← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 117/2003 du 17 septembre 2003 Numéro du rôle : 2512 En cause
: le recours en annulation de l'article 112 de la loi du 14 janvier 2002 portant des mesures en matière
de soins de santé, introduit par l'a.s.b.l. « Associ La
Cour d'arbitrage, composée des juges L. François et M. Bossuyt, faisant fonction de président(...)"
Extrait de l'arrêt n° 117/2003 du 17 septembre 2003 Numéro du rôle : 2512 En cause : le recours en annulation de l'article 112 de la loi du 14 janvier 2002 portant des mesures en matière de soins de santé, introduit par l'a.s.b.l. « Associ La Cour d'arbitrage, composée des juges L. François et M. Bossuyt, faisant fonction de président(...) | Uittreksel uit arrest nr. 117/2003 van 17 september 2003 Rolnummer : 2512 In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 112 van de wet van 14 januari 2002 houdende maatregelen inzake gezondheidszorg, ingesteld door de v.z.w. « Belgisch Het Arbitragehof, samengesteld uit de rechters L. François en M. Bossuyt, waarnemend voorzitters(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 117/2003 du 17 septembre 2003 | Uittreksel uit arrest nr. 117/2003 van 17 september 2003 |
Numéro du rôle : 2512 | Rolnummer : 2512 |
En cause : le recours en annulation de l'article 112 de la loi du 14 | In zake : het beroep tot vernietiging van artikel 112 van de wet van |
janvier 2002 portant des mesures en matière de soins de santé, | 14 januari 2002 houdende maatregelen inzake gezondheidszorg, ingesteld |
introduit par l'a.s.b.l. « Association belge des syndicats médicaux » | door de v.z.w. « Belgische Vereniging van Artsensyndicaten » en |
et autres. | anderen. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des juges L. François et M. Bossuyt, faisant fonction de | samengesteld uit de rechters L. François en M. Bossuyt, waarnemend |
présidents, et des juges P. Martens, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. | voorzitters, en de rechters P. Martens, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. |
Moerman et E. Derycke, assistée du greffier L. Potoms, présidée par le | Moerman en E. Derycke, bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder |
juge L. François, | voorzitterschap van rechter L. François, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours et procédure | I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 21 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 21 augustus |
août 2002 et parvenue au greffe le 22 août 2002, un recours en | 2002 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 22 |
augustus 2002, is beroep tot vernietiging ingesteld van artikel 112 | |
annulation de l'article 112 de la loi du 14 janvier 2002 portant des | van de wet van 14 januari 2002 houdende maatregelen inzake |
mesures en matière de soins de santé (publiée au Moniteur belge du 22 | gezondheidszorg (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 22 |
février 2002) a été introduit par l'a.s.b.l. Association belge des | februari 2002) door de v.z.w. Belgische Vereniging van |
syndicats médicaux, dont le siège est établi à 1050 Bruxelles, | Artsensyndicaten, met zetel te 1050 Brussel, Boondaalsesteenweg 6, bus |
chaussée de Boondael 6, boîte 4, le Groupement des unions | 4, het Verbond der Belgische Beroepsverening en van |
professionnelles belges de médecins spécialistes, dont le siège est | |
établi à 1050 Bruxelles, avenue de la Couronne 20, M. Moens, demeurant | Geneesheren-specialisten, met zetel te 1050 Brussel, Kroonlaan 20, M. |
à 2800 Malines, Battelsesteenweg 378, et J. de Toeuf, demeurant à 1640 | Moens, wonende te 2800 Mechelen, Battelsesteenweg 378, en J. de Toeuf, |
Rhode-Saint-Genèse, avenue des Touristes 7. | wonende te 1640 Sint-Genesius-Rode, Toeristenlaan 7. |
Le Conseil des ministres a introduit un mémoire et les parties | De Ministerraad heeft een memorie ingediend en de verzoekende partijen |
requérantes ont introduit un mémoire en réponse. | hebben een memorie van antwoord ingediend. |
Par ordonnance du 22 mai 2003, la Cour a déclaré l'affaire en état et | Bij beschikking van 22 mei 2003 heeft het Hof de zaak in gereedheid |
fixé l'audience au 18 juin 2003 après avoir invité les parties à | verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 18 juni 2003 na |
s'expliquer, dans un mémoire complémentaire à introduire le 10 juin | de partijen te hebben verzocht zich in een uiterlijk op 10 juni 2003 |
in te dienen aanvullende memorie nader te verklaren over de | |
