← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 43/2003 du 9 avril 2003 Numéro du rôle : 2587 En cause :
la demande de suspension de la loi du 28 mai 2002 relative à l'euthanasie, introduite par l'a.s.b.l.
Jurivie et l'a.s.b.l. Pro Vita. La Cour d'arbitrage, "
Extrait de l'arrêt n° 43/2003 du 9 avril 2003 Numéro du rôle : 2587 En cause : la demande de suspension de la loi du 28 mai 2002 relative à l'euthanasie, introduite par l'a.s.b.l. Jurivie et l'a.s.b.l. Pro Vita. La Cour d'arbitrage, | Uittreksel uit arrest nr. 43/2003 van 9 april 2003 Rolnummer 2587 In zake : de vordering tot schorsing van de wet van 28 mei 2002 betreffende de euthanasie, ingesteld door de v.z.w. Jurileven en de v.z.w. Pro Vita. Het Arbitragehof, I. Onderwerp van de vordering Bij verzoekschrift da |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Extrait de l'arrêt n° 43/2003 du 9 avril 2003 | Uittreksel uit arrest nr. 43/2003 van 9 april 2003 |
Numéro du rôle : 2587 | Rolnummer 2587 |
En cause : la demande de suspension de la loi du 28 mai 2002 relative | In zake : de vordering tot schorsing van de wet van 28 mei 2002 |
à l'euthanasie, introduite par l'a.s.b.l. Jurivie et l'a.s.b.l. Pro | betreffende de euthanasie, ingesteld door de v.z.w. Jurileven en de |
Vita. | v.z.w. Pro Vita. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et A. Arts, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en A. Arts, en de rechters |
François, M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Moerman et E. Derycke, assistée | L. François, M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Moerman en E. Derycke, |
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, | bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la demande | I. Onderwerp van de vordering |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 20 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 20 december |
décembre 2002 et parvenue au greffe le 23 décembre 2002, une demande | 2002 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 23 |
december 2002, is een vordering tot schorsing ingesteld van de wet van | |
de suspension de la loi du 28 mai 2002 relative à l'euthanasie | 28 mei 2002 betreffende de euthanasie (bekendgemaakt in het Belgisch |
(publiée au Moniteur belge du 22 juin 2002) a été introduite par | Staatsblad van 22 juni 2002), door de v.z.w. Jurileven, waarvan de |
l'a.s.b.l. Jurivie, dont le siège social est établi à 1050 Bruxelles, | maatschappelijke zetel is gevestigd te 1050 Brussel, Buyllaan 40, en |
avenue Buyl 40, et l'a.s.b.l. Pro Vita, dont le siège social est | de v.z.w. Pro Vita, waarvan de maatschappelijke zetel is gevestigd te |
établi à 1050 Bruxelles, rue du Trône 89. | 1050 Brussel, Troonstraat 89. |
Par la même requête, les parties requérantes demandent également | Bij hetzelfde verzoekschrift vorderen de verzoekende partijen eveneens |
l'annulation de la loi précitée. | de vernietiging van de voormelde wet. |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. Aux termes de l'article 20, 1o, de la loi spéciale du 6 janvier | B.1. Naar luid van artikel 20, 1o, van de bijzondere wet van 6 januari |
1989 sur la Cour d'arbitrage, deux conditions de fond doivent être | 1989 op het Arbitragehof dient aan twee grondvoorwaarden te zijn |
remplies pour que la suspension puisse être décidée : | voldaan opdat tot schorsing kan worden besloten : |
- des moyens sérieux doivent être invoqués; | - de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn; |
- l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un | - de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een |
préjudice grave difficilement réparable. | moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen. |
Les deux conditions étant cumulatives, la constatation que l'une de | Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat |
ces deux conditions n'est pas remplie entraîne le rejet de la demande | één van die voorwaarden niet is vervuld tot verwerping van de |
de suspension. | vordering tot schorsing. |
Quant au préjudice grave difficilement réparable | Ten aanzien van het moeilijk te herstellen ernstig nadeel |
B.2. L'exigence formulée par l'article 20, 1o, relative au préjudice | B.2. De vereiste bepaald bij artikel 20, 1o, met betrekking tot het |
diffère de celle formulée à l'article 2, 2o, de la même loi relative à | nadeel verschilt van die welke in artikel 2, 2o, van dezelfde wet is |
l'intérêt à agir devant la Cour. Contrairement à ce qu'affirment les | geformuleerd met betrekking tot het belang om voor het Hof in rechte |
te treden. In tegenstelling tot wat de verzoekende partijen in hun | |
parties requérantes dans leur mémoire justificatif, la circonstance | memorie met verantwoording beweren, houdt het feit dat zij van het |
qu'elles justifieraient de l'intérêt requis pour demander l'annulation | vereiste belang zouden doen blijken om de vernietiging van de |
de la loi attaquée n'impliquerait pas qu'elles soient recevables à en | bestreden wet te vorderen, niet in dat zij op ontvankelijke wijze de |
