← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 112/2004 du 23 juin 2004 Numéro du rôle : 2734 En cause :
le recours en annulation de l'article 46bis, alinéa 5, du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque
et de greffe, tel qu'il a été inséré par l'article 2 de La Cour d'arbitrage, composée des présidents M.
Melchior et A. Arts, et des juges E. De Groot, A(...)"
Extrait de l'arrêt n° 112/2004 du 23 juin 2004 Numéro du rôle : 2734 En cause : le recours en annulation de l'article 46bis, alinéa 5, du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, tel qu'il a été inséré par l'article 2 de La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges E. De Groot, A(...) | Uittreksel uit arrest nr. 112/2004 van 23 juni 2004 Rolnummer 2734 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 46bis, vijfde lid, van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, zoals ingevoegd bij artikel 2 van de ord Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters E. De G(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 112/2004 du 23 juin 2004 | Uittreksel uit arrest nr. 112/2004 van 23 juni 2004 |
Numéro du rôle : 2734 | Rolnummer 2734 |
En cause : le recours en annulation de l'article 46bis, alinéa 5, du | In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 46bis, vijfde lid, |
Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, tel qu'il | van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, zoals |
a été inséré par l'article 2 de l'ordonnance de la Région de | ingevoegd bij artikel 2 van de ordonnantie van het Brusselse |
Bruxelles-Capitale du 20 décembre 2002 modifiant ledit Code, introduit | Hoofdstedelijke Gewest van 20 december 2002 tot wijziging van dat |
par l'Union professionnelle du secteur immobilier et par B. Van | Wetboek, ingesteld door de Beroepsverening van de Vastgoedsector en |
Braekel et M. Jammot. | door B. Van Braekel en M. Jammot. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges E. De | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters |
Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels, assistée du | E. De Groot, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, |
greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 25 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 25 juni 2003 |
juin 2003 et parvenue au greffe le 26 juin 2003, un recours en | ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 26 juni |
annulation de l'article 46bis, alinéa 5, du Code des droits | 2003, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 46bis, vijfde |
d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, tel qu'il a été inséré | lid, van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, |
par l'article 2 de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du | zoals ingevoegd bij artikel 2 van de ordonnantie van het Brusselse |
20 décembre 2002 modifiant ledit Code, (publiée au Moniteur belge du | Hoofdstedelijke Gewest van 20 december 2002 tot wijziging van dat |
31 décembre 2002, troisième édition) a été introduit par l'Union | Wetboek (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 31 december |
2002, derde uitgave), door de Beroepsverening van de Vastgoedsector, | |
professionnelle du secteur immobilier, dont le siège est établi à 1000 | met zetel te 1000 Brussel, Violetstraat 43, en door B. Van Braekel en |
Bruxelles, rue de la Violette 43, et par B. Van Braekel et M. Jammot, | |
demeurant à 1180 Bruxelles, avenue Achille Reisdorff 8. | M. Jammot, wonende te 1180 Brussel, Achille Reisdorfflaan 8. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
Quant à la disposition en cause | Wat de in het geding zijnde bepaling betreft |
B.1. Les parties requérantes demandent l'annulation de l'alinéa 5 de | B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van het vijfde |
l'article 46bis du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et | lid van artikel 46bis van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en |