2003 au plus tard, sur la portée de l'article 140, § 3, de la loi du 7 | draagwijdte van artikel 140, § 3, van de wet van 7 augustus 1987 op de |
août 1987 sur les hôpitaux, en ce qu'il mentionne des tarifs fixés « | ziekenhuizen, in zoverre het melding maakt van « in onderlinge |
d'un commun accord ». | overeenstemming » vastgestelde tarieven. |
(...) | (...) |
II. En droit | II. In rechte |
(...) | (...) |
Quant à la disposition entreprise | Ten aanzien van de bestreden bepaling |
B.1. L'article 112 entrepris de la loi du 14 janvier 2002 portant des | B.1. Het bestreden artikel 112 van de wet van 14 januari 2002 houdende |
mesures en matière de soins de santé a modifié et complété l'article | |
140 de la loi sur les hôpitaux coordonnée le 7 août 1987. | maatregelen inzake gezondheidszorg heeft artikel 140 van de op 7 |
augustus 1987 gecoördineerde wet op de ziekenhuizen gewijzigd en aangevuld. | |
Cet article dispose : | Dat artikel bepaalt : |
« Dans l'article 140 de la même loi, modifié par les lois du 26 juin | « In artikel 140 van dezelfde wet, gewijzigd bij de wetten van 26 juni |
1992 et du 6 août 1993, les modifications suivantes sont apportées : | 1992 en van 6 augustus 1993, worden de volgende wijzigingen aangebracht : |
1o dans les §§ 1er, 3o et 3, les mots « prix de la journée | 1o in § § 1, 3o en 3, worden de woorden ' de verpleegdagprijs ' |
d'hospitalisation » sont remplacés par le mot « budget »; | vervangen door de woorden ' het budget '; |
2o l'article est complété par un § 5, libellé comme suit : | 2o het artikel wordt aangevuld met een § 5, luidend als volgt : |
' § 5. L'accord entre le gestionnaire et le Conseil médical tel que | "§ 5. De overeenstemming tussen de beheerder en de Medische Raad, als |
visé aux §§ 3 et 4, est contraignant pour les médecins hospitaliers | bedoeld in §§ 3 en 4, is bindend voor de betrokken |
concernés, nonobstant toute stipulation contraire dans les conventions | ziekenhuisgeneesheren, niettegenstaande elk andersluidend beding in de |
ou les actes de nomination individuels visés à l'article 131. ' » | individuele overeenkomsten en benoemingsakten bedoeld in artikel 131". |
B.2.1. Aux termes de la loi sur les hôpitaux précitée, la relation | » B.2.1. Naar luid van de voormelde wet op de ziekenhuizen wordt de |
juridique entre un médecin et un établissement hospitalier est | rechtsverhouding tussen een geneesheer en een ziekenhuisinstelling |
déterminée par deux actes juridiques de type différent : la | bepaald door twee rechtshandelingen van verschillende aard : |
réglementation générale sur l'hôpital, d'une part, et le contrat ou la | enerzijds, de algemene regeling van het ziekenhuis en, anderzijds, de |
nomination statutaire portant l'engagement individuel du médecin, | overeenkomst of de statutaire benoeming betreffende de individuele |
d'autre part. | aanwerving van de geneesheer. |
L'article 130 de la loi précitée détermine le contenu de la | Artikel 130 van de voormelde wet legt de inhoud van de algemene |
réglementation générale et dispose que celle-ci doit être élaborée au | regeling vast en bepaalt dat die binnen elk ziekenhuis dient te worden |
sein de chaque hôpital à l'initiative du gestionnaire après avis du | vastgesteld op initiatief van de beheerder na advies van de medische |
conseil médical. | raad. |
L'article 131 de la même loi précise qu'un contrat doit être conclu | Artikel 131 van dezelfde wet bepaalt dat een overeenkomst schriftelijk |
par écrit entre le médecin et l'établissement hospitalier dans lequel | dient te worden gesloten tussen de geneesheer en het ziekenhuis waarin |
il travaille et ce, quelle que soit la nature de la relation juridique | hij werkt en zulks ongeacht de aard van de rechtsverhouding die tussen |
existant entre eux. | hen bestaat. |
B.2.2. L'article 121 de la loi dispose que le conseil médical « est | B.2.2. Artikel 121 van de wet bepaalt dat de medische raad « het |
l'organe représentant les médecins hospitaliers par lequel ceux-ci | vertegenwoordigend orgaan [is] waardoor de ziekenhuisgeneesheren |
sont associés à la prise de décisions à l'hôpital ». Les électeurs du | betrokken worden bij de besluitvorming in het ziekenhuis ». De kiezers |
conseil médical comme les personnes éligibles en son sein sont | voor de medische raad alsmede de personen die binnen de raad kunnen |
exclusivement des médecins hospitaliers (article 122 de la loi et | worden verkozen zijn uitsluitend ziekenhuisgeneesheren (artikel 122 |
