← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 199/2004 du 8 décembre 2004 Numéro du rôle : 2964 En cause
: la question préjudicielle concernant les articles 622, 625 et 626 du Code d'instruction criminelle,
posée par la chambre des mises en accusation de la Cour La Cour d'arbitrage, composée
des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...)"
Extrait de l'arrêt n° 199/2004 du 8 décembre 2004 Numéro du rôle : 2964 En cause : la question préjudicielle concernant les articles 622, 625 et 626 du Code d'instruction criminelle, posée par la chambre des mises en accusation de la Cour La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. Martens, R.(...) | Uittreksel uit arrest nr. 199/2004 van 8 december 2004 Rolnummer 2964 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 622, 625 en 626 van het Wetboek van Strafvordering, gesteld door de kamer van inbeschuldigingstelling van het Ho Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters P. Mart(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 199/2004 du 8 décembre 2004 | Uittreksel uit arrest nr. 199/2004 van 8 december 2004 |
Numéro du rôle : 2964 | Rolnummer 2964 |
En cause : la question préjudicielle concernant les articles 622, 625 | In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 622, 625 en |
et 626 du Code d'instruction criminelle, posée par la chambre des | 626 van het Wetboek van Strafvordering, gesteld door de kamer van |
mises en accusation de la Cour d'appel d'Anvers. | inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep te Antwerpen. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges P. | samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters |
Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot et J.-P. Moerman, | P. Martens, R. Henneuse, M. Bossuyt, E. De Groot en J.-P. Moerman, |
assistée du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président A. | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van |
Arts, | voorzitter A. Arts, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par arrêt du 26 mars 2004 en cause du ministère public contre H. | Bij arrest van 26 maart 2004 in zake het openbaar ministerie tegen H. |
Talla, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage | Talla, waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is |
le 31 mars 2004, la chambre des mises en accusation de la Cour d'appel | ingekomen op 31 maart 2004, heeft de kamer van inbeschuldigingstelling |
d'Anvers a posé la question préjudicielle suivante : | van het Hof van Beroep te Antwerpen de volgende prejudiciële vraag |
« Les articles 622, 625 et 626 du Code d'instruction criminelle | gesteld : « Schenden de artikelen 622, 625 en 626 van het Wetboek van |
violent-ils les articles 10 et 11 de la Constitution, en tant qu'ils | Strafvordering de artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre ze de |
font débuter le temps d'épreuve à compter du jour de la libération | proeftijd ingeval van een voorwaardelijke invrijheidstelling doen |
conditionnelle, dans le cas d'une telle libération, alors qu'en cas de | lopen vanaf de dag van de voorwaardelijke invrijheidstelling, terwijl |
mise en liberté provisoire, le temps d'épreuve ne prend cours qu'à | ingeval van een voorlopige invrijheidstelling de proeftijd slechts een |
compter du jour où la prescription du reste de la peine est acquise et | aanvang neemt vanaf de dag dat het restant van de straf is verjaard en |
non à compter du jour de la mise en liberté provisoire ? » | dus niet vanaf de dag van de voorlopige invrijheidstelling ? » |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La question préjudicielle porte sur les articles 622, 625 et 626 | B.1. De prejudiciële vraag betreft de artikelen 622, 625 en 626 van |
du Code d'instruction criminelle, qui énoncent : | het Wetboek van Strafvordering, die luiden : |
« Art. 622.Le condamné doit avoir subi les peines privatives de |
« Art. 622.De veroordeelde moet de vrijheidsstraffen hebben ondergaan |
liberté et acquitté les peines pécuniaires, à moins que ces peines | en de geldstraffen hebben gekweten, tenzij die straffen krachtens het |