de greffe, tel qu'il a été inséré par l'article 2 de l'ordonnance de | griffierechten, zoals ingevoegd bij artikel 2 van de ordonnantie van |
la Région de Bruxelles-Capitale du 20 décembre 2002 modifiant ledit | het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 20 december 2002 tot |
Code. | wijziging van dat Wetboek. |
B.2.1. La vente d'un bien immeuble sis en Région de Bruxelles-Capitale | B.2.1. Op de verkoop van een onroerend goed gelegen in het Brusselse |
est, en principe, soumise au paiement d'un droit d'enregistrement | Hoofdstedelijke Gewest dient in principe een evenredig |
proportionnel fixé à 12,50 p.c. La base imposable pour le calcul de | registratierecht van 12,50 pct. te worden betaald. De belastbare |
cet impôt correspond au montant du prix et des charges stipulés. Elle | grondslag voor de berekening van die belasting komt overeen met het |
ne peut, en aucun cas, être inférieure à la valeur vénale de | bedrag van de bedongen prijs en lasten. Hij kan in geen geval lager |
zijn dan de verkoopwaarde van het verkochte onroerend goed (artikelen | |
l'immeuble vendu (articles 44 à 46 du Code des droits | 44 tot 46 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en |
d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe). | griffierechten). |
B.2.2. L'article 46bis précité prévoit, à certaines conditions, une | B.2.2. Het voormelde artikel 46bis voorziet onder bepaalde voorwaarden |
réduction de cette base imposable en cas d'acquisition par une ou | in een vermindering van die belastbare grondslag in geval van |
plusieurs personnes physiques de la totalité en pleine propriété d'un | verkrijging door één of meer natuurlijke personen van de geheelheid in |
immeuble affecté ou destiné en tout ou partie à l'habitation, en vue | volle eigendom van een geheel of gedeeltelijk tot bewoning aangewend |
d'y établir leur résidence principale. | of bestemd onroerend goed dat zal dienen tot hun hoofdverblijfplaats. |
Le montant forfaitaire de cet « abattement » est, en principe, de | Het forfaitaire bedrag van die « vermindering » is in principe 45.000 |
45.000 euros et est porté à 60.000 euros lorsque l'acquisition | euro, en wordt op 60.000 euro gebracht wanneer de verkrijging een |
concerne un immeuble situé dans un « espace de développement renforcé | onroerend goed betreft dat ligt binnen een « ruimte voor versterkte |
du logement et de la rénovation, tel que délimité dans le Plan | ontwikkeling van de huisvesting en de stadsvernieuwing, zoals |
régional de développement ». | afgebakend in het Gewestelijk Ontwikkelingsplan ». |
Pour pouvoir revendiquer le bénéfice de cet « abattement », les | Om aanspraak te kunnen maken op het voordeel van die « vermindering », |
acquéreurs ne peuvent posséder, à la date de la convention | mogen de verkrijgers op de datum van de overeenkomst tot verkrijging |
d'acquisition, la totalité en pleine propriété d'un autre immeuble | niet voor de geheelheid volle eigenaar zijn van een ander onroerend |
destiné en tout ou en partie à l'habitation, ils doivent s'engager à | goed dat geheel of gedeeltelijk tot bewoning is bestemd, moeten zij |
établir leur résidence principale à l'endroit de l'immeuble acquis dans un délai de deux ans et maintenir leur résidence principale dans la Région de Bruxelles-Capitale pendant une durée ininterrompue d'au moins cinq ans. B.3. La disposition attaquée énonce : « La réduction de la base imposable ne s'applique pas en cas d'acquisition d'un terrain à bâtir. Cette exclusion ne s'applique pas pour l'acquisition d'un appartement en construction ou sur plan. » Quant à l'intérêt des parties requérantes | zich ertoe verbinden hun hoofdverblijfplaats te vestigen op de plaats van het verkregen onroerend goed binnen een termijn van twee jaar en hun hoofdverblijfplaats in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest te behouden gedurende een ononderbroken periode van minstens vijf jaar. B.3. De bestreden bepaling luidt als volgt : « De vermindering van de belastbare grondslag geldt niet voor de verkrijging van een bouwgrond. Deze uitsluiting geldt niet voor de verkrijging van een appartement in aanbouw of een appartement op tekening. » Wat het belang van de verzoekende partijen betreft |