demander la suspension : les termes « préjudice grave » signifient une atteinte beaucoup plus importante à la situation d'une partie que celle dont la possibilité doit être établie pour justifier l'intérêt à une annulation. B.3. Les requérantes font valoir que la loi attaquée « autorise l'homicide de plusieurs catégories de personnes, [que son] application cause [...] un préjudice gravissime et irréparable pour ces personnes et pour leurs proches » et qu'elle porte atteinte aux valeurs que, conformément à leurs statuts, elles ont pour objet de défendre. B.4. Lorsqu'il s'agit d'apprécier la gravité et le caractère difficilement réparable d'un préjudice, une association sans but lucratif qui défend des principes ou protège un intérêt collectif ne peut être confondue avec les personnes physiques affectées dans leur situation personnelle, auxquelles ces principes ou cet intérêt sont relatifs. Les personnes physiques étant seules susceptibles de subir une euthanasie, le préjudice qui pourrait être causé aux parties requérantes elles-mêmes n'excède pas celui, purement moral, que causerait l'adoption de dispositions législatives contraires aux principes que ces parties ont pour objet de défendre. Ce préjudice ne serait pas difficilement réparable, puisqu'il disparaîtrait avec l'annulation des dispositions contestées. B.5. L'« état d'esprit » qui, selon le mémoire justificatif des requérantes, résulterait de ce que la loi en cause aurait été appliquée pendant un certain temps, de même que l'atteinte que ce fait pourrait porter à la confiance des patients dans le corps médical, ne | schorsing ervan kunnen vorderen : de woorden « ernstig nadeel » houden in dat een veel groter nadeel wordt berokkend aan de situatie van een partij dan de aantasting waarvan de mogelijkheid dient te worden aangetoond om van het belang bij een vernietiging te doen blijken. B.3. De verzoekers doen gelden dat de bestreden wet « doodslag toestaat van verscheidende categorieën van personen, [dat de] toepassing [ervan] [...] een zeer ernstig en niet te herstellen nadeel veroorzaakt voor die personen en voor hun verwanten » en dat ze afbreuk doet aan de waarden die statutair door de verenigingen worden verdedigd. B.4. Om het ernstig en moeilijk te herstellen karakter van het nadeel te beoordelen, mag een vereniging zonder winstoogmerk die beginselen verdedigt of een collectief belang beschermt, niet worden verward met de fysieke personen die in hun persoonlijke situatie worden geraakt en waarop die beginselen en dat belang betrekking hebben. Aangezien enkel de fysieke personen euthanasie kunnen ondergaan, is het nadeel dat de verzoekende partijen zelf zouden kunnen ondervinden, een louter moreel nadeel dat voortvloeit uit de aanneming van wetsbepalingen die de beginselen raken waarvan de verdediging hun maatschappelijk doel vormt. Dat nadeel is niet moeilijk te herstellen, vermits het met de vernietiging van de bestreden bepalingen zou verdwijnen. B.5. De « ingesteldheid » die, volgens de memorie met verantwoording van de verzoekers, zou voortvloeien uit het feit dat de in het geding zijnde wet gedurende een zekere tijd zou zijn toegepast, alsmede de aantasting die dat feit zou kunnen berokkenen aan het vertrouwen van de patiënten in het medisch korps, zijn slechts mogelijkheden die zeer |
sont que des éventualités en rapport très indirect avec l'objet social | indirect verband houden met het maatschappelijk doel van de v.z.w.'s |
des a.s.b.l. Jurivie et Pro Vita, objet dont la description ne peut | Jurileven en Pro Vita, waarvan de omschrijving niet mag worden |
être interprétée comme ouvrant la voie à une forme de recours | geïnterpreteerd als een middel dat de weg opent naar een vorm van |
populaire en habilitant ces personnes privées à faire suspendre toute | actio popularis , die het die privé-personen mogelijk zou maken elke |
loi qui ne serait pas conforme aux conceptions morales qu'elles | wet te doen schorsen die niet in overeenstemming zou zijn met de |
défendent. | morele opvattingen die zij verdedigen. |
B.6. Il n'y a pas lieu d'accéder à la demande de suspension. | B.6. Er dient op de vordering tot schorsing niet te worden ingegaan. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
rejette la demande de suspension. | verwerpt de vordering tot schorsing. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 9 avril 2003, par le | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 9 april 2003, door de |
siège précité, dans lequel le juge A. Alen, légitimement empêché, est | voormelde zetel, waarin rechter A. Alen, wettig verhinderd, voor de |
remplacé, pour le prononcé, par le juge E. De Groot, conformément à | uitspraak is vervangen door rechter E. De Groot, overeenkomstig |
l'article 110 de la même loi. | artikel 110 van dezelfde wet. |
Le greffier, | De griffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
Le président, | De voorzitter, |
M. Melchior. | M. Melchior. |