aient été remises en vertu du droit de grâce ou que, si elles ont été | recht van genade kwijtgescholden zijn, of, indien zij voorwaardelijk |
prononcées conditionnellement ou rendues conditionnelles par voie de | zijn uitgesproken of voorwaardelijk zijn geworden bij genademaatregel, |
grâce, elles soient considérées comme non avenues. Lorsque la peine | als niet bestaande worden beschouwd. Is de straf verjaard, dan kan de |
est prescrite, le condamné ne peut être réhabilité que si le défaut | veroordeelde alleen in eer en rechten hersteld worden wanneer de |
d'exécution ne lui est pas imputable. » | niet-uitvoering niet aan hem te wijten is. » |
« Art. 625.Le temps d'épreuve, qui se prolonge jusqu'à l'arrêt |
« Art. 625.De proeftijd, die voortduurt tot de dag waarop het arrest |
prononçant la réhabilitation, prend cours à compter : | van eerherstel wordt gewezen, loopt : |
1° du jour de la condamnation conditionnelle; | 1° Van de dag van de voorwaardelijke veroordeling; |
2° du jour de la date de l'arrêté royal de grâce qui a rendu la peine | 2° Van de dagtekening van het koninklijk genadebesluit waarbij de |
conditionnelle; | straf voorwaardelijk wordt gemaakt; |
3° du jour de la libération conditionnelle, à condition que la | 3° Van de dag van de voorwaardelijke invrijheidstelling, mits de |
libération définitive soit acquise au moment de l'introduction de la | definitieve invrijheidstelling verkregen is ten tijde van het indienen |
demande; | van de aanvraag; |
4° dans les autres cas visés à l'article 622, du jour de l'extinction | 4° In de overige gevallen bedoeld bij artikel 622, van de dag van het |
des peines ou du jour où leur prescription est acquise, à condition | verval van de straffen of van de dag waarop zij verjaren, voor zover |
que leur non-exécution ne soit pas imputable au requérant. » | de niet-uitvoering niet te wijten is aan de verzoeker. » |
« Art. 626.La durée minimum du temps d'épreuve est de trois années |
« Art. 626.De minimumduur van de proeftijd is bepaald op drie jaar |
pour les condamnations à des peines de police ou à des peines | voor veroordelingen tot politiestraffen of correctionele straffen die |
correctionnelles n'excédant pas un emprisonnement de cinq ans. | een gevangenisstraf van vijf jaar niet te boven gaan. Die termijn |
Toutefois, ce délai est porté à six ans au minimum si le requérant a | wordt echter op ten minste zes jaar gebracht, indien de verzoeker |
été condamné en état de récidive légale, conformément aux articles 54 | wegens wettelijke herhaling veroordeeld is overeenkomstig de artikelen |
à 57 du Code pénal ou s'il a été mis à la disposition du gouvernement | 54 tot 57 van het Strafwetboek of indien hij ter beschikking van de |
par application de l'article 23, alinéa 2, de la loi du 9 avril 1930, | Regering is gesteld ingevolge artikel 23, tweede lid, van de wet van 9 |
telle qu'elle a été modifiée par la loi du 1er juillet 1964 de défense | april 1930, zoals deze is gewijzigd bij de wet van 1 juli 1964 tot |
sociale à l'égard des anormaux et des délinquants d'habitude. | bescherming van de maatschappij tegen abnormalen en gewoontemisdadigers. |
La durée minimum du temps d'épreuve est de cinq années pour les | De minimumduur van de proeftijd is bepaald op vijf jaar voor |
condamnations à des peines criminelles ou à des peines | veroordelingen tot criminele straffen of tot correctionele straffen |
correctionnelles excédant un emprisonnement de cinq ans. Toutefois, ce | die een gevangenisstraf van vijf jaar te boven gaan. Die termijn wordt |
délai est porté à dix ans au minimum si le requérant a été condamné en | echter op ten minste tien jaar gebracht, indien de verzoeker wegens |
état de récidive légale, conformément aux articles 54 à 57 du Code | wettelijke herhaling veroordeeld is overeenkomstig de artikelen 54 tot |
pénal, ou s'il a été mis à la disposition du gouvernement par | 57 van het Strafwetboek of indien hij ter beschikking van de regering |
application de l'article 23, alinéa 2, de la loi du 9 avril 1930, | is gesteld ingevolge artikel 23, tweede lid, van de wet van 9 april |