B.4. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour | B.4. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
d'arbitrage imposent à toute personne physique ou morale qui introduit | Arbitragehof vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon |
un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne justifient de | die een beroep tot vernietiging instelt, doet blijken van een belang. |
l'intérêt requis que les personnes dont la situation pourrait être | Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie |
affectée directement et défavorablement par la norme entreprise. | door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden |
B.5.1. La première partie requérante est une union professionnelle | geraakt. B.5.1. De eerste verzoekende partij is een beroepsvereniging met |
dotée de la personnalité juridique dont l'objet social est, selon ses | rechtspersoonlijkheid waarvan het maatschappelijk doel volgens haar |
statuts, « exclusivement l'étude, la protection et le développement | statuten « uitsluitend de studie, de bescherming en de ontwikkeling |
des intérêts professionnels » de ses membres qui sont répartis en deux | van de beroepsbelangen » van haar leden is, die in twee categorieën |
catégories. | zijn onderverdeeld. |
Les « membres effectifs » sont des sociétés commerciales et des | De « werkende leden » zijn handelsvennootschappen en natuurlijke |
personnes physiques qui, à titre professionnel, conçoivent et | personen waarvan de beroepsactiviteit bestaat in de ontwikkeling en |
réalisent des plans d'urbanisation de terrains, de construction | verwezenlijking van urbanisatieplannen van gronden en plannen voor het |
d'immeubles et parties d'immeubles ou qui investissent dans de tels | optrekken van gebouwen en gedeelten van gebouwen of het investeren in |
programmes ou immeubles. Les « membres de soutien, ou honoraires » | zulke programma's of gebouwen. De « steunende leden, of ereleden » |
sont des sociétés commerciales et des personnes physiques qui exercent | zijn handelsvennootschappen en natuurlijke personen die een |
une activité professionnelle connexe à celle des membres effectifs. | beroepsactiviteit uitoefenen die verwant is met die van de werkende leden. |
B.5.2. Une union professionnelle reconnue a, en vertu de l'article 10 | B.5.2. Een erkende beroepsvereniging heeft, krachtens artikel 10 van |
de la loi du 31 mars 1898, la qualité requise pour attaquer des | de wet van 31 maart 1898, de vereiste hoedanigheid om bepalingen aan |
dispositions qui sont susceptibles d'affecter directement et | te vechten die de collectieve belangen van haar leden rechtstreeks en |
défavorablement les intérêts collectifs de ses membres. | ongunstig kunnen raken. |
B.5.3. La première partie requérante justifie donc de l'intérêt requis | B.5.3. De eerste verzoekende partij doet dus blijken van het vereiste |
pour demander l'annulation de la disposition attaquée en ce que | belang om de vernietiging van de bestreden bepaling te vorderen |
l'activité professionnelle et la situation financière de chacun de ses | doordat de beroepsactiviteit en de financiële situatie van elk van |
membres peuvent être directement et défavorablement affectées par une | haar leden rechtstreeks en ongunstig kunnen worden geraakt door een |
disposition qui refuse un avantage fiscal aux acquéreurs d'un terrain | bepaling waarbij een fiscaal voordeel wordt geweigerd aan de kopers |
à bâtir appelé à supporter une maison d'habitation dont la | van een bouwgrond waarop een woning zal worden gebouwd waarvan de bouw |
construction relève de l'activité professionnelle de ces membres. | deel uitmaakt van de beroepsactiviteit van die leden. |