articles 1er, 2 et 4 de l'arrêté royal du 10 août 1987 fixant les | van de wet en de artikelen 1, 2 en 4 van het koninklijk besluit van 10 |
règles relatives à la composition et au fonctionnement du conseil | augustus 1987 tot vaststelling van de regels met betrekking tot de |
samenstelling en de werking van de Medische Raad in uitvoering van de | |
médical en exécution des articles 24, 25 et 26 de la loi du 23 | artikelen 24, 25 en 26 van de wet van 23 december 1963 op de |
décembre 1963 sur les hôpitaux). | ziekenhuizen). |
Sur la base de l'article 126, § 1er, de la loi, le gestionnaire de | Op grond van artikel 126, § 1, van de wet is de ziekenhuisbeheerder |
l'hôpital est tenu de demander l'avis du conseil médical lorsqu'il | ertoe gehouden het advies van de medische raad in te winnen indien hij |
envisage d'adopter ou de modifier la réglementation générale régissant | de in artikel 130 bedoelde algemene regeling van de rechtsverhoudingen |
les rapports juridiques entre l'hôpital et les médecins hospitaliers, visée à l'article 130. Selon les articles 127 et 128, si le conseil médical s'oppose à la proposition du gestionnaire par un avis écrit et motivé à la majorité des deux tiers et si le gestionnaire de l'hôpital ne se rallie pas à cet avis, une concertation s'ouvre. Si cette concertation n'aboutit pas à un consensus, le problème peut être soumis, de commun accord, à un médiateur. Ce médiateur s'efforce de rapprocher les points de vue et propose lui-même, à défaut d'accord, une solution. Celle-ci ne peut être écartée par le gestionnaire que s'il fait lui-même une proposition nouvelle qui recueille l'accord du conseil médical. Lorsque la réglementation générale aborde la question de l'importance des honoraires médicaux qui sont cédés à l'hôpital, l'article 140, §§ | tussen het ziekenhuis en de ziekenhuisgeneesheren wil aannemen of wijzigen. Volgens de artikelen 127 en 128 volgt er overleg indien de medische raad zich kant tegen het voorstel van de beheerder in een schriftelijk en gemotiveerd advies met een meerderheid van twee derden, en de ziekenhuisbeheerder zich bij dat advies niet aansluit. Indien dat overleg niet tot een consensus leidt, kan het probleem in onderlinge overeenstemming worden voorgelegd aan een bemiddelaar. Die bemiddelaar tracht de standpunten nader tot elkaar te brengen en stelt zelf, bij gebrek aan overeenstemming, een oplossing voor. Dat voorstel kan door de beheerder niet worden afgewezen tenzij hij zelf een nieuw voorstel doet waarmee de medische raad instemt. Wanneer de algemene regeling het vraagstuk behandelt van de omvang van de honoraria voor medische prestaties die aan het ziekenhuis worden |
3 et 4, de la loi dispose que le gestionnaire et le conseil médical | afgestaan, bepaalt artikel 140, §§ 3 en 4, van de wet dat de beheerder |
décident en principe d'un commun accord. La procédure des articles 127 | en de medische raad daarover in beginsel in onderlinge overeenstemming |
et 128, §§ 1er, 2 et 3, ne s'applique que faute pour le gestionnaire | beslissen. De procedure van de artikelen 127 en 128, §§ 1, 2 en 3, |
wordt enkel toegepast indien tussen de beheerder en de medische raad | |
et le conseil médical de s'accorder dans les trois mois et faute pour | binnen drie maanden geen overeenstemming wordt bereikt en de in |
la procédure d'avis prévue à l'article 142 d'avoir abouti. | artikel 142 bedoelde adviesprocedure is mislukt. |
B.3.1. L'incidence d'une modification de la réglementation générale de | B.3.1. De weerslag van een wijziging van de algemene regeling van het |
l'hôpital sur les contrats en cours était controversée ainsi qu'en | ziekenhuis op de lopende contracten was omstreden, zoals blijkt uit de |
témoignent les travaux préparatoires de la loi du 14 janvier 2002 : | parlementaire voorbereiding van de wet van 14 januari 2002 : |
« [...] une disposition est introduite dans la loi sur les hôpitaux où | « [...] in de ziekenhuiswet [wordt] een bepaling ingeschreven die |
il est stipulé clairement que l'accord entre le conseil médical et | duidelijk stelt dat de overeenstemming tussen de medische raad en de |
l'administrateur pour ce qui concerne, d'une part, la fixation des | beheerder met betrekking tot enerzijds de vaststelling van de tarieven |
montants des retenues destinées à couvrir les frais d'hôpital | voor de inhoudingen met het oog op de dekking van kosten van het |