telle qu'elle a été modifiée par la loi du 1er juillet 1964 de défense | 1930, als gewijzigd bij de wet van 1 juli 1964 tot bescherming van de |
sociale à l'égard des anormaux et des délinquants d'habitude. | maatschappij tegen abnormalen en gewoontemisdadigers. |
En ce qui concerne les condamnations conditionnelles, la durée du | Wat de voorwaardelijke veroordelingen betreft, mag de duur van de |
temps d'épreuve ne peut être inférieure à la durée du sursis sauf si | proeftijd niet minder bedragen dan de duur van het uitstel, tenzij |
celle-ci a été réduite par voie de grâce. » | deze bij genademiddel werd verminderd. » |
B.2.1. Die bepalingen maken deel uit van de regeling inzake het | |
B.2.1. Ces dispositions font partie du régime de la réhabilitation, en | herstel in eer en rechten, waarbij, mits de wettelijk bepaalde |
vertu duquel, moyennant le respect des conditions légales, une | voorwaarden zijn vervuld, door een rechterlijke beslissing ten |
décision judiciaire au profit d'une personne déterminée fait cesser | voordele van een bepaald persoon voor de toekomst een einde wordt |
pour l'avenir les effets de droit pénal d'une condamnation à une peine | gemaakt aan de strafrechtelijke gevolgen van een veroordeling tot een |
criminelle, correctionnelle ou de police (article 634 du Code | criminele, een correctionele of een politiestraf (artikel 634 van het |
d'instruction criminelle). | Wetboek van Strafvordering). |
Par la mesure de la réhabilitation, le législateur poursuit | Met het herstel in eer en rechten streeft de wetgever voornamelijk de |
principalement la réinsertion sociale. Dans la loi du 25 avril 1896, | maatschappelijke reclassering na. Reeds bij de wet van 25 april 1896 |
cette mesure a été considérée comme une réparation morale que les | werd de figuur van het eerherstel gezien als een moreel herstel dat |
pouvoirs publics accordent à un condamné dont la conduite a été | door de openbare macht wordt toegekend aan een veroordeelde wiens |
irréprochable (Pasin., 1896, 111). Dans le cadre de la loi du 7 avril | gedrag onberispelijk is geweest (Pasin., 1896, 111). Ook bij de wet |
1964, il a été affirmé également que « la nouvelle législation répond | van 7 april 1964 werd gesteld dat « de nieuwe wetgeving [tegemoet] |
au courant actuel en faveur du pardon aux condamnés » et « sert | komt aan het verlangen van vergeving voor de veroordeelde » en « dit |
d'ailleurs l'intérêt de la paix sociale » (Doc. parl., Sénat, | is trouwens in het belang van de maatschappelijke rust » (Parl. St., |
1962-1963, n° 186, p. 2). Par conséquent, la réhabilitation sert tant | Senaat, 1962-1963, nr. 186, p. 2). Herstel in eer en rechten bestaat |
l'intérêt du condamné que l'intérêt de la société. | bijgevolg zowel in het belang van de veroordeelde als in het belang van de maatschappij. |
B.2.2. Tout condamné à une peine peut être réhabilité, qu'il s'agisse | B.2.2. Eenieder die is veroordeeld tot een straf komt in aanmerking |
d'une peine criminelle, d'une peine correctionnelle ou d'une peine de | voor herstel in eer en rechten, ongeacht of het gaat om een criminele, |
police, à l'exception des peines susceptibles d'effacement | een correctionele of een politiestraf, met uitzondering van die |
straffen die vatbaar zijn voor uitwissing overeenkomstig de artikelen | |
conformément aux articles 619 et 620 du Code d'instruction criminelle | 619 en 620 van het Wetboek van Strafvordering (artikel 621 van het |
(article 621 du Code d'instruction criminelle). | Wetboek van Strafvordering). |
Le condamné doit en principe avoir subi les peines privatives de | De veroordeelde moet in beginsel de vrijheidsstraffen hebben ondergaan |
liberté et acquitté toutes les peines pécuniaires (article 622 du Code | en de geldstraffen volledig hebben gekweten (artikel 622 van het |
d'instruction criminelle). Il doit en outre être libéré des | Wetboek van Strafvordering). Tevens moet hij alle in het vonnis |
restitutions, des dommages-intérêts et des frais auxquels il a été | vastgestelde verplichtingen inzake teruggave, schadevergoeding en |