B.5.4. Il ressort des pièces qu'elles ont déposées que les deuxième et | B.5.4. Uit de door hen neergelegde stukken blijkt dat de tweede en de |
troisième parties requérantes ont un intérêt à agir. | derde verzoekende partij een belang hebben om in rechte te treden. |
Quant au fond | Ten gronde |
B.6. Les parties requérantes exposent que la disposition attaquée, en | B.6. De verzoekende partijen voeren aan dat de bestreden bepaling, |
ce qu'elle ne permet pas aux acquéreurs d'un terrain à bâtir de | doordat zij de kopers van een bouwgrond niet de mogelijkheid biedt de |
bénéficier de l'« abattement » visé à l'article 46bis précité, établit | « vermindering » bedoeld in het voormelde artikel 46bis te genieten, |
een verschil in behandeling instelt dat niet bestaanbaar is met de | |
une différence de traitement incompatible avec les articles 10, 11 et | artikelen 10, 11 en 172, eerste lid, van de Grondwet. |
172, alinéa 1er, de la Constitution. | |
B.7. La disposition attaquée aurait notamment pour effet d'empêcher | B.7. De aangevochten bepaling zou onder meer tot gevolg hebben dat de |
les acquéreurs d'une maison construite en vertu d'un contrat | kopers van een huis dat wordt gebouwd op grond van een |
d'entreprise conclu par des personnes physiques qui ont préalablement | aannemingsovereenkomst die gesloten is door natuurlijke personen na de |
acquis le terrain à bâtir sur lequel cette maison doit être | |
construite, les acquéreurs d'une maison acquise sur plan en même temps | aankoop van een bouwgrond waarop dat huis moet worden gebouwd, de |
que le terrain à bâtir appelé à la supporter, les acquéreurs d'une | kopers van een huis dat op hetzelfde tijdstip als de bouwgrond op |
maison en cours de construction, et les acquéreurs d'une maison déjà | tekening wordt gekocht, de kopers van een in aanbouw zijnd huis, en de |
construite visée à l'article 44, § 3, 1°, a), premier tiret, du Code | kopers van een reeds gebouwd huis bedoeld in artikel 44, § 3, 1°, a), |
de la taxe sur la valeur ajoutée de revendiquer le bénéfice de l'« | eerste streepje, van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde |
abattement » visé à l'article 46bis précité. Par contre, cet avantage | waarde, geen aanspraak kunnen maken op de « vermindering » bedoeld in |
fiscal serait octroyé aux acquéreurs d'une maison déjà construite qui | artikel 46bis. Daarentegen zou hetzelfde fiscale voordeel worden |
toegekend aan de kopers van een reeds gebouwd huis dat niet in het | |
n'est pas visée à l'article 44, § 3, 1°, a), premier tiret, précité. | voormelde artikel 44, § 3, 1°, a), eerste streepje, wordt bedoeld. |
B.8. La disposition attaquée exclut l'« abattement » prévu par | B.8. De aangevochten bepaling sluit de « vermindering » waarin artikel |
l'article 46bis en cas d'acquisition d'un « terrain à bâtir », sauf | 46bis voorziet uit in geval van aankoop van een « bouwgrond », met |
dans l'hypothèse de l'achat d'un appartement en construction ou sur | uitzondering van de aankoop van een appartement in aanbouw of een |
plan, opérations immobilières qui comportent l'acquisition de | appartement op tekening, dit wil zeggen vastgoedoperaties waarbij |
parcelles de tels terrains. | percelen van zulke gronden worden aangekocht. |
La réduction de la base imposable du droit d'enregistrement | De koper van een huis in aanbouw of een huis op tekening, waarbij het |
proportionnel ne peut donc être revendiquée par l'acquéreur d'une | gaat om verrichtingen die eveneens de aankoop van een bouwgrond |
maison en construction ou sur plan, opérations qui comportent | impliceren die aan de betaling van het evenredig registratierecht is |
également l'achat d'un terrain à bâtir soumis au paiement de ce droit. | onderworpen, kan dus geen aanspraak maken op een vermindering van de |
belastbare grondslag van dat recht. | |
B.9. Il ne ressort, en revanche, ni de la disposition attaquée, ni des | B.9. Noch uit de bestreden bepaling, noch uit de parlementaire |