engendrés par des prestations médicales et non remboursés dans le | ziekenhuis die veroorzaakt worden door medische prestaties en die niet |
cadre du budget et, d'autre part, l'utilisation de ces retenues (le | door het budget worden vergoed, en anderzijds de vaststelling van de |
aanwending van deze inhoudingen (in casu voor maatregelen [...] om de | |
cas échéant, pour des mesures visant à préserver ou développer | medische activiteit in het ziekenhuis in stand te houden of te |
l'activité médicale), prime sur toute stipulation contraire contenue | verbeteren), primeert op elk andersluidend beding in individuele |
dans des contrats individuels ou des actes de nomination. Bien que | overeenkomsten en benoemingsakten. Niettegenstaande dit destijds de |
cela ait été l'intention du législateur à l'époque, cette | bedoeling was van de wetgever, wordt deze interpretatie door een |
interprétation est contestée par une certaine doctrine et sur le | bepaalde rechtsleer en op het terrein betwist. De wijziging beoogt |
terrain. Cet amendement vise à éviter ce genre de contestations à | dergelijke betwistingen naar de toekomst toe te vermijden. » (Parl. |
l'avenir » (Doc. parl. , Chambre, 2001-2002, DOC 50 1376/6, p. 9). | St. , Kamer, 2001-2002, DOC 50 1376/6, p. 9) |
« [...] on constate l'absence de consensus sur la question de savoir | « Er is [...] geen eensgezindheid over de vraag welke regeling, de |
si ce sont les dispositions prévues dans la réglementation générale ou | |
celles qui figurent dans la convention individuelle qui prévalent en | |
cas de discordance. Il est dès lors souhaitable de compléter l'article | individuele of de algemene, voorrang heeft wanneer zij niet met elkaar |
140 de la loi sur les hôpitaux par une disposition interprétative | overeenstemmen. Daarom is het wenselijk artikel 140 van de |
ziekenhuiswet aan te vullen met een interpretatieve bepaling krachtens | |
accordant ab initio la primauté à la réglementation générale, | welke de algemene regeling van in den beginne primeert. Dit was |
conformément à l'intention du législateur de l'époque. » (ibid. , p. | destijds ook de bedoeling van de wetgever. » (ibid. , p. 21) |
21) B.3.2. C'est pour lever cette incertitude que le législateur a ajouté | B.3.2. Om die onzekerheid op te heffen heeft de wetgever de vijfde, |
le cinquième paragraphe, entrepris, à l'article 140 de la loi précitée dans le but d'y inscrire le principe selon lequel la modification apportée à la réglementation générale doit prévaloir sur les contrats en cours. Compte tenu de l'article 140, ce principe ne s'applique qu'en ce qui concerne la retenue préalable, pour l'hôpital, d'une fraction des honoraires médicaux. Il ne vise pas les médecins qui se trouvent dans les liens d'un contrat de travail ou dont la rémunération est fixée de manière forfaitaire. Quant à la portée du recours B.4. Le Conseil des ministres considère que les parties requérantes | bestreden, paragraaf toegevoegd aan artikel 140 van de voormelde wet met de bedoeling om daarin het beginsel op te nemen volgens hetwelk de in de algemene regeling aangebrachte wijziging dient te primeren op de lopende overeenkomsten. Dat beginsel is, rekening houdend met artikel 140, slechts van toepassing op de voorafgaande inhouding, voor het ziekenhuis, van een gedeelte van de honoraria voor medische prestaties. Het beoogt niet de geneesheren die gebonden zijn door een arbeidsovereenkomst of wier vergoeding op forfaitaire wijze wordt vastgesteld. Ten aanzien van de draagwijdte van het beroep B.4. De Ministerraad is van oordeel dat de verzoekende partijen niet |
n'expliquent pas en quoi la modification apportée par l'article 112, 1o, | uiteenzetten in welk opzicht de door artikel 112, 1o, van de wet van |
de la loi du 14 janvier 2002 leur ferait grief. Cette disposition en | 14 januari 2002 aangebrachte wijziging voor hen griefhoudend zou zijn. |
effet remplace seulement les mots « prix de la journée | Die bepaling vervangt immers enkel de woorden « de verpleegdagprijs » |
d'hospitalisation » par le mot « budget ». Selon le Conseil des | door de woorden « het budget ». Volgens de Ministerraad vloeit die |
ministres, cette modification terminologique découle du fait que le | terminologische wijziging voort uit het feit dat de financiering van |
financement de l'hôpital a été modifié, le mécanisme du prix de | het ziekenhuis werd gewijzigd waarbij het mechanisme van de dagprijs |
journée ayant été supprimé et remplacé par un mode de financement | werd opgeheven en werd vervangen door een financieringswijze die |
fondé principalement sur le coût des pathologies. | voornamelijk is gebaseerd op de kostprijs van de pathologieën. |
Dans leur mémoire en réponse, les parties requérantes disent acter la | In hun memorie van antwoord verklaren de verzoekende partijen akte te |
précision du Conseil des ministres aux termes de laquelle la | nemen van de precisering van de Ministerraad naar luid waarvan de |
modification terminologique n'altère en rien la relation existant | terminologische wijziging de bestaande verhouding tussen de beheerder |
entre le gestionnaire et le médecin. La Cour examine donc le recours | en de geneesheer in geen enkel opzicht wijzigt. Het Hof onderzoekt |
en tant qu'il vise l'article 140, § 5, de la loi du 7 août 1987 sur | bijgevolg het beroep in zoverre het artikel 140, § 5, van de wet van 7 |
les hôpitaux, inséré par la loi du 14 janvier 2002. | augustus 1987 op de ziekenhuizen, ingevoegd bij de wet van 14 januari |
Quant au fond | 2002, beoogt. |
Ten gronde | |
Le premier moyen | Het eerste middel |
B.5. Het eerste middel is afgeleid uit de schending van de artikelen | |
B.5. Le premier moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 | 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel |
de la Constitution, lus isolément ou en combinaison avec son article | |
23, avec les articles 1101 et suivants, 1134, 1168, 1170 et 1174 du | 23 ervan, met de artikelen 1101 en volgende, 1134, 1168, 1170 en 1174 |
Code civil, avec les articles 3, 6 et 25 de la loi du 3 juillet 1978 | van het Burgerlijk Wetboek, met de artikelen 3, 6 en 25 van de wet van |
relative aux contrats de travail et avec les articles 120 à 140 de la | 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten en met de artikelen |
loi sur les hôpitaux, coordonnée le 7 août 1987. | 120 tot 140 van de op 7 augustus 1987 gecoördineerde wet op de |
Les parties requérantes considèrent que l'article 140, § 5 (nouveau), | ziekenhuizen. De verzoekende partijen zijn van oordeel dat artikel 140, § 5 (nieuw), |
de la loi sur les hôpitaux méconnaît le principe d'égalité en ce qu'il | van de wet op de ziekenhuizen het gelijkheidsbeginsel miskent doordat |
organise un régime particulier pour l'application des dispositions | het voorziet in een bijzondere regeling voor de toepassing van de |
modificatives aux conventions conclues entre le gestionnaire d'un | bepalingen tot wijziging van de overeenkomsten die tussen de beheerder |
établissement hospitalier et les médecins travaillant au sein de | van een ziekenhuis en de geneesheren die in dat ziekenhuis werken |
l'hôpital. | worden gesloten. |
La disposition attaquée créerait tout d'abord une discrimination au | De bestreden bepaling zou allereerst een discriminatie ten nadele van |
détriment des médecins hospitaliers en ce qu'ils pourraient se voir | de ziekenhuisgeneesheren in het leven roepen, in zoverre eenzijdige |
imposer des modifications unilatérales à leur contrat et ce, en | wijzigingen enkel aan hun overeenkomsten zouden kunnen worden |
dérogation à l'article 1134 du Code civil. Il y aurait ensuite une | opgelegd, en zulks in afwijking van artikel 1134 van het Burgerlijk |
discrimination entre les médecins contractuels et les médecins | Wetboek. Vervolgens zou er een discriminatie zijn tussen de |
statutaires du fait que, si les premiers n'acceptent pas la loi du | contractuele geneesheren en de statutaire geneesheren, aangezien, |
changement, à l'inverse des seconds, il serait anormal de la leur | indien eerstgenoemden, in tegenstelling tot laatstgenoemden, de wet |
van de veranderlijkheid niet aanvaarden, het abnormaal zou zijn hen | |
imposer par le biais de l'article 140, § 5 (nouveau). Les parties | die krachtens artikel 140, § 5 (nieuw), van de wet op de ziekenhuizen |
requérantes critiquent encore le fait que l'entrée en vigueur des | op te leggen. De verzoekende partijen bekritiseren verder het feit dat |
modifications de la réglementation générale s'applique aux relations | de inwerkingtreding van de wijzigingen van de algemene regeling van |
contractuelles dénoncées par le médecin qui est en période de préavis. | toepassing is op de contractuele verhoudingen die werden opgezegd door |
Les parties requérantes font également grief à la disposition | de geneesheer die zich in een opzeggingsperiode bevindt. De |
litigieuse de s'appliquer aux seuls médecins, à l'exclusion du | verzoekende partijen bekritiseren verder dat de betwiste bepaling |
enkel van toepassing is op de geneesheren, met uitsluiting van het | |
personnel paramédical. Enfin, les parties requérantes soutiennent que | paramedisch personeel. Tot slot betogen de verzoekende partijen dat de |
la disposition attaquée pourrait avoir des effets négatifs sur les | bestreden bepaling negatieve gevolgen zou kunnen hebben voor de |
rapports entre les médecins et leurs sous-traitants. | verhoudingen tussen de geneesheren en hun onderaannemers. |
B.6.1. C'est pour mettre fin à la situation d'incertitude antérieure | B.6.1. Om een einde te maken aan de vroegere situatie van onzekerheid |
que l'article 112 de la loi du 14 janvier 2002 a inséré un cinquième | is bij artikel 112 van de wet van 14 januari 2002 een vijfde paragraaf |
paragraphe dans l'article 140 de la loi précitée sur les hôpitaux. | ingevoegd in artikel 140 van de voormelde wet op de ziekenhuizen. Die |
Cette disposition nouvelle a pour effet de rendre immédiatement | nieuwe bepaling heeft tot gevolg dat de wijzigingen die worden |
applicables aux contrats en cours les modifications apportées à la | aangebracht in de algemene regeling betreffende het afstaan aan het |
réglementation générale relatives à la rétrocession à l'hôpital d'une | ziekenhuis van een gedeelte van de door de ziekenhuisgeneesheren |
partie des honoraires générés par les médecins hospitaliers. | gegenereerde honoraria, onmiddellijk van toepassing worden op de |
lopende overeenkomsten. | |
En ce qu'il est pris de la violation des articles 10 et 11 de la | In zoverre het is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11 |
Constitution « lus en combinaison avec [lire : compte tenu de] » | van de Grondwet, « in samenhang gelezen [lees : rekening houdend] » |
l'article 1134 du Code civil, le moyen n'est pas recevable, les | met artikel 1134 van het Burgerlijk Wetboek, is het middel niet |
parties requérantes n'indiquant pas à quelle catégorie de personnes | ontvankelijk, aangezien de verzoekende partijen niet aangeven met |
elles se comparent. | welke categorie van personen zij zich vergelijken. |
B.6.2. En ce qu'il est pris de la violation des articles 10 et 11, lus | B.6.2. In zoverre het is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 |
en combinaison avec l'article 23, de la Constitution, le moyen n'est pas fondé. La disposition en cause se borne à permettre une éventuelle modification des conventions relatives aux honoraires. Elle n'établit pas, par elle-même, que les médecins hospitaliers seraient privés de manière discriminatoire d'une rémunération équitable. B.6.3. En ce qui concerne la discrimination qui frapperait, au sein des hôpitaux publics, les médecins contractuels face aux médecins statutaires, lesquels ont accepté, contrairement aux premiers, de se voir appliquer la loi du changement alors même qu'ils seraient consultés par la voie de la négociation syndicale, il faut rappeler, comme il a été exposé en B.2.2, que le processus de modification applicable aux médecins contractuels est, en ce qui concerne le | en 11, in samenhang gelezen met artikel 23, van de Grondwet, is het middel niet gegrond. De in het geding zijnde bepaling beperkt zich ertoe een eventuele wijziging van de overeenkomsten betreffende de honoraria toe te staan. Zij bepaalt niet, op zichzelf, dat de ziekenhuisgeneesheren op discriminerende wijze een billijke vergoeding zou worden ontzegd. B.6.3. Wat betreft de discriminatie, binnen de openbare ziekenhuizen, van de contractuele geneesheren ten aanzien van de statutaire geneesheren, die, in tegenstelling tot eerstgenoemden, hebben aanvaard dat de wet van de veranderlijkheid op hen zou worden toegepast, zelfs al zouden ze worden geraadpleegd bij wege van vakbondsonderhandeling, dient in herinnering te worden gebracht, zoals is uiteengezet in B.2.2, dat het wijzigingsproces dat van toepassing is op de contractuele geneesheren, wat betreft de inhouding op de honoraria, in |
prélèvement des taux d'honoraires, soumis en principe à l'accord du | beginsel onderworpen is aan de instemming van de beheerder en van de |
gestionnaire et du conseil médical, à défaut de cet accord à une | medische raad, bij gebrek aan overeenstemming aan een |
procédure négociée, ou enfin à une médiation. Pas plus qu'en ce qui | onderhandelingsprocedure of ten slotte aan een bemiddeling. Evenmin |
concerne les médecins statutaires, la modification n'est donc soumise | als voor de statutaire geneesheren, is de wijziging aldus niet |