condamné (article 623 du Code d'instruction criminelle). | betaling van kosten hebben voldaan (artikel 623 van het Wetboek van |
Strafvordering). | |
En outre, l'intéressé doit subir un temps d'épreuve durant lequel il | Bovendien moet de betrokkene een proeftijd ondergaan, gedurende welke |
doit avoir eu une résidence fixe en Belgique ou à l'étranger, il doit | hij een vaste verblijfplaats in België of in het buitenland moet |
avoir fait preuve d'amendement et doit avoir eu une bonne conduite. En | hebben gehad, blijk moet hebben gegeven van verbetering en van goed |
principe, le temps d'épreuve est fixé à trois ans, ou, lorsque la | gedrag moet zijn geweest. In beginsel bedraagt die proeftijd drie jaar |
peine dépasse cinq ans, à cinq ans, à compter du jour de l'extinction | of vijf jaar, als er een straf van méér dan vijf jaar is, en vangt hij |
de la peine, soit qu'elle ait été exécutée, soit que sa prescription | aan op het ogenblik dat de straf is vervallen, hetzij omdat ze werd |
ait été acquise, à condition que sa non-exécution ne soit pas | uitgevoerd hetzij omdat ze is verjaard, waarbij de niet-uitvoering |
imputable au requérant (article 625, 4°, du Code d'instruction | niet te wijten mag zijn aan de verzoeker (artikel 625, 4°, van het |
criminelle). Dans certains cas, la loi prévoit toutefois un point de | Wetboek van Strafvordering). In bepaalde gevallen voorziet de wet |
evenwel in een bijzonder aanvangspunt. Aldus begint de proeftijd in | |
départ particulier. Ainsi le temps d'épreuve commence-t-il à courir, | het geval van voorwaardelijke invrijheidstelling te lopen op de dag |
en cas de libération conditionnelle, à compter du jour de la | van de voorwaardelijke invrijheidstelling, op voorwaarde dat de |
libération conditionnelle, à condition que la libération définitive | definitieve invrijheidstelling verkregen is ten tijde van het indienen |
soit acquise au moment de l'introduction de la demande (article 625, | van de aanvraag (artikel 625, 3°, van het Wetboek van Strafvordering). |
3°, du Code d'instruction criminelle). Conformément à l'article 628, | Overeenkomstig artikel 628, laatste lid, van het Wetboek van |
dernier alinéa, du Code d'instruction criminelle, la demande en | Strafvordering kan de aanvraag tot herstel in eer en rechten ten |
réhabilitation ne peut être adressée plus d'un an avant l'expiration du temps d'épreuve. | vroegste één jaar vóór het verstrijken van proeftijd worden ingediend. |
B.2.3. Le juge a quo demande à la Cour si les dispositions citées au | B.2.3. De verwijzende rechter wenst van het Hof te vernemen of de in |
B.1 violent les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elles | B.1 genoemde bepalingen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden |
font commencer le temps d'épreuve, en cas de libération | doordat zij in geval van voorwaardelijke invrijheidstelling de |
conditionnelle, le jour de la libération conditionnelle (article 625, | proeftijd laten aanvangen op de dag van de voorwaardelijke |
3°, du Code d'instruction criminelle), alors qu'en cas de mise en | invrijheidstelling (artikel 625, 3°, van het Wetboek van |
liberté provisoire, le temps d'épreuve court à partir du jour de la prescription de la peine (article 625, 4°, du Code d'instruction criminelle). La question préjudicielle apparaît donc en réalité limitée à l'article 625, 3° et 4°, du Code d'instruction criminelle, de sorte que la Cour limite son examen à cette disposition. B.3. Les règles constitutionnelles de l'égalité et de la non-discrimination n'excluent pas qu'une différence de traitement soit établie entre des catégories de personnes, pour autant qu'elle repose sur un critère objectif et qu'elle soit raisonnablement justifiée. L'existence d'une telle justification doit s'apprécier en tenant compte du but et des effets de la mesure critiquée ainsi que de la nature des principes en cause; le principe d'égalité est violé lorsqu'il est établi qu'il n'existe pas de rapport raisonnable de proportionnalité entre les moyens employés et le but visé. B.4.1. Selon le Conseil des Ministres, les personnes qui sont mises en | Strafvordering), terwijl in geval van voorlopige invrijheidstelling de proeftijd loopt vanaf de dag van de verjaring van de straf (artikel 625, 4°, van het Wetboek van Strafvordering). De prejudiciële vraag blijkt bijgevolg in werkelijkheid beperkt te zijn tot artikel 625, 3° en 4°, van het Wetboek van Strafvordering, zodat het Hof zijn onderzoek tot die bepaling beperkt. B.3. De grondwettelijke regels van de gelijkheid en de niet-discriminatie sluiten niet uit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is. Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de ter zake geldende beginselen; het gelijkheidsbeginsel is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. B.4.1. Volgens de Ministerraad zijn de personen die voorlopig in |
liberté provisoire ne sont pas comparables aux personnes libérées sous | vrijheid zijn gesteld, niet vergelijkbaar met de personen die |
condition, eu égard à la différence qui existe entre ces deux régimes. | voorwaardelijk in vrijheid zijn gesteld, gelet op het verschil tussen |
beide stelsels. | |
B.4.2. La libération conditionnelle est une modalité de l'exécution de | B.4.2. De voorwaardelijke invrijheidstelling is een modaliteit van de |
la peine privative de liberté, par laquelle une personne condamnée à | tenuitvoerlegging van de vrijheidsstraf waarbij een veroordeelde tot |
une ou plusieurs peines privatives de liberté est libérée | één of meer vrijheidsstraffen vervroegd vrijgesteld wordt na een |
anticipativement, à la suite d'une décision prise par une commission | beslissing vanwege een commissie voor de voorwaardelijke |
de libération conditionnelle. | invrijheidstelling. |
Pour entrer en ligne de compte pour une libération conditionnelle, le | Om in aanmerking te komen voor voorwaardelijke invrijheidstelling moet |
condamné doit remplir certaines conditions, lesquelles sont énumérées | de veroordeelde aan bepaalde voorwaarden voldoen, die zijn bepaald in |
à l'article 2 de la loi du 5 mars 1998. Si la commission compétente | artikel 2 van de wet van 5 maart 1998. Indien de bevoegde commissie |
décide de procéder à une libération conditionnelle, elle y attache la | beslist tot voorwaardelijke invrijheidstelling verbindt zij hieraan de |
algemene voorwaarde dat de betrokkene geen nieuwe strafbare feiten zal | |
condition générale que l'intéressé ne commettra pas de nouveaux faits | plegen. Bovendien bepaalt zij de bijzondere voorwaarden die moeten |
punissables. Elle détermine en outre les conditions particulières qui | worden nageleefd en die betrekking hebben op de sociale reïntegratie, |
doivent être respectées et qui portent sur la réinsertion sociale, la | op de bescherming van de maatschappij en op de belangen van het |
protection de la société et les intérêts de la victime (article 4, § | slachtoffer (artikel 4, § 5). De invrijheidstelling wordt enkel |
5). La libération est uniquement accordée si le condamné accepte ces | verleend indien de veroordeelde met die voorwaarden instemt. De |
conditions. La libération conditionnelle est ordonnée pour un temps | voorwaardelijke invrijheidstelling wordt bevolen voor een proeftijd |
d'épreuve égal au reste de la peine, sans que le temps d'épreuve | die gelijk is aan het strafrestant, zonder dat de proeftijd evenwel |
puisse cependant être inférieur à deux ans (article 8), au cours | korter kan zijn dan twee jaar (artikel 8), en tijdens welke de |
voorwaardelijk in vrijheid gestelde persoon aan verschillende vormen | |
duquel la personne en liberté conditionnelle est soumise à diverses | van controle en toezicht onderworpen is. Is die proeftijd gunstig |
formes de contrôle et de tutelle. En cas de déroulement positif du | verlopen, dan verkrijgt de veroordeelde de definitieve |
temps d'épreuve, le condamné obtient sa libération définitive. Etant | invrijheidstelling. Aangezien de voorwaardelijke invrijheidstelling |
donné que la libération conditionnelle n'est qu'une modalité de | slechts een modaliteit is van de tenuitvoerlegging van de |
l'exécution de la peine privative de liberté, la prescription de la | vrijheidsstraf, loopt de verjaring van de straf niet tijdens de |
peine ne court pas pendant la période où le condamné est en liberté et | periode dat de veroordeelde in vrijheid is en loopt de vrijheidsstraf |
la peine privative de liberté ne prend fin que lorsque le temps | pas ten einde wanneer de proeftijd verstrijkt. |
d'épreuve est expiré. | De voorlopige invrijheidstelling daarentegen is een vervroegde |
Par contre, la mise en liberté provisoire est une libération anticipée | invrijheidstelling van veroordeelde gedetineerden die niet op een |
de détenus condamnés qui ne repose pas sur une base légale mais est | wettelijke basis berust maar is neergelegd in diverse ministeriële |
inscrite dans diverses circulaires ministérielles. Elle est accordée | omzendbrieven. Zij wordt toegekend op grond van bepaalde feitelijke |
sur la base de circonstances de fait qui sont propres à la personne du | omstandigheden die eigen zijn aan de persoon van de veroordeelde, aan |
condamné, à sa situation juridique ou à la politique pénitentiaire. Il | zijn rechtstoestand of aan het penitentiair beleid. Het betreft een |
s'agit d'une décision du Ministre de la Justice et elle a pour effet | beslissing van de Minister van Justitie en ze heeft als gevolg dat de |
de suspendre l'exécution de la peine, dans certains cas jusqu'à sa | tenuitvoerlegging van de straf wordt opgeschort, in bepaalde gevallen |
prescription (comme dans le cas de la mise en liberté provisoire | tot ze verjaart (zoals bij de ambtshalve voorlopige |
d'office) ou jusqu'à ce que la situation qui a conduit à la libération | invrijheidstelling) of tot de toestand die leidde tot de |
cesse (comme dans le cas de la mise en liberté provisoire pour des | invrijheidstelling ophoudt (zoals in geval van voorlopige |
raisons médicales ou humanitaires). Il ne s'agit pas d'une modalité | invrijheidstelling om medische of humanitaire redenen). Het betreft |
d'exécution de la peine, mais d'une interruption, de sorte que la | geen modaliteit van de strafuitvoering maar een onderbreking zodat de |
prescription de la peine court pendant la mise en liberté provisoire. | verjaring van de straf tijdens de voorlopige invrijheidstelling loopt. |
B.4.3. Bien que les deux régimes de libération diffèrent sur plusieurs | B.4.3. Ofschoon de beide stelsels van invrijheidstelling op diverse |
points fondamentaux, ils impliquent tous deux, pour les personnes | fundamentele punten van elkaar verschillen, houden zij beide voor de |
concernées, une libération anticipée - qui intervient donc avant la | betrokken personen een vervroegde invrijheidstelling - dus vóór het |
fin de la peine - et ces personnes peuvent être comparées entre elles | strafeinde - in en kunnen zij wat betreft het aanvangspunt van de |
en ce qui concerne le point de départ du temps d'épreuve relatif à la | proeftijd inzake eerherstel met elkaar worden vergeleken. |
réhabilitation. | |
L'exception est rejetée. | De exceptie wordt verworpen. |
B.5.1. La distinction qui est faite entre les catégories de personnes | B.5.1. Het onderscheid tussen de in de prejudiciële vraag bedoelde |
visées dans la question préjudicielle repose sur un critère objectif. | categorieën van personen berust op een objectief criterium. Terwijl de |
La libération conditionnelle fait l'objet d'une réglementation légale, | voorwaardelijke invrijheidstelling het voorwerp is van een wettelijke |
est liée à des conditions bien précises et est imposée par une | regeling, aan welbepaalde voorwaarden is gebonden en wordt opgelegd |
commission de libération conditionnelle présidée par un juge, tandis | door een commissie voor de voorwaardelijke invrijheidstelling, die |
wordt voorgezeten door een rechter, berust de voorlopige | |
que la mise en liberté provisoire est fondée sur diverses circulaires | invrijheidstelling op diverse omzendbrieven en wordt hierover beslist |
et fait l'objet d'une décision prise par le pouvoir exécutif (le | door de uitvoerende macht (de Minister van Justitie of in bepaalde |