travaux préparatoires que la réduction de la base imposable ne | voorbereiding blijkt daarentegen dat de vermindering van de belastbare |
pourrait pas être octroyée lors de l'acquisition d'une maison | grondslag niet zou kunnen worden toegekend voor de aankoop van een |
d'habitation déjà construite visée à l'article 44, § 3, 1°, a), | reeds gebouwd woonhuis bedoeld in artikel 44, § 3, 1°, a), eerste |
premier tiret, du Code de la taxe sur la valeur ajoutée. | streepje, van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde. |
La différence de traitement alléguée est donc, dans cette mesure, inexistante. | Het aangevoerde verschil in behandeling is dus in die mate onbestaand. |
B.10. Les articles 10 et 11 de la Constitution ont une portée | B.10. De artikelen 10 en 11 van de Grondwet hebben een algemene |
générale. Ils interdisent toute discrimination, quelle qu'en soit | draagwijdte. Zij verbieden elke discriminatie, ongeacht de oorsprong |
l'origine. Ils sont également applicables en matière fiscale, ce que | ervan. Zij zijn eveneens toepasselijk in fiscale aangelegenheden, wat |
confirme d'ailleurs l'article 172 de la Constitution, lequel fait une | overigens wordt bevestigd door artikel 172 van de Grondwet, dat een |
application particulière du principe d'égalité formulé à l'article 10. | bijzondere toepassing inhoudt van het in artikel 10 vervatte gelijkheidsbeginsel. |
B.11.1. L'objectif poursuivi par l'adoption de l'alinéa 5 de l'article | B.11.1. Het doel dat werd nagestreefd met de goedkeuring van het |
46bis est exposé comme suit : | vijfde lid van artikel 46bis is als volgt toegelicht : |
« Les terrains à bâtir sont exclus du bénéfice de la réduction | « Bouwgronden worden uitgesloten van de belastingverlaging. Wie zich |
d'impôt. Celui qui peut acquérir un terrain à bâtir, rare à Bruxelles | in het Brusselse zeldzame en dus dure bouwgrond kan aanschaffen, dient |
et donc onéreux, ne doit pas bénéficier d'une intervention favorable | geen gezinsvriendelijke tegemoetkoming te bekomen die tot doel heeft |
aux familles, dont le but est de réduire, pour les revenus moyens, le | de fiscale instapdrempel voor middeninkomens te verlagen bij de |
seuil fiscal lors de l'acquisition d'une habitation personnelle. Cette | aanschaf van een eigen woning. Deze uitsluiting geldt niet voor de |
exclusion ne vaut pas pour l'acquéreur d'un appartement en | koper van een nieuwbouwappartement of een appartement op plan dat |
construction ou sur plan, dont seule la valeur du terrain est soumise | enkel voor de grondwaarde onderworpen is aan het evenredig |
au droit proportionnel. » (Doc., Conseil de la Région de | registratierecht. » (Parl. St., Brusselse Hoofdstedelijke Raad, |
Bruxelles-Capitale, 2002-2003, A-361/1, p. 5) | 2002-2003, A-361/1, p. 5) |
La disposition attaquée tend, dès lors, à éviter que des acquéreurs | De bestreden bepaling strekt bijgevolg ertoe te vermijden dat kopers |
d'un immeuble affecté ou destiné à leur habitation disposant de | van een tot bewoning aangewend of bestemd onroerend goed die over een |
revenus supérieurs à ce que le législateur considère comme des « | inkomen beschikken dat hoger is dan hetgeen de wetgever als een « |
revenus moyens » puissent bénéficier d'un avantage fiscal destiné à | middeninkomen » beschouwt, een fiscaal voordeel kunnen genieten dat |
orienter le comportement des acquéreurs à revenus moyens. | tot doel heeft het gedrag te beïnvloeden van de kopers met een « |
middeninkomen ». | |
B.11.2. La disposition attaquée s'inscrit en outre dans la politique | B.11.2. De bestreden bepaling past bovendien in het huisvestingsbeleid |
de logement de la Région de Bruxelles-Capitale. | van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. |
Ses auteurs souhaitent, en effet, grâce à une réduction de la base | Haar auteurs wensen immers, dankzij een vermindering van de belastbare |