à une décision unilatérale du gestionnaire de l'hôpital. Sous cet | onderworpen aan een eenzijdige beslissing van de ziekenhuisbeheerder. |
aspect, le moyen n'est pas fondé. | Het middel is, wat dat aspect betreft, niet gegrond. |
B.6.4. Pour ce qui est de la discrimination qui existerait entre le | B.6.4. Wat betreft de discriminatie die zou bestaan tussen het |
personnel paramédical auquel l'article litigieux n'est pas applicable | paramedisch personeel waarop het betwiste artikel niet van toepassing |
et les médecins hospitaliers, ces deux catégories de personnel ne sont | is en de ziekenhuisgeneesheren, zijn die twee categorieën van |
pas suffisamment comparables pour qu'il puisse être requis qu'elles | personeelsleden niet voldoende vergelijkbaar opdat kan worden vereist |
soient traitées de manière équivalente. Non seulement, en effet, le | dat zij op gelijke wijze zouden worden behandeld. Het paramedisch |
personnel paramédical ne dispose pas, contrairement au personnel | personeel beschikt immers niet alleen, in tegenstelling tot het |
médical, d'un organe représentatif dans l'hôpital mais, en outre, | medisch personeel, niet over een representatief orgaan binnen het |
aucune disposition de la loi sur les hôpitaux ne prévoit qu'une | ziekenhuis, maar bovendien voorziet geen enkele bepaling van de wet op |
réglementation générale lui soit applicable. La non-application de | de ziekenhuizen erin dat een algemene regeling op dat personeel van |
cette réglementation générale au personnel paramédical résulte | toepassing zou zijn. De niet-toepasselijkheid van die algemene |
d'ailleurs du mode différent de son financement, les médecins étant rémunérés par des honoraires, ce qui n'est pas le cas de la plupart des membres du personnel paramédical. Sous cet aspect, le moyen n'est pas fondé. B.6.5. En ce qui concerne la discrimination qui frapperait les médecins hospitaliers par rapport à leurs sous-traitants auxquels ne s'applique pas la loi du changement, la différence, à la supposer établie, ne découle pas de la norme attaquée mais de son application par la réglementation générale. Par ailleurs, la règle attaquée n'empêche pas que la réglementation générale d'un hôpital puisse instaurer un régime différent selon que les médecins hospitaliers auxquels elle s'applique travaillent ou non avec des sous-traitants. Sous cet aspect, le moyen n'est pas fondé. B.6.6. Le premier moyen ne peut être accueilli. Quant au deuxième moyen | regeling op het paramedisch personeel vloeit overigens voort uit de verschillende wijze van financiering ervan : de geneesheren worden vergoed door honoraria, hetgeen niet het geval is voor het merendeel van de leden van het paramedisch personeel. Wat dat aspect betreft, is het middel niet gegrond. B.6.5. Wat betreft de discriminatie van de ziekenhuisgeneesheren ten aanzien van hun onderaannemers op wie de wet van de veranderlijkheid niet van toepassing is, vloeit het verschil, mocht het zijn aangetoond, niet voort uit de bestreden norm maar uit zijn toepassing door de algemene regeling. De bestreden regel verhindert overigens niet dat de algemene regeling van een ziekenhuis een verschillend stelsel zou kunnen instellen al naargelang de ziekenhuisgeneesheren op wie ze van toepassing is al dan niet met onderaannemers werken. Wat dat aspect betreft, is het middel niet gegrond. B.6.6. Het eerste middel kan niet worden aangenomen. Ten aanzien van het tweede middel B.7. Het tweede middel is afgeleid uit de schending van de artikelen |
B.7. Le deuxième moyen est pris de la violation des articles 10 et 11 | 10 en 11 van de Grondwet doordat er een discriminatie zou zijn tussen |
de la Constitution en ce qu'il y aurait une discrimination entre les hôpitaux publics et les hôpitaux privés, ces derniers n'étant pas soumis à l'obligation de motivation formelle de la réglementation générale qu'ils adoptent pas plus qu'ils ne seraient tenus de respecter le principe constitutionnel d'égalité et de non-discrimination. B.8. En ce que le moyen considère qu'il existe une discrimination entre les hôpitaux publics et les hôpitaux privés, seuls les premiers étant soumis à l'obligation de motiver formellement les actes administratifs qu'ils adoptent, ce moyen est irrecevable dans la mesure où cette différence de traitement ne découle pas de la norme attaquée. En ce que le moyen considère que les hôpitaux privés ne seraient pas tenus au respect du principe d'égalité et de non-discrimination, il n'est pas fondé, la disposition attaquée n'ayant ni pour objet ni pour portée de permettre que les hôpitaux privés traitent de manière discriminatoire les médecins qui pratiquent leur art en leur sein. Au demeurant, si la réglementation générale d'un hôpital privé devait traiter ses médecins hospitaliers de manière discriminatoire, il | de openbare ziekenhuizen en de privé-ziekenhuizen, waarbij laatstgenoemde niet zijn onderworpen aan de verplichting om de algemene regeling die ze aannemen uitdrukkelijk te motiveren en ze evenmin ertoe zouden zijn gehouden het grondwettelijk beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie te eerbiedigen. B.8. In zoverre in het middel ervan wordt uitgegaan dat er een discriminatie bestaat tussen de openbare ziekenhuizen en de privé-ziekenhuizen, waarbij enkel de eerstgenoemde zijn onderworpen aan de verplichting om de administratieve akten die zij aannemen uitdrukkelijk te motiveren, is het middel onontvankelijk in zoverre dat verschil in behandeling niet voortvloeit uit de bestreden norm. In zoverre in het middel ervan wordt uitgegaan dat de privé-ziekenhuizen niet zouden zijn gehouden tot het eerbiedigen van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, is het niet gegrond, aangezien de bestreden bepaling noch tot doel noch als draagwijdte heeft toe te staan dat de privé-ziekenhuizen de geneesheren die hun beroep in dat ziekenhuis uitoefenen op discriminerende wijze behandelen. Indien de algemene regeling van een privé-ziekenhuis de ziekenhuisgeneesheren van dat ziekenhuis op discriminerende wijze zou behandelen, zou het hen overigens toekomen |
appartiendrait à ceux-ci de faire valoir leurs droits devant le juge | hun rechten voor de bevoegde rechter te doen gelden. |
compétent. B.9. Le deuxième moyen ne peut être accueilli. | B.9. Het tweede middel kan niet worden aangenomen. |
Quant au troisième moyen | Ten aanzien van het derde middel |
B.10. Dans le troisième moyen, les parties requérantes font valoir une | B.10. In het derde middel doen de verzoekende partijen een schending |
violation, par l'article 140, § 5 (nouveau), de la loi sur les | gelden, door artikel 140, § 5 (nieuw), van de wet op de ziekenhuizen, |
hôpitaux, des articles 10 et 11 de la Constitution, lus isolément ou | van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, al dan niet in samenhang |
en combinaison avec ses articles 16, 17, 170 à 173 et avec l'article 1er, | gelezen met de artikelen 16, 17, 170 tot 173 ervan en met artikel 1 |
du Premier Protocole additionnel à la Convention européenne des droits | van het Eerste Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag voor de |
de l'homme. Les parties requérantes soutiennent que la mesure attaquée | Rechten van de Mens. De verzoekende partijen voeren aan dat de |
permettrait au gestionnaire d'un hôpital soit d'établir un impôt ou | bestreden maatregel het een ziekenhuisbeheerder mogelijk zou maken |
une redevance, soit d'opérer une expropriation, toutes obligations | hetzij een belasting of een retributie in te stellen, hetzij een |
qu'un établissement hospitalier n'est pas habilité à imposer sans | onteigening door te voeren, terwijl een ziekenhuis niet gemachtigd is |
tot het opleggen van dergelijke verplichtingen zonder op | |
méconnaître de façon discriminatoire les dispositions | discriminerende wijze de voormelde grondwettelijke bepalingen te |
constitutionnelles précitées. | schenden. |
B.11. La perception visée à l'article 140 de la loi s'analysant comme une modalité de détermination de la rémunération par répartition négociée des ressources, elle ne peut être assimilée ni à un impôt, ni à une redevance, ni à une expropriation. B.12. Le troisième moyen ne peut être accueilli. Par ces motifs, la Cour rejette le recours. Ainsi prononcé en langue française, en langue néerlandaise et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 17 septembre 2003. Le greffier, L. Potoms. Le président f.f., | B.11. Aangezien de inning bedoeld in artikel 140 van de wet dient te worden beschouwd als een modaliteit tot bepaling van de vergoeding door een onderhandelde inkomstenverdeling, kan zij niet worden gelijkgesteld met een belasting, een retributie of een onteigening. B.12. Het derde middel kan niet worden aangenomen. Om die redenen, het Hof verwerpt het beroep. Aldus uitgesproken in het Frans, het Nederlands en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 17 september 2003. De griffier, L. Potoms. De wnd. voorzitter, |
L. François. | L. François. |