Ministre de la Justice ou, dans certains cas, d'office par le | gevallen ambtshalve door de gevangenisdirecteur). Terwijl de |
directeur de la prison). Alors que la libération conditionnelle est | voorwaardelijke invrijheidstelling een modaliteit is van de |
une modalité de l'exécution de la peine, la mise en liberté provisoire n'en est qu'une interruption. B.5.2. Il résulte des différences entre les deux régimes de libération qu'il est pertinent d'établir une distinction entre les deux catégories de personnes qui font l'objet d'une libération, en ce qui concerne le point de départ du temps d'épreuve relatif à la réhabilitation. Pour prétendre à la libération conditionnelle, les personnes libérées sous condition doivent remplir plusieurs conditions axées sur la possibilité d'une réinsertion sociale. Elles doivent subir un temps d'épreuve au cours duquel elles doivent satisfaire aux conditions | strafuitvoering, is de voorlopige invrijheidstelling slechts een onderbreking ervan. B.5.2. Uit de verschillen tussen beide stelsels van invrijheidstelling volgt dat het pertinent is om ten aanzien van het aanvangspunt van de proeftijd inzake eerherstel een onderscheid te maken tussen beide categorieën van in vrijheid gestelden. Voorwaardelijk in vrijheid gestelden dienen, om in aanmerking te komen voor de voorwaardelijke invrijheidstelling, aan diverse voorwaarden te beantwoorden waarin de mogelijkheid tot maatschappelijke reclassering centraal staat. Zij moeten een proeftijd ondergaan tijdens welke zij |
particulières relatives à leur intégration sociale et à la protection | moeten voldoen aan bijzondere voorwaarden betreffende hun sociale |
de la société. La mise en liberté provisoire, par contre, peut avoir | integratie en de bescherming van de maatschappij. De voorlopige |
lieu sans que des conditions particulières soient imposées et pour des | invrijheidstelling daarentegen kan plaatsvinden zonder dat bijzondere |
motifs qui sont étrangers à la personne du condamné, par exemple pour | voorwaarden worden opgelegd en om redenen die extern zijn aan de |
des raisons de surpopulation des prisons. Elle n'est dès lors pas | persoon van de veroordeelde, zoals bijvoorbeeld om reden van |
toujours liée à la bonne conduite de l'intéressé et ne vise pas avant | overbevolking van de gevangenissen. Zij heeft bijgevolg niet steeds te |
tout à la réinsertion sociale. | maken met het goede gedrag van de betrokkene, noch beoogt zij in |
Compte tenu de ce qui précède et du constat que les principes | eerste instantie de maatschappelijke reclassering. |
fondamentaux relatifs à la réhabilitation et à la libération | Rekening houdend hiermee en met de vaststelling dat de basisbeginselen |
conditionnelle sont, dans une certaine mesure, analogues, étant donné | inzake eerherstel en voorwaardelijke invrijheidstelling in zekere mate |
que toutes deux visent la réinsertion sociale de l'intéressé, pour | gelijklopend zijn, daar beide de maatschappelijke reclassering van de |
laquelle la « bonne conduite » du condamné est essentielle, il n'est | betrokkene tot doel hebben, waarbij het « goede gedrag » van de |
pas déraisonnable que, pour déterminer le point de départ du temps | veroordeelde centraal staat, is het niet onredelijk dat voor het |
d'épreuve en matière de réhabilitation, il soit tenu compte du temps | bepalen van het aanvangspunt inzake de proeftijd inzake eerherstel |
d'épreuve de la libération conditionnelle et que la « bonne conduite » | rekening wordt gehouden met de proeftijd van de voorwaardelijke |
de l'intéressé soit ainsi récompensée. | invrijheidstelling en het « goede gedrag » van de betrokkene aldus |
wordt beloond. | |
B.5.3. La circonstance que, pour les personnes en liberté | B.5.3. Het gegeven dat bij de voorwaardelijk in vrijheid gestelden de |
conditionnelle, le temps d'épreuve pour la réhabilitation coïncide, | proeftijd nodig voor eerherstel aldus samenvalt, minstens voor een |
tout au moins en partie, avec le temps d'épreuve de la libération | |
conditionnelle, de sorte que ce temps d'épreuve est généralement plus | gedeelte, met de proeftijd van de voorwaardelijke invrijheidstelling, |
court qu'en cas d'application de la règle générale visée à l'article | zodat die proeftijd in de regel korter zal zijn dan in geval van |
625, 4°, du Code d'instruction criminelle, ne peut pas non plus être | toepassing van de algemene regel bedoeld in artikel 625, 4°, van het |
considérée comme disproportionnée, vu que la libération définitive | Wetboek van Strafvordering, kan evenmin als onevenredig worden |
doit être acquise au moment de l'introduction de la demande en | beschouwd, gelet op de voorwaarde dat de definitieve |
invrijheidstelling moet zijn verkregen ten tijde van het indienen van | |
réhabilitation, ce qui peut se faire au plus tôt un an avant | de aanvraag tot herstel in eer en rechten, hetgeen ten vroegste één |
l'expiration du temps d'épreuve visé à l'article 626 du Code d'instruction criminelle. La chambre des mises en accusation qui examine la demande a dès lors la certitude que le demandeur a subi sa peine et qu'il a, au cours du temps d'épreuve, satisfait aux conditions imposées par la commission de libération conditionnelle concernant son intégration sociale. Tel n'est pas le cas pour la mise en liberté provisoire. Même si, en pratique, elle est limitée aux condamnés dont le total des peines d'emprisonnement principal ne dépasse pas trois ans, la mise en liberté provisoire n'est pourtant pas une modalité de l'exécution de la peine, mais seulement une interruption de celle-ci, et elle n'est | jaar vóór het verstrijken van de in artikel 626 van het Wetboek van Strafvordering bedoelde proeftijd kan gebeuren. Aldus beschikt de kamer van inbeschuldigingstelling die het verzoek behandelt over de zekerheid dat de verzoeker zijn straf heeft ondergaan en dat hij aan de voorwaarden opgelegd door de commissie voor de voorwaardelijke invrijheidstelling betreffende zijn sociale integratie tijdens de proeftijd heeft voldaan. Dit is niet het geval bij de voorlopige invrijheidstelling. Ook al wordt de voorlopige invrijheidstelling in de praktijk beperkt tot veroordeelden van wie het totaal van de hoofdgevangenisstraffen ten hoogste drie jaar bedraagt, toch is zij geen modaliteit van de strafuitvoering maar slechts een onderbreking ervan en is zij niet |
pas nécessairement liée à des conditions ou à un quelconque temps | noodzakelijk aan voorwaarden noch aan enige proeftijd gebonden, aan de |
d'épreuve permettant d'évaluer la réinsertion sociale de l'intéressé. | hand waarvan de maatschappelijke reïntegratie van de betrokkene kan |
De surcroît, il est possible, pour certaines catégories de mises en | worden nagegaan. Bovendien bestaat de mogelijkheid dat bij bepaalde |
categorieën van voorlopige invrijheidstelling, | |
liberté provisoire, que le condamné doive à nouveau subir sa peine dès | de veroordeelde zijn straf opnieuw moet ondergaan zodra de toestand |
que cesse d'exister la situation qui a conduit à sa mise en liberté | die tot de voorlopige invrijheidstelling aanleiding gaf, ophoudt te |
provisoire. Compte tenu de ce que la prescription de la peine court | bestaan. Rekening houdend met het feit dat de verjaring van de straf |
pendant la mise en liberté provisoire, il n'est pas manifestement | loopt tijdens de voorlopige invrijheidstelling, is het niet kennelijk |
déraisonnable qu'en cas de mise en liberté provisoire, le temps | onevenredig dat in geval van voorlopige invrijheidstelling de |
d'épreuve en vue de la réhabilitation ne coure que lorsque la peine | proeftijd voor eerherstel pas aanvangt nadat de straf is verjaard. |
est prescrite. B.7. La question préjudicielle appelle une réponse négative. | B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour doit : | zegt voor recht : |
L'article 625 du Code d'instruction criminelle ne viole pas les | Artikel 625 van het Wetboek van Strafvordering schendt de artikelen 10 |
articles 10 et 11 de la Constitution. | en 11 van de Grondwet niet. |
Ainsi prononcé en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 8 décembre 2004. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 8 december 2004. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
A. Arts. | A. Arts. |