imposable, « contribuer à ce que le prix des logements familiaux à | grondslag, « ertoe [bij te dragen] dat de prijs van gezinswoningen in |
Bruxelles reste concurrentiel par rapport à celui des logements dans | Brussel concurrentieel blijft met deze in de randgemeenten », voor |
la périphérie », pour les habitants à revenus moyens, tels que les | inwoners met een « middeninkomen » zoals de jonge gezinnen die de |
jeunes ménages que le législateur veut attirer sur le territoire de la | wetgever wil aantrekken op het grondgebied van het Brusselse |
Région de Bruxelles-Capitale (Doc., Conseil de la Région de | Hoofdstedelijke Gewest (Parl. St., Brusselse Hoofdstedelijke Raad, |
Bruxelles-Capitale, 2002-2003, A-361/1, p. 1). L'installation de ces habitants dans cette Région est présentée comme source de divers avantages. Outre les « revenus complémentaires » que la capacité fiscale de ces habitants générera pour les communes et la Région, l'« arrivée de nouvelles familles contribuera [notamment] à la rénovation du patrimoine immobilier, à la diminution d'immeubles abandonnés et à l'amélioration de l'environnement urbain » (ibid., pp. 1-2). Dans l'exposé des motifs, en ce qui concerne la condition relative à l'établissement par les acquéreurs de leur résidence principale dans l'immeuble vendu, il est précisé que l'abandon d'immeubles produirait un effet contraire au but recherché, et qu'il est souhaitable de soutenir l'acquisition et la rénovation d'habitations existantes via des incitants fiscaux (ibid., pp. 5-6). B.12. Le choix du mécanisme de la réduction de la base imposable pour diminuer le montant du droit d'enregistrement proportionnel qui sera dû en cas d'achat d'un immeuble destiné à l'habitation est justifié par le « caractère social prononcé » de la mesure « étant donné que la réduction est relativement plus importante pour l'achat d'une habitation moyenne que pour l'achat d'une maison de standing ». Cet avantage fiscal devrait permettre aux personnes qui remplissent les conditions pour en bénéficier « d'accéder à un logement plus confortable ou de disposer d'un budget plus important pour des travaux de rénovation » (ibid., p. 2). B.13. Les parties requérantes allèguent que la mesure attaquée n'est pas pertinente par rapport à l'objectif poursuivi, en ce que la réduction de la base imposable n'est pas réservée aux acquéreurs à « revenus moyens », ni aux acquisitions de « logements moyens ». Les parties requérantes soutiennent que cet « abattement » s'applique de la même manière, quels que soient le prix d'achat du logement et le niveau du revenu de l'acheteur. B.14. Comme il apparaît des travaux préparatoires, les terrains à bâtir sont, de manière générale, si onéreux en Région de Bruxelles-Capitale que les personnes qui disposent des moyens financiers suffisants pour les acquérir en vue d'y faire construire une maison d'habitation relèvent d'une catégorie à laquelle le législateur ne souhaite pas accorder l'avantage fiscal qu'il instaure. Lorsqu'il exclut ces personnes du bénéfice de cet avantage fiscal qui a pour objectif d'attirer des personnes qui ne disposent pas de ces moyens financiers, le législateur a dès lors pris une mesure en rapport avec l'objectif poursuivi. B.15. Il reste à examiner si la mesure n'entraîne pas des effets disproportionnés. B.16. Les parties requérantes allèguent que la mesure aurait pour effet de refuser aux personnes disposant de « revenus moyens » le bénéfice de l'« abattement » lorsqu'elles acquièrent un terrain à bâtir qui n'est pas si onéreux que leurs moyens financiers ne leur permettent pas d'y faire construire une maison d'habitation personnelle. B.17. Compte tenu du caractère généralement trop onéreux des terrains à bâtir pour les « revenus moyens », l'effet dénoncé a une portée limitée. L'avantage fiscal refusé dans cette hypothèse contribue, en outre, à la rénovation du patrimoine immobilier, à la diminution d'immeubles abandonnés, et à la libération de moyens financiers plus importants pour des travaux de rénovation. La mesure prise n'entraîne dès lors pas de conséquences disproportionnées. B.18. Le moyen n'est pas fondé. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 23 juin 2004. Le greffier, P.-Y. Dutilleux. Le président, | 2002-2003, A-361/1, p. 1). De vestiging van die bewoners in dat Gewest is voorgesteld als bron van heel wat voordelen. Naast de « bijkomende inkomsten » die de fiscale draagkracht van die inwoners zal genereren voor de gemeenten en het Gewest, « [zullen] bijkomende gezinnen [...] bijdragen tot [onder meer] de renovatie van het gebouwenpatrimonium, een vermindering van de leegstand en een verbetering van het stadsuitzicht » (ibid., pp. 1-2). Met betrekking tot de voorwaarde betreffende de vestiging door de kopers van hun hoofdverblijfplaats in het aangekochte goed, wordt in de memorie van toelichting gepreciseerd dat de verwaarlozing van gebouwen zou leiden tot het tegenovergestelde van wat wordt beoogd, en dat het wenselijk is het verwerven en renoveren van bestaande woningen te steunen via een fiscale stimulans (ibid., pp. 5-6). B.12. De keuze van het mechanisme van vermindering van de belastbare grondslag om het bedrag van het evenredig registratierecht te verminderen dat verschuldigd is voor de aankoop van een tot bewoning bestemd onroerend goed, wordt verantwoord door het « uitgesproken sociaal karakter » van de maatregel « aangezien de vermindering relatief sterker doorweegt bij de aankoop van een gemiddelde woning dan bij de aankoop van een luxewoning ». Dankzij dat fiscale voordeel zouden de personen die aan de voorwaarden voldoen « zich [...] een aangenamere woning [moeten] kunnen aanschaffen of een ruimer budget voor renovatiewerken beschikbaar houden » (ibid., p. 2). B.13. De verzoekende partijen voeren aan dat de bestreden maatregel niet pertinent is ten aanzien van het nagestreefde doel, doordat de vermindering van de belastbare grondslag niet uitsluitend geldt voor de kopers met een « middeninkomen », noch uitsluitend voor de aankoop van « middelgrote woningen ». De verzoekende partijen stellen dat die « vermindering » op dezelfde wijze wordt toegepast, ongeacht de aankoopprijs van de woning en het inkomensniveau van de koper. B.14. Zoals uit de parlementaire voorbereiding blijkt, zijn de bouwgronden in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest over het algemeen zo duur dat de personen die over voldoende financiële middelen beschikken om een bouwgrond aan te kopen voor de bouw van een woonhuis, tot een categorie behoren waaraan de wetgever het door hem ingestelde fiscale voordeel niet wenste toe te kennen. Wanneer de wetgever die personen uitsluit van dat fiscale voordeel dat tot doel heeft personen aan te trekken die niet over die financiële middelen beschikken, heeft hij een maatregel genomen die in verhouding staat tot het nagestreefde doel. B.15. Er dient nog te worden onderzocht of de bestreden maatregel geen onevenredige gevolgen heeft. B.16. De verzoekende partijen voeren aan dat de maatregel tot gevolg zou hebben dat de « vermindering » wordt geweigerd aan de personen met een « middeninkomen » wanneer zij een bouwgrond kopen die niet zo duur is dat hun financiële middelen hen niet ertoe in staat stellen er een eigen woonhuis op te laten bouwen. B.17. Rekening houdend met het feit dat de bouwgronden over het algemeen te duur zijn voor de « middeninkomens » heeft het aangeklaagde gevolg een beperkte draagwijdte. Het fiscale voordeel dat in dat geval geweigerd wordt, draagt bovendien bij tot de renovatie van het gebouwenpatrimonium, tot een vermindering van de leegstand en tot het vrijmaken van meer financiële middelen voor renovatiewerken. De genomen maatregel heeft derhalve geen onevenredige gevolgen. B.18. Het middel is niet gegrond. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 23 juni 2004. De griffier, P.-Y. Dutilleux. De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |