Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 13/2001 du 14 février 2001 Numéro du rôle : 1779 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1253quater, d), du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Liège. La Cour d'arbitrage,"
Extrait de l'arrêt n° 13/2001 du 14 février 2001 Numéro du rôle : 1779 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1253quater, d), du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de Liège. La Cour d'arbitrage, Uittreksel uit arrest nr. 13/2001 van 14 februari 2001 Rolnummer 1779 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1253quater, d), van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te Luik. Het Arbitragehof, I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij vonnis van
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Extrait de l'arrêt n° 13/2001 du 14 février 2001 Uittreksel uit arrest nr. 13/2001 van 14 februari 2001
Numéro du rôle : 1779 Rolnummer 1779
En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1253quater, In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1253quater, d),
d), du Code judiciaire, posée par le Tribunal de première instance de van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste
Liège. aanleg te Luik.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges L. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de
François, P. Martens, E. Cerexhe, M. Bossuyt et E. De Groot, assistée rechters L. François, P. Martens, E. Cerexhe, M. Bossuyt en E. De
du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, Groot, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle I. Onderwerp van de prejudiciële vraag
Par jugement du 30 septembre 1999 en cause de M. Pire contre C. Scafs, Bij vonnis van 30 september 1999 in zake M. Pire tegen C. Scafs,
waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op
dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 5 5 oktober 1999, heeft de Rechtbank van eerste aanleg te Luik de
octobre 1999, le Tribunal de première instance de Liège a posé la
question préjudicielle suivante : volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 1253quater, d, dans la mesure où le délai pour interjeter « Schendt artikel 1253quater, d, in zoverre de termijn om hoger beroep
appel prend cours et expire pendant les vacances judiciaires, et sans aan te tekenen begint te lopen en ook verstrijkt binnen de
faire référence à l'article 50, alinéa 2, du Code judiciaire, gerechtelijke vakantie, en zonder verwijzing naar artikel 50, tweede
viole-t-il les articles 10 et 11 de la Constitution, alors que le lid, van het Gerechtelijk Wetboek, de artikelen 10 en 11 van de
droit commun des articles 1051 et 50, alinéa 2, du Code judiciaire Grondwet, terwijl het gemeen recht van de artikelen 1051 en 50, tweede
prévoit que ce délai d'appel, dans pareilles conditions, est prorogé lid, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat die termijn van hoger
jusqu'au quinzième jour de l'année judiciaire nouvelle ? » beroep, in dergelijke omstandigheden, wordt verlengd tot de vijftiende dag van het nieuw gerechtelijk jaar ? »
(...) (...)
IV. En droit IV. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 1051, alinéa 1er, du Code judiciaire dispose : B.1. Artikel 1051, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt :
« Le délai pour interjeter appel est d'un mois à partir de la « De termijn om hoger beroep aan te tekenen is één maand, te rekenen
signification du jugement ou de la notification de celui-ci faite vanaf de betekening van het vonnis of de kennisgeving ervan
conformément à l'article 792, alinéas 2 et 3. » overeenkomstig artikel 792, tweede en derde lid. »
L'article 1253quater du Code judiciaire, dont le littera d) fait Artikel 1253quater van het Gerechtelijk Wetboek, waarvan littera d)
l'objet de la question préjudicielle, dispose : het voorwerp uitmaakt van de prejudiciële vraag, bepaalt :
« Lorsque les demandes sont fondées sur les articles 214, 215, 216, « Wanneer de vorderingen gegrond zijn op de artikelen 214, 215, 216,
221, 223, 1420, 1421, 1426, 1442, 1463 et 1469 du Code civil : 221, 223, 1420, 1421, 1426, 1442, 1463 en 1469 van het Burgerlijk
a) le juge fait convoquer les parties en chambre du conseil et tente Wetboek : a) doet de rechter de partijen oproepen in raadkamer en poogt ze te
de les concilier; verzoenen;
b) l'ordonnance est rendue dans les quinze jours du dépôt de la b) wordt de beschikking gewezen binnen 15 dagen na de indiening van
requête; elle est notifiée aux deux époux par le greffier; het verzoek; de griffier geeft ervan kennis aan beide echtgenoten;
c) si l'ordonnance est rendue par défaut, le défaillant peut dans le c) kan, indien de beschikking bij verstek is gewezen, de partij die
mois de la notification former opposition par requête déposée au greffe du tribunal; d) l'ordonnance est susceptible d'appel quel que soit le montant de la demande : l'appel est interjeté dans le mois de la notification; e) chacun des époux peut à tout moment demander, dans les mêmes formes, la modification ou la rétractation de l'ordonnance ou de l'arrêt. » B.2. La question préjudicielle est relative à la différence de traitement existant entre les personnes interjetant appel dans une procédure de droit commun et celles interjetant appel d'une ordonnance rendue sur les demandes relatives aux droits et devoirs respectifs des époux, à leur régime matrimonial et à certaines obligations qui niet verschenen is, binnen een maand na de kennisgeving verzet doen bij verzoekschrift ingediend ter griffie van de rechtbank; d) is de beschikking vatbaar voor hoger beroep ongeacht het bedrag van de eis : hoger beroep wordt ingesteld binnen een maand na de kennisgeving; e) kan elk der echtgenoten te allen tijde in dezelfde vorm wijziging of intrekking vorderen van de beschikking of het arrest. » B.2. De prejudiciële vraag heeft betrekking op het verschil in behandeling dat bestaat tussen de personen die hoger beroep aantekenen in een procedure van gemeen recht en diegenen die hoger beroep aantekenen tegen een beschikking die is gewezen op de vorderingen in verband met de respectieve rechten en plichten van de echtgenoten, met hun huwelijksvermogensstelsel en met bepaalde verplichtingen die
naissent du mariage ou de la filiation en ce que seules les premières ontstaan uit het huwelijk of de afstamming, in zoverre enkel de
bénéficient de la prorogation du délai d'appel - prévue à l'article eerstgenoemden de verlenging van de termijn voor hoger beroep -
50, alinéa 2, du Code judiciaire - jusqu'au quinzième jour de l'année bedoeld in artikel 50, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek -
genieten tot de vijftiende dag van het nieuw gerechtelijk jaar,
judiciaire nouvelle lorsque le délai a pris cours et expire pendant wanneer de termijn is ingegaan en verstrijkt tijdens de gerechtelijke
les vacances judiciaires : ledit article 50 fait en effet référence au vakantie : het genoemde artikel 50 verwijst immers naar de in artikel
délai d'appel prévu à l'article 1051 du même Code; or, en disposant, 1051 van hetzelfde Wetboek bedoelde termijn voor hoger beroep; doordat
en son alinéa 1er, que le « délai pour interjeter appel est d'un mois het genoemde artikel 1051 echter in het eerste lid ervan bepaalt dat «
de termijn om hoger beroep aan te tekenen [ . ] één maand [is], te
à partir de la signification du jugement ou de la notification de rekenen van de betekening van het vonnis of de kennisgeving ervan
celui-ci faite conformément à l'article 792, alinéas 2 et 3 », ledit overeenkomstig artikel 792, tweede en derde lid », verwijst het niet
article 1051 ne fait pas référence à l'ordonnance notifiée sur la base naar de beschikking waarvan kennis wordt gegeven op basis van het
de l'article 1253quater précité. voormelde artikel 1253quater.
B.3. La différence de traitement entre certaines catégories de B.3. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van
personnes qui résulte de l'application de procédures différentes personen, dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende
procedures voor verschillende rechtscolleges in minstens gedeeltelijk
devant des juridictions différentes et dans des hypothèses au moins verschillende omstandigheden, houdt op zich geen discriminatie in. Van
partiellement différentes n'est pas discriminatoire en soi. Il ne discriminatie zou slechts sprake kunnen zijn, mocht het verschil in
pourrait y avoir de discrimination que si la différence de traitement behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van die procedures
résultant de l'application de ces procédures allait de pair avec une gepaard gaan met een onevenredige beperking van de rechten van de
limitation disproportionnée des droits des parties concernées. daarbij betrokken personen.
B.4. La Commission de la justice du Sénat, qui inséra le littera d), B.4. De Commissie voor de justitie van de Senaat, die de in het geding
en cause, dans le texte de l'article 1253quater du Code judiciaire zijnde littera d) invoegde in de tekst van artikel 1253quater van het
figurant dans le projet de loi (dont est issue la loi du 14 juillet Gerechtelijk Wetboek vermeld in het wetsontwerp (waaruit de wet van 14
1976 relative aux droits et devoirs respectifs des époux et aux juli 1976 betreffende de wederzijdse rechten en verplichtingen van
régimes matrimoniaux) qui lui était soumis, indiqua dans son rapport echtgenoten en huwelijksvermogensstelsels is ontstaan) dat haar was
voorgelegd, wees erop in haar verslag dat die bepaling een «
que cette disposition « confirme, ce que prévoit déjà l'article 1031, bevestiging [is] van hetgeen reeds gesteld is in artikel 1031,
que l'ordonnance est susceptible d'appel » (Doc. parl., Sénat, S.E. namelijk dat de beschikking vatbaar is voor hoger beroep » (Parl. St.,
Senaat, B.Z. 1974, nr. 683-2, p. 105). Er dient evenwel te worden
1974, n° 683-2, p. 105). Il faut toutefois observer que l'article 1031 opgemerkt dat artikel 1031 betrekking heeft op de vordering bij
est relatif à la demande par requête unilatérale, alors que la eenzijdig verzoekschrift, terwijl de procedure op verzoekschrift
procédure sur requête entre époux est contradictoire. tussen echtgenoten een procedure op tegenspraak is.
B.5. L'ajout ainsi opéré ne fut pas accompagné d'une modification de B.5. De aldus gedane toevoeging ging niet gepaard met een wijziging
l'article 1051 du Code judiciaire visant à y inclure une référence à van artikel 1051 van het Gerechtelijk Wetboek die ertoe strekt een
l'article 1253quater; la raison pour laquelle la dérogation au droit verwijzing naar artikel 1253quater erin op te nemen; de reden waarom
commun s'imposait n'a pas davantage été indiquée. van het gemeen recht moest worden afgeweken is evenmin aangegeven.
Dès lors que l'article 50, alinéa 2, du Code judiciaire, qui prévoit Aangezien artikel 50, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek, dat
une prorogation du délai d'appel lorsque celui-ci prend cours après le voorziet in een verlenging van de termijn voor hoger beroep wanneer
début des vacances judiciaires, a été justifié par la crainte qu'une die ingaat na het begin van de gerechtelijke vakantie, verantwoord
signification faite pendant cette période n'ait pas un caractère de werd door de vrees dat er geen voldoende bekendheid zou zijn nopens de
notoriété suffisant (Doc. parl., Sénat, 1969-1970, n° 138, p. 2) et tijdens die periode gedane betekening (Parl. St., Senaat, 1969-1970,
qu'une telle crainte n'apparaît pas moins fondée dans les hypothèses nr. 138, p. 2) en aangezien een dergelijke vrees niet minder gegrond
où il est fait application de la disposition en cause que dans celles lijkt in de gevallen waarin de in het geding zijnde bepaling wordt
où il est fait application du droit commun, cette disposition aboutit toegepast dan in diegene waarin het gemeen recht wordt toegepast,
à limiter de manière disproportionnée les droits de défense des leidt die bepaling ertoe op onevenredige wijze de rechten van de
parties et ne résiste pas au contrôle de constitutionnalité. verdediging van de partijen te beperken en doorstaat zij de
grondwettigheidstoets niet.
B.6. La question préjudicielle appelle une réponse positive. B.6. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 1253quater, d), du Code judiciaire viole les articles 10 et Artikel 1253quater, d), van het Gerechtelijk Wetboek schendt de
11 de la Constitution en tant qu'il ne permet pas la prorogation du artikelen 10 en 11 van de Grondwet in zoverre het niet de verlenging
délai d'appel afférente aux vacances judiciaires, visée par l'article van de termijn voor hoger beroep in verband met de gerechtelijke
50, alinéa 2, du même Code. vakantie toestaat, bedoeld in artikel 50, tweede lid, van hetzelfde Wetboek.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 14 février 2001. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 14 februari 2001.
Le greffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^