wanneer het onroerend goed, langer dan 12 maanden, rekening |
compte tenu de l'exercice d'imposition précédent. » | houdend met het vorige aanslagjaar, niet in gebruik is genomen. » |
A la place de la suppression totale de la remise ou de la modération | In plaats van de onverkorte afschaffing van de kwijtschelding of de |
proportionnelle du précompte immobilier, le législateur décrétal | proportionele vermindering van de onroerende voorheffing, bepaalde de |
décidait ainsi que cette remise ou cette modération proportionnelle | decreetgever aldus dat die kwijtschelding of proportionele |
pouvait être accordée, sauf lorsque le bien était resté inoccupé | vermindering kan worden verleend, behoudens wanneer het goed langer |
pendant plus de douze mois. | dan twaalf maanden niet in gebruik is genomen. |
B.4. L'article 257, § 2, 3°, du Code des impôts sur les revenus 1992, | B.4. Het bij het decreet van 9 juni 1998 gewijzigde artikel 257, § 2, |
modifié par le décret du 9 juin 1998, a repris l'alinéa 2 de l'article | 3°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 heeft het tweede |
60 précité du décret du 22 décembre 1993. Il disposait : | lid van het voormelde artikel 60 van het decreet van 22 december 1993 |
overgenomen. Het bepaalde : | |
« Sur demande de l'intéressé : | « Op aanvraag van de belanghebbende wordt : |
[...] | [...] |
3° remise ou réduction proportionnelle du précompte immobilier est | 3° kwijtschelding of proportionele vermindering van de onroerende |
accordée dans la mesure où le revenu cadastral imposable peut être | voorheffing verleend voor zover het belastbare kadastraal inkomen |
réduit en vertu de l'article 15, aucune remise ou réduction | ingevolge artikel 15 kan worden verminderd, daarenboven kan geen |
proportionnelle ne peut être accordée si le bien immobilier est resté | kwijtschelding of proportionele vermindering worden verleend als het |
inoccupé pendant plus de 12 mois, compte tenu de l'exercice | onroerend goed langer dan 12 maanden niet in gebruik is genomen, |
d'imposition précédent. » | rekening houdende met het vorige aanslagjaar. » |
Cette disposition est entrée en vigueur à partir de l'exercice d'imposition 1999. | Die bepaling is in werking getreden vanaf het aanslagjaar 1999. |
B.5. Le décret du 13 juillet 2001 « modifiant l'article 257 du Code | B.5. Het decreet van 13 juli 2001 houdende wijziging van artikel 257 |
des impôts sur les revenus 1992, pour ce qui concerne le précompte | van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, wat de onroerende |
immobilier », a remplacé comme suit l'article 257, § 2, 3°, du Code | voorheffing betreft, heeft artikel 257, § 2, 3°, van het Wetboek van |
des impôts sur les revenus 1992 : | de inkomstenbelastingen 1992 als volgt vervangen : |
« Sur demande de l'intéressé [, il est accordé] : | « Op aanvraag van de belanghebbende wordt : |
[...] | [...] |
3° une remise ou une réduction proportionnelle du précompte | 3° kwijtschelding of proportionele vermindering van de onroerende |
immobilier, dans la mesure où le revenu imposable peut être réduit en | voorheffing verleend voorzover het belastbaar inkomen ingevolge |
vertu de l'article 15. » | artikel 15 kan worden verminderd. » |
En même temps, pour ce qui concerne la Région flamande, a été inséré | Tegelijk werd, wat het Vlaamse Gewest betreft, in artikel 257 van het |
dans l'article 257 du Code des impôts sur les revenus 1992 un | Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 een paragraaf 2bis ingevoegd, |
paragraphe 2bis rédigé comme suit : | die luidt als volgt : |
« § 2bis. Il ne peut être accordé une remise ou une réduction | « § 2bis. Er kan geen kwijtschelding of proportionele vermindering |
proportionnelle, s'il n'a pas été fait usage du bien depuis plus de | worden verleend als het onroerend goed langer dan twaalf maanden niet |
douze mois, compte tenu de l'année d'imposition précédente. Cette | in gebruik is genomen, rekening houdende met het vorige aanslagjaar. |
disposition n'est toutefois pas applicable : | Deze bepaling is echter niet van toepassing op : |
1° à un immeuble bâti non meublé, faisant l'objet d'un plan d'expropriation; 2° à un immeuble bâti non meublé en voie de rénovation ou de transformation et ayant un but social ou culturel, exécutée par une société de logement social ou pour le compte d'une autorité. La durée de la remise ou de la réduction proportionnelle est plafonnée à 5 ans; 3° à un immeuble dont le contribuable ne peut exercer les droits réels pour cause d'une calamité, force majeure, une procédure ou une enquête administrative ou judiciaire en cours ou une procédure d'héritage non finalisée. Le précompte immobilier est à nouveau dû à partir du 1er janvier de l'année d'imposition qui suit l'année dans laquelle disparaissent les circonstances entravant la jouissance libre de | 1° een niet-gemeubileerd gebouwd onroerend goed, opgenomen in een onteigeningsplan; 2° een niet-gemeubileerd gebouwd onroerend goed in renovatie of verbouwing met sociaal of cultureel doel, uitgevoerd door een sociale-huisvestingsmaatschappij of in opdracht van een overheid. De kwijtschelding of proportionele vermindering kan slechts worden verleend voor een maximale periode van vijf jaar; 3° een onroerend goed waarvan door toedoen van een ramp, overmacht, een lopende gerechtelijke of administratieve procedure of onderzoek of een niet-afgehandelde procedure van erfenis de belastingplichtige zijn zakelijke rechten niet kan uitoefenen. De onroerende voorheffing is opnieuw verschuldigd vanaf 1 januari van het aanslagjaar volgend op het jaar waarin de omstandigheden die het vrij genot van het onroerend |
l'immeuble. » | goed belemmerden, wegvallen. » |
En l'espèce, la Cour ne doit pas tenir compte de cette dernière | Met deze laatste decreetswijziging, die in werking is getreden met |
modification décrétale, qui est entrée en vigueur à partir de | ingang van het aanslagjaar 2002, dient het Hof in casu geen rekening |
l'exercice d'imposition 2002, puisqu'elle contrôle l'article précité | te houden, nu het Hof voormeld artikel onderzoekt zoals het van |
tel qu'il était applicable à l'exercice d'imposition en cause, à | toepassing was op het in het geding zijnde aanslagjaar, namelijk het |
savoir l'exercice d'imposition 2000. | aanslagjaar 2000. |
Quant à la question préjudicielle | Over de prejudiciële vraag |
B.6. Par la question préjudicielle, le juge a quo demande à la Cour si | B.6. De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of |
l'article 257, § 2, 3°, du Code des impôts sur les revenus 1992 viole | artikel 257, § 2, 3°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 |
les articles 10 et 11 de la Constitution en ce que la remise ou la | de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt, doordat de |
modération proportionnelle du précompte immobilier est refusée | kwijtschelding of de proportionele vermindering van de onroerende |
lorsqu'un immeuble reste inoccupé pendant plus de douze mois, compte | voorheffing wordt geweigerd wanneer een onroerend goed langer dan |
tenu de l'exercice d'imposition précédent, pour des raisons | twaalf maanden leegstaat, rekening houdend met het vorige aanslagjaar, |
indépendantes de la volonté du propriétaire, dans la mesure où il | om redenen die onafhankelijk zijn van de wil van de eigenaar, in |
s'agit d'un immeuble démoli en vue de sa reconstruction. | zoverre het gaat om een gebouw dat wordt afgebroken teneinde het |
B.7. En ne supprimant, par l'article 60 du décret du 22 décembre 1993 | wederop te bouwen. B.7. Door met artikel 60 van het decreet van 22 december 1993, en |
et, ensuite, par l'article 257, § 2, 3°, du Code des impôts sur les | vervolgens met artikel 257, § 2, 3°, van het Wetboek van de |
revenus 1992, tel qu'il a été remplacé par l'article 3 du décret du 9 | inkomstenbelastingen 1992, zoals vervangen bij artikel 3 van het |
juin 1998, la remise ou la modération proportionnelle du précompte | decreet van 9 juni 1998, de kwijtschelding of de proportionele |
immobilier que lorsque l'immeuble est resté inoccupé pendant plus de | vermindering van de onroerende voorheffing slechts af te schaffen |
douze mois, le législateur décrétal a voulu mieux adapter à la lutte | wanneer het onroerend goed langer dan twaalf maanden niet in gebruik |
contre la taudisation qu'entraîne l'inoccupation la mesure qu'il avait | is genomen, heeft de decreetgever zijn oorspronkelijke maatregel - de |
prise à l'origine, à savoir la suppression pure et simple, mentionnée | in B.2 vermelde onverkorte afschaffing van de kwijtschelding of de |
au B.2, de la remise ou de la modération proportionnelle du précompte immobilier. | proportionele vermindering van de onroerende voorheffing - beter |
Le législateur décrétal entendait ainsi « pouvoir tenir compte de | willen afstemmen op de strijd tegen verkrotting door leegstand. |
De decreetgever beoogde aldus « rekening te kunnen houden met | |
causes involontaires d'improductivité, comme la réalisation de travaux | onvrijwillige oorzaken van improductiviteit, zoals het uitvoeren van |
destinés à rendre l'immeuble à nouveau habitable [...] » (Doc., | werken om het pand terug bewoonbaar te maken [...] » (Parl. St., |
Conseil flamand, 1993-1994, n° 415/1, p. 23) et il voulait « éviter | Vlaamse Raad, 1993-1994, nr. 415/1, p. 23) en wilde « voorkomen dat de |
que la suppression de cette modération s'applique également aux | afschaffing van deze vermindering ook zou gelden voor tijdelijk |
habitations inoccupées temporairement et frappe ainsi par exemple | leegstaande woningen en zo bijvoorbeeld ook de eigenaars zou treffen |
aussi les propriétaires qui rénovent leur habitation. En effet, cela | die hun woning verbouwen. Dit zou immers ingaan tegen het beleid tegen |
serait contraire à la politique visant à lutter contre la taudisation. | verkrotting. Het verbouwen van een woning moet juist worden |
La rénovation d'une habitation doit précisément être stimulée » (Doc., | |
Conseil flamand, 1993-1994, n° 415/13, pp. 4 et 5). | gestimuleerd » (Parl. St., Vlaamse Raad, 1993-1994, nr. 415/13, pp. 4 |
B.8. En disposant que le bénéfice de la modération ou de la remise du | en 5). B.8. Door te bepalen dat het voordeel van de vermindering of |
précompte immobilier est supprimé lorsqu'un immeuble bâti reste | kwijtschelding van de onroerende voorheffing wegvalt wanneer een |
inoccupé pendant longtemps, le législateur décrétal adopte une mesure | gebouwd onroerend goed lange tijd leegstaat, neemt de decreetgever een |
qui est pertinente dans sa lutte contre l'inoccupation et la | maatregel die pertinent is in de strijd tegen leegstand en |
taudisation. La limite de douze mois est en rapport avec le souci du | verkrotting. De grens van twaalf maanden is in overeenstemming met de |
législateur d'inciter le propriétaire à exécuter dans les délais des | bekommernis van de wetgever om de eigenaar ertoe aan te zetten tijdig |
travaux d'entretien ou de réparation ou à rechercher un locataire ou | onderhouds- of herstellingswerken uit te voeren of een huurder of |
un acheteur. | koper te zoeken. |
B.9. Dans les arrêts nos 82/2003 et 155/2003, la Cour a jugé à propos | B.9. In de arresten nr. 82/2003 en nr. 155/2003 heeft het Hof met |
de l'article 60 précité du décret du 22 décembre 1993 : | betrekking tot voormeld artikel 60 van het decreet van 22 december 1993 het volgende geoordeeld : |
« B.3.4. La Cour constate toutefois qu'en cas de dépassement de la | « B.3.4. Het Hof stelt echter vast dat, bij het overschrijden van de |
période mentionnée - sauf dans les hypothèses explicitement | vermelde periode - behoudens in de gevallen die uitdrukkelijk zijn |
mentionnées à l'article 60, alinéa 3, qui ne sont pas en cause en | vermeld in artikel 60, derde lid, die te dezen niet in het geding zijn |
l'espèce -, la diminution du précompte immobilier est refusée sans | - de vermindering van de onroerende voorheffing wordt geweigerd zonder |
distinguer la raison de l'inoccupation. Il est pourtant possible que | onderscheid naar de reden van leegstand. Het is nochtans mogelijk dat |
des bâtiments bien entretenus restent inoccupés plus longtemps en | goed onderhouden gebouwen langere tijd leegstaan ondanks het feit dat |
dépit du fait que le propriétaire met tout en oeuvre pour les donner à | de eigenaar alles in het werk stelt om ze te verhuren. Evenzeer kan |
bail. De même, un immeuble peut être plus longtemps improductif | een pand langere tijd improductief zijn wanneer ingrijpende |
lorsque sont requis d'importants travaux de transformation qui durent | verbouwingswerken noodzakelijk zijn, die geheel buiten de wil van |
plus de douze mois, totalement en dehors de la volonté du | eigenaar langer dan twaalf maanden aanslepen. In geen van beide |
propriétaire. Dans aucun des deux cas, il ne pourrait être reproché au | gevallen zou men de eigenaar kunnen verwijten de leegstand of |
propriétaire de contribuer à l'inoccupation ou à la taudisation. | verkrotting in de hand te werken. |
B.3.5. L'article 60 du décret du Conseil flamand du 22 décembre 1993 a | B.3.5. Artikel 60 van het decreet van 22 december 1993 heeft |
des effets disproportionnés à l'égard de la catégorie des | onevenredige gevolgen ten aanzien van de categorie van eigenaars van |
propriétaires d'immeubles bâtis dont le bâtiment reste inoccupé pour | gebouwde onroerende goederen van wie het gebouw leegstaat om redenen |
des raisons indépendantes de leur volonté. Dans cette mesure, la | die onafhankelijk zijn van hun wil. In die mate schendt de in het |
disposition en cause viole les articles 10 et 11 de la Constitution. » | geding zijnde bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. » |
B.10. Toutefois, lorsque, comme en l'espèce, un bien immeuble | B.10. Wanneer echter zoals te dezen een bewoonbaar onroerend goed |
habitable est démoli afin de construire un nouvel immeuble et | wordt afgebroken teneinde een nieuw goed te bouwen en aldus de |
d'accroître ainsi la valeur économique du bien, l'improductivité n'est | economische waarde van het goed te verhogen, is de improductiviteit |
pas due à des circonstances indépendantes de la volonté du | niet te wijten aan omstandigheden onafhankelijk van de wil van de |
propriétaire. En outre, il ne s'agit pas de travaux destinés à rendre | eigenaar. Bovendien gaat het niet om werken om het pand opnieuw |
l'immeuble à nouveau habitable. Dans ce cas, il n'est pas | bewoonbaar te maken. In dat geval is het niet kennelijk onredelijk |
manifestement déraisonnable que la remise ou la modération du | dat, met toepassing van de in het geding zijnde bepaling, de |
précompte immobilier soit refusée en application de la disposition en | kwijtschelding of de vermindering van de onroerende voorheffing wordt |
cause. | geweigerd. |
B.11. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.11. De prejudiciële vraag moet ontkennend worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
L'article 257, § 2, 3°, du Code des impôts sur les revenus 1992, tel | Artikel 257, § 2, 3°, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen |
qu'il était applicable avant sa modification par le décret de la | 1992, zoals van toepassing vóór de wijziging ervan bij het decreet van |
Région flamande du 13 juillet 2001, ne viole pas les articles 10 et 11 | het Vlaamse Gewest van 13 juli 2001, schendt de artikelen 10 en 11 van |
de la Constitution. | de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 8 mars 2005. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 8 maart 2005. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
A. Arts. | A. Arts. |